2000
|
|
«espanglish»a, alegia, XX. mendearen hondarrean sortua, ingelesa eta espainiera batzearen ondorioz. Emeki emeki, arrotza egingo
|
zaien
herri zabala bistaraziko zaie eta, aurrera egin ahala, gogora ekarriko dituzte beren oroimenean ahantzita zeuden elementu franko. Halaxe, gizonak gero eta jarrera iheskorragoa erakutsiko duen neurrian, emakumeak bertan atzemango dituen elementuak bereganatuko ditu.
|
|
Zergatik? Beraiei irakatsi
|
zaien
hizkuntz eredua idatzizkoa delako eta honek lagunen artean ibiltzeko balio ez duenez, erdarara jotzen dute. Ahozko hizkuntza lantzea, beraz, edozein lekurako da inportantea, baina Bizkaian, Nafarroan, Iparraldean, ahozko hori ateratzen denean, hor dator euskalkiaren arazoa.
|
|
dira, neurri handi batean, herrialde aberatsei zor dieten eta ordainezina
|
zaien
kanpo zorraren ondorioz. Mugimendu zabal bat ari da eratzen, kanpo zor horren deuseztapenaren alde.
|
|
munduko herrialde gehienei jasanarazten
|
zaien
finantza esklabotzari aurre egiteko modua da
|
|
PSOEren baitan eta haren inguruko esparruetan hauteskunde emaitzei buruz egiten den hausnarketak, noski, zerikusi zuzena du bat bateko hoztasun honetan. Iada hiltzaile frogatuak diren hauei urte askoz eman
|
zaien
babes konplizea dela porrotaren zergatietako bat aho batez aitortzen du mundu guztiak, eta onartzen da etapa beldurgarri hartan inplikaturik egon zirenak betirako baztertzea dela zulotik ateratzen hasteko lehen baldintza.
|
|
Screenfridge du izena prototipoak eta Interneten nabigatzeko balio du. Atean beira likidoko ordenagailu bat du, eta horren bitartez, erosketak egin, errezetak kontsultatu nahiz barruan dauden elikagaiei epea noiz amaitzen
|
zaien
ikus dezakegu. Enpresa bera plater hegalari antzeko zurgagailuak ikertzen ari da.
|
|
HORREN inguruan, ezin dugu ahaztu ETA erakundeak publikoki adierazi duela bere praktika armatua alde batera uzteko prest dagoela Euskal Herriko eskubide politikoak gauzatzeko prozesu demokratikoarekiko konpromiso tinkoa baldin bada. Beraz, borroka armatua elkarlanerako arazo gaindiezina bilakatzen
|
zaien
sektore horientzat, badago eskaintza zehatzik, askotan aipatutako su eten berri bat baino eraginkorragoa, hots; ETAren borroka armatua baztertzea Euskal Herri osorako prozesu demokratikoaren truke. Horrek aurkamendu militarra dena konfrontazio demokratikoa bilakatuko luke.
|
|
Plan horren arabera, euskarazko herri telebisten garapen markoa lantzeko lan ildo bat martxan jarri behar da, proiektuok bultzatzen ari diren eragile sozialen eta erakunde publikoen artean. Gure hausnarketatan ere lehentasunezko eginkizuntzat hartu dugu herri telebista sortzea, erronka horri ilusioz beterik heldu diogu, eta inguru honetako udalak zein udalez gaindiko erakundeak bidelagun izan gura ditugu ekimen honetan, ezinbestekoa baita herri erakundeak eta gizarte eragileak elkarlanean aritzea herritarrei eskaini gura
|
zaien
informazio zerbitzu hau abian jartzeko.
|
|
Hemen gutxienez eskuetara iristen
|
zaien
guztia irakurtzen dute editoreek, nahiz eta gauza asko atzera bota.
|
|
Gaurko mendietan lan handiak egiten dira, makina zahar asko dabil hor bueltaka, pista asko irekitzen dira. Orain udalek badakite zer daukaten eta zer nolako babesa eman behar
|
zaien
. Hori dela-eta lehendabizi Diputazioaren bitartez, basozainekin egin dugu programa bat, ondare horretatik hurbilen beraiek daudelako.
|
|
Abertzaleen aritzeko moldea absurdua iruditzen zait. Frantsesei egiten
|
zaien
galdera Errepublikako konstituzioari buruzkoa da. Estatuburuaren agintaldiaren iraupenaz galdegitea oso garran tzitsua da eta ezin da nahaste borrastea sortu eta amalgama politikoa egin.
|
|
Eta ez dut uste umetan ezagutu nuenean ere oso abertzale zenik. Euskaraz hitz eginagatik erakutsi
|
zaien
historiaren eta biziaren interpretazioa daukate oraindik.
|
|
Eta beti planteamentu berberarekin egin du, gainera. Oraingoan, ABK, Bai Euskal Herriari eta Joxemi Zumalabe fundazioko atxilotuei ETAko kide edota laguntzaile izatea leporatzen
|
zaien
antzera, gauza bera gertatu zen Egin egunkarian edota ezker abertzaleko nazioarteko harreman eta mugimendu herrikoietako sektore desberdinetan lanean ari zirenekin.
