|
2001
|
|
|
" Ez dakit zu pintatzen, baina maite zaitut" (145). Adituek osasun ahuleko emakume beltzaran lerdentzat deskribatzen duten honek, Henry James eta George Bernard Shaw bera inpresionatu
|
zituen
bere edertasun eta graziarekin. Jakina denez, Rossetti alargun geratu zenean, Morristarrekin joan zen bizitzera eta hiruren artean triangelu bitxia osatu zuten.
|
|
|
Baina, hala ere, ispilua bada, batez ere Sarrionandiaren lanean, genioaren agerpena, Da Vinci ren aipamenaren bidez. Gutxi badira ispiluari buruzko aipamenak, gutxi honetan asko dira Da Vinci rengana zuzenduriko izpiak. Jakina denez Da Vinci k eskumatik ezkerrera idatzi
|
zituen
bere lan guztiak, eta ispilu bat beharrezkoa da lanak zuzen irakurtzeko. Da Vinci k bere berezitasuna erakusten du atzekoz aurrerako idazketaren bidez, Sarrionandiak beste horrenbeste eskatzen dio irakurleari" olerkia/ ispilua" deituriko poeman, joko arina baino ez den poeman.
|
|
2002
|
|
|
Irudi panoramikoak, travelling luzeak edo kamera geldoan egindako plano nagusiaren narrazioa dira esandakoaren adierazle. Baina liburuan kontatzen zen istorio nagusia ETAko ekintzaile batek poliziak Donostiako Konstituzio plazan tiroz hil aurretik egiten dituen azken ehun metroen ingurukoa izateak oso baldintzatu
|
zituen
bere garaian eleberriaz egin ziren irakurketak. Bat gatoz J. Juaristirekin (1987b:
|
|
|
Patuak aginduko balie bezala, istorioaren protagonistek beren herrira itzultzera bultzatzen dien indar baten mendean dihardute, baina bizitzea egokitu zaien bizitzaren gorabeherek ez dute egiazko eraginik beren psikologian. Ezaugarri berak izan
|
zituen
bere bigarren eleberriak, Bizia garratza da (1950), edo José Eizagirreren() Ekaitzpean (1948) eleberriak. Azken bi hauek Gerra Zibilaren gaia jorratzen badute ere, beren planteamendua ez da errealista, ezta gutxiagorik ere, gatazkak ez baitu baldintzatzen ez narrazioa ez haren azpian dagoen ikuspegi manikeoa.
|
|
|
4 Platonen bertze anai bat, amaren aldetikako soilik, ordea, textoak erraiten duenez, Platonen ama Periccionak hirur seme ukhan
|
zituen
bere lehen ezkontzan; Platon, Adeimantos eta Glaukon. Bigarren ezkontzakoa zuen Anthiphon hau, Pyrilampesen seme.
|
|
|
Aldi hartan Sokrates gazte gaztea zan. Zenonek berak irakurri
|
zituen
bere lanak, eta Parmenides, halabeharrez, etzegoen han. Irakurtaldia bukatuxe zenean, Pythodoros itzuli zan, eta hunekin Parmenides.
|
|
2003
|
|
|
Asiako ekialde bazterrean bizi diren anaien, bata misiolari eta bestea pelotari denaren pasadizuak eta euren inguruko gorabeherak. Idazleak asmo handiko obra luze hau idazteko datu asko batu
|
zituen
bere ezagun eta adiskideen bitartez, etnografia eta mikrohistoriaren aldetik interes berezia dutenak. Txinako euskal misiolarien gaineko datuak Aita Yurre kaputxinoagandik jaso zituen.
|
|
|
Bueno, gaurkoz amaitu dot esan zuen Bibiotek, eta karpeta eta liburuak zalaparta atereaz utzi
|
zituen
bere lekuan. Zelan?
|
|
|
Arantxa sukarren batek jota zegoen, antza! Baina, dena gainbegiratzen hasi zenean, hara non aurkitu
|
zituen
berak hutsik utzitako galdera biak goitik behera, zuzen, eta berea zela ezin gezurtatu zen idazkeraz eginda. Bere lekura itzuli zenean, Karmelek itxi behar izan zion ahoa, euliak jan nahi al zituen galdeturik.
|
|
|
Baina honen izua ikaralditxo inozoa zen Patxiren hezurretarainoko lazturaren ondoan. Izan ere, Patxik segundo baten infernuko garrak bere haragi puska belztuak betirako erretzen eta txingartzen ikusi
|
zituen
bere aurrean, zelan iritsi zen ez zekiela, agertu berri zen Unaxen begietan. Oinetatik bururaino harrizko irudi sentitu zen, hilda egotea begi haien aurrean baino samurragoa izango zelakoan.
|
|
|
Gutxien nahi zuena, hain zuzen. Sentimendu guztiak, zain guztiak, bihotza bera ere, azal azalean zituen, eta egun horretan ezin giltzaperatu izango
|
zituen
bere buruaren ziega txiki ilun baten. Hori oinazerik latzena izango litzateke.
|
|
|
Bardin bardin egiten dozu, txo. Ez dakidana da zelan daukazun umorea, goizeko ordu honeetan Mortis Causa aukeratzeko Bibiotek begiak altxatu
|
zituen
bere paperen artetik.
|
|
|
Unax neskari lasaitasun eta konfiantza ematen saiatu zen, neskaren gorputza apur bat gogor zegoela igarrita. Ahoak banandu ostean, Ainhizeren begietara zuzendu
|
zituen
bereak, ezpainetan irribarre goxoa zuela.
|
|
2004
|
|
|
Berrogeita hamar urte inguru da etorri zela. asko barik etorri zen; baina txakurraundi asko irabazi
|
zituen
bere txakurrekin, eta gaur guztiz aberastuta dago eta zenbat diruren jabe den ere ez daki.
