2000
|
|
Ikaraz gelditu zitzaion begira kirol autoari, ez dakigu sei kilo balio zituelako edo 230 zaldi zeuzkalako zain martxan jartzeko. Ohartu zen gogoz kontra jarri zuela martxan motorra, eta eskuek sekulako nagusitasuna erakutsi
|
ziotela
segituan, pilotu profesional baten adinakoa. Eta nondik, ordea, diru haiek guztiak ezer itxurazkorik egin gabe!
|
|
Gertatu da, ordea, basamortuaren erdi erdian geundela, eta han lurra oso laua zela, batere sastrakarik gabea, eta Adelak ez zuela non ezkutatu. Hala gauzak, bide bazterretik gehiegi urruntzeko aukerarik ez, eta hantxe jardun behar izan du, denon begien bistan, jertse batez burua estaliz eta handik igaro  tzen ziren autoek tutua jotzen
|
ziotela
.
|
2001
|
|
Gauza jakina da seiek begiratu
|
ziotela
burura: eta artzainaren ahoa eta ezinago aproposak irudituko zitzaizkien.
|
|
Denek bazekiten egia esaten zuela; ba  tzuek bazekiten gizon hari" Jainko" esaten
|
ziotela
.
|
|
Berotasun hezea sentitu zuen ezpainetan, ku  tsu garratz bat. Patrikan sartu zuen eskua musuzapia ateratzeko, eta orduan jabetu zen ezin ziola musuzapiari eutsi, hatzek ez
|
ziotela
emandako aginduei erantzuten. Hotzarengatik endurtu zitzaizkiola pentsatzen ari zen une berean, hari busti lodi batzuk irristatu zitzaizkion kopetatik sudurrera; eta, segituan, gabardinaren patrikatik erortzen ziren lehen tanta gorriak putzu bihurtu ziren, eta emakumeak, behingoagatik, atsekabez beterik baina minik gabe, meza lehenbailehen amai zedila desio izan zuen.
|
|
Esan dezagun, ordea, kazetarien artean abiarazi zen prozesu itxaropentsu haren higadurak zer ikusi handia izan zuela ezker sozialak oro har bizi izan zuen higadurarekin. PSOE Gobernura iritsi zenean, gizarte mugimenduek hats egin eta atzerakada geldiezinari eutsiko
|
ziotela
zirudien arren, PSOE alderdiak ez zuen bere boterea eta bere legitimazioa erabili mugimendu haiek berrindartzeko baizik eta lurperatu eta, haien ordez, instituzioetatik bultzatuko zen aldaketa zioen gezur handia hedatzeko.
|
2002
|
|
Josu R k bere gain hartu zuen ibilbidea aukeratzearen ardura. Traukori pausoa aurreraturik, ohiko bidetik jo zuen, Kalebarritik alegia, eta besteek zin  tzoki jarraitzen
|
ziotela
ikusirik, hurrengo kale gurutzean zein norabide hartu pentsatzeari ekin zion. Oraingoan, ordea, zailago egin zi  tzaion erabakitzea, zeren aukera biei alde on eta txarrak aurreikusten baitzizkien.
|
|
gure arteko zatikako bilkuretan maiz euskara zen erabiltzen zen hizkuntza bakarra. Nik badakit, hala ere, aparra zeriela oihuka ari ziren gazteño haguntsu eta erdezu haiek gazte guztiak ez zarete inola ere antzekoak kontu hauetan ez
|
ziotela
honi inolako garrantzirik ematen, euskara bazter batean utzirik, nahiago baitzuten bai Euskaltzaindian bai EHUn politikoki hurbilago, euskaraz jakin nahiz ez, hori bigarren mailakoa denez gero, senti zezaketen beste norbait. Horiek deitzen ditut nik elkarrizketari kortejanteak, haizea aldeko dutenean leunkerietan ibiltzen direnak.
|
2003
|
|
Lehenago Manu eta Joxeren artean sesioa izan zuten, biek egin nahi zuten eta buruarena, beti bezala. Manuk esaten zuen Joxek nahi zuen moduan jarriz gero, eskabadoraren bi aldeetan, aurrez aurre?, elkarri tiro egingo
|
ziotela
deskuiduan, eta seko hilda geldituko zirela hirurak. " Hori enboskada baldin bada", esan zion Manuk txantxetan lagunari," ni Che Guevara nauk!".
|
|
Eta aita horretaz ohartua zegoen. Kontua ez zen bakar bakarrik berak mekanoa nahi eta Erregeek baloia ekarri
|
ziotela
. Aitak besterik ere ikusi zuen semearen jarrera hartan.
|
|
Gizon horren aipamena hauteman dudala uste Hadesaren zokoan nengoen garai luzeetan. Tiresiasek kontatzen zuen, behin, Baz  koak ospatzera joan zela greziar tratulari saldo bat Jerusalemera eta Jesus non harrapa zezaketen eskatu
|
ziotela
ustez haren dizipulua zen Filipe bati. Filipek galdea Andresi errepikatu zion eta horrela mailaz maila, erakunde klandestino batean bezala, Jesusengana heldu eta honen erantzunaren oihartzuna erdietsi  zuten.
