|
2000
|
|
|
Sunbilla eta Bertizarana lotzen
|
zituen
bide zahar eta garrantsitzu honek Erreparatzea etxeko artzain txabola eta artegietara eramango gaitu. Eskuineko haitzetan geratuko da Amaburuko trikuharria, baina historiaurreko beste oroitgarriak aurkitu nahi baditugu, Otaltzuko lepotik Mallurketako patarra igotzea nahikoa izango da, gailurrerako bidean hiru trikuharri topatzeko.
|
|
|
Edurtxo Caterpilar, berriz, ezinago gorri jarri zen lotsaren lotsaz, eta nireganako gorrotoz, eta haienganako haserre handiz. Nire erantzun hark, noski, ez
|
zituen
bideak goxatu. Horratx zuhurtziaren eskua askatu izanak ekarri zidan ordain latza!
|
|
2002
|
|
|
Baina denboraren trena geldirik zegoela iruditzen zitzaion. Hainbat irri eta nigarrez osaturiko oroitzapenak eraman
|
zituen
bide amaiezin batetik desagertuz bide hari muga bat jarri zioten arte. Espetxeratu zutenetik, helmuga begien aurrean jarri eta harako zubia suntsitu zioten.
|
|
2003
|
|
|
Giro horretan, beharrezkoa zen euskal kulturgintzan, oraindik ez zen euskalgintza hitza erabiltzen? ari ziren pertsonak, taldeak eta erakundeak bateratzea, «zer nahi dugun, noraino joan behar dugun, zein bide urratu behar, zein urrats eman behar dugun jakitea eta elkarrekin erabakitzea»101 UEUk zenbait ahalegin bultzatu
|
zituen
bide horretan, eta horren ondorio izan zen 1976ko urriaren 31n Durangon, bertako Euskal Liburu eta Diskoaren Azokarekin batera egindako batzarra; UEUk proposatuta, Xabier Mendiguren izan zen moderatzailea. Ehun lagun inguru bildu ziren:
|
|
|
Arbola eroriren batek. Bide bazterretako farolik gabetan, ohiturak emandako ezagutza zuen gidari Damianek bide haietan, egunero ibiltzen
|
zituen
bide okerretan. Etxetik mundura eta mundutik etxera.
|
|
2004
|
|
|
Eta halaxe egin zuen. Fray Ciccillok antxoaz josi
|
zituen
bideak, 80 kilometroz. Hasi itsaso ondoan eta, apurka apurka, barruraino, bide ertzean antxoak utzi zituen, hemen bat eta hiru metro harago beste bat, eta ametsetan bezala joan zen bide osoan, pentsatuz laster helduko zela herrira, eta jendeak izango zuela zorion apur bat.
|
|
2005
|
|
|
Hirigunetik aireportura egindako bidaiak 19,65 euro balio zuen taxi batean, eta beste batek, berriz, 27 euro kobratu
|
zituen
bidea alderantziz egiteagatik.
|
|
|
Hortaz, hizkuntzen aldaketen nondik norakoak ulertzea funtsezkoa da gertatuz doazen aldaketak ebaluatu ahal izateko' 0 Filologia ere funtsezkoa zaigu euskarak mendeetan zehar garatu dituen baliabideak ezagutzeko eta orain arte gertatu diren aldaketen noranzkoa finkatzeko. Edonola, Filologia idatzitako testu jakin batzuetan oinarritzen da eta, beraz, garai batean hizkuntzak onartzen
|
zituen
bideen berri ematen digu; ez digu, ordea, ezinezkoak ziren erabileren berri ematen. Hau da, testuetan mota bateko eraikuntzarik ez agertzeak ez du ezinbestean esan nahi testua idatzi zen garaiko hiztunentzat erabilera hori ezinezkoa zenik eta hilda dauden hiztunek
|
|
2006
|
|
|
Bertsolari bakoitzak egiten dituen ekarpenak formatuan, estiloan, berrikuntzetan... Elkarteak onura kontsideratu du, eta probokatu ere egin du Lankuren bidez. Gaurkotasunez bere bertsoegiletasunean aurrera egitea erabaki duen bertsolariari, lehen ikusten ez
|
zituen
bide eta ate asko zabalik ikustea ekarri dio.
|
|
|
Hasiera batean bi kale nagusi baino ez bazituen ere, XVI. menderako hirigunea erabat garatua zegoen eta herritarrak inguruan pilatzen ziren. Garapen honetan garrantzi handia izan zuen Gurdien Errege Bidea bertatik igarotzeak, hau baitzen Erreinuko hiriburua eta Frantzia lotzen
|
zituen
bide nagusia. Urretxu, beraz, derrigorrezko geltokia zen bai bidaiarientzat, bai mezularientzat.
|
|
|
Laburbilduz, Segurako hiri gutuna eredugarria da bere garaiko fundazioetan, alde batetik, mugako hiribildua izanik, babes izaera gordetzen baitu inguruko biztanleentzat (Nafarroa eta Gaztela artean), baina baita ere, Meseta eta kostaldea lotzen
|
zituen
bidean kokaturik egotean, garaiko ekonomiarako oso garrantzitsua zen bidean kokaturik baitzegoen. Horrela, Gasteizeko hiribilduari emandako forua jaso zuen, bere abantaila eta merkataritzaren babesarekin, eta esplizituki ere artisautza bultzatzen da agorrolak bertara hurbilduz.
