|
2000
|
|
|
Baina orduan bigarren mailako bertsolariak hartu zituzten. Hemen berriz sartu gara zaharrak, gazteak, lehenengo mailakoak, bigarrengokoak, gazteak zirelako gehiegi ezagutzen ez
|
zirenak
... Herri osoak parte hartu duen txapelketa bat izan da.
|
|
|
Nik soldadu joan aurretik armonika eta trikitixa ere jotzen nituen familian eta lagunartean. Eta orduan bazkalondotan eta abar kantatzen genituen abestiak dira, garai hartan gure gustukoak
|
zirenak
. Oroitzapen asko ekartzen dizkidate gogora, eta hain zuzen horregatik aukeratu ditut.
|
|
|
PSOEren baitan eta haren inguruko esparruetan hauteskunde emaitzei buruz egiten den hausnarketak, noski, zerikusi zuzena du bat bateko hoztasun honetan. Iada hiltzaile frogatuak diren hauei urte askoz eman zaien babes konplizea dela porrotaren zergatietako bat aho batez aitortzen du mundu guztiak, eta onartzen da etapa beldurgarri hartan inplikaturik egon
|
zirenak
betirako baztertzea dela zulotik ateratzen hasteko lehen baldintza.
|
|
|
Mendebalde Alkarteak ere zuzentasun horri erantzunez hartu zuen izena, eta azken aldian badirudi orain arte bizkaiera deitu zaionari mendebaleko euskalki izena dagokiola. Koldo Zuazo hizkuntzalariak ere erdialde eta mendebaleko euskalkiak deitu ditu orain arte gipuzkera eta bizkaera bezala ezagutzen
|
zirenak
.
|
|
|
ORDURAKO, hala ere, beste liburu batean ari zen lanean Mark Kurlansky. Euskaldunen historia izan behar zuen aztergai eta
|
zirenak
eta ez zirenak elkarrizketatuak zituen. Izen asko ageri ziren bere agendan:
|
|
|
ORDURAKO, hala ere, beste liburu batean ari zen lanean Mark Kurlansky. Euskaldunen historia izan behar zuen aztergai eta zirenak eta ez
|
zirenak
elkarrizketatuak zituen. Izen asko ageri ziren bere agendan:
|
|
|
Izan ziren mobilizazio bakarrak euskal siderurgiaren suntsipena aldez aurretik ezagutzen zuten sindikatu batzuek bideratu eta kontrolatutakoak izan ziren. Ehunka batzuk, oraindik adin horretara iritsi gabeak
|
zirenak
, beste nonbaiten kolokatu zituzten, eta beste batzuk bete beteko langabezian geratu ziren. Aceria Compacta de Bizkaia, ACB, izango zen euskal siderurgia erabat itxitzat ematearen prezioa.
|
|
|
Zumardia jendez gainezka, eta guztiak ere herri dantzak dantzatu eta dantzatu. Hasberri eta dantzari iaioak, haurrak, gurasoak, gazteak eta garai bateko bileretan jai giroan aritzen
|
zirenak
.
|
|
|
HB ixten ari da berriz ere, nukleo militanteetan barnebiltzen ari da. Aldi berean, duela 15 urte militante
|
zirenak
atzera egiten ari dira, ez dira eroso sentitzen egoera honetan.
|
|
|
Horrezaz landa, haatik, zazpi sei lurraldeen baitan ere aldaketa sakonak gertatu dira historian zehar. Hirixkak
|
zirenak
herri bilakatu, kaitxoak edota baserri mundua metropoli bihurtu dira eta, hainbatetan, eskualde osoak basamortuen arropa nabarraz jantzi dira, bertze zenbaitetan bertakoak etorkin uholdeetan itota geldituz.
|
|
|
84 belaunaldian bertsoaren inguruan abiatu zen trenean ez ziren guztiak sartu. Ordurarte Bertsolaritzaren gurdiaren itzai izan
|
zirenak
kanpoan gelditu ziren eta hauek ideologi kutsua eman nahi izan zioten hausturari eta era horretako diskurtso ugari izan da. Zenbait kargudunek Elkarteari instituzioetatik, joera politiko baten pareko tratua eman diote, Txapelketa Nagusietako finaletan kargudunek saria ematerakoan jasotako txistu hotsetan justifikatuz.
|
|
|
Idaztankerari dagokionez," idazleak, ohi bezala, hiztegi aberatsez eta zehetasun handiko deskripzioz (hainbatetan astunegiak izango
|
zirenak
, istorioak berak pizten duen interesagatik izango ez balitz) baliatu da aurreko elaberrietan sortutako antzeko egoera eta pertsonaiak eratzeko orduan." (Egan 49) Bestalde, elkarrizketei egiantzekotasuna eransteko, errejistro ezberdinak erabiltzen ditu: " Aita Goierri aldean jaioa denez, hango errejistroan daude bere jardunak.
|
|
|
Hori baino lehenagotik ere, eskola maisuek, euskaraz egitea debekatzeko kontsigna gisako erregelak zituzten, eta gurasoen hizkuntzan mintzatzen
|
zirenak
eraztunez zigortuak izaten ziren. Seme alabak eskolatu nahi zituzten gurasoek ordea, ezin ba kexatu, beren haurrak ikasketarik gabe geldituko ziren beldurrez.
|
|
|
Lazkaokonobiziatuansartu zen1800go46abenduaren10ean; 18urte, bosthilabeteetazortziegunzituen; etahurrengourtekoabenduaren17aneginzuenprofesa, PedroSanJoserena47 izenaharturik.Garaihonetanbehintzatharengurasoak,. Markinakobizilagunak?
|
zirenak
, Iturretanbiziziren.
|
|
|
Zortzi eskakizun aurkeztu dira: aurreko deialdian saria lortu zutenak batzuk (Union Radio (SER), COPE, Onda Cero, Onda Rambla Planeta) eta banaketa horretatik kanpo geratu
|
zirenak
besteak (EuropaFM, Radio Blanca, El Correo eta Godo, hain zuzen ere). Azaroaren 24an, El Correo eta Godo LaVanguardia taldeei eman zitzaizkien, azkenean, emisio lizentzia berriak.
|
|
|
garai hartanpsikiatrian nagusi zen ideologiaren arabera lan egiten zutenak, joerapsikoanalitikoa, jadanik esan den bezala? eta garapenaren teoria berrietatikabiatzen
|
zirenak
–antropologia, soziologia eta komunikazioa nagusiki?. Taldebiok urte askotan zehar markatu dute Familia Terapiaren ibilbidea, eta gaur egunoraindik modu egokian ebatzi ez den eztabaida baten oinarriak jarri dituzte.
