Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 8

2006
‎Astronomoen iritziz, duela 4.500 milioi urte inguru sortu zen materiaren hondakin ia birjinak dira kometak. Gainera, badakite duela 3.900 milioi urte Lurrean kometen eta asteroideen bonbardaketa handia izan zela, eta horrek bizia eragin zuela. “Kometa baten ur hornidura eta zikloa ulertzea funtsezkoa da gorputz horiek sistema gisa eta lurreko uraren zati baten iturri gisa ulertzeko.
2007
‎Dirudienez, Lurreko lehen populatzailea da. Arkeobakteria bat da, “Ferroplasma acidiphilum”, eta azido sulfurikoan bizitzeko gai da, duela 4.600 milioi urte Lurrean zeuden muturreko baldintzen antzekoena. Manuel Ferrerrek, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenaren (CSIC) titularra den zientzialari eta ikerketaren arduradunetako batek, azaldu du organismo hori bakarra dela, zelula paretarik gabe azido sulfurikoan bizitzeko gai delako.
2008
‎Denboran aurrera egin beharrean atzera egiten badugu, kalkuluek erakutsiko digute orain dela bi mila milioi urte Lurraren eta Ilargiaren arteko distantzia askoz txikiagoa zela, Lurraren erradioa baino zenbait bider luzeagoa. Kalkulu horrek zientzialarien galdera zahar bat berpizten du:
‎Prozesu horiek azaltzeko, hainbat teoria daude. Horietariko batek kontuan hartzen ditu duela hamazazpi bat milioi urte Lurrean (egun Afrika dagoen lurraldearen inguruan) batera gertatu ziren aldaketa ekologiko eta klimatikoak. Ikuspegi horren aburuz, Lurra baso handi bat zen aro hartan eta ingurunea erabat aldatu zuen gertakari bat suertatu zen:
2014
‎Prozesu horiek azaltzeko, hainbat teoria daude. Horietariko batek kontuan hartzen ditu duela hamazazpi bat milioi urte Lurrean (egun Afrika dagoen lurraldearen inguruan) batera gertatu ziren aldaketa ekologiko eta klimatikoak. Ikuspegi horren aburuz, Lurra baso handi bat zen aro hartan eta ingurunea erabat aldatu zuen gertakari bat suertatu zen:
2021
‎PNASen argitaratutako ikerketak gezurtatzen ditu aurretik egindako modelizazioak, ziotenak duela 8.000 urte Lurraren %82 basatia zela. Ellis eta kolegek diote nekazaritza asmatu aurretik gizakiak naturan zeukan gutxietsi zutela:
‎Historiaurrera joz, azterlariek aurkitu dute duela 12.000 urte Lurraren %27, 5 baizik ez zela erabat basatia; gainerako %72, 5 ehiztari biltzaileek eta nekazariek okupatzen zuten baina lurraren erabilera intentsiborik gabe. Gaur egun, aldiz, basatia lurrazal globalaren %19 da, gizakiak ez intentsiboki landua %30era murriztu da eta, aldiz, erabilera intentsiboa bilakatu da nagusi, %51.
2023
‎«X izpien bitartez eta fetuen edo burmuinaren 3Dko irudiak lortzen diren bezala, uhin sismikoak erabiliz Lurraren barnean dauden gauzen hiru dimentsioko irudiak lortzen ari gara», azaldu du Apraizek. Horrek «sekulako aldaketak» ekarri ditu duela 10 urte Lurraren barruari buruz zuten jakintzan.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia