2000
|
|
Lizardiren eragina luzea eta sakona izan zen, huraxe baitzen erreferentzia nagusi eta baliagarri bakarra gerraondoan hemen, barne exilioan, idazten hasi ziren poetentzat. Lekuona gazteak ere, gazteago zenean, Lizardiren eraginpean idatzi
|
zituen
bere lehen poemak. Sozial errealismoaren eragina ukan zuen gero, existentzialismoak kutsatu zigun ondoren... baina ez ziren, haatik, noraezean eginiko ibiliak.
|
2001
|
|
Kulturalki eta ekonomikoki familia probilegiatu batean hazia, 1882an Londresen, hamar urte besterik ez zituela, erosi
|
zituen
bere lehen piezak txanpon hispaniko batzuk eta bi urte beranduago, zurezko kaxekin eta aldizkarietatik moztutako koadroen erreprodukzioekin bere lehen museoa osatu zuen. Hemeretzi urterekin erabaki zuen" museo espainiar" bat egitea.
|
|
AEK herri mugimenduak 1978an hasi
|
zituen
bere lehen harremanak Gasteizko Euskal Kontseiluarekin instituzionaltzera iristeko bideak urratzeko asmoz.AEK k aurkeztutako alternatibak, ordea, ez zuen aldeko erantzunik jaso, eta 1981eanAdministrazioak Helduen Alfabetatze Berreuskalduntze Erakundea (HABE) organismoa sortu zuen, praktikan AEKren plataforma paraleloa eta alternatiboabilakatuz.
|
2002
|
|
4 Platonen bertze anai bat, amaren aldetikako soilik, ordea, textoak erraiten duenez, Platonen ama Periccionak hirur seme ukhan
|
zituen
bere lehen ezkontzan; Platon, Adeimantos eta Glaukon. Bigarren ezkontzakoa zuen Anthiphon hau, Pyrilampesen seme.
|
|
1833 urtean bere New York Sun argitaratu zuen, harpidetzarik gabe kaleetan saltzeko; eta, asmatu egin zuen: Sun egunkariak hiriko albisteak, gizarte gaiak eta erreportaia sentsazionalistak argitaratu
|
zituen
bere lehen aletik bertatik.
|
2003
|
|
Bizkaia eta Gipuzkoako eskualde aberatsenetan eta alderdi espainiazale eskuindar edo ezkertiarren artetik egin zuen lehen agerraldia Jelzale alderdiak eta, laster, hor berean erdietsi
|
zituen
bere lehen hautetsiak.
|
2008
|
|
Orlan 1947an jaio zen Saint Etiennen eta 1965ean hasi zen kirofanoa taller moduan erabiliz bere gorputza antzaldatzen. Nortasun femeninoaren inguruan egin
|
zituen
bere lehen lanak: Botticelliren Venus, Greziako mitologiako Diana, Leonardoren Mona Lisa eta beste hainbat pertsonaiaren ezaugarriak bereganatu nahi izan zituen bere nortasuna osatzeko.
|
2009
|
|
Bazen, alabaina, beste Juanjo Zearreta, niretzat barnerakoagoa, adixkideagoa. Hark kontatzen
|
zituen
bere lehen garaiak Akademian, Eusebio Erkiagari bisitak egiten zizkionean, bien artean Euskaltzaindiaren kontuak eramateko. Edota futbolerako zaletasuna, urte luzetan izan baitzen Juanjo Zearreta San Mames futbol zelaiaren esataria, euskaraz eta gaztelaniaz, jokalarien eta jokoaren gertaerak aldarrikatzen zituena.
|
|
Bazen, alabaina, beste Juanjo Zearreta, niretzat barnerakoagoa, adixkideagoa. Hark kontatzen
|
zituen
bere lehen garaiak Akademian, Eusebio Erkiagari bisitak egiten zizkionean, bien artean Euskaltzaindiaren kontuak eramateko. Edota futbolerako zaletasuna, urte luzetan izan baitzen Juanjo Zearreta San Mames futbol zelaiaren esataria, euskaraz eta gaztelaniaz, jokalarien eta jokoaren gertaerak aldarrikatzen zituena.
|
|
Attola Berrin jo zuen aurrenekoz 11 urte zituela. Han egin
|
zituen
bere lehen erromeriak, eta huraxe du plaza kuttuna. Pixkanaka han eta hemen jotzen hasi zen.
