2000
|
|
Baliteke... Eta ez, haiek ez ziren ohartu ere, jakina, hesiaren bertzaldean nengoela, hain
|
zeuden
beren ezkutuko eginbeharretarat emanak... Eta, nola ez bainuen nahi ene presentziaz ohar zitezen, hala, ikusi beharrekoak ikusi ondoren, gibela egin nuen, ezkutuan eta isil gordean, berriro logelarantz.
|
|
—Are, Saragueta —lehengo astean birtopatu ginenetik" Eduardo" erraten zidan, baina abuztuko asteazken horretan gauzak ez
|
zeuden
beren lehengoan— ez erran pitokeriarik. Urte franko egina haiz heure inguruko kaken berri ematen, orain inoxoaren predikuan hasteko.
|
2011
|
|
Oi helduak, gozo gozo barrez, kriseilu argitan eserita, kikaratik edaten! Ahaztuta
|
zeuden
berekin. Ez, ahaztuta ez.
|
2013
|
|
Aita semeak. Pedro Osa eta Eduardo Osa? harro
|
zeuden
beren enpresaz, harro enpresak zituèn irabaziez, baita, armak beti daude modan, zoritxarrez, krisi garaian ere.
|
|
Oraingoaren erdia ere ez zen hura. Frantziako erresumako jende klase guztiak ordezkaturik
|
zeuden
beren errege erreginen egoitza nagusian. Nola Garrüzeko plazan feria egun batean, hala zebiltzan Louvreko korridoreetan nahas mahasean noble handia eta tikia, parlamentaria eta magistratua, merkataria eta eskulangilea, burgesa eta laboraria.
|
|
Tarek eta Leila ere isil isilik
|
zeuden
beren amaren istorioa entzun zutenetik. Amaiak ondo ulertzen zituen.
|
|
Aita semeak –Pedro Osa eta Eduardo Osa– harro
|
zeuden
beren enpresaz, harro enpresak zituèn irabaziez, baita –armak beti daude modan, zoritxarrez– krisi garaian ere.
|
2014
|
|
Zegoeneko etsaiak, kriminalak, langileak egon ziren, eta hauek erreboltariak ziren. Niretzat buru erreboltari haiek ondo menderatuak
|
zeuden
beren makiletan. «Ez dakizu ondo bizimodu honek zer pasada ematen dion Kurtz bezalako gizon bati» oihukatu zuen Kurtzen azken dizipuluak.
|
2016
|
|
Baina, azkenean, emakume langileak ez ziren askorik berotu emakumeen sufragioaren gaiarekin. Susan B. Anthonyk eta Elizabeth Cady Stantonek zenbait emakume sindikatuburu konbentzitu zituzten emakumeen boto gabeziaren aurka egiteko; hala ere, emakume langileen masak kezkatuegi
|
zeuden
beren berehalako arazoekin, soldatak, lanorduak, lan baldintzak?, eta ez zeukaten astirik izugarri abstraktua zirudien kausa baten alde borrokatzeko. Anthonyren arabera,
|
|
1833 urtea iristerako, klase ertaineko hainbat emakume konturatuta
|
zeuden
beren bizitzak izugarri okerrera joanak zirela, noizbait. –Etxekoandreak?
|
|
eta halakoak, erromantizismoaren biharamuna ekonomizismorik kamutsena balitz bezala, eta ondoren alde banatara joango ziren biak, nor bere zereginetara, zein bere lagunartera; mekanismo psikologiko ikusezin moduko bat zen aldaketa horien eragilea, mekanismo ikusezina eta baita seguru asko norberaren borondateaz gaindikoa ere, baina ez hargatik ondoriorik gabea: apurka apurka, emakumearen gogoaren leihoak ixten zihoazen; senti, pentsa eta hauteman litezkeen gaien aukera oharkabean murrizten; eta, kateari loturik daukaten presoaren giharrak atrofiatu egiten diren bezala, gogamenaren praktika ia guztia ohituren eta atabismoen pilotu automatikoaren menpe utzitako emakume haiek arrisku larrian
|
zeuden
beren ahalmen intelektualen endurtze bat, kaxkartze progresibo bat jasateko. Arrisku hori areagotu egin zen Begoñaren haurdunaldiaren berri zabaldu bezain laster.
