|
2000
|
|
|
Eta gainera, ezin jakin tipo horiek errepublikarrak ziren, edo unionista protestanteak, edo zer. Momentu batez bururatu zait eurak izan
|
zitezkeela
hitzaldiko, baina Duncanek aitortutakoaren arabera euren lanak ez zuen zerikusirik politikarekin, beraz...
|
|
|
...aldiz, tigrea izan zen, zeinari herritarrek" jauregiko tigrea" irizten baitzioten, gaitz ororen iturri; eta harat eta honat zabaldu zen ezen tigre hura oihanetik gauero iltkitzen zela, eta orduan egiten zituela bere makurkeriak eta maltzurkeriak, eta herritar batek baino gehiagok zin egin zuen ezen suzko begi bi ikusi izan zituela basoaren ertzean, eta begi haiek tigrearenak baizik ezin
|
zitezkeela
izan.
|
|
|
Kontatu dizut bertze nonbait zer pena hartu zuten aitak eta Mattinek, tigreak oihanerat egin zuenean, eta kontatu dizut, halaber, nola sortu zen leienda. ...tarrek jauregiko tigrea deitzen baitzioten, gaitz ororen iturri; eta harat eta honat zabaldu zen ezen tigre hura deabrua zela, Pagabasoko leizean bizi zela eta oihanetik gauero iltkitzen zela, eta orduan egiten zituela bere makurkeriak eta maltzurkeriak, eta herritar batek baino gehiagok zin ere egin zuen ezen suzko begi bi ikusi izan zituela baso bazterrean, eta begi haiek tigrearenak baizik ezin
|
zitezkeela
izan.
|
|
|
Borondate onez ari ote zen, bada, osaba, eta amorosturik zegoelako agertu ote zigun bere ezkontzeko asmoa, pentsaturik ezen aitari edo amari bihotza beratuko zitzaiola eta haien kontsentimenduarekin eraman zezakeela aitzina bere asmo hura? Zeren eta erdibide baten bila ibil baitzitekeen orduan ere osaba Joanikot, ezkontza harekin urrats bat aitzina egiteko asmoz, baina inguruko jendearekin hautsi gabe, nahiz eta bazekien ezen milatik behin gerta
|
zitezkeela
horrelako gauzak...
|
|
|
uste nuen bezala, amak hartan parte hartu bazuen, zergatik ez zen osaba jauregirat etorri kontuen eskatzerat? Edo, gauzak, bertzerik gabe, berez joan ote ziren, eta Maddalenek azkeneko mementuan ezezkoa eman ote zion osaba Joanikoti, harreman haietarik etor lekizkiokeen kalteak onurak baino gehiago izan
|
zitezkeela
irizten ziolako, edo Jainkoak daki zeren beldur zelako, eta ahalke ote zen osaba, haren ondoren. Eta, nola ura, irakiten duenean, lehertzen den mila burbuiletan, zeinak egin orduko desegiten diren bertze mila burbuila sortzeko, hala lehertzen eta berritzen zitzaizkidan neuri galderak burmuinetan.
|
|
|
Ordea, berehala ohartu ahal izan nintzen ezen ene ideiak eta ene asmoak gauza bat zirela, eta bertze bat begien aitzinean nuena, eta nekez inkarna
|
zitezkeela
ene ideia haiek Urbiaingo orduko bizimoldean eta jende haien baitan...
|
|
|
...har ote dizut ezen, segidan, bere eremurat eraman zuela osabak solasa?, azaltzen ziolarik gitarra joleari nola gitarraren hots harmonikoen azpian —eta berak kantatu kanten azpian, azken finean— numeroen mundua zegoen, zeren notak eta soinuak harien luze lodien araberakoak baitziren, eta jotzailearen hatzen hariekiko posizio erlatiboen araberakoak, eta distantzia haiek guztiak neurtu egin
|
zitezkeela
eta numeroetan eman.
|
|
|
Eta Elbira eta bion arteko maitasuna, nik hain garbitzat eta hain txukuntzat jotzen nuena, lohiturik ote zen, bada, orduko...? Eta, nola bainekien ezen zalantzarik tipienak torturatu eta martirizatu eginen ninduela erremediorik gabe, eta nola bainekien, halaber, ezen ene pentsu eta erreflexione guztiak ezin izan
|
zitezkeela
sukai berriak baizen, ene barrengo sua areagotuko zutenak, hala permatu eta entseiatu nintzen, handik harat, anaiaren eta Elbiraren urratsen eta aztarnen isil gordean jarraikitzerat, egia neure begiz frogatu ahal izaiteko.
|
|
|
Izan ere, nola oroitarazten didaten mutilaren hitzek Tomas Mororen Utopia ko pasarte hura, noiz eta, Utopiako lurretarik eta hango parajeetarik ibili ondoren, Rafael Hitlodeok kontatzen baitzion Tomas Morori berari, gobernuak zuzenagoak izan
|
zitezkeela
, baldin gobernariek filosofoak aintzakotzat hartzen bazituzten, nola kontseilatzen baitzuen Platonek berak ere, baina, aldiz, gauza ezin seguragoa zela eta ezin klaragoa ezen Frantziako erregek eta haren Kontseiluak, konparazione, hutsaren hurrengotzat izanen zituztela filosofoen eta bertze jakintsuen erranak eta, halatan, Kontseiluko kontseilarien kontseiluei jarraikiz, azpilanaz eta azpijokoaz ...
|
|
|
Eta galdetzen dizut: erran zienean Jesusek fariseoei ezen publikanoak eta putak aitzinetik izanen zituztela zeruko erresuman, ez al zitzaien erraiten ari ezen publikano eta puten listakoak izan
|
zitezkeela
, halaber, indiar gorri on guztiak, beltz on guztiak, giristino on guztiak, agot on guztiak, judu on guztiak, musulman on guztiak, zientzilari on guztiak, eta pertsona on guztiak, ororen buruan?
|
|
|
Eta gertaki eta iduri haien desfilean, bortz idurirekin geratu nintzen azkenean, zeren lau baitira munduaren puntu kardinalak, baina bortz ditu ene amorioen lurrak: bata zen Laura, Pisako kaleetan aurkitu neskatxa hura, aingeru baten aurpegia zuena baina zangobakarra zena, eta makulu baten gainean zebilena; bertzea zen Elbira, zeinak eman baitzidan sagar ezti ahanztezin hura, zeren eta lehen musua ez baita nehoiz ere ahanzten; bertzea zen Mignon, zeren ezin magnifiqueagoa baitzen; bertzea zen Rosa de Osorio, zeinak irakatsi baitzidan ezen ezin ahantz
|
zitezkeela
plazer tipiak plazer handien izenean; eta azkena zen Nenbo, zeren gauak egun egiten baitzitzaizkidan haren besoetan, hura beltza zen arren, gaua baino beltzago.
