|
2004
|
|
|
Ez zezakeen Carlosek beste bat aukera, Ike izan behar; ez sortzeagatik, ez zion ezta morborik txikiena ere sortzen. Ikerengatik bolada txar hartan liskarra izan zuten batean aurpegiratu zion Carlosi morboarena, eta morboa berari
|
sortu
behar ziola Ikek erantzun zion hitzetik hortzera. Marckek isildu baino ez zuela eduki, akordatu da orain erresumin punttu batekin, bestelako familia bat osatzeko Carlosen asmo haiek gogoan:
|
|
2005
|
|
|
– Nehoiz
|
sortu
behar ez zuen haurra naiz! Zergatik ez ninduzuen munduratu eta bi egunetara urkatu?
|
|
|
Graxik soinean zekarren herio metatu haien zama: aldi berean haurretan tristeena zen, nehoiz
|
sortu
behar ez zuelako, eta alaiena, beti aitzina eta eremu berriak ikertzera deliberatzen zelako. Ilunpe eta argitasunezko Eguberri hartan, Mehainerateko xendra hertsian, aita buhameen hizkuntzan trufatu zitzaion:
|
|
|
Bizi ziren gizartea ukatzen zuten matxinatuak izan zirela eremutarrak. Gizarteak ez direla barrutik aldatzen ahal, gizarte berriak
|
sortu
behar zirela, oinarrizko komunitateak.
|
|
|
Eta aitzakiarik ez zeukan argudio horren aurrean, men egin zuen Tomek, bururatu ez zitzaion kitzikagarria zen, benetako abenturek lehen unetik
|
sortu
behar dute ikara gozo hori. Berak ere ez zekien dena Huckez, bazeukan mutiko hark liluragarrizko zerbait, ezustean hunkitzen zintuen.
|
|
2007
|
|
|
Erabateko identifikazioa eskatzen zitzaion aktoreari Mendebaldean; bere buruarekin ahantzi eta paperean sartu beharra zeukan eta, obraren sarean harrapaturik, berez
|
sortu
behar zitzaion irri eta negar egiteko gogoa. Hagitz bertzelakoa zen Mei Lang Fangek egiten zuen lana:
|
|
2011
|
|
|
– Itxurakeria da, Idoia... Tentsioa
|
sortu
behar da futbol partida bat kontatzean, jabetuta egongo zinela uste nuen. Trikimailuak erabiltzen dira; morboa, heroiaren igoera eta erorialdia...
|
|
2012
|
|
|
Gerta dakiguke zutabe ziztrinenean, normalki txepelkeria biografikoak kontatzen dituen horietako batean, ezkutuko erasoren bat egotea. Ez dugu Txikien Defentsarako Sailik
|
sortu
behar izan. Txikiek handiak bai, baina handiek ez dute txikia kolpatzeko joerarik.
|
|
2013
|
|
|
mundu hobe bat
|
sortu
beharrez
|
|
2014
|
|
|
dokumentu batzuk, zenbaki batzuk, sinadura batzuk. Dokumentuetako bat hutsetik
|
sortu
behar zuen, eta horrek bakarrik ordubete baino gehiago kenduko zion. Bulegotik lehenago barik, askozaz beranduago irten zuen.
|
|
2015
|
|
|
Nobelagilearen ñabardura: " Eraso bati arrapostu egiteko desioa bidezkoa eta ongarria ere izan daiteke noski, erantzuna arrazionala eta neurrikoa den bitartean; nolanahi ere, iturburutzat duen kalteak berak baino galera handiagoak ez lituzke
|
sortu
behar zuhurra izateko". Haatik, Saizarbitoriaren protagonisten arrapostua ez da ez razionala ez neurrikoa izaten.
|
|
2017
|
|
|
Baina zergatik ez? Ez zuten ba beste mundu bat
|
sortu
behar. Zer haiei heterosexualen arau ergelak?