|
|
|
Kelleyk ondo esaten zion bezala, lurreko miseriak utzi eta" ekintza espiritualetara" luzatu behar zituzten beren ahalegin guztiak, eta ahalegin horietan dirua lortzea zen helburu nagusia. Ingalaterratik irten eta Europan zehar Deek aspalditik ezagutzen
|
zituen
bideak egin zituzten –orain gogorragoak, diru ezak zaildu egiten baititu ekintza guztiak–, eta hainbat unibertsitate eta eskolatan jo zituzten ateak. Bi pordiosero berritsu ziren, bi aingeru erori lurrean dandarrazka, zein bere berriketa hariari lotua.
|
|
|
Gizon dotorearen galderei erantzunez, luma bitxi haren funtzionatzeko era agertu zion Lászlók: ordura arte egin zuena, asmakuntza zertzeko egin zituen lanak eta hartu
|
zituen
bideak; asmakizun berriak oraindik zituen akatsak... dena. Eta aipatu zizkion, nola ez, akats horiek zuzentzeko egin beharreko ikerketak eta hobekuntzak, eta horretarako behar zuen dirua...
|
|
2007
|
|
|
" Prentsa legearekin borrokan". Haren hurbileko berotasunik gabe, Administrazioak erabili
|
zituen
bideen bihurguneetan eta Jakinen arduradunek eta" laguntzaileek" haren labirintoan ez galtzeko baliatu zituzten zeharbideetan sartu nahi izan dugu, dokumentuz dokumentu. Testigu izengabeek —ez hain anonimoek— idatzitako iruzkinak guztiz interesgarriak dira dokumentu horiek interpretatzeko.
|
|
2008
|
|
|
68 menderatu zuen etxeko taldea, majo sufrituta. Arrakasta lortzeko bidean aukeran
|
zituen
bideen artean zailena hobetsi zuen Tauk, etxekoek nahi zuten erritmoan jokatzea, baina halere ohi bezain eraginkor jardun zuen Arabako taldeak une erabakigarrietan: bikain.
|
|
|
zer deabru zitekeen hori? Gorrailek nehork ez bezala ezagutzen
|
zituen
bideetako harat hunatak eta hor zabiltzanak.
|
|
2009
|
|
|
Bere beharra, joaten ez zena apuntatzea zen, eta errugabeko pertsona izanda ere, ardura deserosoa izaten ei zen sarri. Auzunea eliza eta ortusantuarekin elkartzen
|
zituen
bidearen, andabidearen konponketari garrantzi berezia ematen zitzaion. Auzokoren bat hiltzen zenean, auzokoek eurek garbitu eta atontzen zuten hildakoaren etxetik elizarainoko bidea.
|
|
|
Herri eta jende berriak ikusi nahi izaten zituen, Ezkurrako zulotik irten. Eta amak ogitarteko goxoak prestatzen
|
zituen
biderako.
|
|
|
Metro batzuk egin
|
zituen
bidean aurrera, taberna baten bila. Edozer, eztarria bustitzeko, botagura gainditzeko, edozer.
|
|
|
Teofilo Mariak nora ezean segitzen zuen, egoerak gaindituta: batetik, Adaren ezusteko interbentzioa zuen, bere onetik atera zuena, erreakzionatzeko ahalmenik gabe utziz, halako eran, non betilunaren argizarian berehala zizelatu baitzion barne indar batek ezintasunaren keinua, lehen ezustekoaren ondotik; bestetik, hantxe
|
zituen
bide erdian beste bi harritzar ere, Gabinok eta Maria Bibianak jarriak; hura, beraz, Damasok haiekin bat egiteko abagunea izan zitekeen, bi arrebekin batez ere, ea ohiko menderatzailea. Teofilo Maria, bere mende ikusten zuen behingoz; egia zen, bestalde, berak. Damasok?
|
|
|
Mendebaldeko pilare bihurritik, ordea, Yannick Seigneurrek eta Bernard Melletek zabaldu zuten bidea, 1971n. Biek oxigenoa erabili zuten eskaladaren azkeneko zatian, eta aurrez espedizioak sherpa eta soka finko ugari baliatu
|
zituen
bidea prestatzeko, azaldu zuten taldekideek.
|
|
|
Erdi Aroan ere bazen Iruñea eta Tolosa lotzen
|
zituen
bide bat, baina mandazainek bakarrik erabiltzen zuten. 1791n bukatu ziren errege bidearen eraikuntza lanak, eta orduan hasi ziren diligentziak eta galerak ere.
|
|
|
Marraztu, margotu, idatzi, bizi osoan uztartu
|
zituen
bideak: Marra bat esaldi bat da, baina hitzik gabekoa.
