|
2001
|
|
|
Guztiek goratu
|
zituzten
haren onginahia eta adorea. Beraren alarguntsari, Kanwanjit Kaur i, herriko nagusiek eta Punjabeko gobernamenduak ere sari ona jasoko zuela agindu zioten.
|
|
2005
|
|
|
Duela hogei urte hil zen Erik Satie, Sorin. Eta lagunek lau mila paper txiki baino gehiago topatu
|
zituzten
haren etxean. Leku guztietatik zeuden paperak, ohearen azpian, koadroen atzealdean, piano soken artean.
|
|
2006
|
|
|
–Bai. Herrikoek ere sekulakoak eta bi erraten
|
zituzten
hari buruz. Badakizu, jendea gaiztoa da.
|
|
|
Parisen, hiri katolikoa inon katolikorik bada, duela bortz egun, miliziakoek zati zati eginen zuten, beren alabardekin, Kalbinoren alaba blasfemaria. Edo miliziakoen esperoan egon gabe, herritarrek berek beren esku hutsez eginen
|
zituzten
harekikoak. Atzo, hiriko biztanleak ezikusi eta ezentzun pasatzen ziren emakumearen ondotik, egiteko handiagoak dituztenen itxuran.
|
|
|
Ala bai? De Lancreren gizonek asteak
|
zituzten
haren artaldeko bildotsak Baionako kartzelara eramaten, eta Agerrek hatz bat ere ez zuen eman hura eragozteko. Preso eramanen artean bazen bat, Katalin Galtzagorritegikoa, Sarara etorri berritan neskato hartu zuena.
|
|
|
Amikuzetik aienatua, Guisetarren soldatapean ibilia omen zen Etxeto, Frantziako erresuman. Bi urte lehenago itzulia zen sorterrira eta jadanik Biduze aldeko ostatu guztiek adituak
|
zituzten
haren harrokeriak. Ez omen zen nekatzen ondoan suertatzen zitzaionari bere ezpata zenbat" heretikoren" odolak zikindua zuen errepikatzeaz.
|
|
2007
|
|
|
Besterik ezean, mozkor txikiagoak harrapa zitzaten. Bide batez, eta alkoholaren kontsumoa kontrolatzeko, zerga ikaragarriak jarri
|
zituzten
haren gainean. Gaur egun, esaterako, ardo botila baten prezioaren %70 baino gehiago dira zergak Suedian.
|
|
2008
|
|
|
Figueira plazan ere aurrera tinko so sartu zen, eta horrek eragotzi zion Pensão Lusitana ren azken pisuko balkoitik keinuak egiten zizkion gizon begibakarra ikustea. Txistuka ere saiatu zen Belmonte, baina kaleko zaratek estali egin
|
zituzten
haren hotsak, eta Mario Barbosa zelan urruntzen zen baino ezin izan zuen ikusi.
|
|
2009
|
|
|
Goikoetxearen ahots zehatzak banan banan suntsitu zizkion argumentu guztiak. Auzietan hala aritzen bazen, izerdi ederrak bota
|
zituzten
haren arerioek.
|
|
|
Santa Maria la Real elizari itsatsia zegoen Zarauz familiaren kanpandorrea. XVI. mendekoa eliza bera, nahiz eta Burdin Aroko eta erromatar garaiko aztarnak topatu berri
|
zituzten
haren oinarrietan. Bertan, aldareko erretaula nagusiaz gain, gauza gutxi.
|
|
|
Beauvoisek bildots batek bezain otzan eskaini zion lepoa borreroaren ezpatatzarrari. Cavaignesekin, berriz, lanak izan
|
zituzten
haren laguntzaileek. Bere txanda etortzean, boza goratu zuen Tolosako Parlamentuko kontseilariak, begiak Herriko Etxeko balkoi nagusian landatuak zituela.
