|
2000
|
|
|
Aita Bartolomek muturra okertu zuen, desgogara, eta, gero, buruaren gorako keinuaz adierazi zion ezen jarrai
|
zedila
aitzina.
|
|
|
Eta, oroitu nuenean ezen osasuntsu zegoenean haren hutsa eta haren ondikoa gutiziatu izan nituela, zeren ez bainuen haren arrakastaren itzalean bizi nahi, neure buruaz ahalketu nintzen. Eta nehoiz baino bihozberago egin nuen otoitz eta desiratu ezen anaiaren iluna argi bihur
|
zedila
, ene argiak ilunerat egin behar bazuen ere.
|
|
|
Iduri du ezen, neguko gau batean, emazteki bati katu beltz bat azaldu zitzaiola, noiz eta sukaldeko beroan berant arte iruten geratu baitzen; eta, biharamunean, orobat gertatu zitzaion; eta sukaldetik uxatu eta ohildu nahi izan zuen, eta ezin; eta, izuturik, kontatu zion senarrari, eta honek ihardetsi zion ezen jabal
|
zedila
eta sosega zedila, zeren biharamunean bera jaitsiko baitzen sukalderat, emaztearen soinekoa jantzirik; eta, bete zuen senarrak bere hitza, azaldu zitzaion katu beltza, eta galdetu zion honek: " Gizona, eta iruten...?"; eta gizonak erran zion:
|
|
|
Iduri du ezen, neguko gau batean, emazteki bati katu beltz bat azaldu zitzaiola, noiz eta sukaldeko beroan berant arte iruten geratu baitzen; eta, biharamunean, orobat gertatu zitzaion; eta sukaldetik uxatu eta ohildu nahi izan zuen, eta ezin; eta, izuturik, kontatu zion senarrari, eta honek ihardetsi zion ezen jabal zedila eta sosega
|
zedila
, zeren biharamunean bera jaitsiko baitzen sukalderat, emaztearen soinekoa jantzirik; eta, bete zuen senarrak bere hitza, azaldu zitzaion katu beltza, eta galdetu zion honek: " Gizona, eta iruten...?"; eta gizonak erran zion:
|
|
|
Gonbidatu eginen dut, halarik ere. Zeren eskatu bainion, azken bidaiari ekin baino lehen, ezen ez
|
zedila
Maddalenekin ibil, bazterren ez nahasteko eta ez aztoratzeko, ni kanpoan nengoen bitartean, eta, baldin bere hitza bete badu, hori da inportantena. Eta gehiago erranen dizuet:
|
|
|
" Zertarako zeureganatu mundu osoa, baldin arima galtzen baduzu?" Eta galdegite haren gibeletik, bertze galdegite hura etorri zitzaidan, neure buruari behin baino gehiagotan egin izan niona, nahiz eta azken bolada hartan ez, zeren eta, Elbiraz amorosturik nengoela, ez bainuen buruan bertzerik: " Eta aita Bartolomek dioena egia balitz eta ez metafora edo ipuin hutsa...?" Eta nahi nuelarik ezen aita Bartolomek zioena egia izan
|
zedila
... eta zerbait sinetsi ere egiten nuelarik —zeren eta, anitzetan erran dizudan bezala, pizten denean desiraren argia itzaltzen baita arrazoinarena—, ihardespen ezin zentzuzkoagoa eta ezin doiagoa ediren nion neure galdegite hari... zeren eta ez al zituen Jainkoak, aita Bartolomek ere erran zidan bezala, bekatu haiengatik Sodoma eta Gomorra sutan sutu. Eta, zer gertatuko zen, baldin Mattin eta Elbira hil izan balira joko desonest haren erdian...?
|
|
|
Eta manatu zuen ezen Elbiraren ama lehenbailehen etor
|
zedila
, eta hura dar dar batean etorri zen.
|
|
|
Baina denborak eta naturalezak gauza bakoitza bere lekurat eta bere neurrirat ekartzen dute, eta, nola Alexandro Handiari Demostenesek bere bizitzako lezionea eman zion, enperadoreak prometatu zionean ezen berak nahi zuena emanen ziola, eta filosofoak ihardetsi ezen aparta
|
zedila
eta hastan zedila eguzkiaren paretik, zeren eguzkia hartzen ari baitzen —nunc quidem paululum a sole—, hala eman zidan osaba Joanikotek ere bere lezionea handik gutirat, eguzki izpirik gabe utzi ninduena.
|
|
|
Baina denborak eta naturalezak gauza bakoitza bere lekurat eta bere neurrirat ekartzen dute, eta, nola Alexandro Handiari Demostenesek bere bizitzako lezionea eman zion, enperadoreak prometatu zionean ezen berak nahi zuena emanen ziola, eta filosofoak ihardetsi ezen aparta zedila eta hastan
|
zedila
eguzkiaren paretik, zeren eguzkia hartzen ari baitzen —nunc quidem paululum a sole—, hala eman zidan osaba Joanikotek ere bere lezionea handik gutirat, eguzki izpirik gabe utzi ninduena.
|
|
|
Zeren, amak barrenaldea hustu zidan arren eta bere koaitak eta buruhausteak agertu zizkidan arren... eta erraiten nion arren behin eta berriro ezen soseguan egon
|
zedila
, bere iraganaz damutua zegoelako eta, hark niri eginaren alderakotzat, guztiak barkatu nizkiolako, haatik, nola artean kulpant eta hobenduri sentitzen baitzen, desira hura nagusitu zitzaion, galdegiten ziolarik behin eta berriro Jainkoari agonia luze bat, aitona Nikolasek izan zuenaren parekoa, lurrean gaizki eginak lurrean ordaindu ahal izateko.
|
|
|
Eta, nola gazteak aditzerat eman baitzidan ezen hiru soldadu zituela gibeletik, erran nion sar
|
zedila
kaperan eta jar zedila aldarearen azpian... edo aldare barrenean, hobeki, zeren eta aldarea zurezko kutxa handi bat bezalakoa baita, kanpoan mila apaingarri dituena eta beheko aldean estalkirik ez duena.
