|
2002
|
|
|
Bien artean hasten den elkarrizketan, etorri berriak erakusten du baduela solaskidearen iragan ilunaren berri eta, pixkanaka, haren bizitzan gertaturiko zenbait gertakizun kontatzen zaizkigu. Ikasten dugu, besteak beste, Otto Pette erregearen aholkulari izan zela, etengabe borrokan jardun
|
zuela
bere etsai Aba Yakue fraidearekin, izurritearen errua bere gain hartu zuela eta bere iloba eta maitale Grazibel hiltzen ikusi zuela. Hariaren egitura zirkularra da, eta bi pertsonaien arteko topaketak bi egun besterik ez du irauten.
|
|
|
Eleberriaren oinarri politikoa zela eta, elkarrizketa ugari eman zituen Atxagak, eta bertan gogoeta egin Euskadiko politikari abertzaleen ikuspegi eta jarreretan bere ustez nagusitzen zen gehiegizko erromantizismo politikoaz. Hausnarketa kritikoari dagokionez, esan daiteke, eskuarki, pentsatu zela eleberria gehiegi mugatzen
|
zuela
bere garapen tematikoak, eta nahiz testuaren kalitateaz dudarik egiten ez zen, kritikari gehienek obra txikia ikusi zuten honetan, Gizona bere bakardadean harekin konparatuz (ik. R.
|
|
2003
|
|
|
Azken urteotan, zaharra ere baitzen, ez da hain eraginkor agertuko euskalgintzan, etxean familiarekin ematen
|
zuela
bere denbora. 1996an hil zen, apirilaren 25ean.
|
|
|
Hasteko esan behar da Oskillasok ahozko eta idatzizko euskararen gainean hausnarketa sakona eta zehatza egin
|
zuela
bere" euskara osotu" rako proposamena eta horretarako urratsak ematen hasi aurretik.
|
|
|
Kurloiak (Kur), Akatsbako gizonaren heriotza (Akats) eta Euskaldunak Madril" en (EuskM) obretako protagonista" Arrigorrieta" deritzan herri edo hirikoa izango da salbuespenez Gabeko Atorra (GabAt) elaberrian Gernikakoa dela diosku Mariño, eta beronen konplexu bako edo nortasun sendoko hizkeratik da ezagun gernikarra dena. Ez hori bakarrik, gauza jakina da, elaberrietako protagonistek euren buruak Arrigorrietakotzat dituzten bezala, idazleak ere bere burua gernikartzat izan
|
zuela
bere bizi guztian. Gernikagazko barne atxikimendu hori sendoa izan dena gauza ageria da, beraz; are gehiago, dakigula bizi izan zen larogeitik gora urteetan lehenengo hamasei hamazazpi urteak baino ez zituela bizi jaioterrian, eta harik aurrera uriarekiko lokarria aldian aldiango ikustaldien bidez baino ez zuela jagongo.
|
|
|
Kamasutrari, hain zuzen. Gordetzea ahaztu zuen; normalean ez zuen oso eragin ona izaten gurasoengan, baina nola azaldu gaztea zela eta asko ikasi behar
|
zuela
bere maitearekin gauza berriak dastatzeko. Halaz ere andreak ez zuen ezer esan eta bere golkorako gorde zuen iritzia.
|
|
2005
|
|
|
Auzoko salda etxekoa baino hobea zelako, ñapurraren ñapurrez pentzetik larrera pasatu ardiaren historioa ederki aipatzen du Denis Tillinac ek: saiakera asko eta asko egin ondoan eskuin eta ezker, ez
|
zuela
bere oinaren neurriko zapatarik nihon aurkitu, ez bada fedea, erraten duelarik.113
|
|
2017
|
|
|
Semeari euskal nortasuna transmititzen zintzo saiatuta, Kepak uste zuen Erikek ere, berak bezala, euskalduntzat hartuko
|
zuela
bere burua. Edonola ere, Kepak euskalduntzat hartzen zuen Erik, halaxe zioen bere errealitate irudikapenak.