|
|
|
Teofilo Mariak nora ezean segitzen zuen, egoerak gaindituta: batetik, Adaren ezusteko interbentzioa zuen, bere onetik atera zuena, erreakzionatzeko ahalmenik gabe utziz, halako eran, non betilunaren argizarian berehala zizelatu baitzion barne indar batek ezintasunaren keinua, lehen ezustekoaren ondotik; bestetik, hantxe
|
zituen
bide erdian beste bi harritzar ere, Gabinok eta Maria Bibianak jarriak; hura, beraz, Damasok haiekin bat egiteko abagunea izan zitekeen, bi arrebekin batez ere, ea ohiko menderatzailea –Teofilo Maria– bere mende ikusten zuen behingoz; egia zen, bestalde, berak –Damasok– ez zuela fantasmetan sinesten, baina galdera hark bazuen atzetik beste galdera bat, Domingok erantzun zuena,...
|
|
|
Abertzaletasunak hartu
|
zituen
bide ideologiko desberdinek isla garbia izan zuten kantarien artean ere, zeinek, kantatzeko estiloak eta moduak gorabehera, sistema sinboliko eta metaforiko desberdinak erabiliz bideratu eta zabaldu baitzuten haren mezua. Joera horietako bakoitzak soinu banda orijinal bat zuen, eragile politikoek mugatutako indar eremu berean lehiatzen zena.
|
|
2010
|
|
|
Gauez, azerien uluak entzuten ziren, nekeak eta goseak menderatzen gintuen lekuan jartzen genuen dendatik hurbil. Zenbaitek, lurperatu ere egin
|
zituen
bidean hildakoak, hantxe, erori ziren lekuan bertan.
|
|
|
Inaxio Oliveriren arabera, ez zuten izan denborarik nahi zutena aurrera eramateko. Ikastolen Elkarteko orduko arduradunentzat, ordea, agerian geratu zen EAren hezkuntza proiekturik eza, ez baitzuen ezta Gernikako Autonomia Estatutuak hezkuntza arloan eskaintzen
|
zituen
bideak garatzeko estrategia ere. 1990 urteetan Euskadiko Ezkerrak mahai gainean jarri zuen hezkuntzaren zerbitzu publikoaren araberako legea eta finantzazioa oso aurrerakoitzat jo zuen Ikastolen Elkarteak, eta hura akordio batera eramateko prest zegoen, baina EAren ardurapeko Hezkuntza Sailak ez zuen aurrera egin.
|
|
|
Bost geltoki, bost mugarri eta beste horrenbeste data
|
zituen
bide orria aurkeztu nuen.
|
|
|
Horra ihesleku balizko bat, nora joan; horraino iristeko, ordea, beste hari anitz lotu behar ziren, beste korapilo ugari askatu: nola aterako ziren gaztelutik, nork edukiko zituen kanpoan zain haientzako gameluak, nola irtengo ziren Aljergo hiritik, nork gidatuko
|
zituen
bide nahiz basamortuetatik Oraneraino. galdera franko, eta haientzako erantzunik ez, ez Monikak, ez Chiarak.
|
|
|
Gorteko emakumeak
|
zituen
bide erakusle; batik bat, Kristoforo printzearen emazte Margarita eta alabak; bere amaginarreba eta koinatak ezin adeitsuago aritu ziren, baita apur bat kikilduta ere, veneziarren nagusitasunak lotsatuko balitu bezala. Beharbada oinarririk gabeko beldurrak ziren bereak?
|
|
|
eta inoiz zeharkatu
|
zituen
bideak.
|
|
2011
|
|
|
Orduan arazoak ez du konponbiderik, jarraitu nuen. Hiriko hondartzak seinalatzen
|
zituen
bidea hartu genuen, Karlak keinu batez agindu bezala.
|
|
|
Gurasoak lagun izan
|
zituen
bide horretan: Maria Aierra ama (Helenak 19 urte zituenean hil zena) bere garairako emakume aurreratua zen, eta aitak ere, Luis Tabernak, argi zuen emakumeek ez zutela garai bateko rol antzura mugatu behar.
|
|
|
Fruitu ugari, mugatuak baziren ere? eman
|
zituen
bide horrek 1979tik aurrera, eta aurreko urteetako urrats lotsatien ondoren, eguneroko tresna bilakatu zen euskara unibertsitatearen arloan. Ez zen erraza izan, ezta erresistentziarik gabea ere; beharrezkoak izan ziren autonomia estatutuak sortutako legedi berria, hainbat irakasle eta talderen zeregina eta ikasleen presioa hizkuntza plangintza gauzatzen hasteko eta gaurko egoerari ateak irekitzeko.
|
|
|
Intxaustik biraketa nabarmena eragin zuen Jakin aldizkariaren martxan 1959tik aurrera. Orduraino Jakinek Orixe eta Zaitegi
|
zituen
bide erakusle, bereziki Orixe. Baina Txillardegik Bastarrikarekin izan zuen eztabaidaren ondotik eta K. Mitxelenak Eganen egiten zuen kritika lanak indarturik eta, jakina, bere esperientzia propioan oinarriturik, aurre egin zion Orixeri; «Existentziaren zentzuaz» izandako eztabaida da horren lekuko adierazgarriena.
