|
2000
|
|
|
Ez dira denak itzulpenak ordea, Joseba Sarrionandiak liburu honetan sartu dituen poemak. Konstantino Kavafisek garai historikoen testuinguruan kokaturiko poema helenisten tankerako apokrifoak egin ohi
|
zituen
moduan, zenbait apokrifo sartu ditu tartekaturik Izkiriaturik... liburu honetan. Berak aitortzen baitu"... aparte utzi ditut Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak liburuan agerturiko apokrifo batzuk" (Marinel zaharrak, hitzaurrea, 8 or.). Hitzaurrean itzultzeaz eta sortzeaz dioenarekin bat datorren jokaera da hauxe; literatur sorkuntzaren nahiz translazioaren izaerari buruzko funtsezko utopikotasunean eta nahitaezko kreatibotasunean oinarritzen baita.
|
|
|
Ikerketarako datu bilketa egin genuenean, Deia egunkari bilbotarrak behekoeguraldi mapak erakusten
|
zituen
modu nabarmenean: bat Euskal Herrikoa, EuskalHerria bere osotasunean erakusten zuena eta, bestea, Espaniakoa, estatuko autonomia erkidego guztiak erakusten zituena (azken horretan, kontuan hartu, Iparraldeak ezzeukan lekurik) 14.
|
|
|
Schlickek uste zuenaren aurka, Reichenbachek honako argudio honi eusten zion: orokorpen unibertsalak portaera arauak —hau da, etorkizunean zer egin jakin ahal izateko arauak— bailiran onartzearen ahalegina ez zen bat etortzen zientzia errealak haiek kontuan hartzen
|
zituen
moduarekin berarekin, legeak baieztapen edo asertzioak ez direla adieraztearen antzeko zerbait bailitzateke, eta hau ez dator bat zientzi jarduerarekin. Indukzioa kontzeptualizatu egin behar zen, baina zientziagintzari egokituz, hauxe baitzen nolabait Vienako Zirkuluaren filosofia zientifikoaren gidaria.
|
|
2001
|
|
|
arotza izatearekin. Aitak altzari onak egiten
|
zituen
moduan egiten ditu berak poemak, lan hau eta askotan entzun zaion esaldia da ofizioa baita, ez kondiziorik gabe, baina ikas litekeena ere badena.
|
|
2002
|
|
|
Joxe Lizasoren ehunka bertso biltzeaz gainera, bere etxean behin ere bertsorik kantatzen ez omen duen bertsolari honen gaztetako kontuak, nola kalean aurkitu zituen propaganda paper batzuengatik Donostiako Ondarretako gartzelan denboralditxo bat giltzaperatua pasa behar izan zuen, eta abar jasorik daude bertan. Hala nola, Txapel, Basarri, Uztapide, Zepai, Xalbador, Mattin, Arozamena, Lazkao Txiki, Lazkano, Gorrotxategi, Lopategi eta beste ezagutu
|
zituen
moduak, eta beraiekin bizi izan zituen gorabeherak. Adibidez, Manuel Lasarte osasunez larri zebilela-eta, Lizasok hura hizpide hartu zuenean, Uztapidek nola jarraitu zion, bertso batean negarrez amaitzeraino.
|
|
2005
|
|
|
Eta hara nola iruditzen zaidan, Lucila Godoy Alcayagarentzat, bere aurrekoen sorterritik urrun bizi izan behar zuen emakumearentzat, bere jaioterritik ihes egin behar izan zuen emakumearentzat, euskal umeei laguntzea izan zitekeela euskaldun izateko modu bakarra, ziurrenera; Txileko eta Amerikako bertakoengana hurbilarazi
|
zituen
modua izan zitekeela emakume izateko modu bakarra, ziurrenera; familiarik ez izatea suerta zitekeela ama izateko modu bakarra ere, hein batean. Paseko hegazti, Hanizanik hona niz.
|
|
2006
|
|
|
Berean jarraitu zuen apaizak, baina elizaren aginduak gogorarazten
|
zituen
modu berean: sinetsita baino gehiago ohituraz, hala egin beharra zeukalako, ikusi ikusten baitzuen otsoen ipuinek ez gintuztela askorik izutzen.
