|
2002
|
|
|
Talde berak beste lan batzuk ere argitaratu ditu, oxigeno eta glukosa gabezia jasaten duten arratoi garunetan egindakoak, halako iskemia bat maila biokimikoan erreproduzitzeko. Lan horiek azido azetilsalizilikoaren efektu neurobabesle hori detektatzen dute, nahiz eta orain arte ez
|
zekiten
zein mekanismok ahalbidetzen zuen efektu babesle hori. Morok nabarmendu duenez, aspalditik dakigu garun hodietako patologiak (adibidez, iktusak) eragiten duen kalte gehiena glizamatoari zor zaiola.
|
|
|
Zenbait aminoazidok, gutxi gorabehera, 1.000.000 jaiotzako eragina dute, eta entzimen urritasunak eragiten du. Uztailaren 1ean, bularreko haurra zentroan sartu zenean, ez
|
zekiten
zein zen gibeleko hutsegitearen arrazoia, eta, transplanterako organoa agertu zen arte, haurrak bizirik iraun ahal izan zuen (hamar egunez), Valentziako La Fe ospitalean lehen aldiz erabiltzen zen gibeleko MARS euskarri makina bati esker. Tratamendu farmakologikoari dagokionez, Jimenezek azaldu zuen 1 motako tirosinemiarako egokiak ziren botikak erabili zirela.
|
|
2003
|
|
|
Guztira 313 pertsonak ordezkatu zituzten beren koltxoiak gogor batekin (2, 3 koltxoien gogortasunaren Europako eskalan) edo erdi batekin (5, 6 eskala horretan). Parte hartzaileek ez
|
zekiten
zein koltxoi mota esleitu zitzaien azterketan, baina lotan eta goizean jaikitzean izandako minaren berri eman zuten, bai eta azterketa egin aurretik eta azterketa hasi eta hiru hilabetera erregistratutako ezgaitasun mailaren berri ere. Oro har, min ertaineko koltxoiak erabili zituzten pertsonek bi aldiz gehiago eman zuten lo egitean eta jaikitzean izan zuten hobekuntza sentimenduaren berri, eta horrek analgesikoen beharra gutxitzea ekarri zuen.
|
|
2004
|
|
|
Amaiak irribarre goibela egin zuen. Biek
|
zekiten
zein izango zen erantzuna.
|
|
2005
|
|
|
Adineko pertsona horiek balizko aurre jubilatuen taldean sartzea hurbiltzen ari zela ikusten zuten, kezkaturik ikusi ere: ez
|
zekiten
zein adinetan egokituko zitzaien.
|
|
|
Hau da, CONSUMER EROSKIko teknikariek ez
|
zekiten
zein prezio kobratu behar zieten (bandera jaisteagatik, gutxieneko ibilbideagatik...), eta erabili zituzten taxien %64tan ez zekiten gehigarrien kostua zein izango zen.
|
|
|
Herritarrek ez
|
zekiten
zein zen horren arrazoia, eta horietako batzuek udaletxera jo zuten euren kezka agertzera. Gerora, jakin dute autobideko lanetan leherketak egin dituztela, eta bibrazioak horrek eragin zituela.
|
|
2006
|
|
|
Aste hartan ministroa biharamunean zen Donazaharrera joatekoa, hango artzain Olhagarairekin biltzera. Garrüzeko haurrek, itxuraz, nik bezain ongi
|
zekiten
zein ziren nire eskola egunak. Ez ninduten bihurguneetan espero, ohi bezala, beren laido eta harrien bidesaria ordainarazi beharrez.
|
|
2007
|
|
|
Izen zientifikoa bazuen landareak, Rafflesia arnoldii, eta ez da lore erraldoiak dituen landare bakarra. Hala eta guztiz ere, biologoek ez
|
zekiten
zein familiatan sailkatu behar zuten, hau da, zein beste landare diren gertuko espezieak eboluzioan.
|
|
2008
|
|
|
Gainera, epe motzera ez zirudien arazoei irtenbidea emango zitzaienik (eta horrela izan da), osasun sistema bere zerbitzuak soilik biztanleriaren erdiari emateko gai baitzen eta osasun zerbitzu pribatu bat sortu gabe baitzegoen (hala ere, jendearen gehiengoak ezin izango zien gastuei aurre egin). Hezkuntza sisteman, ez
|
zekiten
zein instituziok egin behar zien aurre gastuei, gobernu federalak, errepublikek, bestalde, sistema politiko, ekonomiko eta sozial berriari egokitzeko beharra zegoen zeinek gastu xahupen handi bat egitea suposatzen zuen (materia horretan gastatzeko ez zegoena).
