|
2000
|
|
|
—Oker nengoan, Pedro, hirekin, eta hoa, bai, hemendik. Izan ere, hi famaz mintzo haiz, arteaz eta libertateaz mintzatu beharrean, eta ahalkea emaiten didak. Eta ez zagok, bertzalde, mahatsa eskatzerik elorriari —begiak zabalik zituen osabak, betzuloetarik ateratzerat balihoazkio bezala, ukabilak bularraren kontra hertsirik; eta uste izan nuenean ezen bere ukabil haiekin edozer egiteko gai izan zitekeela, aitzitik, lasaitu eta hedatu
|
zituen
eskuetako hatzak eta bigundu zuen apur bat bere behakoa, erraiten ziola—: Halarik ere, bazekiat ezen Italiatik enegatik etorri hintzela, eta, halatan, enea dela kulpa eta hobena, eta ez dudala desenkusarik...
|
|
|
Haren kiribiltzen zen, estu estu, ankerki. Biktima dohakabeak lepora eramaten
|
zituen
eskuak deses  perazioz, hari luze sendo hura hautsiko zuelakoan, baina alferrik. Jarraian, orro txiki bat jaulki zuen, izuzkoa.
|
|
2001
|
|
|
Leihoko gortinak alde batera bildu
|
zituen
eskuaz, kristalaren gardentasuna agerian utziz. Leihotik zehar ikus zitezkeen zuhaitzak jada zimeltzen hasiak zeuden, eta oraindik ere adar indargabetuei tinko heltzen zieten hostoak harantz eta honantz zebiltzan hego haizeak eraginda.
|
|
|
armairu zaharraren aurrean aurkitu zen. Kaoba koloreko egurretik irristatu
|
zituen
eskuak eskutokia bilatu nahian. Kontu handiz heldu zion burdinazko euskarri hari eta metal hotz harekin talka egitean, bibrazio oneko hotzikarak kolpatu zion gorputz osoa.
|
|
|
Eta Marcosen neurrigabeko arretak sutan jartzen zituen Romaren eskuak eta lepoa. Marcosek kristalaren gainean jartzen
|
zituen
eskuak, kristala erabat lurrunduz, eta jertsea kentzen zuen berak ere.
|
|
|
‘Pelikula zaharragoetan ez zen horrela, tiroa jasotzen zuenak berak eraman behar
|
zituen
eskuak tiroaren puntura odol poltsa apurtzeko, eta hori nabaritu egiten zen, eta oso keinu melodramatikoa izaten zen hori, ez tiroa jasotzean baizik poltsa eskuaz sakatzean sortzen baitzen odola... ’
|
|
2002
|
|
|
–presatu zuen Haritzek. Alexek buru atzean jarri
|
zituen
eskuak beste behin.
|
|
|
–Ez ote dik inork gutaz aprobetxatu nahi? Nik behintzat oso merke salduko nikek neure burua –otoitzean ariko balitz bezala jaso
|
zituen
eskuak eta sabairantz begiratu. Kokospekoa laztantzen amaitu zuen–, beharrezkoa balitz.
|
|
|
–irribarre egin zuen. Gero buru gainean gurutzatu
|
zituen
eskuak.
|
|
|
Alex izerdi hotzetan blai zegoen. Aurpegitik pasatu
|
zituen
eskuak, indarra berreskuratu nahian. Belaun batek dantza egin zion une batez.
|
|
2003
|
|
|
Oskarrek izerditan
|
zituen
eskuak. Zirriborroz betetako orritxoak makina bat zimur eta tolesdura erakusten zituen, Oskarren nerbio keinuek eragindako atlasa.
|
|
2004
|
|
|
Hiru optika dendetatik batean langileak ez
|
zituen
eskuak garbitu erabiltzailearen aurrean; hamar optika dendetatik seitan eskuekin eragin zion kanilari (egokiagoa da, garbiagoa delako, pedal bidezko konketa erabiltzea); hogei optika dendetatik batean zerbait ukitu zuen eskuak garbitu ondoren eta lentillak erabili aurretik.
|
|
|
Aitak barka eskeko keinu batez altxatu
|
zituen
eskuak. Une batez errepide ertzeko basoaren errai izoztuei begira gelditu zen, bertan bilatuko balu bezala erran behar zuenerako etorria.
|
|
|
Aitak niganantz luzatu
|
zituen
eskuak. Keinu xume hark oroitzapen olatu gazi gozo bat ekarri zidan.