|
|
Frankfurteko museo hartan, ordea, ia dena zegoen alemanez soilik, sarrerako informazio orritxoak salbu. Zer harro
|
zeuden
beren hizkuntzaz alemanak.
|
|
Gainera, ez zen hori kontua. Ziur aski, probintziako biztanle gehienak
|
zeuden
beren hiriburuaz oso harro, eta konbentzituta zegoen maite zutela, baina bazirudien ez zela politikoki zuzena sentimendu hura publikoki adieraztea, ez zegoela ongi ikusita, hiri elitistegia zelakoan. Josebak benetan maite zuen hiria, eta ez zitzaion axola behar adina aldiz esatea, bertakoa ez izan arren.
|
2017
|
|
Etxetik ekarritako otartekoak atera zituzten, bakoitzak bere motxila, zaku edo poltsikotik. Bisitan zehar ez ziren asko oroitu, baina txangoak gosea pizten du, eta desiratzen
|
zeuden
beren bazkaria hartu eta kraus kraus jaten hasteko.
|
|
Han
|
zeuden
beren aita isilean ohera sartzen zitzaienean negarrez hasten ziren neskato gaisoak, emazteak egurtzen zituzten gizonak eta erruki eske hasten ziren emakumeak. Ikaraz eta urduritasunez ohean pix egiten zuten haurrak eta zigortzeko piper hauts gorria botika gisa ematen zieten beren amak.
|
|
Ama alaba biak
|
zeuden
beraien aulkietatik zutituta. Mahai gainean zituzten gosarietako ontziak, baina beraien begiak ateari so ziren, ez beste ezeri.
|
|
Badirudi gurasoek beti kriskitinka hartzen dituztela seme alabak, baina ez da hala. Beti hartuko dituzte, baina guraso horiek ere ohituta
|
zeuden
beren erritmora bizitzera?. Laguntza ekonomikoa emate aldera, bidaiei edo beste zenbait gauzari uko egin diete.
|
2019
|
|
Inor ez zen mintzo. Denak burumakur
|
zeuden
beraien eserlekuetan. Batzuk albokoa kontsolatzen ari ziren, aurpegia blai eginda.
|
2020
|
|
" Horri gehitzen bazaizkie jadanik eskura ditugun baliabide teknologikoak, hala nola garraioa deskarbonizatzekoak, energia hornikuntza elektrifikatzekoak eta eraginkortasun energetikoa handitzekoak... Egungo baliabideak ez dira 1995ean
|
zeuden
berak, askoz ere lehiakorragoak dira. Beraz, datozen urteei begira, beste eredu bat martxan jartzeko aukera badago, gure eskura dagoen guztia egin behar dugu hipotesi hori bete dadin", gehitu du zientzialari frantziarrak.
|
2021
|
|
Esterren sabel puzten hasiaren gainean jarrita zeuzkan eskuak portugaldarrak. Esterrenak
|
zeuden
bereen gainean.
|
2022
|
|
Horixe izan zen, Jatorrak elkarte sekretuan sartzean, bertan topatu zituen kideei ulertarazi nahi izan ziena. Hauek, ostera, arduratuago
|
zeuden
beren estatusa mantendu eta inguruan zituzten manexen gainetik sentitzearekin. " Azken finean, koldar hutsak besterik ez dira".
|
2023
|
|
Beren britainiar ahizpek ez bezala, estatubatuar sufragistek ez zeukaten inperio oso bat (oraindik) beren errebelazio feministak garatzeko eta ospatzeko edo beren mugimendu sufragista hedatzeko. Hala eta guztiz ere, oso prest
|
zeuden
beren" emakume berri", moderno eta abangoardista harrokeriaz erakusteko, nonahiko emakumetasunaren eredua balitz bezala. Hain zuzen, horixe bera egiteko aukera izan zuten 1893ko Munduko Kolondar Erakusketan, Chicagon:
|
|
Bikotekidearen edo ahaideren baten tratu txarren aurka egiten ausartzen ziren emakumeak beren bizitzak galtzearen beldur ziren, ni neu ere bezala. Kezkatuta
|
zeuden
beren seme alaben zaintzagatik, babes etxetik ateratzean izango zuten etorkizunarengatik, ekonomiagatik eta beti atezuan zekarren logistikarengatik.
|