|
2000
|
|
|
Sasoin hartakoa izan zen, halaber, berri gaixto hura... zeren aitak markes izaitearekin egiten baitzuen amets eta bertze festa handi batekin, are gehiago kanoi eta fusilen tratua bete zuenetik; ordea, egun batean dukearen gutun hura jaso zuen, non erraiten baitzion ezen erregeren balidoarekin zituen harremanak gaiztu eta gaixtotu egin zirela, eta gibela egotzi
|
zituela
hark dukearen asmoak eta galdeak, baita aita markes egiteko galdea ere, eta Urbiain markeserri.
|
|
2001
|
|
|
Romak ere ez). Eta Mariak kontatu zien asko maite zutela osaba eta diruduna zela eta kuriosoa; pipa erretzen zuela, Angelek bezala, Matiasek bezala; hamabi alaba zeuzkala eta herriko tren zaharra kendu zutenean min handia hartu zuela, edo hori zioela berak behintzat, eta tren zaharreko bagoi bat erosi zuela eta etxe ondoan jarri eta hiru igande eman
|
zituela
hura garbitzen eta atontzen, eta han ibiltzen zirela jolasean auzoko ume guztiak. Berrogeitaka urte zituenean gaixorik egon zela osaba aldikada batez, gripea edo, eta ohetik kalenturaz altxatu zen batean su eman ziola bagoiari.
|
|
2002
|
|
|
tutoreek. Adingabeak 11 urte zituen, eta, adina eta garapen fasea kontuan hartuta, pentsatu behar dugu oso gutxi ezagutzen
|
zituela
haren arazoak eta haren irismena (familiak eta hura tratatzen duen medikuak jasotako informazioa eta prestakuntza), eta arrautza duen edozein elikagai baztertu behar duela. Badirudi irakasleek berek banatu zutela janaria.
|
|
2005
|
|
|
Gainerako guztiak adabaki eta denbora galtze soil zirela. Gauza bat eta bakar horrek soilik konpon zitzakeela bestelako gurari guztiak edota, hobeto esanda, gurariak oro alferrikako bilakatzen
|
zituela
hura lortzeak. Deus ez izatearen lilura, ezta, Damian?
|
|
2006
|
|
|
Sequoyahk ez zuen, orduan behintzat, hizkuntza ingelesa ezagutzen –kontu egin ordurako 53 urte zituela, bizitza osoan tribu indiar batean bizi izan zela, eta ia ez zuela eskolako ikasketarik jaso, cherokeetarren ahozko irakaskuntzatik aparte– Badirudi, bestalde, ordurako bazuela hizkuntza idatziaren berri, eta ezagutzen
|
zituela
haren abantailak. Are gehiago, 1809 urtetik cherokee hizkuntza idazteko era asmatu nahiz egoskortuta zebilen Sequoyah.
|
|
|
Idazlearen hainbat albiste eman zidan Öchlerrek, erdi ahapeka baina gartsu. Beti izan
|
zituela
haren liburuak etxean; arrisku bat baino gehiago igarotakoa zela Alemanian, Rothen lanak lortzeko liburuen merkatu beltzean. Alemanak mendeari emandako idazle onenetako bat zela ere esan zuen, eta horrek asko harritu ninduen, nik ez bainuen entzutez ere ezagutzen.
|
|
2008
|
|
|
Orain ez da gutun honen testuingurua ez xedea aztertuko. Hemen interesatzen zaigunerako, esan dezadan Azkuek fabore bat lortu nahi zuela Espainiako erregeagandik, baina berehala jabetu zen arazoak
|
zituela
haren aurrean merituak agertzeko, zeren «fuera de mis órbitas de vascófilo y músico» «poco he hecho» bereziki Espainiaren alde. Hain zuzen nazionalista engaiatuen ezaugarri bat beren dedikazio osoa nazio propioari eskaintzea da, gainerako nazioez edo auziez kezkatu gabe.