|
|
|
Aldi berean, eskizofrenikoen ospitaleko egonaldi jarraituak dakarren gastuagutxitzera zuzenduta zeuden taxu soziologikoagoa eta ekonomikoagoa zutenazterketak ari ziren garatzen Britainia Handian, eskizofreniko horiekdeskonpentsatu egiten baitziren anbulatorioko tratamendua jarraitu arren (ustezbehintzat). Azterketa hauen buruan, harridura pixka batez aurkitu zutenez, berrerortze gehien izaten zituzten pazienteak, altaren ondoren beren familiekinbizitzera itzultzen
|
zirenak
ziren, bakarrik, ostatu batean, pisu babestu batean etaabarretan bizi zirenekin alderatuz. Zerbait gehiago arakatuz, honako hau egiaztatuzuten:
|
|
|
Barbagelata edo J. Navarro, besteen artean?. Zaragozako lehen bilerahonen ondoren etorri ziren beste batzuk, Familia Terapiaren JardunaldiNazionalak izenez urtero deitu
|
zirenak
; azkena, XV. Bilera, Gasteizen egin zen1994ko urrian. (Jardunaldi hauen garapen historikoari buruzko datu gehiagorako, ikus R.
|
|
|
gaiari nola heldu, ez zenerraza izan. Zenbait hitz, edo han eta hemen dabiltzan kontzeptu zahar berri batzukagertu ziren, hala nola, mestizaia kulturala?,, kultur esparru propioaren beharra, etab., zehaztu gabe geratu
|
zirenak
.
|
|
|
Elizaren kasuan, arau jakin batzuk ez ezik hizkuntz ohitura eginak zituen elizbarrutiak, aurreko hamarkadetan duintasun berriz eraman nahi izan
|
zirenak
, gainera (ikusi besterik ez dago, adibidez, nola eman zitzaion leku hizkuntzari, eta nola gozabertako euskara Gasteizko Gotzaindegiaren Buletinean eta Katekesian).
|
|
|
1937ko udazken hartan Donostiako komentuan bizi
|
zirenak
27ren bat ziren, bainabertoko egoiliarrak hamabost edo bakarrik. Errefuxiatuta, edo gabe, behin behingozbertara etorritako batzuek osatu zuten urte hartako Fraide Senitartea (Cronica:
|
|
|
I, 335336). Zinez etxekoak bertakoak
|
zirenak
, denak ziren euskal herritarrak, eta arabar batizan ezik, hizkuntzaz guztiak euskaldunak.
|
|
|
Komentuak bazituen bere sermolariak, etxean ez ezik inguruko eta probintziakoherrietara euskaraz mintzatzera joan ohi
|
zirenak
. Predikari euskaldun hauen arteaneman ditzakegu A. Mitxelena Nagusia, J. M. Bengoa debarra, J. A. Amundarainorendaindarra, J. Lasa matximentarra, eta besterik.
|
|
|
TSF izeneko enpresa horrek 1921eko ekainaren 26an irrati hedapen publikoko emanaldia egin zuen eta azaroaren 26an Sainte Assis etik kontzertua transmititu. 1921 urtean, Eiffel Dorreko irrati estazioak jarri ziren, Ferrié jeneralak zuzenduak, eta, beraz, militarren menpekoak
|
zirenak
. Estatu frantsesean Radiola izeneko enpresa pribatua ere sortu zen garai horretan.
|
|
|
Address station KDKA, Westinghouse, Pittsburgh, Pennsylvania? izan ziren estazio hartako esatariaren hitzak, iparramerikarrentzako lehenbiziko albistegi erregulartzat jo dezakegun hartan aipatu
|
zirenak
(Bittner, 1977, 1); hots, irratilariek feedbacka eskatzen zuten, entzuleei buruz zerbait jakitearren. Nahiz eta albisteak hedatu zituen lehenbiziko irrati estazio komertziala KDKA izan, ia aldi berean Detroit News (8MK) izenekoa ere konturatu zen informazioa irratiz igortzearen abantailaz.
|
|
|
1956 urtean sekulako izotzak egin zituen eta intsinis pinuaren landaketa gazte asko alferrik galdu ziren. Suitzako Alpeetako klima gogorrean alertzeak ongi hazten zirela ikusita, alertzeak ekartzea erabaki zen, baina erabili
|
zirenak
alertze europarrak izan ordez, japoniarrak ziren, eta hauek ez zuten hain ongi jasaten hotza, ondorioz landaketen porrota ekarriz.
|
|
|
Horrela, XIX. mende honen barruan bi epealdi bereiz daitezkeela esan daiteke: alde batetik, eta hau da orain arte ikusi duguna, mendearen lehenengo erdialdean Frantzian hezkuntza sistema nazionalaren printzipioak garatu zirenekoa (Iraultzarekin sortu
|
zirenak
, hain zuzen); bestaldetik, mendearen bigarren erdialdean hezkuntza sistema nazionala finkatuko zenekoa. Zentzu honetan, 1850eko. Falloux?
|
|
|
eta, estudios de aplicación á las profesiones industriales? izeneko bi mailek neurri handi batean paraleloak
|
zirenak
osatu zuten (12 art). Lehenengoan bi epealdi bereiz daitezke, bata bi urtekoa, eta laukoa bestea;, estudios generales?
|
|
|
Unibertsitate barrutiko errektoreak izendatu behar zituen irakasleak, hauen soldata lau mila (hiru mila emakumeen kasuan) errealekoa baino txikiagoa bazen; kopuru hori gainditzen zutenak,. Dirección General de Instrucción pública? zelakoak izendatu behar zituen (182 art.). Bazegoen oposizio sistema pasatu behar ez zuen irakasle mota bat (hiru mila bi mila emakumeak baziren errealera iristen ez
|
zirenak
), baina izendapena, edozein eratan, probintziako. Junta, k proposaturik, errektorearen esku geratu zen. Komeni da gogoratzea, 1838ko planaren arabera eta 1847ko irailaren 23ko dekretuaren arabera ere, udalek zutela irakasleak aukeratu eta izendatzeko ahalmena.
|
|
|
Irlandan ateratako argazki eta diapositibak erakutsi dizkiot Txemari (Ralph edo Rocío agertzen
|
zirenak
kenduta, noski). Argazkiz argazki, nahiko azalpen zehatza egin diot Txemari.
|
|
|
Eta ez sartu soilik, ez jauna. Ederto edan genituen
|
zirenak
eta ez zirenak ere: Guinnessak eta Murphyak, Kilkennyak eta Beamishak.