|
|
Ildo komando kideek mira lekutzat erabiltzen zuten patarraren behereko arroilan zen Kerguelen. Ez zituen naski erraz hautemanen Txoko, Tzarko eta Frantxisen algara zoriontsuak, eskua ez dugu galdu
|
ziotela
. Putakumea zer uste zuen ala?
|
|
Uste dut nire esaldiaren sakontasunari ez
|
ziotela
igarri.
|
|
katoliko zorrotza eta eliz  koia. Beti hala izan zela eta hala izango zela esaten zen, euskaldunek ez
|
ziotela
beren arbasoen fede zaharrari hutsik egingo. Ez al zen, bada, nahiko adierazgarria Euskaldun fededun" esaera zaharra"?
|
2005
|
|
Joxe Mari eta Ana izkina batean zeuden; aurpegia more more zeukan Anak, baina irribarretsu ageri zen. Gogorra izan zen hitzaldiaren osteko eztabaida; HBko batek esan zuen EE traizio baten ondoren jaioa zela, eta Espainiar Estatuari saldu
|
ziotela
beren burua. Idoiaren amak puntuz puntu erantzuten zien, bere doinu frantsesarekin, batik bat argudiatuz amaituak zirela borroka armatuaren garaiak, iritsia zela beste modu batera jokatzeko ordua.
|
|
Joxe Mariri galdetu nion ea zer nahi ote zuten Ana bahitu zutenek; erantzun zidan izenak eskatu omen zizkiotela, ETAko ekintzaile legalak zein ziren;" zakur etarra" deitzen omen
|
ziotela
. Joka ari zitzaizkion, zakur hotsa entzun zutenean, eta tiroak eta oihuak atzetik; armada oso bat gainera zetorkiela ematen omen zuen.
|
|
Horrelaxe gertatzen da, zuk ezer egin gabe. Uda hartan, Marisa oporretara joan zen gurasoekin; bidaiatik itzuli zenean, zerbait falta zitzaion aurpegian; bazirudien kirurgia estetikoa egina
|
ziotela
, aurpegiera aldatzeko. Elkarrekin irteten jarraitu genuen udaren azken partean, ohituraren poderioz.
|
|
Hartan guztian, haatik, bazegoen zalantzan uzten ninduen zerbait: ezbairik gabeko onurak zekartzan sistema haren gainetik bizitza zegoen, eta patua, egunero mehatxu eta kalte ustekabeak ekarriz, eta haiekin gure norabidea nahastuz; yoga laguntza handia zen, horretan ez neukan zalantzarik, baina iruditzen zitzaidan ezen bizitzaren gauzarik behinenek beren bideari jarraitzen
|
ziotela
, geldiezin, gure ahaleginen gainetik, uholde batek edo itsasikara batek bezala arrastaka eramaten gintuzten bitartean. Horri guztiari erantzun bat aurkitu nahi nion, eta, ordu arte, ez yogak, ez erlijioak, ez ideologiek... ez zidaten eskaini nik behar nuen erantzunik.
|
|
Nik, kontra ez egitearren, baietz erantzuten nion, bilatuko nuela, oraindik inor ez nuela topatu baina. Marroz ere galdetzen zidan, niri listua kontrako eztarrira joaten zitzaidan, eta ahalegin handia egin behar izaten nuen astakeria bat ez botatzeko?, jakin zuela gizajoari etxea erre
|
ziotela
; ez ziola batere gorrotorik, gizagaixo bat besterik ez zela, maitatzeko ezgauza; bera ere biktima, azken batean. Nik ez nuen bide hartatik jarraitu nahi, ezen, izen hura entzun hutsarekin erraiak sutan jartzen zitzaizkidan.
|
|
Biraoka, Marrok azaldu zuen galgek huts egin
|
ziotela
bihurgune batean; motorrak zuhaitz bat jo, bera malkarrean behera ibaira erori, eta, adar bati heldu izan ez balio, urak eramango zuela, uhanditua baitzetorren ibaia.
|
|
langile sindikatuak, GKEak, herri indigenak, nekazarien sindikatuak eta multinazionalak. Eta talde sozialek, gainera, ulertu zuten bere inplikazioaren bidez gizarte kontrako prozesu bati zilegitasuna eman nahi izan
|
ziotela
. Gizarte mugimenduak Goi Bilerari zilegitasuna emateko ahalegin horrek ez zuen inolako aurrekaririk.
|
2006
|
|
Hurrengo goizean, gosaltzen ari ginela ea zer moduz lo eginda zegoen galdetu nion Martini, formulismo hutsez, amesgaiztorik izan ote zuen eta hori guztia, eta hark ezetz, ez zuela amesgaiztorik izan, baina halako batean esnatu eta eguna zela konturatu zela, eta han bertan amatxo eta Richard gauza arraroak egiten ikusi zituela, baina gero gaua itzuli zela eta loak hartu zuela berriro ere. Deitu egin ziela, baina ez
|
ziotela
kasurik egin. Ez nuen askorik ikertu behar izan" gauza arraro" horiek zer izan zitezkeen ondorioztatzeko, eta Aintzaneri bereak eta bost esan behar nizkiola pentsatu banuen ere aurrena (umearen presentzian egitera ausartzea ere, bera eta putakume hori, barkatu, urde hori...), hura guztia umearen ametsa (amets oroitzapena) zela erabaki eta ez nion buelta gehiago eman kontuari.