|
|
2009
|
|
|
Hala ere, okerrena ez zen emakume gaixo haren tonu gordina, ezta haren irainak ere. Okerrena zen neurri handi batean Oskarrek bere egiten
|
zituela
haren salaketak.
|
|
|
Errepublikar, abertzale, ezkertiar edota herritarrek ez ezik, gerra zibilean Francoren alde borrokatu ziren militar, falangista eta erreketeek ere laster ikusi zuten. Generalisimoak? aginte osoa beretzat bakarrik nahi zuela, eta berehala baztertzen
|
zituela
haren aurka zerbait esan edo egiten zutenak, nahiz eta, ustez, hurbilekoak izan. Errepresio bortitzenaren bidez, beldurra arimaraino sartu zien gelditu zirenei zein atzerriratutakoei, eta horrek 40 urtez boterean egon ahal izatea ekarri zion diktadoreari.
|
|
2010
|
|
|
Beatrizek kafea prestatzen zuen bitartean entzun zituen osaba Juanen azalpenak. " Zuk badakizu, Juan, urtetan oso aurrera joanda izan nituen semeak —esan zion gero osabari, zaldi hilaren gaiari zuzenean heldu gabe— Gogoratzen zait oso beldur nintzela eta gure don Hipolito erretoreak Sara aipatzen zidala beti, nik baino urte gehiago
|
zituela
hark Isaak izan zuenean, laurogeita hamar, oker gogoratzen ez banaiz. Eta jaio zen Lubis eta segituan ikusi nuen dena ondo joan zela.
|
|
2011
|
|
|
Komuneroen amaierako garbiketan, soldadu versallestarrek hilko dituzte biak. Tarpagnan, komuneroen miliziako kapitaina, Dumasen pertsonaiaren antzera, hari zor dio izena?, alaia eta harroputz samarra da, eta ez daki Charles Bassicoussé, notarioa eta Deabruaren Uharteko antzinako apopiloa, Grondin polizia bihurturik, atzetik dabilkiola hiltzeko asmoz, uste baitu berak hil
|
zituela
haren alabaordea eta hark espero zuen umea.
|
|
|
Anthime izan zen bere bizitzako lagun bakarretakoa, baina harekiko harremanak El Havreko egonaldira eta hogei bat urte
|
zituela
harekin edukitako harreman esporadiko batzuetara mugatu ziren. Gurasoen maitasunik ez zuen inoiz sentitu eta bizitzan edukitako lagun bakarrarekiko harremanak hogei urte ingururekin eten zituen; horrela, ordura arte harreman afektibo batzuen itxaropenean bizi izan zena, aurrerantzean estilo nartzisoago eta eskizoideago batean murgiltzen hasi zen.
|
|
2012
|
|
|
–Dasilva kontu handiz ibili zen Belateko istripua itxuratzerakoan, erran zuen?. Egia da hainbat arrasto utzi
|
zituela
hura ezbeharra izan ez zela iradokitzen zutenak, baina ez zuen bere esku hartzearen frogarik batere utzi gertalekuan. Hala ere, froga nagusia berekin eraman zuen.
|
|
2013
|
|
|
Esan liteke gas eta elektrizitate konpainiak ez zituela egoki bete kontratuaren baldintzak (matxurak konpontzeko lanak edo zerbitzuak epe jakin batean ematea), eta kontsumitzaileak, aldiz, bete egin
|
zituela
hari zegozkionak (kontratuan adostutako prezioa ordaintzea).
|
|
|
Hegoa sendatu zion, arrain goxoenez elikatu zuen, habia leun bat prestatu zion eztiki lo egin zezan. Versusek hitz egiten zion, bere minak eta pozak kontatu, eta ahateak, begietara begiratzen ziolarik, baietz bezala egiten zion lepo luzearekin, ulertzen
|
zituela
haren hitz hits guztiak. Horrela joan ziren egunak eta gauak, urtebete iragan zen arte.
|
|
|
Eta osaba Tayyebek ez tipiagoa? ohartu zenean, batez ere, Raissak ezin bizkorrago bereganatzen
|
zituela
haren irakaspenak, beren arteko harreman berezia lagun.