|
|
2008
|
|
|
bilketa sorkuntza dialektika, edo corpus status dialektika, zientifiko artista puru vs. ingeniari sozial dialektika, herrikoi akademiko dialektika, herrikoi purista dialektika, espezializatu holistiko dialektika, etab. Binomio hauek batzutan parez pare doaz, eta beste batzutan gurutzatu egiten dira; baina funtsean Azkuek herri ondare tradizionala oinordeko eta partaide gisa jaso eta bizitza berria emateko zuen ikuspegiaren ondorio dira. Tovar izan zen binomio horietako asko antzeman zituena, baina ez
|
zituen
modu sistematikoan aurkeztu. Beraz, hein handiz Tovarren azalpenei jarraki, dialektika horiek desglosatu ditut.
|
|
2009
|
|
|
Done Lukás eremita Delfin jaio zen. Mendi honetara erretiratua, inguruan lagun eremita batzuk bildu zituen, Ioanna Arriarangoa beatak bildu
|
zituen
moduan Arantzazun. Lukás eremita Bizantzioko Gortearekin harremanetan egon zen, Ioanna Gaztelakoarekin.
|
|
|
Ezer erantsiko ez zuela zirudienean, biak harrituta utzi
|
zituen
modu argi eta lasaian mintzatu zen:
|
|
|
Ohi bezala, Nazariok mahaia presiditzen zuen, nondik afaltiarren keinu eta mugimendu ia gehienak zelatatzen baitzituen; berak ere, biboteari aldika heltzeaz gain, bere keinuak egiten zituen, jakina, ingurukoengandik entzuten eta ikusten zituenek eragindakoak: kezkatik, begiak itxi
|
zituen
moduagatik, Reginak egindako iruzkinak ez zion batere onik egin, atseginera. Teofilo Mariaren barreak, aldiz, irri zabala eragin zion?, harik eta berriro kezka nagusitu zitzaion arte, Nazariok biziki gorrotatzen baitzuen bere seme bihurri hura ikustea inora ez zeramatèn jauziak egiten edo, are okerrago, pailazoarena egiten, hain zen abila Domingo ofizio hartan ere, antza; eta, orduan, hura ez zen Nazario gai hartaz mintzatzen zèn lehen aldia, eta gauzak bere tokian uzteko garaia zen, ausaz, behin betiko?, esan zuen:
|
|
|
Izan ere, nabarmentzeko moduko bertsoaldiak izan
|
zituen
modu bertsuan izan zituen, Arriagako saioak, oharkabean pasa zirenak ere. Zortziko nagusian, hasteko, Zelaiak eta Irazuk egindako lana izan zen, ziurrenik, borobilena:
|
|
|
Ohi bezala, Nazariok mahaia presiditzen zuen, nondik afaltiarren keinu eta mugimendu ia gehienak zelatatzen baitzituen; berak ere, biboteari aldika heltzeaz gain, bere keinuak egiten zituen, jakina, ingurukoengandik entzuten eta ikusten zituenek eragindakoak: kezkatik –begiak itxi
|
zituen
moduagatik, Reginak egindako iruzkinak ez zion batere onik egin– atseginera –Teofilo Mariaren barreak, aldiz, irri zabala eragin zion–, harik eta berriro kezka nagusitu zitzaion arte, Nazariok biziki gorrotatzen baitzuen bere seme bihurri hura ikustea inora ez zeramatèn jauziak egiten edo, are okerrago, pailazoarena egiten, hain zen abila Domingo ofizio hartan ere, antza; eta, ord...
|
|
2010
|
|
|
Esne beltza ere badakusagu Zoran Music pintorearen lanetan, bere errauts koloreko marrazkietan: Dachau kontzentrazio esparruetan hildakoak zuri beltzez adierazi zituen, Picassok Gernikako bonbardaketa eta bonbardaketa oro, bere koadro ospetsuan, zuri beltzez irudikatu
|
zituen
modu berean. Esne beltza dira Mikel Laboaren ahots urratua eta oihu lazgarria,. Gernika?
