2000
|
|
Plazan esaten ez ziren gauza batzuk esango ziren tabernan akaso, behar bada lasaitasun gehiago izango zen, umerik ere ez zen egongo, emakumerik ere ez eta bertsolaria tabernan nahi izaten zen. Entzuleak eskatu egiten
|
zion
bertsolariari gauez luze jarduteko. Orain tabernan ez du inork bertsorik eskatzen.
|
|
Bertso horiek Arantzazuko aldizkarian argitaratu ziren. Eta kalte egin nahi zidan batek bertsoak erdarara itzuli eta gobernadoreari salatu
|
zion
. Hortik hasi zen nire gurutzea.
|
|
Bere aitaren urratsak jarraituz, `navarrismo' espainiarzale amorratuenaren ordezkari fidel eta gogorra izan zen Aizpun. Baskongadekin bat egiteko ateak zabalik ikusten zituela eta, Espainiako Konstituzioari ezezkoa eman
|
zion
1998an, UCD alderdia utzi ondoren. PPrekiko aliantzen aurkakoa ere izan zen hasieran.
|
|
Gero, erran gabe doa, Pierpolek bazuen guk ez genuen beste filosofia diferente bat musika aldetik. Guk taldean kantuaren militanteak egon nahi genuen, hark berriz, kantuari beste maila bat eman nahi
|
zion
, kreazio artistiko bat. Eta egia erran, nik ez diot hark zuela edo guk genuela arrazoi.
|
|
Donostian jaiotako honek txikitatik erakutsi baitzuen bere nortasuna edonoren aurrean eta ondorioak alde batera baztertuz. Ume zelarik Zurriolako eskolan maistra kastilanoa suertatu eta Salegi euskaraz mintzatzen zen eta gazteleraz oso gaizki hitz egiten zuela hasi omen zitzaien maistra hura esanez basatiak zirela ez zekitelako Cervantesen hizkuntzan hitz egiten... eta Salegi umeak orduan pupitreko tintontzia hartu eta bota egin
|
zion
. Maistrak Aldamar kaleko lotu egin zuen eta Jesukristo bezala gurutzatuta utzi zigor gisan.
|
|
Lopetegi hasi zen azala betetzen eta 88tik aurrera Mattinek beteko zuen haren tokia. Xamarrek ere ekin
|
zion
urte berean eta hurrengoan Asisko Urmeneta gehitu zitzaien. Azken biek egun ere astero osatzen dute ARGIAn euren orrialdea «Gora pro nobis» izenburuarekin eta Marko Armaspach en Errobiko pirañekin batera betezen dute umore grafikoaren txokoa
|
|
Lorategian edo mendian landatu, zabor pilaren aldamenean utzi bateren bat berataz ardura dadin... Eguberriak dezente gozatzen lagundua izango
|
zion
eta izeiaz beste egiteak bihotzeko hari mehea teinkatzen zion nonbait eta ez zekien zer egin. Azken hamazazpi urte hauetan garaitsu honetan hamaikak emandako erantzun bera eman nion nik.
|
|
Lorategian edo mendian landatu, zabor pilaren aldamenean utzi bateren bat berataz ardura dadin... Eguberriak dezente gozatzen lagundua izango zion eta izeiaz beste egiteak bihotzeko hari mehea teinkatzen
|
zion
nonbait eta ez zekien zer egin. Azken hamazazpi urte hauetan garaitsu honetan hamaikak emandako erantzun bera eman nion nik.
|
|
Bere arrazoiak, noski. Alde batetik, erakunde armatuak egindako gogoetaren eta hausnarketaren ondorioz, komenigarria da azpimarratzea, ETAk ez
|
zion
su etena eskaintzen Estatuari, baizik eta euskal gizarteari eta, batez ere, abertzaletasunari (EAJ PNVri batik bat) egiten zion eskaintza. Bestalde, eta hau da sakoneko gogoeta politikoa, erakunde armatuak, agiriaren arabera, uste du EAJ PNV, ELA eta EAren partetik jarrera politikoaren aldaketa sakon bat dagoela edo egon daitekeela, eta horrek bide ematen diola pentsatzea ETAk bere estrategian aldaketa mamitsuak egin dituela.
|
|
Bere arrazoiak, noski. Alde batetik, erakunde armatuak egindako gogoetaren eta hausnarketaren ondorioz, komenigarria da azpimarratzea, ETAk ez zion su etena eskaintzen Estatuari, baizik eta euskal gizarteari eta, batez ere, abertzaletasunari (EAJ PNVri batik bat) egiten
|
zion
eskaintza. Bestalde, eta hau da sakoneko gogoeta politikoa, erakunde armatuak, agiriaren arabera, uste du EAJ PNV, ELA eta EAren partetik jarrera politikoaren aldaketa sakon bat dagoela edo egon daitekeela, eta horrek bide ematen diola pentsatzea ETAk bere estrategian aldaketa mamitsuak egin dituela.
