|
2000
|
|
|
Deseroso sentitzen zen, eta bat batean berealdiko izu batek jan zizkion begiak. Bizarra egiteko makina zuen eskuetan hartuta, tinko, eguneroko lan horri ekiteko asmoz; baina menderatuko ote
|
zituen
bereak ez ziren esku haiek. Ez al zen arriskutsuegia esku ezezagun haiekin bizarra kentzea?
|
|
|
Zure titi puska kotoiz beteak". Deerek urtegi bihurtu
|
zituen
bere begi urdinak barre malkoen kariaz, eta Otsotzarmendiri hortzeria erori zitzaion atze  ra lurrera barre karkaren hauspoaz. Edurtxo Caterpilar, berriz, ezinago gorri jarri zen lotsaren lotsaz, eta nireganako gorrotoz, eta haienganako haserre handiz.
|
|
|
Edurnek gure askariak atera zituen poltsa  tik. Migelek berehala jan
|
zituen
bere ogia eta txokolatea, baina nik txokolatea bakarrik jan nuen. Garai hartan ikusten genituen Kid Carsonen filmetan ikasia nuen" txantaje" hitza, eta ez nuen txantajerik sofritu nahi.
|
|
|
Are gehiago: biak ere beste postu batera bidali
|
zituen
bere lanerako arriskugarri...
|
|
2001
|
|
|
Ezkontzak, biziera ez ezik, bizilekua ere aldarazi zion. Nafarroa Beherean bizi izan zen harrezkero eta han, Donapaleun, artean Donapalaio zeritzanean, izan
|
zituen
bere karguak: Nafarroako Parlamentuko, eta hiriko zinegotzi.
|
|
|
Ezin uka, gainera, egoki eta estutasunik gabe burutu duela Etxaidek. Oztopoak, eragozpenak ezin konta ahala aurkitu behar
|
zituen
bere bidean eta gehienetan ez zaio irudituko ere irakurleari leku hartan eragozpenik izan zitekeenik. Zenbait pasartetan euskal ordain hoberik aurkituko lukeela beste norbaitek?
|
|
|
galdu
|
zituen
bere lagunak,
|
|
2002
|
|
|
Josu R k ez
|
zituen
bere aitaren azken hitzak ondo entzun. Eskaileretan behera abiatua zen arineketan.
|
|
|
Gertakaria ohikoa zelarik ere, une batez, ordu arte zaintzen egondako poliziak euren ordezkoak zekartzaten furgoietara hurbiltzearekin batera, fabrikaren atarian pilatutako tresneriaren metal hotsak eta distira nabarrak osoro astindu zuten haren barrunbea. Josu R k beste espaloira zuzendu
|
zituen
bere pausoak, astiro, taupaden oihartzuna, eztarrian gora, burmuinean etengabe danbaka.
|
|
|
Hotsak identifikatzen iragan zuen tartean bihotz taupaden danbadak motelago sumatu
|
zituen
bere baitan. Behin fabrikako sarrera  atzean utzi eta ostera bere buruaren jabe egin zelarik, berriz, kalea gurutzatu, eta lehengo espaloi bideari lotu zitzaion.
|
|
|
Josu R k, lurrera begiratuta, eguzki errai  nu baten erdian atzeman
|
zituen
bere oinak, eta bere baitara bildu zen, mehargune horixka hartan gogoetarako motiboren bat bilatu izan balu bezala. Berak bazekien errainu hark oinetako gainak, praka barrenak eta jakaren beheko aldea nabartzen zizkion errainu hark ez zuela egun osoan bere distira erakutsi ahal izan; eta ezagutzen zuen, halaber, noraino zen urrakaitza, lainoek tartekatutako oztopoaren sendotasuna, distira hura kaleko asfaltoraino irits ez zedin.
|
|
|
Germs, Black Flag, Dead Kennedys... Gerora mundu osora hedatuko zen (eta Euskal Herrian hain garrantzi handikoa izango zen) mugimenduak han izan
|
zituen
bere  hastapenak. Leku haiek ezagutzeko aukerak ere izugarri erakartzen ninduen.
|
|
2003
|
|
|
Haragia ere gero eta gehiago hilduratzea erabaki zuen, kasik espiritu huts bihurtu zen arte. Ez
|
zituen
bere senideak larritu nahi, ordea, ez eta mirespenik eragin jendearengan (hantuste bekatua juzkatzen baitzuen hori); horrela, bere aitorleak izan ezik beste inork ezagutzen ez zituen penitentzia moduak perfekzionatzen joan zen. Ia egunero egiten zuen barau, eta, etxean edo etxetik kanpo otordu bereziren bat zegoenean, belar mikatz bat botatzen zuen platerean, atseginik har ez zezan.