|
|
|
Ilustrazioko hizkuntza berriaren bitartez, politika modu bat sortu zuen praktika horiek ikusezin bihurtzeko eta goraldian ziren estatuei zegozkien lekuetan atxikitzeko, geopolitika aldetik. Horretarako, tresnak landu
|
zituen
modu selektiboagoan eta orokorragoan aritu ahal izateko, ez hain modu ikusgarrian. Boterearen leku ilunetan kokatu zituen, giltzapetu, zaindu eta atxilotzeko erakundeetan:
|
|
|
Oilategiaren ondoan txabola zahar bat zegoen; hango atea ireki eta txikitatik gogoratzen
|
zituen
moduan ikusi zituen laneko tresna eta erremintak, batzuk lurrean edo paretaren kontra utziak eta beste batzuk kakoetan zintzilik: sega, igitaia, sardea, hiruhortza, aitzurra...
|
|
|
Alisiarentzat ere ezin ulertuzkoa zen bi ezagutu berri haiek Greziako agurerik atseginenari plazer eman nahi ez izatea. Zerk eragozten zien behin bakarrik lasterka egitea, egunero ikusten
|
zituen
modu berean, agure bati atsegin ematearren. Baina sakonean berak ere ez zuen inoiz izan interes handirik aitonak bidaietan oparitzen zizkion azalpenetan.
|
|
|
Jendetzak berriro jo zituen txaloak, emanaldiarekin gustura, behiala filosofoek dortoka gajo baten aurka egindako lasterketak ospatu
|
zituen
modu berean. Baina, zeri egiten zioten txalo hauek?, galdetzen zion bere buruari Akilesek, irabazle rolean guztiz sartu eta bere kondairaren hitzak berrituz hala ere, haiei atsegin eman nahi balie bezala, edo inoren hitzekin erronka jotzen ari zitzaion zaharraren aurrean bere burua indartuta agertu nahian.
|
|
|
Azken hitzok esan
|
zituen
moduagatik, mehatxu giroa zabaldu zuen supergizonak gelakideon artean. Gero Irantzuri begira gelditu zen, hoztasun profesionalaz.
|
|
2011
|
|
|
Pentsalaria ren gihar bakoitzari darion tentsioa eta Calaisko burgesak eskulturako irudien muturreko emozioak Gasteizko Andre Mari Zuriaren plazatik igarotzen diren milaka lagunengana helduko dira. Hain zuzen ere, Auguste Rodinek (Paris, 1840 Meudon, 1917) irudikatu
|
zituen
moduan kokatu dituzte plazan, ibiltarien mailan kokatu baitituzte, haren lana herritarrengana gerturatzeko asmoz.«Iraultzailetzat» jo du Lluis Reverter La Caixa Fundazioko idazkari nagusiak Auguste Rodinen lana. «XIX eta XX. mende artean eskultura egiteko modua errotik aldatu zuen».
|
|
|
Morroiak ordenagailua piztu zuen. Teklak zigortzen
|
zituen
moduaren arabera, ez zirudien informatikan aditua zenik. Azkenean, izerdi eta birao dezente botata, morroiak kolpea eman zuen mahai gainean.
|
|
2012
|
|
|
ez froga bati eransten zaion beste froga bat, aldiz, ehun edo mila aldiz biderkatutakoa. Azaltzen dira gero, zenduarengan, Mariek erabiltzen zituenak bezalako galtzariak, eta ia zentzurik ere ez du jarraitzeak. Baina galtzari horiek estutuak aurkitu dira, lokailu bat erantsita, Mariek berak etxetik alde egin baino lehenxeago estutzen
|
zituen
modu berean. Zorakeria edo hipokrisia da orain duda egitea.
|
|
2013
|
|
|
«Nork dakizki hemengo abestiak?». Hiru mila abesti baino gehiago batu
|
zituen
modu horretan, hainbat eta hainbat kantatu ere egingo zituenak. «Txileko herriak ez zuen musika hori ezagutzen, berriro eman zion gaur egun guk [herri kantak kantatzen dituztenak] defendatzen duguna.