|
|
Ruper Ordorika. 1980an, Bernardo Atxagaren poemak musikatu
|
zituen
bere lehen diskoan: Hautsi da anphora.
|
2010
|
|
Asturiasen piztu zitzaion sukaldaritzarekiko interesa, baina sukaldean aritzeko trebetasuna amona euskaldunarengandik eta ama aragoitarrarengandik jaso ditu. Avilesko jatetxe batean eman
|
zituen
bere lehen pausoak. Ikasitakoa sendotzeko, Euskal Herrira itzuli eta Artxandako Ostalaritzako Goi Eskolan eman zuen izena.
|
2011
|
|
Behin baino gehiagotan eskatu izan die bere pinturen jabeei lehenago egindako lanak, ikutu batzuk emateko. Antonio Lopezek, Ciudad Realen, nekazaritza giroan igaro
|
zituen
bere lehen urteak. Osaba pintorea zuen, eta berak bideratu zuen artegintzara.
|
|
Zaitegi 1906an Arrasaten jaio zen190 Durangoko jesuitekin egin
|
zituen
bere lehen ikasketak eta 1921 urtean Loiolara joan zen. Loiolan urte gutxi egon arren(), bere bizitzan transzendentzia erabatekoa izan zuten zenbait gauza gertatu zitzaizkion:
|
2012
|
|
Iraultza hori noren aldekoa izango litzatekeen zehaztea ez da erraza. Vettelek euripean lortu
|
zituen
bere lehen garaipenak, ongi moldatzen baita euriarekin. Euriak dakarrena arriskua da, bai istripuren bat izatekoa, bai pneumatikoekin ez asmatzekoa, edo ezohiko aurkariren bat agertzekoa.
|
2013
|
|
Beti telebistarako egin du lan eta orain, lehen aldiz, pantaila handira jauzia ematera animatu da. Iaz egin
|
zituen
bere lehen film luzearen grabaketak Gipuzkoako hainbat txokotan eta, ondo bidean, uztailaren 26an ikusi ahal izango da Tres filma Espainiako zinema aretoetan.
|
|
Bere polemikotasunagatik ezaguna da, eta hainbat artistekin kolaboratu izan du, hala nola Manolo Kabezabolo, Extremoduroko Robe Iniesta, Fermin Muguruza, Estopa edo Kiko Veneno, besteen artean. Horrez gain, aktore moduan ere aspaldi egin
|
zituen
bere lehen urratsak, Juanma Bajo Ulloaren “Airbag” filmean eta Isabel Coixet en “Los que aman” pelikulan, esaterako. Talde armatu baten partaide zen zeukala abesteagatik ezaguna, Plaren ikuskizunean ia dena hitzezkoa da, lau bat abestirekin.
|
2014
|
|
Usurbilgo Lanbide eskolan batu gara Joanes Maizarekin. Goiener enpresak eskolari esker eman
|
zituen
bere lehen pausoak eta bertan egiten dituzte haien batzar eta bilera nagusiak. Solasaldi interesgarria izan dugu.
|
2015
|
|
Bartzelonan (Herrialde Katalanak) jaio zen, eta han eman
|
zituen
bere lehen urteak. Filosofian lizentziatu zen hiri horretan, baina Frankismoaren tunel ilunetik ihesi, Parisa joan zen, eta soziologia ikasi zuen han.
|
|
Palmirako herriak ikusi zuen jaiotzen Lázaro Guillermo Gutiérrez duela 55 urte, Cienfuegosko probintzian, Trujillo etxaldean. Palma hostoz egindako etxe umil batean egin
|
zituen
bere lehen ametsak, sei anaiarrebarekin batera. Lanari ekin zion zazpi urterekin, Iraultza aurreko Kuban eskolara joateko aukera gutxi batzuen esku baitzegoen.
|
|
Ekologia Industrialaren aitzindarietako bat Robert U. Ayres dugu, materialen fluxu eta erabileraren inguruan egin dituen azterketekin. 1960ko hamarkadaren amaieran egin
|
zituen
bere lehen ekarpenak, adibidez, «materialen balantzea» kontzeptua azalduz eta AEBko ekonomiarako kalkulatuz. Harrezkeroztik, gizarte metabolismoaren inguruko ikerketa enpiriko ugari egin ditu, eta baita metabolismo industrialterminoa plazaratu ere 1989an, sistema industrialen eta bizitza modu ezberdinen arteko analogia bat gauzatuz.