|
|
Orduan, lan hau egiterakoan urte asko joan zaizkit bere osaketan, lehenengo hartzaileak edo, nire ikasleak izan dira, beraiekin eztabaidatu baititut zenbait gai. Baina horrekin batera, beti gogoan izan dut Euskal Herri osoa; halere, nire pentsamendua ezker abertzalean kokatzen dudanez, eta nola nire aburuz ezker abertzaleak pentsamendu anitza izan behar duen, ikerketetan bezala plataformetan ere, bereziki ezker abertzaleari egiten diot eskaintza eta gehienbat bere buruzagiei, irakur dezaten, ea tresna baliagarria
|
zaien
eta erabiltzen duten.
|
|
Nerabezarora hurbiltzen diren neurrian erdararako joera gero eta handiagoa da eta zailagoa da eurak motibatzea. Erakargarri egingo
|
zaien
zeozer asmatu behar da".
|
|
irakurritako ipuinak, ikusitako filmeak, filosofia, umetako jokoak eta abar. Berez helduentzako aproposago ez ote den esaten du, edo hauei gaztetxoei baino gehiago ez ote
|
zaien
gustatuko. Bereziki azpimarratzen du" Ereduak" izeneko ataltxoa, didaktikoegia baderitzo ere, nola idatzi behar den eredu ezin hobea eskaintzen duela esanez.
|
|
Horregatik dator 26 artikuluaren hirugarren zatian: . Gurasoek lehentasunezko eskubidea izango dute seme alabei emango
|
zaien
hezkuntza mota aukeratzeko?. Eta, bukatzeko, 30 artikuluan irakur daiteke beste hau:
|
|
3 Gurasoek lehentasunezko eskubidea izango dute seme alabei emango
|
zaien
hezkuntza mota aukeratzeko.
|
|
Eta hogeita seigarren Artikuluaren hirugarren zatian dakar beste honako hau: . Gurasoek lehentasunezko eskubidea izango dute seme alabei emango
|
zaien
hezkuntza mota aukeratzeko?.
|
|
telebistako albistegia sortu zuen, France 3k Ipar EuskalHerriari buruz ematen dituen gaurkotasunezko berriak beste ikuspuntu batez eskainiz; are gehiago La Semaine du Pays Basque astekariaren agerpenarekin, tokiko prentsaSud Ouest eskualdeko egunkariaren euskal argitalpenera mugatuz. Hala ere, gehienetan ezin dugu aniztasunaz hitz egin gaien aukerari zein aurkeztu eta komentatzekoerari dagokienez, ez eta zuzendua
|
zaien
irakurleei eskaintzen zaizkien gaurkotasunezko berrien begirada eta ideia nagusiei dagokienez ere. Hauxe gertatzen zaie bereziki deszentralizatuak diren hedabide publikoei (France 3 Euskal Herri, Radio FrancePays Basque) baina baita ere, maila txikiago batean baina?
|
|
Telebista programazioen edukiei dagokielarik, Irrati eta Telebistaren Estatutu legeaz gain, Europako Mugarik Gabeko Telebistaren gaineko Artezarauaren egokitzapena dago indarrean50 Hedapen autonomikoa edo lokala duten telebistak xedapenhauetatik at geratzen dira, nahiz eta Autonomia Erkidegoei eskuduntza ezagutzen
|
zaien
–besteak beste, hizkuntza propioaren babesa ziurtatzeko?, beren eremuan bakarrikemititzen duten telebistei betebehar bereziak ezartzeko, betiere Artezarauak finkatutako arauen ildoan. Horien artean ondokoak nabarmentzen dira:
|
|
Dramatizazioak diskurtso egitura du, hau da, begiratu, ikusi eta deskribatu egindaiteke. Ikuslearen aurrean jartzen da eta logika handiagoko edo txikiagokoargudioari jarraitzen
|
zaien
pertsonaien bidez burutzen da; beraz, badago egituratzenduen gidoi bat, eta benetako denbora eta espazio batean eramaten da aurrera.
|
|
Gaurko belaunaldietan, berriz, kontrako muturreraino joan gara, eta, gurea gutxietsiz, kanpokogauzen bila goaz. Bi eredu murrizgarri (reduccionista) hauen artean mugitzen garelaematen du, gure kultur gaiei zor
|
zaien
arreta eta trataera egokia lortu ezinik.
|
|
Gure atarramentu propioaz zuzen zuzenean edo besteengandikjasotako informazioaz dugu garen nortasuna. Ahalegin neketsuen bitartez, arreta jarriz.Animaliek jaiotzez ekartzen dute bizirik irauteko aski izango
|
zaien
sena edo instintua.Gizakiak, kultura, bizi behar du, bigarren natura bat bezala lortuko duena.
|
|
Inprimakiak: tiketak, fakturak, bezeroei bidaltzen
|
zaien
informazioa... bietara, beti ere euskara lehenetsiz.