|
|
Gero ihesaldi eta itzulera kate bat hasi duk, amaiezina dirudien horietakoa, eta une horietako batzuetan bueltatu duk jaiotetxera, eta iritsi duk zer edo zer konpartitzera bere guraso gaixoekin, baina ez dik luzaro iraun, eta halako batean ez duk gehiagotan itzuli. Apustu egingo nikek orduan galdu
|
ziotela
arrastoa, salaketa jarri dutenak gurasoak, edo gurasoetako bat, badira behintzat".
|
|
Azken orduan abisatu zidan Gorkak: ustekabeko bilera bat jarri
|
ziotela
gaurko, neuk etorri nuela etxea erakustera, sentitzen zuela. Presaka nenbilen.
|
|
Noizbait, amak hizketan hasi behar zuela ematen zuelarik, aitak zirkin egin zion adieraziz uzteko berari, eta aita mintzatzen hasi zenerako nik pentsatzen nuen jakin beharreko guztia nekiela, aitak emandako xehetasunek ez
|
ziotela
nire judu neurria beste ezer erantsiko ordurako nekienari, gurasoetatik nor zen judu ala biak ote ziren jakiteak ez zuela nire samina arinduko.
|
|
Ezin. Kontatzen zuen, behin, festaren batean, erretzeko gonbitea egin
|
ziotela
berari, artean mutil kozkor, eta berak, besteak baino gutxiago ez izatearren, onartu. Hasi omen zen eztulka, eta ezin buelta eman.
|
2007
|
|
Hura oihukatu eta, salto batez, ontziralekura egin zuen lasterka, Candik eta beste guztiek atzetik segitzen
|
ziotela
. Berehala ontziralekuko etxolako teilatuan ikusi zuen Jesusek.
|
|
Berak, halere, begiak zabal zabalik segitu zuen tarte luze batez, sabaira begira. Bazirudien hamaika pentsamenduk burua betetzen
|
ziotela
, gogoa semearen oroitzapen batetik bestera saltoka zebilkiola, baina justu alderantziz gertatzen zitzaion: gogo huts zegoen, soraio, gaztetan logelako sabaiko izartegiari begira begira egon ohi zen bezalaxe.
|
|
Begi bakarraren bustia xurgatzen zuen paperaren zaharrak. Hurrena sukalde aldera egin zuen poliki poliki, Gigik eta Lisak alde banatatik heltzen
|
ziotela
. Lehengo aulkian eseri zuten.
|
|
Jesusek gogoratu zuen Demetrioren haserrea berta bertako nekazari batzuek, ez bakarrik kanpotik etorritako jornaleroek, Justinori botoa eman
|
ziotela
jakin zuenean. Orduantxe konturatu zen sindikalista gazte hark benetan tiradizoa zuela jendearen artean.
|
|
Tabernako jendea purrustaka hasi zen orduan. Atezainari erretiroa eman behar
|
ziotela
, atzerritarrak pakete hutsak zirela... Boney M. isiltzeraino eraman zuen ardaila hark guztiak.
|
|
Jaisten ari zirenei denbora eman nahi zien, haiekin berriro ez topatzearren. Kanutoa azken pizarreraino erre ondoren, etxerako bidea hartu zuen, eskuek dar dar egiten
|
ziotela
.
|
|
Begiak estu estu bildu zituen, bihozmindua, eta listu kolpe bat eztarrian korapilatu zitzaion. Gero, begiak zabaldu zituen atzera, eta parean, ia ia sudurra zapaltzen
|
ziotela
, hari begira geratutako zibilaren bota militarrak ikusi zituen, salako lurrean tinko jarriak. Gaztaroko lagun batzuenak ekarri zizkioten gogora.
|
|
Berak ez zekiela  zerek tiraturik, mendixkaren gainean urrundik ageri zen gazteluaren aldera joana zen. Bere baitan ziotson ganbara bat utziko
|
ziotela
gauaren iragateko, zaldiz lekoak eta lekoak kurri ibili ondoan, pausatzeko emaia handia baitzuen. Ordea, atari ahantzi hartara arribatu aitzin, harriturik gelditu zen leiho batetik baitzentzuen mintzo xarmagarri bat zioena:
|
|
Entzun dut azkenean neskatxak oldartu zirela eta nagusia mesfida ez zedin kantu xarmagarrienak kantatzen zizkiotela, pozoina ezarri
|
ziotela
jatekoan nahasirik. Nola azaz  kalen luzetasunarengatik ez zitekeen defenda, diote goititik eta beheititik han berean hustu zela pozoinaren ondorioz eta neskatxak ihes joan zirela, anitzek soldadu gazteen geriza hautatu zutelarik.