|
|
2010
|
|
|
Biharamunean, Helenak etxetik alde egin zuèn egunaren bezperan, ezusteko handia gertatu zitzaidan; anai arreben eta etxekoen artean Helenaren bertuteei buruz aritzen ginenean, guztiek azpimarratzen
|
zituzten
haren ganora eta haren lan egiteko gogoa; baita haren eraginkortasuna ere, hemezortzi urte zituen arren Helenak ongi baino hobeto egiten baitzuen sukaldean, beste zereginetan berdin; bere maneretan ere bazuen dotoretasun bat, haren dantzatzeko trebeziarekin lotzen nuena eta platerak eta mahai tresnak mahaian jartzerakoan igartzen zitzaiona, baita zopaontzia mahaira ateratzerakoan ere, hegaldi bat...
|
|
|
jendekina eta lagunkoia zen, aukera orotan eta ororentzat zeukan erantzun egokia, dela txaplatekoa bizkarrean, dela ukabilkada mahai gainean. Emakumeek beti goratu ohi
|
zituzten
haren lurrin gozoa, hizketa leuna, ibilera zuta, janzkera dotorea; ez da harritzekoa ere, haren itxura ederra eta izaera irritsua izanda. Meritu gehiago izan dezake gizonezkoen artean beste horrenbesteko mirespena sortzeak:
|
|
|
Biharamunean, Helenak etxetik alde egin zuèn egunaren bezperan, ezusteko handia gertatu zitzaidan; anai arreben eta etxekoen artean Helenaren bertuteei buruz aritzen ginenean, guztiek azpimarratzen
|
zituzten
haren ganora eta haren lan egiteko gogoa; baita haren eraginkortasuna ere, hemezortzi urte zituen arren Helenak ongi baino hobeto egiten baitzuen sukaldean, beste zereginetan berdin; bere maneretan ere bazuen dotoretasun bat, haren dantzatzeko trebeziarekin lotzen nuena eta platerak eta mahai tresnak mahaian jartzerakoan igartzen zitzaiona, baita zopaontzia mahaira ateratzerakoan ere, hegaldi bat...
|
|
2013
|
|
|
Zer esan ez zekitela gelditu zen talde osoa. Ahmetek guztiei ematen zien bizkarra, eta hala ere denek ikusten
|
zituzten
haren ukabil estutuak. Gassenek eztarria garbitu zuen, bikiek lurrera begiratu zuten, eta amak egoera osoa salbatu zuen esaldia bota zuen orduan:
|
|
2014
|
|
|
Benjaminek, ospitaletik atera zenean, bizitza zetorkion bezala hartu zuen. Mutiko batzuk eraman
|
zituzten
haren etxera, eta arratsalde akigarri bat pasatu zuen zibekin eta puxtarriekin zaletu nahian. Tiragoma erabiliz harri batekin sukaldeko leiho bat apurtzea ere lortu zuen, ia nahi gabe, eta balentria hark ezkutuan liluratu zuen aita.
|
|
|
Nizhni Novgoroden hogeita hamar edo hogeita hamabost mila lagun bizi ohi ziren eskuarki, baina une hartan hirurehun milatik gora biltzen
|
zituzten
haren karrikek eta plazek; hamar aldiz gehiago, alegia. Biztanleria modu horretan ugaritzearen arrazoia bertan hiru astez egiten den merkatu sonatua zen.
|
|
|
Sangarre ez zebilen dantzan, baina mimo bat bezala jarri zen bere dantzarien erdian, eta pauso zoragarriak egin
|
zituzten
haren inguruan, Bohemia, Egipto, Italia, Espainia eta Europan bisitatzen zituzten beste herrialdeetako dantzetatik ikasiak. Beren burua berotu egiten zuten eskuetako zinbalekin kriskitinak joz eta pandero moduko batzuk, daire izenekoak, hatz puntaz astinduz.
