|
2015
|
|
|
5 Orain, hau idaztean? begira ari nintzen ni, aipatu nuen Dilatasti cor meumdelako bertso hartan, bihotza zabaldu egin
|
zuela
esaten dela; eta ez dut uste, diodanez, haren sorrera bihotzetik denik, sakoneko gauza gisa, are barruragoko beste gune batetik baizik.
|
|
|
Arimaren ibilbidea zehazten da, hau da, espiritua nola doan gorantz mailaz maila, Jauna bizi den azken egoitzara iritsi arte. Aurrez taxuturiko eskemarik ez
|
zuela
esan dugu gorago, baina esperientzia gidari dela, hasieratik sartzen da gaiaren muinean. Kontua da ez dituela errepikatu nahi aurreko liburuetan landuriko kontzeptu berberak, haiek osatu baizik.
|
|
|
Urte hauetan guztietan sekula ere ez zuen jarri abituaren txanorik, eguzkiak gogor jo eta euri handiak izan arren, ezta oinetan ere ez zuen ezer jantzi; haragi gainean beste ezer gabe marregazko abitu hutsa zuen, eta hau eraman daitekeenik estuena, eta oihal berdineko estalkitxo bat gainetik. Hotz handietan estalkitxoa kendu egiten
|
zuela
ziostan, eta gelako ate eta leihatila irekirik uzten zituela, gero estalkia jantzi eta atea ixtean, gorputzak atsegin har zezan, epeltasun handiagoz lasaitu dadin. Maiz gertatzen zen hirugarren egunean jatea; eta esan zidan ea zergatik harritzen nintzen, hartara ohitzen zenarentzat erraz egitekoa baitzen.
|
|
|
Bermatzaile hau Alonso Ávila zen, gaixotu egin zitzaidala esan dudana. Hari erraz egin zitzaion eta bilatuko
|
zuela
esan zidan. Gero, beste egun batean goizean, Jesusen Lagundian mezatan nengoela, hitz egitera etorri zitzaidan eta bazuela etxea esan zidan, eta han zekartzala giltzak; hurbil zegoela eta joateko ikustera; hala egin genuen; eta hain ederra izanik, ia urtebete egon ginen bertan.
|
|
|
Aipatu dudan honi kontatzera joan ziren, emakumetxo baten ausarkeriaz izuturik, beraien borondatearen aurka monasterio bat egin zielako. Berak ezer ez dakienarena egin zuen, eta baretu egin zituen ahal zuen bezain ongi, beste toki batzuetan ere egin
|
zuela
esanez eta ez zela izango beharrezko den dokumenturik gabe.
|
|
|
8 Neke handi hauen hasieran (hain labur esanik, gauza arinak irudituko zaizkizue, baina hain luzaro sufrituz oso latzak izan dira), ni Toledon nengoela, Sevillako fundaziotik, 1576 urtean, Villanueva de la Jarako elizgizon batek toki horretako udalaren gutuna ekarri zidan; nirekin negoziatuko
|
zuela
zioen, monasteriorako onar nitzan bederatzi emakume, orain dela urte batzuk herri hartan ondoan etxe txiki bat duela dagoen santa Ana aintzatsuaren ermitan sartu baitziren guztiak batera; halako bildutasun eta santutasunez bizi zirenez gero, herri osoak haien gogoa, hau da, moja izatea, bete zedila nahi zuen. Doktore batek ere idatzi zidan, herri honetako apaizak, Agustin Ervías zeritzanak, gizon jantzi eta bertute handikoak.
|
|
|
– Orain, Teresak fundazio hau ez onartzean gaizki egiten
|
zuela
esateko, Trentoko Kontzilioan oinarritzen da: De Regularibus Dekretuan, 25 jardunaldiko 3 zenbakian; ik. Fund.
|
|
|
Andre honek utzitako gelan zen hau, frai Joan de la Miseria izeneko beste anaia gazte batekin; Jainkoaren zerbitzari handia hau eta oso xumea munduko gauzetarako. Biok hizketan hasita, Erromara joan nahi
|
zuela
esan zidan.
|
|
|
hura bere aita eta amarekin eta auzoko beste birekin zegoela, gure Ordenako fraide bat sartu zen marregazko abituz jantzirik, orain ibiltzen direnez, oinutsik. Aurpegi bare eta beneragarria
|
zuela
diote, baina hain zahar, non bizarra zilarrezko harizkoa ematen baitzuen, eta luzea zen; beraren ondoan eseri zen eta pixka bat hitz egiten hasi zitzaion, ez berak ez beste inork ulertzen ez zuen hizkuntzaz; eta hitz egitea amaitu zuenean, gurutzearen seinalea egin zion hiru aldiz, esanez: –Beatriz, Jainkoak sendo egin zaitzala?, eta joan zen.