|
2008
|
|
Mikel eta Puru izan ziren lehenak maleta guztiak zekartzatela gurditxo banatan, gero Maxe, irribarre zabal zabala ezpainetan, Xiao Maren aulkitxoan zekarrela, eta azkena Marisa Laida Ju rekin. Eta gogoan dut Marisak Itsaso ikusi zuelarik lasterrari eman ziola eta besarkaturik negarrari eman
|
ziotela
biek ala biek ere. Bidaiaren unerik politenetako bat izan zen.
|
2009
|
|
Asaldaturik, Grasset zaintzapean jartzeko exijitzen zuten akziodunek. Azken horien presioak zirela-eta, Grasseten familiak berak auzitan sartu zuen David Golderen editorea, gaitasunik eza leporatu
|
ziotela
. Irène Némirovsky izan zen 1935ean Grasseti babesa eman zioten idazle bakanetakoa.
|
|
Bost urte zeraman agertu gabe. Lehen baino gutxiago aritzen zen jokoan, eta bazirudien atzerakada ekonomikoan zeuden arren, haren negozioek eutsi egiten
|
ziotela
. Gainera, Dariok aurre egin behar zion medikuek, isilpean nahiz agerian?
|
|
Berehala sarrarazi zuten Wardesen logelara. Ohean eserita zegoen enpresaburua, burua aurrerantz makurtuxea eta gorputza kuxinek eusten
|
ziotela
. Arnasestuka ari zen.
|
|
Han joan zitzaion gainera bat batean andre jenerala semeari. Sorbaldetatik heldu eta astindu egin zuen, begiek amorruz egiten
|
ziotela
.
|
|
Balantzaka zebilen. Hoteleko mailadian gora zihoala, pauso bat egin ahala, iruditzen zitzaion hurrengoan kale egingo
|
ziotela
belaunek eta bertan hondoratuko zela. Han sartu zen neskarekin.
|
|
" Tira, ez zara bakarra, gaixo txikia! Miseria ikusita nago, bai, ni...", eta, mugimendu haren eta burukoaren azpitik egin zion begirada haren ondoren, alde egiten
|
ziotela
nabaritu zuen Clarak zeukan erresumindura eta lotsa moduko hura, zoritxarrarekin batera zihoana. Sekula ez zion beste inori aipatu bere lehen haurraren konturik.
|
|
–Barkatu, Daniel jaun gaztea, baina pentsatu dut hobeto zeundekeela behean, esan zuen, betazal hanpatuek bere begi beltz sarkorren distira estaltzen
|
ziotela
–. Etxeko alde hau ez dago hain babestuta.
|
|
Burua bueltaka zuen Irenek, eta eztarria lehorra. Seguru bi haiek pozoia jarri
|
ziotela
ardoan. Horrek esan nahi zuen Valentina ez zela zirudiena.
|
|
Berak eta Mirentxuk ezin zuten umerik ekarri. Iñigok esan zigun amets batean jakinarazi
|
ziotela
zu eta ni ginela lan horretarako hautatuak, Ananda. Baina gure umeak ez ziren gureak izango, Gibranen poemak zioen bezala, baizik eta leinu berriaren umeak, iniziatzen ari gintuen logiarenak; gure umeek hiru bikoteon energia hirukoitza izango zuten polo bakoitzean; Iñigok oso argi zeukan, errebelazio bat izan duenaren moduan mintzo zen.
|
|
Biak lurrera bota, berriro emakume itxura hartu, eta biei gainera abaildu zitzaien, di da arropa kentzera. Zakiletatik helduta biei, ero moduan astintzen zizkien, biekin batera maite jolasean, batak aurretik eta besteak atzetik sartzen
|
ziotela
. Gero, elkarri emanka jarri zituen, borrokan ari balira bezala, noizbehinka bien artera sartuz, eta bazirudien jolas hura inoiz ez zela amaituko.
|
|
Baina ez zen hartan amaitu kontua: orein harri bihurtua, gogor eta zurrun portatua baitzen lehoiarekin, itsaso zuri baten ertzeko harkaitz bati itsatsita geratu zen, uhinek pixkana pixkana gorputza marruskatzen
|
ziotela
.
|
|
Hori da, orduan; gaur egun, ulertzen dudala uste dut, ondo ulertu ere, baldin eta, jakina, gauzak nik atera nuen moduan gertatu izan baziren. Sasoi hartan pentsatzen nuen kalte egiten
|
ziotela
diruak eta ondasunek; orain konturatzen naiz ez ziotela kalterik egiten, min baizik. Sekula ez zidan txarto berba egin bere seme alabez.
|
|
Hori da, orduan; gaur egun, ulertzen dudala uste dut, ondo ulertu ere, baldin eta, jakina, gauzak nik atera nuen moduan gertatu izan baziren. Sasoi hartan pentsatzen nuen kalte egiten ziotela diruak eta ondasunek; orain konturatzen naiz ez
|
ziotela
kalterik egiten, min baizik. Sekula ez zidan txarto berba egin bere seme alabez.