|
|
2012
|
|
|
Matagasek Zapata padura baitan zuen bere kanpamendua. Berak eta haren hurkoenek, beste nehork ezagutzen ez
|
zituen
bideetan gaindi joanik, Cienfuegoseko inguru guztia bere menera zuen. Azukre oletako nagusiek eta etxalde handietako jabeek, litezen espainol edo kriollo, zergak pagatzen zizkioten arren, Matagasek militar espainolak ez zituen begiko, eta ahal zuenetan eraso egiten zien.
|
|
|
Pentsa toki garrantzitsu eta airosa zela! Prince Ruppert, itsas hegiko Herria eta Edmonton, Alberta, lurraldeko hiri nagusia josten
|
zituen
bide zabala. Pasagia hori, Fraser ur handiaren bazterrez egina zen.
|
|
2013
|
|
|
idazlearen olerki lanik mardulena biltzen duen edizio berri bat argitaratu da Labayru Ikastegiaren Sutodoan bilduman, erakunde honek Euskaltzaindiarekin duen hitzarmenaren barruan. Edizio berri honetan biltzen dira idazleak gudu aurrean argitara
|
zituen
Bide barrijak, Arrats beran liburuetako poema guztiak eta azken orduko batzuk, Espetxekoak izenburupean jaso direnak.
|
|
|
Apalauzak adierazi duenaren arabera, hizkera horiek guztiak Euskal Herriaren erdigunean daude, eta dialektologian oso eremu interesgarriak izan ohi dira erdigunekoak, isoglosa eta hizkuntza eragin anitzen elkargune izaten baitira. Nafarroako ipar mendebaleko ibar horiek Iruñea eta Tolosa lotzen
|
zituen
bide zaharrean daude, eta kokagune horrek zeharo baldintzatu du herri horietako bizimodua eta, jakina, baita hizkuntza ere. Horregatik, euskara nafarraren zein Euskal Herriko erdialdeko euskararen ezaugarriek Nafarroako ipar mendebalean bat egiten dute.
|
|
|
Aita Germanek bere ikerketa lanean, garaiko dokumentuek babestuta, esan zuen Baiona Velate Iruña ibilbidea Erdi Aroan zehar ibiltariek, erromesek, merkatariek, erregeek eta armadek uste dutena baino askoz ere iragankorragoa izan zela? Baiona eta Iruña lotzen
|
zituen
bide nagusia erabiltzen zuten. María Teresa López de Guereñok dioenez, Urdaxeko San Salvador de Urdazubiko aurre stratense monasterioa ez da kasualitatea, ospitalerako eta erromesentzako arretarako izan baitzen hura?
|
|
|
Kale hau Bartzelonako kale zaharrenetako bat da eta Poblenou auzoko garrantzitsuena, auzoa ipar hego norabidean zeharkatzen du Diagonal etorbidea moztuz. XIX. mendearen hasieran, Peré IV Bartzelona eta Frantzia lotzen
|
zituen
bide nagusia zen, bidean herrigune garrantzitsuak lotuz, hala nola Mataró herria. Hori dela-eta, XIX. mendearen bigarren erdian eraiki ziren lehen fabrikak errepide horren inguruan edo errepide horri lotutako bideetan, haren komunikazioa aprobetxatuz, eta, horrela, Peré IV gune industrial osoaren ardatz bilakatu zen.
|
|
|
Eman ditugu beste pauso batzuk, eta goiko UT S eta beheko UT S bertikalki batzen
|
zituen
bidea aztertu dugu. Harrizkoa zen, harkaitzean zulatutakoa, zabaleran hiru bat metro.
|
|
|
Urte berean, Nuevo Mexico eta Kalifornia lotzeko proiektuari beste bultzada bat eman nahi izan zion Boricak, indioek parte hartze handia izango zuten espedizioa antolatuz. Gogoratuko den bezala, Sonora eta Alta California lotu behar
|
zituen
bidea, Juan Bautista Anzak urratutakoa, zapuztuta zegoen Yuma indioen Coloradoko erasoa gertatu zenetik. Aldi hartan ere Lasuen ez zen ados egon Boricarekin, edo zehatzago esanda, espedizioan indioak bidaltzeko ideiarekin.
|
|
|
Ez zen izan gaurko Central Valleyn barruratutako lehenengo espedizioa. 1772an Pedro Fages komandantea han ibilia zen bi desertoreren bila, eta urte batzuk geroago Aita Francisco Garcesek ere arakatua zuen lurraldea, Juan Bautista Anzaren 1776ko espedizioarekin zihoala Sonora eta Monterrey lotuko
|
zituen
bidearen bila. Zalvidearen espedizioa Arrillaga gobernadorearen aginduz egin zen, eta lan bikoitza eskatu zion fraideari:
|
|
|
Izan ere, Nueva Españaren iparraldea gerra bizian zegoen lurra zen Tierra deguerra viva esaten zaio garaiko dokumentuetan—, azpiratu gabeko indioen bizileku. Hain zuzen, bertako populazioaren oposizioagatik ez zen ordura arte lortu Nueva España eta Kalifornia lotuko
|
zituen
bide hura urratzea. Zeren eta pentsatu, behin baino gehiagotan pentsatu zen horretan.
