|
2007
|
|
|
1 Lete, X., (2001): Berrehun
|
urtez
bertsotan, Elkarlanean, Donostia.
|
|
|
Lete, X. (2001): Berrehun
|
urtez
bertsotan, Elkarlanean, Donostia. Marco Aurelio, (2003):
|
|
2009
|
|
|
(Xabier Lete," Aita semeak", Berrehun
|
urtez
bertsotan, 2001.
|
|
|
Berrehun
|
urtez
bertsotan. (Elkar, 2001).
|
|
2010
|
|
|
Oraingo publikoak, berriz, ez dauka zer ikusirik ordukoarekin”. Bertsotan hasi zenean urduritasuna omen zen nagusi bere barnean; estimuluak asko ziren. 28
|
urtez
bertsotan jardun ondoren, bai urduritasuna eta baita estimuluak ere jaitsi egin zaizkio, eta esperientzia da 28 urteotan jaso duena. Ate hau ixteko, perlatxo hau ere bota zuen:
|
|
|
Xabier Lete, Berrehun
|
urtez
bertsotan, Elkar, Donostia, 2001.
|
|
2018
|
|
|
Atal honetan, lehenik, bertso munduaren baitan sozializatzearen bidezko hiztun berrien legitimazio prozesua izango dut aztergai, Ipar Euskal Herriko testuinguruan (IEH, hemendik goiti), horretarako hainbat
|
urtez
bertso eskolan aritu diren bi hiztun berriren bertso ibilbide eta hiztunibilbideak arakatuz eta hiztun berri gisa izandako bizipenetan arreta jarriz. Ondoren, gaur egungo bertsolariaren irudi kanonikoak legitimazio prozesu horretan bertan jar ditzakeen mugez arituko naiz.
|
|
|
Doinua ikasi duzun moduak eta jatorriak ere eragina dute. Adibidez, Xabier Leteren 200
|
urtez
bertsotan diskotik ikasiz gero, musikak erritmoa eta pianoa du; Lazkao Txikiri entzuten badiozu, berriz, doinua bera izanik, momentu batzuetan azkartu egingo du, gero arnasa hartu, gero moteldu… Bertsolari baten ahotik edo kantari batenetik ikasi ez da berdina. Bertsolariak beti bertsolari bezala kantatzen du, ez du kantari bezala kantatuko.
|
|
|
Epaile lanetan aritu da bigarren aldiz Txapelketa Nagusian. 14 urte zituela hasi zen Iruñeko bertso eskolan eta, pare bat
|
urtez
bertso mundutik at ibili ostean, 25 urterekin berrartu zuen Nafarroako Txapelketari esker, kasu honetan, epaile modura. Bere hitzetan, bertsoak ez dauka Miren edo Maiteren egunerokotasunean daukan adinako pisua, neurri batean, herri erdaldun batean bizi delako.
|
|
2020
|
|
|
Bertso zaharrak LP erreferentean hernaniarraren hainbat bertso zeuden. Gero, Antton Valverderekin, LP oso bat eskaini zion; eta, azkenik, 200
|
urtez
bertsotan sail eskergako zazpi diskoetatik bi. Antzerkiaren esparruan ere Txirritak bere tokia izan zuen:
|
|
|
(2001) Berrehun
|
urtez
bertsotan (zazpi disko). Xenpelar, Bilintx, Elizanburu, Etxahun, Otaño, Txirrita, Basarri, Uztapide, Lazkao Txiki eta Xalbadorren bertsoak.
|
|
|
Garai hartan, halaber, ber  tsolaritzari buruzko saio luze bat grabatu zuen ETBrekin, Mintzoaren arnasa, egun Nahieran plataforman ikus daitekeena. Programa hori izan zen 2001ean argitaratu zuen 200
|
urtez
bertsotan zazpi diskoko bildumaren abiapuntua.
|
|
|
Garai  tsu hartan osatu zituen bertsolaritzaren inguruko telebista programa eta disko bilduma. 200
|
urtez
bertsotan bilduma amaitu zuenean ZIUn ospitaleratu behar izan zuten, 48 kilora jaitsita baitzegoen ordurako: horra norainokoa zen gaitzaren itzala.
|
|
|
Kantaerari dagokionez, inpaktu handia eragin zidaten 200
|
urtez
bertsotan bildumako disko batzuek, urte batzuk pasata berriro entzun nituenean. Bertso eskolan oparitu zizkiguten garaian bertso zaharrak eta doinuak ikasteak motibatzen gintuen, eta imajinatu ere ez genuen egiten horiek kantatzen zituen gizona gaixorik egon zitekeenik.
|
|
|
Ezagutza areagotuz joan ahala, bere biografiaren zatiak poema edo kantuekin harremanean jartzeko ahalegina indartu egin da. Horrela, bada, berriz jarri dut 200
|
urtez
bertsotan bildumako diskoa, 2001ean argitaratua izan zela konturatu, eta kalkulatu dut garai hartarako bazeramatzala hamasei urte gaixo. Grabazio horietan bere ahotsak transmititzen didan makaltasunak harri eginda utzi nau.
|
|
|
Nire kasuan ere, poesiarako lehenengo hurbilketa bertsolaritzaren bidez izan zen; bertsotan, idatziz zein ahoz, hasi bainintzen poesia idazten hasi baino lehen. Gogaikarri bertso eskolan ginela, Xabier Letek berak grabatutako 200
|
urtez
bertsotan bildumako disko batzuk oparitu zizkiguten, eta bertsoak buruz ikasterainoko bueltak eman genizkien. Gerora, hitz neurtuetan kabitu ezinda edo, poesia hobesten hasi nintzen, eta bertsolaritza bigarren planoan geratu zen.
|
|
2021
|
|
|
[1] Bertsolaritza beti izan zuen zaletasun, eta ekarpen ezberdinak egingo ditu, baina garrantzitsuena urte luzez landu eta Berrehun
|
urtez
bertsotan izan daiteke. Zazpi diskoz osaturiko bilduma eskaini zuen 2001 urtean argitaratu zuen Xenpelar, Bilintx, Jean Baptiste Elizanburu, Etxahun Barkoxe, Pedro Mari Otaño, Txirrita, Basarri, Uztapide, Xalbador edota Lazkao Txiki handiaren bertso sortarik aipagarrienak bilduz eta abestuz.
|
|
2022
|
|
|
Bertsotan bezala, kar kar kar! Hogei
|
urtez
bertso eskolan aritu eta" oraindik ez zara bertsolaria, ezta?", esan ohi da. Horixe bera gertatzen zitzaidan.
|
|
|
* Atal hau irakurritakoan Jabier Kaltzakorta lagunak jakinarazi didanez, Elizanburu ezin da izan Soferinoko itsua bertso sortaren egilea hainbat arrazoi tarteko, luzaroan pentsatu denaz kontra. Nik neuk Xabier Leteren ahotsean entzun nuen, 2001eko Elizanburu Etxahun Otaño diskoan(" Berrehun
|
urtez
bertsotan" bilduma), eta harrezkero saratarra eduki dut autoretzat, are orrialde hauek idatzi ditudan bitartean ere. Hala delarik, eta ezin jasanez errealitate mizkinak lorrindu diezadan kontakizun eder bat, ezentzun egin diot Kaltzakortari honaino, baina egiari zordun erantsi dut oin ohar hau kapitulu amaieran.
|