|
|
Txirritak dirurik gabe zegoela Juan Mari sagardotegiko nagusia topatu zuenean honakoa bota
|
zion
:
|
|
Emaztearen heriotzaren berri modu lazgarrian ezagutu zuen. Emazteak telegrama bat bidali
|
zion
Castellongo espetxera ebakuntza bat egin behar ziotela esanez. Telegrama hura ez zuen eskuratu, ordea.
|
|
Telegrama hura ez zuen eskuratu, ordea. Emaztearen heriotza Jone Goirizelaia bere abokatuak eman
|
zion
telefonoz. Beranduago, Basauriko espetxean zegoela eskuratu zuen emazteak igorritako telegrama.
|
|
» hitzeman
|
zion
emazteari behin batez. Basaurin hasi, Soria, Alcala, Puerto, Herrera, Sevilla, Aljeciras, Castellon eta Basaurin bukatu zuen bere presoaldiaren harat honata.
|
|
Alcala de Henareseko ikastaro batean trebatu eta bete betean murgildu zen zeregin horretan. Sormen aldetik mugatua zegoenez, bere aisialdian fikzioa lantzeari ekin
|
zion
. Halaxe, Bardeetan bideoan egindako «La mujer de Loc» filmak, Emakunderen sari bat lortu zuen.
|
|
. Ekoizle bati erdimetraia gustatu eta telebistarako hiru atal eta drama bat egin zitzan eskatu
|
zion
.
|
|
«Patua bere iraganaren aurrean nola oldartu eta gailendu zitzaion interesatu zait. Bere garaiari aurre hartu
|
zion
emakumea zen Yoyes, ETAren barruan agintaritzara iritsi zen lehenengoetako bat»
|
|
GALen atentatuak gordinki irudikatzen dira, Espainiaren interes ilunak, prentsaren jazarpena, Yoyes ETAren ikusmiran jartzeraino. Yoyesek uko egin
|
zion
komunikabideetan agertzeari. Hilketa justifikatzeko, bere burua salbatzearren talde kideak salatu izana leporatu zion hainbatek.
|
|
Yoyesek uko egin zion komunikabideetan agertzeari. Hilketa justifikatzeko, bere burua salbatzearren talde kideak salatu izana leporatu
|
zion
hainbatek.
|
|
Zortzi astez luzatu zen filmaketara dena xehe mehe prestatua eraman bazuen ere, bat batekotasunari ez
|
zion
muzin egin. Kameren kokapena eta alderdi bisuala franko zaindu ziren, akzio sekuentziak adibidez, hiru kamerekin filmatuz.
|
|
Baina atzerabidea handia izan da gaur arte, ondorioz, bere gain hartzeko borroka zaila zen. Zenbaitek bide horri ekin
|
zion
ordea.
|
|
1877irko urtarrilaren 9an Anacleto Aranceguik aurkeztu zuen proiektuan trinket bat azaltzen zen etxe horren ondoan, baina zoritxarrez berak ez zuen enkantea irabazi, Ramon Mugicaren proiektua atera zen garaile. Udaletxeak, Goicoaren aurreproiektuari oniritzia eman
|
zion
eta Trenbideko Elkartearentzat beharrezko ziren lurrak lortzeko kudeaketa martxan jartzea erabaki zuen. Berehala, Trenbideko Elkartearen Zuzendariak 500 metroko lur trukearen eskaera jaso zuen.
|
|
1886an Carcer jaunak, aurreko udan izandako arrakasta eta kirol honen abantailak ikusita, pilotalekua txukuntzeko eta ustiatzeko proposamena egin
|
zion
udaletxeari. Urte berean, Lucio Gonzalez enpresariak Atotxako pilotalekua botatzeko beharra adierazi zuen, udaletxeari zuzendutako eskutitz baten bitartez.
|
|
1913ko urtarrilaren 8an, Laffitte jaunak aldaketa bat proposatu zuen. Enkantea urtarrilaren 25ean egingo zela, aldizkari ofizialean argitaratu gabe zegoela eta beharrezko epeak betetzeko aukerarik ez zegoela kontuan hartuz, erreklamaziorik egon ez zedin, enkantea bertan behera uztea eta deialdia egiteko proposamena luzatu
|
zion
Gobernadore Zibilari. Honek astebete beranduago onartu zuen.
|
|
20 urte aurrera egin behar da «Igela»k ekindako bidearen jarraipena topatzeko; 1983an «Susa» literatura aldizkariak erotismoari eskaini
|
zion
bere 8 zenbakiaren zatirik handiena. «Susa Berotikoa» izenburuz karrikaratu zen.