|
|
|
Raissak hartu zuen poza...! Eta osaba Tayyebek ez tipiagoa... ohartu zenean, batez ere, Raissak ezin bizkorrago bereganatzen
|
zituela
haren irakaspenak, beren arteko harreman berezia lagun.
|
|
2014
|
|
|
Azeri zaharren arteko ausikien aroa. Brissonen etsidura, ulertu duelarik Veunacek denak bildu nahi
|
zituela
haren kontra eta azkenean bi fronte, buruz buru, Didier Borotraren bi lehen axuanten artean. Brissonek St Crick eta Tardits berekin ditu; Veunac zentristak, Lafite sozialista eta Baruck medikua.
|
|
|
Mamadouk, gainera, irri ezin zabalagoa egiten zion Felisari une hartan. Erran nahi baita Felisak bertatik bertara ikusten
|
zituela
haren hortz ilarak. Are gehiago:
|
|
2015
|
|
|
Bainuontzian harrapatu zuen deiak. Oso lanpetuta ibili zela eta horregatik ez
|
zituela
haren deiak erantzun. Ondo zegoen, osasuntsu.
|
|
|
Bizitzaren arlo gehienetan erakusten zuen ezjakintasun eta noraezaren aldean, musean izugarri seguru eta sendo azaltzen baitzen Jota. Mutil hura ez zela ematen zuen bezain inozoa pentsatzen zuen batzuetan, plantak egiten
|
zituela
hark ere.
|
|
|
Lehenengo topaldi labur hartan ikusi ahal izan nuen edertasunaz kanpo, pertsona bizia, elkarrizketa zirtolarikoa eta barre lasai eta zabalekoa zela jabetu ahal izan nintzen; ez zen ondoan gustura sentitzen nintzen lehenengo neska izango, seguru aski, baina gutxitan sentituko nuen aurretik horrelako sinpatia uhina. Eta, harrigarriena, uhin hori joan etorrikoa zela sumatzen nuen, alegia, nik haren konpainia eta solasa estimatzen nituen bezala estimatzen
|
zituela
hark ere nireak. Agian ez horrenbeste, hori ez nekien, baina bai estimatzen, inondik ere.
|
|
|
esate baterako, belarra ebakitzeko garaian, auzolanean, Joxe Marik beste inork baino belar sail estuagoak aukeratzen zituela Anttoniren bisita espero zuenean. Eta Anttonirentzat idazten zituen kartak Jexuxek berak eramaten
|
zituela
haren baserrira, Lokatera, bizikletan. Gerra hasi zenean, ordea, Anttoni omen zen Joxe Mariren bila joaten zena hari eta harekin zeuden guztiei jana partitzera.
|
|
|
batetik, frai Alonso Aingeruena, ondorengo zehaztapen hau egin zuena: . Lekuko honek bere eskuetan izan zituen ordura arte Teresak idatzi zituen idazki gehienak eta hark A. Graciáni utzi zizkionak; lekuko honek uste du, espirituaz ziur egoteko jakintsuei galdetzeko ohitura zuenez gero, horregatik utziko
|
zituela
haren eskuetan. Eta A. Graciánek eta biek hautatu zituztela inprimaturik dabiltzan haren Abisuetatik?
|
|
2016
|
|
|
Tuteratik ere deia jaso zuten 112 telefonora. Bizilagun batek hots egin zuen ohartarazteko Citruenigon emakume batek erasoak jasotzen
|
zituela
haren bikotekide ohiarengatik. 35 urteko gizonezkoak poliziari erresistentzia egin zion baina azkenik atxilotuta eraman zuten.
|
|
2017
|
|
|
Iduritzen zait, uste dut, axolagabekeria zela harentzat huts bakarra. Iduritzen zitzaion, uste dut, ezaxolakeriak, eta ez gaizkiak, hautsiak
|
zituela
haren aitzinean agertzen ziren emazte eta gizonak. Gizon eta emazte galdu hauen aitzinean bazen Dreyfus jauna buru belarri behatzen zituena.
