|
2000
|
|
|
Kortea, jauntxoak, soldatapeko armada... Izurritearen lehen erasoa eta gero populazio erdia bizi zen, baina ez
|
zituzten
zergak murriztu.
|
|
2001
|
|
|
Errentak larriki egin zuten behera eta nobleek aberastasun iturri berriak bilatu behar izan zituzten. Gorteetara hurbildu eta erregeen zerbitzura pasa ziren asko, erregeek jasotzen
|
zituzten
zergetatik zati bat jasotzen hasi ziren beste batzuk. Nekazarien gaineko presioa areagotzea hautatu zuten askok Bizkaia eta Gipuzkoan.
|
|
2006
|
|
|
Tenplu gehienek immunitate osoz gozatzen zuten. Lur jabeak ziren eta ez
|
zituzten
zergak ordaindu behar. Bertan bizi zirenek feriak kontrolatzen zituzten.
|
|
|
camara real: Fiskoa, errege erreginek biltzen
|
zituzten
zergak eta isunak edo haiei zegozkienak biltzen zituen instituzioa da.
|
|
|
Artikulu honetan Gasteizekiko auzia agertzen zaigu. Bertako foruak zioenez, denek ordaindu behar
|
zituzten
zerga komunak. Hau da, Gasteizek kofradiatik eskuraturiko lurretan bizi ziren kapareen egoera islaturik agertzen zaigu, alegia; noble horien eskubide fiskalen beldur ziren eta.
|
|
|
Bosgarren bidea, lurren bidez lorturiko errentak ziren, dirutan zein espeziatan?; Araban bide hori sinboliko bilakatu zen jaunaren irudia eta noblearen jabegoa oroitarazten
|
zituzten
zerga zaharrak berreskuratuak izan zirelako, Semoyo eta Martxoko idia, hain zuzen ere.
|
|
2008
|
|
|
Auzoak ez ziren biztanleek zenbait elizkizunetan parte hartzeko ordaindu behar
|
zituzten
zerga berezien gaiari konponbidea aurkitu behar zitzaion. 1850ean San Andres parrokiako maiordomoak, kofradian izena ematea aholkatu ostean zioenez«?
|
|
|
Ikusten denez, arroko herrien arma ekoizpena, armada espainiarrak onartu ahal zuena baino handiagoa zen, eta horrez gain, armadaren eskakizun horiek ez ziren batere ziurrak. Aukera bakarra armak merkatu pribaturantz bideratzea zen, eta zentzu horretan, espainiar estatuko merkatua oso erakargarria bihurtu zen, 1821ean aduanak kostaldera aldatuta euskal lurraldeetan ekoitzitako produktuek Ebro ibaiaren lerroan ordaintzen
|
zituzten
zergak desagertu zirenean. Abagune horretan zabaldu zuten ibarzabaldarrek Madrileko denda, estatuko merkatuan sartu nahian.
|
|
|
1871ko Mutrikuko Udal Araudiaren arabera hamar karlistatik batek zeukalako boto eskubidea, eta liberalen kasuan, 18tik batek. Eremu horrek argitzen duenez, karlistek ordaintzen
|
zituzten
zergen batez bestekoak ia 20 errealetan gainditzen zuen liberalena. Informazio hauek, ordea, ez datoz bat 1873ko lur jabetzaren arloak azaltzen duenarekin, liberalen errentak karlistenak baino zatia altuagoak zirela ikusten baitugu.
|
|
2009
|
|
|
Enpresek inbertsioen %45 berreskura zezaketen Elkarteen gaineko Zergen bidez ezarritako dirua 15.025.303 euro baino gehiago bazen. Ondoren opor fiskal txikiak izenekoak etorri ziren, eta horiei esker enpresa berriek %99ko, %75eko, %50eko eta %25eko kenkariak jaso
|
zituzten
zerga horretan mozkinak zituzten lehen urtetik aurrera.
|
|
|
Elizako autoritateek bazuten ahalmena ere zerga horien zati bat erregeari («tercias reales», «excusado», «novales» direlakoak) edo beste jauntxo sekular batzuei bideratzeko. Esate baterako, Klemente IV.a Aita Santuak Nafarroako Teobaldo II.a erregeari erreinuan elizek jasotzen
|
zituzten
zergen hamarrena eman zion hiru urtez (1267), modu horretan erregeak gurutzada bultzatu ahal izateko (Felones, 1982: 139) 15 Beste alde batetik, Nafarroako erregeak Iruñerriko parrokien primizietako ehuneko hamarra bereganatu nahi izan zuen Uharte Arakilgo fortifikazioak eta Iruñeko katedraleko lanak ordaintzeko; baina asmo hau burutu ahal izateko apezpikuari baimena eskatu behar izan zion.