|
|
Ez zuen presoen gaian deus egin eta politika erabat poliziala ezarri zuen. Gobernuak ez
|
zion
indarkeriaren gaiari modu adostu batez heldu nahi izan eta legealdia elkarri mokoka amaitu dugu. PPk urrezko aukera historikoa galdu du ordea.
|
|
Herriko monumentu zaharrenetakoa izaki, eraikuntzak berak bazuen interesa publikoari zabaltzeko. Parrokiak, ordea, beste erabilera bat eman nahi
|
zion
dorreari «Hogar del transeunte» delakoa ipini asmo zuten behean eta lehen solairua Caritas en egoitza izan zedin nahi zuten. Hortaz, publikoari dorreko bigarren solairua eta kanpandorrea soilik zabaltzea pentsatu zuen Udalak hasiera batean.
|
|
1997ko prospekzioak goitik behera aldatu zuen proiektua. Udalak beste egoitza bat eskaini
|
zion
parrokiari bere beharretarako eta dorrea osorik museo bihurtzea erabaki zuten. Leopoldo Zugazak burutu du berorren proiektua.
|
|
Biblioteka hori 1907an fundatu zuen Bartzelonako Diputazioak, eta 1914tik aurrera, Kataluniako Mankomunitatea sortu orduko, Prat de la Ribak berebiziko bultzada eman
|
zion
,
|
|
Imanol Laspiur eibartarra" Eibarko euskeriaren deklinabidia eta entonaziñua" idazten ari zen, 1998ko Gabon egunez zendu zenean. Euskarari egingo
|
zion
ekarpen ugarietako bat gehiago. Serafin Basaurik eman zizkion azken ukituak liburu honi eta orain gutxi argitaratu.
|
|
Kartzela ez zen izan eibartarrari frankismoak ezarri
|
zion
zigor bakarra, 68an Granadako Zafarraya herrian egon zen deportatuta. Han lagun izan zituen emaztea eta semea, ezarri zioten zigorra eramangarriagoa gerta zedin.
|
|
Belaunaldi berriei bidea zabaldu eta lana erraztu ostean, AEK ofizialdu zenean, euskara irakasteari utzi
|
zion
. Eskola ematen hogei urteko esperientzia hori bilduz, «Euskara Ikasbidea» izenburudun lana osatua zuen, argitaratu gabe dagoena, baina garai bateko irakasleek beraien kabuz egin beharreko lan izugarriaren erakusle garbi dena.
|
|
Horren ondorioz, 1975ean euskaltzain urgazle izendatu zuten, bere sarrera ekitaldian «Azentu diakronikoa Eibarko euskaran» lana irakurri zuelarik. Euskara batuaren lehenengo urteetan honen aldeko apustu garbia egin zuen arren, azken urteetan euskalkiari zor
|
zion
begirunea argi azaldu zuen eta Eibarko«... eta kitto!» aldizkarian eibarreraz idatzitako artikuluak horren erakusgarri dira.
|
|
Liburua neurri batean berezi egiten duen ezaugarrietariko bat, azalpenak eta ematerakoan eibarrera erabili izana da. Hau Imanolek bere herriko hizkerari
|
zion
begirunearen adierazgarri da.
|
|
Duela 40 bat urte, gutxienez, Uztapidek Olabarrira joateko deitu zidan. Horrelaxe, Bixente lagunak bazuen «Hilario» esaten
|
zion
motor bat, ez dakit Vespa edo zer zen hura, eta ni harekin joan nintzen Beasaingo geltokira motorrean, eta handik gora Bixentek jaso gintuen Uztapide eta biok, banaka banaka. Bixentek kristoren mesedea egin zigun, egingo ez zigun ba?
|
|
Eta han pezetak antolatzen zebilenak «zuena zenbat da?» galdetu zuenean, «gurea? Ehun bana duro eta propina libre!» erantzun
|
zion
Uztapidek. Nik lehenengo ehun durokoa orduan kobratu nuen.
|
|
Bai, baina jokatu gabe geratu ginen. Landetako bailarak Izarraitzpekoari jokatu
|
zion
. Eta orduan, ospera!
|
|
Hausnartu ezezik, proiektua mamitzen ere hasi zen. Sarobek duela sei urte ekin
|
zion
bideari, eta sorreratik egin du lan zazpigarren artearen alde. Zinema eskola bat du eta zinema ekoizpen ugari egin dituzte bertan, bai Sarobek, baita gune hori erabili duten enpresek ere.
|
|
Indarkeriarik gabeko egoeran, alderdi politiko bakoitzak bere proiektu politikoak mahai gainean jarri eta, beharrezkoak izanez gero, egungo markoan aldaketak egiteko bide ematen zuen Ajuria Eneko Akordioak. HBri ere erakundeetara etortzeko dei egiten
|
zion
akordio horrek. Pauso horiek guztiak eman dira eta bere burua demokratatzat duten alderdi politiko batzuek, hainbeste urtetan aldarrikatu duten horri uko egin diote.