|
|
|
Eta ez sartu soilik, ez jauna. Ederto edan genituen zirenak eta ez
|
zirenak
ere: Guinnessak eta Murphyak, Kilkennyak eta Beamishak.
|
|
|
Eta, halarik ere, oroitzen dut ezen ene bizitzako lehen urte haietan gogotsu baino gogotsuago egoiten nintzela aitaren aiduru, hura bidaia haietarik noiz itzuliko, zeren eta beti ekarriko baitzigun Mattini eta bioi, present gisa, jostailu bana edo bertze edozein objektu, biak berdinak gehienetan, baina neurri edo material diferentekoak: zurezko zaldi bi, aitzin gibeletarat balantzaka ibiltzen
|
zirenak
, bata bertzea baino handiagoa; kanoi tipi bi, bata zurezkoa, bertzea brontzezkoa; berunezko bi soldadutxo, kolore biziz pintatuak, bata sarjentua, bertzea jenerala...
|
|
|
Oroit dezaket, konparazione, nola irakatsi zigun latineko dikzionarioa erabiltzen eta nola egun haietan erran zigun ezen dikzionarioa hitzen logela zela, eta hantxe genuela hura, guk noiz zabalduko zain, hitzek ezkutatzen zituzten ametsak eskura genitzan. Eta erran zigun, halaber, ezen dikzionarioa baso bat ere bazela, non pagorik lerdenenaren iduriko hitzak aurki genitzakeen edo belarrik xumeenaren idurikoak; eta zerurat beha zeuden hitzak zeudela, eta lurrari beha zeudenak eta lurrean sartzen
|
zirenak
, bertze hitzen ongarri bihurtzeko; eta hitz gozoa, komunzki eta eskuarki, ederra zela, eta hitz garratza eta pozointsua, itsusia; baina bazirela hitz gozoak, gozoaren gozoaz gibela eragin ziezaguketenak, okaztagarri egin arteraino, nola izan ohi baitziren usu gorteko poeten hitzak, kapare eta handikien zerbitzuetarat zeudenenak eta haien faboreen eskertzeko skribatzen eta deklamatzen zutenenak, e... Eta hitz bat ez zela berdin non paratzen zen, hitz baten edo bertze baten aitzinean, zeren, batekin dir dir egin zezakeen arren, bertzearekin, aldiz, net itzal baitzitekeen...
|
|
|
—Bai, egia da Kristok erran zuela ezen bere mundua ez zela mundu honetakoa, baina egia da, halaber, ez zuela erran ez zela noizbait izanen... Eta hortxe ditugu lehen giristinoak, Paradisu horren lekuko izan
|
zirenak
... Hori baino froga aratzagorik eta errefutaezinagorik...!
|
|
|
Eta, horrela, anitz izan ziren urbiaindarrak, egun haietako sermoietarat eta bertzelako ofizioetarat joan
|
zirenak
. Jauregitik ere guztiak joan ginen, etxea begiratu behar zuten borzpasei morroi neskame izan ezik... eta osaba Joanikot izan ezik, jakina.
|
|
|
Zeren prozesione hartan Kristoren Odolaren kofradiako penitent batzuk ari baitziren bizkarra lizifrinaz zehatzen eta zafratzen, eta zeren oroitzen baitut ezen bazirela bi bederen, elkarren ondoan zeudenak eta zein baino zein gehiago ari
|
zirenak
, biak ere zeharretik beha, elkar begira edo... Eta batak gogor ekiten bazion, bertzeak gogorrago, eta horrela aritu ziren bizkarra zauriz bete arteraino.
|
|
|
Aita Bartolome Ziaurrizkoa zeritzan misionest ezaguna —zeina izan baitzen don Frantziskoren eta jaun Marcelen ondotik izan nuen hurrengo prezeptorea, azkena, eta zeinaz aitzinago luze solastatzeko parada izanen baitugu— Urbiainerat etorri lehen aldian, hunkiturik utzi zituen eliztarrak bere sermoi distiratsu haiekin, halako tailuz, non, konfesioneen eguna iritsi zenean, harekin nahi izan baitzuten urbiaindar guztiek, don Frantzisko bazter uzten zutela; zeren bi errenkada zeuden han: bata, aita Bartolomerekin aitortu nahi zutenena, luzea, inurriena baino luzeagoa; bertzea, don Frantziskorena, laburra, jondone Pedro Ermitauak bere haitzuloan hartzen zituen bisitariena baino laburragoa; ordea, ikusirik zein betilun ateratzen ziren aita Bartolomerekin konfesatzen
|
zirenak
, berehala iragan ziren errenkada luzean zeudenak don Frantziskorenerat, luze zena labur egiten zelarik, eta labur zena luze, minutu guti batzuen buruan. Eta, oroitzen ez badut ere don Frantziskok jarri zuen aurpegia, betilun imajinatzen dut alde batetik, ikusirik zer penitentzia zetorkion gainerat jende uholde harekin, baina baita betilunetik betargirat egiten ere bertzetik, loratzen zitzaiolarik, finean, ezpainetan, irri ezkutu bat, zeina izan baitzitekeen, hitzetarat bihurtua, apezak eliztarrei xuxendu komentario balizkoa, malizios bezain inozenta:
|
|
|
...zten; mahaien gainean, mahai tresnak —platerak, zerbietak, koilarak, sarfurtxak, nabalak eta ganibetak— eta argi mutil batzuk zeuden, zilarrezkoak, argiaren eraginaz dir dir egiten zutenak; sabaitik dilindan, berriz, bi lanpara jigant zeuden, baita zetazko mila xingola ere, hango eta hemengo habeetarik esekiak eta mila koloretakoak, aire korronteen eraginaz kiribiltzen eta deskiribiltzen
|
zirenak
, fantasiazko sugeak iduri; kanpotik, finean, zetazko oihal luze batek, zeinak baitzuen erdian brodaturik gure etxeko armarriaren iduria, estaltzen zuen balkoia, simetria osoz.
|
|
|
Eta Alessandroren etxean lau egun eginez gero, xuxen jo genuen, lehenik, Bolognako komarka eta terminoetarat, non hiru eguneko geldialdia egin baikenuen, geratzeko asmorik ez genuen arren... zeren, harat iritsi ginelarik, hasi zen osaba galdetzen leku batean eta bertzean Collège de France n berarekin ikasi zuen kide haren berri, zeinari Marco Conti baitzeritzan, eta galdetzearen galdetzeaz aurkitu ere genuen azkenean, eta hala eman genuen haren etxean egun pare bat... eta hala izan genuen, haren bidez, Annibale Carracciren ritratti ridicoli ak miresteko parada: erretratu haiek, exagerazioaren eta soberaniaren lengoaian mintzo
|
zirenak
eta liburuan aipatu eta erabili ere ditudanak, Villagrandeko dukesak eta Mantillanako kondesak jarri zituzten aurpegi lekuz kanpokoen adierazteko, noiz eta aitak prestaturikako festa handi hartan sugegorria erakutsi bainien.
