2008
|
|
Alboko txabolaren ate zirritutik Jeep bat ikusi zuen eta urruti ez
|
zuela
behar pentsatu zuen.
|
2009
|
|
Bakarrik bizi zen orduan; amak, zure amonak, hilabete zeraman hilda. Orduan ez zuen eserleku txikia leiho azpian jarri; ez zitzaion bururatu, edo ez
|
zuela
behar pentsatu zuen; dena dela, ez zuen lortu leihora igotzea, eta orroka hasi zen, mekauendioska. Alboko atsoak entzun eta niri deitu zidan, atxiki azkarra eman eta, zigarroari buelta eman ostean, alde piztuari begira gelditu zen izeba; gero lurrera bota eta oinetakoarekin zapaldu zuen?.
|
|
Gaisorik sentitu zenean ez prailerik ez klerigorik azal zekiola agindu zuen, eta testamendua egitean fede aitortzaren artikulua apurtzeko esan zuen, ez
|
zuela
behar halako zozokeriarik(, farándulas?). Honela agindu zuen bere ehorzketa:
|
|
Nurmi ziztuan irten zen, jakina, baina, sarjentuaren aginduan zentratuegi egon zelako, edo bere buruan konfiantza handiegia zuelako, hiru kopek hartarako eta gehiagorako eskubidea ematen zioten?, kontua da ez zuela ikusi edo ez
|
zuela
behar bezala neurtu lur eremu harritsu hartan lubakitik lauzpabost metrora zegoèn koska txiki bat, eta hala, bota puntaz harekin estropezu egin, inkili ankala bi pauso eman, eta lurrera erori zen, baita berehala jaiki eta lasterrari ekin ere, lehen harkaitzera iritsi arte; hara iritsi ahala, tiro arrastorik ere ez tarte hartan?, ezkerretara begiratu zuen, bigarren harkaitzera, eta gero, basora?, baita eskuinetara ere jarraian, sarjentua zegoèn norabidean, haren begitartea aztertu nahian zebilen, ausaz, hanka sartzearen ondorioz sutan zegoen ala ez jakiteko?, harik eta ikuseremuan zuèn objektu batek bere arreta osoa bereganatu zuen arte:
|
|
Nurmi ziztuan irten zen, jakina, baina, sarjentuaren aginduan zentratuegi egon zelako, edo bere buruan konfiantza handiegia zuelako –hiru kopek hartarako eta gehiagorako eskubidea ematen zioten–, kontua da ez zuela ikusi edo ez
|
zuela
behar bezala neurtu lur eremu harritsu hartan lubakitik lauzpabost metrora zegoèn koska txiki bat, eta hala, bota puntaz harekin estropezu egin, inkili ankala bi pauso eman, eta lurrera erori zen... baita berehala jaiki eta lasterrari ekin ere, lehen harkaitzera iritsi arte; hara iritsi ahala –tiro arrastorik ere ez tarte hartan–, ezkerretara begiratu zuen –bigarren harkaitzera, e... bere kopa haietako bat zen, estropezuaren ondorioz zakutik –korapilo askaerraz batez ixten zuen Nurmik zakua, kopak noiznahi ikusi erakutsi ahal izateko– erori zitzaiona; eta hala, ikusi zuenean ezen bere izatearen zati bat –izatearen herena, zehatzago esanda, izatea eta izateari buruzko kontzeptuak neurtzerik balego– atzean utzi zuela, atzera jo zuen koparen bila, hain fortuna gaiztoarekin –erabakiak gortuta behar zuen Nurmik, sarjentuaren haserrezko oihuak ez entzuteko:
|
2010
|
|
Prozesuaren beste errailean, ETAren eta Espainiako Gobernuaren artekoan, badirudi abiapuntuko negoziazioak baino ez
|
zuela
behar bezala funtzionatu, 2005ean Genevan eta Oslon prozesua abiatzeko oinarriak hitzartu zituztenean. Garbi dago han hitzartutako konpromisoak ez zituela bete Espainiako Gobernuak eta, horri erantzunez, bere konpromisoak ere urratu egin zituela gero ETAk.
|
2013
|
|
Hasiera batean beti deitzen nion kotxea hartu aurretik, berak behar ote zuen galdetzeko. Baina, ia beti ez
|
zuela
behar esaten zidanez, baziren sei hilabete deitu ere ez niola egiten baimena eskatzeko. Festak zirela-eta, herriko frontoi zaharreko aparkaleku inprobisatua bete bete eginda zegoen.