|
|
Gasteizko bertso eskola sortu eta Laudiokoak eman
|
zion
segida. Gerora Amurrion, Agurainen, Aramaion, Legution eta Kanpezun sortu izan dira bertso eskolak, Abel eta beste batzuen lan ixilari esker.
|
|
Txapelketan Arabako bertsolariek dezakete, baita Arabako bertso eskoletan aritzen direnak ere, baldin eta urte berorretan beste herrialdetako txapelketetan ez badute; sariaren helburu nagusietariko bat bertako bertsolari berriei jendaurrean kantatzeko aukera ematea da. Lehenbiziko edizioan Abelek bereganatu zuen txapela, eta geroztik ez da gehiagotan aurkeztu (92an utzi
|
zion
plazetan kantatzeari). Ondoren, txapeldunak honako hauek izan dira:
|
|
Urte horretan bertan sortu zen eremu izenen(". com",". edu" eta abar) sistema, gaur arte mantendu dena. 1984an William Gibsonek mundu berri honi izena jarri
|
zion
: " ziberrespazioa".
|
|
Euskal negozio honen jatorria Jon Elosegiren buruan eta ahaleginetan dago. 29 urteko gaztea da, minusbaliotasun fisiko bat duena (haurtzaroan meningitisak heldu
|
zion
eta zeharo gor utzi zuen); duela sei urte nabigatzen, programatzen eta". com" eremu batzuk euskal hiriburuenak esaterako erregistratzen hasi zen. Familiaren laguntzarekin, eta enplegua sortzen duen enpresari gaztea izateagatik Kutxak aurreraturiko 20 milioi pezetako kreditu biguin baten laguntzarekin, bilatzaile sendo bat, foro zerbitzu zabal bat eta burtsetako kotizazioetan sarrera izateko beste zerbitzu bat hasi zen abian jartzen.
|
|
Familiaren laguntzarekin, eta enplegua sortzen duen enpresari gaztea izateagatik Kutxak aurreraturiko 20 milioi pezetako kreditu biguin baten laguntzarekin, bilatzaile sendo bat, foro zerbitzu zabal bat eta burtsetako kotizazioetan sarrera izateko beste zerbitzu bat hasi zen abian jartzen. Nestcaperekin lortutako hitzarmenak behin betiko bultzada eman
|
zion
euskal atariari, Nestcapek bere nabigatzaileen abiatzeko orrian Hispavista aurkezteko erabakia hartu zuenean, alegia. Erabaki horri esker, Galeon.com eta Trabajos.com bezalako proiektu berriak finantzatzeko dirua jaso zuten Elosegitarrek.
|
|
da eta euskaltegietan ibilia da euskara ikasten; AEKn euskaldundu zen, hain zuzen. 1987tik aurrera irakasle lanari ekin
|
zion
AEKn, liberatu gisa eta gaur egun bertako arduraduna da. Halaber, Abertzaleen Batasuneko kide da.
|
|
Ahotsarengatik ezagutu ninduen. Aurreko batean, hipermerkatu handi eta itogarri horietako batean" gurdia betetzen" ari nintzela noizbehin ere halako astakeriak egiten ditut, ama batek ni ezagutu eta alabari Erreka Mari nintzela esan
|
zion
, orduan alabak, negarrari eman zion, ezinezkoa zela ni Erreka Mari izatea. Gizarajoa!
|
|
Ahotsarengatik ezagutu ninduen. Aurreko batean, hipermerkatu handi eta itogarri horietako batean" gurdia betetzen" ari nintzela noizbehin ere halako astakeriak egiten ditut, ama batek ni ezagutu eta alabari Erreka Mari nintzela esan zion, orduan alabak, negarrari eman
|
zion
, ezinezkoa zela ni Erreka Mari izatea. Gizarajoa!
|
|
Diozun bezala, heziketa afektibo sexualari erantzuten dion programa da. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Osasuna batzorde mistoak Euskal Herriko Unibertsitateari hezkuntza afektibo sexuala garatzeko programa bat egiteko eskatu
|
zion
1996 urtean, eta horrela hasi ginen. Normalean sexu heziketa borondatezko pertsonen eskuetan egoten da eskolan, ia militanteen eskuetan.
|
|
Danielek 14 urte zituela Arte Ederrak ikastera eraman zuen aitak. Hasi eta segituan, bertako Madrazo irakasleak esan
|
zion
bere semeari ezin ziotela deus gehiago erakutsi, kultura baino ez zuela behar. Hala," Madrid la nuit" egunkarian hasi zen lanean eta, 18 urte zituela, Parisera alde egin zuen margolari gisa lan egiteko.