|
|
2014
|
|
|
Berea da ehizaldi hiltzailearen ekimena. Emazte bihurtzen da, Wagnerrek emakumeak deskribatzen
|
zituen
modu berean: arrebak ez baziren bertuterik gabeak ziren.
|
|
2015
|
|
|
Gero, segundo pare bateko isilunea gertatu zen, kupoi saltzailearen talo aurpegiak ketchup kolorea hartu bitartean. Itxuraz, ez
|
zituen
modu hartako txantxak maite.
|
|
|
Sukaldariaren ukabil astunaren zarta ozenarekin batera, medikuaren hortzen karraska hots izugarria aditu ahal izan nuen. Schenker aulkitik erori eta braust suntsitu zen mahai atzean, udaberriko igandeetako emanaldietako txotxongiloen kolpe irrigarriak gogorarazten
|
zituen
modu batean.
|
|
|
Ohar zaitez, gizakia kulturaren emaitza dela, eta kulturaren lehen igorleak familia eta etxea direla?. Portillo de la Luz eskolara joan zen, baina ez
|
zituen
modu horretan bildu irakaspenik baliotsuenak, baizik eta modu autodidaktan. Oraindik ere irakurle amorratua da, eta bide horretatik heldu zaizkio irakaspenik onenak hainbat gaitan.
|
|
|
Eta hitzokin hasiko naiz ixten burbuilatxo hau, idatzitakoa baino handixeagoa, denaezin baita kontatu, topiko bat esanez: bere poemekin geratzen naizela, bakarka, horixeda abantaila pertsonaia baino gehiago idatziak maite badituzu, gera zaitezkeela beraiekin, pelikano, uzki, zerraldo, arratoi, apo, orein, Mallarmé eta hainbeste idazten zituen hainbeste hitzekin, berak bakarrik konbinatzen
|
zituen
modu horretan jarriak. Kitzikagarri.
|
|
|
Te berdea. Journal of Investigative Dermatology n egindako ikerketa batek bere ondorio onuragarriak erakusten
|
zituen
modu topikoan erabiltzen denean. Hortzetako pasta, lehortzeko gaitasuna duelako.
|
|
2016
|
|
|
Adibidez, agintaldiko azkeneko hilabeteetan, lanpostuen zerrendak osatzeko deialdiak egin
|
zituen
modu horretan: Zehatz mehatz, mantentze lanetako ofizialak, begiraleak, errepideetako zaintzaleak, garraio kudeaketako teknikariak eta geologoak hartzeko.
|
|
2017
|
|
|
Folklore jatorra zen hango asmoa, ez oraingo berrikuntzak, dantza jatorrari aire modernoak eman eta halakoak. Ez, dantzak herriak egiten
|
zituen
moduan jasotzea eta dantzatzea zen helburua. Ez dakit harrezkero gauzak aldatu diren.
|
|
|
Zera horrek torturak ahalbidetu ditu gaur arte, alderdiak legez kanpo uzteko aukera eman du eta legeak aldatu egin ditu Espainia kolokan jarri dutenak gehiago zigortzeko. Demokrazia izenean baino ez duen munstro horrek Francok hiltzen
|
zituen
moduan hil ditu hemen gatazka bat egon badagoela esatera joan zaizkionak, eta ez du inoiz onartu gatazka konpontzeko bide bakarra eseri eta hitz egitea denik. Eta hala, gaurko moduko egun batean, Josu Muguruza hil zuten Madrilen.
|
|
|
Neskak bentako langileak eta jabeak agurtu
|
zituen
modu adiskidetsuagatik, Lurra bertan lan egina zela deduzitu zuen Aurorak.
|
|
|
Anaiarengan egundoko indar ezkutua sumatzen nuen, ordea, edozein momentutan mahaia hartu eta irauli behar balu bezala. Bere hitzetan ez, hitzok esaten
|
zituen
moduan sumatzen nuen hau.