|
|
|
...a nuen, zeren bakea nuen eta bizitzaren jakintasuna nuen, zeinak erraiten baitzidan ezen gauzak zetozen bezala zetozela eta pairuz hartu behar nituela haiek guztiak; eta erraiten zidan, halaber, ezen zorigaitzik handiena ez zela zorigaitza bera eta zorigaitzaren existentzia, baina haren eramaiteko ez ahalik ez argirik izaitea; eta erraiten zidan, finean, ezen nekearen ertzetik eta hegitik ere heda
|
zitezkeela
besoak harat eta honat, eta adimenduaren argiak egin zezakeela gure besarkada bakoitza, ez sutsuagoa, baina bai zabalagoa, zeren zinez izan baitzitekeen zabalago ulertzen zuèn eskuaren fereka, ulertzen ez zuèn suaren horzkada eta ausikia baino.
|
|
|
—Ote da munduan sufritu duenik eta ordaindu duenik zuk bezainbat, ama? Edo, ez ote zara ohartzen ezen zure hutsak eta zure faltak nihaurk eginak izan
|
zitezkeela
, zeren zu aita Bartolome Ziaurrizkoarekin inkontratu baitzinen hemen Ur biainen, eta ni jaun Andrérekin han Salamancan, eta hori izan da bion artean izan den aldea?
|
|
|
Eta hura halakoa zen eta harekin ikasi nuen ezen ezin ahantz
|
zitezkeela
plazer tipiak eta apurrak plazer handien izenean; eta, nola haren etxetik ez oso urrun mendi tipi bat baitzegoen, norat joaiten baikinen noizik behin paseoan, hala, harekin ikasi nuen, orobat, ezen bezain ederra izan zitekeela bidea; eta, are gehiago, zeren harekin ikasi bainuen ezen ez zela gainaren eta gailurraren atzemaitea conditio sine qua non a mendiaz eta mendiaren ederraz gozatzeko.
|
|
|
Marlowe, Milton eta Shakespearerena, konparazione. ...ikasi bainuen, orobat, hainbat arrazoin —Huar te Garazikoak gizon emaztekien tenperamentuen adierazteko erabili zituenak baino hagitzez ere molde garbiagoan eta gardenagoan, Hipo kratesek eta Galenok erabili zituztèn hotzaren eta beroaren, hezearen eta lehorraren teorietarik haratago—, arimaren estalkien desestaltzeko baliatzen zituenak, eta bulkatzen zutenak erraiterat ezen ezin bereiz
|
zitezkeela
bertuteak eta bizioak, zeren berdin edan baitzezakeen nola bizioak bertutearen errapeetarik hala bertuteak bizioenetarik. Eta Sir Charlesekin ikasi nuen, halaber, dakidan ingeles apurra.
|
|
|
...ta txakurrei ezinikusi handia zieten; erran zigun, halaber, nola haien moldatzeko eta ematzeko, begiak estaltzen zizkieten, baita alhatzen eta torturatzen ere etengabe, loa eragotziz euli hosto batez, eta hala meneratzen eta bezatzen zituztela urte erdiko epean; erran zigun, gero, ezen, handik aitzina, aski zela, haien gobernatzeko, lokarri edo soka batez giltzurrun aldetik lotzea, eta hala eraman
|
zitezkeela
baterat edo bertzerat, soka eskuan harturik eta soka hartaz gidaturik; eta erran zigun, finean, ezen ez genuela piztia hura sekula kaiolaratu behar, zeren tristetzen eta goibeltzen baitziren, gaixotzen eta hiltzen.
|
|
|
...tuzten— izugarrizko inportantzia emaiten zien, zeren, bataz, ume umetarik hala irakatsi baitzioten Ezpeldoiko jaun Christian Etxehandik eta haren emazte Graziana Larresorok, zeinak baitziren haren gurasoak, eta zeren, berriz bertzea, sinetsirik baitzegoen, gurasoek irakatsiaren arabera, ezen haiek gabe ordena gal zitekeela eta anabasa sort, eta anabasatik basakeria eta bidegabekeria baizik ez
|
zitezkeela
iguriki. Eta hargatik nahi izaiten zuen gauza bakoitza bere lekuan, nola atea bere erroan, ongi jarria eta pausatua, guztiak ere mosaiko baten piezak balira bezala.
|
|
|
Eta oroitzen dut, halaber, neure lehen itsasaldi hura, zeinean Alessandro de Novara kapitainak erran baitzidan, ezen, Suedia, Ternua eta iparreko bertze herri batzuetako itsasoetan, izotz puskak ediren
|
zitezkeela
, katedralik handienak baino handiagoak izan zitezkeenak, eta begietarat puska tipi bat baizik erakusten ez zutenak, zeren ura izotza baino trinkoagoa den, eta zamauntzi eta gerlauntzi bat baino gehiago hondatu eta hondoratu izan zela, ezkutuko zatia ez ikusteagatik eta harekin behaztopa egiteagatik. Eta zer da, bada, gure gorputza, jaun André, igeri doan untzi bat baizik, itxurazko gaiztasunen eta zailtasunen saihesteko gai dena, baina ez azal barnekoen eta hondarrekoen...?
|
|
|
Baina natorren berriro afari hartarat, eta derradan ezen gauza bakarra zekitela edo jakin uste zutela tenore hartan afaldarrek: ezin joan
|
zitezkeela
osabaren kakategirat, baldin sugegorriren baten bisita izan nahi ez bazuten bederen. Baina zer gertatu zen orduan?