|
|
|
Alcide Jolivet eta Harry Blount, beraz, jendearen artean zebiltzan hara eta hona denari begira, jaialdiaren xehetasun bakar bat ere galdu gabe, ehun bat lerro eder emango baitzien beren kroniketarako. Feofar miretsi zuten bere handitasunean, eta miraz ikusi
|
zituzten
haren emazteak, haren ofizial eta zaindariak, eta ekialdeko arrandia hura guztia, zerikusirik batere ez duena Europako ospakizunetan agertzen denarekin. Baina mespretxuz biratu zuten burua Ivan Ogareff emirraren aurrera etorri zelarik; eta zain geratu ziren festa noiz hasiko, halako ezinegon baten mende.
|
|
|
–Korridore horretako gela batean aurkitu
|
zituzten
haren aztarnak.
|
|
2015
|
|
|
Kruasanaren mokadu bat ahoratu, eta hara begira geratu zen. Zuzendari ezagun bat iritsi berria zen, eta aktore gazteek algara artean hartzen
|
zituzten
haren hitz guztiak, adeitsuena eta interesgarriena zein ote zen erabakitzeko casting batean baleude bezala. Artisten festa eta jaialdietan hainbestetan ikusitako eszena berbera, pentsatu zuen Elejostek, eta berriz ere egunkarietan murgildu zen.
|
|
|
Airean ibai zurixkak egiten zituen lainoaren atzetik, baina, kapitainaren jarrera nabaria izan zen hasieratik. Denek entzun ahal izan
|
zituzten
haren hitzak. Batek baino gehiagok egin zuen buruarekin baiezko keinua Regueiroren erantzuna adituta.
|
|
|
Kubako sistemaren aldekoak diren nazioarteko artistek eta kantariek ere ez dituzte bide errazak. Esaterako, berriki Manu Chao izan zen Kuban bira batean, eta irrati programa bakan batzuek jaso
|
zituzten
haren diskoak, kontzertuaren aurretik kantariaren musika zabaltzeko. Manduleyk, nahiz eta musikaren inguruan mugitzen den guztiaren berri izaten duen, ez zuen horren berri izan.
|
|
|
ia oharkabean; etengabe, ordea. Zenbaitetan, gogoilun sumatzen zuten gaixoa ingurukoek, bere pentsamendu tristeetan murgildua, eta ahaleginak egin behar izaten
|
zituzten
haren kontzientziaren sorotik bele beltzak uxatzeko.
|
|
2016
|
|
|
interesgarria zen. Begitandu zitzaidan alargun baten begitartearen antza zuela, eta atsekabearen lehenengo bi paroxismoak igaroak zituen egoera gainbeherako hartantxe aurkitzen zela, eta orain poliki poliki ohitzen hasia zela galera hartara; baina beste hamaika nahigabek ere seinale berdinak utziko
|
zituzten
haren bisaian; zein nahigabe nozitu ote zituen jakin gogo nuen, eta itauntzeko gertu nengoen (baldin elkarrizketaren bon tonak berak utzi izan balit, Esdrasen garaietan bezala): –Zerk zaitu atsekabetzen?
|
|
|
Bertan erakusten zen nola jasotzen zuten bizileku zuen eroetxean, eta ikuskizuna izango zen hiri handiko kontzertu areto undergroundera bidaian nola eramaten zuten; ondoren, kamerinokoak, entseguak eta emanaldia zetozen, kalaka, zigarreta eta alkohol litro ugari tarteko. Publikoak izar gisa hartzen zuen oholtzan eta txalo zaparrada amaiezinak jasotzen
|
zituzten
haren hitzek. Arrakasta une gozo eta iragankor haien ostean eroetxerako bideari ekiten zion berehala, eta ordu batzuk geroago, atarian jada, sarrerako atea zeharkatzen ari denean, biratu eta kamerari esaten dio, oso serio:
|
|
|
Eskularruak egiten zituen; beraz, artean ez zegoen industriaren mende: etxean egiten zuen lan, eta familiako gizonek kontrolatzen
|
zituzten
haren ordainsariak, legez. Lan baldintzak azaldu zituenean, argi erakutsi zuen Seneca Fallseraino eraman zuen arima errebelde hura:
|
|
|
egin zuen AEBetako mutur batetik bestera, eta ezin konta ahala grebatako arima bihurtu. Filadelfiako tranbiako langileek aditu
|
zituzten
haren lehen greba hitzaldiak. Herrialdeko beste hainbat tokitan ere, askotariko langileek, besteak beste meatzariek, ehungintzako langileek eta partzuerrek, etekina atera zieten Bloorren hitz egiteko abilezia apartari eta antolatzeko trebetasunari.