|
|
2014
|
|
|
“Irabazle sena zuen eta garaipen bikainak lortu zituen; bere osaba Marino eta aita Ismaelen moduan, Berriz herriaren izena mundu osotik eraman zuen”. Zirkuitua “Iñakik askotan egiten
|
zituen
bideak hartuz egin dute eta berak hainbeste maite zuen mendi bizikletaren praktika sustatzeko da”. Ondoren, zirkuituaren gaineko informazioa jasotzen duen panela bistaratu zuten Iñakiren senitartekoek.
|
|
|
Iñakiren Bideak. Lejarretak gustuko
|
zituen
bideak elkartuz Euskal Herri mailako ibilbide bat sortu zuten iaz hainbat lagunen artean. Ondoren, ibilbide hori asteburu batean osatu zuten.
|
|
|
Erreakzio naturala da. Harri erorketez gain, arrisku gehiago zeuden, eta sarritan esan genuen ea zer egiten genuen arrisku horiek
|
zituen
bide batean. Poztasuna eta zailtasuna nabarmendu zenituen jaitsitakoan.
|
|
|
(?) Eta gero bilera horiek egin ziren eta ez zen, noski, zuk ondo dakizun bezala, inolako lorpenik lortu edo akordiorik iritsi. (?) gogoratzen naiz bizkaitarrak askoz ere gogorragoak zirela instituzionalizazioak ezartzen
|
zituen
bide meharrei buruz, esan nahi dut, hipoteka bat, beraien ustez, herri mugimenduaren hipoteka zekarren instituzionalizazio horrek(?) (In Basterretxea et al., 1997: 120).
|
|
|
Etxera itzultzen zenean, kalera irten behar izaten zuen, kalean egon, argi artifizialetik kanpora. Algortatik ibiltzen zen, Algortan egiten
|
zituen
bide gehienak, Basagoititik, Telletxetik, Usategira, Andra Mariraino, Neguritik Areetara, Alango. Ikastolarako bidea egin zuen egun batean, bide arraro hori, beste ezertarako egin behar ez zuena, ikastola inguruan ez zegoelako ezer, ez zuen bestela ezertarako joan behar.
|
|
|
Helikopteroa lurreratu behar izan zuten halako batean ordea, arazoren bat, Errumaniatik irten aurretik. Auto batek hartu
|
zituen
bidean gero, baina esan izan da matxura simulatu zuela gidariak kilometro batzuk geroago, ez ziela lagundu nahi. Beste auto batek hartu zuen bikotea, berehala gelditu zuten ibilgailua, ostera, atxilotu egin zituzten, Errumanian bertan, muga pasatu baino lehenago.
|
|
|
Estartetatik gora hasi zen, behera ezin zuen, trenbideak mozten
|
zituen
bideak. Ez zebilen inor, argia ere uste baino gutxiago.
|
|
2015
|
|
|
Uda hartan, alde eginen zuelako berria eman zigun. Hasieran, Nibek harekin joateko asmoa agertu zuen, baina laster konprenitu zuen ilegorriak hartuko
|
zituen
bideak ez zirela berak nahi zuen bezalako harremana sustatzeko modukoak. Udazken hasierako goiz batean, Al Pritzen Kolinek, ezizenez Azeri Gorriak, nire denboran izan dudan adiskiderik minenak, Arkania utzi zuen.
|
|
|
Begoñako basilikaren inguruetan ziren eta gudari bakan batzuk begiztatu
|
zituen
bide bazterretan, hautsez betetako uniforme maiztuekin. Pare bat ertzain ere gurutzatu zituzten euren motor zaratatsuen gainean.
|
|
|
Oztopoak. Eta aurrez espero ez
|
zituen
bideetan barneratu zen Kepa ustekabean. Izaskunen ondora erortzeraino.
|
|
|
Mendebaldeko inperialismoak ondorengo urteetan jihadismo transnazionala deiturikoaren berragertzea kapitalizatuko zuen erakundearen eraketa bultza zezan, Al Qaedarena, hain zuzen ere. 2001eko irailean, estrategia inperialisten babesean sortutako erakunde horrek bere bultzatzaileak harritu
|
zituen
bide bat hartu zuen. Irailaren 11ko erasoek jihadismo transnazionalaren inguruko estrategia berria erakutsi zuten.
|
|
|
Paulinok gogo biziz jan zuen ekarritakoa, doktoreak baino dezente gehiago, plater bakoitza bitan errepikatuz. Oheratzeko ordua iritsi arte luze mintzatu ziren Paulinoren proiektu eta ilusioei buruz, boxeoak eman ziezaiokeen etorkizunaz, aurrean zabaltzear
|
zituen
bide berrien gainean. Halako batean doktoreak esan zion:
|
|
2016
|
|
|
Neska indarrak hartu eta martxa egina izango zela pentsatu zuen. Inor gutxik pasatzen
|
zituen
bide ertzeko motel hartan bi gau baino gehiago. Errekorra Nebraskako gizaseme batek jarri zuen:
|
|
|
Micòlek jakin min itxuraz aditzen zuen, erdi muturtuta erdi zirikatzaile: gustatuko ez balitzaio bezala bera kanpoan ibili zen bitartean imajinatu ez
|
zituen
bideetatik sartu izana familiako bizitza, baina aldi berean pozik gauzak horrela atera zirelako, hain zuzen ere.