|
|
|
Izan ere, ez ote gara, bada, halakoak, jaun André, Adan eta Ebaren denboratik, zeren zuhaitzetik ez jateko debekua jaso zutenean piztu baitzitzaien haiei ere hartarako gogoa eta desira, halako suertez, non egin behar ez zutena egin baitzuten hondarrean? Eta afaldarrei ere bertze hainbertze, zeren, nola baitzekiten ezin joan
|
zitezkeela
kakategi hartarat, uste zutelako ezen sugegorriek habiatzat hartu zutela, hala etorri zitzaien guztiei, handik berehala, harat joaiteko gogoa, baina nola ezin joan baitziren, haurdun geratzeko perilean jarri nahi ez bazuten bederen, hala barreiatu eta sakabanatu ziren jauregiaren gibelaldeko landetarat, hertze aharratuen kolerari bide baten emaiterat osaba Joanikotek haiei guztiei oihuka adierazt... Eta Villagrandeko dukea ere harat joan zen, nahiz eta bertzerik ere egin zezakeen:
|
|
|
Borroka hartan, ordea, gurutzea galdu zuen. Eta, ikusi zuenean ezen gauzak urrunegi joan
|
zitezkeela
, osabak ora bereganat erakarri, eta hala erran zion aita jesuitari:
|
|
|
...André, ezen neure gogoak aise egiten duela jauzi leku batetik bertzerat, eta istant hartan ere egin zezakeela, Amsterdameko taberna hartarik Avignonerat, konparazione, nola azkenean egin baitzuen, zeren hark Mignon erran baitzuen eta neuri Avignon etorri baitzitzaidan bururat ezin xuxenago, umetan osaba Joanikotekin hitzekin jostetan aritzen ginenean bezala, nahiz eta badakidan ezen nekez ediren
|
zitezkeela
Mignonenak eta aita saindu zismatikoenak baino kezka eta ardura diferentagoak eta desberdinagoak, zuhaurk ere, ene argibiderik gabe, ederki uler dezakezun bezala.
|
|
|
Ordea, amorioaren denbora bertze denbora bat da, eternitatearekin eta sekula gabeko sekularekin lotua dagoena, eta, nola behin eternitatea ukitzen duen lurtarrak uste duen, nahiz eta artean lurrean bizi izan, ezen betiko ukitu duela, eta ezin uler daitekeela, hartaraz gero, lurreko denbora bertze molde batean, hala uste izan nuen nik ezen ene arima kaio eternal bat bihurtuko zela egun guti batzuen buruan, eta hala ibili ahal izanen zela itsas gainean, akabantzarik gabeko hegaldi batean. Banuen, halarik ere, aitzinetik, Elbirarekin bizi izan nuen esperientzia, adierazten zidana ezen lurrean bizi zitezkeen eta zerurako bidean jar gintzaketen mementurik ederrenak ere euli farfailen hegoak eta haien hegaldiak bezain hauskorrak izan
|
zitezkeela
eta noiznahi den jar gintzaketela haiek, berriro ere, lurrerako bidean, nola gertatu baitzitzaidan niri neure lehen amorio harekin; haatik, badakizu nolakoa den amorioa, jaun André: hartarik libratzen garenean, uste izaiten dugu ezen ez garela berriro eroriko, zeren, zentzua berreskuraturik, ezinezkoa iduritzen zaigun; baina, noiz eta ustekabean berriro harrapatzen baikaitu, galtzen dugu bertze behin zentzua eta, zuriezina zuritu nahian, asmatzen ditugu zentzurik gabeko zentzugabekeriarik handienak, halako moldez, non bailirudike ezen zentzua galtzeari irizten diogula zentzuzkoen.
|
|
|
Arestian aipatu dizut Buscón eta aipatu dizkizut Boccaccioren ipuinak... edo berdinzki aipa niezazukeen Tormesko itsumutila edo pikaroen bizimoldearen gaineko bertze edozein kontakizun edo nobela; izan ere, gero eta iduritzenago zait ezen liburu haien orrietarik atereak izan
|
zitezkeela
nik egun haietan bertze marinelei aditurikako hainbat historia, edo nihaurk neure begiez ikusi hainbat ikuskizun ikusgarri —konta niezazukeen, konparazione, arnoan zopatzen zen hordiaren kasua, arnoz bete tina batean ito zenarena; edo bertze gizon harena, zeinak amoranteari bihotza atera eta frijiturik jan baitzion; baina ez zintuzket kontakizun hauekin gogaitu nahi, zeren aitzinago ere izan...
|
|
|
Eta nik pentsatu nuen, kapitaina hura erraiten ari zelarik, ezen banekiela nola ihardetsiko niokeen, baldin hitz haiek urte pare bat lehenago erran izan balizkit: ihardetsiko nion ezen haiek guztiak agure zahar urtatuaren desenkusak zirela, hain bainengoen haragiak itsuturik; orain, aldiz, pentsatzen nuen ezen jakintsu baten hitzak izan
|
zitezkeela
. Zeren neure harreman haietan ez bainion lekurik utzi amorioari —ez letra handiz ez tipiz skriba zitekeenari—, ez amorioaren itzalari, eta ez amorioaren kutsurik izan zezakeen bertze deusi, baina hutsalkeriari eta banaloriari.
|
|
|
Etxean sartzean, neskaren ganberatik ateratzen zen musika isila iragarpentzat hartu nuen, neure itxaropenik goxoenak konplitze bidean egon
|
zitezkeela
. Ate itxian jo ala, bertzerik gabe, asotsa atereaz neure burua seinalatu, erreklamatuko ninduen unearen aiduru, horra zer gelditzen zitzaidan erabakizun.
|
|
|
Dabidekin larrua jo  tzen ibili eta gero, hura niregana abailtzen zenean, ezin argiago sumatzen nituen haren taupada artean bortitzak, artean ohiko erri  tmotik oso urrun zeudenak. Taupada bizkor haiek, une batetik bestera geldi
|
zitezkeela
ziruditen haiek, bizitzaren hauskortasuna sentiarazten zidaten, eta Herio edozein momentutan etor zitekeela Dabid eramatera.
|
|
|
Baina bigarren kasu honetan bakarrik dauka judizioak asertzio perpaus baten forma gramatikala, soilik desira baten adierazpena izan arren. Carnapek esan bezala69, badaude filosofoak balio enuntziatuak enuntziatu deklaratibo edo baiezkoekin nahastatu dituztenak, egiazkoak edo faltsuak izan
|
zitezkeela
uste izanez. Ondorioz, balio enuntziatuen aldeko zioak ematen saiatu dira, arerioena ezeztatzeko.
|
|
2001
|
|
|
sinesmen pertsonalak eta helburuenaraberako sinesmenak beraiek, sinesmen egozentrikoak? deiturikoan taldeka
|
zitezkeela
, eta sinesmen orokorrak eta normatiboak aldi berean,, sinesmen exozentrikoak, deitu zutenean taldeka zitezkeela.