|
|
|
Zerbait falta zitzaion bizitzan. “Nobio bat, nobio bat” egin zioten dantza gogoan Txatoren hitzek, “zer nobio eta zer ostia, hemen larrua jo beharra dago; Etika Marika bat
|
sortu
beharra dago”. Etika Marika bat sortu beharra, berariaz aritzen zen Txato baina, hala ere, seriotan.
|
|
|
“Nobio bat, nobio bat” egin zioten dantza gogoan Txatoren hitzek, “zer nobio eta zer ostia, hemen larrua jo beharra dago; Etika Marika bat sortu beharra dago”. Etika Marika bat
|
sortu
beharra, berariaz aritzen zen Txato baina, hala ere, seriotan. Burua inarrosi zuen utikan esanez, ez luke nazka sentitu behar, nahiz eta sentitu.
|
|
|
Baina guretzat oso garrantzitsua da izen baten inguruan identitatea sortzea. Identitatea –errepikatu zuen, besteei begiratuz tarte teatral bat eginez, zeina zio Josebari bururatu baitzitzaion buruzagiek, zela Txatok, zela Markelek, zela Pedro de Cadik, zela Eduardek, antzerkiaren tekniketan sakondurik sendotzen zutela boterea–, identitatea
|
sortu
behar dugu. Txostenean identitate hori zertan den zehazteko proposamena egin dugu FAGCn”.
|
|
|
Emailak ez dira hormetan norbaitek noizbait egindako marrak. Ez dago istorioak
|
sortu
beharrik historia parean izanez gero. Pantailan irakurri nuen:
|
|
2018
|
|
|
Nabar koloreko karpeta zabaldu, eta FIC taldeko lagunek eginiko oharra gogora ekarri dugu: “Ekonomia feministatik aldarrikatu bezala, bizitza jasangarriak
|
sortu
behar ditugu, eta askotan ikerketan produktibitatearen logikan sartzen gara, eta helburua lausotu egiten zaigu: zertarako egiten dugu ikerketa? ”.
|
|
|
Ikerketan galtzea aukeratzat hartu behar da, ezagutza desberdinak sortzeko aukera ematen digulako, eta batik bat ezagutzak beste modu batean sortzeko aukera ematen digulako. Badirudi hausnarketak segurtasun eremuetan
|
sortu
behar direla. Ikerketaren helburua ez da horrenbeste galderak erantzutea, galdera berriak sortzea baizik”.
|
|
|
Modu horretan Saioak ezagutzen transmisioaren haria utzi du zintzilik. Ezagutzak ekintzara egin behar du salto, eta ondorioz, eraldaketarako baldintzak
|
sortu
behar ditu. Baina nola?
|
|
|
“Hiruko talde bat
|
sortu
behar duk, ezizenekin funtzionatu. Esango diagu aurrerago zer egin”.
|
|
2020
|
|
|
Zentzu horretan, sorkuntza artistikoak jokatzen duen papera ere garrantzi handikoa da. Imajinario berriak
|
sortu
behar ditu, hitzak eta irudiak berresanahitu. Ikusgarri egin itzaletan, alfonbrapean, ate atzean egon dena.
|
|
|
Nola egingo dugun maitatzeko, delegatu gabe, norberarengandik hasita. Nola horrek dena biltzen du, eta bilarazten gaitu geuregana eta, beraz, norbere proiektua
|
sortu
behar dugu.
|
|
2021
|
|
|
Prozesu horretan, kritikariak ikusi egiten du lan eszenikoa, alderatu egiten du aurretiaz ikusitakoekin, kokatu egiten du egile edo koreografo edo sortzaile edo konpainiaren aurretiazko beste lan batzuen artean, sartu egiten du gure mendebaldar kultura garaikidearen parametroetan, deskodetu egiten du taula gainean gertatu dena eta testu bihurtzen du hori guztia, emanaldian egon denak argibide osagarriak jaso ditzan, eta, bide batez, ustezko aditu baten balorazioa jaso dezan, hau da, arestian aipatzen genuen ebaluazioa. ...gainera, erakargarria izan behar da, irakurterraza eta dohain batzuez hornitua erritmo ona, tonu egokia, entretenigarria ahal dela, umore txinparta batzuekin ahal dela… eta, garrantzitsuena dena, emanaldira joan ez denari ere ideia bat eman behar dio taula gainean gertatutakoaz, edo, dantzaren kasuan bereziki, testua irakurtzeak kritikariarengan sortutako emozio paraleloak eta konparagarriak
|
sortu
behar dizkio.