|
2016
|
|
23 1936an jaiotako farmazilaria. Gudaren aurkako mugimenduan eman
|
zituen
bere lehen pausuak. Hoffmanek izugarrizko arrakasta lortu zuen adierazgarritasun eta hitz egiteko errastasunagatik.
|
2017
|
|
1956an margotu
|
zituen
bere lehen olioak. Lau urte geroago egin zuen bere lehen bakarkako erakusketa.
|
|
Lau liburu lau urtetanNahiko azkar idazten du Sojok. 2006tik 2009ra bitartean plazaratu
|
zituen
bere lehen lau liburuak, bat urte bakoitzeko.
|
|
Marroixkak ziren kolorez. Ispilu aitzineraino eman
|
zituen
bere lehen urratsak zapata berri haietan goratuta. Erosi ala ez, horrelako dudan.
|
2018
|
|
DeVito, antzerkian eta zine nahiz telebistan aktore eta zuzendari aritzeaz gain, azken urteotan produkzio lanetan ere aritu da. Estatubatuarrak 70eko hamarkadan egin
|
zituen
bere lehen lan gogoangarrienak. 1975 urtean One Flew Over the Cuckoo' s Nest film arrakastatsuan parte hartu arren, ospea Taxi telesailari esker lortu zuen.
|
2020
|
|
" Sebastian utzi zidatenerako, baziren lau bat urte ni hasita nengoela urtean birritan Flandriarantz bidaiatzen, negozioak egitera". Manuelak gogoan
|
zituen
bere lehen irabaziak eta aurrezkiak.
|
2021
|
|
Kasik mende bateko atzerapenarekin egin
|
zituen
bere lehen urrats sendoak euskarak prentsan. Telebistan ere atzerapena nabarmena izan zen gerora:
|
|
Baina kazetari izan zen ofizioz eta afizioz. 1931ko azaroaren 11n Euzkadi egunkarian argitaratu
|
zituen
bere lehen bertsoak (‘Nere arrebatxubari’), eta egun berean Errijetatik sailean, Zarauzko kronika idatzi zuen. Azkena, berriz, 1992ko azaroaren 2koa da, El Diario Vascon ‘Kontu Kontari’ izenburuaz argitaratua.
|
|
Iduri du Euskal Herrian urte haietan gertaturikoa ondo egokitzen zaiola Meluccik planteatzen duen ereduari. Euskal kulturgintzak XIX. mende bukaeran emanak
|
zituen
bere lehen pausoak, eta 1960ra bitartean egindako bide guztian posizio subalterno batetik aritzea tokatu zitzaionez, aurretik ere bazuen gizarte mugimenduaren traza indartsua, baina hamarkada honetan kokatu zen mugimendu modernoen parametroetan, Bigarren Pizkunde hau izango da, edo bere baitako ekimen garrantzitsuenak izango dira —ikastolena, esaterako—, gizarte mugimendu kulturgileen e... 464; Fernandez, 1994:
|
|
Margolanen eta eskulturen bitartez barneko sentimenduak azaltzeko nahia du Mingolarrak. Duela hogei urte inguru egin
|
zituen
bere lehen lanak, era autodidaktan. Orain, lan batzuk ikusgai daude Ean.
|
|
Antzeko bidea egin du Harkaitz Canok ere, gure idazle profesionalen artean profesionalenak. Sobrenaturalismoaren aukera guztiak maisutasunez esploratu
|
zituen
bere lehen liburuetan, eta kode fantastikoaren baitan idatzi ditu, azken hamarkadetan zehar, euskal literaturak ezagutu dituen narrazio ederrenetako asko. Prestigioaren aldetik, ostera, Lasa eta Zabalaren heriotzak inspiratutako Twist izango litzateke kritiko gehienentzat haren libururik inportanteena.
|
|
Greziar guztiek zekiten bezala, Zeus jainko emakumezalea zen, beti giza eme gaztetxoen zelatan. Neskatxo batek erakartzen zuenean, mozorrorik burugabeenak janzten
|
zituen
bere lehen gaueko eskubide berezia baliatzeko. Ospetsuak dira zisne, urrezko euri edo zezen itxuran egin zituen bortxaketak.