|
|
|
deiturikoan taldeka zitezkeela, eta sinesmen orokorrak eta normatiboak aldi berean,, sinesmen exozentrikoak? deitu zutenean taldeka
|
zitezkeela
. Gainera,, sinesmen egozentrikoak?
|
|
|
Asko hitz egin omen zuten. Joaterakoan, bien artean rollo ona sortu zenez, neskak bere telefono zenbakia eskatu omen zion, noizbait zerbait hartzeko gera
|
zitezkeela
esanez. Hitz egiteko soilik.
|
|
|
Bai eskualdeen eta baita eskualde hizkuntzen kontra ere. Azken hauen kontra aldezturiko argudioak frantsesaren kontraere berdinbe rdin erabil
|
zitezkeela
gogoratzen zuen Piarres Lafittek:
|
|
|
P roiektu hidroelektrikoak etorkizunean kaltegarriakizan
|
zitezkeela
aurreikusten zen, baina, badaezpada ere, Quebeceko gobernua kalte soziologikoengatik erantzunkizunik gabe uzten zuen puntu bat ezarri zen itunaren 8.1.3 atalean. Giza kalteen argudioa baliogabetuta geldituko zen etorkizunean cree ek edo inuit ek egitasmo hidroelektrikoen aurka jotzea erabakiz gero.
|
|
|
lurra, airea, sua eta ura. Os agarri horien kantitate osoak iraun egiten zuela pentsatzen zuten, baina beraien artean era oso ezberdinetan nahas
|
zitezkeela
pentsatzen zen. Gorputz zerutiarrak bosgarrenosagarri edo esentzia batez osaturik zeuden, eterea edo" quintaesentzia" deiturikoa, hain zuzen ere.
|
|
|
Apocalypse Now filmaren minean kausitu ginen ote? Gero, abilkiago aritzearren, Clausewitzen gerla taktikak aztertu genituen, esperantzaz murritz, gauzak berenaz alda
|
zitezkeela
konturatzen hasi ginen arte. Oroitzen?
|
|
|
Zerbaitek agindu zidan, barru barrutik, gauzak ezin
|
zitezkeela
horrela gelditu. Ezin nion tirriari eutsi.
|
|
2002
|
|
|
Dendrokronologiaren aitzindari Andrew E. Douglass bera AEBetako indioen kanpamenduen aztarnetan lan egiten zuen arkeologoa zen. Zuhaitzen eraztunak aztarnak datatzeko baliagarriak izan
|
zitezkeela
ohartu zenez, Arizonako eskualde hartako arbolik zaharrenetatik laginak atera zituen, eta 1284ra arte atzera egiten zuen kronologia osatu zuen. Baina zurezko aztarna arkeologikoen eraztunek ez ziren kronologia hartan egokitzen, eta, beraz, aztarnok 1284 urtekoak baino zaharragoak zirela ondorioztatu zuen Douglassek.
|
|
|
Mende honen bigarren hamarkadan hainbat trikuharritan egindako indusketetan (Portuzargaña E, Intxusburu, Beotegiko Murkoa...) egur ikatz zatitxoak edokimoak kausitu zituzten eta hauek su eta argi eskaintzak izan
|
zitezkeela
uste zuenJ. M. Barandiaranek (1953); Leisner ek, berriz, (1951), su garbitzaileak?
|
|
|
batez inguratzea eta tumulua zutik ezarritakoharri zirkulu batez inguratzea). Hori dela eta, badirudi, hilerri horien eraikuntzanziharduten adituak (edo lan-taldeak) egon
|
zitezkeela
, eta euren esku egon zitekeelatrikuharri berriak altxatzea. Gainera, agian, horien ardura izango zen, ez soiliktalde bateko edo lurralde bateko hilotzak bilduko zituen egiturak egitea, baizik eta, halaber, horren inguruko sinesmenak eta erritualak ezagutzea, hedatzea, betetzea, etab.
|
|
|
Hauek gure lurraldeko trikuharrietan hain urriak direnez (Longarren. Biana? ehun hildako baino gehiago egon arren, ez zen bat bakarraere aurkitu), lepoko bat osatzeko ez dira aski izaten (agian, lehengai galkorrez ereosatuko zituzten), eta, horregatik, kuttunak edo zinginarriak izan
|
zitezkeela
ziotenT. Aranzadik, J. M. Barandiaranek eta E. Egurenek lehenengo trikuharrien indusketa txostenetan (Barandiaran, 1975:
|
|
|
Batetik, klase loturen ahultzea frogatzea; eta horri lotuta, bestetik, itxuraz kontraesankorrak diren bi jazoera,, desberdintasun sozialen harremana? eta, klase sozialen izaera?, desberdintasun sozialen indibidualizazioari esker azal
|
zitezkeela
frogatzea. Era berean, gizarte garaikidean fenomeno sozial berriak ematen ari direla erakutsi nahi izan da, azken ideia hau ondorengo bi ataletan esandakoarekin osatu bada ere.
|
|
|
Hazkunde ekonomikoa epe laburrerako ikuspegia da, ingurumena etengabe ahulduz. Dennis Meadows buru zuen txostenak garbi utzi zuen hazkundearen mugak ingurumenaren kutsaduragatik izan
|
zitezkeela
, hasieran uste izan zen energiaren eta baliabideen urritasunagatik izan beharrean.6 Ikuspegi horrek berebiziko lehentasuna hartuko du Ingurumenerako Nazio Batuen Programak Rio-n 1992an antolatu Lurraren Goi bileran. Biztanleria, kontsumo eredua eta horretarako erabilitako teknologiaren ondorioz, teknosfera eta biosfera aurrez aurre egotearen eztabaida sendotu egingo da.
|
|
|
jo da: gauzak zergatik, zein modutan jazotzen diren adierazten du (baita beti desberdinak izan
|
zitezkeela
ere). Hots, gizarte bat, potentzialki
|
|
|
Azaldutako guztia gogoratuz, laburpen gisa nahi bada, gatazkaren soziologiak humanitatearen joan etorrian, aurrezarritako helburu baterantz bideratutako denbora linealean oztopoak sortu ezin
|
zitezkeela
zioen. Denbora linealaren nortasun itxi eta behin betiko finkatuak helburu berri eta aurrez ikusi/ pentsatugabeak ezin sortzea adierazten du.
