|
2008
|
|
|
Orreagako Guduaren ostean (778ko abuztuaren 15a) sortu zen Nafarroako egitura berreskuratu beharra nabarmendu du Kepa Anabitarte Orreaga Iritzi Taldeko kideak, eta, horretarako, «orain ez dagoen» estrategia baten beharra azpimarratu du. Orreagan bertan esan
|
zituen
hitzok, atzo, gudua gogoratzeko ospatu zuten Askatasunaren Egunean. Izan ere, atzo 1.230 urte bete ziren Orreagako Guduan nafarrek Karlomagnoren inperioko armadari irabazi ziotenetik.
|
|
|
1.300 izan ziren hildakoak, eta beste 2.000 desagertuak. Hondamen hartako biktimak omentzeko ekitaldian esan
|
zituen
hitzok herenegun Honore jeneralak, hiriko hilerrian. Inork identifikatu gabekoen gorpuak lurperatu ostean, hitzaldia amaitu eta kanpai bat astindu zuen, Katrina k hiriko lehen ezponda suntsitu zuen egun berean, ordu berean.
|
|
|
Atzo egin
|
zituen
hitz horiek Olaziregik, Donostiako Maria Cristina hotelean. 56 ekitaldiaren azken xehetasunak, eta jakin min handiena zuen albistea eman zituen, Donostia sariak nork jasoko dituen, hain zuzen.
|
|
|
Gorenak EHAK legez kanpo utzita, Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak «antidemokratikoak» izango direla iragarri du, EAE ANV ere legez kanpo dagoela eta aurretik ere ilegalizaio ugari izan direla kontuan hartuta. Radio Euskadin atzo egin zioten elkarrizketan esan
|
zituen
hitzok Erauskinek.
|
|
2009
|
|
|
Errektore kargua hartzeko ekitaldian esan
|
zituen
hitzok, atzo, Goirizelaiak. Iragan abenduaren 4an EHUko Errektoretzarako hauteskundeak irabazi eta gero, karguaren zina egin zuen atzo Ajuria Enean, Juan Jose Ibarretxe Eusko Jaurlaritzako lehendakariaren eta Tontxu Campos Hezkuntza sailburuaren aurrean.
|
|
|
Baldeonek azaldu zuenez, euskarazko idazkunak bazirela publiko egin zenean, Gorrotxategik museora hots egin zion, Henrike Knorrekin eta Gilekin bilera bat egiteko. Bi hizkuntzalariek adostu omen zuten estutasunean jartzen ez
|
zituen
hitz batzuk jendaurrean aurkezteko. Handik gutxira, Gorrotxategik zalantzak berretsi zizkion museoko zuzendariari.
|
|
|
Alberdiri bakarka aritzeko maitasuna, gorrotoa eta askatasuna hitzak jarri zizkion, berak gura bezala landu zitzan. Gaurkotasunetik lotu
|
zituen
hitzok: «Gaur hogei urte maitasun sutsuz/ jardungo ziren apika/ baina horixe gero aldatuz/ joan daiteke zatika/ beti ez baita ondo biluzten/ maitasunan margarita.
|
|
|
Baina orduan Itziarrek... ez
|
zituen
hitz egokiak topatzen, ez Mariasunek. Bere burua tenteltzat utzi nahi ez zuelako.
|
|
|
Lasai zegoen, baina apur bat emozionatuta ahoratu
|
zituen
hitzok. Erorikoari buruz eta haren ondorengo hurrengo egunez, aldiz, hotz mintzatu zen.
|
|
|
Galdu zituen 6,4 segundo horien erruz Barrichellok aurrea hartu zion. Hamiltonek oso ongi aukeratu
|
zituen
hitzak hau guztia argitzeko: –Irabazi eta galdu talde guztiak egiten du, ez dago besterik.
|
|
2010
|
|
|
Errepublikaren balioak defenditzen dituzten herritarrei ateak ixtea eta haien oharrak ez entzutea herritarrei irain egitea dela azaldu zuten manifestariek. Orain arte eskuin muturrak erabiltzen
|
zituen
hitz eta xedeak baliatzen ditu Sarkozyk, adierazi zuen Marie Christine Aragon PSko kideak manifestazioaren buruan. Oinarrizko eskubideen kontrako eraso sistematikoa ez dela berria azaldu zuen, zerbitzu publikoen deuseztatzea eta erretretaren erreforma aipatuz.