|
|
Moles engana (1975) itzuliz, eduki analisia aplikatzen
|
zaien
mezu guztiek bi alde dituztela aipatu behar da. Mezu denotatiboa (esaten dena) eta mezu konnotatiboa (esaten den era) elkarrekin datoz iturrietarik heltzen zaizkigun informazio guztietan.
|
|
Prentsan bakanak dira larunbat edo igande arratsaldeko beharra hastio ez dutenak. Lanbideari kateaturik bizkarra malkartu
|
zaien
galerianoen artean ere inor guti ohitzen da irakurlearen ezin aseak beharturiko lanaldi latz asteburukora. Jende gehiena pausan egoten deneko denbora berreskuraezin hori lanaren uztarpean egin beharrak, ezari ezarian, higadura berdinduezina goldatzen du kaxko barnean, eta hura sakonagoa egiten albistearen ondotik urte kopuruak hazi arauz.
|
|
Hor galdu nituen aita gisa gure bidaia zoroan haren begietara irabazi puntu guztiak. Promesik liluragarrienak egin banizkion ere —tanke telezuzendu misil jaurtigailuduna, supernintendoa, lau eguneko bidaia Eurodisneyra— traidore zikinei eskaintzen
|
zaien
behako makurraz agurtu ninduen. Gure amaren bisaia ere ez zen ulerberagoa.
|
|
Horren adibide, kontatu diot badudala lagun bat orain dela gutxi marka bereko auto bat erosi duena eta, egun batez, garajetik irtetean, zutabearen kontra igurtzi ez oso nabarmen bat egin ziola autoaren hegal bati. Gaineratu diot lagunak pena handia hartu zuela, baina are penatuago eta harrituago geratu zela senarrak egin zion errietaldi lekuz kanpokoarekin (noski, ez diot esan Dabidek" luxuzko er  tzain" egin izana ospatzeko erosi genuela auto hori, ertzainei egiten
|
zaien
deskontu ederraz baliatuz, bestalde; eta errietaldia jaso zuena ni neu izan nintzela, eta harrezkero nahiago izaten nuela oinez edo autobusez ibili, kasik gidatzea ahanzteraino (orain, ordea, berriro ikasi behar nuke). Orduan berak aitortu dit Santa Monikan, beraren bizilekuan alegia, ez daukala autorik, motor ttiki bat baizik, baina agentziaren furgoneta bere burua baino hobeki zaindu behar duela (agentziak, kolpearen neurriaren arabera, seguruak ordaintzen ez duen konponketaren zatia ordainaraztera eta garajean dauden furgonetak garbitzera zigor  tzen ditu gidariak).
|
|
Lizardiren poeman" aizkora ankerrak" bota du zuhaitza; itzaina keinu tragiko bat diseinatzeko baliabidea besterik ez da; lana bazegoen, langilerik ez. Arestirentzat zuhaitza lanaren metafora da, ankerkeria ez dago zerran, baizik eta langileei eragiten
|
zaien
izerdian. Lizardik urrunean entzunarazten digun zerra hotsak zirrara sentimental batez durduzatzen gaitu, zerrautsak errautsa ekarki gogora...
|
|
Espainiako Gobernuak liburuen prezioa liberalizatzeko hartutako erabakiak ondorio beldurgarriak izan bide ditzake gure liburugintzan. Euskal editoreek, ikasliburuei ezarri
|
zaien
beherapen librea gainerako liburuetara hedatuko ote den susmoa dute eta horrek liburuaren zirkuitu naturala birrintzea ekarriko duela adierazi du Jorge Gimenez, Euskal Editoreen Elkarteko lehendakariak: " txikiak desagertu eta saltoki handiek merkatua euren salmenten arabera kontrolatuko dute, errentagarritasun murritzeko liburuen argitalpena kolokan jarriz".
|
|
• Ikertzaileei interesatzen
|
zaien
informazioa eskaini ahal izateko, datu baseak garatu eta gaurkotu.
|
|
Gizakiek askatasunez jardun behar dute intereseko
|
zaien
orori buruz. Premiek gerturatzen dituzte; kontratuak biderkatu egiten dira, euren premiak beste.
|
|
Orduan da dibortziorako ahalmena debekatua edo utzia, kasuan kasu, hala herri bakoitzak dituen ohitura eta ideietara, nola andrazkoei eman behar
|
zaien
askatasun luze edo laburraren iritzira; hala senarrak nagusigo handiagoa edo txikiagoa izatera, nola etxeko gobernua hertsitu edo zabaltzeko interesetara; hala ogasunen berdintasunera, nola ondasun banaketa larregikoa saihesteko gogoetara.
|
|
Ezaguna den edo araututa dagoen horretatik ezerk ere gidatzen ez gaituela, egitate berri berria aurrean dugula, norbera berezko zuzenbide naturalaren oinarriei doakie. Legegileen aurreikuste hori mugatua bada ere, izadia mugagabea da eta gizakiei gerta dakieke aplikagarri intereseko
|
zaien
horretan guztian.
