|
2008
|
|
|
Defentsa lanek, gainera, Goiain eta Urbina hartu zituzten Legutio defendagaitz bilaka ez zedin. Ondorengo egunetan, Gopegi, Murua eta Zestafe okupatu
|
zituzten
Francoren aldekoek. Gotortze lanak egiteko, inguruko herrietako zibilak erabili zituzten, baita gau zainketak egiteko ere.
|
|
2009
|
|
|
Damaso Intzakoa, Polikarpo Iraizozkoa eta besteekin. Horiek denek tirabirak izan
|
zituzten
Francoren altxamenduaren aldekoekin, gerra hasi eta berehala. Gumersindo eta Damaso bera izan ziren, gainera, 1933an kaputxinoen euskal probintziaren alde agertu ziren bi abitudun esanguratsuenetakoak.
|
|
|
Ez zen gauza bera gertatu Katalunian, Valentzian eta Espainiako beste lurralde batzuetan, 1939 urtean giltzapetutako euskal errepublikazaleekin. Horiek, oraindik, urte luzeak pasatu behar izan
|
zituzten
Francoren kartzeletan.
|
|
|
1946ko otsailean, NazioBatuek Francoren erregimenaren aurkako adierazpena kaleratu zuten eta urtebereko abenduan Nazio Batuetako estatuek Madrilen zituzten enbaxadore guztiakaldentzeko aholkua eman zuten. Gerra Hotzaren ondorioz, 1950eko azaroan NazioBatuek bertan beheraren utzi
|
zituzten
Francoren erregimenaren aurka hartutakoerabakiak eta 1955eko abenduan Espainia eskubide osoz sartu zen New Yorkenegoitza duen erakundean.
|
|
|
Frankista fidelenen artean boterea banatuz eta haien ustelkeria eta nepotismoa onartuz, politikariak bere nahierara erabiltzen zituen, erregimena goitik behera kontrolatuz. Makiak edo errepublikako politikariek hainbat saiakera egin
|
zituzten
Franco boteretik kentzeko, baina arrakastarik gabe. Monarkia zaleak ere behin eta berriz ahalegindu ziren Alfontso XIII.a Espainiaratzen eta monarkia berrezartzen, baina Francok ez zuen onartzen haren boterea zalantzan jarriko zuen inor.
|
|
2010
|
|
|
Bileraren helburuen artean aire laguntza gehiago ematea eta unitate erregular alemaniarren osatzea zeuden. Horretarako Alemaniako Gerra Ministerioak emandako bortz puntu sinatu
|
zituzten
Francok eta Canarisek akordio batean:
|
|
|
Plangintza estrategikoari zegokionez, Otxandio bonbardatzeko hiru zio
|
zituzten
Francok eta Molak. Lehenengoz:
|
|
2011
|
|
|
Horren arabera, Hego Euskal Herrian erregistratuta dauden 108 hobi komunetatik 40tan hildakoen gorpuak atera egin zituzten 18 urte haietan.Frankismoaren lehenengo urteetan irekitako hobietatik 19 Bizkaian zeuden, 11 Nafarroan, zortzi Gipuzkoan eta bi Araban, eta horietatik 1.215 gorpu atera zituzten Erorien Haranera eramateko. Biktimen Bulegoak jasotako datuen arabera, haietatik 457 identifikatu gabe daude gaur egun. Gainerakoen datuak Espainiako Gobernuaren webgune berrian aurki daitezke.1941 urtetik aurrera Araban bi hobi komun besterik ez zituzten ireki, biak Gasteizen, baina haietatik 36ko gerran hildako 613 pertsonaren gorpuzkiak atera
|
zituzten
Francoren aldeko monumentura eramateko. Haietatik 120 aurrez identifikatu gabe lurperatu zituzten.
|
|
2014
|
|
|
Lehena: izebak, señora Eugeniarekin berriketan ari zen batean, kontatu zuen nola zigortzen
|
zituzten
Francoren kontra zerbait egindako emakumeak, nola ematen zieten errizino olioa, nola mozten zieten ilea larru arras eta nola paseatzen zituzten kamioi batetan, jendeak ikus zitzan. Errizino olioa, ondo genekienez, este aringarri zen.
|
|
2016
|
|
|
Polizia, ireki! Orain aurrez aurre ikusi ahal izanen
|
zituzten
Francoren lekaio zabarrak. Zabaldu eta Zuek al zarete nire alaba atxilotu dutenak?
|
|
2020
|
|
|
–Europa osoan joan den mendean nazismoaren, totalitarismoaren eta oro har diktaduren kontra eman ziren borroka guztiak miretsi eta txalotzeko joera dugu, baina ETAren borrokara iristen garenean gure arteko demokrata batzuei zalantza izugarriak sortzen zaizkie. Frantziako erresistentzian buru belarri ibili ziren ezkerreko militante espainiarrek makiak antolatu
|
zituzten
Francoren kontra, eta inor ez da ausartzen haien adorea eta ausardia kritikatzen, nahiz eta isilka suizida batzuk zirela leporatzen diegun. Baina hogei urte geroago euskal erresistentzia berpiztu eta ekintzaile batzuek armak hartu izana deitoratu egiten dute askok?, esan zuen eta eten bat egin zuen arnasa hartzeko.
|
|
2021
|
|
|
Joaquin Lucariniren hainbat lan, esaterako, suntsitu egin behar izan
|
zituzten
Francoren tropak Bilbon sartu zirenean (1937). Errepublikaren aldekoa izateagatik espetxealdi laburra ezagutu zuen, baina eskultore gisa jarraitu ahal izan zuen.
|