|
|
|
1862 urtean eginiko ikerketa batzuen arabera, argi ikusi zen kable bidez irudiak igor
|
zitezkeela
. 1875 urtean, Bostongo George Darey k irudi batzuk igorri zituen kable bidez, selenio bateria batek sortutako elektrizitate bulkadei esker.
|
|
|
Hala, adierazi du kasuen %50, 2 kontrako ondorioei zor zaiela; %46, 5, botiken erabilera okerraren ondoriozko tratamenduak huts egiteari, eta %3, 3, intoxikazioei. Kasu guztiak aztertu ondoren (1999 eta 2000 urteetan ospitaleko larrialdi zerbitzuan jasoak), autoreek uste dute kontrako ondorioen diru sarreren erdiak eta porrot terapeutikoko kasu guztiak saihestu
|
zitezkeela
. Baina zergatik huts egiten dute saihestu daitezkeen kasu gehienek?
|
|
|
Brendan McCormick tabako enpresako bozeramaileak, herenegun galdetuta, hauxe dio: “aspalditik dakigu partikulak iragazkietatik aska
|
zitezkeela
, baina, gure datuen ebaluazioaren arabera, ez dugu uste erretzaileen osasunerako arriskurik ekar dezakeenik. Datuek erakusten dute arnasteko probabilitatea oso ahula dela, eta ez dute iradokitzen zigarro iragazkietako zuntzak benetan biriketan sartzea”.
|
|
|
Ozeanoen igoera horren ondorioak katastrofikoak izan daitezke Txinarentzat; izan ere, herrialde horretako kostaldeetan hiri handien %70 dago, ia 1.300 milioi biztanleko kopuruaren erdia baino gehiago eta ekoizpen ekonomiko nazionalaren %60 “Garapen sozial, ekonomiko eta kultural handiagoa duten kostaldeko eskualdeek galera handiak izango dituzte itsasoaren maila igotzen jarraitzen badu eta oreka ekologikoa txikituta geratuko bada”, adierazi zuen Ding Yihuik, Meteorologia Institutu Nazionaleko adituetako batek. Du Bilan Ozeanografiako Bulego Nazionaleko ikertzaileak nabarmendu zuen Ibai Horiko deltak, Perlas ibaia eta Yangtse ibaia partzialki urpean gera
|
zitezkeela
ozeanoen etengabeko igoerak. Horrek ondorio latzak izan ditzake, hiru deltak Txinaren garapen ekonomikoaren zati handi bat biltzen baitute:
|
|
|
Ontzi batzuek 45 korapilotan nabigatzen dute, ia 85 kilometro orduko. Albaitaritzako Unibertsitateko talde batek ezarri zuen kolpeak zetazeoen entzumen gaitasunaren galeraren ondorio izan
|
zitezkeela
. Biktimen autopsiak berretsi zituen hipotesi bat:
|
|
|
Azterlanean, Indianako Unibertsitateko zientzialariek eta Osasunaren Institutu Nazionaleko bi ikertzailek duela 15 urte kontserbatutako zilbor hesteko odola desizoztu zuten eta bideragarria zela frogatu zuten. Zelulak laborategiko laboreetan ugaldu
|
zitezkeela
ikusi zuten, eta espekimenak hezur muineko edo immunizazioko sistemarik ez zuten saguei aplikatu zitzaizkien. “Izoztuta egon zen zilbor hesteko zelulak ugaltzen eta hezur muineko zelulak sortzen hasi ziren”, dio Hal Ek. Broxmeyer, ikertzaileetako bat.
|
|
|
Gu laurok. Eta nahi izanez gero etor
|
zitezkeela
gurekin. Lekua bazegoela eta ederra izango zela egun batzuk batera egitea.
|
|
|
Batzuk atseginago izan nituen, eta beste batzuk ez hainbeste, jakina, baina inportanteena niretzat, irakurle nintzenez gero, euskarazko produkzioari men egiten hasi nintzaiola izan zen, gero eta grina handiagoz gainera. Eta aurki konturatu nin  tzen, esaterako, Euskal Herrian gaztelaniaz egiten zen literatura baino dezente interesgarriagoa iruditzen zitzaidala euskarazkoa, eta maisulanak ere aurki
|
zitezkeela
gure literaturan, bai argitaratzen ari ziren liburuen artean, bai aurreko hamarkadetako obren artean ere (neofitoaren grinaz, denbora eta liburu galduak berreskuratzen saiatu bainintzen).
|
|
|
Irandar iraultzak itzelezko eragina izan zuen. Islamisten lehen garaipena bilakatu zen, eta beren ideiak errealitatean gauzatu
|
zitezkeela
nabarmendu zuen. 80ko hamarkadaren hasieran, iraultza islamikoa bolbora lorratza renmodura Ekialde Hurbil osoan heda zitekeela zirudien.
|
|
2003
|
|
|
Ezker abertzaleko herritarrengandik pertzepzio natural bat izan da, ezker abertzaleko helburu eta asmoekin bat. Maiatzaren 13 hartan, ezker abertzaleko jende askok Ibarretxe abertzalearengan sinetsi zuen, eta bide demokratikoetatik burujabetzarako pausoak eman
|
zitezkeela
ikusi zuten. Aurten egingo den zehaztapenean Ibarretxeri botoa eman zioten ezker abertzalekoek 2001eko euren hautua berresten ari dela ikusiko dute.
|
|
|
Nafarroako Auzitegi Nagusiak Hizkuntza Eskubideen Behatokiak aurkeztutako helegiteari erantzunez plazaratu berri duen sententzian euskara jakitea" plus" bat dela dio. Behatokiak elebidunak ziren pertsonak, langile elebidunak eskatzen zituzten lanpostuetarako bakarrik aurkez
|
zitezkeela
zioen barne deialdia salatu asmoz jarritako helegitea zen. Auzitegi Nagusiak, Behatokiari arrazoia emateaz gain, Nafarroan indarrean zegoen 2000 urteko Foru Dekretuko artikuluetako bat bertan behera utzi du.
|
|
|
Ezagutzen ditugu Loti ederra, Mari Errauskin, Pinotxo edo Txanogorritxu pertsonaiak, baina sarri ez dugu ipuina ondo gogoratzen, edo bata bestearekin nahasten dugu. Jendeak ipuinekin duen anabasak umorez har
|
zitezkeela
pentsatuta erabaki zuten Kanpingagsekoek Patxi Barcoren zuzendaritzapean" Bazen behin... gutxi gorabehera" antzezlana muntatzea.