|
|
|
Eta, nola gazteak aditzerat eman baitzidan ezen hiru soldadu zituela gibeletik, erran nion sar zedila kaperan eta jar
|
zedila
aldarearen azpian... edo aldare barrenean, hobeki, zeren eta aldarea zurezko kutxa handi bat bezalakoa baita, kanpoan mila apaingarri dituena eta beheko aldean estalkirik ez duena.
|
|
|
Baina, horretan hasi aitzin, utzi kontatzen zer erran zidan Piarres Oihartzabal kapitainak, noiz eta Irunen adio egin baitzidan, nik hari eskatu ondoren ezen etor
|
zedila
enekin Urbianerat, zeren ama egon baitzitekeen hura ikusteko gogoz ere.
|
|
|
Hasteko, Pagabasoko leizetik iragaiterat gindoazenean, gurdizainari eskatu nion gera
|
zedila
, zeren, etxeratu aitzin, haurtzaroko zuhaitz hura ikusi nahi bainuen, nondik jarri baitzen osaba Joanikot dilindan, jauregiko morroi neskameei erakusteko ezen ez zela deabrua zulo hartan ezkutatzen.
|
|
|
—Hurrengo urteak trankil eta jabal joan zitzaizkidan. Jaun administratzaileak erakutsia zidan orduko nola zihoazen etxeko kontuak eta gure aita izan zenaren negozioak, eta, nola zure faltan nihaur bainintzen jauregiaren eta ondasun guztien heredero, manatu nion ezen diru segura nahi nuela eta ez
|
zedila
egiteko arriskutsuetan bentura, zeren soberatuki bizi baikintezkeen dirutza haren interesetarik, zeinetarik ehuneko hamarra elizarentzat gorde baikenezakeen eta bertze suma bat miserikordiazko obrentzat. Eta pentsatu eta deliberatu nuen ezen ez zegoela pertsona egokiagorik, suma honen administratzeko, aita Bartolome bera baino, zeina baitzen aldi hartan Iruñako ospizioko kaperau... eta zeina, ondorez, urtean bizpahiru aldiz etortzen hasi baitzen jauregirat, suma haren jasotzerat, eta ene aitorraren entzuterat, bide batez.
|
|
|
Eta kaimanak aitzina egin zuen, neskatxa indiar batenganat, zeina baitzen besoa ezindua zuen hura, Italiako bertze neskatxa hura oroitarazten zidana, eta zeina bere lagunenganik apur bat ixtiturik eta gibelaturik geratu baitzen... Eta neskatxak fin gaitz egiterat zihoala zirudien, noiz eta Antonio Ibarbia gipuzkoarrak —nola baitzen urrikalmendua haren bertuterik bertutetsuena— oihu egin baitzion, indiarren mintzamoldean, adierazten ziolarik ezen sosega
|
zedila
, zeren berak salbatuko baitzuen. Eta, hala, beso ukaldi guti batzuetan neskatxarenganat doi iritsi, eta haren eta kaimanaren artean ipini zen, erraiten zuela:
|
|
|
Eta bazuten dantza bat, arras harritu ninduena, berehala ulertuko duzu zergatik: hartan, indiar batek, beztiturik eta estalirik tigre larru batez, bere dantza dantzatzen zuen bertze indiarren aitzinean, harik eta hauek hura menerat hartzen zuten arte... eta orduan tribuko mediku edo azti zenak mila maradizino jaurtikitzen zizkion tigre kolpatuari, eta erraiten zion, Gorukik aditzerat eman zidanez, joan
|
zedila
lur haietarik eta alde egin zezala...
|
|
|
Baina buruan nituen, halaber, bai ehundabatgarren kanoiaren iduria, aitak Amaiurri beha paratu nahi zuena baina guk Madrili beha paratu behar genuena eta mendekurako deia egiten zidana... eta bai emazteki haiek sugegorria ikusi bezain laster egin behar zituzten oihu eta keinu izugarriak ere, neure garaiti tipiaren iduri ere izan zitezkeenak. Eta nola ez bainuen, bertzalde, gibela egiterik, desiratu eta gutiziatu nuen ezen gertatu beharrekoa lehenbailehen gerta
|
zedila
, eta hala itzuli nintzen jangelarat ahalik eta zaluen eta arintkien, hatsa estu, nik are estuago egin nuena, osabaren erranetarat nengoelako eta hark teatroa egin behar nuela erran zidalako.
|
|
|
Eta, Urbiainerat ninderamala, amaganat joan aitzin, manatu nion ezen osabaren dorretxearen parean gera
|
zedila
.
|
|
|
Aditu nionean, erran nion ezen ardura
|
zedila
bertze morroiekin batean osabaz, zeina baitzegoen artean kordegabe, ni etxean sartzen nintzen bitartean, Pedroren sasoin bateko studiorantz, osabaren hitz haiek oroitzen nituela, noiz eta Pedro Huizirekin haserretu baitzen: "...
|
|
|
BIDEAN jarri nintzen, bada, Donibane Lohizunerantz, Piarres Oihartzabal kapitainarenganat, Jainkoari otoitzez nengokion bitartean eta zeruari galdegiten ezen etxean egon
|
zedila
, ez itsasoan, zeren babesik gabe bainengoen, ezkatarik gabeko arrain galdu bat bezala, munduan bakarrik, teilaturik gabe, eta zeren norbaiten beharra bainuen, neure barrenaren husteko eta neure asmoen berri emaiteko.
|
|
|
Baita maisuen maisu hark ere, zeina baitzen Aristoteles handia. Zeren baitirudi —baldin hari buruz errana egia bada— ezen maisua puta batez amorostu zela eta honek manatu ziola jar
|
zedila
laur ointka eta eraman zezala bizkar gainean Alexandro Handiaren aitzinerat, zeina baitzen Aristotelesen dizipulu... eta, jartzen zelarik maisua haren menerat, paseatu zuen, finean, zangalatraba, mando bat iduri, emazteki lizun eta desonest hura, haren nahiaren eta gutiziaren betetzeko... zuk ere nehoiz adituko zenuen bezala, jaun André.