|
|
|
Orain, berriz, ingeniaritza polizial judizial baten aurrean gaude, asmakizunak. Gogora dakartzat Fernando Lopez Aguilar (PSOE) Justiziako Ministro ohiak bere funtzioetan ari zela esan
|
zituen
hitzak: Si no existen pruebas las fabricaremos si es necesario.
|
|
|
Zeren beldur diren ez dakit, Agirrek han esan
|
zituen
hitz zehatz eta gordinek, min egiten ote die. Isilean edukitzea hobe?
|
|
|
Eta bestela joango balira, artea bera ere oso bestela joango litzateke. Argazkilari beterano eta ospetsuak Bilbon egin
|
zituen
hitzok atzo. Schommerren obraren atzera begirako erakusketa inauguratu zuen Arte Eder museoak, eta agerraldia mundua gobernatzen dutenei ohartarazte oihu bat egiteko baliatu zuen artistak:
|
|
|
Hainbat gai aztertu zituzten, eta ia denak bere gustukoak, edo, behintzat, nahiko suelto erantzuteko modukoak suertatu zitzaizkion. Espainiako guda zibilak ekarri zuen amnesia historikotik berreskuratzen lanean dihardutenen aurka ere izan
|
zituen
hitzak, orain arte ondo ginen, baina orain dena aldatu nahi dute bezalako argudio eskasekin agerian utziz PPkoen talante demokratikoa. Trantsizioak zauri guztiak sendatu zituela adierazi zuen, eta Garzon eta besteen asmoa espainiar gizartea transformatzea dela bota zuen lasai lasai.
|
|
2013
|
|
|
Kantu bakoitzaren «sekretuak» ezagutarazten ahaleginduko dira: abestia nola sortu zen, zein egoeratan, nork egin
|
zituen
hitzak, nork musikatu zuen, nolako bilakaera izan duen... Gurrutxagak hainbat lagun elkarrizketatu ditu informazio hori biltzeko:
|
|
|
Fermin Muguruzari abestiaren hitzak euskaratzen lagundu zion Lourdes Darceles ere agertuko da lehen saioan. Sarri, sarri egin zutenean, Irungo AEKn euskara ikasten ari zen Muguruza, eta orduan bere irakasle Darcelesen laguntzarekin egin
|
zituen
hitzak. Azkenik, Irazokik Kortaturen kantuaren gakoak zeintzuk diren azalduko du, eta bertsio bat ere joko du.
|
|
|
Azaldu duenez, bilera horretan galdetu zion ea ba al zekien nor zen bere senarra, eta ez zekiela erantzun zion. Herenegun esan
|
zituen
hitzok Lasak, Bilbon, Langraizko bidearen esperientziekin osatutako liburuaren aurkezpenean. Los ojos del otro.
|
|
2014
|
|
|
Mundu osoa izanen da Turkiako Errepublikaren indarraren lekuko». Iragan den ostegunean bota
|
zituen
hitz horiek Turkiako lehen ministro Recep Tayyip Erdoganek, udal hauteskundeen aurreko mitin batean. Ordutik hamar ordura, Twitterrerako sarbidea herrialdean blokeatzeko agindua eman zuen Garraio eta Komunikazio Ministerioak.
|
|
|
Futbola eta politika ez dira nahastu behar, badakigu. Futbola eta politika ez direla nahastu behar esango dizute herenegun Munduko futbol txapelketa deitzen duten erritual nazionalista hori jarraitu defendatu zuten horiek, bere desfile, bandera, ereserkiekin. Pierre Bourdieuk Olinpiar Jokoez esan
|
zituen
hitzak hankapilotara ekarrita?. Baina beti dago ordena konstituzionala puskatuko duen ausarten bat.
|
|
|
Bururatzen zaizkion konponketak bereziak eta ederrak dira; bere xarma nabaritzen da diskoan». Bukaerarako utzi
|
zituen
hitzak, dioenez, idaztea «izugarri» kostatu ohi baitzaio. Hala, Izaki Gardenak en taldekide duen Jon Basagurenengana jo zuen laguntza bila.
|
|
2015
|
|
|
Eguzkiaren oroitzapenak gara, munduaren azal hotzean suak harturiko pospolo hondarrak». Tropiko sargorietatik erantzun zion behin laguna zuen idazleak, geroago liburu batean plazaratu
|
zituen
hitzekin: «Horixe da mundua:
|
|
2016
|
|
|
«Ezin duzu diskurtso handirik egin, ezin duzu inor mindu...». Hasieran, hamaika hizkuntzatan egin
|
zituen
hitzak: katalanez, italieraz, galegoz, alemanez...