|
|
|
Joseba hamaikagarren aldiz jaiki zen aulkitik. Burura eraman
|
zituen
eskuak.
|
|
|
Murailaren petrilean eseri zen zer egin ez zekiela. Izerditan
|
zituen
eskuak, ahoa lehor, silueta haietarantz bultzatu eta aldi berean balaztatzen zuten bere baitako bi indarren arteko borrokaren ondorio. Muraila behetan zeuden basahuntzen marruek braust batean zutiarazi zuten.
|
|
2005
|
|
|
Amaren begiak zabal zabalik zeuden. Amonak ulertuko ez balu bezala begiratzen zidan, eta arrebak begiak estali
|
zituen
eskuez.
|
|
|
Amak aurpegira eraman
|
zituen
eskuak, oihu bat itotzeko.
|
|
|
Idoiak gerrian ipini
|
zituen
eskuak, ukondoak zabalik.
|
|
|
Zarpail hark kubertan laga zuen mailua," Begirazak!" esan zion, eta zeruari bizkar emanik goialdeko heldutokietan atzapartu
|
zituen
eskuak aurrena, gero hanka luzatu zuen lehen mailaren bila.
|
|
|
Jalgia zen bezain kopetilun jaitsi zen mutila. Narruak kendu eta motorraren gainean ipini
|
zituen
eskuak.
|
|
2006
|
|
|
Malenferrek begi gorrixkak zanpatu
|
zituen
eskuarekin. Akiturik ematen zuen.
|
|
|
Mirrak aurpegira eraman
|
zituen
eskuak:
|
|
|
Don Pedrok burura eraman
|
zituen
eskuak:
|
|
|
Martinak salmahai gainean pausatu
|
zituen
eskuak. Hatzak txinpartaka zerabiltzan whisky koloreko azalean.
|
|
|
Laster beste auto batzuek inguratu zituzten aparkalekuan. Mutilak bolantean bermatu
|
zituen
eskuak.
|
|
|
Etxeratu orduko, Karenen aurpegi hanpatua azaldu zitzaidan ate ondora. Pinturaz tindatuak
|
zituen
eskuak, eta pijama ere zetakaz betea. Ez zen arropaz aldatu bizpahiru egunetan, eta inoiz baino argalago zegoen.
|
|
|
Azkenean, neska segailak mutilaren atzean jarri eta sorbalda gainean ezarri zizkion eskuak. Mutilak olioz beterik
|
zituen
eskuak. Hatz marka bat utzi zuen mahaian, koipe tanta bat.
|
|
|
Kantari hasi behar zuen aedoak formula eta gai errekurrenteak izango
|
zituen
eskura —etorriko zitzaizkion etorriarekin ahora— Kantuaren edukia osatzeko, tradiziozko makina bat gertakari ezagutuko zuen aedoak, bere kabuz antolatuko eta nahastuko zituenak, hain zuzen. Eszena bat aurkeztu behar zuenean, esaterako, bere errepertorioaren barruan izango zuen non aukeratu, beste eszena arketipiko askoren artean.
|
|
2007
|
|
|
Agureak makilaren heldulekuan bermatu
|
zituen
eskuak. Begirada koadro aldera jaso zuen, listua ozen irentsi eta gero.
|
|
|
Oinen azpiko intxaur azalen kexak ozenago aditzen ziren itxitegi hartan. Atsoak apal batera luzatu
|
zituen
eskuak, eta gutun azal handi bat hartu zuen. Barrutik argazki bat atera zuen.
|
|
|
Aurpegira eraman
|
zituen
eskuak. Ondoko mahaiko atsoak begira zeuzkaten berriz ere.
|
|
|
Amona ez zuen kaio bihurturik zain. Lurrean atea zabaltzea oztopatzen zuen toalla batekin estropezu egin, usain metaliko bat sumatu eta sudurra eta ahoa estali
|
zituen
eskuaz.
|
|
2008
|
|
|
Natividad hitzik gabe geratu zen hasieran, eraman ere, eraman
|
zituen
eskuak aurpegira, nora ezak aurpegian eragin zizkiòn aldaketak (masailen gorrimintze hura, adibidez), Nataliak bere garaipenaren ikurtzat har zitzakeenak, estali nahian edo?; gero, baina, aurpegia desestali eta erantzuna disimulatu zion, hisiaz:
|
|
|
Barbosak aurpegira eraman
|
zituen
eskuak.