|
|
|
Makina bat izan ziren Hegoaldeko euskal apaizen etxeetan babesa aurkitu zutenak. Juan Antonio Mogel idazle eta apaizak, esaterako, horietako batzuk jaso
|
zituen
bere etxean. Pirinioen beste aldeko erlijio egoeraren berri eman nahi izan zuen, gainera, bere Peru Abarcan, Frantziatik ihesi zetorren baigorriar baten kontakizunean.
|
|
2005
|
|
|
Beste korapilo batzuk ere ezin
|
zituen
berak bakarrik askatu, nola ezin baitu lakioan erori den usoak mokoaz askatu hanka estutzen dion lokarria.
|
|
|
Burua jiratu nuen, bizkor, eta begietara begiratu nion. Betazalak jaitsi
|
zituen
berak.
|
|
2006
|
|
|
Migel Anjel. Lehenbiziko Pietáren ostean jada ez
|
zituen
bere lanak sinatzen. Zertarako, baina?
|
|
|
Aurrean neukanak denak ezabatzen zituen. Edo, hobeto esanda, denak hartzen
|
zituen
bere baitan: portu hura nik ezagutzen nituen portu guztien berrespena eta ispilua zen, han zeuden balearen arrantza eta piratak, hura zen abenturetara irten eta uharte galduetara heltzeko abiapuntu.
|
|
|
Hurbiltzen nintzaion, eta nik garondoa ferekatzen nion, bularraldea, ipurmasailak. Hark bere gorputza estutzen zuen nirearen kontra, eta gero eta mugimendu azkarragoak egiten
|
zituen
bere sabelarekin nire sexua igurtziz.
|
|
|
Urtetan ikusi gabeko maitalea iritsi behar balitzaio bezala joaten zen geltokira puntual. Babarrunak ordura arte inoiz inor besarkatu ez zuen bezala besarkatzen
|
zituen
bere besoetara heltzen zirenean.
|
|
|
Salamancan zegoela jakin zuen Donostian frantses eskolak elkarrekin hartzeko proposamena egin zion lagun hura hil egin zela. Sukaldaria eta neskameak eta bizitzan dena ez dela ikastea esaten zuen ama
|
zituen
bere lagunak bere buruaz beste egin zuen. Etxeko kateen zamari ihes egiteko ezkondu egin zen lehenbailehen.
|
|
|
Pentsatze hutsak gaixotu egiten zuen, baina, itxura guztien arabera, promesa egin izango zion bere buruari ondorengoek ez zutela berak pasatu zuen trago txarra pasatuko sekula. Eta horretan jarri
|
zituen
bere indar guztiak: guri erretzen irakasten.
|
|
2007
|
|
|
Horixe baitzen bere eguneroko aldartea, egiten zuena egiten zuela ere: bizi-pozak, bizi-nahiak gidatzen
|
zituen
bere urratsak. –Listua eztarrira eraman zuen?.
|
|
|
Berriro landare zapalduak. Hortentsiak batera eta bestera astintzen
|
zituen
bere ibilera traketsak. Halako batean, gorputz bat entzun zuen hartxintxarren gainean erortzen.
|
|
|
Galderarik egiten ez ziotenean ere ezetz egiten segitzen zuen buruaz, inertzia gaizto batek bultzatuta. " Alu horrek ederki gordetzen
|
zituen
bere ibiliak", esaten zuten poliziek, argazkiak pasa eta pasa eginez, erabat sinetsirik askoz gehiago zekitela hildako gazte hartaz aurrean zeukaten txirri erretzaile kolgatuak baino.
|
|
|
Mundu honetan ez zegoen haren umore ozpindua eraman zezakeenik. Putekin eta zurrutarekin asetzen
|
zituen
bere apeta gaizto guztiak.
