|
2006
|
|
|
Negar egin zuen egun hartan. Galerak baino areago, Barbataingo zelaietan Nafarroako zutoihal gorria eskuetan
|
zuela
bera ere hil ez izanak ematen zion min. Mende erdiaren buruan aitortu zidanean, ez nuen posible izan hura sinestea. Ganibetek bezain zorrotz so egiten zuten begi handi gorrixka haiek.
|
|
2008
|
|
|
Hura bai benetako gurutze bidea, Nataliarentzat ez ezik, Natividadentzat ere! Honek hain bere egin nahi izan zuen, izan ere, Nataliaren egoera, non, iraganean bezalaxe, ahizparen sufrimenduak eta oinazeak somatizatu baitzituen, ahizpa dar dar batean jartzen zenean berdin jartzen zela bera ere, edo oka egin behar izaten zuenean berdin egiten
|
zuela
berak ere. Berdintasun hartan, halarik ere, bazegoen desberdintasunik, zorabioak Natalia hartzen zuenean, bizpahiru bider hogei ordu haietan?
|
|
|
Hura bai benetako gurutze bidea, Nataliarentzat ez ezik, Natividadentzat ere! Honek hain bere egin nahi izan zuen, izan ere, Nataliaren egoera, non, iraganean bezalaxe, ahizparen sufrimenduak eta oinazeak somatizatu baitzituen, ahizpa dar dar batean jartzen zenean berdin jartzen zela bera ere, edo oka egin behar izaten zuenean berdin egiten
|
zuela
berak ere. Berdintasun hartan, halarik ere, bazegoen desberdintasunik, zorabioak Natalia hartzen zuenean –bizpahiru bider hogei ordu haietan– ez baitzuen Natividad hartzen; edo hartzen zuen, bai, baina ez konortea galtzeraino, nola gertatzen baitzitzaion Nataliari, zeinak, burua galtzen zuenean, Gerardoren aldeko maitasun hitzak xuxurlatzen baitzituen:
|
|
2009
|
|
|
Nebraskatik aldegin eta bi urte luze pasa ondoren, zirkuak Ezinen Ostaturako bidea hartu zuen eta Elias desagertu egin zen, azalpenik gabe. Magoak haren arreba ikusi eta berehala jakin zuen emakume harengatik utziko
|
zuela
berak ere zirkua, maiteminduta zegoela.
|
|
|
Ikusi zuen aita erortzen, baldar, eta lasterkari eman zion kontrako norabidean. Gero esango zuen une batez pentsatu
|
zuela
berari ere tiroa joko ziola, eta beldurra izan zuela. Baina, batbatean, atzera egin berriro eta itzuli egin zela, eta ikusi zuela alde egiten zuen autoa.
|
|
2010
|
|
|
Aita harro zegoen, zinez, Teofilo Mariaz, esan ere, esan daiteke Teofilo Mariak egin zuèn hobekuntzarekin hobera egin
|
zuela
berak ere, bahiketak utzi zizkiòn ajeak (hango eta hemengo junturak herdoilduta zituela esaten zuen) ahaztuta, itxura batean?, lanetik etxera itzuli eta anaietan zaharrenari halaxe esan zion afalorduan bederen: –Istripuak etzanarazi zintuen, bai, baina gaur lanera joan zara, eta zutik ikusten zaitut, inoiz baino zutikago, gurpil aulkian eserita zoazen arren??; jarraian, nigana zuzendu eta honela jarraitu zuen:
|
|
|
Aita harro zegoen, zinez, Teofilo Mariaz —esan ere, esan daiteke Teofilo Mariak egin zuèn hobekuntzarekin hobera egin
|
zuela
berak ere, bahiketak utzi zizkiòn ajeak (hango eta hemengo junturak herdoilduta zituela esaten zuen) ahaztuta, itxura batean—, lanetik etxera itzuli eta anaietan zaharrenari halaxe esan zion afalorduan bederen: " Istripuak etzanarazi zintuen, bai, baina gaur lanera joan zara, eta zutik ikusten zaitut, inoiz baino zutikago, gurpil aulkian eserita zoazen arren..."; jarraian, nigana zuzendu eta honela jarraitu zuen:
|
|
2012
|
|
|
Gasolindegiaren atzealdean bertan, Inasek behin esan zion Luisi izeba bat
|
zuela
berak ere psikiatriko batean; aitaren arreba zen eta Zaldibarreko psikiatrikoan zegoen, Bizkaian. Ez zion, orduko hartan?
|
|
|
Juanjok sorbaldak jaso eta ez zion erantzun. Nola esan enpresarioak sufritutakoa sufritu nahi zuela, hark pasatutako urtebete latza bizi nahi
|
zuela
berak ere metro kuadro gutxiko soto heze batean?