|
|
|
Lurrean bere maleta utzi eta metro batzuk egin zituen guregana. Takoidun zapaten gainean pausoa neurriz kanpo luzatuz etorri zen, baina bide erdian geratu eta, bere onetik irtenda nonbait, sekulakoak esaten hasi zen, hori pentsatu nuen behintzat nik, nahiz eta ez genion ezer entzuten; ezagutzen nuen nik bere hitz egiteko modu hura, zenbat eta gauzak esateko eragozpen handiagoa orduan eta gehiago mugitzen
|
zituen
eskuak, arazoak zituen oraindik gure hizkuntzan iraintzeko, edo beharbada bere hizkuntzan ari zitzaigun egundokoak esaten, jendeak harriturik begiratzen baitzion. Horrela egin zuen aldi bat eta, apaltzen hasia zela zirudienean, maleta bere horretan utzi eta ihesi abiatu zen.
|
|
|
Natividad hitzik gabe geratu zen hasieran –eraman ere, eraman
|
zituen
eskuak aurpegira, nora ezak aurpegian eragin zizkiòn aldaketak (masailen gorrimintze hura, adibidez), Nataliak bere garaipenaren ikurtzat har zitzakeenak, estali nahian edo–; gero, baina, aurpegia desestali eta erantzuna disimulatu zion, hisiaz:
|
|
2009
|
|
|
Susmagarriak odol orbanak
|
zituen
eskuetan eta zapatetan. Labanak ere odol arrastoak zituen.
|
|
|
Grande Marlaska epaileak presoak urteko 365 egunetako 24 orduak
|
zituen
eskura deklarazioa hartzeko, esan dutenez. Horregatik, atxilotuak inkomunikazioa egoeran izan diren lau egunak ulertzen ez dituztela adierazi dute, ez bada legez kontra informazioa atera nahi izan dietelako.
|
|
|
–Gerran gertatutakoaz hitz egin beharra dauka eta zu zara hori lortu dezakezun bakarra, osagileak mahai gainean batuta
|
zituen
eskuak askatu eta berriro batu zituen, hori eztabaidaezina balitz bezala.
|
|
|
–Telleria jaunak, zure aitonak, eskua luzatu zuen niganantz?, Bizkargi mendiko borrokaldietan parte hartu zuen, eta geroztik, bertan hil ziren bere lagunekin zorretan dagoela uste du, bera bizirik atera zelako, asko mugitzen
|
zituen
eskuak, azaldutakoa ulertzeko zaila balitz bezala.
|
|
|
Rosak atzamarrak sartu nahi zituen eta bertan utzi. Zauriak
|
zituen
eskuetan eta lehortutako odola belztua. Bere buruari egindako zauriak, sotoan bere burua kateatu zuenean, ilargi betea pasatzeko.
|
|
|
Aitak esan zuen azken hitza, zabaldu ere, zabaldu
|
zituen
eskuak, keinu ezin esanguratsuago batean, harekin aditzera emango balu bezala afera hura bukatutzat ematen zuela?, eta Teofilo Mariak ere hala ulertu zuen, antza, isil isilik gelditu baitzen: haren isiltasuna, baina, ez zen arazoa ezabatzen zuèn isiltasuna, ozen mintzatzen zèn isiltasuna baizik:
|
|
|
Beste plano batean zegoen, zinez, Teofilo Maria: berari zuzendatuko zine kamera balizko batek zehatz mehatz adieraz zezakeen hura; izan ere, Luis Moraza eta Felipe Briones Fanellirengana hurbiltzen ari ziren bitartean, ekin zion Teofilo Mariak alkandoraren paparraldea astintzeari eskuz, gorputzen bultzadaren batean Fanellik utzitako ezpain listutsuen marka garbitu nahian balebil bezala; astindu
|
zituen
eskuak, gero, lauzpabost bider, erabakitasun handiz, gora eta behera, behera eta gora, bi eskuak kontrako norabidean tangentzialki proiektatuz, ahurra ahurraren aurka, txalo hots apalak airean, jestu harekin esan nahi balu bezala: –Bukatu ditut hemengo lanak, mutilak, eta ni banoa?; eta Teofilo Maria bazihoan, ustez bazihoan, bastoia eskuan zuen behintzat une hartan, jaka jantzia eta sonbreirua buru gainean jarria, baita garaipenaren irri zabala ezpainetan ere, jakina?, baina ez zihoan; aitzitik, irri zabala bekozko ilunean urtu eta Fanelliri laguntzen ari zitzaizkiòn langileen ingurura hurbildu zen, haserre bizian:
|
|
|
–Zapatan hartxintxar bat sartzen bazaigu, kendu egiten dugu; iltze bat sartuko balitzaigu, berriz, arrazoi handiagoarekin kenduko genuke; horregatik, ez dut ulertzen nola Kristok ez
|
zituen
eskuetan sartu zizkiotèn iltzeak kendu, Jainkoa zenez gero eta hartarako ahala zuenez gero.