|
|
Badakigu, gainera, naziek beren jite antilogikoa diskurtso ugaritan zabaldu zutela. Behin, 1935ean, L.G. Tirala izeneko nazi batek Vienako Zirkuluari buruz esan lez," berezkoa duten modu formalistan gogoeta egiten ahalegintzen dira gizon hauek eta, intuiziotik erabat independentea den doktrina matematiko esoteriko baten laguntzaz, jakitun ez arioei espezifikoa
|
zaien
mundu zientifikoaren logika berri bat nahi dute agerian utzi" 135 Horrela, juduak arraza lez arioak baino gutxiago direla zioten baieztapenak edo juduen konspirazioei buruzko asertzioak hutsalkeriez beterik zeuden.
|
|
Txisteei buruz Freudek esaten duenari dagokionez, lehenik, Freudek bi huts egiten dituela esan zuen, (1) txiste guztiei komuna
|
zaien
zerbait dagoela suposatzea, eta (2) suposatutako izaera komun hori" txistearen" esanahia dela suposatzea. Esan zuenez, ez da egia, Freudek uste zuen moduan, txiste guztiek aukera ematen digutenik esplizituki egitea egoki ez litzatekeena disimuluz egiteko, aitzitik," txisteak"," proposizioak" bezala," esanahi ortzadarra" du.
|
|
isatsa behin eta berriz hazten
|
zaien
horietakoa.
|
2001
|
|
Behi eroak, atzerritarren aurkako legea, Tireless, ETAren terrorismoa eta hemen daukagun arazo politikoa, funtzionarioei zor
|
zaien
milaka milioiko zorra, inflazio tasa eta ekonomiaren beherakada, paterak eta bertan datozen eguneroko hildakoak... hauek dira, beste gehiagoren artean, Aznarren eskubiko gobernuak dauzkan konpondu gabeko arazoak gaur egun. Okerrena zera da ordea: bitartean gu euskaldunok hementxe gabiltzala elkar ezin ikusiaz eta ezer tajuzkorik egin edota asmatu gabe eta horixe da, hain zuzen, Madrileko gobernuak daukan babesa, hots, euskaldunon inkonpetentzia.
|
|
Nafarroan ezarritako energia eolikoa hondamendi ekologiko handia sortzen ari da. Gainera, energia honen enpresa ekoizleek komeni
|
zaien
bezala agertzen dute hedabideetan energia eolikoaren ekoizpena. Hots, ahanzten dute aipatzea ekologiari eta paisaiari egiten zaien kalte larria.
|
|
Gainera, energia honen enpresa ekoizleek komeni zaien bezala agertzen dute hedabideetan energia eolikoaren ekoizpena. Hots, ahanzten dute aipatzea ekologiari eta paisaiari egiten
|
zaien
kalte larria. Proiektu eolikoen gauzatzeko modua salatu beharrean, proiektuetan milaka milioi pezeta erabiltzen dute.
|
|
Ez daude gure parean ere, baina islamiar denak ez dira talibanak. Guk daukagun irudia eta hango emakumeen errealitatea ez da bera, betitik izan dira ezberdinak eta orain tokatu
|
zaien
egoeragatik are gehiago.
|
|
TORTURAREN aurkako Europako Batzordeak Frantzian atxilotuei ematen
|
zaien
tratu txarra eta espetxeen egoera tamalgarria salatu du eta Frantziako Gobernuari atxiloketen legea alda dezala eskatu dio. Txostena, 2000ko maiatzean Frantziako kartzeletan egindako bisitaldien ondorioa da.
|
|
Oriotar batzuei ikasteko falta
|
zaien
gauza bakarra hauxe da: norgehiagoka batean, edozein dela ere, inportanteagoa dela nor izatea gehiago izatea baino.
|
|
Lau erakundeetako batek modu oso ezezkor batez begiratzen dio etorkizunari. Euren ustez, eragozleen ordezkoak aurkitu ezean herritarrei eskaintzen
|
zaien
laguntza pertsonalizatua bertan behera geratu da.
|
|
«Nire herrikoek Euskal Herria nire begien bidez ikusten dute. ETAri buruz eztabaidan hasitakoan, isiltzeko eskatzen diet. Gauzak iristen
|
zaien
informazioak dioen bezalakoak ez direla esaten diet. Hori alde bateko propaganda dela, eta herriari galdetu behar zaiola zuzenean, bitartekorik gabe. Elkar ezagutzeko besterik ez bada ere.»
|
|
Hauek funtsezkoak dira, hainbat animalia eta landareren bizileku baitira. Kanpoko espezieek ere baso konplexu eta aberatsak gara ditzakete, baina gehienetan ez da horrela izaten baso hauei ematen
|
zaien
kudeaketagatik. Zuhaitzak oso gazterik mozten dira, oihanpea garbitu egiten da eta abar.
|
|
Hala ere, egoeraren goibelak sortutako tristura alde batera utzi, eta bilatu dute nola jarraitu beren adiskidetasuna: eskutitz bidezko harremana izango dute, gertatzen
|
zaien
guztia batak besteari kontatuz. Horrela du Elixabetek Beñaten berri.