|
|
2018
|
|
|
Eta Augustok berak ere sekula ez zuela ele bat egin horrezaz, jabetua zen Elba. Hala ere, emazteak ondo zekien bere buruarekiko erabateko ziurtasuna zuela senarrak, oso osoko iritzia; gizon gizontzat
|
zuela
bere burua. Zenbat eta gehiago egin, hainbat eta gizonago sentitzen zela; gozamena egitean zegoela, eta listo!
|
|
|
Baina nahi eta nahi ez, ezinbestean gogora etorri zitzaion baita ere, nondik zetorren zaldia eta, zer erregalu klase izan zen jakin zuenean, nolako nahibakoa hartu zuen. Gizonarekin ez zegoela, ez, arantzarik gabeko arrosarik bizitzan, xedatu zuen andreak. ogoratu zuen nola behinola baten, etxean bakarrik zegoen batean, telefonoak jo zuen, eta, hara non!, bestekaldean zegoen Consolación Vilches izeneko emakume batek ireki zizkiola begiak; berarekin pitin baten berbaz egon ondoren, zaldiagatik galde egin zionean, zer erantzun ez zekiela, zurtuta uzten
|
zuela
bera. Ezin zuen ulertu, nolatan itauntzen zuen zaldiagatik ezezagun hark.
|
|
|
Heriotzan pentsatzen zuen gero eta maizago, baina damutu ere laster egiten zen, Edhen zegoelako han, bera maite zuena, maitasunaren maitasunaz loretan jarri zuen bere fruitu estimatuaren hazi ona. Edhen zelako bere benetako amodio iturria; zurkuluren batetik irteten baldin bazitzaion indarrik, aurrera egingo
|
zuela
beragatik eta amodioagatik, erabaki zuen.
|
|
|
Sekula ez dela jakiten noraino heldu daitekeen bat sufrimenduan, zalantzak zituen, ezta zauriturik abandonaturiko emakumea zenbaterainoko izan litekeen arriskutsua. Augustok, harroa eta handiputza izateagatik, harroarren maite izan
|
zuela
bera, ez beste ezergatik, eta harroaren harroaz sufritu zuela horrenbeste, egin zuena egitera heltzeraino, mendekuz, bere erraietako haurra hil, arrazoitu zuen Elbak. Augustoren gorputz zaharkitu gaixo makalaren sustraietatik, Elbaren aurka egiteko, gogoz eta kementsu erasotzeko bultza egiten zion sinestezineko indar bortitz bat jalgitzen zela.
|
|
|
Bai, sinetsia zegoen, egiatan lehenengotatik egin zitzaiola erraza Augustorekikoa. Bere ustetan, ezagutu zueneko xehetasunak ez ziren normalak baizik; legezko guztia egin
|
zuela
berarekiko, kasurako. Baina bai, okurritu zitzaion bat batean, trago on bat ematen ziola champagneari, bazegoela zerbait, nolakoa zen ondo baino hobeto erakusten zuena.
|
|
|
Markatzen zioten jarraibideak, aintzin urrats gutxi zituen berarentzat, zergatik eurenera makurraraziz, bizirik hilda segitzeko akuilatzen zebiltzala irizten zitzaion. Sobera urte, lar luze eta penazak!, pasatu zituelako bizitza murriztu batean nahiko hilik, eta nahiko zuelako berritz haurra hilda izateaz, hondamen larregi jasan zituelako egiatan, ez
|
zuela
berak bizirik jarraitzen zuelarik, ingurukoen hiltze kontu gehiagorik behar, eta ez zuela bizitzan kartzelaldi berririk pairatu nahi, hartu zuen burubide sendoa; hilda bizi baino, nahiago zuela hil erabakiz.
|
|
|
...ztiarekin, barneko gatazka handi batean, gerra bizian ari zen; bateko, ustean inora ez doan huskeri txikikeri ezerezkeri batekin haragiaren gustu zikin eta zatarretan hondaturik bizibidea konpontzeko hartutako ordura arteko hankaz gorako ibilbidearekin guztiz zegoelako damuturik, eta besteko, garbi lizunduaraziz bizitza krakiatu eragin zion aldrebesko galbide oker aldikada hura, luzaroetan negartu
|
zuela
bere parajean ongi ulerturik baitzuen, bere gain hartu beharra zuen bekatuen ordain nekeen zamak izuturik zuelako.