|
|
|
Adak ere. Maria Bibianak bezainbat, baita gehiago ere, beharbada? zerbait sinetsi behar zuen, kosta ahala kosta, berari tokatu zitzaionez gero, gertakari haietan, han zeudenen artean, parterik txarrena, nola baitzen izugarrikeriaren irudiari aurre egin behar izatea, haurraren heriotzaren eragile izateaz gain; horregatik, premia premiazko zerbait sinetsi nahi zuelako, zabaldu
|
zituen
eskuak eta zabaldu zituen adimenaren ate eta leiho guztiak, zernahi hartzeko prest, edozeren zain, basamortuko eguzki haizeak astindutako lur idor kiskalia lehen euri tantaren zain geratzen den bezala; ondoren, handik, adimenaren ate leihoetatik, sartu zitzaizkion amaren hitzak; guztiaz ere, Ada urduri zegoen, antsietateak jota, eta antsietateak berak eragotzi zion gauza batzuk ulertzea?, probidentziala?
|
|
|
Andre indiar zahar bat lurrean eserita zegoen hankak gurutzatuta. Begiak gerizpetu
|
zituen
eskuarekin. Begira egon zen.
|
|
|
% 30,8k 2,5 ml-ko ontzi batekin egitea lortu zuen. Gainerako praktiketan, %1, 7k baino ez
|
zituen
eskuak lehenago garbitu, eta pazienteek 1,8 tanta erabili zituzten begi bakoitzeko, bi ontziekin. Gomendioak Begietako tantek glaukoma gehienak tratatzen dituzte, sortzetikoa izan ezik, horren tratamendu bakarra kirurgia baita.
|
|
|
–Ez dut nahi inor errudun jo, aurrena forentsearen azterketa toxikologikoak zer dioen jakin nahi dut, baina txostenaren edukia gorabehera, bada egia bat: Jacksonek
|
zituen
eskura aurrez medikuek baimendutako botika andana?.
|
|
|
book ak ere badaude, liburu elektronikoak, horiek ere ajerik emango ote dute? nuke halakorik ziurtatu, zaila izan baita horiengana gerturatzea, mundu guztiak nahi
|
zituen
esku artean erabili, ukitu, botoitxo guztiei sakatu.
|
|
|
Beste plano batean zegoen, zinez, Teofilo Maria: berari zuzendatuko zine kamera balizko batek zehatz mehatz adieraz zezakeen hura; izan ere, Luis Moraza eta Felipe Briones Fanellirengana hurbiltzen ari ziren bitartean, ekin zion Teofilo Mariak alkandoraren paparraldea astintzeari eskuz, gorputzen bultzadaren batean Fanellik utzitako ezpain listutsuen marka garbitu nahian balebil bezala; astindu
|
zituen
eskuak, gero, lauzpabost bider, erabakitasun handiz, gora eta behera, behera eta gora, bi eskuak kontrako norabidean tangentzialki proiektatuz, ahurra ahurraren aurka, txalo hots apalak airean, jestu harekin esan nahi balu bezala: " Bukatu ditut hemengo lanak, mutilak, eta ni banoa"; eta Teofilo Maria bazihoan, ustez bazihoan –bastoia eskuan zuen behintzat une hartan, jaka jantzia eta sonbreirua buru gainean jarria, baita garaipenaren irri zabala ezpainetan ere, jakina–, baina ez zihoan; aitzitik, irri zabala bekozko ilunean urtu eta Fanelliri laguntzen ari zitzaizkiòn langileen ingurura hurbildu zen, haserre bizian:
|
|
|
Aitak esan zuen azken hitza –zabaldu ere, zabaldu
|
zituen
eskuak, keinu ezin esanguratsuago batean, harekin aditzera emango balu bezala afera hura bukatutzat ematen zuela–, eta Teofilo Mariak ere hala ulertu zuen, antza, isil isilik gelditu baitzen: haren isiltasuna, baina, ez zen arazoa ezabatzen zuèn isiltasuna, ozen mintzatzen zèn isiltasuna baizik:
|
|
|
Adak ere –Maria Bibianak bezainbat, baita gehiago ere, beharbada– zerbait sinetsi behar zuen, kosta ahala kosta, berari tokatu zitzaionez gero, gertakari haietan, han zeudenen artean, parterik txarrena, nola baitzen izugarrikeriaren irudiari aurre egin behar izatea, haurraren heriotzaren eragile izateaz gain; horregatik, premia premiazko zerbait sinetsi nahi zuelako, zabaldu