|
|
2009
|
|
|
Ez Perkinek, ezta beste inork ere, 1856an kimika organikoa ez baitzegoen garatuta kinina bezalako molekula bat sintetizatzeko adina. Garai hartako kimikariek ez zekiten gauza handirik karbonoaren kimikari buruz, eta, gainera, ez
|
zekiten
zein zen kininaren molekularen egitura. Gauza bakarra zekiten:
|
|
2010
|
|
|
Arrazoiz egunkari horiek komentatuz, Bruce Chatwinek Ernst Jünger gerraren estetatzat hartu zuen. Chatwin primeran
|
zekiten
zein zen estetaren zeregina, bera ere esteta abenturazalea baitzen. Jüngerren gerrako estetikan etika eta estetika nahasten dira apropos erabateko mobilizazio literarioan.
|
|
|
pasahitza eman ostean, ezkutuko gela batean bildu ziren. Artean ez
|
zekiten
zein zen helburua; ekintza bat egin behar zutela baizik ez zekiten. Handik gutxira, Irgun eko buru bat azaldu eta hizketan hasi zitzaien.
|
|
2011
|
|
|
Liverpool, 1814ko urriaren hamazazpia, Acushnet itsasontziko marinelek ez
|
zekiten
zein zen bidaiaren helburua, Afrika hegoaldetik iragan behar zutela salbu. –Deabruarekin itsasoratzen bahaiz berarekin egin duk bidaia?, esan zion ontzimutilari beltzez jantziriko agure batek kaian.
|
|
|
Mendeak dira belar hori osasunarentzat onuragarria dela, besteak beste, mina, karranpak, konbultsioak eta goragaleak arintzea, digestio zailak hobetzea eta onddoek eragindako infekzio batzuk tratatzea. Orain arte, zenbait propietate ezagutzen ziren arren, ez
|
zekiten
zein mekanismo biologikok egiten zituen. Orain, Portugalen egin berri den ikerketa batek ikusi duenez, martorri olioak bakterio zelulen mintzean kalteak eragiten ditu, eta horiek arnasketa eragozten dute eta heriotza zelularra eragiten dute.
|
|
|
Demografiari dagokionez, egiaztatu den beste datu bat da gaurko mendeurrenak “jaiotzean zuten bizi itxaropena nabarmen gainditu duen talde bat, hirurogei urte ingurukoa”, azaldu du Triguerosek. Bere garaian, ez
|
zekiten
zein ziren ehun urteko muga gainditzen lagundu dieten gakoak. Gaur egun, Espainiako emakumeak 82 urteko bizi itxaropena du, eta gizonak, berriz, 79 urtekoa.
|
|
|
Sorbaldan zintzilikatu zidan besoa, gauza serioei buruz hitz egiteko usadio zaharrean: denek eskegitzen zizkidaten aholkuak sorbaldako kakoan, denek ezagutzen zuten herria, denek
|
zekiten
zein zen politika zuzena.
|
|
2013
|
|
|
Zalantza sortu zitzaien emakume haiei. Ez
|
zekiten
zein zen Santiora zihoana.
|
|
2015
|
|
|
Edo horretan saiatzea behintzat, ez baitzen beti erraza. Izan ere, Txutxok eta guk bezain ondo
|
zekiten
zein zen gure asmoa, eta hori galaraztea zela beren eginkizuna. Hartara, ohera joan eta gero, katuaren eta saguaren jolasa hasten zen gauero.
|
|
|
Astelehenean joan nintzenean Galdakaora tratamendua hartzera, medikuek oraindik ez
|
zekiten
zein linfoma mota dudan justu justu. Badakite ez dela Hodgkins erakoa.
|
|
|
Zalantza sortu zitzaien emakume haiei. Ez
|
zekiten
zein zen Santiora zihoana.
|
|
2017
|
|
|
Jatsu eta Zokok errukiz begiratzen zioten enborrean lotuta zegoenari baina norbaitek ordaindu behar zuen basoari egindako kaltea eta ez ziren baskoiak izango. Dena den, beraiek ere ez
|
zekiten
zein zen jeinu hori eta zer gerta zitekeen, eta urduritasuna handituz zihoan haien artean. Bat batean orro ikaragarri bat atera zen pagadiko zuhaitz guztien gainetik, inoiz entzundako marru bortitzena, bihotz ausartena ere izoztuta uzteko modukoa.