|
|
|
Bikote baten ondoan eseri nintzen. Mutikoak esan zion neskatoari jaits
|
zedila
bere begietatik. Gizagaixoa, pentsatu nuen nire kabutan, hori esaten duenak oinaze esanezinetarako prestatu behar du bere burua.
|
|
2001
|
|
|
Aldi baterako kontratuetan, lana amaitzen denerako, 8 eguneko ezartzen du lanean egindako urte bakoitzeko. Orain artean ez zegoen horrelako ordainik, baina sindikatuek, gutxienez, 12 egunekoa izan
|
zedila
eskatzen zuten. Bestalde, aldi baterako kontratuen orain arteko 13,5 hilabeteko gehienezko epea 12 hilabetera murrizten da, eta enpresaburuak kontratu finkoetan sortzen diren hutsuneen berri eman die aldi baterako langileei.
|
|
|
Patrikan sartu zuen eskua musuzapia ateratzeko, eta orduan jabetu zen ezin ziola musuzapiari eutsi, hatzek ez ziotela emandako aginduei erantzuten. Hotzarengatik endurtu zitzaizkiola pentsatzen ari zen une berean, hari busti lodi batzuk irristatu zitzaizkion kopetatik sudurrera; eta, segituan, gabardinaren patrikatik erortzen ziren lehen tanta gorriak putzu bihurtu ziren, eta emakumeak, behingoagatik, atsekabez beterik baina minik gabe, meza lehenbailehen amai
|
zedila
desio izan zuen.
|
|
|
eleberri bat egitekotan omen zebilen, eta nolabait esateko, existentzialista horietakoa. Lehen baino lehen has
|
zedila
eskatu nion, eta ahalik lasterren buka zezala. Ez dut horrekin esan nahi liburu honen sorreran zer ikusirik izan dudanik.
|
|
|
Une batez astapotro haren aurrean belaunikatzea eta errukia eskatzea bururatu zitzaidan, beste ideia hoberik ezean. Otoitz egin nuen oraindik paparrean neraman Oteizaren apostoluen postaletik, Villasantek bere eskuaz ukitu zuen aldetik, bilau horiek txokarratuko zituen su mihi bat atera
|
zedila
; edo inoiz Kandido Zubizarretarena izandako salakotari etxola hartatik hegan aterako ninduten helize txiki batzuk hazi zekizkiola; edo, besterik ezean, Gandiagaren estola, nire eskuetan harturik, Daviden habaila bihur zedila. Baina deus horrelakorik ez zen gertatu, eta denbora irabaztearren, Ugatzari estola kentzeko baimena eskatzekotan nengoenean, beroaren aitzakiaz, ustekabeko zerbait gertatu zen.
|
|
|
Une batez astapotro haren aurrean belaunikatzea eta errukia eskatzea bururatu zitzaidan, beste ideia hoberik ezean. Otoitz egin nuen oraindik paparrean neraman Oteizaren apostoluen postaletik, Villasantek bere eskuaz ukitu zuen aldetik, bilau horiek txokarratuko zituen su mihi bat atera zedila; edo inoiz Kandido Zubizarretarena izandako salakotari etxola hartatik hegan aterako ninduten helize txiki batzuk hazi zekizkiola; edo, besterik ezean, Gandiagaren estola, nire eskuetan harturik, Daviden habaila bihur
|
zedila
. Baina deus horrelakorik ez zen gertatu, eta denbora irabaztearren, Ugatzari estola kentzeko baimena eskatzekotan nengoenean, beroaren aitzakiaz, ustekabeko zerbait gertatu zen.
|
|
2002
|
|
|
Idazten zituen ohar horiek gutunak ziren, Ama Birjinari zuzentzen zizkionak. Jaungoikoa errukitu
|
zedila
eskatzen zion, eta zerura zihoazenen liburuan sartu zedila bere izena. Hori izugarria da.
|
|
|
Idazten zituen ohar horiek gutunak ziren, Ama Birjinari zuzentzen zizkionak. Jaungoikoa errukitu zedila eskatzen zion, eta zerura zihoazenen liburuan sartu
|
zedila
bere izena. Hori izugarria da.
|
|
|
Oso modu errazean konta zitekeen zerbait idatzi nahi nuen. Kontaketak ez zezala beste munduko konplexutasunik eduki, baina zortzi urtetik aurrerakoek gustura irakurriko zuten zerbait izan
|
zedila
. Nik oso ondo pasa nuen libururako gauzak asmatzen, piratei buruzko xehetasunak irakurtzen eta abar, eta liburu hau irakurtzen dutenek ere ondo pasatzea espero dut.
|
|
|
Honek, nekatuta zegoela eta ibaiondoko harri baten gainean atseden eginez, hantxe itxedotea erabaki zuela. Halaere, Basotx itsaertzean kontuz ibili
|
zedila
eta aguro bihurtzeko agindua eman zion.
|
|
|
...arekin sekula, Herkules Greziarrak ez bada (zeinen eraginez gaur egun Greziar Zintzurra deitzen baita), beste inork zeharkatu ez dituen mendietara iritsi ondoren igarobidea eragozten saiatu ziren alpetarrak triskatu egin zituen; lekuak agerian jarri zituen, bideak eraiki eta lehenago armarik gabeko gizon bakarra nekez herrestan joan ahal izaten zen bideetatik, elefante bat hornidura eta guzti pasa
|
zedila
lortu zuen. Bide horietatik gidatu zuen bere gudarostea eta Italiara heldu zen.
|
|
|
Magistratura honetan Hanibal gudan jardun zen antzeko ohartasunez agertu zen. Zeren eta zerga berrietatik lortu zuen ezen erromatarrei itunaren arabera ordaindu beharreko dirua izateaz gain, gera
|
zedila
dirua herri ondasunean gordetzeko. Gero, urte bete beranduago, kontsul Marko Klaudio eta Luzio Furio zirenean, Erromatik mandatariak Kartagora etorri ziren.