|
|
Hirian bertan osatu zen gertakarien ikertzeko batzorde bat, Herriko etxeak eta PSOE eta EAJko parlamentarioek babestua (Iruñea Herriko Batzorde Ikertzailea). Uztailaren 11n atera
|
zituen
bere lehen konklusioak, Estatuaren aurka oso gogorrak.
|
2022
|
|
Sortu zituzten kontrako norabidean eman zituzten igandean Senperen (Lapurdi) Ruper Ordorika musikariak eta Bernardo Atxaga idazleak Hautsi da anphora diskoko abestiak. Atxagak 1978an atera zuen bere lehen liburua, Etiopia poema bilduma, eta Ordorikak hartako testuak oinarri hartuta osatu
|
zituen
bere lehen diskoa izango zen horretako abestiak, 1980an. Dena zuten aurretik.
|
|
1941eko uztailaren 24aren ondoren, gutun baten bidez jakin zuen bere xehetasun guztiekin nola gertatu zen Roger Brécharden heriotza, bere pertsonaia inspiratu zion apaizarena alegia, frontean hila bere gizonen buruan, 1940ko ekainaren 20an, Vosges departamenduko herri batean. Hogeita hemezortzi urteko auverniar apaiz horrek 1938an eman
|
zituen
bere lehen urratsak fede katolikorantz. Ankerkeria irudituko zitzaion" abade" jator hari, bataioagatik inolako jazarpenetatik babestua ez zegoenez, hasieran berarentzat pentsatua zeukan patu ikaragarria jasanaraztea...
|
2023
|
|
Mari Martinek sei edo zazpi seme alaba izan omen
|
zituen
bere lehen senarrarekin, baina haren etxe inguruan" katu handi arre bat zebilen, eta susmatzen zen lehen senarrarekin izan zituen kreaturak katuak hil zituela". Katuak ez omen zuen etxetik alde egin eta" gau batez, ilundu eta hiru ordura, lekukoa emakume harekin eta bere bi morroirekin zela, katua etorri zen lotsagabe".
|
|
Gerraostean heldu baitzion bere benetako bokazioari. Neorrealismoa jorratu zuen hasieran, eta garai hartako ezaugarriei lotuta sortu
|
zituen
bere lehen lanak. Arestian aipatutako Il sentiero dei nidi di ragno eta Ultimo viene il corvo (Azkena dator belea, 1949) dira horren adibide.
|
|
Beste askok bezalaxe, Trevijanon egin
|
zituen
bere lehen urratsak idiazabaldarrak. «Trevijano zelaian zaildutako jokalaria naiz.
|
|
Aurrelariak ez dabiltza eraginkor. Kike Garciak bi gol sartu
|
zituen
bere lehen partidan, Sevillaren aurka, eta ordutik ez du berriro asmatu. Samu Omorodionek ere bi gol daramatza:
|
|
«Maiz pentsatu izan dut besteei batere diskreziorik gabe adituz hasi nintzela idazten, edo, behintzat, entzuten nuenari esker ikasi nuela elkarrizketak idazten», azaldu zuen solasaldi batean. 9 urte baino ez zituela ekin zion bide horri, eta 13 urterekin argitaratu
|
zituen
bere lehen ipuinak, prentsan; helduentzako lehen narrazioa 16 urte zituela eman zuen. Witwatersrand Unibertsitatean urtebete egin zuen, baina ez zituen ikasketak amaitu, eta 25 urterekin, Johannesburgon behin betiko kokatu zuen bere bizilekua.
|
|
19 urte bete gabe
|
zituen
bere lehen poema liburua argitaratu zuenean, Kea behelainopean bezala. Bidean beste hainbat eta hainbat liburu, artikulu, gidoi eta era guztietako testuak idatzi ditu.
|
|
Mikel Laboa izeneko bati ere, lagun artean Zaragozara bidean trenean kantuan ari zela, Labeguerieren diskoa oparitu zioten. Laboak 1964an kaleratu
|
zituen
bere lehen lau kantak eta gero… tira, gerokoak uste dut aski ezagunak direla, eta ondorengo urteetako kronologia musikalean sakontzen aritzeak ez duela sobera merezi. Esan ohi den gisara, gainerakoa historia da.
|