|
|
2018
|
|
|
Nork esango zion trapuketari zaharrari semeak poema txatxuak idatziko
|
zituela
hark gorrotatzen zuen hizkuntzaz Ilargia bere ederrenean dagoenean?
|
|
2019
|
|
|
Harekin oheratua zela aitortu zion Stekeli[...] Geroago, esan zion ez zuela inolako plazerik sentitu: areago, nazkaz oroitzen
|
zituela
haren musuak, eta horra hor botalarriaren sorburua. Ohartu ziren ezen, egiaz, ama zigortzeko oheratu zela senargaiarekin, ez baitzuen sentitzen amak nahikoa maite zuenik; txikitan, zelatan egoten zitzaien gurasoei gauean, beldur baitzen anaiaren edo ahizparen bat ekarriko ote zioten; biziki maite zuen ama.
|
|
2020
|
|
|
Txillardegiri berari entzuna diot, lehenengo atxiloketa pairatu behar izan zuenean, gordeta zuela Koldo Mitxelenak euskarazko eskolak emateko berari utzitako Gipuzkoako Foru Aldundiko Jauregiaren Urkixo gelako giltza, eta komeriak izan
|
zituela
hura ezkutatzeko eta itzultzeko.
|
|
|
Seme hilberria beste guztien gainetik zergatik maite ote zuen ez daki. Martinek aitortu zion Matilderen maitasun eskakizunek txikitatik oinazetu zutela, ametsetan biziberritzen
|
zituela
haren hitz losintxariak: " Nork maite zaitu amatxok baino gehiago?".
|
|
2021
|
|
|
Ez da beti beharrezko, gainera, bestela azaltzea: Gurutzefika zezala Jesus, edo, Erromako enperadorek jakinen
|
zituela
haren berriak (Joanategi). Hona beste adibide bat:
|
|
|
Bilduriko guzien artean ez zen emakume bat ere izan mandazain haren emaztearen heriotza negargarri eta loriatsuaren urrikalmenduz begiak negarrez beterik ez zituenik. Bakoitzak bere buruaz pentsatu zuen ezen, era hartako zortea izanez gero, lanak izanen
|
zituela
haren martiritzari jarraitzen. Eta Oisille andereak, hil haren goraipamenak egiten denbora galtzen ari zirela ikusirik, Saffredenti erran zion:
|
|
|
Dohakabeak, barkamena ezin erdiets zezakeela ikusirik, Ingalaterrara ihes egin zuen, eta harekin batera haren emazteak eta ahaide askok. Baina, partitu aitzin, berak eskaturik kolpea jo zuen hiltzaileari erran zion Erregeren mezu zehatzak ikusiak
|
zituela
hura atzeman eta hilarazteko, baina berari egin zizkion zerbitzuen ordainez bizia salbatu nahi ziola, eta hamar ezkutu eman zizkion erresumatik kanpora joan zedin. Halaxe egin zuen, eta ordutik ez zen haren berririk jakin.
|
|
|
Fantziako Gobernuak egin zuen lehen urratsa: 2018ko urtarrilean jakinarazi zuen Euskal Herritik hurbileneko kartzeletara eramanen
|
zituela
haren menpeko lurraldeetan zeuzkan presoak. Hiru urte igaro dira ordutik, eta aldatu egin da euskal presoen distantziaren eta sakabanaketaren egoera:
|
|
2022
|
|
|
Arrula: «Esaten da haren heriotzak itzalpean utzi
|
zituela
haren bizitza eta lana, eta klixeetatik urrundu eta arreta haren obran jartzea aldarrikatzen du autoreak [Heather Clark]. Zeren, Plathek bisitan joan zitzaion lagun bati behin esan zion bezala, berak bizitzeko berunezko borondatea zeukan, nahiz eta gero ezin izan zion eutsi».