|
|
|
Émilek mutiko gaztearen soinburuak tinkatu
|
zituen
bere esku zabalen artean erranez:
|
|
|
India Handian zion Alexandrok hainbat maite zuen Konpaspe dontzeila ederra Apellez zeritzan beregaineko pintoreari pintarazi. Eta hona zer gertatu zen, Apellesek Konpasperen edertasuna luzaro miratuz eta kontsideratuz haren begitartearen arraidurak telaren gainean trazatzen zituen eredurak, haren amodiozko dardoak sartu
|
zituen
bere bihotzean. Eta gertatu zen hartaz hain pasionaturik non Alexandrok hori ezaguturik, urrikalduz hura eman baitzion emaztetzat.
|
|
|
Hortik landa, hamar eguneko bidaian beti eguzki sortzera Khan Handiaren erresuma gurutzatuz baldin bazoaz, haren bertze probintzia batera helduko zara. Berriki arte erreinu  horren buruzagi zenak berrogeita hamar neskatx birjina ba omen
|
zituen
bere beharrendako, jatera laguntzeko, bortxatzeko eta haietaz nahi zuenaren egiteko. Birjintasuna galtzen zuten ber, bere gorteko zaharrenei eskaintzen zizkien ongi haiekin josta zitezen eta gero haurdun baziren hilarazten zituzten.
|
|
2008
|
|
|
ihesi atera behar izan zuela dama noble batekiko amodio kontuak zirela eta. Lirika proventzala eta euskal ahozko tradizioa uztartu
|
zituen
bere olerkietan, haietako ez gutxi oso ironiatsuak. Kontserbatu ziren gehienak XVI. mendeko bilduma batean jaso ziren, Ambotoco lilia izenburupean.
|
|
|
berak ez duela euskaraz egiten, baina bere obrak bai. Jainkoa ere ezin ikusizkoa zen, baina ikusteko modukoak egin
|
zituen
bere umeak eta sorkariak; euskaljainko mutuak, orobat, euskal hiztunak egiten ditu bere sorkariak.
|
|
2009
|
|
|
Baina alde egin zion edo abandonatzen zuen gaixo bakoitzeko beste asko etorriko zitzaizkion. Trebeziak, eskarmentuak eta amodio aferek ematen zioten ospea
|
zituen
bere alde. Ze, zahartu ahala, ile gris haien eta larru beltzaran haren arteko kontrasteari esker, eta begi haien distira sakonari esker, ekialdetar mozorro hark halako erakargarritasun kutsua hartu baitzuen, emakumeak liluratuta uzten zituena.
|
|
|
Poliki poliki igo
|
zituen
bere apartamentura eta ostatura ematen zuten eskailerak.
|
|
|
Dario, berriz, arlotea zen, erlojugile mutil miserable bat, botak zuloz beterik zeramatzana. Clarak aitaren lan mahaiaren gainean jartzen zuen bere liburua, erloju zabaldu haien guztien artean, han baitzeuden bihotz delikatu haiek gelditurik, bizirik gabe; hantxe errezitatzen
|
zituen
bere lezioak ahapeka. Kandelari kea zerion gela hotz eta ilun hartan; moilako olatuen hotsa entzuten zuen, baita, tarteka, kabaretetik ateratzen zen soldaduren baten kantua ere, edo autoren baten gurpilen zarata aldameneko bulebarrean edo portuan piztutako liskarren baten zarata.
|
|
|
Dariok hatzez igurtzi
|
zituen
bere betazal nekatuak.
|
|
|
Dariok burua makurtu zuen. Pixkanaka pixkanaka, urteetan aurrera egin ahala, mozorro baten baretasuna eta sorgortasuna hartu
|
zituen
bere levantetar aurpegi aldakorrak. Ezpainetako dardararik ere ez jada.
|
|
|
Emakume heldua zen, bai, Danielen begietara. Emakume harenganako miresmen ia erlijiosoa sentitzen bazuen ere, hautematen
|
zituen
berak ere haren hazpegi eta jarrera eder bezain nobleak, bera baino lehen aita seduzitu zutenak, Danielek halakorik ez jakin arren. Seme batena eta maitemindu batena zen aldi berean Sylvierenganako sentitzen zuen miresmen samurra.
|
|
|
Zorioneko hitzak... Bai, hamazazpi urte
|
zituen
bere semeak; estu hartzen dira adin horretan besteen zorrak, besteen penak. Eta hain zen ona eta eskuzabala!
|
|
|
Kronsky pertsona garbi eta zintzoa zen, asko sufritutakoa. Izango
|
zituen
bere sekretuak, baina ez zion gezurrik esan, Auschwitzen izana zen. Baliteke polizia zuzen ibiltzea:
|
|
|
ez zegoen nobelarik. Idazle merkeen pasarteak ostu eta estilo jasoagoan plagiatu
|
zituen
bere koadernoetan. Claudio entretenitzea izan zen bere helburua hasiera hasieratik.