|
|
|
Asko, ez genuen kontatu. Bostehun euroko billeteak zirenez, Ibanek eraman
|
zituen
modu seguruan trukatzeko. Diruaz gain, erlojuak, bitxiak, artelanak...
|
|
|
Irakasleriak erregelak jarraitu behar ditu eskolak ez baititu aditu hutsak bilatzen, sistemaren defendatzaileak baizik, militante bokazional itsuak. Zentzu honetan, 0skolak jarraitu izan du irakasleak prestatzen Elizak apaizak prestatzen
|
zituen
modu berean.
|
|
2018
|
|
|
Hamaseigarren mendeko era kanoniko horretaz, edo antzekoaz, egin izan da hodeiaren benedikazioa, oraintxe arte. Baina Castañegak arbuiatzen
|
zituen
modu heterodoxoagoak zituzketen mendi tontorretan eta herriek pagaturik iharduten zuten ermitariek, hala nola Ozkazeko San Antonikoak, 1895 arte iraun zuenak, eta Larrungo Santu Izpirituaren kaperakoak, 1897 arte. Larrunera Mendekostez joaten ziren herritarrak, euria eskatzera eta besta egitera; preseski jaietako" gehiegikeri" engatik debekatu zuten beila.
|
|
|
Alice azken alegatua egiteko altxatu zen orduan, eta hitz soil hauek esan
|
zituen
modu automatikoan, publikoak eta are epaileak arnasari eusten zioten bitartean:
|
|
|
You herriko biztanleok, entzun nazazue! , desafiatu
|
zituen
modu probokatzailean?. Popatik emango diet zuen arbasoen zortzi belaunaldiri!
|
|
|
Baliteke hortik ondorioztatzea Kresala bizkaieraz eta Garoa gipuzkeraz idaztea. Agirrek ez zuen, Azkuek bezala, euskara batu baten proiekturik burutu («Gipuzkera osotua», Euskera, 1934), baina berrogei urte lehenago, 1891n, euskara osoagotu baterako ezinbesteko oinarriak markatu
|
zituen
modu ezin hobean: a) Lehen lehenik, norberak bere lurraldeko euskara menperatu behar du, baina ez beste euskalkietatik urrunduz, haietara hurbiltzen saiatuz baizik:
|
|
2019
|
|
|
–Hitzek garrantzi handia daukate?, azaldu zuten eskutitz hartan Dalila Dopazo, Nekane San Miguel eta ÀngelsVivas magistratuek. Legearen arabera, delitu mota antzekoak izan zitezkeen abusua eta erasoa, baina gizarteak ez
|
zituen
modu berean ulertzen. –Pertsona gehienentzat, abusatzea zerbait gaizki edo gehiegikeriaz erabiltzea da; baina erabiltzea, finean, eta erabili hitzak ez die erreferentziarik egiten pertsonei, gauzei baizik?.
|
|
|
Hark, aita eta amaren ezkutuan euskarazko abestiak irakasten zizkigun. Eskolarik ez geneukanean, gure amak beti egiten
|
zituen
moduak etxetik goizean goiz irten eta gau berandura arte ez itzultzeko. Arrate arduratzen zen goizeko hamarretarako jaikiak, gosalduak eta txukun egon gintezen eta hondartzara eramaten gintuen eguraldi ona bazen, eta txarra bazen Bilbora egiten genuen txango.
|
|
2020
|
|
|
Parisko Jeu de Paume museoan giltzapeturik geratu den gazte baten gogoetak ardatz harturik, aipatu museo horretan eta Magritte pintorearen margoak izango zituen lagun gazteak ahalbideturik. Hala, literatura eta Magritteren pinturak harilkatuta, honek pinturan hitza eta irudia uztartzen
|
zituen
modu naturalean eta hori egiten saiatu nintzen Jeu de Paume liburuan.
|
|
|
Le monolinguisme de l' autre argitaratu zuenean (1996an), telebista eta psikoanalisia kritikatu
|
zituen
modu bertsuan, eta hizkuntzan betidanik eta betirako aurkitu daitekeen betiereko esanahiaz trufatu zen.