|
|
|
Joseba Apaolazak azaltzen duenez, hasieratik ikusi zuten ipuinak material egokia izan
|
zitezkeela
antzerki testu komiko bat sortzeko: " Nahiko ezagunak izan arren, zalantza asko izaten ditugu askotan ipuinak kontatzerako garaian.
|
|
|
l) Zentzarazpena. Neurri honen kasuan, adingabeen epaileak errieta egiten dio adingabeari; errieta horren helburua da adingabeak ulertzea berak burutu dituen egitateak larriak direla eta larriak izan direla edo izan
|
zitezkeela
, orobat, egitate horien ondorioak. Berebat, adingabeari galdatzen zaio etorkizunean halako egitaterik ez burutzeko.
|
|
|
Beste batzuk, ordea, iraultza eta haustura idei berri horiek abstrakzio eta abangoardietako artearen bidetik egin
|
zitezkeela
uste izan zuten. Hauek esperimentazioan arituko ziren, proletalgoa klase berria izanik, honentzako lengoaia berri bat sortu nahian.
|
|
|
Alde batetik, askoz ere jende gehiago hurbilduko zela uste zelako. Azken aurrekontuak 500 lagunentzako egoitza izan zuen kontuan, baina 1000 ere izan
|
zitezkeela
pentsatu zen, urtetik urterako gorakada kontuan hartuta, eta, lehen aldiz egingo zela Hego Euskal Herrian aintzat hartuta. UEUren nahia ikasle gehienei egoitzaren erdia ordaindu ahal izatea zen, lor zitezkeen diru-laguntzen mende, betiere.
|
|
|
Sidney Pierce Floridako Hegoaldeko Unibertsitateko (AEB) Biologia Saileko zuzendaria dela azaldu du. ), adierazi zuen ezen, Txileko Zentroak bidalitako irudien arabera, balea hondakinak izan
|
zitezkeela
, baina, aldi berean, beste azterketa batzuk egin nahi zituela erabat seguru egoteko. Bestalde, Michel Raynal kriptozoologo frantsesa harrituta dago 1896an Floridan aurkitutako olagarroaren eta La Doncellako izakiaren arteko antzekotasun bikainagatik, nahiz eta ez duen baztertzen zetazeo baten hondarrak izan daitezkeela.
|
|
|
Ikertzaileek 2000ko maiatzean aurkitu zuten fosila, baina orain arte ez dute aurkitu aurkitutako pieza guztiak sailkatzea lortu. Beste karraskari batzuen familia berekoak izan
|
zitezkeela
uste zuten, hala nola, txintxillak, bizkaitarrak edo bakaranak. Aztarnak aztertzean, garezur osoena duen bigarren ale batekin batera, zientzialariek jakin ahal izan zuten “Phoberomys pattersoni” a “Pacarana dinomys” en historiaurreko arbaso bat dela, Indietako untxitxoaren (“Cavia porcella”) hurbileko ahaidea.
|
|
|
Sekula ez dira ondo konpondu sugandilak eta ekilibristak. Sugandilak eta erleak, ostera, lagun handiak izan
|
zitezkeela
iruditzen zitzaion Matiasi, zergatik ez bazekien ere. Dena dela, ez zituen amets berean ikusi sugandilak eta erleak; sugandilak aurreragoko amets batean ikusi zituen Matiasek, zaharragoak iruditzen zitzaizkiolako.
|
|
|
Gauzak imajinatu zituen. Pentsatu zuen espazio horretan bertan egon zela neska minutu batzuk lehenago, intimitatean, eta okurritu zitzaion biak batera ere –neska eta Matias– elkarrekin egon
|
zitezkeela
bainugelan, naturaltasun osoz. Baina berehala desestimatu zuen pentsamendu hori, guztiz partziala eta partidista zelako.
|
|
|
Emakumeak une batzuk lehenago eman zizkidan zirriborroak izenik gabeko idazle horrenak izan
|
zitezkeela
pentsatze hutsak aztoratu egin ninduen eta bulegoan batetik bestera nenbilen, ibilian irakurriz, ez baitakit egonean pentsatzen, eta, telefonoak jo zuelarik, jaramonik ez egitea erabaki nuen.
|
|
|
Halakoentzat beren jatorrizko komunitatea gauza segurua da, eta hain naturala, ze ez zaie burutik pasatzen bestela izan zitekeenik, hiltzeko arriskuan dagoen komunitate batekoak izan zitezkeenik. Jaio
|
zitezkeela
, adibidez, urte gutxiren buruan biztanleria aniztua eta paisaia desitxuratua edukiko zuen Gipuzkoako herri industrial batean.
|
|
|
Makur hori, alabaina, ez da bide bakarra erakusteko herri hura printzipiook ezagutzetik urrun zegoela; bestelako frogak ere nabarmentzen dira haren filosofoek gizartearen hasierari eman zioten ikuskeran, gizarte honen oinarria berorietan baitatza. Gizakien arteko batasuna baliabide gisa antzatetsi beharrean, iruditu zitzaien gizaki horiek oihanetan bizi zirela, hezitzeke, lotura eta komunikaziorik gabe, eurotariko bat gizartean bizi
|
zitezkeela
konturatu arte. Lan izugarri hori egiteko, eurok zentzarazten hasi zen.
|
|
|
Berak uste zuen Lupe eta gazte biak, gazte biak eta Lupe, arazo izango zirela elkarren ondoan jarritakoan. Txinpartak ere irten
|
zitezkeela
konbinaketa harrigarri horretatik. Bi ekintzaile eta ertzain bat.
|
|
|
Bazekien ederki ez zegoela han ezer. Gaizki eta txarki zeudela gauzak zeharo, eta, deskuidatuz gero, okerrago ere egon
|
zitezkeela
.
|
|
|
Matxitxakoraino egin genuen bidean izan genituen kontrolak ez ditut gogoan. Uste izatekoa omen zen faxistak itsasoz alde egiten saia
|
zitezkeela
.
|
|
2004
|
|
|
«Hurrengo urteetan, behi esnearen proteinarekiko sentsibilizatuta zeuden haurren %75ek hasieratik zuten amagandiko edoskitzea, eta lehen txerto esnearen sintomak izan zituzten. Beraz, susmatzen dugu umetoki barruan sentsibilizatu
|
zitezkeela
, antigenoaren transplazente igarotzearen ondorioz».