|
|
Gehiago ikusiko ez zuelakoan joan zen aita ere itsasora. Nik halako gauzei krediturik ematen ez banien ere, izeko Malenek uste izan zuen begizkoa egin
|
ziotela
umeari eta begizkoarena egin behar zitzaiola ahalik eta arinen. Medikuak ez zekiela gehiago zer egin eta umea bazihoala ikusita, gura zuena egiteko esan nion izeko Maleni.
|
|
albiste tranpa jarri
|
ziotela
|
|
Hamarkada batzuk badira bukatu zela diktadura. Hamarkada batzuk badira euskarari herri erakundeek, ordu arteko debeku edo axolagabekeriarekin jarraitu ordez, babes legala eta bultzada politiko eta ekonomiko bikaina emateari ekin
|
ziotela
. Euskararen erabilera indartu eta areagotzearen aldeko jarduna ez da, beraz, beti" zekenak, arduragabeak, beldurti ausardi bakoak" izaten diren herri erakundeen aitzinean eta kontra inork pankarta eskuetan egin behar duen jarduna.
|
|
Inork uste al du, zinez, gizarte demokratiko batean, milaka eta milaka gurasok hogeita bost urtean euren gogoaren eta erabakiaren kontra aukeratuko zutela euren seme alabentzako irakaskuntza hizkuntza? Inork uste al du, zinez, gurasoek euren gogoaren aurka, zein hizkuntzari erakutsiko eta, hain indartsua den gaztelaniari erakutsiko
|
ziotela
bizkarra?
|
|
Hemen aipamen zehatzak egiteari uko egingo badiogu ere, esan dezagun badirela ospe handiko euskaltzale ez abertzaleak euskararen historian merezimendu osoz urrezko hizkiz jasota geratu direnak. Baina modu berean ukaezina da, gure irudiko behinik behin, joan zen mendeko diktaduraren hamarkadetan nagusiki abertzaletasunak edo, nahiago bada, abertzale askok eutsi
|
ziotela
bizirik euskarari, bizirik familian eta bizirik kulturgintzan. Ikastolen sorrera, esate baterako, abertzaletasun politikoari hertsiki lotzen zaio.
|
|
Esan beharrekoa da, beste alde batetik, Euskadin elite politiko, ekonomiko eta intelektualek euskarari gibela bihurtu
|
ziotela
mendeetan zehar. Katalunian katalanari ez bezala?. Esate baterako, gure hizkuntzari" hileta eta ehorzketa duin bat baino ezin dakioke egin" adierazi zuten intelektualen ahotsak indartsuak ziren XIX. mendearen hondarrean eta XX.aren zatirik handienean, demokrazia heldu bitarteko hamarkadetan hain zuzen ere.
|
|
Hizkuntzei dagokienez plurala izango den gizarte bakarraren aldeko aukera egin zuten, hizkuntza bakarreko hainbat" euskal gizartetxo" eraikitzearen ordez. Horrek erakusten du gizarte kohesioa eta lurralde kohesioa helburu nagusitzat hartu zituztela eta, horrexegatik, uko egin
|
ziotela
euskal gizartea hizkuntzaren arabera gizataldetan zatitzeari eta bereizteari.
|
|
Caray! abesten
|
ziotela
akordatzen naiz...
|
2010
|
|
Heldu dun haurra, bada beste gutun bat hunen barnean, Gobernadorearena oraingoan, eta bi hilabete berantagoko data emaiten du, baizik eta soldaduak ibili direla leku haietan eta tribu indigeneak gaztigatu dituztela, galdetuz nora pasatu zen apez zuria, eta zafraldi on batetarik landa, laster jakin zutela horgo neska gazte bat ebatsirik joana zela oihanean barna eta desagertua geroztik, eta geroztik salbai horiek bila zebiltzala, asmoa zutelakotz misionest zuria beren dupin handian egosteko lursagar eta belar aromatikoen artean... Espedizioko kapitaina, aski usatua zena lan horietan, kasik segur zen egia erran
|
ziotela
, eta nehork ez zuela geroztik bikotearen berririk... ba, hortik segida badakizue!
|
|
Beste patxaran bat eskatu zuen Xoxotek irakiten ari zitzaion kirio salda baretzeko. Manuelak alkoholarekin erne ibiltzeko kontu hartu zion, ertzainek altoa joko
|
ziotela
eta karneta kendu. Esmeraldak gidatuko zuela erantzun zion, ez zegoela kezkatu beharrik.
|
|
Emakumearen dirua eta boterea handia izan zitekeen, baina beraiek ere ondo kokatuta zeuden gizartean zimurrak ondo hasita zeuzkan alargun batekin elkartu eta ohe berean sartzeko. Danielak honetarako gizonak oso bereziak zirela pentsatu izan zuen beti, haragi freskoa maite zutela eta nekez ematen
|
ziotela
balioa beste edozein enkanturi alderdi fisikoak laguntzen ez bazion. Nicolas, behintzat, ez zuen imajinatzen atso harekin ohe berean, are gutxiago orain, berarekin berriro hasi eta iragana ahazteko erregutzen zion garaian.
|
|
Ez zuen beldurrik izan elizan bertan Anizeto eta Magdalenari inbidia ematen
|
ziotela
esateko, maitasunaren mamiak eztenka jo zituelako eta bi mundu, bi garai eta bi bide batu zituelako munduaren begiek nekez ulertuko zuten bidegurutze hartan.