|
zituen
eskuak eta zabaldu zituen adimenaren ate eta leiho guztiak, zernahi hartzeko prest, edozeren zain, basamortuko eguzki haizeak astindutako lur idor kiskalia lehen euri tantaren zain geratzen den bezala; ondoren, handik –adimenaren ate leihoetatik– sartu zitzaizkion amaren hitzak; guztiaz ere, Ada urduri zegoen, antsietateak jota, eta antsietateak berak eragotzi zion gauza batzuk ulertzea... Guztiek esaten zuten Adak musikarako dohain berezia zuela, kantatu ere primeran kantatzen zuen, bere ahots zuri ezin garbiagoarekin, halako eran, non askotan eskatzen baitzioten –urtemugetan edo etxean gonbidatuak zituztenetan– kanta zezala, baina berari ez zitzaion behartuta kantatzea gustatzen, barru barrutik sortzen zitzaionean baizik, txori abeslari apetatsu bat iduri; orduan itxuraldatu egiten zen, eta entzuleak itxuraldatzen zituen, bai baitzirudien ezen berari hezur muinetatik irten zitzaiona entzuleei ere hezur muinetaraino iristen zitzaiela, Adaren ahots zuriaren bibrazioek entzuleen sentiberatasunaren hariak bibraraziko balituzte bezala, tonu eta frekuentzia berean; une hartan, baina, amak gramofonoan Haendelen Aleluia jarri zuenean, alderantziz gertatu zitzaion, bera baitzen orduan hartzailea eta beste batzuk –diskoa grabatu zutèn koruko partaideak– emaileak; berdin zitzaion, musika gizakiaren espirituan halako zirrara hil edo bizikoa eragiteko gai denean, inportanteena ez baita, apika, nor den emailea eta nor hartzailea, musika bera baizik:
|
|
|
–Zapatan hartxintxar bat sartzen bazaigu, kendu egiten dugu; iltze bat sartuko balitzaigu, berriz, arrazoi handiagoarekin kenduko genuke; horregatik, ez dut ulertzen nola Kristok ez
|
zituen
eskuetan sartu zizkiotèn iltzeak kendu, Jainkoa zenez gero eta hartarako ahala zuenez gero.
|
|
|
Zurbilxeago zegoen. Belaunen gainean gurutzatu
|
zituen
eskuak, poliki poliki. Bat batean, Dariok pentsatu zuen gustura kenduko lizkiokeela eskularru beltz haiek, hatzak estaltzen zizkiotenak.
|
|
|
–Bai, gogoratzean, Wardesek dardara egin zuen berriro, eta bularraren gainean gurutzatu
|
zituen
eskuak segituan?. Ezer baino lehen, jakizu, doktore, biharko errekuperatuta egon behar dudala.
|
|
|
Estudianteari goragalea eman zion aipatze hutsak. Sabelera eraman
|
zituen
eskuak.
|
|
|
Agian horrexegatik erabili
|
zituen
eskuak
|
|
|
Mariak ere Migelen maskuriak errape batena bazeukala pentsatu zuen, eta ezpainak irribarrera luzatzen hasi zirenean, Larraburuko morroiak eskuak jaso zituen sastrakaren gainetik ahur babadunak erakutsiz, eta ezpainak zimurtu egin ziren ostera momentu bat, algarak lehertu aitzin. Neskak ahora eraman
|
zituen
eskuak, gorrituak, babarrun lekez betetako mantala erortzera utziz. Belaunetara jaitsi zituenean, masailetan gelditu zitzaion eskuen gorria, eta algaren lurruna urtu egiten zen Migelen algaren lurrunarekin nahasi gabe.
|
|
2010
|
|
|
Eta zigortuak hamar erregelakada jaso eta jasan behar zituen, esku bakoitzean bost. ...n nuena, euskaraz hitz egiteak euskaldun erdaldunengan sortzen zituèn arazoak mintzagai. Adolfo eta Lorenzoren artekoaz ari natzaizu, baina orri batzuk lehenago mintzatu natzaizu horretaz, eta ez naiz errepikatzen hasiko?; gero ere izan nituen beste testigantza asko, Salbatore Mitxelenarena azpimarragarriena, maisu erdarazaleak egin ziòn kalteaz mintzatzen zenean ikustekoa baitzen nola bihurtzen
|
zituen
eskuak ukabil, lepoko zainak handi handi eginda. Bernardino maisuaren eta Martinicoren artekoak, ordea, muga guztiak hausten zituen?