|
|
|
Baina aberastasunak, etruriarrak garaitu ondoren batez ere ugaritu zirenarekin, ez Eneas hiltzean, ez gero andrazkoaren tutoregoan, ez eta umearen agintaldiko hastapenetan ez ziren ausartu armak hartzen ez Mezentzio eta etruriarrak ez gainontzeko alboerrietako garau bat ere. Bake hitzarmenean erabaki zen Albula ibaia, gaur egun Tiber deitzen dutena, izan
|
zedila
etruriarren eta latinoen arteko muga.
|
|
|
Aurpegia lehortu nuen. Bakarrik joan
|
zedila
eskatuko nion aitari.
|
|
|
Mahaian eseri, eta halako arrotz sentsazio batez jarri nintzen argazkiari begira, gorpu  tzera egokitzen ez zaizun soineko handi itsusi batez publikoaren aurrean pianoa jotzen baino deserosoago. Irreala iruditzen zitzaidan hura guztia, ez
|
zedila
egia izan erregutzen nuen neure baitan, baina hantxe jarraitzen zuen argazkiak. Eta argazkian neu ageri nin  tzen.
|
|
|
Poliki ezpainetaratu zuen zigarreta. Terencek bare
|
zedila
eskatu zion Martini. Azentu ulergaitza gazte harena.
|
|
|
Lasai
|
zedila
erregutu zioten, ez zuten deus ulertzen.
|
|
|
Hurrengo egunean Ingalaterrako beste hiru itsasontzi sartu ziren. Pikaza Polizia Motorizatuaren buruak agindu zion Joseri ardura
|
zedila
itsasontzien zaintza antolatzeaz. Gero eta errefuxiatu gehiago zegoen Bilbon, eta ez bakarrik Gipuzkoakoak eta Arabakoak.
|
|
2003
|
|
|
Lizarragak etziela entzun inoiz bere aiton amonei erderaz baizik, eta gizon modernua izanik etzuala berak nahi euskararik ezertarako. Nahi lukela ahalik arinen hil
|
zedila
, espainolen arteko elkar ezin ulertzeko gauza baino etzalako. Puichek ea nola izan daiteken naparra izatea eta euskaraz ez jakitea.
|
|
|
ikastolek, kultura elkarteek eta familia eta guraso elkarteek. Agiri horren bultza tzaileek Euskal Herriko biztanleek euskara jakiteko eta erabiltzeko eskubidea zutela adierazi zuten, eta gaztelaniak eta frantsesak bizi zuten faborezko tratua salatu zuten; esparru guztietan euskara koofiziala izan
|
zedila
aldarrikatu zuten. Horrez gain, Euskal Unibertsitatea sortzea eta Euskaltzaindiaren baliabideak aberastea eskatu zuten.
|
|
|
Nik ezetz erantzun nien. Arriskuak ikusten nizkion heriotzaren antzezpenari eta, bestalde, senarrarekin haustekotan, erabat hautsi nahi nuen, ez nuen bizitza osoan haren itzal izaten jarraitu nahi, ez nuen batzarrik batzar, omenaldiz omenaldi inoren alargun, fantasma baten lekuko izanez ibili nahi, joan
|
zedila
emakume horrekin nahi bazuen, esan nion, edo nahi zuenarekin –esan zuen eta ahotsa mehartu egin zitzaion berriro, kolpetik hautsi balitzaio bezala.
|
|
|
Anitzen gisa. Aratxek Txoko otoiztu zuen, Bozekin harremanetan jar
|
zedila
Eusko Armadaren ekintza sail honen geldiarazteko, ezegonkortasun handiegia zela errefuxiatuentzat, nork zekien zein helbururekin zebilen hainbat poliziaren presentziak lanjer gehiegi zekarrela, kaltegarria zela funtsean egoeraren uhertasuna, garai batean ATEk uhertasun hori ederki baliatu baldin bazuen ere. Txokok nagusiarekin mintzatuko zela ihardetsi zion:
|
|
|
Aparte hartu nuen apaiza, eta esan nion ibil
|
zedila
zorrotzago, adieraz zezala aforismo bat bizi genuen estutasun egoerarekin bat egingo zuena; eman zezala, finean, esperantza eta alaitasunezko mezu bat.
|
|
|
Indarrez besarkatu genuen jubilatua, eta esan genion ez
|
zedila
kezkatu, plastikozko eskuko telefono bat gerritik zintzilik eramatea ez zela ez delitu ez lotsatzeko arrazoi ere.
|
|
2004
|
|
|
Gauzak eta hitza, diferenteak dira. Nik zerbait nahi izan badut, nire hitza beti gauzen artean, ahalik eta gauzei berdinena izan
|
zedila
izan da.
|
|
2005
|
|
|
Gotzon Aranburuk Gaiak argitaletxearen eskutik kaleratu duen lan honetan gure herriaren historian letra handiz azaltzen ez diren gertaerak biltzen dira. Adibidez, Burdin Aroan La Hoyako herriak oso teknika aurreratuko armak zerabiltzan armada izan zuela; erromatarrek Arditurriko meatzetako zilarra eraman zutela; Gesaltza Añanako lur azpiko gatzak urrezko bihurtu zuela; Errege Katolikoek Gasteizko juduak egozteko dekretua ezarritakoan hiriari oparitu ziotela Judizmendi judu hilerria, betiko larre izan
|
zedila
baldintzapean; garia eta artoa merkeago eskuratzeko hainbat lekutan izandako matxinadak; Altzoko erraldoia Europako erregeen ikuskizuna izan zenekoa; Sacamantecasen historia...