|
|
Orduan esan zuen Anizetok berak lehengusuak izan behar zituela Argentinan baina ez zituela ezagutzen eta ezagutzeko modurik ere ez zuela. Aitaren arreba zaharrago baten historia kontatu zigun modu labur batean, ehun urte lehenago Buenos Airesera zerbitzari joan, ezkondu eta lehenengo semea izan zuenetik pista galdu
|
ziotela
azaldu zigun. Beraz, ia ziur senideak izan behar zituela Atlantikoaren beste aldean, baina ez zekiela non eta nor eta ez zeukala bila hasteko asmorik, Magdalenarekin mokoka has ez zitezen bera hildakoan eta algara eder bat bota zuen.
|
|
Ez ziren pertsonaia samurrak hiru errege haiek. Sara Xiani haiengana hurbildu nahi al zuen galdetu nionean, eskua gogor estutu zidan, beldurra ematen
|
ziotela
adieraziz. Niri ere ikara pixka bat sortzen zidan jende hark.
|
|
Manuela eta etxeko beste guztiak, ordea, lasai zeuden, ustekabean harrapatu ez zituen seinale. Gerora jakin nuen apaizak baimena eskatu ziela esan nahi zituenak jende aurrean botatzeko, eta eragozpenik ez
|
ziotela
jarri.
|
|
Albistegiko lehenengo titularrak futbolarekin lotura zeukan: 159 jokalarik selekzioaren izenak Euskal Herria behar zuela zioten, ez Euskadi; bestela, jokatzeari uko egingo
|
ziotela
. Komunikatu luze bat bidali zuten komunikabideetara bien arteko diferentziak azalduz eta euren arrazoiak luze aldarrikatuz.
|
|
–Nirekin bazkaltzeko zuk deitu eta handik ordu erdira deitu zidan Teresak. Berak ere nirekin egon nahi zuela esan zidan, ea noiz geldi gintezkeen elkarrekin Frontoian bazkaltzeko, oso ondo hitz egin
|
ziotela
eta leku honetaz. Teresaren deia amaitu orduko lotura logikoa aurkitu nuen bi deien artean.
|
|
Mari Domingiz dakigun ia gauza bakarra da gona zahar bat jantzita ibiltzen zela. Pio Barojari irakurrita nago nola bera txikia zela jaiotzan azaltzen zen atso zahar eta erdi ero bati kantatzen
|
ziotela
Mari Domingiren kanta. Anne Igartibururen ezkontza emango du.
|
|
Nicolasen eboluzioa esplikatu zion hitz gutxitan. Europako kritiko batzuek ordu arteko lanetan zeukan kutsu indigena estimatu bazuten ere, beste batzuek jauzi handi bat emateko pentsamendu eta kreazio korronte nagusiekin homologatzera eramango zuen obrak egitea komeni zitzaiola esan
|
ziotela
. Patriciak bera ere konforme zegoela esplikatu zion, lokalismoak epe luzean etorkizunik ez duelako artistarentzat, ezta galeristarentzat ere, noski.
|
|
Haietako bat hurbildu zitzaion, ze egunkaritarako lan egiten zuen galdetuz. Kazetaria ez zela erantzun zionean, barkamena eskatu zion, kritikoa zela esan
|
ziotela
eta. Ondoren bere burua aurkeztu zuen.
|
|
–Eta berak zenbateraino jakin zuen ezizena eta mojen kontsolagarri fama jarri
|
ziotela
–
|
|
Bakuninek gogorarazi dio bera aspalditik ez dela Exposito jauna, urteak direla abizena aldatu zuela eta, gainera, kontuan hartzeko herriaren ordezkaria zela eta errespetua merezi zuela. Eskolan denok Posito deitzen
|
ziotela
eta berarentzat beti hala izaten jarraituko zuela, Txerritokiko Posito, nahiz orain atorrante guztien plataformako zinegotzia izan. Bakunin jaunak emakume hori kanporatzeko ordua zela gogorarazi dio Ormazabali eta deitzeko, mesedez, udaltzainen bati, batzordean berriro ordena nagusitu dadin.
|
|
Baina kristalak, harkaitza bezain gogorra izaki, haiek harrapatzea eragozten zuen. Eta erraiek goseagatik protesta egiten
|
ziotela
sentitu zuen berriro Akilesek. Horregatik kolpekatzen zuen amorruz izotza.
|
|
Eta Arnulfo Romero monsinoreari buruz bi gauza esan zituen: Batetik, zenbaitek kolore politiko jakin bat eman nahi izan
|
ziotela
. Bestetik, bere ustez Romero Monsinoreak aldareetara igotzea merezi duela.
|
|
Horrek esan nahi zuen Eusko Legebiltzarrari, eta, beraz, euskal gizartearen erabakiari? eman behar
|
ziotela
ezezkoa.
|
|
2005eko urte horretan bertan berriz ere gauzatu zen estrategia bateratua, MarÃa San Gil PPko buruzagiak Eusko Legebiltzarrean jakinarazi zuenean botoa PSE EE PSOEren hautagai Patxi Lópezi emango
|
ziotela
.