|
|
2010
|
|
|
Bertakoak ez ziren pertsona fisiko eta juridikoen zergak ere ez genituen hitzartuak: Euskadin ordaintzen
|
zituzten
zergak, baina Espainiako Ogasunari ordaintzen zizkioten, haren arauen arabera. Kontzertu Ekonomikoa kontu hauetan ere garatzea benetan funtsezkoa zen Ogasun integrala eta osoa izateko, eta, aldi berean, ezinbestekoa zitzaigun europar esparruan integratzeko; argi asko ikusi da hori euskal zerga sistema berretsiz Luxenburgoko auzitegiak 2009an emandako epaiarekin.
|
|
2011
|
|
|
Hemendik hainbat produktu eramanez, bueltan Venezuelatik kakaoa eta bertze ekarriko zuten. Itsasontziak Gipuzkoara iritsi baino lehen, Cadizen porturatu eta bertan ordaintzen
|
zituzten
zergak. Euskal Herriko portuetan geroago eginen zen Ameriketatik ekarritako gauzen merkataritza zuzena.
|
|
2012
|
|
|
Aurtengo aurrekontuak egiteko 12.116 milioi euro bilduko zirela adostu zuten Jaurlaritzak eta aldundiek. Ekonomiaren hazkunde eskasagoa izatea posible dela onartu zuen zeharka Agirrek, baina egindako aurreikuspenari eutsi diote, aldundiek onartu
|
zituzten
zerga igoeren ekarpenari esker. Balizko bilketaren jaitsiera zerga igoerak berdinduko duela uste du gobernuak.
|
|
|
Jaitsiera gertatuko bada ere, arazoa leuntzen duten bi faktore alde ditu Jaurlaritzak. Bilketaren aurreikuspena egin zenean ez ziren aintzat hartu joan den urteko azken txanpan foru aldundiek onartu
|
zituzten
zerga igoerak. Horiei esker aldundietatik 150 milioi euro gehiago eskuratzea espero du.
|
|
|
Eta uko egin dio kontzesioak eginez herritar talde aberatsenei ordaintzen
|
zituzten
zergak nabarmen jaitsi dituzte eta bankuei izugarri aberasten ari dira estatuak finantzatuz, instituzio publiko batek (Europako Banku Zentralak) ematen dizkien baliabideei esker. Zerga politika sendo eta progresiboa, kapitalaren errentak (gure herrialdean lan errentak baino zerga gutxiago ditu) gehiago zergapetuko dituen politika berreskuratzeak, eta iruzurraren nahiz zerga paradisuen aurkako borroka irmo eta eraginkorrak, Estatuaren eskura dauden baliabideak asko haztea eragingo luke.
|
|
|
gatza, tabakoa eta zigiludun paper ofiziala. Ordaindu behar
|
zituzten
zergak Foru Aldundiek kudeatzen zituen. Beraz bazirudien, adostasuna lortzeko, ikuspegiak nahiko hurbildu zirela, zuzenbide publikoaren arloan, ogasunari ordaindu beharra eta soldadutzarena gelditzen zirelako arautu beharreko gai nagusiak...
|
|
2014
|
|
|
Monarkien gastu handiei aurre egiteko, behin eta berriz igo
|
zituzten
zergak.
|
|
|
Tolosaren alde egin zuten, baina laster iritsi ziren tirabirak. Ordaintzen
|
zituzten
zergen eta jasotzen zuten babesaren arteko desoreka gatazkaren iturrian zegoen. Eta urte luzez gatazkak bere horretan iraun zuen.
|
|
2015
|
|
|
Neguko familia portreta Tres Reyes hotelaren aitzinean (1970eko otsailaren 8an). aldarrikatzen zen erreziprozitatearen kriterioa sozietateen tributazioan, hau da, presio fiskala berdina zela probintzian eta erregimen komuneko lurraldean, eta geroztik, Nafarroan egoitza zeukaten sozietateek Nafarroan behar
|
zituzten
zergak pagatu, nahiz eta transakzioak kanpoan egin, zeren alderantziz hala baitzen agitzen: erregimen komuneko lurraldekoek Estatuari zioten ordaintzen, Nafarroan salerosketak burutu arren.