|
|
|
Aitonak etxeko historiak kontatu zizkigun egun haietarik batean izan zen, noiz eta aitonak bere kontakizuna akabatu baitzuen, kokotsa jaso eta kezko eraztun haiek egiten zituela, gorako bidean gero eta zabalagoak egiten
|
zirenak
.
|
|
|
Eta jauregiaren aitzinaldeko planotik harat, bertzalde, bi lur eremu errektangular bereiz zitezkeen, elkarri zerraizkionak eta jauregiaren ataria osatzen zutenak: lehena, jauregiari atxekirik zegoena eta bere zabalean berrogei bat urrats izanen zituena, zelai bat zen, belarra ebakia zuena eta han eta hemen soilune batzuk zituena, hain baitzen oinezkoen oinek zein zaldizkoen zaldiek erabilia eta aurizkia; eta harrizko bideska batzuk zituen —hiru—, jauregiko ateetako aterabide
|
zirenak
, baita harrizko bertze bide bat ere, apur bat zabalagoa, jauregiaren aitzinaldeari paraleloki zerraiona, nondik sartzen eta iltkitzen baitziren orgak eta gurdiak, kotxeak eta karrozak, etxerat etorri edo etxetik jalgi behar izaiten zutenean, eta norat biltzen baitziren arestian aipatu bertze bideska guztiak; bigarren lur eremua, berriz, jardina zen: bertan, belardiak, ezpel hesiak eta loretokiak ikus zitezkeen, iduri geometrikoetan bilduak eta simetrikoki banatuak, frantses stilorik ortodoxoenean; eta erdigunean iturri eder hura zegoen, bi plater zituena, behekoa zabalagoa eta handiagoa, eta goikoa tipiagoa, biak ere emakumezko estatua batek loturik, erdiz erdi, kariatide baten eredurat; eta urzurrusta batek plater tipian goiti egiten zuen, eta gero beheiti, plater tipiaren beraren gainerat, nondik, gainezka egin ondoren, askarat erortzen baitzen, zirkular bat iduri.
|
|
|
haien egunorozko bozkarioak eta penak, alegia, eta haien egunorozko bizitzak. Eta egunorozko bizitzan mugarri eta zedarri gertatzen ziren festa seinalatuak, hala nola gabonak, inauteriak edo Ama Birjinaren ohorez egiten
|
zirenak
, edo, santa Barbararen ohorez, haren ermitarat urtero egiten zen erromerian. Eta santaklarak.
|
|
|
ez zekiten skribatzen, ez irakurtzen, baina arraitasun eta bizipoz hura zuten, hain handia, hain betea eta hain barnekoa, non baitzirudien ezen, deus ere ez zekitelarik, guztia zekitela, zeren eta ditxaren eta felizitatearen sekeretuaren berri baitzekiten; eta nik galdetzen dizut: nor ote jakintsuagoak, indiar ustez inorant haiek, skribatzen eta irakurtzen ere ez zekitenak eta bizitzeko deus guti behar zutenak, edo harat joan ziren konkistatzaileak, skribatzen eta irakurtzen jakin zezaketenak, baina deusekin asetzen ez
|
zirenak
–Nihil necesse sapienti est, erraiten zuen Senekak, eta baldin egia bada ezen jakintsuak ez duela deus ere behar, orduan, jakintsuagoak ziren indiar haiek konkistatzaileak baino, eta jakintsuagoa zen, halaber, don Fran tzisko bertze anitz jende baino, zeren eta honek ere deus guti behar baitzuen bizitzeko.
|
|
|
...edikuak zituen, eta kaperako pulpitutik zabal zitzakeen bere ideiak eta iritziak, baita Urbiaingo elizakotik ere, zeren, bertze nonbait erran dizudan bezala, Urbiango apez berria, don Laureano, aita Bartolomeren erranetarat baitzegoen, halako moldez, non honek anitz igandetan emaiten baitzituen, don Laureanoren orde, bere sermoiak, hamarretik bederatzitan bekatuari edo infernuari buruzkoak izaiten
|
zirenak
, deabrua goiti eta deabrua beheiti. Eta baliatzen zen, hartarakotz, dramatismo handiko hainbat historiaz, zeinak aditzerat emaiten baitzituen ongi loturikako iduri bizi bezain bortitz batzuen bidez, zeren eta halakoa baitzen aita jesuitaren trebetasuna ere, historia haien hariak ezin hobeki mugitzen zituenean.
|
|
|
Eta, noiz eta hango eta hemengo indiarrez galdetu baikenion, erran zigun, Fernando Pachecok bezala, ezen bi indiar suerte zirela inguru haietan: gorriak eta horiak... baina gehienak indiar horiak zirela, bai frantziskotarren eta kaputxinoen misioneetan bizi
|
zirenak
eta bai hango eta hemengo etxaldeetakoak ere.
|
|
|
Eta saltokitik arestian itzuriak
|
zirenak
, saltokiko ate leihoetarik beha geratu ziren orain, guztiak hitzik gabe, mutu, saltoki hura ezusteko teatro bat balitz bezala, non tragediaren lehen emanalditik bigarrenerat iragaiterat baikindoazen. Eta mementu batez leiho haiei so egin nien, eta haietarik batean bi indiar gorri haiek hauteman nituen...
|
|
|
Eta ene bizitzako hainbat gertaki oroitu nuen... eta oroitzapen onak amoroski oroitu nituen, eta hain onak ez
|
zirenak
ere neure beso luze haiekin besarkatu nituen...
|
|
|
Eta poema haien letrak eta estrofak harri eta horma batzuk bezalakoak ziren, etxetxo bat eraikiz joan
|
zirenak
, non, finean, gure gogo arimek ostatu hartu baitzuten.
|
|
|
Eta bi emazteki indiar zituen neskame, Iriyama eta Iriyumo, chaimen tribukoak, ahizpak
|
zirenak
eta Rosak ezin hobeki tratatzen zituenak... eta haietarik batek, Iriyumo zeritzanak, anitz ipuin kontatzen zizkigun, berak guztiz sinesten zituenak, eta ni, hari entzunik, Felisaz oroitzen nintzen, ene inudea eta haz ama izan zenaz, zeren hark ere net sinesten baitzituen Urbiaingo jendeen ahotan zebiltzan ipuinak...