|
|
|
are gehiago estutu zuen? istantean eraman
|
zituen
eskuak aurpegira bederen, negarraren aurkako lehian. Estualdia gainditu ahala, berriz, honela mintzatu zitzaigun:
|
|
|
Orria luzatu zion Norari. Dardaraka
|
zituen
eskuak. Kanpoan eguzkia harri bat zen eta kristala gardena zen.
|
|
|
Burura eraman
|
zituen
eskuak. Ez zen gai bereizteko gizarteak bere adineko gizon bati eskatzen ziona eta berak berez nahi zuena.
|
|
|
9,95 euro. Izerditan
|
zituen
eskuak. Azpilean nahasten jarraitu ondoren, marrazo tigre bat hartu zuen beste eskuan, zuria baino txikiagoa:
|
|
|
Aterki berrira erosi eta euritako ontzian, besteen artean, ezagutu ez! . Izerdi hotzak hezetu
|
zituen
eskuez tabernako aterkietako bat hautatu zuen. Morea.
|
|
|
Begi txiki txikiak zeuzkan aurreko gazte koadrilari zuzenduak, baina haizetako garbigailuekin gertatu bezalaxe, ez zitzaion haien irudia betile artean islatzen. Finak
|
zituen
eskuak, pare bat eraztunez apainduak, baina batez ere hotzak, izerdiak ez zuelako lurruntzeko okasiorik izaten abenduko iluntzeetan.
|
|
|
Alboan zihoakion mutilak, aitzitik, bero
|
zituen
eskuak. Sudurraren punta gorri gorri eginda jarri zitzaion tabernatik irten orduko eta eskuineko hatzez berau inguratu eta epeltzeko tentazioa bazuen ere, nahiago zuen berotasun hori neskari eskaintzea.
|
|
|
Ohean ere bi estilo: Aitziberrek utzi egiten zion egiten eta utzi egiten zuen bere burua joaten; Ixonek, berriz, berak hartzen
|
zituen
eskuetan giderrak, berak proposatzen, aurrea hartzen... Julen apur bat ustekabean harrapatu zuen hasieran, baina gustura aritu zen, oso gustura...
|
|
|
Gogoan nuen, bazkaltzera etxera etortzen zenean, ni ere han baldin banengoen, nola ikusten nuen sukaldeko harrian eskuak garbitzen: xaboi arruntak ezin kendu atzamar eta azazkaletan itsatsitako zikin industrial hura, makinetako olio beltza, eta Vim garbikari hautsekin garbitzen
|
zituen
eskuak, bazkaldu aurretik.
|
|
|
Baina negarrak ez zuen lasaitu; aitzitik: are gehiago estutu zuen... istantean eraman
|
zituen
eskuak aurpegira bederen, negarraren aurkako lehian. Estualdia gainditu ahala, berriz, honela mintzatu zitzaigun:
|
|
|
" Baina, David! Hemen..." Keinuak egiten
|
zituen
eskuarekin, baina ez zitzaion hitzik sortzen eztarritik. Besarkatu egin nuen.
|
|
|
Marokoar nazionalisten jokabidea ere horixe bera zen, independentziaren aldeko zerbaiten truke baldintzatuko zuten laguntza. Baina, Gobernu Errepublikanoak ez
|
zituen
eskuak aske, ez frantsesek ez ingelesek ez zuten lurralde haietan estatus aldaketarik onartuko.
|
|
|
– Erortzean ezin jarriko
|
zituen
eskuak eta... Bera ez da ezertaz akordatzen, gizajoa.
|
|
|
Begok lehor
|
zituen
eskuak, zuri, hotz, berben antzeko.
|
|
2011
|
|
|
Leonek ez zuen halakorik oroitzen? baina, amak hura erran ez bertze, biak irudikatu
|
zituen
eskutik helduta, ibaiaren ispiluari begira, baita haien gogoak ere hara eta hona igeri, ur musikaren erritmoan blai.
|
|
|
eta nabarmena, batez ere. Oroitzen duzue nola mugitzen
|
zituen
eskuak batera eta bertzera, eta nola aritzen zen imintzioka eta espantuka?