|
|
|
gerra hau bukatzea». 2008ko martxoan ahoskatu
|
zituen
hitzok Obamak, Iraki buruz ari zela. Eta handik urtebetera eman zioten Bakearen Nobel Saria, egiteko zeukanaren oroigarri gisa edo.
|
|
2017
|
|
|
Gainera, herrialde arabiarrekin eta musulmanekin antolatutako bilkura batean hitz egin zuen, eta bat egitera eta «terrorismo islamikoa erauztera» deitu zuen. Horrexegatik, Netanyahuk atzo jakinarazi zion «irmoak» iruditu zitzaizkiola bezperan ahoratu
|
zituen
hitzak. Trumpek heldu berritan aipatutako bakerako aukera «ezohikoa» ere izan zuen ahotan Israelgo lehen ministroak:
|
|
|
/ Eta herri katalanei besarkadarik beroenak!». Aste honetan Bartzelonan izandako atentatuei egin zien keinu horrela pregoilariak, eta jendeak txaloka hartu
|
zituen
hitz horiek. Ordubete lehenago, antzokiaren barruan hasi zen protokolozko ekitaldiean ere minutu bateko isilunea egin zuten atentatuetako biktimen omenez.Elkartasun hitzak eta isilunea eragin zituzten aste honetako atentatuek, baina baita segurtasun neurri zorrotzagoak ere.
|
|
|
guztiontzako hiria izatea». Sariduna iragartzeko ekitaldian egin
|
zituen
hitzok, udalean ordezkaritza duten alderdi guztietako bozeramaileak alboan zituela.Ibilbide oparoko kirolariaOriberen kirol ibilbidea omenduko du Urrezko Danborrak. Garun paralisia du donostiarrak, eta haurra zela hasi zen igerian, terapia gisa.
|
|
2018
|
|
|
Emakume alaia eta berritsua zen Gina; lauzpabost hizkuntza zekizkien eta espainiera ia perfektuan hitzen esanahiez galdetzen zigun. Smartphone batean apuntatzen
|
zituen
hitzak eta esangurak. Ondo ikasi nahi zuen.
|
|
2020
|
|
|
Antzerki eta zinema zuzendari suediarraren bitartez egin zen ezagun mundu osoarentzat Von Sydow, eta haren begiradaren eta pentsamenduaren bitartekari bilakatu zen kasu askotan. Sarri galdetzen zioten aktoreari zinemagileaz, baina horrek ez zuen akiarazten, eta beti izaten
|
zituen
hitz politak lagun eta maisu izan zuenarentzat: «Gure arteko harremana izugarri inportantea izan zen, bai maila pertsonalean, bai profesionalean, baina, batez ere, harreman konplexua izan zen.
|
|
|
Espainiako Gobernuaren dekretuak ez zuen halakorik esaten zuzenean, eta Macronek ere ez
|
zituen
hitzez hitz aipatu, baina gerta liteke. Hegoaldean, alarma egoerak iraun artean, autoritate agente izango dira soldaduak, eta horrek esan nahi du ordena publikoko zereginak ere hartu dituela armadak kalean.
|
|
|
Antzerki eta zinema zuzendari suediarraren bitartez egin zen Von Sidow mundu osoarentzat ezagun, eta haren begiradaren eta pentsamenduaren bitartekari bilakatu zen askotan. Sarri galdetzen zioten aktoreari zinemagileaz, baina horrek ez zuen akiarazten, eta beti izaten
|
zituen
hitz politak lagun eta maisu izan zuenarentzat: «Gure arteko harremana izugarri inportantea izan zen, bai maila pertsonalean, bai profesionalean, baina, batez ere, harreman konplexua izan zen.
|
|
|
Hala adierazi zuen Realeko entrenatzaile Imanol Alguacilek atzoko partida amaitu ostean. Hunkituta esan
|
zituen
hitzok, negar ere egin zuela onartuta. Ez da gutxiagorako, 32 urteren ostean jokatuko baitu Realeko gizonezkoen taldeak Kopako beste final bat.
|
|
2021
|
|
|
«Ordua da Nazio Batuen Erakundeko Segurtasun Kontseiluak bere boterea erabil dezan mundu mailako armen enbargoa inposatzeko, militarrek egindako hilketak amaiarazten saiatzeko». Amnesty International erakundeko Lawrence Mossek esan
|
zituen
hitzok herenegun, Myanmarko armen enbargoa eskatzen duen agiriaren sinatzaile moduan.