|
|
|
batzuek egun gutxiren buruan onartzen zuten berreziketa programa; beste batzuek, negar egiten zuten gauean, eta gehienek etsi egiten zuten. Harrigarria zirudien, baina presoetako gutxik
|
zekiten
zein larriak ziren beren egintzak, edo zergatik atxilotu zituzten. Batzuek ukatu egiten zuten leporatzen zitzaiena, edo garrasika esaten zuten gaztetako ezjakintasunak bultzatuta idatzi zutela dena, ez zutela jada orduan bezala pentsatzen.
|
|
2019
|
|
|
Hala eta guztiz ere, ez zion erantzun. Denek
|
zekiten
zein oldarkorra zen azeri hura, nola baliatzen zuen aukera txikiena ere bidera ateratzen zitzaion lehenengoa egurtzeko. Beraren lagun onenetakoa izan zela pentsatzea ere!
|
|
|
Naximentuan ikus daitezkeen Periko Moxalaren, Zerreriko Kontxexiren, Kalerenekueren eta zerreroaren irudiak aski ezagunak dira herritarrentzat, baina askok ez
|
zekiten
zein ziren naximentuaren atzean ezkutatzen ziren ezinbesteko piezak, ehunka pieza urtero urtero txukun eta apain jartzeaz arduratzen diren herritar horiek.
|
|
|
Kolore aurkariak hogeita hemeretzi puntu zeuzkan, eta bereak justu berrogei egin behar zituen. Hogeita hamarreko eta berrogeiko jokalariek ederki asko
|
zekiten
zein zaila den hori lortzea. Baina mexikarra bere kartaren zain geratu zen gihar bakar bat ere higitu barik.
|
|
|
Biek
|
zekiten
zeinen arriskutsua zen.
|
|
2020
|
|
|
Lehenengo mahaikoak euskaldunak ziren, baina besteek frantsesez eta ingelesez hitz egiten zuten. Ez
|
zekiten
zein zen kontua, baina bat egiten zuten festarekin.
|
|
|
Biek baiezko keinua egin zuten buruarekin eta adi adi geratu ziren mutilari begira. Dagoeneko ez
|
zekiten
zein izango zen istorio haren amaiera eta edozein erantzun espero zuten.
|
|
2021
|
|
|
«Heriotzaraino torturatu zuten, eta audioak erakutsi du Guardia Zibileko eta CESIDeko goi kargudunek ezin hobeto ezagutzen zutela atxilotuen egoera. Ongi
|
zekiten
zein ziren sistematikoki erabiltzen ziren tortura metodoak, eta jakitun zeuden horiek heriotza eragin zezaketela».
|
|
|
Ipurdiko bat jasota ekarri ninduten mundura eta lehen hatsa barruraino sar zedin negarrez ari nintzela aprobetxatuz, erizainak bi zulo egin zizkidan belarrietan, amonak opari emandako bi bola txiki txikiak (urrezkoak, edo urre kolorekoak, behintzat) jartzeko. Amaren sabeletik atera berri nintzen, begiak oraindik itxita, baina ordurako denek garbi omen
|
zekiten
zein tokitan egotea zegokidan munduan. Kanpora begira, belarritakoek munduari erakusten zioten jaioberri hori neskato bat zela, eta neska izango zela bizitza osoan, belarriko zuloak, beste batzuk ez bezala, ez baitira sekula ixten.
|
|
2022
|
|
|
Guri lagundu diguna ere unibertsitateko ikasle bat zen. Beraiek
|
zekiten
zein etorriko zen gurekin, zer kotxetan etorriko ziren, zer familia izango ziren, dena zekiten. Oso ondo antolatuta ikusi ditugu.
|
|
|
Bien bitartean, Adelinak taldekideak biltzeko ardura hartu zuen eta ohiko taberna batean gelditu zen, baina horretarako tokiaren izena esatea saihestuz. Denek
|
zekiten
zeinetara joan behar zuten. Bi solairuko lokal bat zen, behealdean oso barra luzea zuena, eta aurrealdean joko gune bat billar amerikar pare batekin eta dardoak sartzeko hiru itu, eta mahai batzuk ere aulkiekin.
|
|
|
Guri lagundu diguna ere unibertsitateko ikasle bat zen. Beraiek
|
zekiten
zein etorriko zen gurekin, zer kotxetan etorriko ziren, zer familia izango ziren, dena zekiten. Oso ondo antolatuta ikusi ditugu.
|