|
|
|
Piztuera ondoren Andre Maria ikusi
|
zuela
esan zidan, une hartan premia handian zegoelako; izan ere, saminak hain sorgortua eta alderik alde zulatua zeukala, non oraindik ez baitzen berehala bere senera etortzen poz hartaz gozatzeko (hemen konturatu nintzen nire alderik alde zulatzea oso bestelakoa zela; baina nolakoa izan ote zen Andre Mariarena!); eta luzaroan egon zela berarekin; hura kontsolatzeko beharrezkoa izan zelako....
|
|
|
Jainkoa lagun, hark hartu zuen nahigabea! Berak eskatu zuenez, hiriarekin negoziatu zela dagoeneko; ez zela gehiago negoziatu beharrik, fundazioa egitea baizik, eta Palentziako gotzainak esan zidala (etortzea komeni ote zen galdetu niola nik) ez zegoela zertan etorririk, berak nahi
|
zuela
esan zuela; gutxi balio zuen horrek guztiak. Hori horrela gertatu zen, eta Jainkoaren nahia izan zen etxea funda zedila, eta berberak dio gero; izan ere, argi eta garbi jakinarazi bagenio, ez etortzeko esango zigukeen.
|
|
|
37 Inork ez zuen uste hain merke emango zenik, eta horrela, berria zabalduz joan ahala, erosleak irteten hasi ziren eta tratua egin zuen elizgizonak erre egin
|
zuela
zioten, eta desegin egin behar zela tratua engainua izan zelako. Gorriak ikusi zituen elizgizon onak.
|
|
|
4 Malagóngo apaizak narama, handia baita berari zor diodana?. Eta Alonso Cabriak, bere administrariarekin dituen harremanak halakoak izanik, ez zuen gogorik nirekin etortzeko; administrariak asko sentituko
|
zuela
esan zuen. Nik, lagun onak nituenez gero eta bera aurreko bidaiatik nekaturik zegoenez gero, ez nion gehiago ekin.
|
|
|
7 Gure aitak izan dituen zeregin guztiak gorabehera, ez du eskutik utzi etxe horretako arazoen ardura eta bi aldiz hitz egin dio gotzainari. Oso atsegin agertu zitzaion eta oso ongi bideratuko
|
zuela
esan zion, eta horrela idatzi zion andere hari. Lehengo astean gutun bat bidali zidan hona, ez dakit zeren zain dagoela esanez.
|
|
|
2 Gero nuntzio hau etorri zenean esan zion, emateko eskumen eta prozesuen agiriak; berak guztia utzi nahi zuen. Erregeak gaizki ikusiko
|
zuela
esan zioten, haren agindupean ere bazegoelako. Artzapezpikuagana jo zuen eta zer gertatzen zen azaldu.
|
|
|
Hark agiraka egin eta adore gutxikoa zela esan zion; erregeari guztiaren kontu ematera joateko; eta hark, nuntzioaganako begiruneagatik, zeuden eragozpenak agertu zizkionean, nagusiagana denak joan zitezkeela erantzun zion; eta joanarazi egin zuen. Erregeak beraren monasteriora joateko, eta aztertuko
|
zuela
esan zion.
|
|
|
Ni harri eta zur nago Rokegatik, handik Granadaraino hainbeste mezulari izanik. Nik berorren aitatasunak egin behar
|
zuela
esan nion, ezer ez zekiela, bere eskumenak eskrupulurik gabe zerabiltzalako. Ez dakit non aldendu zaidan gutuna; aurkitzen badut, bidaliko diot berorren aitatasunari.
|
|
|
Ziur egon daiteke berorren aitatasuna horrela zegoela egiteko ona egin zuenean. Ordenaren ohore handiagorako egin
|
zuela
dio.
|
|
|
Larrea du, errentako ogia eta mendia. Hamalau mila dukat kosta zitzaion, eta oraindik ez zeuden eginik eskriturak; izan ere, horkoaz asko ikasi
|
zuela
dio, guztia ziur eta garbi ikusi arte ez hartzeko, ez baitu nahi auzitan aritzerik. Erregutu Jainkoari beraren eta seme alaben alde (ezkon bideetan baitira dagoeneko), haren zerbitzuan jardun dezaten.