|
|
Foro hartan parte hartzeari utziko
|
ziotela
esan zuten bilera berean adierazi nien han bildurik zeuden guztiei nik, Lehendakari gisa, aurrera jarraituko nuela. Nik neuk eta Jaurlaritzak ekimen hura lantzen jarraituko genuela.
|
|
EAJ PNVk eta EAk osatu zuten koalizio Gobernuaren eta 1998ko abenduaren 29ko inbestidura saioaren ondoren. Eta uste dut Aznarrek iritzia aldatu zuela ikusi zuenean alderdi abertzale guztiek, lehen aldiz, lehendakarigai berari ematen
|
ziotela
botoa. Horixe izan zen benetako arrazoia, alderdi abertzale guztien arteko batasuna ikustea.
|
|
Eusko Jaurlaritzaren iritzia zen jokaera hark ez zuela oinarri legalik, oinarrizko eskubideak urratzen zirela, eta, gainera, adierazpen askatasunari eta informazio askatasunari eraso egin
|
ziotela
. Beraz, bere protesta azaldu zuen erabaki haren aurrean.
|
|
Eta hirugarren artikuluari erantzunez dio: orain zortzi urte inguru (1732), hauspogin aritzen zenez, con el motivo de ser barquinero Elamara etorri zela, Klara Zulaika olandreak errentan zeukala, eta orduan esan
|
ziotela
Dubois ahizpek, que estaban de residencia fija en dicha erreria como dueñas.
|
|
Eta meatzerik inguruan ez izate horregatik utzi
|
ziotela
berriz ere Retegi anaiek beste batzuei errentan, baina, haiek ere kanta berarekin bukatu zutela atzenean: que después que concluieron con el arriendo los dichos Pelaio y Fco Reteguy, entraron por arrendadores de dichas errerias Josef de Fagoaga y Clara de Zulaica vecinos del valle de oiarzun y villa de renteria.
|
|
Hurrena dio, Pedro Telletxea bera bentero zela, aipatu Kristobal eta akusatuak ekarri zituztela sei zerri Matxariaingo Bentara, eta hari agindu
|
ziotela
handik Irunera eramateko seiak, eta hala eraman zituela, eta handik berriz Hondarribira berek eraman zituztela, eta han haragitarako saldu lau, eta beste biak benteroari berari eskaini zizkiela, baina emazte markesak frantses batengandik ikasi zuenean lapurtuak zirela, abisua pasatu eta, denak bertan utzita itzuli zela etxera senarra.
|
|
Hirugarren testiguak, Joanes de Hualde, natural frances, oficial cantero, de 23 años, residente en la ferreria de Arranbide, donde trabaja en la fabricación de la casa de ella, con sus oficiales hala dio: egun hartan, arratsaldeko ordu biak aldean, Arranbideko burdinolako langileen sustento ordinario bila joan omen zela Goizuetara, bere arrosarioa eskuan zuela, eta haruntzekoan ez zuela inor topatu bidean, baina, honuntzekoan, Alduntzingo oletako langileekin hizketan hasi bezain laster, hilaren berri eman
|
ziotela
.
|
|
Miguel de Agirre eta Pedro de Osta unaiek, baqueros de los bustos de Roncesvalles oihanpetik atera bezain laster ikusi omen zuten ihesi zihoan hiltzailea, eta nahiz elkarren lagunak izan, hitzik esan gabe izuturik alde egitean, harriturik utzi omen zituela bi unaiak, eta hartatik igarri omen
|
ziotela
gero: lo qual procedÃa de la turbacion de la alebosia y muerte atroz que abÃa echo.
|
|
Baiezkoa eman zioten, hirurehun errealeko soldata emanen
|
ziotela
Eguberriak arte, baina cumplido el año aga memoria y sirva con cuidado sin faltar en cosa alguna, pena de que de lo contrario sera removido. Eta handik bi urtera, 1732ko abenduaren 7ko batzarrean, berriz eskatu zuen soldata igoera, eta eman egin zioten berriz ere:
|
|
Asi mismo se determino se arranque la planta de roble que tiene Josef Antonio Zabaleta en su zerrado y se vuelva a plantar en el paraje de Guriondo. Edo handik bi urte pasaxera, plantadia izorratu
|
ziotela
eta, 1738ko maiatzaren 30ean, hona zer erabaki hartu zuten: que los Srs.
|
|
venderaje de vino por menudo y pinta. Eta horregatik guziagatik urteko errenta 150 dukat pagatuko
|
ziotela
.
|
|
Eta esaten ari nintzen, ardorik ez, baina sagardoa, saltzeko eta guzi egiten zutela Berdabion. Horretan sinale, pasaerako jendeari sagardoa ematen
|
ziotela
. Gerora ere, nire oroitzeraino, erdiostatu izan baita Berdabio.