|
|
|
Biharamunean, San Martzial jaiegunean, eta zina betetzeko, elizako kabildoa eta kabildo sekularramendiko ermitara igotzen ziren, mosketarien eskuadroi batek lagunduta. Gerora, etaezbairik gabe zin hura handikiro ospatzeko asmoz, ekainaren 30ean, San Martzialegunean bertan beraz, alarde edo erakustaldia ere egin
|
zedila
erabaki zen. (...)
|
|
|
LEHENA. 1997ko abuztuaren 11n harrera egin zion Sala honek ISABELQUINTANA CANTERO andreak, JOANA MUGARRIETAKOA Elkartearen ordeeta izenean, Ixabel Alkain Etxeberria andreak, Rosario Iraola Martinez andreak etaMaite Arizaga Errazkin andreak 1997ko uztailaren 7an Hondarribiko UdalekoAlkate Lehendakariari eginiko eskariari isilaren bidez erantzun izanaren aurkaaurkeztu zuen administrazioarekiko auzi errekurtsoari. Gogoan hartu zuen errekurtsohark Hondarribiko Alkatearen izaera, hiri hartako Udalburu izateaz gainera AlardekoJuntako kide ere bazelako, eta bereziki eskatu zen haren bitartez emakumeekHondarribiko Alardean gizonezko hiritarkideen baldintza beretan parte hartzekoeskubidea aldarrika
|
zedila
, auzoetako konpainietan emakumeek aipaturikobaldintzetan parte hartzea onartuz. Harrera egin zitzaion Erregistroan errekurtsoari, 4069/ 97 zenbakiaz
|
|
|
..., emakumeekHondarribiko Alardean gizonezko hiritarkideen baldintza berdinetan parte hartu ahalizateko eskubidearen alde, jaso zuen eskaria aintzat ez hartuta Konstituzioaren 1.1eta 9.2 artikuluetan xedaturikoa urratu eta bete ez zuela zehatz mehatz aldarrikatuz.Eskatu ere egin zitzaion, Hondarribiko Udalak eskari horren aurrean ustez erabakitako ebazpena zuzenbidez hutsean eta ondoriorik gabe gera
|
zedila
eta, hala beharbalitz, Espainiako Konstituzioaren 14 artikulua egiaz betearazteko bidezkotzat jolitezkeen neurri positiboak harraraz zitzala.
|
|
|
Epaitegiak, bere garaian, alderdi demandatzailearen aldeko epaia eman zuen eta ondoren aparkaleku enpresen ordezkariek apelatu zuten. Bere eskarian, Ministerioak eskatu zuen gehiegizkotzat har
|
zedila
Espainiako aparkalekuetan ordu edo ordu erdiko zatien prezioa gorantz biribiltzeko egin ohi zen jarduera, eta aldi osoa kobratzen zuen, nahiz eta ibilgailua aparkatuta egon ez hura amaitu arte. Madrilgo Entzutegiaren epaiak berretsi egiten du Ministroen Kontseiluak Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Babesa Hobetzeko Legearen aurreproiektuan (joan den irailaren 8an aurkeztua) zerbitzu mota guztietan goranzko biribiltzea debekatzea, abusuzkotzat jotzen baititu benetan kontsumitu ez diren edo kontsumitzaileak erabili gabeko denborengatik gorantz biribiltzen diren unitateen zenbatekoa finkatzen duten klausulak.
|
|
|
Begiak berriz irekitzean, itsaso hartatik igorritako izpiek hiri guztia gorriz margotu zutela konturatu zen, inoiz ikusi ez zuen bezala. Harresi eta etxe gris eta marroi haiek kolore gorria bizi hartu zuten, eta Rashak leihoa ireki eta musu eman zion amari, eta joan ez
|
zedila
eskatu zion, geldi zedila betirako hiria argituz.
|
|
|
Begiak berriz irekitzean, itsaso hartatik igorritako izpiek hiri guztia gorriz margotu zutela konturatu zen, inoiz ikusi ez zuen bezala. Harresi eta etxe gris eta marroi haiek kolore gorria bizi hartu zuten, eta Rashak leihoa ireki eta musu eman zion amari, eta joan ez zedila eskatu zion, geldi
|
zedila
betirako hiria argituz.
|
|
|
Felpazko hartzen artean begiratzen hasi nintzen; panpina ergel horietako bati lepotik heldu eta zekien guztia kontatzen has
|
zedila
esateko gogoa nuen, baina ez nuen horrelakorik egin. Horren ordez, ume arropaz beteriko armairua ireki nuen eta armairuaren behe aldean, ipotx zapaten ondoan eta koloretako pinturen azpian, kartulina arrosa bat zegoen, erditik bildua;" Oihana" jartzen zuen azalean.
|
|
|
Mutu geratu zen. Peterrek gerriondoa ukabilaz jo zion, bere zoritxarraren zurunbiloaren menpetik erauz
|
zedila
erregutzeko. Soa, aldizka karrikara eta pantailara zerabilkion.
|
|
|
Ez zegoen Barbeito isilduko zuen fraiderik, jo ere ez zuten egiten jadanik, erasiatu baino ez zuten egiten mesedez egon
|
zedila
hamar minutu hitzik egin gabe. Barbeitorenetik abiatu zen Aldaz:
|
|
|
Oso ahots ahulean, koruko ez bestea. Legionarioak preso hartu zuen, irten
|
zedila
agindu zion, joan zedila mastaraino, eta umea paretik barregarri tente pasatu zelarik tu egiteko keinua sumatu uste izan zion Aldazek, berarengana.
|
|
|
Oso ahots ahulean, koruko ez bestea. Legionarioak preso hartu zuen, irten zedila agindu zion, joan
|
zedila
mastaraino, eta umea paretik barregarri tente pasatu zelarik tu egiteko keinua sumatu uste izan zion Aldazek, berarengana.
|
|
|
Harkaitz handi hartan etzanda erdi lo gelditzen ginenean besterik ez nuela desiratzen esanen nuke: etor
|
zedila
, Ternuatik edo Gransoletik, gu beste norabait eramanen gintuen baga askatzailea.
|
|
2006
|
|
|
nerekin aurrez aurre esplika
|
zedila
|
|
|
Horrela, agindu zuten lehen kapituluan, Bilbon jendea ez
|
zedila
izendatu bandoen deiturengatik, ez aipatuengatik ez beste batzuengatik, eta egiten ziren kofradia bakarrak helburu erlijiosoekin egindakoak izan behar zutela. Horrela, biztanle guztiek bat egin behar zuten errege erreginen justiziarekin.
|
|
|
Tentsio uneak izan dira orduan: " esandakoa ez betetzea" egotzi diote negoziatzaileari eta furgoneta aurrean jarri dira hainbat gazte, joan
|
zedila
oztopatzeko. Orduan oldartu zaizkie ertzainek neska mutilei, borrak erabiliz.
|
|
|
Herrikoek gaztigatu zuten aizkolari gaztea: ez
|
zedila
neska harekin ezkondu esan zioten; baina Minokixiren odola epel epelik zebilen zainetan, eta bihotzak salto egiten zion neskatxaren azal zuria ikusten zuen bakoitzean. Jendeari kasurik egin gabe, ezkondu egin ziren, ezkondu, baina ez zuten zoriontsu izateko astirik izan.
|
|
|
Filemonek eta Bauzisek esan zioten tenpluko zerbitzariak izan nahi zutela eta bizitza osoa elkarrekin igarotzea izango zela atsegin handiena emango zien oparia. Halaxe izan
|
zedila
esan zien Zeusek.
|
|
|
Erruki ezak eta bihotz gogorrak merezi dituzten zigorrak aipatu zituen William gaztearen morroiak; eta gizalege eta esker on izpirik bazuen, joan
|
zedila
Graemetarren jauregira.
|
|
|
" Erantzunik gabeko maitasuna" izena zuen gaitz sendaezin hartaz hala sufriarazten ari zen nagusi gaztearentzat ukendu eta leungarri izan
|
zedila
eskatu zion Barbarari, askotan itxaropen izpi batek sendagile aldra batek baino gehiago egin baitzezakeen, hitz goxo batek botika onenak baino on handiagoa...
|
|
|
Esan zion morroiak Barbarari bihotz anker hartan erruki apurrik bazuen, umezurtz izanik jaso zuen Graeme familiarenganako abegitasun pittin bat gordetzen bazuen, joan
|
zedila
William gaixoa bisitatzera eta maitasunak sortutako eritasun kutsakor hartatik piztera.
|
|
|
Puntaren zorrotza neurtu nuen hatz baten mamiaz. Ez nuen eskarmenturik egiteko hartan, baina garbi gera
|
zedila
ez nintzela beldur, odolak ez zuela nire ohorea kikilduko.
|
|
|
Aurrez aurreko eserleku doble gehienak erdi hutsik zeuden. Libre zegoen batean eseri, eta erregu egin nuen ez
|
zedila
inor jarri nire inguruan. Pauso hotsak, poltsa eta maletenak, esaldi laburrak.
|
|
|
Isilik gelditu nintzen, ordea. Has
|
zedila
erretoliken jarioa eta buka zedila lehenbailehen, amorratzen nengoen-eta gosaltzeko.
|
|
|
Isilik gelditu nintzen, ordea. Has zedila erretoliken jarioa eta buka
|
zedila
lehenbailehen, amorratzen nengoen-eta gosaltzeko.
|
|
|
Ez nuen pentsatu ere egin nahi zer arrisku jokatzen ari nintzen mugan. Gerta
|
zedila
gertatu beharrekoa.
|
|
|
Nire buruan ez bezalako oihartzun makurra hartu zuen espresioak amonaren ahotan, gutxietsia sentitu bainintzen, nahiz amonak nahi zuen harexen bila nenbilen neu ere: saltzailea ahantz
|
zedila
nitaz. Alferrik, ordea.
|
|
2007
|
|
|
Horretan ez naiz nire garaikideez oso bestelakoa, zeren, ez dezagun ahantz, indarrean dagoen Konstituzio eta Estatua eraitsi nahi dutenek beste konstituzio eta beste estatu bat eraiki nahi baitituzte. Hori, behintzat, espero dut, eta, ahal balitz, demokratikoa izan
|
zedila
eta soziala eta eskubidekoa.
|
|
|
Hala ere, geroago, Konstituzio Auzitegiak Bultó kasuan irekitako bidea aplikatzeari uko egin dio, eta babesa baztertu egin du Estrasburgoko Auzitegiko epaiak betearazteko bide moduan. ...oak onartu ere ez dira egin, eta alegazio moduan esan da babes errekurtsoa ez dela bidea Espainian GEEAren epaiak betearazteko (adibidez, KAren Bigarren Salako probidentzia dela bide, 1994ko urtarrilaren 31koa, eta batez ere, 2292/ 1993 zk.ko babes errekurtsoaren inguruan egindakoa, José María Ruiz Mateos jaunak jarritako babes errekurtsoen kasuan, Espainian 1993ko ekainaren 23ko GEEAE betearazi
|
zedila
eskatuz. Ruiz Mateos versus Espainia kasua?). Bada, geroko kasu batzuetan, esaterako 1997ko apirilaren 23ko Probidentzian, 1994ko abenduaren 9ko GEEAEren betearazpenari buruzkoan. Hiro Balani versus Espainia kasua?, autore batzuek Estrasburgoko Auzitegiaren epaiak betearazteko babes errekurtsoaren bidea berriro irekita dagoela ikusi nahi izan dute zigor prozeduren kasuan, Erromako Hitzarmenaren 6 artikulua urratu egin dela aitortzen denean eta, aldi berean, EKren 24 artikulua urratzen denean eta horrek EKren 17 artikuluko askatasun pertsonalerako eskubidea ukitzen duenean, zigor askatasun gabetzailea betearazten ari denean.