|
|
|
en ambos casos huÃa de la rutina y con mucho espÃritu de aventura. Goiz hartako joan etorri estu haietan Mariok hainbat galdera entzungo
|
zituen
bere baitan. Galdera asko, baina guztiak, hari baten inguruan kiribiltzen zirenak:
|
|
|
Bilbotik berarekin joandako Maxi eta Txiki, Gipuzkoatik etorritako Pepe eta Pello, Eibar Ondarroako herrialdeburua zen Unai, eta propaganda arduraduna zen Teo. Beste biak âPottolo (Jokin Gorostidi) gipuzkoarra eta El Mudo (Javier Larena) bizkaitarraâ lehenengo aldiz ikusten
|
zituen
bere bizitzan. Biltzarkideek izan, bederatzi barik, hamar izan behar zuten.
|
|
|
Apirilaren 22an, larunbata, ETAk Villabonako Banco Guipuzcoanoan lapurreta egin, eta bi milioi inguru eraman
|
zituen
bere zakura. Gertakari horrek egundoko eragina izan zuen Pellorengan.
|
|
|
Ikusten zena zen gustatu egiten zitzaiola egiten zuen lana. Patxadaz ematen
|
zituen
bere lanari buruzko azalpenak, ahalik eta zehaztasunik gehien kateatuz bata bestearen atzetik. Argizaiolen gainean esan zigun, elizetako sepulturetan erabiltzen zirela argitu eta gero, gizakiaren forma zutela.
|
|
|
Mathis Wackernagel ikertzaileak grafiko batekin lagundu
|
zituen
bere azalpenak, eta eremu hori, garapen iraunkorrarena, ia hutsik dago. Kontzeptua hitzetik hortzera badarabilgu ere, mundu guztian herrialde bakarra dago garapena praktikatu, hezkuntza, bizi itxaropena eta barne produktu gordina?
|
|
|
Etorri zen XX. mendea. Hasi ginen gizandreok erregai fosilak erabiltzen, nagusiki ikatza, baina petrolioak ere agertu
|
zituen
bere manerak. Zokoratzen hasi ginen gizarte aurre industrialetako matrize energetikoa, zeharo berriztagarria zena.
|
|
|
Cervantesen garaian sekulako kortsea behar zuen izan zaldun nobelak. Cervantes ez zen eredutik apartatu, zintzo jarraitu
|
zituen
bere aurrekoek legeztatutako jarraibide guztiak. Gauza bakar bakar bakar bat aldatu zuen Cervantesek aurrekoengandik:
|
|
|
Une hartan hantxe ari zen egosten dena, eta horrek bere isla izan behar zuen hitzetan. Gainera, bigarren kapituluan jada azaldu dugun bezala, hiriak musika mugimendua ez ezik musikari gehienak ere hartu
|
zituen
bere altzoan.
|
|
|
Ruper Ordorika. 1980an, Bernardo Atxagaren poemak musikatu
|
zituen
bere lehen diskoan: Hautsi da anphora.
|
|
|
zelta gizaki serioak begirune berezia zuen bere hilekiko. Elizak ere bereziki ospatzen
|
zituen
bere martirien egunak. Baina, hildako guztien 2 egunak, nahiz santuen nahiz beste guztienak, zelten egunetan finkatu zituen.
|
|
2010
|
|
|
Ez zuen, baina, telefonorik hartzen. Hiruzpalau madarikazio bota
|
zituen
bere aurka eta mezu bat idazten hasi zitzaion. Horrela, gutxienez, telefonoa piztu orduko bere berri izango zuela jasoko zuen lagunak.
|
|
|
Antxon sartu zen. Aurrena tragoak eskatu
|
zituen
beretzat eta lagunentzat. Gero begira jarri zitzaidan, lastima emango banio bezala, lagunen aurrean oilartuta.
|
|
|
euskaraz bota
|
zituen
bereak.
|
|
|
San Ignazio eta Il Gesu elizak. Loiolako Ignazio deunak Erroman igaro
|
zituen
bere azken 18 urteak eta han hil zen, 1556an. Gero, Il Gesu eliza jaso zen aldameneko orube edo terrenoan.