|
|
|
Ama hil zenean, aita, Piotr Leontitx, eskola bateko kaligrafia eta marrazketa irakaslea, zurrutean hasi zen, eta horrek txirotasuna ekarri zien; mutikoek ez zeukaten ez zapata ez botarik, aita epailearengana eraman ohi zuten, epaitegiko funtzionarioa altzarien zerrenda egitera etortzen zelarik A zer lotsa! Aniaren zeregina zen aita mozkorra zaintzea, anaien galtzerdiak adabatzea, edota azokara joatea, eta bere edertasuna, gaztetasuna eta manera bikainak goraipatzen zituztenean, iruditzen zitzaion mundu guztiak ikusten
|
zituela
haren kapela merkea eta botetako zulo tinta beltzez blaituak. Gauetan, berriz, malkoak eta gaur ez bada bihar, zurruterako joeragatik, aita eskolatik botako dutelako etengabeko pentsamendu asaldagarria, eta berak ez duela hori jasaterik izango eta hura ere hil egingo dela, ama bezala.
|
|
|
Eritu eta gutxi falta zitzaiola sumatu zutelarik, bertan behera abandonatu zuten etxekoek. Esaten zuten sorgin bat hiltzen zelarik ahaide hurbilenak hartzen
|
zituela
haren ahalak, neskak lehenik, baldin eta hiltzeko unean haren ohearen ondoan bazen. Baina inork ez bazituen hartzen, sorginarekin batean hiltzen ziren ahal haiek ere.
|
|
2023
|
|
|
Hala ere, tratu hori egin eta handik laster tratua berrikusteko prest agertu zen Vincent. 1884ko apirilaren 1ean (364) Nuenendik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion 250 franko jaso
|
zituela
harengandik eta diru hori berak irabazitako dirutzat hartzen zuela; hilero bidaliko zizkiola bere lanak Theori eta Theo izango zela lan horien jabe, eta edozer gauza egin ahal izango zuela obra horiekin; baina, baimena izan behar zuela Vincentek Theok egiten zuena erosketa moduan kontsideratzeko. Esaten zion bere marrazkietako batzuk Rappard enean zirela momentuz eta hari denak gustatzen zitzaizkiola.
|
|
|
Bestalde, Rappard kexu zen Vincente aitaren heriotzaren berri behar bezala eman ez zitzaiolako. 1885eko uztailaren 6an (R52) Nuenendik idatzitako gutunean Vincentek Rappardi esaten zion bi arrazoi
|
zituela
hark bidalitako gutuna itzultzeko. Litografiari buruz hark esandakoak zuzenak izanda ere, oker zegoela haren lan osoa gaitzestean, modu horretako irainak eginez.
|
|
|
Artista moduan egin zuen bizitza laburrean zehar etengabeko tirabira izan zuen Vincentek Tersteeg ekin eta gurasoekin; nekez eramaten zituen autoritate irudiak. 1882ko apirilaren 15eko (187) gutunean Vincentek Theori esaten zion jaso
|
zituela
hark bidalitako 180 frankoak eta Tersteeg jaunari ordaindu ziola zor ziona; baina, Tersteeg en jarreraz kexatzen zen, hark esaten baitzion ez zuela bizitzeko adina irabazten eta bere eskubideak galdu zituela. Aitaren, amaren eta beraren arteko harmoniarik eza kroniko bihurtu zela esaten zuen Vincentek; eta bera aitarentzat eta amarentzat arrotz bihurtu zela; etxean zegoenean hutsunea eta bakardadea sentitzen zituela eta asebetetzen ez duten harremanez betea zegoela mundua.
|
|
|
(edo bakarkakoa) guztiona zaintzea ahaztu gabe? ia ahaztua zuen ia ahaztua zuen txikitan halaxe egin ohi zutela ospakizunetako bazkarien ostean eta geroago lagunartekoetan ia ahaztua zuen gaztetan buruz ikasi ohi
|
zituela
haren gelako intimitatean gozatu kontzertuetan partekatu hitzordu berria du orain hilean behin, larunbat eguerdian ia ahaztua zuen noraino zuen behar ia ahaztua zuen herri kantari baten alaba zela bakegintza erlatiboa
|