|
|
|
Eta lagun onak zituen, ikasiak eta buruz ongi jantziak, Cumanán edo Cumaná inguruan bizi
|
zirenak
, zeinetarik azpimarratuko bainizkizuke, batetik, ingeles aberats bat —sir Charles—, Guyanako lurretarik heldu zena eta Ingalaterrako hainbat skribatzaileren berri eman ziguna: Marlowe, Milton eta Shakespearerena, konparazione.
|
|
|
—Beraz, orain badakik ezen gure arbasoak agramondarrak zirela, Albako dukearen eta Leringo kondearen aurka borrokatu
|
zirenak
: Nafarroaren alde, beraz, eta Gaztelaren aurka.
|
|
|
Eta andaluzak erran zigun ezen antilopeak orein berezi batzuk zirela, eta ostrukak indioilar jigant batzuk, lepaluze bezain hankaluze
|
zirenak
.
|
|
|
bata zen Fracastoro ren tratatuan agertzen dena, eta eriari guaiakoa hartzea kontseilatzen ziona: guaiako ura ahotik, batetik, eta lurrunezko bainuak, bertzetik; eta bertzea, Paracelsorena, gaixoari ahotik merkurioa hartzea gomendatzen ziona, planeta Merkurio Mars arraren eta Artizar emearen eraginpean zegoelako eta merkurioak baizik senda ez zezakeelako, halatan, gaitz hura eta bertze gaitz guztiak, gizonen eta emaztekien arteko harremanen ondore
|
zirenak
.
|
|
|
Edo, ni baino giristinoagoa haizela erran nahi ote duk horrekin? Baina ba ote giristino giristinoagorik, finik eta leialagorik, gurutzadetan Jerusalemen alde eta Leku Sainduen alde borrokatu
|
zirenak
baino... edo mairuak penintsulatik ezpataz egotzi zituztenak baino. Eta ba ote da, finean, soldaduarena baino ofizio duinagorik?
|
|
|
Desterru hura, beraz, distantzian eta legoatan ez zen luzea ez neurtezina, baina nola amorante batzuei gorputzen urruntzerik tipienak arimen urruntze guztizkoa dakarkien, hala egiten zitzaien gure odoleko gizon emazteki haiei eskumenean zirudiena eskuragaitz, desterrua kasik jasanezin egin arteraino. ...ta leuntzeko, eta, bide batez, habia berrirat moldatzeko eta estatu hartarat ohitzeko, on zuketen bakezko eta soseguzko giroa; ordea, bai Lapurdin, bai Nafarroa Beherean, eta bai Zuberoan ere, noiznahi den pizten ziren katoliko eta protestanten arteko aharrak eta liskarrak —hala nola Charles de Luxe eta Belzunzeko jaunaren artekoak—, etxegoiendarrak saihesterat eta ekiditerat entseiatzen
|
zirenak
, eta ekidin ere zituztenak nola edo hala, baina beren baitarik eta beren gorputz arimetarik baztertu ezinik, aldi berean, arrisku eta peril sentsazio hura, deserosoa eta gozagaitza, aitzina eginikako urrats bakoitza edonoiz gibelat bihur zekiekeen beldur, alde bietarat osin bana zuèn bide meharretik ibiltzerat kondenaturik baleude bezala, egun batean bai eta hurrengoan ere bai.
|
|
|
Izan ere, haren erretzeko modu hura ez zen soil ke hartze eta ke jaurtikitze bat, mintzatzeko modu bat ere bazen. ...re baitzegoen, hodei tipi zurrunbilotsu bat egozten baitzuen ahotik, bere nahigabearen adierazteko; edo, aitzinean zuenari aurpegirat xuxen egozten zion, baldin hark haserrarazi bazuen, ke artean estali nahi balu bezala eta bere baitarik desagerrarazi; aldiz, noiz eta bertzeen arreta piztu nahi baitzuen, kokotsa jaso, ezpainak bildu, eta kezko eraztunak biribiltzen zituen, gero eta zabalago egiten
|
zirenak
beren gorako bidean.
|
|
|
Eta pipari bertze hatsaldi bat egin, kokotsa jaso, eta kezko hiru eraztun biribildu zituen, airean goiti joan
|
zirenak
, gero eta zabalago eta barreiatuago.
|
|
|
Ubarneko damak, edo dama eta damatxoa, nola deitzen baitzien gure aitak, Ubarneko huizitarren etxean bizi ziren bi emazteki ziren, sorgin fama zutenak eta beren artean izeba ilobak
|
zirenak
. Bietan zaharrena, Sagrario Landaluze zeritzana, Abel Huizi letratuaren emaztea izan zen, eta bi seme izan zituen:
|
|
|
Eta nor naiz ni aitaren jujatzeko eta kondenatzeko, bertzalde, bere mundu hartan eta handikien mundu hartan salbuespena ez zenean? Erran nahi baita ezen anitz zirela handikiak —eta egun ere dira— kanporat beha iduri bat emaiten zutenak eta barrendik bertze molde batekoak
|
zirenak
, haien araua, emaztekiekin jokatu beharreko jokabideaz denaz bezainbatean, arauen haustea balitz bezala. Edo ez al dugu, urrunagorat joan gabe, Frantzisko I.aren etsenplua?
|
|
|
Pintura biguna zen —leunkeriak eta belaskeriak ukitua—, nehola ere ez xamurra eta bihozbera. Aitak, konparazione, betartean bere zimurrak zituen orduko, bekokikoak nabarmen samarrak, hautsek eta kremek nekez estal zitzaketenak, eta Pedroren erretratu hartan, aldiz, hautsen lodian estaltzen
|
zirenak
, emaiten ziotelarik aitaren bisaiari maskara baten itxura eta iduria. Eta irri inozo handiuste hura ipini zion, ezin artifizialagoa.
|
|
|
Eta burdinotsak entzuten nituen, burdinots herdoilduak, ene etorkizunaz mintzo
|
zirenak
. Eta harriak zeuden, harri biziak, oihartzunetarik mintzo zirenak eta oihuekin oihu egiten zutenak, hasperenekin hasperen.
|
|
|
Eta burdinotsak entzuten nituen, burdinots herdoilduak, ene etorkizunaz mintzo zirenak. Eta harriak zeuden, harri biziak, oihartzunetarik mintzo
|
zirenak
eta oihuekin oihu egiten zutenak, hasperenekin hasperen. Eta oihu eta kexu haiek anonimoak ziren, baina, ene baitarat heldu orduko, neure baitan haragitu, eta ene haragi hartan hartzen zituzten izen deiturak.