|
|
Hala," Madrid la nuit" egunkarian hasi zen lanean eta, 18 urte zituela, Parisera alde egin zuen margolari gisa lan egiteko. Handik gutxira, Carlos Iriarte" Le Monde illustre" aldizkariko zuzendariak bere irudiak ikusi eta berehala proposatu
|
zion
aldizkarirako ilustratzaile lanak egin zitzan. Parisen barrena zihoala, ikusten zuen oro bere begi zoliekin lerro azkarrez marrazten zuen.
|
|
Baina gaurkoan santuhartuez ez baizik eta santuen bizitzaz arituko naiz, gogora etorri baitzait Santa Genobebaren bizitza (eta heriotza) taldean irakurriz nola negar malkotan hustutzen ginen. Gero, zer esanik ez, Santa Agedaren bizitzak baino gehiago heriotzak ere edozeini sortzen
|
zion
oilo ipurdia.
|
|
Ala, telebistako saio horiek inork ikusiko ez balitu egingo ote lirateke? Galdera da, beraz, zer on egiten
|
zion
orduan santuen bizitzak/ heriotzak horren berri entzuten zionari. Eta orain zergatik ez dion egin (go) izango da, agian, hurrengo gai bat.
|
|
Santuek bazuten (badute), beraz, katekizatuek ez zuten zerbait, baina aldi berean katekizatuek eurenganatu beharreko zerbait. Beste gauza batzuen artean, santu guztiak aparteko bilakatzen zituena bere borrokari zentzua ematen
|
zion
fedea zen. Jende zaildua, eta horrelako gaitzak pairatzen lagun zezakeen fede hark bazuen, bere horrekintxe bakarrik, ordurako gizartera egokitua zegoen moral ereduan gizaki arruntei gertatzen zitzaizkien ezintasunaldietarako egiaztatua izanaren zigilua; gaurko hitzetan esateko," testatua"," ebaluatua", neurtutako indarra zuen fedeak.
|
|
Garbi dago kultura guztietan hitzak baduela bere alderdi sendagarria eta pozoitsua. Alderdi sendagarri horren lekuko, berriro, Gregorio Arruek Santa Jenoberaren bizitzaren hasieran
|
zion
zerbait gogora ekarriko dizuet. Gregorio Arruek santa honen bizitzaz esaten diren guztiak horrelaxe gertatuak ez zirela aldarrikatzen du, baina egia izateaz haratago, bizitza hari indarra eman zion fedearen indarra zen egiaztagarria.
|
|
Alderdi sendagarri horren lekuko, berriro, Gregorio Arruek Santa Jenoberaren bizitzaren hasieran zion zerbait gogora ekarriko dizuet. Gregorio Arruek santa honen bizitzaz esaten diren guztiak horrelaxe gertatuak ez zirela aldarrikatzen du, baina egia izateaz haratago, bizitza hari indarra eman
|
zion
fedearen indarra zen egiaztagarria.
|
|
Ruper Ormaza zuzendari gerentearen hitzetan," ikusi genuen urtero joaten zela ikasleren bat Castrora bizitzera eta autobusa jarri genuen haiek euskaraz ikasten jarrai zezaten, nahiz eta bidean horrenbeste denbora galdu". Rufino Diaz Helguera Castroko alkatearekin bildu ziren autobusa jartzeko erabakia hartu zutenean eta honek erabakiari ongi iritzi omen
|
zion
. " Guretzat Castro Ibar Ezkerra da nolabait eta lotura hori ez da gaurkoa".
|
|
1366ko Libouneko hitzarmenean, Pedro I erregeak Eduardo III.aren seme Printze Beltzari eskaini zizkion Castro eta Bizkaiko jaurerria. Printze Beltzak bere" Seigneur de Bizcay et de Castro D' Ordiales" titulua erantsi zien aurretik zituenei, baina Pedro I.ak berak lurralde hauetan sartzea debekatu
|
zion
.
|
|
1986ko irailean hasita, bertan bere bizitzaren gorabeherak jaso zituen, aldi berean, bizitako garaiaren berri emanez. Berak zioenez, Ameriketan bizi zen alabak eskatu
|
zion
biografia burutzea eta laurogei urte betetzera zihoala ekin zion lan honi. Ez zuen ordea, bizirik zegoen artean lana argitaratuta ikusi, 1997an zendu baitzen.
|
|
1986ko irailean hasita, bertan bere bizitzaren gorabeherak jaso zituen, aldi berean, bizitako garaiaren berri emanez. Berak zioenez, Ameriketan bizi zen alabak eskatu zion biografia burutzea eta laurogei urte betetzera zihoala ekin
|
zion
lan honi. Ez zuen ordea, bizirik zegoen artean lana argitaratuta ikusi, 1997an zendu baitzen.
