|
2000
|
|
|
Westport etik behera, Leenane herrixkatik pasatuko gara. Irlandako fiord bakarra herri honetantxe dago, zenbait mendiren artean
|
sarturik
. Toki apartak dira hauek guztiak, eta ez da harritzekoa hainbat eta hainbat film Connemara parte honetan eginak izatea, John Ford handiaren" The quiet man" klasikotik hasi eta" The field" edo" Far and away" bezalako film berriagoetaraino.
|
|
|
Gauzak horrela, Bourdieuk ez du itxaropenik epe motzean Europako Sindikatuen Konfederazioak (CES) hor
|
sarturik
daude ELA, CCOO eta UGT" sindikalgintza militantea" bildu eta ekinean jarriko dituen, eta, horregatik, bere ustez, oraingoz, behin behinekoz bada ere, sindikatu nazionalen gaitasunaz baliatzea beste biderik ez dago. Baina ezin da inolaz ere ahaztu, sekulako arazoak daudela benetako eraldaketa egin eta, Europako ikuspegitik, tentazio teknokratiko diplomatikoa saihesteko eta, ikuspegi nazionaletik, eguneroko ohikeria eta betiko muga nazionaletan geratzeko pentsamoldeak baztertzeko.
|
|
|
Txapelketak lehenik, herrialdeetako elkarteak ondoren, bertso eskolak, dokumentazio bilketa (Xenpelar), bertsoaren dibulgazioa (Batpatean liburuak), komunikabideak: telebista (Hitzetik Hortzera), irrati, prentsa idatzi..., jaialdi antolaketa (Lanku) eta baita erdal munduarekiko harremanak ere landu nahi dira Bertso Zale Elkartearen bidez. Beraz inoiz izan den proiekturik serioenean
|
sarturik
gaude eta autonomo izateko bide horretan urrats garrantzitsuak ematen bai instituzioek bete behar luketen esparruak izendatzerakoan eta baita mogimenduak berak bere eraginetik sortu behar duena zehazterakoan. Azken 15 urtetan urrats sendoak eman direlakoan nago.
|
|
|
– Diru-laguntzak erakunde autonomikoetatik jasotzen ditugu, baina agente sozialgehiago murgildu behar dira; adibidez, kirolaren munduan
|
sarturik
dauden euskal enpresak. Orain dela bi urte baimendutako legea landu litzateke, euskal federazio guztiak elkarrekin lan egin lukete, Euskal KirolKontseilua sortu litzateke... eta hau guztia, estatu handi baten aurreandiharduen herri txiki bat garela kontuan harturik.
|
|
|
Aburuaren esparruan
|
sarturik
, antolatzen diren tertuliak puri purian daude Hego Euskal Herriko irrati estazioetan. Espainian, arrakasta handia lortu zuen SER 1984an uhinetaratu zuen La Trastienda izeneko tertuliak, eduki politikoak jorratu zituen lehenbiziko irrati tertulia espainiarrak; baina denboraldi bat baino ez zuen iraun (Toral, 1997, 72).
|
|
|
Alde horretatik uler daiteke Hobsbawn ek hizkuntzari eskaintzen dion garrantzia, berak aipatzen duen ingeniaritza sozial horren barruan duen indarrarengatik, maila sinbolikoan duen indarrarengatik hain zuzen ere46 Nazionalismoaren gaian zuzenean
|
sarturik
, ideologia nazionala oinarritzerakoan hizkuntzak aparteko garrantzia duela uste du Rocker ek:
|
|
|
Erran dizut, hasteko, nola aitak igorri ninduen" kondenatuen ziegarat", baina ez dizut erran nola, ni han
|
sarturik
nengoenean, osaba Joanikot etorri zitzaidan, isilpean, bisita egiterat...
|
|
|
Eta Estebanek ez zian nahi, uste zuelako bere heriotza aski izan zitekeela auziaren erabakitzeko, jauregia gaztelau soldaduek setiaturik zegoenez gero, itxuraz, bere erranetarat zituèn hirurogei bat soldadu agramondarrak alferrik sakrifikatzerat utzi gabe... menerat zituen zortzi beaumondar preso laxatzen zituela, aldi berean. Eta, bide hartarik bere deliberamendu hura aitzina zeramala, bere buruaz bertze egin zian, ezpata bihotzean
|
sarturik
, eta pentsaturik ezen zeruan bilduko zela bere bi anaienganat —Eusebioganat eta Pedroganat—, zeinak, bera ez bezala, katolikoak baitziren, baldin bere bi anaia haiek hilik bazeutzan, Noaingo guduaren ondotik...
|
|
|
ARESTIAN teleskopioaz mintzatu natzaizu... eta, ildo horretan
|
sarturik
, erran dizut nola memoria har dezakegun arimaren teleskopiotzat, zeren eta iraganeko kontuak oraingo orainerat hurbil baitiezazkiguke, denboran barrena. Baina, denboraz ari naizela, herenegun izan nuen ametsa kontatu nahi nizuke.
|
|
|
Zaldi gaineko eserzizio haietarik batean, ipintzen zioten lurrean Mattini oilo bat, zeina kaxoi tipi batean
|
sarturik
egoiten baitzen, zulo estu batetik burua soilik erakusten zuela, eta Mattinek zaldia lasterka jarri, gorputza alde baterat makurtu, eta ezpataz trenkatu behar izaiten zion lepoa oiloari, baina nik ez dakit zer gertatu zen egun hartan, zeinean zalditik beherat egin baitzuen.