|
|
|
11 Zergatik ez dit esaten ontzat jo duen ala ez liburu txikia handia ontzat jotzen
|
zuela
esan zuenak. Seinala biezat zer kendu behar den, ez erretzeaz poz handia hartu baitut, baita biziki poztuko nintzateke handia geratuko balitz?
|
|
|
3 Hemen atsegin handiz igaro
|
zuela
dio. Jainkoak nahi izan zuen andre alargun baten ondoan emakumeak soilik zeuden ostatu bat izatea.
|
|
|
9 Uste dut aita Medinak kopiarazi
|
zuela
dioen liburu hori, nire handia dela. Jakinaraz biezat berorren aitatasunak horretaz dakiena, ez dakiola ahantz, biziki poztuko bainintzateke?, gal ez dadin, aingeruek dutena baino besterik ez baita.
|
|
|
2 Hona etorri zen ni bisitatzera ostatura aita Acacio García, ahizpa San Frantziskok ongi ezagutzen duena? guztia prest baita ni irteteko, eta mezulari ziurra
|
zuela
esan zuen. Nire alabek nire berri jakin dezaten idazten ditut lerro hauek.
|
|
|
7 Maria Acuña andereak ama prioreari idazten dio behin eta berriro barkamena eskatuz eta gehiago ezin
|
zuela
esanez, eta kontuak egiteko janaritan zer zor duen. Seniparteaz bera geratzekotan da, eta horretarako garaia baino lehen profesa egitea jartzen dute arrazoitzat.
|
|
|
3 Joana andereak idatzi zidan gutun bat orain dela gutxi gure ahizpa Maria San Joserenaren kontu horretaz, berorren aitatasuna aipatu gabe, berorrek presaz idazten
|
zuela
badio ere; baina ez da aski ni honetaz kexatu gabe isilik geratzeko. Valladolideko ama prioreari idatzi nion, urtea betetzerakoan berehala profesa egin dadin.
|
|
|
3 Hitz egin nion gure aita probintzialari berorrek agindu zidan negozioaz. Bertan egon
|
zuela
zioen; eta orain hainbat egunez haren anaia ohean oso gaixo dagoenez gero, ezin da ezer egin. Hemen aritu naiz horretaz, eta zalantzak ditu amaituko ote duen; horregatik, handik justiziarik bada, atzeratzeak galera dakar-eta, ez bedi deskuida berori, interes kontuan ez baitut zorterik Gortean, ahal duguna egin arren.
|
|
|
Berorrena poz pozik jaso zuen, eta horrela idazten dit Malagóngo ama prioreak, han geratu baitzen, pozik geratu ere. Nik diotsot arima ona izan behar duela; berak idatzi zidan berorren berri jakin nahi
|
zuela
esanez, eta asko zor diola eta maitasun handiaz hitz egiten du berorretaz. Etxea Gabonak baino lehenago fundatua egongo da, uste dudanez; ez dut ezer jakin.
|
|
|
3 Nicolaok haien alde asko egingo
|
zuela
dio eta aitortu egingo zituela. Oso ona da.
|
|
|
8 Begira, aita, ez dezala gal eman nion papera, estalki barruan ezarriko
|
zuela
esan baitzuen, eta ez du egin. Kutxatxoan beste kopia bat izan dezala nahiko nuke, kalte handia izango bailitzateke galtzea.
|
|
|
3 Aita Gómez izan da hemen gehiagotan ere; pertsona ona deritzat. Hemendik joan zena berorrekin izan ote den jakin nahi
|
zuela
esan zidan, toki horretan zela bazekiela-eta. Esan eta esan egin nion erregutzeko Jainkoari berorren alde, gaixorik baitzegoen, eta hark bere gain hartu zuen.
|
|
|
Pedro Cota: Kordobako karmeldarren priorea; Erromara joan zen A. Graciánen bisita ezeztatzeko asmotan; horretarako Brebea bere esku
|
zuela
esanez itzuli zen.
|
|
|
Kritika umorezkoan Frantzisko Salcedoren erantzunari emango zion epaia pentsatua
|
zuela
diotso.
|
|
|
Nik ezagutzen dut bat, Jainkoak laster batean ur bizi hau oparo emanik lagundu ez balio, liluramenduekin ia bere baitatik ateratzen zuena. Ia bere baitatik ateratzen
|
zuela
diot, arimak hemen atseden hartzen zuelako. Badirudi, mundua ezin jasanez itota, Jainkoagan berpizten dela, eta Haren Maiestateak gozatu ahal izateko gai egiten duela, bere senean egonik bizia amaitu gabe baitzuen gozatu.
|