|
|
|
Larzabalen sortze lanak lagundu zuen lan horretan bere garaia ulertzen baitzuen eta hitzetan, elkarrizketetan kokatzen baitzituen ulergarriak bihurtzen ziren problematika nagusiak. Orduko munduak aukeran ematen
|
zituen
bideak itzultzen zituen.
|
|
|
Publikoak ere ezagutza eskaintzen du baina autore euskaldunak publiko mugatua izaki, beste bideak bilatu ditu ezagutzaren lortzeko. Larzabalek ez
|
zituen
bide horiek jorratu, baina publikoa zegoen, osoa, hunkitzean lortu zuen, generoa lagun zuela.
|
|
|
Horren frogatzera joan ginen. Antzerki lana aztertu baino lehen, horren ondoan Larzabalek jorratu
|
zituen
bideak aipatuko ditugu. Anitzak dira, sorpresak ematen dituzte.
|
|
2017
|
|
|
Egunero bezain berandu atera zen Sara etxetik. Igogailuan zapatak lotu eta gaileta pare bat hartu
|
zituen
biderako.
|
|
|
Benito Mennin dago fisikoki, eta Erdi Aroan mentalki. Felix Seisdedosek, beraz, irekiak aurkitu
|
zituen
bide guztiak.
|
|
|
Goragalea eman zion. Ohartu orduko, Baztandarren Biltzarreko garagardoak bota
|
zituen
bide bazterrean, behazuna eta guzti.
|
|
|
Zaila egiten zitzaion, batzuetan, boterearen amarruak ulertzea. Hain ziren ugariak giza borondatea desegiteko erabiltzen
|
zituen
bideak eta moduak...
|
|
|
Anekdota hau aspaldian gertatu zen. Aldi hartan, ez zen behar Google maparik, astoak ondo ezagutzen
|
zituen
bide zidorrak eta. Jataben –Jata mendiaren magaleko herrian– gaixotu egin zen Mauri errotaria, eta Begoña emaztea medikuaren bila abiatu zen urira.
|
|
|
Urtarrileko goiz izoztu bat zen, biziki hotza, gauaz termometroak ken hamabostetaraino jautsi baitziren. Isiltasunak bereganatuak
|
zituen
bideak eta nafar etxeak. Bazirudien ez zela nehor bizi bertan, ez balitz izan tximinietatik ateratzen ziren keak, zeru grisean urtzen zirenak.
|
|
|
Indar ikaragarriak erabili zituen: ...n, gotorlekuaren sarrera ixteko Zaragoza Erregimentua paratu zuen, hiru kanoik babestuta; ekialdean, erreka aldeko pasabidea itxirik, Navarra Erregimentua eta ia laurehun zaldizko kokatu zituen, erasotzeko hiru kanoi zeuzkatela; hegoaldean, Leon hiria bizkarrean utzita, oinezkoen eta zaldizkoen artean zazpiehun soldadu hedatu zituen, sei kanoik lagunduta; azkenik, hondarreko mila bat gizon erabili
|
zituen
bideetan zehar patruilan ibiltzeko, Orrantia koronelaren aginduetara. Erretagoardiako aginte postuan Liñan geratu zen erasoetan parte hartu gabe.
|
|
2018
|
|
|
Penbak goizeko seiak aldean esnatzen ninduen. . Terik, jauna??, eta gosaldu ostean, ni bezalako hiritar batek sekula imajinatuko ez
|
zituen
bide eta xendretan barrena eramaten ninduen. Ibilbide haietan barrena, Kha Karpora edo Shey Gonpara Kristalezko Monasterioa zihoazen erromesak ezagutu genituen, eta bide ertzetan nekazari irribarretsu eta hortz gabeek, eskuak begitarte aurrean bildu, eta. Namaste?
|
|
|
Erromatar buruzagi baten gerra gorabeherek jokatu zuten kasu honetan patuaren papera, eta baita, noski, hirixkaren beraren kokaera estrategikoak ere: mendebaldeko Pirinioen magalean, Ebro arroa eta Akitania elkartzen
|
zituen
bide ardatz nagusi baten erdian, hain zuzen ere.
|
|
2019
|
|
|
Joan Mari Torrealdai, Joxe Azurmendi, Rikardoren anaia Joseba, Anjel Lertxundi… bat baino gehiago hurreratu dira Rikardo Arregiren idatzietara, haren pentsamendu edo estiloa aztertzera, hark oraingo egunean hartuko lituzkeen balizko bideak zeintzuk genituzkeen igartzeko ahaleginak egitera. Ez da, alabaina, lantegi erraza, aski korapilo bihurria baizik, Rikardo Arregiren gogoak ibili ohi
|
zituen
bide zailak bezainbat. Rikardo Arregik pentsatu ez ezik, birpentsatu egiten baitu, birformulatu, batean idatzia, hurrengoan irauli nahiz berrituz.