|
|
|
Eta oinen ondoan zuen harri bat hartu, zeren toki harritsua baitzen hura, eta tigreari egotzi zion. Eta, haren etsenpluarekin adoreturik, leizetik hurbil zeuden morroiak ere harri jaurtikika hasi ziren, baita ihesi joan
|
zirenak
ere handik gutirat, eta ni ere bai...
|
|
|
...haren haragi giharrak bildots batenak izan baitzitezkeen, edo oreinkumearenak bezain samur, uxter eta sasoal, hala, iduri lizun haietarik bakoitzak iratzartzen zizkidan apur bat nerbioak, sutzen zidan apur bat odola, ernarazten eta kilikarazten zizkidan apur bat burmuinak, berretzen eta emendatzen zizkidan neure gizonezkotasun ustezkoari zegozkion humoreak, ene izter arteko poltsatxoetarat biltzen
|
zirenak
, iduri bakoitzari humore xorta bat balegokio bezala... harik eta, iduriz iduri eta xortaz xorta, neure gizonezkotasunaren poltsatxoak lehertzeko puntuan sumatu nituen arte, ubideari gainez egiterat doakion uholdearen gisarat. Eta are gehiago kilikatu ninduen, gelan sartu bezain sarri Mignonek ezpainetan eman zidàn musu luze hark —marrubiak edo mugurdiak ote ziren ezpain haien fruituak, jaun André? —, zeinak hatsaren estualdi hura eragin baitzidan.
|
|
|
Baina zer esplikazione zuen ene desira hark? Egia ote zen, bada, Platonen leienda, zeinean kontatzen baita ezen aitzina hartan izaki haiek bizi zirela, aldi berean gizonen eta emaztekien ezaugarriak zituztenak eta gaurko gizonak eta emaztekiak baino ederragoak
|
zirenak
, eta hain zirela indartsuak eta urguilutsuak, non deliberatu baitziren, Titanak bezala, jainkoen kontra erreboltatzerat, harik eta Zeusek haiek guztiak azpiratu zituen arte, oinazturaren aizkoraz bitan banatzen zituela, eta hala gabiltzala gizon emaztekiok geroztik, amorioaren desira aseezinak bulkaturik, batzuk eta bertzeak bat egin nahirik, etorkiko batasuna amets?
|
|
|
Eta haren begiak bi leiho ziren, espaziorik espaziotsuenetarat jotzen zutenak, non bozkarioak hats har baitzezakeen eta ditxak eta felizitateak dantza. Eta azal hartan barrena, zenbat bide eta bideska hauteman nituen, guztiak ere hatzez eta ukitzearen ukitzez ibiltzekoak izan zitezkeenak edo bista hutsez; hauek, meharrak eta malkarrak eta mendiska ezin biribilago batzuetarat zabaltzen
|
zirenak
, eta haiek, berriz, plaunak eta berdinak baina leize batean akabatzen zirenak, non ezkutatzen baitzen ukitu leuneko goroldioaren erresuma...! Eta bide haietan barrena imajinatzen nituèn joan jinak eta itzul-inguruak hain ziren tentagarriak eta gozoz beteak, bertzalde, non desiratzen bainengoen jada noiz bihurtuko ote nintzen Axularrek aipagai zituen inurri gimnosophista haietarik bat, neke eta trabailu guztien hartzeko prest, ez nagi, baina dilijent, bide haien guztien ibiltze alderat.
|
|
|
Eta haren begiak bi leiho ziren, espaziorik espaziotsuenetarat jotzen zutenak, non bozkarioak hats har baitzezakeen eta ditxak eta felizitateak dantza. Eta azal hartan barrena, zenbat bide eta bideska hauteman nituen, guztiak ere hatzez eta ukitzearen ukitzez ibiltzekoak izan zitezkeenak edo bista hutsez; hauek, meharrak eta malkarrak eta mendiska ezin biribilago batzuetarat zabaltzen zirenak, eta haiek, berriz, plaunak eta berdinak baina leize batean akabatzen
|
zirenak
, non ezkutatzen baitzen ukitu leuneko goroldioaren erresuma...! Eta bide haietan barrena imajinatzen nituèn joan jinak eta itzul-inguruak hain ziren tentagarriak eta gozoz beteak, bertzalde, non desiratzen bainengoen jada noiz bihurtuko ote nintzen Axularrek aipagai zituen inurri gimnosophista haietarik bat, neke eta trabailu guztien hartzeko prest, ez nagi, baina dilijent, bide haien guztien ibiltze alderat.
|
|
|
Eta, itsasaldi haren ondotik, neure bide berri hartan barrena, gero eta segurkiago eta gero eta gogortkiago fintkatu nituen neure oinak, eta gero eta bazterrerago egin zuten ene zalantzek, halako moldez, non, neure ezbai eta buruhauste haiek guztiak, denbora batean enegan haragitzen
|
zirenak
eta haragiaren haragi bihurtzen, itzal bihurtu baitziren, finean, eta, azturaren azturaz itzalaren itzal. Eta, handik harat, zein urrun sentitu nintzen neure amaganik; zein urrun, aita Bartolomeganik eta hark irakatsietarik; zein urrun jesuitek eta Erromako Eli za ko moralistek manatutik... eta zein urrun Axularrek bere Gero n adierazietarik, seigarren manamenduaz denaz bezainbatean!, zeinak, derradan bide batez, seigarrenetik lehenerat egin zuela baitzirudien, baldin apezek eta eliz jendeek manamendu hari predikuetan eta aitorlekuetan emaiten zioten denborari kontu egiten bazitzaion bederen.
|
|
|
Harrapakin bila, begirada erdizirkular batez begipean hartu nuen antzeztoki guztia. Tomas saldo nagusitik kanpora zen, behar
|
zirenak
eginda badoanaren itxuran. Harengana jo nuen:
|
|
|
Begiak itxi, eta negar egin nuen. Gero, denbora puska baten buruan, ikusi nahi izan nituen urruntasunean, ordurako ilunduraz zikindua zen ostertzean, argi gorri, ilun, keinukari ezagun batzuk, zeru itsu urrutikoan galdu eta atzera azaltzen
|
zirenak
, gero eta hurbilago, askoz ere hurbilago, jada kasik hain lizun eta kontaezin.