|
|
2013
|
|
|
Egia da amak, Hamza lur jota ikusi ondoren, gero eta osoago eta alaiago ikusten zuela, solasturi aparta zen semea, serio ari behar izaten zenean serio aritzen zena, baina baita grazia handikoa ere, axaleko solasetan? eta horrek alaitu egiten
|
zuela
bera ere, baina egia da, halaber, halako kezka bat ere sustraitu zitzaiola, mutilak, garai batean kikilduta bezala zegoenak, aitzina eta aitzina egiten baitzuen ikerketak irekitako bidean barrena, bide hark, mutila orekatzeaz gain, bizitzeko zentzua berreskurarazi baitzion une hartan?, etsi gabe: nora eramanen ote zuen, baina, bide hark semea?
|
|
|
Hegazkin bidez zibilen kontrako eraso gogorrak egin zituztela kontatu zuen, tresna horren alde negatiboa nabarmenduz. Beste batean, Champagne inguruan alemanen hegazkinek torpedoekin egin zituzten erasoak aipatu zituen, erranez uste
|
zuela
bera ere hilen zela oldar gogor haren azpian, etxolak suntsitzen baitzituzten. Eraso hartan gizon anitz galdu zutela aitortu zuen, baina ez zela Verdunekoa bezain gogorra izan zehaztu zuen.
|
|
|
Ama semeak, ordea, diferenteak ziren, eta era diferentean eginen zioten buru Yazîden faltari. Egia da amak, Hamza lur jota ikusi ondoren, gero eta osoago eta alaiago ikusten zuela –solasturi aparta zen semea, serio ari behar izaten zenean serio aritzen zena, baina baita grazia handikoa ere, axaleko solasetan– eta horrek alaitu egiten
|
zuela
bera ere, baina egia da, halaber, halako kezka bat ere sustraitu zitzaiola, mutilak, garai batean kikilduta bezala zegoenak, aitzina eta aitzina egiten baitzuen ikerketak irekitako bidean barrena –bide hark, mutila orekatzeaz gain, bizitzeko zentzua berreskurarazi baitzion une hartan–, etsi gabe: nora eramanen ote zuen, baina, bide hark semea?
|
|
2015
|
|
|
" Aspaldi hona bidali zutela esan zidan, zalditeriarekin, eta bere hiru soldadu hil zituen gaitz berak eraman
|
zuela
bera ere. Horko horretan dago ehortzita.
|
|
2016
|
|
|
Nahiz eta zerua izartsu egon, nahiz Bartzelonako hiriaren argitasunak gris zikin baten tonalitatea eman aireari, gauak etxe edo pertsonarik gabeko paraje hartan, bere antzinako indarra hartzen zuen berriz, eta izan, 40.000 urte lehenagoko gizonek edo 40.000 urte lehenagoko saguzar erraldoiek ezagututako gau berbera zen. Zenbaitetan, urrutira sutearen gorritasuna ikusten zuenean, edo haize bolada bat inguruan altxatzen zitzaionean, edo Belle eta Gretaren isatsek ustekabean ukitzen zutenean, Carlosek hala pentsatzen zuen, 40.000 urte lehenagoko ibiltari bakarti eta gautarren ikara berbera sentitzen
|
zuela
berak ere, eta gorputzaren azala zela ikara horren lekua; eta azala pinportu egiten zitzaion, eta azaleko ile ahulak tentetu egiten zitzaizkion arrisku bat aurreadieraziz, eta berak, gero eta sosegatuago, gero eta ahaztuago bere buruan mugitzen ziren pentsamenduekin, aurrera egiten zuen lehertu beharrean, arnaska, bere makila itsu batek bezala erabiliz sasia eta gainerako oztopoak saihesteko, eta... Bat batean, harriz egindako murru baten ondotik zihoala, bere makilak pisurik gabeko gauzaren bat kolpatu zuen; ez adar bat, ez harri koskor bat, baizik eta trapu bat bezain arina iruditu zitzaion zerbait.
|
|
2018
|
|
|
Edhenek behin esandakoa ekarri zuen pentsamendura; haien artean han euren herrialdeetan ez zituztela inola ere onartzen brastakoan federa konbertituak. Jakinaren gainean egon behar
|
zuela
berak ere nola esan zion ondo gogoratzen zen, ezertara ere ez zela bat bateko metamorfosirik, antzaldatze magikorik onetsi behar inoiz, gezurretako fede aldaketa faltsuak izaten zirelako kasik beti. Barru barrukoa izango zen benetazko bihotzezko eraldaketa zegoela ziurtatu behar zela.