|
|
|
Kasualitateei, zorteari eta konplizitateei esker, trabak eta zailtasunak eduki
|
zituen
bidea eginez, José Saramago bera etorri zen Bilbora Lisboako Setioaren Historia aurkeztera, Nobel saria jaso berri. 1999 urtea zen.
|
|
2020
|
|
|
Zenbaki berezi bat idatzi eta hedatu zuten Arbotin, Eskualzaleen Biltzarra kultura mugimenduaren bilkura publikoan. Abertzale gazte horiek ere mugimenduan ziren eta etsidurak hartuak
|
zituen
bide apolitikoaren antzua ikusiz botere publikoei bidali euskararen aldeko eskari guztiak seko zakarrontzira joaten ziren. Horregatik erabaki zuten euskal politika bati ate bat irekitzea.
|
|
|
Andrée de Jongh Dédée k" Florentino, no beber, no beber" esaten zion, baina alferrik. Mugalariak pattar botilak zuhaitz azpietan gordeta edukitzen
|
zituen
bidean edateko. Bidasoko ihesbideetan behin baino gehiagotan ozta egin zion iskin Florentinok Heriori.
|
|
|
Gainekeran, Santa Barbara mendiaren altzoan. Artzain lanetan ibilia zen, eta ondo ezagutzen zituen hango larre, baso eta bazter guztiak, baina ez zen Idiazabaldik maiz irtendakoa, eta begiak zabal zabal mantendu
|
zituen
bidean zehar.
|
|
|
Neu izango bainintzen aurrerantzean gauza guztien odola eta izerdia. Poza baizik ez baitzetorren alde banatan zuhaitz enbor sendoak ageri
|
zituen
bide oso zabal eta oso eguzkitsuan barrena.
|
|
|
Osaba Patxi ia baserritik atera gabea zen, gehienez ere Leitzara jaitsiko zen. Biderik ezagutu gabe, sekula Leitzatik urrundu gabe, txerriarekin hogei kilometroak egin
|
zituen
bideari jarraituz, bost sei bat ordu kostatuko zitzaion. Txerria gidatzeko makila eta engainatzeko artoz betetako zakutxo bat eraman omen zituen.
|
|
|
Haiek abandonatu zuten Leyre. Erneago ibili ziren, bai horixe, Olcoz zaharrak bilatzen
|
zituen
bideak ixteko.
|
|
2021
|
|
|
Edizio hau lar ukitu gabeko Lizardi da. Kausitu
|
zituen
bide berriak, neologismoak eta jada ahaztutako esapide bikainak bere horretan utzita datoz. Memoria ariketa ederra da, inondik ere.
|
|
|
: lehen urteotan, Sarearen estatutuak eta funtzionamenduarauak definitzeaz batera, NPLDk jorratu behar
|
zituen
bideak definitu eta finkatu zituen. Eusko Jaurlaritzak modu aktiboan parte hartu zuen lan horietan Kataluniako eta Galiziako gobernuekin batera.
|
|
|
Meza entzun eta bazkaldu ondoren, ikusi nahi izan zuten ea posible zen Gave ibaia zeharkatzea; ezinezkoa zela jakinik, lur jorik gelditu ziren, baina abadeak urak beheratu arte han gelditzeko eskaintza egin zien behin eta berriz; eta egun baterako onartu egin zuten. Eta arratsean, oheratzear zirela, heldu zen Zarrantzako iraileko Ama Birjinarenera urtero hutsik egin gabe jin ohi zen fraide zahar bat, eta, bere bidaiaren berri galdegitean, erran zuen ezen, uholde handien ondorioz, menditik heldua zela, nehoiz ibili
|
zituen
bide makurrenetatik, baina zoritxar handi bat ikusteko parada izan zuela: Simontault izeneko zalduna kausitu zuela, zeina, ibaiko urak jaitsi zain zeraman denboraz unaturik, nola edo hala iragatera deliberatu baitzen, zaldiaren senaz fidaturik, eta bere zerbitzari guziak inguruan ezarri zituela, korrontearen indarrari kontra egiteko.
|
|
|
30eko hamarkadaren hasieran, Lauaxeta izeneko Mungiako poeta gazte batek Bide Barrijak argitaratu zuenean, ezohiko lurrikara sentitu zuen euskal kulturak; Kritiken Gordailuan aurkituko dituzuen 30 iruzkinek frogatzen duten moduan, inor gutxi geratu zen iritzirik eman gabe, eta asko izan ziren haren poesiaren azterketa kritiko bikainak egin zituzten idazleak eta poeta gaztea lanean segitzera animatu zutenak. Barrijak ziren orduan poesiak behar
|
zituen
bideak; baina kritikari dagokionez, liburu inportanteen aurrean mutu geratzen bagara, ez badakigu kalitatea ikusten eta ez bagara ausartzen etorkizuneko kolosoak izan daitezkeen hasiberriak animatzen, hobe genuke lehengo bide zaharretara itzultzea.