|
|
|
Hala ere, bulegora iritsi bezain laster, komunean sartu eta zapata galtzerdiak erantzi zituen. Susmatu bezala, oin haiek ez ziren bereak, nahikoa txikiagoak baizik, beltzaranagoak, sendoagoak, azaz  kal berriekin guztiz ongi egokitzen
|
zirenak
. Oinak eta eskuak alderatu zituen gero, zehatz mehatz, eta hainbat xehetasun edo berdintasun edo arrazoi zirela medio baina guk ez dakizkigunak, eta, beraz, hemen, egiaren ohoretan, aipatuko ez direnak, Brown jaunak ondorioztatu zuen bai eskuak bai oinak gizon ezezagun berari zegozkiola, eta hortik aurrerako juzguetan sartzea gogor debekatu zion bere buru jada sobera nahastuari.
|
|
|
Beti, beti, araudi sekretu baina antzeman erraz bati jarraituz egiten zirela trukaketak, eta ez, Ana Morenak arbelean arinkeriaz idatzi bezala, inolako ordenurik gabe? Animaliarik txikienak, fisikoki ahulenak
|
zirenak
akabatu egiten zituztela, inpudikoki, eta zinpeko zaintzaile zolien baimen isilekoarekin. Gero eta bertago zeudela gugandik, eta gero eta begiratu gaiztoagoak egiten zizkigutela?
|
|
|
" Zulo horrek, hutsune zirkular horrek sekulako indarra ematen dio eskulturari". Dabidek eta biok barreari ezin eutsiz, ezin ukatuko dut baiezko imintzioak egin genituen, eta artean gure lagunak
|
zirenak
joan bezain laster, irriz karkailaka lehertu ginen. " Azkenean arte galeria bat zabaldu dugu", amaitu zuen Dabidek.
|
|
|
Patxik
|
zirenak
eta ez zirenak frogatu zituen. Ez zidan eskatzen ezta Dabid uztea ere (hori, haren ustetan, berez etorriko zela" idatzia" zegoen), soil soilik hilean behin, birritan, hirutan..., edo hogeita hamar bider geratzea eskatzen zidan, bere etxean, handik hurbil zegoen Dato hotel modernista ttikian Patxiren hitzetan, autoan edo gogoko nuen tokian.
|
|
|
Patxik zirenak eta ez
|
zirenak
frogatu zituen. Ez zidan eskatzen ezta Dabid uztea ere (hori, haren ustetan, berez etorriko zela" idatzia" zegoen), soil soilik hilean behin, birritan, hirutan..., edo hogeita hamar bider geratzea eskatzen zidan, bere etxean, handik hurbil zegoen Dato hotel modernista ttikian Patxiren hitzetan, autoan edo gogoko nuen tokian.
|
|
|
Ekimen honen sustatzaileak hasiera hasieratik jabetu ziren lantzen ari ziren proiektuaren helburuak epe luzera begira landu behar zirela, eta ezinbestekoa zela zutabe sendoetan oinarritzea. Horretarako lan talde berri bat sortu zuten, kazetaritzan, publizitatean eta marketinean arituko
|
zirenak
.
|
|
|
Gerra ondoren Euskal Herriaren giroa nahiko ahula zen; jendea ihes eginda eta beldurrik zegoen; hemen geratu
|
zirenak
ez zeukaten larregi egiteko betarik. Orduan bururatu zitzaidan euskal aldizkari soil bat beharrezko genuela.
|
|
|
Egoera horretan, Bidasoaren iparraldean aurkitzen ziren erbesteratuen ekimenek garrantzi berezia lortu zuten, publikazio ugaritasun berrian islatua, besteak beste. Baina, urteak joan ahala, frankismoaren ahuleziarekin batera, arlo kulturaletako ekimenak gutxituz joango ziren, berez lurralde horietakoak
|
zirenak
salbu.
|
|
|
Geroko ezkontzaren bidezko legeztatzea zela eta, izaki misteriotsuak eta ezkutuenak zetozen, itxurakeriazko eskabideak tartean, familien baretasuna aztoratzera. Eskabideok erarik indartsuenean zapuzteko gauza
|
zirenak
hil eta gero egiten ziren. Orduan ziren epaitegiak batzuen eta besteen erasiaren oihartzun, eta gizarte osoa eskandaluan eta perilean zen.
|
|
|
1) Aufbau ean garatzen den eraikuntza logikoaren zati handi bat sentimen esperientzia pribatuaren esparruan kokatzen zen — autopsikologikoaren eremua, zioen Carnapek— Eta eginkizun horretan, enpirismo tradizionalak ez bezala, Carnapek ez zituen sentsazioak edota sentimen datuak hartu ezagutzaren oinarri sendoa bailiran; horien ordez, berriz, berak ‘esperientzia elemental’ deiturikoak, bere esanahi holistan ulertuak117, aukeratu zituen, beren artean ‘antzekotasun erlazioen’ bidez lotzen zirelarik. Beraz, eta Gestalttheorie aren118 eraginpe garbian, Carnapek enpirista tradizionalarentzat ‘sentimen atomo’ primitiboak
|
zirenak
errefusatzen zituen eta, alderantziz, oinarri gisa hartu beharrean, bere teoriaren xede bat zirela erakutsi nahi izan zuen, hau da, eraikuntza logikoaren emaitza bat —’quasi analisiari’ esker lortutakoa—, eta ez premisa. Atomo edota adreilu horiek, hortaz, ez zuten inolako oinarririk osatzen, beroriek ere eraikiak baitziren.
|
|
|
Analitikoak ez ziren enuntziatuak, logika eta matematikarenak ez
|
zirenak
, Zirkulukoen arabera esperientziarekin lotu behar ziren, esanahia eduki nahi bazuten behintzat. Enuntziatua gertakari baten aurrean kokatu beharra zegoen, eta azken hau enuntziatuan deskribaturik agertzen zen bezalakoa zenentz aurkitu.
|
|
|
Geroago, gerran zehar, Neurath sozialismoarekin identifikatu zen estuago. Ikuspegi honetatik, handik gutxira ‘gerra ekonomiari buruzko ikasketak’ lez ezagun bihurtuko
|
zirenak
hasi zen garatzen eta, sail honetan, Leipzig museoko zuzendari izendatu zuten. Geroago irakasle izan zen Heidelbergeko Unibertsitatean, Max Weberren ondoan, baina lanpostu horiek guztiak laster utzi zituen sozializazioaren esperientzian berriro murgiltzeko, kasu honetan aipaturiko Bavariako Errepublika Sozialistan.