|
|
Zuhaitz honen haziak hegaztien zirinetan eta animalien kaketan nahasian gelditu eta beste zuhaitz eta palmondoen adar tarte eta zuloetan ernetzen dira eta haren gainean, epifito, bizitzen dira lehen urteetan. Gero lurreraino iritsiko diren sustraiak garatuko ditu eta, handik elikatzen hasten denean, jai du umetan ostatu eman
|
zion
zuhaitzak, urte gutxi barru itoko du.
|
|
Umetan Angolan bizitakoa, Francoren azken urtean Iruñeara gaztelera ikastera etorri eta orduan entzun zuen euskara lehen aldikotz. Liluratua, bere kasa ikasteari ekin
|
zion
. Zarautzen finkatu eta Morris ingelestegia zabaldu zuen.
|
|
ORAIN dela berrogeita hamar urte egin
|
zion
Nafarroako Diputazioak omenaldia Julian Gayarreri. Beste ospakizun eta ekitaldien artean, Erronkariko tenorearen omenezko monumentu bat eraiki zuten Iruñeko Takoneran, orain Iruñeko Udalak berrituko duena.
|
|
Euskararen aldeko beste kanpaina batek," Bateginik" oraingoan, zortzi urteko geldialdiari amaiera eman
|
zion
, nahiz eta oraingoan aurkaria Ingalaterrako talde bat izan, Tottenham eta ez selekzio bat. Norgehiagoka San Mamesen jokatu zen eta 4 0eko emaitzak euskal jokalarien nagusitasuna erakutsi zuen.
|
|
1971/ 72 ikasturtean ekin
|
zion
bideari Laudio Ikastolak hogei haur eta maistra batekin. Lehen urteak korapilatsuak izan ziren:
|
|
Erranen nuke gu hasi aitzin Iparraldeko bertsolaritza mugatua zegoela, kultura mailan. Eta estereotipo bati, baserritarrarenari, erantzuten
|
zion
. Orain, bereziki gu bertsolaritzara ekarri gintuztenei esker, bertsoa konplexuagoa izatea eta baita gazteei zabaltzea ere lortu da.
|
|
Gu, aurrez, aste horretan bertan hartu gintuen Iruñeko Jolaskide gimnasioan eta urduri somatu genuen," debut" aren zain. Ez da ez ohikoa 45 urteko zakur zaharraren ahotan beldur hitza entzutea, baina bazuela, ez zekiela gorputzak nola erantzungo
|
zion
eta duen maila ez erakusteko kezka zuela aitortu zigun. Baina, horrez gain, bere karreraz mintzatu ginen, pilotaren osasunaz, materialaz, apustuez, afizioaz.
|
|
Errentagarritasunaren bila, Ingalaterrara abiatutako ontziak ez ziren handik esku hutsik itzultzen; altzairutegiek beharrezko zuten erregaia ekartzen zuten trukean eta horrek hazten ari zen euskal altzairugintzari bultzada garrantzitsua eman
|
zion
.
|
|
Lehen bertsioan, Erdi Aroko kondaira jasotzen zen, baina Donejakue bideko pasadizoak erantsiz. Gero, gidoia osatzeko, Manuel Iribarrenen laguntza izan zuen Santos Begiristainek; baita Gareseko Luis Morondoa konposagilearena ere, zeinak obrari musika jarri
|
zion
.
|
|
Urtero bezalaxe, Zarauzko Alproja taldeak bere ikuskizuna egingo du Euskal Jaiaren egunean, irailaren 9ko eguerdian. Desfile moduko ezkontza zahar batekin ekin
|
zion
bideari Alprojak duela 23 urte. Ordutik hona, poliki poliki sendotzen joan da herrian urtero lan bat taularatzeko kemena.
|
|
Udal hautetsien biltzar bat da eta herri nortasunarekin lotutako hainbat ezaugarri jorra dezake. Une honetan euskal gizartearen ordezkapen eremu bat ETAren jo puntuan dagoenez, Udalbiltzako iraunkorrak ETAri bere jarduera uztea eskatu
|
zion
, zoritxarrez EHren aldeko keinurik gabe. Dena den, EAJn argi ditugu Udalbiltzaren edukiak, eta aurrerantzean ere lanean jarraitu du.
|
|
Luis Morondok ospea eman
|
zion
abesbatzari, kalitatezko ahots taldea finkatuz. 1983an zendu zenean, Jose Luis Eslavak hartu zuen zuzendaritza artistikoa.
|
|
Elkarte honetako kide izateko, euskal jatorrikoa izan behar du izena ematen duenak edo familiako kide batek behintzat. Euskal Etxeak duela 51 urte ekin
|
zion
bideari, eta ez da gutxi jaso duen uzta. Garai hartan euskaldunak nahikoa sakabanatuak zeuden eta, eta haien biltoki izateko asmoz sortu zen.