|
|
|
ezinezkoa da horiek deslokalizatzea. Lantalde bat
|
sortu
behar zenuke Eusko Jaurlaritzako kontratua berreskuratze aldera, txosten on bat idazteko, gaztelaniaz eta euskaraz. Izan dadila zure ekimena:
|
|
2022
|
|
|
Estrategia homogeneizatzaile horiek bakar bakarrik buru bati erasotzeko balioko digute, eta hortaz, munstroak bizirik segituko du, gainerako buruekin kolpeka. Borrokarako aliantzak
|
sortu
behar dira, munstroaren buru kolpatzaile horiek guztiak geldiarazteko, askotariko lekuetatik erantzuteko. Filigranaren beste metafora bat geure eginez, hainbat osagairekin sorturiko entsalada bat egitea premiazkoa da (osagai horiek guztiak pure bakar batean urtu gabe).
|
|
2023
|
|
|
Bestalde, ezinbestekoa da elkarteetan modu konprometitu batean lan egitea eta horrek politikariengan eragina izan dezan saiatzea, horretarako
|
sortu
behar diren estrategia, lobby edo mugimendu guztiak bultzatuz. Eta, batez ere, sortzaileok elkarrekin lan egin behar dugu, eta sortzaile diodanean jende askoz ari naiz:
|
|
|
Marjorieren etxera sartu eta hau Joeren intentzioez konturatzen zen. Tentsio handiko eszena hori
|
sortu
behar zuten bi aktoreek pertsonaien paperean sartuta. Behin eszenako eszenografia, atrezzoa eta jantziak prestatuta, Txetxu eta Sayo lanean hasi ziren.
|
|
|
Horrekin zoratzen dira! Inprobisatzearen bidez istorio bat kontatzea eskatzen diet. Taldeka jartzen ditut, eta, nik emandako gai eta jarraibideekin, beraiek
|
sortu
behar dituzte istorioak era librean. Adibidez, familia istorio bat.
|
|
|
Euskal antzerki antropologikoak gure tradizio eta kulturaren azterketa sakon bat egin luke, herriaren arima eta pertzepzioa ulertu eta poetika berri bat eraiki. Horretarako herrietan antzerki tailerrak
|
sortu
behar dira, herriak antzerkiarekin parte hartu behar du happening bat bailitzan. Antzerkia herri gertaera bat izan behar da, performancea, jaia, dantza eta erritmoa.
|
|
|
Ez litzatekeelako egia. Hori konpontzeko modua ez da herri txikiez ahaztuko diren azpiegitura handiak sortzea, baizik eta herri horietara formatu txikiko obrak eramatea, eta horretarako oinarri sendoko egitura bat
|
sortu
behar da, zeinarekin herria iritsiko den teatro ekintzaren beharraz eta garrantziaz jabetzera. Teatro lantegiak, teatro amateurra, teatro unibertsitarioa sortu.
|
|
|
Lanerako espazio bat izatea, gure antzerkia ikustera datorren publikoa izatea, kultur ereduak aztertu eta alternatibak bilatzea. Antzerkiaren esperientzia egia bilaka dadin, baliabideak lortu eta
|
sortu
behar dira eta horretarako hona hemen hiru zutabe, hiru adibide: egoitzak, egonaldiak eta bitartekotzak.
|
|
|
Markoa, estetika eta kezkak definituta zeuden. Pertsonaia berriak baino ez ziren
|
sortu
behar. Abuela, Santi, Alazne, Ailem, Alpontso, Txaldatxur…
|