|
|
|
Konstituzio berriaren proiektua Gorteek onetsi behar zuten, baina, horretarako, Gorte konstituziogileetarako hauteskundeak deitu behar ziren. Cánovasek, 1875eko irailean, Alfontso XII.a erregeari proposatu zion Joaquín Jovellar jenerala, Gerra ministroa, Gobernuaren buruzagitzan bere ordez ezar
|
zedila
. Gobernu horrek, Jovellar buru zela, hauteskundeak sufragio orokor bidez egitea agindu zuen, 1870eko ekainaren 23ko Hauteskunde Legearen arabera.
|
|
|
Edo hala uste dizu historialari frantsesak. Eta izan ere, agian hala zen Iraultzaren ondoren; edo, agian, hala izan
|
zedila
gura izan du intelektual frantses patriota eta patriotero askok tenore horretan. Baina ingelesek eta alemanek ere ez ote dute, momentuak agintzen badu, euren aberria pertsona bihurtzen?
|
|
|
Hartzeko denbora eta, ez bazenion gehiago deitzen, ulertuko zuela. Baina deituz gero, izan
|
zedila
benetako apustua egiteko prest zeundelako. Arrapaladan eskegi behar izan zenion etxeko telefonoa hori esaten zizun bitartean, emaztea eta semea atetik sartzen entzun baitzenituen.
|
|
|
Biek parte hartu zuten Eskualdunan hasitako kanpainan, Euskal Herriaren nortasuna onartua izan zedin, dokumentu berbera sinatuz; Arotçarenak adiskide ere deitu zuen La, tte. Gure ustez, La, ttek Arotçarenarekin batera sinatu zuen artikulu bat Eskualdunan, Euskal Herria beste lurraldeekin elkartu barik eskualde bilaka
|
zedila
eskatzeko kide bakarra izango zela ikusi zuelako.
|
|
|
Kubilai Khan Handiak Kogatra etor
|
zedila
manatu zuen.
|
|
2008
|
|
|
Nataliak, izan ere, bere harrotasuna zuen, Gerardorekin izan zuèn auziari neurriko erantzuna ematea exijitzen ziona: ezetz, bera ez zegoela triste hiltzeko prest; hil
|
zedila
Gerardo, nahi baldin bazuen, nahi ez bazuen ere bai?, bion artean gertatutakoan berak. Nataliak, ez baitzuen errurik!
|
|
|
Edozein modutara ere, gutxi iraun zuen isiltasunak. Mahaiari itzulia eman eta bere aulkian esertzera zihoanean, bere buruaz mintza
|
zedila
eskatu omen zioten. Ez orduan ez gero, postreen buruan hitza hartu eta hogeita hamar urte lehenago bezain ondo menderatzen zuen erretorikarekin diskurtso bat apailatu zuenean ere antzeman zioten burutazio txarrik.
|
|
|
Gazteek nominalizazio bidez adierazten dituzte adinekoei jaso dizkiegun adibideok; 50 urte ingurukoek ere ez dituzte adinekoek bezainbat erabiltzen era honetako adizkiak: alaba> eon> tzeilla> etxen>, egon
|
zedila
–, eze> pasa> etzeiñ>, ezer pasa ez zedin?, lo> in> tzaun>, lo egin dezagun?, etab.
|
|
|
Nolanahi ere, Akademia sortzeko orduan, Etxaidek prozedura populista bat iradokitzen zuen: Akademiaren hautaketan parte hartu nahi zuen euskaldun orok bidal zezala Euskal Esnalera gustokoen zituen 10 akademikogaien zerrenda, eta 15 izen bozkatuenekin osa
|
zedila
Akademia186.
|
|
|
Egoera berri horren aurrean Azkuek euskara hirira jaisteko apustua egiten zuen. Heda
|
zedila
Bilbora, Iruñera, Gasteizera eta Donostiara. Hiri horietan guztietan euskarari tokia egiteko eskatzen zuen.
|
|
|
Hiri horietan guztietan euskarari tokia egiteko eskatzen zuen. Eta Donostiaren kasuan, tokia egin ez ezik hizkuntza nagusi bihur
|
zedila
(«izan adi et, seko andere»).
|
|
|
Hau da, II. Errepublika garaian, eskoletan euskarari tokia egingo zitzaion itxaropen testuinguruan, hiztegia aukera horri erantzuteko eran osa
|
zedila
proposatzen zuen Azkuek. Komentario horretan argi ikusten da gaztelania euskara hiztegia ez zekusala obra eruditu gisa, garaiko errealitatetik deskonektatuta.
|
|
|
Zentzu horretan ohargarria da, Lakak jaso ez arren, Diputazioaren erantzuna: Azkueren eskari ponposoari garrantziarik bat ere eman gabe, aipatzen zuen iragar
|
zedila
ikasturte hartako matrikulazio epea irekita zegoela «de los dos cursos de lengua vascongada para cuya enseñanza servirá la «Gramática» escrita por el Sr. Azcue»12 Beraz Bizkaiko Diputazioak Azkueren Izkindeari soilik katedran erabiltzeko balioa aitortzen zion (eta pasadan hori ere), ez inondik ere Bizkai osorako testu liburu ofizial izaera.
|
|
|
Baina biltzarrean zegoen Sabino Aranak proposamen alternatibo bat zekarren idatzita eta kongresukideei irakurri zien: ortografiaren bateratzea egunean bertan ebatzi ordez, urtebeteko epean egin
|
zedila
, horretarako prozedura eta pauso zehatz batzuk segituz. Era horretara astia egongo zen bakoitzak bere proiektu ortografikoa behar bezala aurkezteko eta ondoren aztertzeko.
|
|
|
1901eko azaroaren hasieran zera zioen: «Bizi bedi Hendayako batzarra (45 edo 50 kidegaz) datorren urteko irailerarte ta bere Obia, baldin al bada, Ikasolaren Seaska izan bedi.» Hau da, Azkuek kongresua Hondarribian bukatu arte segitzea nahi zuen, eta behin hura (arrakastaz) amaitutakoan, handik sor
|
zedila
Akademia (berak Ikasola deitzen zuena). Beraz, Azkuek eta Broussainek ez zituzten kontrajartzen kongresua eta Akademia, baizik bata besteagandik sortzeko itxaropena zuten.