|
|
|
Susmoa ez da hutsala. Hain zuzen, 2003 urtean zenbait artikulu argitaratu ziren, zeinetan frogatzen baitzen, laborategi mailan, infekzioaren aurrean sentikorrak diren saguak infektatu
|
zitezkeela
beren dietan hegazti gripeak jotako ahateetatik zetozen partikula biralak sartzen baziren, zehazki, gaur egun Asiako hego ekialdean gizakiei eragiten dien andui bera. Hala ere, OMEk egindako atariko azterketetan argitaratu berri diren beste datu batzuen arabera, badirudi elikatze bidea ez dela funtsezkoa infekzio birikoa transmititzeko.
|
|
|
Osasun eta Kontsumo ministro Elena Salgadok adierazi duenez, epe ertainera «ezin hobeto begiratu» ahal izango litzateke tabakoaren, alkoholaren eta hidrokarburoen gaineko zergak aldatzea, osasun publikorako funtsak handitzeko; izan ere, «zentzuzkoa» da, zergen bidez finantzatzen den sistema baterako, «finantziazio handiago hori ere zerga handiagoetatik etortzea, lurralde administrazioen erantzukizun fiskal handiagoa erabiliz». Hala ere, Salgadok baztertu egin zuen «epe motzerako neurriak» har
|
zitezkeela
; adibidez, euro bat kobratzea kontsulta bakoitzeko. «Euro bat kontsulta bakoitzeko, sistemaren bidez bereganatzen da, erabateko azkartasunez, eta behartsuenak medikuarengana joatea baino ez du geldiarazten», adierazi zuen.
|
|
|
Hori guztia Ekonomiako Estatuko idazkariak eta Aseguruen eta Lehiaren zuzendari nagusiek berretsi zieten atoi enpresei, joan den ostegunean izandako bileran. “Akordio batera irits
|
zitezkeela
esan zitzaien, baina Lehiaren Defentsarako Auzitegiak egingo lukeela lan, eta okerragoa izango litzatekeela, baliorik gabe geratuko litzatekeelako eta, gainera, zehapena ekarriko lukeelako”, adierazi zuten Ekonomia Ministerioaren iturriek. Aurkeztutako testuak, gainera, bi negoziazio maila sortzea proposatzen du:
|
|
|
Egunkari britainiarrak dioenez, Gobernuak isilpean jokatu izana leporatu diote, Osasuna Babesteko Agintaritza deritzonak egoera ebaluatu ondoren harremanetan jarri diren nazioen izenak zabaldu nahi ez dituelako. Joan den astean, Britainia Handiko Gobernuak Erresuma Batuko 6.000 herritar ingururi jakinarazi zien CJDz kutsatuta egon
|
zitezkeela
, baina agintariek uste dute arriskua txikia dela. Pertsona horietako gehienak hemofilikoak dira, eta, 1999 urtea baino lehen, ondoren gaixotasuna garatu zuten emaileen odola jaso zuten.
|
|
|
Ez zen nahikoa. Bazekien horrela ezabatzean Windows eko sistema eragileak datuak bistatik kentzen zituela nolabait, baina bertan geratzen zirela, ezkutuan, eta programa egokia erabiliz gero (Filerecovery, GetDataBack...) datuak berreskura
|
zitezkeela
. Bazeuden, baita ere, datuak erabat suntsitzeko programak (Eraser, KillDisk...), baina berak ez zeukan han horrelakorik.
|
|
|
Gela zabaltzea aski jakiteko! Mireiak mundu anitz egon
|
zitezkeela
ihardesten zion: batean katua hil egingo litzateke; bestean bizirik iraungo luke.
|
|
|
Konbentzitu zuen sukalde buruak, neurri hartatik ondorio txarrak besterik ezin
|
zitezkeela
sor, jatetxe bat ezin baitzen inola ere Miserikordi Etxe batekin alderatu, konforme, baina ezta eskola edo haurtzaindegi batekin ere, eta onena gauzak bere horretan uztea zela.
|
|
2005
|
|
|
Auzitegi Konstituzionalak argi azaldu zuen Aukera Guztiak taldearen sententzian hautagai zerrendak ezin utz
|
zitezkeela
legez kanpo ad infinitum, Batasunarekiko lotura aski argi eta egiaztatua izan behar baitu. EHAK 2002an legeztatutako alderdia da eta horren aurka egitea juridikoki bideraezina zen.
|
|
|
Tradizionalistek bilerak egiteko jarritako baldintzak honako hauek izan ziren: elkarrizketa eurek ez zutela bultzatu argi uztea; isiltasun osoz egingo zirela; eta soilik Hondarribikoak izan
|
zitezkeela
bertan zutenak. Juana Mugarrietakoa taldearen proposamena Jaizkibel konpainiansoilik aterako zirela izan zen.
|
|
|
Amerikako kostaldea kartografiatu bezain laster, 1596 urtean Abraham Ortelius kartografo flandiarrak Ozeano Atlantikoko bi ertzetan kokatutako kostaldeak puzzle bateko fitxak balira bezala batu
|
zitezkeela
aipatu zuen. Afrika, Europa eta Amerika noizbait batera egon zirela zirudiela esan zuen eta ondoren banatu.
|
|
|
Liburuan aipatzen zuen ere kontinenteen erradioaktibitate beroa ozeanoena baino handiagoa denez, kontinenteen azpian korronte gorakorrak kokatzen direla eta kontinenteen ertzetan ozeanoetatik datozen korronte ahulagoekin topo egitean berriro sustratuan hondoratuko direla (3.11 irudia). Konbekzio korronte gorakorren eraginez kontinenteen apurketa eta ozeano berrien sorrera gerta
|
zitezkeela
aipatu zuen ere.
|
|
|
Harvardeko Unibertsitateko (AEB) Astrofisikako Smithsonian Zentroko Fabrizio Nicastrok dioenez, “Izarretako eta gaseko partikula astunen (partikula astunen) inbentarioa duela 13.700 milioi urte Big Bang etik gutxira zeudenen erdia baino ez da”. eta aurkikuntzaren egile nagusia. Galaxien eraketaren ordenagailu bidezko simulazioetatik abiatuta, astronomoek egiaztatu zuten falta ziren barionak (protoiak, elektroiak eta neutroiak) gas hodeien sare oso lausoan egon
|
zitezkeela
, non galaxiak eratu baitziren. Hodei horiek hautematea erronka bat zen, ahulegiak baitira gaur egungo inguruneekin ikusteko, nahiz eta haien tenperatura ehunka mila gradutik milioi zentigradura bitartekoa izan.