|
|
|
Baina haren erakustaldia ez zen hasi baizik egin, itxura batean, zeren, jarraian, etzan egin baitzen Florian? goititu zituen zangoak, eraman
|
zituen
eskuak eta zahatoa zangoen gibelaldera, eta zangartetik bideratu ez zuen, bada, arno txorrotada, zuzen zuzen ezpainetaraino?!
|
|
|
Laimfal ere ezagutu nuen. Zelta hark argizkoak
|
zituen
eskuak, eta ontziaren brankan goratzen zituen, eta gainerako ontziek haren ontziari segitzen zioten gauean. Egunez ere, eskuak lastargi gisa altxaturik eraman behar zituen, zelten lurraldeetako behe lainoa aldean baitzeramaten.
|
|
|
Haren oinek zapalduak zituzten desertuko hareak, haren pausoak itsasoko uren gainetik ere pasatuak ziren. Gabardinaren poltsikora sartu
|
zituen
eskuak, eta eskaparateen aldamenetik joan zen lurrera begira, begiak lurrera hari ikusezinez loturik bailituen. Zakurtxo aske bat hurbildu zitzaion, eta berehala aldendu zen.
|
|
|
Itzalak sakeletan sartu
|
zituen
eskuak eta, horman, alde batetik bestera ibiliaz hitz egin zuen ahapeka:
|
|
|
Gero etxeko zapatila xelebre batzuekin agertu zen kamera aurrera Irati, azken naufragoa. Atzamarrak astiro gurutzatuz mugitzen
|
zituen
eskuak, eta apal, zintzo, heldu, zuhur mintzo zen; begirada ederrarekin lehenengo, eta hitz xaloekin ondoren. Eta ze gogorra den, osaba, zure adin bera daukan gazte batek bizkarra altxatu eta esatea:
|
|
|
Hammondek zigarro kutxa jaso zuen. Dardaraka
|
zituen
eskuak, baina egin zen berriro bere buruaren jabe. Janeyri au rre egiteko moduan zegoen.
|
|
|
–Tira, mehe mehea ez, gizonak bularraren pareraino goratu
|
zituen
eskuak?. Baina bai, lore bat zuen ezkerreko titian tatuaturik.
|
|
|
Eskumenean zeukan muarezko poltsatxoa hartzera zihoan, hantxe baitzeuzkan aurpegirako hautsak, baina idazleak, emakumearen asmoaz oharturik, zorrotz begiratu zion. Besteak belaunen gainean gurutzatu
|
zituen
eskuak eta geldi geldi geratu zen. Emakume begirunetsuak eta isilak gustatzen zitzaizkion gizonari.
|
|
|
Danba! Carabinieri batek sabelera eraman
|
zituen
eskuak, bestearen aurpegia zurbil zurbila bihurtu zen unean. Odola zerion sabeletik eta, eskaileretatik behera erortzen hasi zen.
|
|
|
kate honek lotzen nau, kate honek nau hiltzen, kate honen gogorrak nau ederragotzen... Askatu ninduen, plantxatuko balitu bezala pasa
|
zituen
eskuak zabal masailetan, altxatu zen, goazen, autoen ilara plazako semaforotik haratago luzatzen hasia zen, atzerantz hausten zuten batzuek ferra eginez kilometro biren buruan beste kontrol batean jausteko. Halabeharrak hartaratu gintuen, baranda bati helduko ziokeen bezala zion nire eskuari, aterpe, egitate humanitario, arriskuan dagoenarenganako sokorri, zer izan nintzen ni besterik, pasarelako soka marinel hordiaren estropezura.
|
|
|
Gidariari, baina denok entzuteko, erresuminez, poltsa hanpatu bana ukondoetan zintzilik emakumeak, un can morto, galego garbian. Bolanteari kendu, erregu eginez zabaldu
|
zituen
eskuak gidariak, hitzik behar ez zuen ezintasunaren antzezpena.
|
|
2012
|
|
|
Beti ondoan zuen. Behin ahora eman behar izan nion janaria idatzi zuen Carolinek gerora; bi metroko ispilu bat bukatzen ari zen, eta hamasei orduz ez
|
zituen
eskuak haren gainetik kendu. Eta anaia teleskopioan jarrita zegoenean ere, hark deskribatutako guztia berak apuntatzen zuen.
|
|
|
–Arropa gutxi dago garbitzeko, itxaron genukeela pentsatu dut, erantzun zion Josebak galdera ulertu zuenean?. Beti gabiltza umeari ekologikoa izan behar duela esaten eta hori dena, urrats batzuk egin zituen hitz egiten zuen bitartean, eta gehiegi mugitzen
|
zituen
eskuak hitz egin ahala?; garbigailua erdi beteta martxan jartzen ikusten bagaitu?