|
|
|
Carlos Garaikoetxea zen orduan hori dena onartu eta martxan jartzeko behar zen guztia eskaintzen zuen lehendakaria. Horretarako, Euskadiko finantzek, enpresek edo kultur munduak zituzten gizonik onenetakoak aukeratu
|
zituen
bere gobernurako.
|
|
|
San Frantzisko Borja, Gandiako Dukea, Erroman jesuita sartu ondoren, Oñatin ezkutatu zen Erroman kardinal izendatu nahi zutelako. Bi urte egin
|
zituen
bere jesuita lagunekin Madalena ermita ondoan jasotako etxean. Frantzisko Borja, Carlos V. erregearen gobernuan handienetako bat eta erregearen lagun kutuna izanik, fama handikoa zen.
|
|
|
Garai hartan, eliztarrik jatorrenen artean ere eztabaida gogor bat sortu zen Joan Paulo Bigarrena hain makal ikusita; ez ote litzateke hobe bere karguari uko egitea? Mundu osoak ikusi
|
zituen
bere oinazeak.
|
|
|
Harritzekoa da nola egin zuen aurrera egoera hartan. Baina ustelkeria kontuak ere izan
|
zituen
bere barnean eta baita Erromako bere zuzendarien artean ere; hamabost hamaseigarren mendeetan bereziki. Luzea eta neurrigabe gogorra izan zen komunismopean eta nazismopean jasan behar izan zuena.
|
|
|
Askoz gehiago dira beste teoria guztietan azaltzen diren zuloak. Berez, gazte hura ez zen oso orekatua eta aurretik ere izan
|
zituen
bere arazoak. Gau hartan, beretzat gehiegi izan zen, berak hain maite zuen promozioa eta kategoria ez lortu ahal izatea hurrengo egunean.
|
|
|
Baina teologia mugimendu honek laster izan
|
zituen
bere etsaiak, bai politikan eta baita Eliza barruan ere. Politika munduan, Pinocheten kolpea Txilen (1973) eta ondorengo bere gobernuaren jarduera, beste hainbat gobernu ere hasi ziren kristau mugimenduaren aurka, beren etsaitzat hartu baitzuten askapenaren mugimendua.
|
|
|
Eta beti, oihuka. Eta noski, norberak garbi baino garbiago ikusten
|
zituen
bere iritziak, asmakizunak, pentsaerak edo esaldiak. Benetan aspergarria zen eta gehienetan ihes egiten nuen giro horretatik.
|
|
|
Baina Joan Paulo Bigarrenak ez zuen onartu. Eta bere kontura, berak izendaturik, beste bi jesuita jarri
|
zituen
bere ordezko zuzendari bezala, munduko jesuitak batzar orokor batean bilduko ziren arte. Joan Paulo Bigarrenaren erabaki hau jipoi handia izan zen jesuitentzat, eta Aita Arruperentzat bereziki.
|
|
|
" Que Cuba se abra al mundo y que el mundo se abra a Cuba". Bidaia hasi aurretik, Time aldizkarian, ezagunenetakoa munduan dudarik gabe, Joan Paulo II.a eta Fidel Castro jarri
|
zituen
bere azalean argazki muntaia eginez, azpian honela idatzirik: " Mende honetako azken bi liderrak".
|
|
|
Juan Jose Ibarretxek aldez aurretik prestatu
|
zituen
bere alderdiaren Aberri Batzarraren aurrean egin behar zuen hitzaldiaren ildo nagusiak. Eta ildo horietan oinarrituta egin zuen hautagai izendatu zuteneko ekitaldiaren hitzaldia, ez zuen testurik irakurri.
|
|
|
Horretan oinarritu zen Ermua Foroak Lehendakariaren kontra aurkeztu zuen kereila. Ermua Foroa PPren hurbileko presio taldea izan da, Alderdi Sozialistako kideak eta hedabideetako eta epailetzako kideak ere biltzen
|
zituen
bere baitan.
|
|
|
PPk eta PSOEk, Batasunaren botoen laguntzarekin, atzera bota nahi zituzten 2003ko Aurrekontuak, eta 2002koak automatikoki luzarazi. Esan dugun bezala, 2002koak, Aurrekontuen Lege zikiratuan zeuden oinarrituak; Batasunak PP PSOEren botoekin batu
|
zituen
bereak, eta zatika onartu 2002rako aurrekontuak.