|
|
Estatu Batuetan, agindu
|
zaien
eskariaren zati bat herrialde hartan bertan egiteko araua ezartzen zaie atzerriko enpresei, eta arau hori bete ahal izateko CAFek hiru lantegi eratu ditu Maryland-en eta New Yorken, eta beste bat oraintxe bertan irekitzekotan dago Sacramenton. Washingtoneko metroak egin dion eskaria bakarrik 65.000 milioi pezetakoa da.
|
|
gure zorioneko euskara, alegia. Alde batetik baino gehiagotik da oztopo gainera(...), nola hemendik kanpo ia inork ez dakien eta beste inongo hizkuntzaren antzik ez duen, kanpoko argitaletxeek ezin dute euskarazko lan bat irakurri eta epaitu, interesatzen
|
zaien
edo ez jakiteko».
|
|
Hauekin batera, liburuxka turistikoetatik hartutako Donostiaren zenbait deskribapen tartekatzen dira. Orobat, deskribapen hauetan interesgarriena Donostiako Konstituzio Plaza eta bere inguruei egiten
|
zaien
etengabeko erreferentzia da. Kaleko eszena hauek guztiak plaza errektangularraren aipu edo deskribapenarekin bukatzeak lekuaren garrantzi semantikoa azpimarratzen du.
|
|
Saizarbitoriaren azkena, nobela sakona, interesgarria eta irakurketaren plazer barthiarra ahalbidetzen dutenetakoa da. Egia esatekotan, nobela honek hasieratik bertatik literatur lan handiei egozten
|
zaien
tasun garrantzitsuenetako bat du: irakurketa agortezinen sortzaile bilaka daiteke, testuak berak, zeinu literario den neurrian, duen aberastasun eta trinkotasunagatik.
|
|
Baina hitzak hutsetik sortzen ez direnez, Literatur Teorian eta Kritikan ikuspuntuaren arazoaz hitz egiten hasi zirenetik, ordura artean ezezagun zitzaien alderdiaz ere ohartu zirela esan genezake. Horrela, XIX. mende bukaeran, arazo honen auzia sortu zenean (British Quartely Review n 1866an dagoeneko" point of view" hitza aipatzen da), testu narratiboei berezkoa
|
zaien
teknika honetaz kezkatzen hasi zirenek ez zuten, inondik ere, aurreikusi gerora gai honek emango zuen zeresan guztia. Izan ere, harrigarri gerta badaiteke ere, XIX. mendeaz geroztik teknika narratibo guztien artean ikuspuntuarena izan da aztertuena, eta, hori frogatzeko, teknika honen inguruan sortutako bibliografia eta izen multzoari begiratzea besterik ez dago.
|
|
" Hauxe diot: batzuentzat ispiluak egiaren hieroglifikoak lirateke non agertzen
|
zaien
euren aurrean agertzen den guztia, ezkuturik gera ezin duen egian ohi den bezala. Beste batzuk, alderantziz, gezurraren sinbolotzat hartzen dituzte ispiluak, zeren askotan erakusten baitituzte gauzak ez diren moduan." (Marami, 1582)
|
|
Itsasuntzi noragabeak, gauerdiko biolinak[...] Tristura handiegia
|
zaien
neskatxak, eta zure irria, Zure irria ere horregatik bakarrik maite dut" (MZ, 121)
|
|
Eta, bide batez, denok anima gaitzan geure gorabeherei errazkien egokitzen
|
zaien
kirola egin dezagun.
|
|
Egitarau horiek diruz lagunduak izan ohi dira eta, aspaldiko aurrekontuak garaiko jubilatuen etxe izenekoekin loturiko pertsonen kopuruaren arabera eratzen baziren ere, horrelako zentroei (gizarte etxe birbataiatu dituzte arestian) nolako laguntza ekonomikoa eman behar
|
zaien
zehazteko parametroa, bertan eskaintzen diren ikastaroen nolakotasun eta kopurua dira.
|
|
Joan den urtean eskolarako materialean zenbat gastatu zuten, seme alaben testu-liburuak ordaintzeko formula egokiena zein iruditzen
|
zaien
, ordaindu duten diru kopurua aurretiaz ezagutzen ote duten, seme alaben ikastetxean testu-liburuen erosketa nola antolatzen den...
|
|
Fruitu honek duen eragozpenetako bat eransten
|
zaien
gatza da.
|
|
Hamabi ibai horietan lau alderdi aztertu dira: uraren kalitateari ematen zaion tratua, kontserbazio egoera eta ibai eta aisialdirako eta heziketarako (ingurumen aldetik) ematen
|
zaien
erabilpena; guztira 29 aldagai aztertu dira.
|
|
Izaki bizidun horiek guztiak beren habitat edo natur ingurunetik atera eta arrotz
|
zaien
ingurune batera eramaten dituzte.
|
|
Gainera, Espainiako legeriak ez du oraindik arautu eta beraz, ohiko lanpostuei ezartzen
|
zaien
araudi berarekin arautzen da telelana ere.
