|
2005
|
|
|
Ikerketari, dena den, 1997an ekin nion. Euskarak prentsa abertzale elebidunean
|
zeukan
presentzia aztertzeko, gaiari buruzko informazioa biltzen eta liburuak irakurtzen aritu nintzen, harik eta Andoaingo Udalaren eta EHUren Rikardo Arregi euskarazko kazetaritza ikerketarako beka eskuratu eta lanari bete betean heldu ahal izan nion arte.
|
|
2008
|
|
|
Taula horretatik ondoriozta dezakegunez, 1821eko udaberrirako Eibarren liberalismoak gainerako herrietan ez
|
zeukan
presentzia ageri zuen. Eibarko biztanleria Elgoibarkoarekin edo Bergarakoarekin alderatuz txikia zela kontuan hartuta, balore erlatiboak asko hazten dira.
|
|
2009
|
|
|
Astekariaren eragileek ez zuten bertan goxo egin eta gogotsu saiatu ziren kazeta ateratzeaz gain beste egitasmo batzuk ere bultzatzen. Horren adierazgarri dira, besteak beste, euskarak irratian
|
zeukan
presentzia handitzen eginiko ahalegina20, 1927an plazaraturiko Txistu izeneko komiki aldizkaria, eta, oroz gain, euren bultzadaz (Lizardiren eta beste zenbaiten laguntzarekin batera) sustaturiko euskarazko egunkari egitasmoa.
|
|
|
nola ordura arte Hego Euskal Herrian euskaraz kaleratu ohi ziren kazeta guztiak hala euskarak irratian izan ohi zituen agerraldi bakanak desagertu egin ziren, salbuespen barik. Bizitza publikoan euskarak
|
zeukan
presentzia oro ezabatu zuten, azken batean, frankistek.
|
|
2013
|
|
|
Halaber, ezin izan dugu azterketatik bazter utzi erlijioaren presentzia. Lehen begirada baten arabera, ez zen lotua hastapeneko hipotesiarekin, baina
|
zeukan
presentzia ikusirik, hori ere aztertu behar izan dugu, hastapeneko hipotesian eragin bat izan zezakeelakoan.
|
|
2014
|
|
|
Ahal dugu (Podemos) ezkerreko formazioak pasa den otsailaren 20tik eskualdean
|
zeukan
presentzia laukoiuztuko du gaur, osteguna. Izan ere, Uribe Kosta eta Erandioko esparrurako Uribe Kostako taldea lautan banatuko da eta arratsaldean aurkeztuko dute eratu den azken zirkulua.
|
|
2015
|
|
|
Hori zen, beraz, laburbilduta, XXI. mende hasieran Iparraldeko hedabide panoraman ziren telebista, irrati zein kazetetan euskarak
|
zeukan
presentzia. Argi dago, hortaz, hedabide erdaldun elebakarrak edo elebidun diglosikoak zirela nagusi.
|
|
|
Eta euren urteetako jardunarekin aurreiritzi zaharrak(, euskara ez da mikrofonorako hizkuntza?,, euskara ez da mundu modernoaren gauzez solastatzeko baliagarri?) astindu dituzte gainera. Behin puntu honetara helduta, komeni da gogoratzea zelakoa zen Iparraldeko hedabideetan euskarak
|
zeukan
presentzia hiru euskal irratiak jaio baino lehen. D. Muger ek freskatuko digu memoria; hara nola mintzo zen Enbataren 691 zenbakian (XI):
|
|
|
1970eko hamarraldian Hego Euskal Herrian abiaturiko aro politikoaren hasieran, euskarak ez
|
zeukan
presentziarik telebistan, eta, irratiei gagozkiela, garai hartan Hego Euskal Herrian zeuden 17 irratietatik lauk baino ez zuten sartzen euskara dezente euren saioetan (ikus Siadeco, 1979: 186).
|
|
|
Enbatari beha jarrita, 1986 epean astekari horren orrien %1, 25ean zen euskara nagusi, eta %42, 50ean nola halako presentzia zeukan. Hamabost urte geroago, 2000/ 01 epean, orrien %1, 11n zen nagusi eta %31, 11n
|
zeukan
presentzia. Ekaitzari gagozkiola, beherakada are nabarmenagoa da:
|
|
|
Hara bestela: 2001eko urrian, Gararen orrien %15, 44an zen nagusi euskara, eta orrien %46, 32an
|
zeukan
presentzia; 2002ko apirilean, orrien %15, 15ean zen nagusi, eta %42an zeukan presentzia. Le Journalen kasuan, 2001eko urrian euskara haren orrien %0, 00an zen nagusi eta %12, 50ean zeukan presentzia; 2002ko apirilean, %0, 96an nagusi eta %4, 81ean presentzia.
|
|
|
Hara bestela: 2001eko urrian, Gararen orrien %15, 44an zen nagusi euskara, eta orrien %46, 32an zeukan presentzia; 2002ko apirilean, orrien %15, 15ean zen nagusi, eta %42an
|
zeukan
presentzia. Le Journalen kasuan, 2001eko urrian euskara haren orrien %0, 00an zen nagusi eta %12, 50ean zeukan presentzia; 2002ko apirilean, %0, 96an nagusi eta %4, 81ean presentzia.
|
|
|
2001eko urrian, Gararen orrien %15, 44an zen nagusi euskara, eta orrien %46, 32an zeukan presentzia; 2002ko apirilean, orrien %15, 15ean zen nagusi, eta %42an zeukan presentzia. Le Journalen kasuan, 2001eko urrian euskara haren orrien %0, 00an zen nagusi eta %12, 50ean
|
zeukan
presentzia; 2002ko apirilean, %0, 96an nagusi eta %4, 81ean presentzia.
|
|
2021
|
|
|
Erabaki hauek argi uzten zuten Spota eta Burke FBIk Suffolken
|
zeukan
presentzia murrizten saiatzen ari zirela. Zer zela eta?
|
|
|
Euskal Herrian euskarak izan duen bilakaerak badu zerikusia eleaniztasunaren ideiak lortu duen balio positibo horrekin. Esate baterako, pentsa dezakegu duela hamarkada batzuk euskarak hainbat ikastetxetan
|
zeukan
presentzia eta gaurko egunean daukana lotuak daudela, besteak beste, eleaniztasunaren ideiaren bilakaerarekin.
|