|
|
|
Baionatik Irun aldera, Miarritzen gaindi, Victor Hugok egindako bidaia kontatzen zen hasieran, eta honek pizten zizkion oroitzapenak, haurretan ezagututako tokiak zirelako, idazlearen aita Napoleon Bonaparteren armadako jenerala izaki, Euskal Herrian bizi behar izan baitzen. Idi orga baten gurpilek ateratzen zuten zarata jende gehienarentzat desatsegina izan arren (hain zuzen ere, bere bidaideek belarriak tapatu behar izan
|
zituzten
hura entzutean), musika gozoa omen zen berarentzat, Weber, Beethoven eta Mozartena baino atseginagoa. Gauza jakina da zeinen garrantzizkoak diren txikitan bizi izandakoak eta ariman uzten duten arrastoa.
|
|
2017
|
|
|
Lignito zain bikain bat aurkitua zuen, errauts askorik ematen ez zuena, hezetasun gutxikoa eta kaloriaz aberatsa, eta pozak zoratzen zegoen. Zeren, istantean, handik aterako zirèn irabaziek itxura miresgarriak hartzen
|
zituzten
haren irudimenean: bidaiak, emakumeak eta abentura berriak.
|
|
|
Ustekabez edo, isilik aditu zuten hasieran. Luze gabe moztu
|
zituzten
haren arrazoiak. Ile horia mintzo zen beste guztiak baino gorago, beste guztiak baino espantu nabarmenagoetan.
|
|
|
Gustatu zitzaidan aitari hala deitzea. Biek, are zaharrena zirudienak ere, musukatu
|
zituzten
haren eskuak. Osabarekin ez zuten hainbeste konplimendu erabili:
|
|
|
Ez polita, ez itsusia: berehala ahaztuko
|
zituzten
haren hazpegiak, keinu setati batean estuturiko ahoagatik ez balitz. Ile horia motots batean bilduta zeraman eta karpeta batzuk estutzen zituen bularraren kontra, ezkutu bat balira bezala.
|
|
2019
|
|
|
Zure lehengusu Aitor mendian desagertu zen egun madarikatu haren ondoren areagotu egin ziren zure beldur eta amesgaiztoak. Herriko gizonek bi egun eta bi gau pasatu
|
zituzten
haren bila, baita zuk eta zure aitak ere. Ordurako Gasteizen bizi zineten, baina bilaketan laguntzeko prest agertu zineten Eibarren.
|
|
|
Iruñeko auzian, elementuok guztiok egin zuten bat: deklarazioetan agertutako berezko kontraesanak puztu ziren; biktima bera pertsonalki kuestionatu eta intimidatu zuten; eta dozenaka topiko proiektatu
|
zituzten
harengan, ardura funtsean berea zela ulertarazteko. Erasoaren xehetasunik txikiena deskriba zezala eskatu zitzaion:
|
|
|
Eta antolatzen joaten ginen?. Hainbat ekimen gogoratzen ditu, tartean, iltzatuta geratu zitzaion Armiarma Sarea deiturikoa, non indarkeria matxisten inguruko egunkarietako berriak zintzilikatu
|
zituzten
hari sare batean.