|
|
|
Eta gauzak ez ziren hola gertatu «kasualitatez», espainiar estatua eskolako hizkuntzaz ezaxola balitz bezala. Horren froga da 1885 urtean zein 1895ean euskal Diputazioek, bereziki Gipuzkoakok, euskara eskoletan irakasteko galarazpena ken
|
zedila
eskatu zutelarik Espainiako gobernuak entzungor egin zuela223 Ondorioak garaiko estatistiketan antzeman daitezke. Hola, Gipuzkoa moduko probintzia ia osoki euskaldun batean, gaztelaniaz irakurtzen eta idazten zekiten gizonezkoen datu ofizialak honakoak ziren:
|
|
|
Hala ere, bazen berrikuntzarik, irakaskuntza tokiko ardura izateko eskatzeaz gain, euskal hezkuntza proiektu bat errebindikatzen baitzen: euskaraz (edo gutxienez) eta curriculum propioa irakats
|
zedila
, ez erdara hutsez eta Espainiakoa; irakasleak atzerritarrak barik bertokoak izan zitezela, eta batez ere euskal irakaskuntzarako prestaketa izan zezatela (behinolako euskal maisu «mertzenarioengandik» bereiztuz).
|
|
|
Beti ere momentuko errealitate legala eta irakasleen baldintzapenak kontuan hartu eta soluzio pragmatikoak proposatuz: euskal hezkuntza barruti bat eskatzen zuen, eskoletako egitarau ofizialean euskara ezar
|
zedila
eta maisu maistrak hizkuntza honetan trebatzeko ikasgaiak sar zitezela irakasle eskoletan271.
|
|
|
Lehenago, 1921eko Durangoko Euskal Egunetan euskarazko testuliburuen lehiaketa bat ere antolatu zuen Akademiak276 Eta 1922an euskarazko testuliburuak idazteko eskatu zien bere kideei (Luis Eleizalderi adibidez), eta ordurako eginda zeudenak aztertzeko277 Halaber hainbat eskola eta ikastetxetara eskutitzak igorri ziren Euskaltzainditik, gutxienez kristau dotrina euskaraz irakats
|
zedila
eskatuz278 Era berean Eduardo Landetak La Tarde egunkarian euskarazko hezkuntzaren alde argitaraturiko artikulua gustatuta, Akademiak tirada aparte bat ordaindu zuen, Euskal Herrian zehar zabaltzeko279.
|
|
|
Euskaltzaindiak galdetuta Azpeitiako artzipresteak azaldu zuenez: «el Delegado pasó su oficio a los Alcaldes ordenando que toda enseñanza en las escuelas se diera exclusivamente en castellano, y los Alcaldes notificaron a los Maestros, conminandoles con multas a los contrarrestores»290 Izatez artzipresteak berak arazoak izan zituen kristau dotrina (baina soilik gai hau) Elizaren eskumena zelako argudiopean euskaraz irakasten segi
|
zedila
aholkatu zielako bere jurisdikziopeko parroko eta maisuei («el Delegado Gubernativo me ha denunciado al Gobernador como rebelde, y que estoy ordenando de que se continúe como hasta ahora con el vascuence y que el Gobernador ha estado en Vitoria con el Sr. Obispo»291).
|
|
|
«Para los obispos vitorianos la defensa del patriotismo español era un deber pastoral y moral inexcusable»333 Zentzu horretan, Elizak sustatu ez zuena espainiar nazio proiektu liberala izan zen, bai, ordea, espainiar nazio ideia, bertsio katolikoan, zeina hizkuntza aldetik liberalena bezain gaztelaua zen. Horren aurka aritu zen Azkue, bereziki apaiz euskaldunen formazioan euskara aintzat har
|
zedila
saiatuz.
|
|
|
Izatez, jada adierazi denez, Azkue sarritan aritu zen irakasle eskoletan euskara sartzeko eskatuz: 1909an, Zurtzaingo proiektuaren baitan, euskal irakasle eskola bat sortzeko asmoa izan zuen; Ildo berean, 1916an emandako hitzaldian irakasle eskoletan euskara sar
|
zedila
eskatu zuen («Aboga porque en los programas en los programas de las Escuelas Normales figure el vascuence para que, de ese modo, luego se implante en los estudios elementales y los maestros no puedan disculparse de enseñarlo»367); Eta 1919tik aurrera Euskaltzaindiak sostengua eman zien mota honetako katedra guztiei. Bere estatutuetan esaten zenez Euskal Akademiak «Euskera ta euskal elertiaren ezaguntzarako irakasguak zabalduko ditu»(= «Fundará Cátedras de Lengua y Literatura Vasca»368).
|
|
|
Hola, 1919ko urriaren 7ko saioan, karguak izendatu ostean, Azkueri, Olabideri eta Eleizalderi eman zieten batzorde bat eratzeko ardura Akademiaren barne araudia idatz zezaten. Eleizalderen ekimenez Akademiaren egoitza Bilbon koka
|
zedila
ere onetsi zen, bertan loraturiko mugimendu euskaltzalea (izatez abertzalea) saritzeko, batzarrak txandaka beste herrialdeetan egitekotan beti ere. Halaber, Eusko Ikaskuntzak emango zien diruaz gain, Akademiak berak dirua euskal erakunde publikoei zuzenean ere eskatzeko erabakia hartu zen.
|
|
|
Urdanetari ez zion grazia handirik egin proposamenak, eta Velascok jakinarazi behar izan zion erregeak berak baimena ematen ziola nahi zuen pertsona izendatzeko espedizioaren buruzagi militar gorena. Urdanetak ez zuen zalantzarik izan, eta bere senide Legazpirengana joan zen bidaiaren agintari izan
|
zedila
proposatuz. Erregeari zuzendutako gutunean hala definitzen zuen Urdanetak Legazpi:
|