|
|
XIX. mende amaieran, Sir John Russel Reynolds Victoria erreginaren medikuak honela iritzi
|
zion
medikamentuari: " Egoera puruan eta zuzen emanda, dauzkagun sendagaien artean baliotsuenetakoa da".
|
|
Pediatra ogibidez, umeak sendatzen zituen bezain ongi euskara edota euskalduna den oro maitatu zuen. Honela erran
|
zion
, kasu, frankismo betean ezagutzen dudan eta jadanik amatxi bilakatu den orduko ama bati: " Zure abizena euskalduna da, bazenekien?
|
|
Isabel Salinas lagunak esan
|
zion
Maria Zamakola zuzendariari ipuinak halako zirrara sortu ziola eta polita litzatekeela labur bat egitea. "' Usoa' irakurri ahala animatu nintzen".
|
|
Bejonzeiola! Handik egun gutxitara, hilaren 19an zehazki, jaso behar zuen ezustekoa gainditzeko balioko ote
|
zion
. Izan ere, Munduko Pilota Txapelketa inauguratzera joan eta, ez zitzaion, bada, euskaldun bat, Joseba Elosegi jelkidea, bere buruari su eman eta ia ia gainera etorri?
|
|
Lan istripu hori martxoaren 23an gertatu zen, eta, ordurako, gutxienez, beste 24 langile hilak ziren Hego Euskal Herrian (18 EAEn, 5 Nafarroan eta 1 Iparraldean). UGT sindikatukoa zen eta ACB sortu zenetik, hau da, 1996az geroztik, bertan ari zen langile honek ordurako UGTko ordezkariari esana
|
zion
" langile urritasunaren ondorioz bazter guztietara korrika ibili behar izaten zutela beti".
|
|
Ezin esan idazlea oso baikor agertzen zenik, aitzitik alde onak eta txarrak zuhur neurtzen ahalegindu zela baizik. Haseratik bertatik hauxe irizten
|
zion
txiletarren egoerari: " Iparamerikarrak bere egoaldean bizi diran Herrien senidetasuna egokitera eziñezkoa du.
|
|
HORREXEGATIK, Lizarra balio gabe uzteko helburuaz jaio tzen den edozein alternatiba, bakerako izan ordez, gatazkarako inbertsioa izango da. Michel Rocardek orain dela egun gutxi Korsikako akordioei buruz idatzi zuen artikulu bati izenburu hau jarri
|
zion
: " Jakobino frantsesok, ez ezazue bakea hil".
|
|
Ez naiz ari euskal nazionalismoaren doktrinaren letrari dagokionean, baizik eta praktikan anitzago zela diot. Ezkerreko sentsibilitateak aktibatuagoak zirelako edo, gizartearen krisi gorriari erantzuten
|
zion
HBk. Arrazoi ezberdinengatik, bere abiaburuan egun dena baino aukera integratzaileagoa izan zen.
|
|
Su etena indarrean izan zen bitartean, prozesuak espektatibak eta hipotesiak sendoki bermatu zituen. Finean, alderdi berria HB iraganean izan zena izango zen, sektore berriei leku emango
|
zion
alderdi bat. Funtsean, HBren eta ezker abertzalearen birmoldaketa bat ekarri luke.
|
|
mintzakidetzako partaide bat, bitartekari bat, eta abar. ETAk dioenez, ez
|
zion
Espainiako Estatuari su etena eskaini, euskal gizarteari baizik, eta honen barruan abertzaletasunari. Aber tzaletasunen barruan EAJ dago.
|
|
Iruñean jaio zen 1965ean eta gaur egun Berriozarren bizi da. Batxilergoa egin zuen eta hizkuntzen ikasketari ekin
|
zion
: ingelesa eta frantsesa menderatzen ditu eta alemanez moldatzen da.
|
|
Duela bi urte eta erdi Irungo hirukoteari Asier Ituarte ondarrutarraren tronboia gehitu zitzaion. " Tronboiaren nota grabeek, baxua eta bonboarekin batera, dantza egiteko orduan taldeari' punch' handia ematen zioten, baita melodia ere" dio Iñigo Muguruzak," lehen ez zeukan gorputza eman
|
zion
taldeari".
|
|
1990eko urriak 25: Nafarroako Gobernuak emititzeko lizentzia ukatu
|
zion
. 2000ko azaroan gaude.
|
|
Arazo kezkagarri franko zeuzkan Lurra deritzan planeta honetako biztanlegoak, eta Z. ARGIA ere oso kezkatuta ageri zen. " Ego Amerika, une larrian" gaiari eskaintzen
|
zion
bere lehenengo orrialdea, hango herrialdeetako gobernu gehientsuenen eskuineko joera garbia azpimarratuz eta egunetik egunera ugaltzen ari zen bertako populazioaren gehiengo nagusiak jasaten zuen mixeria gorria nabarmenduz. Bide batez, Nazio Batuen Erakundeari errepasotxo bat ematen zion.