|
|
|
“Oso haplotipo zehatza da —jarraitzen du Arsuagak—, eta ez dator bat Europan aurki ditzakegun beste batzuekin. Itsasertzeko bi bideen artean trukeak egin
|
zitezkeela
adierazi zen, baina hemen animalien garraio antolatuari buruz ari gara”.
|
|
|
Edo uko eginez; denak balio du. Beste erabiltzaile batzuen liburutegiak bisitatu eta haien metodoak azter daitezke; edo, bestela, aurkitu ezin
|
zitezkeela
uste zuten liburuak herrialde jakin bateko bilduma, argitaletxe edo bilduma batean eskuragarri daudela egiaztatu. Besteen katalogoetan iruzkinak utzi eta antzeko liburuak gomendatu ere egin daitezke.
|
|
|
Datu analitikoek frogatu dute hegazti migratzaileen ibilbideetan zehar dauden herrialdeek kutsatzeko arrisku handiagoa dutela, eta, beraz, kontrola eta zaintza handitu behar dituztela. OMEk duela aste batzuk iragarri zuen hegazti migratzaileak H5N1 birusak modu hiperpatogenoan zuzenean hedatzen has
|
zitezkeela
. Orain, Errumania Danubioko deltan atzemandako kasuak aztertzen ari da, guztiak hegazti migratzaileetan.
|
|
|
Gu ez geunden ados. Udalak 19 lur eremuan, Esklabetan, lurrak zituela-eta han babes ofizialeko etxebizitzak egin
|
zitezkeela
esan genuen. Guk garbi genuen tramitazioa
|
|
|
Beste ezer baino lehen neure buruari errieta egin nion hain ergela izateagatik. Mila aldiz begiratu nuen esaldia; beste hizkuntza batean egon zitekeela pentsatu nuen lehendabizi, eta hogeitik gora probatu nituen liburutegiko hiztegiekin; letra batzuk beste batzuen tokian egon
|
zitezkeela
gero, eta horrekin ere orduak eman nituen; baina gauzarik arruntena, ume jolasa, ez zitzaidan burutik pasatu ere.
|
|
|
Itziarrek bazekien hori guztia. Baina pentsatzen zuen, edo gutxienik espero zuen, amets batzuetatik egin
|
zitezkeela
estrapolazioak eta horien egokitzapen bat errealitatean praktikan jarri. Pentsatzen eta sinesten zuen, ametsak partekatzeko, estrapolatzeko eta praktikan jartzeko ezkondu zela.
|
|
|
Baina Simonek azaldu behar izan zion ez zela Gales Irlanda, ez zirela selekzioak; jokalari batzuk selekziokoak zirela, bai, baina ez guztiak. Selekziokoak izan
|
zitezkeela
hiru, edo lau, edo bost, baina ez guztiak. Besteak jokalari onak bai, lehenengo mailakoak, baina ez selekziokoak.
|
|
|
Langile hura madarikatzen zuen, nahiz eta errespetu handiz eman zion gutuna. Alabaina jakina zen, irratian nagusiak erranik, leterrak bezperan igorri eta biharamunean Etxarri fabrikako beharginen meneko
|
zitezkeela
. Herri txiki hartan denek elkar ontsa ezagutzen zutenez, edonork bazekien nor non ari zen lanean.
|
|
|
Eskolan esaten genuen hor oihuak entzun
|
zitezkeela
. Ez genekien zergatik kontatzen genuen horrela, zer esan nahi genuen.
|
|
|
Nork esan behar zizun hango emakume hura ez zela Jaione, zeure emazte izandakoa? Nork esan behar zizun, munduan bi pertsona egon
|
zitezkeela
hain antzekoak. Hori ez da normala.
|
|
|
Nola jokatu. Jakinaren gainean zegoen ezin
|
zitezkeela
zela hala giltzapetu Gipuzkoako jauntxo handienak, baina oilarrak kukurruku gutxi berari. Zuzen ibili denak ez dauka zertan kezkatu, izan jauntxo edo izan zerbitzari.
|
|
|
Askeagoa ikusi du bere burua Damianekin. Egon
|
zitezkeela
ere ez zekien lekuetaraino iritsi zen harekin. Bat, bi eta hiru aldiz.
|
|
2006
|
|
|
Duela hiru mila urte baino lehenagoko eraikuntzak dira, ondoren zainduko zituzten gizakirik ezean desegiten joan direnak. Baina hango aurriak, hondarrak eta arrastoak ikusita, badira arkeologoak uste dutenak gaur milioi erdi biztanlera iristen ez den Benin duela mila urte milioi bat pertsona inguru bizi
|
zitezkeela
.
|
|
|
Beraz, biok antzeko egoera batean geuden. Orduan, gauza asko egin
|
zitezkeela
ohartu ginen eta bion errealitatea antzekoa zenezâ? ¦
|
|
|
Horren arabera, E. Velasco-k zioen agian Arabako Ermandade Orokorraren armarrian, gaur egun Arabako Porbintziarena? agertzen diren harkaitza eta dorrea Portillakoak izan
|
zitezkeela
(Velasco y López Cano, 1899).
|
|
|
Honako hau zen irizpide horren arrazoia: esaten zen engainuzko publizitate ekintzak konkurrentzia egoeran egin behar zirela, bestela zigorrik gabe gera
|
zitezkeela
uste baitzen; beraz, horrek esan nahi du kontsumitzaileak eta erabiltzaileak engainuzko publizitatearen aurrean legitimaturik egoteko merkatuko lehian agertu behar zela jokaera hori (De la Cuesta, 1995: 145).
|
|
|
Ikertzaileek ikusi zuten egarriak eta minak, bakoitza bere aldetik probokatzen zirenean, garun eskualde desberdinak aktibatzen zituztela sentsazio horiek aldi berean estimulatzen ziren ala ez jakiteko. Hala, oinazearen eta egarriaren pertzepzioan bat etortzearen ondorioz, beste bi garun eskualde estimulatzen zirela hauteman zuten (aurrez aurreko zizulatua eta kortex orbitofrontala), aurrekoak ez bezalakoak, eta, zientzialarien arabera, pertzepzioen “zentro integratu” gisa erabil
|
zitezkeela
.
|