|
|
|
Zerga arloan tratamendu hobea dutenez, operazioari ahalik eta etekin handiena ateratzeko asmoz, erabaki zuten eraikitzeko baimenak Anca Corporatetik Corporate Manjoyara ateratzea. Jokaldi horri esker 25 milioi euro ordaindu
|
zituzten
zergatan. Dena den, 2010ean Ogasunak bestelako ikuspuntua azaldu zuen, eta operazio urbanistiko haren etekinak merkataritza sozietate batenak zirela interpretatu zuen.
|
|
2016
|
|
|
Lehen legealdian(), Aznarrek CiUren eta EAJren babes politikoa behar zuenez, 1997an, akordio bat lortu zuten jeltzaleek kontzertu ekonomikoaren gainean: hiru aldundiek bere gain bilduko
|
zituzten
zerga bereziak. –Del Burgok korrika batean erreklamatu zuen gauza bera Nafarroarako?, dio Juan Carlos Longas ekonomistak.
|
|
|
Beste lur guziak, partikularrak eta komunalak, nekazaritzako eta abeltzaintzako banatuak baitziren aspalditik, Erdi arotik edo berdin lehenagotik, etxe" zaharrak" edo" handiak" deitzen zituztenen artean. Horiek
|
zituzten
zergak ordaintzen, baita herriko eginbeharretan parte hartzen: batzarrak, lan kolektiboak...
|
|
2018
|
|
|
Nafarroako errege erreginek gero eta interes handiagoa zuten Iruñea menperatzeko, garrantzi ekonomiko eta demografiko berezia hartua baitzuen azken hamarkadetan. Herritarrek jada ez zuten gotzaina onartzen, ez
|
zituzten
zergak ordaintzen, eta eskumikuei muzin egiten zieten. 1319 urtean, azkenean, Iruñea erregeen eskuetara pasatu zen behin betiko.
|
|
2020
|
|
|
Udazkenean aurkeztutako liburu horretan Arbizuk salgaiak batetik bestera eramaten zituzten gizon haiei buruzko makina bat argibide ematen ditu: zein animalia erabiltzen zituzten, zein salgai garraiatzen zituzten, nondik nora ibiltzen ziren, zuten janzkera berezia, pagatzen
|
zituzten
zergak, lapurretak, galtzadak, haien mantentzea, agintariei aurkeztutako kexak, kofradiak eta beste. Arbizuk berak Burundako kofradeei liburua eskaini die, eta larunbatean ere Bakaikura joatekoa da.
|
|
2022
|
|
|
hor emakumeak oste handitan bildu ziren armak eskuan, eta guduka doi doietarik baztertu ahal izan zuen erretoreparrokoaren artekaritzak. Baina beste kasuetan ere, maiz emakumeak ziren manifestaldien eragileak eta partaide gehienak, frantses agintariek jarri nahi omen
|
zituzten
zerga berrien aurka.
|
|
2023
|
|
|
Gaztelatik Kantauri aldeko portuetara joateko, ezinbestean, Balmasedatik igaro behar izaten zuten. Hala ere, salgai guztiek ordaindu behar izaten
|
zituzten
zergak zubitik igarotzerakoan; baita barruan kontsumituko ziren jakiek eta edariek ere. Beraz, hiribildua merkataritza gune garrantzitsua bihurtu zen aduanari esker.
|
|
|
Haatik, 1865eko dokumentu hori idatzizko hitzarmena da, Oloroeko Etcheverry notarioaren bitartez egina, jabea Argentinan bizi baitzen. Horri esker, etxetiarrek jabeei buruz
|
zituzten
zergen eta zorren berri badugu zehatz mehatz.
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar garai horretan, toki araubideari dagokionez, indarrean zegoela 1955eko Toki araubidea arautzen zuen Legearen Testu Bategina, eta horretan, besteak beste, 723 artikuluaren arabera edozein zerga edo tasa berri ezartzeak Estatuko Ogasun Ordezkaritzaren baimena behar zuela. Esangura horretan, esate baterako, Ekonomia Itunaren arabera, Foru Aldundiek Euskadiko toki erakundeek ezarri nahi
|
zituzten
zerga edo tasa berriak baimendu behar zituzten.
|