|
|
" Ego Amerika, une larrian" gaiari eskaintzen zion bere lehenengo orrialdea, hango herrialdeetako gobernu gehientsuenen eskuineko joera garbia azpimarratuz eta egunetik egunera ugaltzen ari zen bertako populazioaren gehiengo nagusiak jasaten zuen mixeria gorria nabarmenduz. Bide batez, Nazio Batuen Erakundeari errepasotxo bat ematen
|
zion
.
|
|
" Umetzat artzen zuala ikusi zuanean" txan ta ta txan! Zer egin ote zuen?" EZ esan
|
zion
De Gaulleri". Umekeria galanta!
|
|
Au da egia" eta" negargura gogorra ematen dit; amildegira goazela adierazten dit". Dena den, zera adierazten
|
zion
" Urtain" i: " Guretzat ordea, Joxe Manuel, irabazle ziñanean bezin aundi zera galtzaile irten zeran ontan".
|
|
80ko hamarkadan herri mugimenduek, nahiz eta desegituratuta izan, oso dinamika indartsua zuten eta ez zitzaion inolako garrantziarik eman, edo alderantziz, desegitea zen helburua. Administrazioak erakundetze prozesuari bakarrik eskaini
|
zion
arreta eta laguntza, eta hor aurrez aurreko borroka bat hasi zuen herri mugimenduekiko. 90eko hamarkadaren hasieran lehen esandako bikoiztasunaren fenomenoa egon zen.
|
|
Nolabait esateko, konstzienteki hasten da arlo bakoitza lantzen eta antolatzen. Xabier Amurizak tira
|
zion
" iraultza" horri. Zu bertsotan hasi zinenean nola ikusten zenuen orduko egoera?
|
|
Lau saridunetatik, hiru, emakumezkoak izan dira aurten: Euskarazko Literatur Sariaren irabazlea Lourdes Oñederra izan da" Eta emakumeak sugeari esan
|
zion
" liburuarengatik; Gaztelaniazkoa berriz, Paloma Diaz Masek jaso du" La tierra fertil" eleberriarengatik; eta Itzulpen Saria Irene Aldasorok eskuratu du James Joycen" Dublindarrak" liburuaren itzulpenagatik. Felipe Juaristi izan da saritutako gizonezko bakarra.
|
|
Scrapie" edo dardarakorra izeneko gaitza 1732an ardietan agertutako gaixotasuna da, kutsatutako animaliaren kirio sistema eragiten duten proteina okerrekin lotua dagoena. Berez, gizakiarengana ezin da igaro gaixotasun hau eta horrela izan da bi mende eta erditan, baina egun batean norbaiti animalia belarjaleak haragijale bihurtzea bururatu zitzaion eta gaur egungo amesgaiztoari atea ireki
|
zion
.
|
|
" Inoiz entzun ote da egun auetan ainbat aldiz uri horren izena?" galdetzen
|
zion
aldizkariak bere buruari. " Eta ba ote da irakurtzen dakianik, goizero edo astero eskura datorkion izparringian izen ori aurkitu ez duanik?".
|
|
Lehen orrialdean garbi hitz egin zutela Burgoseko epaiketaz eta, editorialean beste gai bati heltzen
|
zion
Z. ARGIAk: euskaldunon herrian nor izatea zer zen azaltzen zuen.
|
|
Beste horrenbeste gertatu zen Oihane Enbeitarekin: tarteka arrazoi ederrak joan arren, gaiak ihes egin
|
zion
behin baino gehiagotan. Bien aurretik, seigarren lekua Iratxe Ibarrak lortu zuen.
|
|
"... hainbeste sustrai izugarriren gatibu ez balego, zuhaitz hori erromesa litzateke. Erromesa, nabegantea, bidaztia ez denez gero, Leonardo da Vincik erakutsi
|
zion
arteztasunarekin, eguratsa besarkatzen du. Bere gerizpean, iturriaren eretzean eseri dira.
|
|
Liburuak bereziki harrera ona izan zuen kritikoen artean, eta ordurako POTT bandaren partaide ezaguna zenaren lehen emaitza honek euskal idazle kontsagaratuen artean leku bat harrarazi
|
zion
, oso gazterik.
|
|
Lourdes Oñederra: Eta emakumeari sugeak esan
|
zion
(1999)
|
|
Bestalde, askotan giro ilun honetan ezusteko amaiera eta gertaerak tartekatuz umoreari lekua egingo dio. Honi egin
|
zion
erreferentzia Juaristik ere: " Aipagarria ere bada idazleak siniestrotasunarekiko, itxuraldaketarekiko duen jaiera eta debozioa.
|