|
2015
|
|
|
Baina noski, eredu sobietarrean emakumearen papera eta bere estatus berria ez zen gehien jorratu zen alorra. Eta gizarte industrialek ez
|
zituzten
nekazari gizarte tradizionalen paradigma berberak ere. Hori garbi.
|
|
|
Beste nekazari baten testigantza ere utzi zuen Chelok; andrearen senarra eta koinatua hil zituzten paramilitarrek, soroak fumigatzeko ontzien markak zituztelako bizkarrean. Marka haiek fumigagailuarenak ez eta eskopetenak zirela salatu zuten paramilitarrek, hau da gerrillariak zirela, eta hantxe garbitu
|
zituzten
nekazariak. Seme bat ere hil zioten andreari, eta alaba bortxatu; harrezkero, neskatoak ez zuen esan.
|
|
2017
|
|
|
Matxinoek trebetasun militar handia erakutsi zuten, neurri batean soldadu profesionalek parte hartu zutelako matxinadan, eta horien artean zeuden, besteak beste, Landsknechte izeneko suitzar soldadu famatuak, hots, garai hartan Europan eliteko mertzenarioek osatutako soldadu taldea. Landsknechte horiek zuzendu
|
zituzten
nekazarien armadak, haien zerbitzura jarriz beren esperientzia militarra; zenbaitetan, uko egin zioten matxinoen aurka egiteari, adibidez, beraiek ere nekazaritza mundutik zetozela eta bake garaian nekazariei esker bizi zirela esanez. Haiengan konfiantzarik ezin zutela izan argi ikusi zutenean, alemaniar printzeek Suabiako Ligako soldadu taldeak urrunetik ekarri eta mobilizatu zituzten, nekazarien erresistentzia garaitzeko.
|
|
|
Christopher Dyerrek adierazi bezala, epidemiak eragindako langile urritasunak botere harremanak aldatu zituen, klase apalenen mesedetan. Lur gutxi zegoen garaian, kanporatzeko mehatxupean kontrolatzen
|
zituzten
nekazariak; biztanle triskantzaren ostean, ordea, lurra ugari izanda, jaunen mehatxuek ez zuten eragin handirik, nekazariek orduan aske mugituz aurki baitzezaketen lantzeko lur berria (Dyer 1968: 26).
|
|
|
Zerga berri horien eta abandonatutako lursailen inguruko gatazken eraginez, gerra luzea sortu zen eskualdean. Nekazari kataluniarrek hiru etxez behin gizon bana errekrutatu zuten, euren arteko loturak indartu zituzten zinpeko elkarteekin, erabakiak hartu
|
zituzten
nekazarien batzarretan, eta, lur jabeak beldurtzeko, gurutzeak eta beste ikur mehatxagarri batzuk ezarri zituzten sailetan zehar. Gerraren azken fasean, errenta kentzeko eta nekazarien jabetza eskubidea finkatzeko eskatu zuten (ibid.:
|
|
|
suntsitzeko eta pobreak errespetagarri bihurtzeko; hala ere, 1834an Pobreen Lege Batzordea abiatu orduko, garai batean pobreei laguntzeko neurriak babestu izan zituen diskurtso politikoa aldatua zen, eta pobreak eta langileak jarri zituen jomugan. Lur komunak esparrutan banatzeko sistemak herri asko pobretu zituen, eta prozesu horrekin batera martxan jarri ziren prozesuek lan merkatuaren menera jaurti
|
zituzten
nekazariak: murriztu egin ziren nekazariei soldata osatzeko balio zieten diru-laguntzak, eta pobreen lege tradizionalari gero eta modu bortitzagoan eraso zitzaion (McNally, 1993:
|