|
|
|
Zaratarik gabe barre egin eta bi urrats isil egin
|
zituen
bidearen albo batera.
|
|
|
Holroyd harro zegoen bere dinamo handiarekin eta luzatu egin zen Azuma ziri haren tamaina eta indarra azaltzen, harik eta haren kaskezur beltz kizkurrean batek daki pentsamendu arraroen zer turrusta, jirabira eta kalapita iltzatu ziren arte. Ahalik eta modu grafikoenean azaldu zizkion makina hark gizon bat hiltzeko
|
zituen
bideak, hamabi inguru, eta behin susto bat eman zion Azuma ziri, ahalmen hura frogatzeko. Handik aurrera, laneko atsedenaldietan –lan gogorra zen, berea ez ezik Holroyden gehiena ere berak egin behar izaten baitzuen– eseri eta makina handiari begira egoten zen.
|
|
|
Xabik soinean zeraman koadrodun alkandora erantzi eta zulo beretik kalera bota zuen. Anek zertan eta zergatik zebiltzan jakin gabe zapatilak erantzi eta amorruz jaurti
|
zituen
bide beretik. Xabiri kamiseta erantzi zion, Xabik Aneri galtzak, Anek Xabiri zapatilak, Xabik Aneri kamiseta, Anek Xabiri bakeroak, Xabik Aneri kuleroak, Anek Xabiri galtzontziloak.
|
|
|
Bere hautuak ez ziren zuzenak izan, hori ez, gizonak zituen bilatzen, ikasketak ordaintzearen aitzakian, ele gordinez nerrake prostituitzen zela. Maialen eta Pantxoa lagunak ere ausart
|
zituen
bide horretan. Ez ziren lotsa.
|
|
|
Edukia hau zen: KAS alternatiba gauzatua, Estatuak ez bazuen onartuko zen konpromiso demokratikoa hausten, ETAk ez
|
zituen
bide armatuak erabiliko; protagonismo politikoa erakunde legalek (alderdiek, sindikatuek eta herri ekimenek) izanen zuten.
|
|
|
PSOEko militante historiko eta garrantzitsua zen Jesus Egigurenek bere irekidura pertsonala erakutsia zuen bilkuretan eta idazkietan.73 Proposatzen zuen bidea zen bi negoziaketa paraleloa eramatea, bat Erakunde armatuaren eta Gobernuaren artean biolentzien ondorioei buruz, eta beste bat, guztiz politikoa, alderdien artean. Otegik ontzat ematen zuen Ezker Abertzalean oinarriak
|
zituen
bide hori. Otegi eta Egiguren arteko solasak oso aipatuak izan dira.74
|
|
2022
|
|
|
Haien joanaren hotsa besterik ez zen entzuten, eta aterrunerik gabeko euri erauntsi zaratatsuarena. Ilun baino ilunago zegoen; tarteka, ataka zuri batek edo hormaren bateko harri zuri batek gidatzen zituen han hemenka gauean barrena, baina, belztura ozen haren erdian, oin urratsean eta ia itsuka topatu behar izan zuten, zatirik handienean, helmuga solemne eta isolatu hartara eramango
|
zituen
bidea. Hilerriaren auzoa zeharkatzen duen baso hertsian argi izpi txikienik ere ez zegoen, eta pospolo bat piztu behar izan zuten kalesaren faroletako bat berriz izekitzeko.
|
|
|
Filtro okre batek iragazten
|
zituen
bide bazterrera etorritako lore, landare eta langileen ibilgailuak.
|
|
|
Huts egindako proiektuak xahututako dirua eta bihotz erdituak utzi
|
zituen
bidetik.
|
|
2023
|
|
|
Gorka Azkunek berretsi egin du: «Muga argiak erakutsi
|
zituen
bide horrek». Hortaz, hasi ziren enfoke estatistikoak erabiltzen:
|
|
|
«Bartzelona 1714 urtean erori zenetik izan ez den bezalako akordio historiko bat behar dugu». Lau baldintza ezarri
|
zituen
bide hori jorratzeko: independentismoaren zilegitasuna aitortzea, bitartekaritza mekanismo bat jartzea, bide judiziala alboratzea eta muga bakarrak nazioarteko hitzarmenetakoak izatea.
|
|
|
errealismotik mundu fantastiko eta imajinariora igaro zen. Ospe handiko lanak argitaratu
|
zituen
bide horretan ere: hala nola I nostri antenati (Gure arbasoak) eleberri fantastikoen trilogia:
|
|
|
Hilabete batzuk geroago, mila bederatziehun eta berrogeita lauko urriaren hamabian, ostiralez, bedeinkapen guztiak jaso
|
zituen
bidean gora abiatzen hasteko. Alejandro Langarikarekin ituna sinatu zuen notarioaren aurrean eta eraikuntza enpresa berria abiatu zuten:
|
|
|
Pauso batzuk atzera egin eta bide ondoko muinora igo zen. Ur deposituaren pareko bihurgunean hiru gizon ikusi
|
zituen
bide bazterreko sasi artetik irteten. Euretariko bik bidean gora zihoan beste bati beso banatatik oratu zioten.
|