|
|
|
Inkisizioa estatuaren tresna politiko poliziala da, Elizari maileguan hartua, eta, Euskal Herri foralean adibidez, erregeak bestela
|
zituen
moduetan Elizaren bidez interbenitzea zilegiztatzen zuen. Bera izan da gizartea kontzientzien barneraino kontrolatzeko eta eskulotzeko estatu modernoaren baliabide efikazena.
|
|
|
–Ez nekien ofizio honetan ere ibilia zinenik?, esan nion Leireri. Bere koktel urdinkara edateko
|
zituen
modu ikasiak kontuan hartzera, hiribururen batean lan egindakoa zela ematen zuen eta ez Nafarroako errepideetan.
|
|
|
Igandean Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak ospatu ziren. Andoainen hauteskundeak irabazi
|
zituen
modu garbian. 2016ko hauteskundeekin alderatuz, %10, 7ko igoera protzentuala eta 176 botoko igoerarekin.
|
|
|
Nire kolkorako, Zeziliaren hitzak errepikatzen nituen," zerraldo agertu zen", esaldi lehorraren atzean ezkutatzen zena ulertu nahian. Gauzak adierazi
|
zituen
moduan adierazita, bere buruaz beste egin zuela pentsa zitekeen, norbaitek hil zuenik baino errazago. Bekatua bekatuaren gainean, ordukoen ikuskeran...
|
|
|
Xsssst eta isilik. Hain isilik non niri ez baitzidan ezertxo ere kontatu ikusten zuenaz edo egiten zuenaz edo gauzak egiten
|
zituen
moduaz. Zera besterik ez zidan esaten amonak.
|
|
2021
|
|
|
Ez ditut bere hitzak itzuli nahi izan. Esan
|
zituen
moduan perfektuak iruditzen zaizkit.
|
|
|
Raymondek oilar txiki bat kaiolatik aukeratu eta hanketatik zintzilik jartzen zuen zurezko armazoi batean. Alanbrezko brida batekin lotzen
|
zituen
modu basatian mugitzen ziren hegoak. Oilarrak sekulako garrasiak egiten zituen.
|
|
2022
|
|
|
Baina loak hartu aitzin elkarri gertakari bakoitzeko detaileak kontatzen zizkioten garaia Donapaleun utzi zuen, orkatiletarainoko galtza laranjak baztertu
|
zituen
modu eta aldi berean. Eta, zenbat eta denbora gehiago pasatzen utzi, orduan eta arantzatsuagoa egiten zitzaion hurbiltze saiakerari ekitea.
|
|
2023
|
|
|
Roland Bainton en arabera, Luterok depresioa jasan zuen haurtzarotik hogei urtera bitartean, erlijioak eragindako existentzia atsekabetuaren ondorioz. Bainton entzat, Luterok gehiegizko sentikortasun emozionala zuen eta sentikortasun horri esker, jende arruntak ikusten ez
|
zituen
modura ikusten zituen objektu erlijiosoak edo arazoak; Luteroren agerpenei esker, hura bezain sentibera ez ziren pertsonek ere arazoa ikuspegi berritik ikusten zuten. Luterok goraldi eta beheraldi errepikatuak izan zituen bizitza osoan zehar eta, Bainton en arabera, depresio aldiak, barne herstura eta obsesioak jasan zituen.
|
|
|
Larritasun handiz bizi zituen Luterok Jainko zorrotzarekiko harremanak. Luterorentzat, bekatariak zigortzen dituen Jainkoak justifikatzen zuen gizakia; gorroto zuen Jainko hura eta haren kontra irainak jaurtikitzen
|
zituen
modu obsesiboan. Luterok komentuan izaten zituen alhadurak Jainkoarekiko jarrera anbibalenteak eraginak ziren.
|
|
|
Jalihenna uld Rachid. PUNSeko idazkaria izan zenak sahararrak traizionatu
|
zituen
modu berean traizionatu zituen gero espainiarrak, Hassan II.aren esanetara jarri baitzen, alderdiko kutxako 200.000 pezetak berarekin eramanez.
|