|
|
|
Kartzeleroak dira, edo kartzeleroen jokamoldea da aldatu ez dena, kasu askotan behintzat. Francoren garaian kartzelero
|
zirenak
ezagutu ditugu gutxi edo gehiago, oraindik kartzelero direnak. Garai haietan preso egonak ere bai bakarren batzuk, oraindik labirinto hauetatik atera ezinik dabiltzanak, askatasunean irten arren, behin eta berriz zulo hauetara jausi direnak.
|
|
|
Kartzeleroen umeak ziren! Presondegi inguruan bertan bizi ziren kartzeleroen umeak, ilunabarreko freskuran jolasean ibiltzen
|
zirenak
, korrika, ezkutuka, euskaldunon leloak errepikatzen:
|
|
|
Errepresioa gustatzen zitzaien, sadikoak ziren, komisaldegietako txakurren antzekoak. Baziren kartzelaz kartzela gurekin bateratsu aldatzen
|
zirenak
, Carabanchelen gurekin egonak, gurekin Puertora joanak, eta gero Puertotik Herrerara heldu zirenak. Hauetakoa zen La Gitana deitzen geniona.
|
|
|
Errepresioa gustatzen zitzaien, sadikoak ziren, komisaldegietako txakurren antzekoak. Baziren kartzelaz kartzela gurekin bateratsu aldatzen zirenak, Carabanchelen gurekin egonak, gurekin Puertora joanak, eta gero Puertotik Herrerara heldu
|
zirenak
. Hauetakoa zen La Gitana deitzen geniona.
|
|
|
Dena dela, preso sozialak gure aurka erabiltzeko saiakerak inoiz ez dituzte amaitutzat eman. Hor daude Puerto edo Alcalako kasuak, Ermuko mamuarekin batera indartzen saiatu
|
zirenak
, eta abar. Era askotako jendea izaten da kartzeletan, eta, orokorrean preso sozialak gure aurka jartzerik lortu ez duten arren, inoiz ezin liteke jakin eroren bat zertara bultza dezaketen.
|
|
|
Habanan familiako umeak eta emakumeak gindoazen, gizonik gabe. Gure familiako gizonak gerran izan ziren denak, gauza
|
zirenak
behintzat. Gure aita CNTkoa zen, bidenabar esateko.
|
|
|
Amona, ama, izeba, izebaren seme txikia eta gu bi anaia –gutako hirugarrena, arreba alegia, gerraostean jaio zen–, beraz, sei lagun abiatu ginen Tolosara autobusean. Gurpil mazizoak zeuzkaten autobus haiek, inguruetako herrietatik Ordiziako azokara baserritarrak eta eramaten ibiltzen
|
zirenak
. Amaren ahizparen etxera gindoazen Tolosara, baina han ere gerra mugimenduak izan, eta egun gutxi egin genituen.
|
|
|
" Behera joateko", esan zuen;" Bonifaziok esan du". Engoiti bulegoan
|
zirenak
, banaka edo talde txikitan, erdi etsian, erdi dibertiturik, hasi ziren erreskadan bulegotik irteten. Xan ere bazihoala, ba, eskailera buruan, botak lokaztuta baina arropak lehorrik zituela Gari ikusi zuen.
|
|
|
Xanek berriz, apenas jartzea egin zuen eta, piezara tipo batzuk sartu zirela aditu zuen. Garik zigarroa lurrean itzali zuen, biek arnasari eutsi; zeuden hartatik ez zitzaketen sartu
|
zirenak
ikusi. Nonbait piezaren fondorantza joan, aulki batzuk lekuz aldatu zituzten.
|
|
|
Hiriko kaleak, bere gogo barrenean hain jendetsu, hain zarataz beterik gelditu
|
zirenak
. Ez baitzuen, haatik, oso berandu behar.
|
|
|
Alta, bazirudien hiru lagunak komentario sinple hartaz konforme zirela; masailak gorrikara, begiak diz diz, bazuketen bestenaz ere kontu gehiago esateko gogorik. Anartean beste gizon mordoxka bat sartu zen ostatuan, aurrekoak bezalaxe txaketa beltzekin jantzita, barra ondora joan, lehen ziren haiekin juntatu
|
zirenak
; haietako bi hala ere, haiek ere puru bana errez, Xanen ondoan jarri, Xan apur bat desplazatu zuten begibeltzaren alborantz.
|
|
|
Plazara gizon gazte batzuk etorri ziren lasterka, elur pilotekin jolasten aritu ziren. Kaskamotzak ziren, seguru aski soldaduak, permisoarekin etxera etorri
|
zirenak
. Neska, Xan bezala, haiei begira zegoen; une batez hark lotu zituen.
|
|
|
Gero ostatutik hiru gizon atera ziren. Bularrutsik, han inguruan non edo non lanean ari
|
zirenak
. Disimulo handirik gabe begiratzen zioten berari:
|
|
2001
|
|
|
Azken hauek jorratuko ditut. Lehenik borroka antikolonialak; gero m l izenekoak, Txina, Vietnam, Albania eta beste toki batzuetan planteamendu iraultzaile jakin batekin kritikoak
|
zirenak
; IV Internazionala ere hor zegoen; Parisko 68ko maiatza zela eta sortu ziren mugimendu antimilitaristak, ekologistak eta abar; eta, azkenik, hor ziren Alemania eta Italian ari ziren RAF eta Brigada Gorrien gisakoak. Bost eredu horietatik geratzen den bakarra ia, eta etorkizun handiarekin gainera, mugimendu sozialena da:
|
|
|
. Iñakik esandako gauza batzuekin ados nago eta beste batzuekin ez. 60ko eta 70eko hamarkadan gertatzen
|
zirenak
bere testuinguruan ulertu behar dira. Orduan sozialismoa, ezkertiarra eta halako kontzeptuak Errusiaren inguruko estatuek monopolizatzen zituzten.
|
|
|
Handien mailan, berriz, txapelduna Sustrai Kolina urruñarra izan zen, eta txapeldunordea Igor Muniategi bermeotarra. Beraiekin batera aritu
|
zirenak
, hauexek: Eneritz Zabaleta (Baiona), Joseba Otaegi (Zizurkil), Mikel Azpiroz (Iruñea), Maiteder Sasieta (Agurain), Xabier Paia (Algorta), Manex Agirre (Aramaio), Iban Urdangarin (Ataun) eta Eneko Lazkoz (Etxarri Aranaz).
|
|
|
Goiz batean etxeak erretzeari ekin zioten; pertsonak barruan zeudela. Herria errea izan zen eta bizirik atera
|
zirenak
sarraskituak matxete kolpeka. Gu nandetarrekin konfundituak izateko arriskuan egon ginen".
|