|
|
|
Lehendakarigaiak lau ardatz nagusi aurkeztu
|
zituen
bere hitzaldian, Legebiltzarreko Bilkura Egunkariak jasotzen duen moduan:
|
|
|
Eman zituzten mezuetan ere antzeman zitzaien ez zetozela bat. Aznarrek Limatik zuzendu behar izan
|
zituen
bere Barne ministroaren esanak. Mayorrentzat, su etena segada bat zen, eta hainbestetan entzun diogun tregua tranpa zen bere tesia.
|
|
|
Osoko bilkuraren aurrean egindako hitzaldiaren azken partea, katea ez dela eten frogatzeko erabili zuen Ibarretxe Lehendakariak, bizitza aurrera doala esateko. 1984an lehen aldiz Legebiltzarrera iritsi zenetik kide izan zituen legebiltzarkideei agur esanaz amaitu
|
zituen
bere hitzak Juan Jose Ibarretxek.
|
|
|
Are gehiago. Begien bistatik Lesakara eraman zuten Isabela hark ere, hain juxtu 1748an emanak
|
zituen
bere ondasun pizarrak ahizpari, gure Zabaleta maisuaren emazteari. Trabukoren bertsoak salatzen zuen Elamako hilketa ilun hark Fraixku Villanueva gogora ekarri ziolakotz agian?
|
|
|
Handik hiru hilabetera, azaroaren hamahiruko batzarrean, eskatuko zuen, berriz, herriko eskribau izenda zezaten. Hara nola defendatu
|
zituen
bere merituak:
|
|
2011
|
|
|
Dena ulertzen hasia zen: martiri kristauen oinaze bideak imitatzen zituen hiltzaileak; santuak hil zituzten modu berean akabatzen
|
zituen
bere biktimak. Apaiza Santa Apoloniaren bizitza laburtzen ari zen, baina hitzak desitxuratuta iragazten ziren neskaren belarri zuloetatik:
|
|
|
Haien argitan, infernurako bidean sartzen ari zirela begitandu zitzaien; labe hartan, dena zegoen hankaz gora, anabasan, birrinduta; sumendi txikiak bailiran, ke adar batzuek bizirik zirauten eta zapiarekin ahoa estaltzera behartu zuten Jan. Erre usainak betetzen
|
zituen
bertako txoko guztiak. Korridore luzea zeharkatu zuten eta gela handiago batera heldu ziren.
|
|
|
–Gnostizismoak antzinako erlijioetatik hartu zuen iturria: Persia, Egipto, Grezia, Mesopotamia...; horren ondorioz, korronte filosofiko eta erlijioso ugari bildu
|
zituen
bere baitan. Judaismoan eta Kristautasun sortu berrian eragin nabarmena izan zuen eta garai hartan osatu zen erabat:
|
|
|
A, hark ulertzen zuen, hark sikiera... Atsekabez oroitu
|
zituen
bere erreportajeetan Parisko agentziak eginiko azken mozketak. Inork ez zuen ulertzen.
|
|
|
" Txorradak besterik ez!". Horiek
|
zituen
bere hitz gogokoenak. Bizi eta ia ahapeka esaten zituen, hortzak estutuz.
|
|
|
Rémy, erabat zurbil, sudur hegalak estu estu zituela, irribarre egiten ahalegindu zen: hotzikaraz zegoen eta kanpai hotsak entzuten
|
zituen
bere belarrietan. Halere, harro hitz egin zuen:
|
|
|
Neskak goxoki batzuk atera
|
zituen
bere poltsatik. Bati papera kendu eta ahoan jarri zidan.
|
|
|
Gaztelua eraiki aurretik, hala ere, Opamiok hainbat lapurreta eta sarraski egin zuen Orozkoko lurretan. Horren ondorioz ikaratuta
|
zituen
bertako guztiak, eta gehienak aldeko zituen, zer gerta ere. Eskuratutako aberastasun eta botere hori babesteko eraiki zuen Unzuetako gaztelua eta bere armarrian haitz bat jarri zuen, gainean haritz bat duela.
|
|
|
Nafarroako erregearen lehengusua omen zen eta gortetik alde egin behar izan zuen erregearekin izandako haserre batengatik. Bere abere taldea eta zakurrak hartuta, Soraluze ingurura iritsi zen eta Irure izeneko tokian eraiki
|
zituen
beretzako eta beretarrentzako etxeak.