|
|
|
Hamar txakur zituen Don Trifonek Gezalara etorri zenean bizitzera. Hamar bakarrik zituen baina, hogei ere izango
|
zituen
berak nahi izan balu. Izan ere, seme bakarra zen Trifontxo eta modu haundikoa bere aita; ta, jakina, semeak hau edo hori eskatu, aitak hau ta hori ta hura eman.
|
|
2005
|
|
|
Higuinaren estetikan ibili nahi duen idazlea genuke Mikelats Gorroto. Horrela abiatu
|
zituen
bere lehenengo olerkiak, eta ildo beretik jo nahi izan du ipuin bilduma honetan. Asmoak asmo, benetan adierazgarria da liburuaz eta Gorrotoren non22 Mikelats, euskal mitologian Mari jainkosaren seme gaiztoa omen. dik norako literarioez gehitzen zaigun argibidea.
|
|
|
Esan lez, 80ko hamarkadan poesian ibilbidea egin ostean 90eko hamarkadaren hasieran bertan narratiban ibiltzeari ekin zion, egin ere ipuingintzaren eskutik 1990ean Atoiuntzia izeneko ipuin bilduma argitaratzean. Lehenengo bilduma honetan ezarri
|
zituen
bere narratibaren nondik norako nagusiak: itsas giroa, kontakizun historikoaren eragina eta hiriko errealismo zikinaren zantzuak.
|
|
|
Apezpiku hori onar zezan, Burulehenak opari bat egin zion Nafarroako erregeri: hortik harat, erregek berak hautatuko
|
zituen
bere apezpiku eta abadeak, beste erregek egiten zuten bezala. Urte bat eztabaida eta nahasketaren ondotik Borjak izan zuen aintzinamendua:
|
|
2007
|
|
|
4 Migel Argiñarenak orri solteetako bertsoak ere gorde
|
zituen
bere paperen artean.
|
|
2009
|
|
|
Jataben ere hiltegia egon zen, Herriko Etxearen atzeko aldean zegoen, isurbideak kanpora ematen zuen eta Jose izeneko harakin gipuzkoarrak egiten
|
zituen
bertako beharrak. Batez ere txahalak hiltzeko erabiltzen zen.
|
|
2013
|
|
|
Askatasuna berreskuratu arren, Joxek bizipen paradoxiko eta kontraesankorrak
|
zituen
bere baitan: etxean zen, baina une hartan nahiago zuen semeekin batera atxilotuta egon.
|
|
2015
|
|
|
101 Aldeak alde, erran gabe doa, zeren taldeetako kide bakoitzak gerora posizio aski ezberdinak izango dituzte euskal literatura sistemaren baitan, baina esan daiteke, halaber, aldizkariok, oro har, erdigunea taxutu zutela. deko bohemia eta XX. mende hasierako abangoardiak, kapitalismo postindustrialean klase dominatzailea adituek osatzen zuten eta haren iraultzailea gazteria (youth) zen. Jakina, Roszakek, aurretik Marcusek bezala, marxista ortodoxoak haserretu
|
zituen
bere eskemak burgesia/ proletargoa klase dikotomiarekin hausten zuelako, dikotomia berri bat, adituak/ gazteria, ezarriz. Hala, Ezker Berria (New Left) izenarekin deitu izan zen esparruarekin identifikatu zen gehiago Roszak, marxismo klasikotik bereiziz.
|
|
|
Oso gauza gutti egin
|
zituen
bere bizitzan.
|
|
2018
|
|
|
Pentsamendua era bortitz batean kontrolatzea eskatzen ziotela, zertarako eta... barnean gorderik zituen sentimendu guztiak triskatu eta desegiteko, azken baten, bere bizia txikibirrintzeko. Markatzen zioten jarraibideak, aintzin urrats gutxi
|
zituen
berarentzat, zergatik eurenera makurraraziz, bizirik hilda segitzeko akuilatzen zebiltzala irizten zitzaion. Sobera urte, lar luze eta penazak!, pasatu zituelako bizitza murriztu batean nahiko hilik, eta nahiko zuelako berritz haurra hilda izateaz, hondamen larregi jasan zituelako egiatan, ez zuela berak bizirik jarraitzen zuelarik, ingurukoen hiltze kontu gehiagorik behar, eta ez zuela bizitzan kartzelaldi berririk pairatu nahi, hartu zuen burubide sendoa; hilda bizi baino, nahiago zuela hil erabakiz.
|
|
|
Elbak egunkarian idatzita
|
zituen
bere tarteko ziren bizipen eta hainbat pasarte leitzea bukatu zuenean, hasi ziren mediku psikiatrak euren artean berriketan.
|
|
|
Desioaren beroak eta desiragarri izatearen goxoak urtuta jartzen ninduten; konortea galtzeraino eramaten, behin baino gehiagotan. Hitzez laguntzen
|
zituen
bere ukituak eta ele labainekin sorrarazten zidan gogo bizia, kontrolgabeko sexu desira.
|
|
2021
|
|
|
DGIR1 ek proposatzen
|
zituen
bere literaturaren didaktikarako lan ildoak irakurtzea, baliabide literarioen ezagutza eta sorkuntza elkarrizketatu gehienek aipatutako eremuak dira, nahiz eta, horretarako, printzipio didaktiko ezberdinak segitu. MIR1 ek eta IIR1 ek ere sormenaren, sortzeko gaitasunaren lanketa aipatzen dute, baina horri denbora tarte handirik ez diotela eskaintzen aitortzen dute eta eredu gutxi eskaintzen direla ere bai.
|