|
|
– Errazle gidatzaile aholkulari moduko bat izango dute ondoan, barnean garatzen ari
|
zaien
tarteko hizkuntza hori onik ateratzen lagunduko diena. Eskuratzaile bakoitzaren euskaldunaldia etengabe kontrolatuz eta diagnostikatuz, norkbere prozesua ezagutzeko eta hobetzeko neurri eraginkorrak errezetatuko dizkie.Eta gauzak ondo baldin badoaz, amaieran, euskaldun berri bat sortuko da.Psiko drama baten aurrean gaude.
|
|
eredu ugari jaso dituzte, baina eredu horiek errazak etamodu egokian aurkeztutakoak izan dute. Testuetan, xede hizkuntzariburuz behar duten informazioa lortzeko bidea eskaini diegu; eta ekoiztekoorduan, testuinguru erosoa sortu, eskatuko
|
zaien
ahalegina ondo neurtu eta beharbezainbesteko laguntza eskaini diegu.
|
|
Hasiera mailan esan dugun bezala, oraingoan testuen aniztasuna apur bat handiagoaizango den arren, ikasleek eredu ugari, erraz eta ondo aurkeztutakoak jaso behardituzte oraindik ere. Testuetan hizkuntzari buruz behar duten informazioa lortzekobidea eskaini diegu; eta ekoizteko orduan, testuinguru erosoa sortu, eskatuko
|
zaien
ahalegina ondo neurtu eta behar bezainbesteko laguntza eskainibeharko diegu.
|
|
– Ikasleek eskertu egiten dute ematen
|
zaien
informazio guztia. Hori bai, asmatu egin behar da informazioa emateko moduetan.
|
|
(1987) autorearena. Iturri horiekdira, baita ere, gehien aprobetxatzen direnak lan honetan; adibidez, lan honetan, motibazio, prozesuari ematen zaion erdigunetasuna, edo elebitasuna eta elebiduntasuna testuinguruei ematen
|
zaien
garrantzia ulertzeko.
|
|
Horregatik, euskararen erabilera ziurtatu eta areagotzeko beti euskal identitatea indartu behar da, eta kasu batzuetan, ia euskaldunak direnen artean, adibidez?, euskararen eta euskaldunen aldeko jarrerak ere indartu dira. Kontuan hartzen bada testuingurua, egoera ezberdinei ematen
|
zaien
garrantzia, etagizarteko biztanle guztiak ez direla ikasle unibertsitariak, suposatu behar da bestezenbait azpipopulazio ere bereizi liratekeela euskararen erabilera gehienzerk baldintzatzen duen jakiteko; edo, bestela esanda, berriz ere testuinguru etaegoera ezberdinak bereiztea garrantzitsua dela ziurta daiteke.
|
|
Horietakoekarpen bat, identitatearen ikerketa psikosozialean, alderdi soziologikoen garrantzian datza, identitate kolektiboa zein identitate etnikoa ikertzean (Fishman, 1977,1985, 1989, 1991); adibidez: 1) Analisi eta aplikazio maila orokorrei (makrosozialagoak, ideologikoak edo politikoak) ematen
|
zaien
garrantzia; 2) Garai bateanikuspegi soziologikotik ikertuak izan ziren fenomenoen berrinterpretazio psikosoziala: mugimendu sozialak, boterearen teoriak, gatazka soziala, gabezia erlatiboobjektiboa, nazionalismoa, eta abar; gaur egun identitatearekin lotzen dira fenomeno horiek, bereziki identitate etniko edo etnolinguistikoarekin.
|
|
Argitasuna emateko, herrialdeak bi kategoriatan bananduko ditugu: Iparraldea (I) eta Hegoaldea (H), nazio monetei ematen
|
zaien
statusaren arabera. Halaber, bi epealdi bereiziko dira:
|
|
Herrialdearen inportatzaileek gauzaturiko ordainketa, HM monetan, zeina partzialki mailegu berriaren onuradunei 2 HM moneta transferitzen
|
zaien
, eta partzialki, 8 HM moneta, esportatzaileei ordaintzeko erabilia den.
|
|
Herrialdearen inportatzaileek gauzaturiko ordainketa, HM monetan, zeina partzialki mailegu berriaren onuradunei 4 HM moneta transferitzen
|
zaien
, eta partzialki, 6 HM moneta, esportatzaileei ordaintzeko erabilia den.
|
|
Herrialdearen inportatzaileek egindako ordainketa, HM monetan, zeina herrialdearen esportatzaileei transferitzen
|
zaien
.
|
|
Euskal Herrian askoz urriagoak dira arlo honi buruzko esperientziak, eta, guk dakigula, liburu honen autoreak Udako Euskal Unibertsitatean gauzaturiko esperientziak dira salbuespen bakarrak Dena dela, esan behar da, liburu honen azken eranskinetan gai honekin lotuta dauden helbide interesgarri asko bilduta daudela, eta, nola ez, Internet ek eskaintzen dituen web orriak ere ikus daitezkeela. Orri horiek perfumea bezain liluragarriak dira, argazki zoragarriez hornituta; agian, falta
|
zaien
gauza bakarra gure gaia da, hots, usaina. Baina hauxe bera ere etorkizun hurbil batean aldatzeko da; bestela, egunkari batetik hartutako ondoko erreferentzia ikusi.