|
|
|
«Gatazka honen konponbidearen ordua iritsi da». Horregatik, Emmanuel Macron Frantziako presidenteari dei egin diote, eta, 2019ko maiatzaren 17an, G7koen goi bileraren harira Miarritzera (Lapurdi) egin zuen bisitan izan
|
zituen
hitzak oroitarazi dituzte. Gatazken konponbidean eta armagabetzean Euskal Herria «eredu» zela erran zuen, eta Frantziako Estatuaren eginbeharra zela mugimendu hori «laguntzea».
|
|
|
Eskuz idatzitako kaieretan zirriborratzen zituen Berriok gero kantu bilakatuko
|
zituen
hitzak. Haien artean arakatu du Canok azken hilabeteetan, eta aurkitu ditu, era berean, Berrioren literatur ganbara urteetan elikatu zuten idazleen aipu mordoxka:
|
|
|
Abenduan Katsina estatuan izandako 300 haurren bahiketaren egile nagusitzat jotzen direnak indultatu egin zituen Zamfara estatuko gobernadore Bello Matawallek, eta horren ostean egin
|
zituen
hitzok Buharik. Indultuaz gain, «haien bizi baldintzak hobetzeko laguntza materiala» eskaini zien Matawallek hark «gaizkile» deiturikoei, egindakoagatik damua agertu eta armak entregatu zituztela eta.
|
|
|
Apoak pozoitu
|
zituen
hitzak
|
|
|
Ordorikak berak idatzi
|
zituen
hitzak, baina ustekabea azaltzeko esapide moduan Lazkao Txikiri entzun zion lehenago, eta hari hartu zion, kantua sortzeko. Hala aitortu zion Zuhaitz Gurrutxagari ETBko Tumatxak saioan:
|
|
|
Hala laburbildu zuen Marie Andree Ouret Biga Bai guraso elkarteko lehendakariak Frantziako Gobernua hizkuntza gutxituen irakaskuntzari buruz prestatzen ari den zirkularra. Euskaltzaindiak eta Euskal Konfederazioak antolatu zituzten Jagon jardunaldietan izan
|
zituen
hitzok. Izan ere, duela bi aste aurkeztu zieten zirkularraren lehen zirriborroa Parisen, eta «baikor» agertu dira eragile gehienak, edukiz nahi baino «ahulago» izanen bada ere, aitzinamendu bat delakoan.
|
|
2022
|
|
|
Emmanuel Macron Frantziako presidenteari zuzendu zitzaion Anaiz Funosas, eta beste behin gogoan hartu zituen G7koen goi bileraren harira Miarritzera (Lapurdi) egin zuen bisitan izan
|
zituen
hitzak. «Historia ez errepikatzeko» beharra azpimarratu zuen orduan Frantziako agintariak.
|
|
|
Valievak izan behar zuen. Asteazkenean egin
|
zituen
hitzok kirolaren munduko erakunde gorenak, eta zerbait esan, auzia bezperan jausi zelako ezkutuko gauzen ganbaratik: Valievari eta taldekideei urrezko domina emateko ekitaldia bertan behera geratu zen, eta gero, gainera, hiru errusiar patinatzaile ez ziren azaldu entrenatzera; tartean, Valieva.
|
|
|
Martin Villak berak urtarrilean egindako adierazpenetan oinarritu du EH Bilduk legez besteko proposamena, zeinetan ministro ohiak aitortu baitzuen Espainiako trantsizioaren jokalekuan 1976ko martxoaren 3an eta 1978ko uztailaren 8an gertatutako hilketen «erantzule politiko eta penala» izan litekeela, nahiz eta erantsi zuen gobernuak ez zuela «plan sistematiko, orokortu eta antolatu bat gobernu demokratiko baten aldeko espainiarrak izutzeko pertsona esanguratsu jakin batzuk hilda», haren aurkako akusazio autoak dioen bezala. Argentinako Ganbera Kriminal Federalak Martin Villaren kontra Argentinan irekita zegoen auzibidea etetea onartu ondoren egin
|
zituen
hitzok ministro ohiak.