|
|
|
Baina Zelinos tematu egin zen eta azkenean erregeak onartu zuen gonbitea. Jan, ederki jan zuten denek, eta hori nahiko ez eta, bi zezen atera
|
zituen
bere abere taldetik eta erregearen aurrean txuliatu zituzten. Zezenketaren ondoren zezenok hil eta erregearen zakurrei emateko prestatu zituen.
|
|
|
Baina ganboarren mendekua ez zen hortxe bukatu. Urte horretan bertan Fernando Ganboak berriz altxatu
|
zituen
bere bandokideak eta gau batez isil isilik Unzueta etxea inguratu zuten, su eman zioten, eta barruan ziren hamahiru gizonak ere erre zituzten.
|
|
|
Maskaianoko jaunak kosta ahala kosta nahi zituen luzatu bere bizitzako egunak eta itsu itsu jarraitzen
|
zituen
bere sasimedikuen aholkuak, txaplata bitxienak jarriz, purgak eginez eta botika arraroenak hartuz, azkenean bere gorputza indartu egingo zelakoan. Azkenean, ordea, zainketa haiek heriotzara eraman zuten eta Aramaioko bailara Muxikako etxearen eskuetan geratuko zen aurrerantzean urte luzez.
|
|
|
Kronista hauek bizkaitarren edo euskaldunen edo kantabroen historia kontatu nahi izan ziguten, eta arreta berezia jarri zioten leinuen historiari. Gaztelaniaz idatzi zuten, baina batek edo bestek euskarazko testuak ere tartekatu
|
zituen
bere narrazioan: kantu zaharrak, esaerak, prosazko testu laburrak edo hitz solteak.
|
|
|
Iruditzen zait, ordea, haren gaztaroa ondo gogorra izan zela. Indiarren herri batean eman
|
zituen
bere azken hogeita hamazazpi urteak eta gezur bategatik joan behar izan zuen babes bila hara. Espainiako Erregearen urrea ostea leporatu zioten eta haren soldaduen kapitain eta teniente bat hil izana.
|
|
|
Dena den, Manuel Iturriotzek eguneroko batean idazten
|
zituen
bere esperientziak. Horri esker, eta baita beste pertsona batzuei galdetuz, Andonik garai haietako aitaren gorabeherak jakin izan ditu.
|
|
|
Euskal Herriak ere izan
|
zituen
bere kortsarioak, Donostiakoak, Pasaiakoak, Hondarribikoak, Hendaiakoak...: Michel le Basque, Jean Baptiste Lafitte, Coursic, Ducasse, Darribeau...
|
|
|
Baina halabeharrez gau hartan bertan jendea behar zuten kafe kargamentu bat Zalaingo zokoraino eramateko, Beran Bidasoa ibaiak duen ibira. Orduan, Apatxene baserriko Michel eta Etienne gazteak konbentzitu
|
zituen
bere paketeak eta bizikleta Zalainera eramateko, gazteak gau hartan espainiar bat pasatzekoak baitziren, eta bera kafea pasatzera zihoan koadrilarekin joan zen, harri batekin bi txori boteaz. Eguraldi makurrarekin irten ziren, bisutsa aurpegian eta lohia hanketan.
|
|
|
[6] 2008ko apiril hondarrean, Iñaki Alegria EHUko irakasle eta Ixa taldeko kidea informazioa atzitzeko tresna linguistikoez ari zen Leioan, jardunaldi batzuetan. " Google baino lehen", esan zigun," jendeak gehiago fintzen zuen galderak egiterakoan, gehiago zehazten
|
zituen
bere bilaketa terminoak". Bere ondorioa:
|
|
|
puntu horretan planeta oraindik gai zen xahuturiko baliabide ekologikoak birsortzeko. epean hirukoiztu egin zen baliabideen kontsumoa eta 2007an gizadiak 1,5 planeta inguru erabili
|
zituen
bere burua sostengatzeko. Planetako gaurko biztanleok irail aldera dagoeneko kontsumitu ditugu urte osoko" aurrekontu ekologikoa", eta hortik aurrera kontsumitzen den guztia planetak birsortu ezin dituen baliabideak edo xurgatu ezin dituen hondakinak dira.
|
|
2012
|
|
|
Nik, Juan RenterÃa SasiaÃnek, salatzen dut Galo Mendizà ¡ bal Armendà ¡ rizek miaketa eta atxiloketa lanak egin zituela baserriz baserri joanik ezkutatuta zeuden eskuindarren bila, eta, besteak beste, ni neu ere jazarri ninduela. Lan horiek burutu
|
zituen
bere ideia separatisten arabera agintari gorrien esanetara borondatez jokatu zuelako.