|
|
Bostgarrenean, gizonezkoei (G) edo emakumezkoei (E) egokitzen ote
|
zaien
.
|
|
Era berean, hainbat freskotasun kategoria ezartzen ditu, eta, produktuen arabera, Estra, A, B edo Ez Onargarria izan daitezke. Arrainaren kontzeptu freskoa kontserbatzeko eragiketarik egin ez
|
zaien
harrapaketei aplikatzen zaie. Arrain zuria (bakailaoa, legatza, japuta, oilarra, etab.) APARTEKOTZAT hartzen da baldin eta larruazalak ezaugarri egokiak baditu, espezie batzuentzat izan ezik, pigmentu bizia eta tornasolatua bada.
|
|
Arrautzak urte osoan modu onean eros daitezke, eta, beraz, oso elikagai ezaguna dira etxe guztietan. Erostean, komeni da ontziratze data egiaztatzea, osorik daudela, eta ontzian agertu behar duen tamaina emango
|
zaien
erabilerarako egokia dela. Ez dira inoiz erosi behar oskola hautsita duten arrautzak, gorozki edo luma hondakinekin, eta garrantzitsua da ontzian agertzen den iraungitze data egiaztatzea, elikagai horrek denborarekin propietateak galtzen baititu.
|
|
Jarrera horren ondorioz, elikagaiak kontserbatzeko arriskua handitu egin daiteke, batez ere, tenperatura handiko eguna bada eta erosketatik etxera iritsi arte denbora asko igaro bada. Arrisku hori handiagoa litzateke berezko babesa apurtu
|
zaien
produktuetan, hala nola saltsaz prestatutako entsaladetan edo haragi edo arrain xerretan.
|
|
Ateak eta arotzeria metalikoak etengabe higatzen dira. Euria, airea eta hezetasuna dira gure baliabide guztiak erabiliz aurre egin behar
|
zaien
etsai nagusiak. Funtsezkoa da ateak eta arotzeria metalikoak garbi edukitzea.
|
|
Produktu horiek, kanelarekin eta banillarekin batera, etxeko errezetak egiteko erabil daitezke. Argaltzeko dieta egiteko orduan, kaloria gutxien dituzten elikagaiak aukeratzeaz gain, platerak prestatzeko modua eta horiei gehitzen
|
zaien
olio kopurua ere kontuan hartu behar dira, bai janaria prestatzeko bai ontzeko. Hori dela eta, lehentasuna eman behar zaie elikagaiei gantz gutxien ematen dieten sukaldaritzako teknikei:
|
|
Esparru horretan, Elikagaien Segurtasunerako Europako Agentziak (EFSA) argitaratu berri duen iritzi zientifikoa da berritasuna. Iritzi hori, hain zuzen, adarkatutako aminoazidoei esleitzen
|
zaien
errendimenduari dagokionez, propietate osasungarrien adierazpenak oinarritzeko oinarriei buruzkoa da.
|
|
ondoez gastrointestinala, goragalea eta oka egitea, beherakoa… Salmonellak eragindako Salmonelosiari dagokionez, osasun agintariek ez dituzte kasu guztiak erregistratzen. CDCen (Gaixotasunak Prebenitzeko eta Kontrolatzeko Zentroak) kalkulu baten arabera, Estatu Batuetan, diagnostikatu eta osasun agintariei jakinarazten
|
zaien
salmonelosi kasu bakoitzeko, erregistratu gabeko 40 intoxikazio inguru izaten dira. Iturri horien arabera, 1998an 35.000 kasu gehitu zituzten osasun agintariek.
|
|
Alde horretatik, MAPAk (2001eko uztaila) 2000ko azaroari buruz emandako azken datuen arabera, zenbait autonomia erkidegok, hala nola Gaztela Mantxak eta Nafarroak, behi haragiaren kontsumoa %16, 62 eta %35, 20 handitu dute, hurrenez hurren. " Behi eroaren" kasuren bat aitortu
|
zaien
komunitateak dira. Beste autonomia erkidego batzuetan, ordea, ez da animalia gaixo deklaratu, eta etxeetako behi haragiaren kontsumoa nabarmen murriztu da.
|
|
Gogaikarria da benetan!, denek oso irribarretsu agurtzen jarraitzen dute eta zuk aldiz begirada apal bat botatzen diezu aurpegira begiratu ezinean. Gajoek pena ematen dizute, bizitza bukatzen ari zaie, ez dute une zoriontsuagorik igaroko geratzen
|
zaien
bizitza zati motz honetan. la ezin dira mugitu, ohetik saloira eta saloitik ohera.
|
|
Gozoak jartzen ditun bada! Ez direla galduko eta zerbait gertatzen
|
zaien
egunean enteratuko garela! Gaur egun telebistan ematen dituzten albisteekin nola lasaituko gaitun bada?