|
|
|
Xan Bordaxarrek 2012ko Jose Mendiaga pastoralean idatzi bertsoek ere ongi islatzen dute garaia; Mixel Elizanburu idazlearen ahotan ezarri
|
zituen
hitzok. Hain xuxen ere, Mendiagak Uruguairat partitu behar izan baitzuen:
|
|
|
Bera, don Lorentzo apaizaren irakurle aritu ondoren, poemak idazten hasi zen, eta gero egunkarietan testuak argitaratzen. Eta bere azken urteetan, ia ikusmena galduta zuenean, idazteko gogoa zen gelditzen zitzaion bakarra, besterik ez bada ere, orriak gidalerroz betetzen zituen, idatziko
|
zituen
hitzak lerro zuzenetan behar bezain artezki makur zitezen. Antzeko zerbait gertatu zitzaion Josepa Matea Zubeldiari, berak ere kontu handiz prestatu baitzituen idazketarako kuadernoak, bere bertso guztiei leku polit bat eskaintzeko.
|
|
|
Hilabete hasieran, Espainiaren egoeraren inguruko eztabaidan baieztatu zuen, eta gehitu hilabetea amaitu baino lehen prest izango zutela. EAJko eledun Aitor Estebani erantzunez egin
|
zituen
hitzok. Izan ere, jeltzaleak dira gaur egun Kongresuan tramitatuta dagoen proposamen bakarraren egileak.
|
|
|
Prozesuan, baina, aldaketa ugari izan ziren: hasieran
|
zituen
hitzak galdu zituen istorioak, eta irudiak ere asko aldatu ziren, haren hitzetan. Hainbeste, hasieratik bukaerara bozeto guztiak eginak zituen arren, denak aldatu zituen, eta liburuaren erdia egina zuenean, berriz hasi zen.
|
|
|
Errespetua ez da inondik inora nabari; damurik batere ez; zigorgabetasun handia; zuritzeko saioa, eta harrokeria galanta. Hori da El País egunkarian igandean egin
|
zituen
hitzetan erakusten duena. Eta esplikazio argia du horrek:
|
|
|
Zaila da ulertzen[...] garai [gai?] horiek erabiltzea, oraindik jakin gabe zein izango den behin betiko testua, konbokatzeko greba bat». Hauek dira azaroaren 30ean, Hezkuntzako lehen greba egunean, Jokin Bildarratzek esan
|
zituen
hitzik esanguratsuenak, ezbairik gabe. Tolosako gizasemeak ez zuen ulertzen zer dela eta harrotu dituzten hautsak modu honetan sindikatuek Hezkuntza Lege berria oraindik zirriborroa besterik ez denean.
|
|
2023
|
|
|
Bertakoa izateak eman ziezaiokeen harrotasunik gabe hurbilduko zitzaigun, umil. Aspaldiko garai haietan jario handiz, totelka gero, esangaitz azkenera, baina beti izango
|
zituen
hitz goxoak gure lanarekiko. Eta zinez estimatzen genizkion bertsolariok, izan baitzen garai bat bertsolari eta idazleen arteko harremana orain baino zurrunagoa izan zena.
|
|
|
Batzuetan iruditzen zaigu Bidasoa gero eta zabalagoa dela, eta ez migranteentzat bakarrik». Luzien Etxezaharreta idazle, kazetari eta Maiatz argitaletxeko editoreak izan
|
zituen
hitz horiek, atzo goizean, Ziburuko IV. Liburu eta Disko Azokaren irekieran. Etxezaharreta omendu nahi izan dute aurten, bere ibilbideagatik eta euskarari egindako ekarpenagatik.
|
|
|
«Atzerritarren, musulmanen eta arabiarren aurkako gorrotoa are libreago izateko arriskua dago, [Frantziako] gobernuaren hitzek eta ekintzek bultzatzen baitute. Darmanin ministroak Immigrazio Legearen proiektuaren aurkezpenean erabili
|
zituen
hitzak jasotzen ditu katoliko integristen panfletoak: paperik gabekoei' bizitza ezinezko bihurtzea'.
|
|
|
Putakumeak! Ez dago eskubiderik!»; hegazkinean egin
|
zituen
hitzok atzo Josep Miguel Arenas Valtonyc rap abeslariak, Vilaweb atariaren arabera. Izan ere, sei urte erbestean eman ondoren, atzo itzuli zen Mallorcara, jaioterrira.
|
|
|
«Bizi naizeno, bizitza kantatuko dut; bizi naizeno, bizitza dantzatuko dut». Oholtza gainean egin
|
zituen
hitzok Oihanburuk, 90 urte zituela, Oroitzen naiz... obraren une batean. 2011ko irailean taularatu zen lan hori dantzatzeko, adinean urrun ez zituen Jean Nesprias eta Koldo Zabala dantzarien konpainian, eta Mizel Theret koreografoak gidaturik.
|