|
|
|
Hala ere, emakume batek, Hubertine Auclertek, kanpaina sufragista bati ekin zion; talde bat sortu zuen,. Emakumeen Sufragioa?, eta egunkari bat, La Citoyenne. Elkarte asko eratu
|
zituzten
haren eraginez, baina haien ekinak ez zuen ia ondoriorik izan. Barne zatiketak ziren feminismoaren ahultasun haren sorburua; egia esateko, adierazi dugun bezala, emakumeak ez dira solidarioak sexu gisa:
|
|
|
–Bizarrak zutik jartzeko modukoa da, badakit. Emakume hura atxilotu zutenean, mila bederatziehun eta hamabian, hamabi haurren gorpuzkiak aurkitu
|
zituzten
haren etxean. Inoiz ezin izan zen jakin zenbat hil zituen zehazki, berehala desagerrarazten baitzituen bere erremedioak egiteko.
|
|
2020
|
|
|
Luis Oberenako kidea zen, guztien esanetan, hiriko dantzaririk onena: ikusleek txaloz hartzen
|
zituzten
haren salto eta brinkoak ezpata dantza edo mutil dantza egiten ikusten zutenean. Etxekoek ez dute berreskuratu Luisen gorpua, eta aita orain bost urte hil zen penak jota.
|
|
2021
|
|
|
Itsuen Herrialdeko biztanleekin izan zuen lehenengo enkontru hura espero baino proba gogorragoa izan zen bere ausardiarentzat eta pazientziarentzat. Hurbildu ahala, lekuak handiagoa ematen zuen, eta igeltsu lanak arraroagoak, eta haur, gizon, eta emakume aldra batek inguratu zuen –pozik ikusi zuen hainbat emakume eta neskak aurpegi aski politak zituztela, guztiek begiak itxita eta hondoratuta zeuzkaten arren–, eta heldu zioten, eta ukitu zuten beren esku leun sentiberekin, eta usaindu zuten, eta entzun
|
zituzten
haren hitzak oro. Hala ere, zenbait neskatila eta haur ez zitzaizkion hurreratu, beldurrez bezala, eta bere ahotsak, egiaz, lakarra eta latza zirudien haien doinu gozoagoen aldean.
|
|
|
Ondo sentiarazten zuen jendea. Inork ez zuen sekula hark esandako ezer gogoratzen, baina, entzun eta hilabete askotara ere, ederki gogoratzen
|
zituzten
haren barrearen tonu zehatzak.
|
|
|
Zahar giroan joan zen Paten bizi osoa, adinaren min eta aje, kexa eta autosufizientzia artean. Koskortzen ari zela, gurasoek mespretxuz hartzen
|
zituzten
haren iritziak gaztea zelako. " Gu hainbat bizi izandakoan, beste era batera ikusiko dituk gauzak", esaten zioten.
|
|
|
Izarrez betetako gau argi eta eztia zen. Muinoetako soinu isil misteriotsuek ongietorri egin eta ametsak ernarazten
|
zituzten
haren buruan, beraz bere pausoez ahaztu zen.
|
|
2022
|
|
|
Kurdistan Turkiaren kolonia bat zen. Dirudienez, garai hartako ezkerreko buruzagiek erabat gutxietsi zuten beren erakundeetan esperientziarik ez zuen pertsona hura, eta kurduen gaietan ziharduten zenbaitek ere baztertu omen
|
zituzten
haren planteamenduak, Turkiak berehala zapalduko zuelakoan. Egiaz, Öcalan ez zen inor haien begietan:
|
|
|
–Morroiak Paulita eraman zuenean ere lekukoek deskribapen guztiz desberdinak eman
|
zituzten
hari buruz.
|
|
|
–Hori ezinezkoa da –erran zidan, ironiari ez entzun eginez– Gurera itzuliz, Obduliak erran zidan Paulitaren ahizpa bere klasean zegoela. Neskatoa desagertu zenean, mojek mezak eta guzti egin
|
zituzten
haren alde.
|