|
2015
|
|
Dirua behar izanez gero, lantegirako bazen batez ere, emateko prest zegoen. Nagorek ezetz erantzun zion, ez
|
zuela
behar. Arropa berriak erosteko aholkatu zion gero, emakume profesionalek eramaten zituzten arropa eder eta eroso horiek, berak ordainduko zizkiola.
|
|
prestasuna agertu zuen ETAk. Ordurako, Espainiako Gobernuak esana zuen su etena egiaztatzeko kanpoko inoren laguntzarik ez
|
zuela
behar. Isilpean, ordea, Zapateroren gobernuak ez zeukan nazioarteko egiaztatzaileen taldearen osaketari eragozpenik jartzeko asmorik.
|
|
Alkandora hertsagarriz tailerreko guztiak lotu eta nor bere ohera eraman zuten. Zuzendari berriak, atarian arnasestuka, esan zuen ez zela ezer gertatu, lau maniako depresiboren errua besterik ez zela izan eta haize frexko apur bat baino ez
|
zuela
behar. Bulegora igo orduko, ordea, Gurutze Gorrira, Ertzaintzara eta Irungo Udaletxera deitu zuen partea ematearren:
|
|
Duela sei hilabete, ordea, bainugelako konketa ataskatu zen. Hortzak garbitu bitartean konturatu nintzen zuloak ez
|
zuela
behar beste ur xurgatzen. Hartu giltza sorta erreminta kutxatik, kendu zeramikazko oina, eta, ukondoaren gaineko azkoin hexagonala askaturik, desmuntatu egin nuen erdiko juntura.
|
2016
|
|
Eta bigarren kopatxoaren ostean azken irakasle bat heldu zen, postrea bailitzan, beste guztien izaera estaltzen zuena. Cognac botila bat zekarren, agian enkarguz, baina ziurrenik esperientziak irakatsi ziolako jendeak ez
|
zuela
behar beste botila ekartzen horrelako ekitaldietara, behar ziren modukoak izan zitezen. Besteek baino zaharragoa ematen zuen, agian eskuak asko mugitzen zitzaizkiolako, eta ez mugitzen zituelako?.
|
2017
|
|
Ispilu aurrean ilea batzen ari zen Beire gau hartan. Babak esan zion ilea solte ezin zuela eraman txapelketan eta ikasi behar
|
zuela
behar bezala batzen. Mozteko ere esan zion, baina Beirek jota zegoela erantzun zion.
|
|
Berak ere Mendaurren zeramatzan arropak aldatu eta orain oliba koloreko berokia, lepoko txuria eta tximeleta begizta bat zeramatzan. Asiaini bururatu zitzaion doktoreak pipa bat besterik ez
|
zuela
behar Agatha Christieren pertsonaia bat emateko.
|
2019
|
|
–Berak josten bazekiela eta ea zertan apuntatu behar zuen halako talde batera. Ez
|
zuela
behar. Hala esan zion.
|
2020
|
|
Hiru puntu eten horietan solaskideak ulertu du hori baino ez
|
zuela
behar Moreno epaileak kasua ixteko.
|
2023
|
|
ez dute zigortuko. Orduan gogoratu du amari inoiz entzun diola izekoekin berbetan errepublika garaian lehengusina bat banandu egin zela, dibortzio legearekin, lehengusinak Aldundian egiten
|
zuela
behar gainera, umeak hazteko soldata zuela, eta ez zegoela senarrari nahitaez kateatuta. Urruneko garaiak egiten zaizkio horiek denak.
|
|
Gero, txiki txikia ikusten genuen urrutian, koltza artean. Nik banekien laurogei urteko emakume hark, blusa eta gonekin bil bil egina baita uda minean ere, ez
|
zuela
behar ez gure errukirik, ez babesik. Ezta izeba Elisek ere, upela baino gizenagoa baina tirtiri hutsa bera, eta pittin bat narrasa ere bai:
|
|
hiru langiletik batek adierazi zuen arraza diskriminazioko esperientziaren bat izana edo ikusia zela. Inkestan parte hartu zutenen %59k adierazi zuten NBEk ez
|
zuela
behar bezala kudeatzen arraza diskriminazioa.71 Hori guztia kontuan izanda, bada bereziki iluna izan zen gertakari bat: George Floyden hilketaren harira Black Lives Matter ek protestak hasi zituelarik, NBEko idazkari nagusiak New Yorkeko NBEko langileei jakinarazi zien debekatua zutela protestetan parte hartzea.
|
|
Proiektua, ordea, motel zihoan: " Uste dut ez
|
zuela
behar bezain arin egin aurrera. Arotzak eta egunero joaten ziren, baina Juana ez; oso lanpetua zebilelako bere ekinbide sozialekin.
|