|
|
|
Aitxitxeren babesaz gain, Inasek Mañuko eskola garaiaz beste bi gauza gogoratu
|
zituen
bere bizitza osoan. Aurrenekoa zen lehen eskola egunean maistrak banan banan galdetu zizkiela beren gurasoen izen abizenak eta lanbideak; lanbideen datuak beren etorkizunaz hitzaldi bat egiteko baliatu zituen:
|
|
|
Horrela gertatzen zitzaion kanpotik zeramatzan urte guztietan itzultzen zen bakoitzean; esan zitekeen inguru hartan aldatzen zen gauza bakarra urtaroak baino ez zirela. Auzoko Rufinak eta Patxikotek begiratu zioten geldiune bat eginez jorra lanean, agurtzea saihestuta betiere (auzokideen arteko haserreak ez dira arinik arin konpontzen); beti bezala aurkitu
|
zituen
berak, txapel, alkandora ilun, gerriko beltz eta ipinkiz beteriko mahoizko galtzekin Patxikote eta buruko zapi, jantzi eta amantal ilunekin Rufina. Simaurraren kiratsa sartu zen taxi barrura; Segundo eta Justo semeak ari ziren etxe ondoko saspiloan gurdia kargatzen.
|
|
|
Haiek prestatzeak ez zeukala inolako misteriorik esaten zuen, makatzak, azukrea eta ura besterik ez zirela behar, zein bere neurrian. Eta neurriak zeintzuk ziren zehatz azaldu eta nola prestatzen
|
zituen
bertatik bertara ikusi arren, etxeko inork ezin ziezaiekeen hark azkenean ateratzen zien zaporea atera.
|
|
|
Nire lehengusinak era horretan jarraitu zuen hizketan, etorkizunerako planak egiten; jadanik ikusten
|
zituen
bere irudimenean Coletteren haurrak. Kanpoan, zedro erraldoia kirrinka eta intzirika ari zen elurrez zamaturik.
|
|
|
Garai hartan, noble familiak, erreka jota baitzegoen, eskualdetik hanka egin zuen eta etxaldea zatikatu egin zen. Jean Dirinen aitonak jauregia erosi eta Errota Berri zaharberritu zuen; baina gaizki kalkulatu
|
zituen
bere baliabideak, edo agian, handinahiak itsuturik, ez zuen ikusi zeinen hondatua zegoen jauregi hura. Dena dela, laster ohartu zen ez zela behar bezain aberatsa eraikina zaharberritzeko eta errentan utzi zien maizter batzuei; eta horrela jarraitzen du oraindik.
|
|
|
Nazioa hondoratzea lortu zuen, huts hutsik utzi
|
zituen
bertako diru kutxa eta banku entzutetsuenak.
|
|
|
B) Juan Jose Maria Yandiola Garay, Galdamesen (Bizkaian) jaio zen, 1774ko apirilaren 7an, eta Bilbon hil zen, 1834ko irailaren 3an. Enkarterrian eta Kantabrian
|
zituen
bere arbasoen sustraiak. Salamancako Unibertsitatean egin zituen Zuzenbide ikasketak, eta 1799an lortu zuen doktoretza.
|
|
2018
|
|
|
Komedianteak Olivierren etxea utzi zuenean, lotan utzi
|
zituen
bera eta Marie Ann. Olivier eskuizkribuaren azken lerroak irakurri ondoren hartu zuen nonbait loak, erabateko soseguan, irribarre imintzio bat aurpegian.
|
|
|
Esku argia kaioletara hurbildu zuenean, hiru andreek atzera egin zuten garrasika, eta izkina banatan kuzkurtu, argiak itsuturik, eta gizon armatu haien aurrean ikaraz dar dar. Emakumeetako batek zaharo bat zeraman eskuan, eta berealdiko zartadak jotzen
|
zituen
bere bizkarrean, gupidarik gabe, sorbalda zauriz eta ebakiondoz josia utziz; bigarrena metalezko gerruntze estu baten barruan sartuta zegoen, eta kasko bat zeraman jarrita, burua begietaraino estaltzen ziona; jesarrita ageri zen hirugarrena, burua eskuen artean ezkutaturik, aurre  ra eta atzera bilintzi balantza. Leok gainetik kendu zien argia, eta bazterrak arakatzen jarraitu zuen.
|