|
|
|
Min min eginda utzi zizkion barruak Divina Pastorak, horrenbeste lohikeria kontatu eta. Nabaria zen etorri zitzaion burura hark ez zekiela beraren sentimenduen berri edo inoiz ez
|
zuela
berak bezala sentitu, eta beraz ez zekiela maitasunez urtzea zer zen; bestela inoiz ez zizkion jaurtikiko aurpegira haiek guztiak gupida gabe bata bestearen atzean.
|
|
|
Ez zegoela gaizki pentsatuta, erantzun zien Augustok; ongi etorriko zitzaiola emazteari eguzki eta haize epela hartzea, barruko ajeak kendu eta burua argitzeko besterik ez bazen ere. Bestela, esan zien biei, ordura arteko bidean jarraitzen baldin bazuen emazteak, sena galduta zebilen bezala, argi ikusten
|
zuela
berak, eroetxean bukatuko zuela. Zinez esaten ziela, horrelaxe izango zela.
|
|
|
Ni ezagutu eta gero ordea, maitemindu zenetik, nirekikoa bakarrik zuela; nahikoa eta lar nintzela beretzat esan zidan. Andre bakarra nahi
|
zuela
berak, baina, hala ere, ez zekiela andreek bera baketan utziko zutenentz; erraz inguratzen zitzaizkiola, hain dotorea zen! Sexua besterik ez zuten, antza, nahi berarekin, baina berak aldiz, amodiorako gogoa zuen, maitatzea zen beraren desioa, eta horregatik horren arin maitemindu zen nirekin, prest zegoelako maitatzeko eta maitatua izateko.
|
|
|
Mediterraneo partean igarotako egunbete bietan nekaezineko sexuolinpiadetan handitu arte ekin zionez, kontsolaturik zetorren bueltan; baina denen harrigarrirako, inon direnak eginik, etxera itzuliz, ez minik ez pena gaberik. Suertea
|
zuela
bere lagunak, pentsatu zuen; bereak egin eta gero, libre zegoelako inori aitzakia edo azalpen sinesgaitzik ematen ibili gaberik.
|
|
|
Divina Pastoraren ustean, hura bezalako eskultura bati, bizi den moduko etxe gauzeztan bat barik, jauregi eder bat dagokio bizitzeko. Baina beste alde batetik pentsatzen du baita ere, jauregi jabe izanik, sekula santan ez
|
zuela
berarekin topo egingo; auzo umil bateko etxe pobrekoa izanda, ipinarazi duela glorian eta zorionik beroenean.
|
|
|
Edhenek behin esandakoa ekarri zuen pentsamendura; haien artean han euren herrialdeetan ez zituztela inola ere onartzen brastakoan federa konbertituak. Jakinaren gainean egon behar
|
zuela
berak ere nola esan zion ondo gogoratzen zen, ezertara ere ez zela bat bateko metamorfosirik, antzaldatze magikorik onetsi behar inoiz, gezurretako fede aldaketa faltsuak izaten zirelako kasik beti. Barru barrukoa izango zen benetazko bihotzezko eraldaketa zegoela ziurtatu behar zela.
|
|
|
Etorkizunean izango
|
zuela
bere lekuan, etxealdean, ederto baten bizitzeko aukera aparta. Gauetan, otoitz egitean, etxerako itzuleran pentsatzean hartzen zuen ikaragarrizko bakeak lasai lo egiten laguntzen ziola.
|
|
2019
|
|
|
Apaizak Florari egotzitako adjektibo horiek, komatxo artean nahita azpimarraturik daude, ironia hori markatzeko. Emaztea desleiala izan da, eta ezin izan dute haurrik eduki, beraz, ironikoki aipatzen du begi bistakoa dela apaizak ez
|
zuela
bere emaztea ezagutu (270). Diskurtso estereotipatu horren gezur errukitsuak sarkasmoz hartzen ditu protagonistak.
|
|
|
Honetaz gain, bere buruaz beste egiteko mehatxuen bidez ikus daiteke psikologikoki ongi ez dagoen emakumea dela, eta tratu txar psikologikoek sorturiko minaren erakusle dira. Horregatik ez da guztizko gezurra kontalariak disozioazio emozional osoz iradokitzen duenean Florak onartua
|
zuela
bere amaiera tragikoa:
|