|
|
Bertan, partzelak esleitzeko zozketa publikoa egiteko hitzordua finkatuko da. Zozketan, partzelak behin behinean esleituko dira. Partzelarik eskuratzen ez duten eskatzaileekin itxaron zerrenda osatuko da. Behin behineko zerrendak argitaratuko ditu Udalak." Udalak behin behinekoz adjudikatu
|
zaien
pertsonek agiri honetan eta Usurbilgo udal baratzeen emakida eta erabilera arautzeko erregelamendua betetzen duela ziurtatuko du. Horrela izanez gero, Udalak behin betiko esleituko ditu partzelak.
|
|
Maitasuna ere, agian, asmakizun hutsa den bezala. Haurrei lo egiteko kontatzen
|
zaien
ipuin bat.
|
|
Sarrerako kortxoan, objetore guztien txandak jasotzen dituen egutegi taula erraldoiari begiratu dio ondoren, legez onartzen
|
zaien
hamabost eguneko oporraldia noiz tokatzen zaion jakiteko. Nahiz eta aspalditik dakien abuztu arte ezetz.
|
|
Lucas aipatu dut lehen, baina gehiago dira nobelako pertsonaiak: Lucasen emazte Rosa, aspaldi hila baina liburuan zehar etengabe agertzen dena, arreba Maria, umore eta sentiberatasun apartak batzen dituena, etxean sartu
|
zaien
gazte gitarra jole bat, Marcos, honen andregai Roma... Txinpartaz beteriko solasak izango dituzte euren artean, pasadizo xelebreak, erromantizismo samur batek –baita sentsualtasun lotsati batek ere– blaitzen dituen pasarteak...
|
|
Harijanen egoera latzak ba omen du arrazoi bat: beren lehenagoko bizitzan kosmosari eta gizarteari ez omen zieten zor
|
zaien
begirunea ekarri.
|
|
Aldez errukiz. Amek alabei etorriko
|
zaien
bizitza latza ez diete opa.
|
|
Zakur izateko gradu bat baino falta ez
|
zaien
pertsonak izateko, pentsatu dut, ezer esan gabe.
|
|
‘Ez ba, ubarroiek derrigorrez ametitu behar dute ematen
|
zaien
enplegu hori.’
|
|
Izudardaraz, azkar, kriseilua piztu du bisitariak: begiek ez dute eskaintzen
|
zaien
ikuskizuna sinesten, baina haren eztarriak, badaezpada, oihu naturaz gaindikoa jaulki du.
|
|
Ez da hizkuntza bere buruaren jabe, besteren mirabe  baizik: besteren hitzak, esaerak eta legeak dauzka beti gogoan haiei nola egokituko
|
zaien
asmabeharrez. Hona adibide bat.
|
|
Tartekoa naizenez, alde batera utzita ofiziala edo, nolabait esan, den batu era (baturako hobe oraingoz batua baino), harrera txarrik izan ez duena bestalde, harrigarria da, kazetaritzan adibidez, gero eta nabariago den batasuna, are elkarren kontrako diren aldizkarietan ere. Ez dira oztopo guztiak gainditu, ez eta gutxiago ere, baina prosa arruntaren mailan gero eta xeheagoak dira bereizkuntzak, zenbait handiagoa izanagatik37 Xehetasunok, diogun bidenabar, ematen
|
zaien
garrantzia baino gehiago ez dute.
|
|
Gaizki sortuak, Euskaltzaindia bera (barkatuko ahal didazue, ez baitut, lotsaz, eta hitz bikoitza atera dut, izen nabarmenetan nabarmenena aipatzen) gaizki moldatua dagoen eran. Gaiz  ki erabiliak bestetan, tokatzen ez
|
zaien
adieran, Gasteiztik zabaldu zen oben edo pekatuan gertatu zenez. " Kulpa" edo adierazten baitu lehenbiziko hitzak, eta ez" bekatua".
|
|
Politak dira, izan ere, baina, esku gehiegik marruskatu dituelako edo, zimelduxeak daude. Betetasunak higuinarazi digu goxoa eta beldur gara ez ote
|
zaien
beste hainbeste gertatzen irakurleei. Eta, ahal baledi, ez dugu" Mendiko negarrik2" ere behar.
|
|
Hor Kintanak dioenak, deus frogatzekotan, honako puntu hauexek frogatzen ditu: 1) giputz horiek, aldi joaneko beste edozein euskaldunen arabera, ez zirela" inperialistak" izan; 2) landuagoetarik ikasteko ez zutela gupidarik; 3) errazago zitzaiela gipuzkoarrei, orain ere errazago
|
zaien
gisan, Lapurdi aldera makurtzea bizkaitarrei baino.
|
|
Hor gabiltza elkarren lehian Iparraldeko haurrideei lagundu beharrean. Ederki deritzat, hedatu
|
zaien
eskua hartzeko oraindaino gehiegi mugitu ez  badira ere. Eta Nafarroako euskaldunek, ez ote dute laguntza beharrik?
|