|
|
|
Naia M girora hurbildu zen, ez gehiegi, gazteegia zelako, baina ikastolarako lan bat egin zuen horri buruz eta, Arriaga plazan lanerako material bila zebilela, mutil nerabe zaratatsu bat elkarrizketatu zuen garaiko mugikorrean. Txetxu zen hura, eta bideoan elkarrizketatzaileari, Naiari, alegia, zirikatzaile ziotson hobe
|
zuela
bera ere kezkatzea, ageri baitzuen han bildutako beste asko legez burgestxoa baino ez zela, seguruenik Unibertsitatera joan nahiko zuena, eta titulatzeko ordua iristen zitzaionerako titulu horrek eskailerak garbitzen jarduteko baino ez ziola balioko. Galtzeko zorian zaudetena berreskuratu nahian atera zarete kalera zuek, ziotson, baina zuen azpian gaudenok horiek baino arazo askoz larriagoak dauzkagu aspalditik.
|
|
|
Brunok esaten zuen Añesek arazo bat zuela sexuarekin. Eta konpondu egin behar
|
zuela
berari ere eragiten ziolako. Añesek artean ez zuen salaketa horren kontrako frogarik, gero heldu zitzaion:
|
|
2019
|
|
|
Irribarrea itzuli nion. Kontua da lehen egunetik ohartua nintzela berarekin, eta jada orduan iruditu zitzaidala nik egiten nuen lan mota egiten
|
zuela
berak ere taberna hartan.
|
|
2020
|
|
|
Orduan, mutilak esan zuen anaiaren desagertzeak ikaratu egin zuela. Ez
|
zuela
berak ere desagertu nahi. Jakin zezatela guztiek labanarena, badaezpada.
|
|
|
Neskak berak aitortzen zidan, alemana ikasten ibilia bazen ere, ez zela kultura alemana hobeto ezagutzea izan Berlinera eraman zuen motiborik handiena. Are gehiago, ni hogeita hamar urte lehenago hizkuntza akademia bitxi hartan ibili nintzela jakin izanak eraman
|
zuela
bera ere hara.
|
|
|
1963 an John Kennedy amerikano presidenta bera ere izan zen Berlinen eta han egin zuen hitzaldi bat mundu guzian aipatu zena, salbu komunixtak nagusi ziren tokietan. Deplauki erraiten
|
zuela
bera ere bihotzez eta oroz Berlinekoa zela, errotik hangoa," is bin ein berliner". Ondotik, etziren hobetu bi eskualdeen arteko harremanak, aitzina sumindu izaitekotz...
|
|
2021
|
|
|
Gizarte maila apalagoko norbaitekiko pedofilia onartua zegoen —esklabo edo atzerritar batekin edo herritar ez zen batekin— Martzial ez zen lotsatu jendaurrean aitortzeagatik bere neskato esklabo batenganako desira eta erakarpena sentitzen zituela —bere poemetan Erotion deitzen zion, eta sei urte zituela hil zen— Ovidiok aditzera eman zuen emakume helduak zituela gustukoak eta ez neskatoak, eta, horrela, orduko konbentzio eta adostasunak txikitu zituen. Eta bere ohekideak plazera izatea behar
|
zuela
berak ere plazer erotikoa sentitzeko. Hona hemen Maita bidearen pasarte bat, nik neronek itzulia:
|
|
2022
|
|
|
Idazlea ez, ezkertia zen eta. Baina gogoratzen dut seme alabok gaztetxotan irakurtzen genuen gehiena irakurtzen
|
zuela
berak ere: Heidi, Mujercitas, La cabaña del tio Tom, eta Bruguera argitaletxeak kaleraturiko hainbat idazleren eleberri Jules Verne, Emilio Salgari, Karl May, Robert Louis Stevenson, Jack London, Miguel de Cervantes, Charles Dickens, Alexandre Dumas, Walter Scott eta beste idazle askorenak.
|
|
2023
|
|
|
Eta hori erranik, bere abitu handia erauntzi zuen, eta haren azpian zeraman ttipiago bat presentatu zion damari, erranez ezen, hartzen ez baldin bazuen, aitzinean hilik zituen haien lekurat igorriko
|
zuela
bera ere.
|
|
|
Sien oso zoritxarrekoa zela eta haren izaera aldakorrak eragotzi egiten ziola enplegu iraunkor bat edukitzea. Vincentek Drenthera joateko asmoa zuela eta Sien ek erabaki
|
zuela
bera ere joango zen ala ez; Drentherantz irteterakoan galdetuko ziola: etorriko zara ala hemen geldituko zara.
|
|
|
Publikoak eskerrak ematen dizkigu gero. Behin Osakidetzako emagin bat etorri zitzaigun esatera kontatzen genuen guztia hala bizitzen
|
zuela
berak ere pazienteekin. Hilerokoaz asko hitz egiten da, baina gutxi menopausiaz; are gutxiago, andropausiaz.
|