|
|
Eta hantxe aurkitu zituztela Iramendin emakume bat eta gizaseme bat elkarren ondoan eta beste bat urrutixeago, ongi ezagutu ez zuena, baina segituan traza eman ziola Minondori por la fissolomia (sic) que hera hixo de Fco de Minondo, a quien le conoce mui bien. Eta gero elkarri ezkontzeko hitza eman
|
ziotela
Klarak eta Minondok, eskribaua eraman zuen mandazaina testigu zela: el dicho mozo de mulas que dijo ser vecino de la Ciudad de Estella y llamarse Martin de Zigordia, como consta del dicho testimonio.
|
|
mando seguir el rumbo de la navegación para el puerto de Cadiz a donde llegaron a un mes posterior, y como a otro mes después llegaron al dicho puerto de Cadiz desde Lisboa los espresados Mathias Gonzalez, Manuel Ramos y otro marinero llamado Miguel natural de Motrico. Eta orduan esan
|
ziotela
nola hil zen Sarabia ere beste zazpi lagunekin, eta hildako gehienak donostiarrak zirela gainera, los mas de ellos natibos desta ciudad. Eta sortzez eta izatez donostiarra den Nicolas de Goienechea donostiar marinelak ere gauza beratsua dio.
|
|
Berdabio eta konpainia kartzelaratu aurretxo hartan, berriz, 1747ko azaroan, beste istilu batzuk izan zituen Tarbe jaunak Elaman. Artikutzan ari ziren bi olagizon lesakarrek gabi haundia ostu
|
ziotela
salatu baitzuen Iruñeko Gortean. Laster ukatu zioten, ordea, gezur hutsa zela esanez, bi salatuek, Jorge Etxeberria eta Joan Patxiku Larraldek [231]:
|
|
Horiez guziez gainera, hona beste aipua, gure protagonista ongi hango semea izateaz gainera, izengoitiz ere" Berdabio" deitzen
|
ziotela
ederki erakusten duena [188]: Poder para presentar testigos de Joseph de Echagaray, Berdabio, y Joseph de Quillaberri a favor de Joseph de Yñarra vecino de Goizueta.
|
|
Aranazko andreari bularra moztu
|
ziotela
|
|
Garbi jakiten zaila dena, ordea, oharrok jatorriz bereak diren edo geroztik iloba Juan Marik ipiniak? Bat edo beste izan, kontua da lagundu egin nahi
|
ziotela
horretan biak elkarri, eta lehen, zaldi hankaxuriyaz, zazpi estatuko esiyaz, diru berriyaz eta beste esandako gauza bera sumatzen dela hor ere. Leienda hori ez dela, alegia, Oiartzun aldeko jende xeheagandik ahoz ikasitakoa, nabari dela hor maisu apaintzaileren baten eskua.
|
|
Non ito zen ez da esaten, baina, dilijentzietan egindako egunak eta gastuak kontuan hartzera, badirudi ez zela herritik oso bertan aurkitua izan. Bestetik, badakigu Juan Fermin Aginagari 1728 urtea baino lehen" Trabuko" deitzen
|
ziotela
. Gainera" gizona hilta errotapera" bota bazuen, pentsa liteke, urak eramana, nonbaitean itotzat azalduko zela.
|
|
Eta bukatzeko, behiala Berdabion bizi izandako Karlos Eskudero 98 urteko aitona argiak Errenterian esandako hartaz oroitu naiz: " Tontotxo" deitzen omen
|
ziotela
Trabukok Elaman hildako hari. Holaxekoa da gure irudimen jostaria, inork uste eztako hari ezkutuak josten hasten denean.
|
|
Eta hori dena egia dela erakusteko, esaten du, senarrari botikak erosteko sosik gabe tokatu eta, nola emazte Brijidak eskatu zien Marinazi eta Sebastiana koinatei: que les diese una saia, huraxe saldu eta haren diruarekin botikak erosteko, eta errukiagatik eman
|
ziotela
sei pisu balio zuen saia por solo ocho reales.
|
|
Tolosatik etorri eta que pasó a morar y avitar a la borda de Itzaiandienea próxima a la citada de Olajaundeguienea. Badirudi ezkondu aurretik Tolosa aldean bizituak zirela boladaren batean, eta handik Itzaiaundira etorri zirenean, ez omen zutela oilorik ere ekarri, eta auzoak harriturik, bizimodua nola ateratzea espero zuen [288] Fraixkuri galde egitean, erantzun omen
|
ziotela
Elama ondoan aurkitu zuen meatzetik bapo bizitzea espero zutela.
|
|
Niri susmo hauxe pizten didate, harimuttur guziak joskura berean korapilduz: emazte Brijidak, Iñarrak, Aristegik, Otxotekok, Isabela Eraso estali zuten apaizek... den denek barre egin
|
ziotela
. Gizajo samarra zela, alegia, gure Fraixku zena.
|
|
Euki! esan
|
ziotela
, berak tantoa etxera! Baten batek alto emanez gero," Aaa, estaba distraido".
|
2011
|
|
Bestaldetik, bizikideek urriaren 2an gertatutako guztia berretsi egin dute: Alexandrak tren geltokira joateko asmoa zeukala, goizeko zortzietan ateratzen ikusi zutela, agur esan
|
ziotela
...
|