|
|
|
Sandaliek, ordea, Jesukristoren garaikoak ziruditen. Ez
|
zituen
eskuak igurzten, horrelako gizonengan ikusia nuen moduan, eta ahotsa sendoa zuen, melenga beharrean, gainontzeko aurreiritziak apurtzeko. Astiro eta garbi hitz egiten zuen.
|
|
|
Ez zekien zer egin. Ez zegoen bere etxean, ez
|
zituen
eskura bere gauzak, bere liburuak, bere dokumentalak. Mirenen ordenagailua piztu eta posta elektronikoa begiratu zuen.
|
|
|
Kristal puska handienak kendu zituen eserlekuetatik. Lanak
|
zituen
eskuen dardara mendean hartzeko. Kokaren ontzia atera eta bere burua behartu zuen apur bat besterik ez hartzera.
|
|
|
Bortizki eman zion musu, mingainarekin eraso egingo balio bezala. Arkitektoaren kaskezurrean
|
zituen
eskuak, behatzekin ilea nahasten zion, aldizka ile adatsei tira eginez, behar baino indar handiagoz agian. Andreasek ipurdira zuzendu zituen eskuak eta haragikeriaz estutu zituen Sylvieren ipurmasail sendoak.
|
|
|
Arkitektoaren kaskezurrean zituen eskuak, behatzekin ilea nahasten zion, aldizka ile adatsei tira eginez, behar baino indar handiagoz agian. Andreasek ipurdira zuzendu
|
zituen
eskuak eta haragikeriaz estutu zituen Sylvieren ipurmasail sendoak. Orduan gogortu zitzaion hankartea Andreasi.
|
|
|
Bihotza indarrez pilpiraka ari zitzaion, izotza bezain hotz
|
zituen
eskuak. Hor hasi dira kargu hartzeak, jelosiak, auhenak; hertsiki eskatzen zidan dena aitortzeko, esanez nire zoriontasuna besterik ez zuela nahi eta, horregatik, otzantasunez eramango zuela nire saldukeria.
|
|
|
Lekuko batek azaldu zuenez, ikustekoa omen zen Galoren itxura. Gerritik gora, aurrerantz okertuta zeukan gorputza, nabarmen, hura gutxieneko indarraz zuzen eusteko gauza izango ez balitz bezala, pita sutara hurbiltzean bihurritzen den modu bertsuan; bizkarrean lotuta
|
zituen
eskuak eta oinetakoak zeramatzan euretan: odolez gorrituta zeuzkan oinak eta, ziurrenik, ezin izango zituen aldean jarri ere egin aitak batzokira eraman zizkion kaleko zapatak.
|
|
|
Halatan egon zen lepoko zapiaren puntetariko batek egin zion kilikak doministikua sorrarazi zion arte. Berehala eraman
|
zituen
eskuak ahoaren parera ahalik eta zaratarik txikiena egiteko. Uste baino lehen aurkitu zuen bere burua harriaren gainean eserita, oharkabean ia.
|
|
|
Hartan itsu itsuan murgilduta joanik berari luzea iruditu zitzaion tarte baten ostean, gelditu egin zen, gehiago ezinean, arnasa bueltatzeko premia larriaz. Aurrerantz bota zuen gorputza, gerritik okertuz, eta arnasaldi estu batzuk eman
|
zituen
eskuak belaunetan finkatuta. Jada barexeago, inguruko zaratei erreparatu zien; beherantz zihoan uraren doinua gailentzen zen eta lehen baino urrutirago aditzen ziren tiro hots motelduak; ez zituen, ez, nahiz eta belarriak arduratsu zolitu, bera hainbeste kezkatzen zuten txakur zaunkak entzuten.
|
|
|
Ikusi eta entzundakoak kontuan hartuta, erabaki zuen, estualdi jasangaitzen bat ez bazen tarteko, ez biharamunean ez beste inoiz ez ziola bere oinen inguruko ezer aipatuko mediku hari. Horman igurtziz garbitu
|
zituen
eskuak.
|
|
|
Buelta eman zuen arrebak, bereganantz begira geldituz, eta Galok nahikoa zela iritzi zion egindakoari. Palanganako uretan laga zuen zapia eta besoetan lehortu
|
zituen
eskuak. Une batez gelditu zen arrebari begira ohe ertzean eserita.
|