|
|
|
Napolitarra bizkor mintzatzen zen, eta osabak piano, piano erraiten zion eta eni beha paratzen zen, ez dakit nik napolitarrari ulertzeko nituen zailtasunen berri zekielako, edo nihaur izan nintekeelako osabak berak izan zitzakeen zailtasunen desenkusa ezin hobea. Eta, hala, konbertsazione hartan
|
sarturik
geundela, ostaturat iritsi, hirurak mahai batean jarri; osabak, otorduetan ohi zuen bezala, Arkimedes bere alboan etzanarazi; eta osabak berak deitu zion ostalersari.
|
|
|
Banian, bai, nik, orduan, neure xedeen betetzeko, borondaterik aski eta indarrik ere aski. Horregatik, nahiz eta lehenengo urtea ezin latzagoa eta gordinagoa izan, aitzina egin nian, muturra han eta hemen
|
sarturik
, harik eta Domenico Vicentini izeneko pintorearen erranetarat jarri eta haren laguntzaileen arterat bildu nintzen arte. Domenico bigarren mailako pintorea zuan, baina, hasteko, ez zuan guti.
|
|
|
Eta izurriak aitzinetik eraman zituen bertze gaixo haiek guztiek zer erranen lukete...?" Eta iritsi ginen gelarat, eta orduan ere, arrazoin bati bertze bat zerraiola, erran zidan: " Ba al dakik zer eginen nukeen nik, san Jenaro banintz eta napolitarrek katedraleko altxorrean gordetzen duten sainduaren buruan
|
sarturik
banengo.... Mihia aterako niekek egun batean, eta irri eginen niekek, zeren eta irri egiteko modukoa baita jendea hain inozenta eta hain ergela izaitea...!
|
|
|
Baina orduan Antonio Ibarbia mintzatu zen, zeren eta Antoniok buru buruan
|
sarturik
baitzeukan orduko ezen bere asmoetarako irabazi behar zuela Joxe Aberasturi:
|
|
|
Eta, Fernando Pachecoren erranetan, indiar gorri guti batzuk ez bertze guztiak gaixto ziren, zeren hezgaitzak eta moldagaitzak baitziren, bihurriak eta maliziatiak, eta oihanean
|
sarturik
segitu nahi zuten, giristinoen eta gizon zurien erranetarat plegatu eta makurtu gabe... eta indiar horiak, aldiz, onak, zeren kontzientziaz sinpleak, plaunak eta maliziarik gabekoak baitziren, eta zeren harat joan ziren giristinoen zerbitzurat bizi baitziren bai hango eta hemengo misionetan eta bai inguruetako etxaldeetan ere, giristinotasuna onartu edo onartzeko bidean zeudela. Eta erran zigun, halaber, ezen deus gehiago jakin nahi bagenuen, elizarat joaiteko eta galdetzeko apez don Anselmogatik, zeina baitzen, beti ere Fernando Pa checoren erranetan, bere lagun handia.
|
|
|
Baina ez Joxe Aberasturik erabaki zuen bere etorkizuna, ez guk... zeren, saltsa hartan
|
sarturik
geundela, fortuna gaixtoa etorri baitzitzaigun bisitan, saltsaren are gehiago nahasterat eta iratiotzerat.
|
|
|
Bortz gizon haietarik batek ozen hitz egiten zuen eta zalantzarik ez zegoen ezen haserre zegoela, egozten zituen arneguengatik eta haren juramentuengatik, batean Kristoren zauriak aipatzen zituela eta bertzean Avilako santarenak; gaitzerizkoan eta aldarte gaixtoan
|
sarturik
zirudien, zinez, jokoak zeraman bidearekin, eta ergelkeria franko zerabilen eta adimendua eskas...!
|
|
|
Badakizu, jaun André, ezen bertze gerla batean
|
sarturik
gaudela Europa osoan, austriarren eta borbondarren artean, Espainiako koroa dela kausa, eta badakizu, halaber, ezen gerla bakoitza liskar eta ondiko iturri bat dela, bertan denean bertan delako, baina berdintsu eta orobatsu gerta daitekeela kanpoan denean ere, nola gertatzen ari baitzaigu nafarroi gerla honetan: batetik, Nafarroatik iragan behar izaiten dutelako, aldian behin, soldaduek, beren joan jinetan zernahi hartzen eta ebasten dutela, armadaren —gizonen zein zaldien— hornitzeko; eta, bertzetik, nafar mutil gazteekin bete nahi izaiten dituztelako goi kargu militarrek beren jende faltak eta eskasiak.
|
|
|
Eta sartu gintuzten, horrela, gartzela hartan, eta han geratu ginen hirurak, alde eta bazter guztietarik atzemanik eta katez loturik, ihesbiderik eta itzurpiderik gabe, tristeturik eta etsirik, pentsakor... zeren eta amets lorios batek bulkatu baikintuen lur haietarat, haren erdiesteak noizbait koroatuko gintuèn kontuarekin; ordea, koroaren bila abiatu bezain fite geratu ginen bidean trabaturik eta gibelaturik, ez koroarik eta ez biktoria loriosik, esperantza guztiak pipiztaturik eta geure biziak ere galdugordean. Eta guztiak galdua zirudien, eta berdin zen arre ala so... zeren fortuna gaixtoaren eskuan baikeunden eta ez zegoen fortuna gaixtoaren joan jinak eta itzul-inguruak gobernatzerik, ez haiek portu onerat destatzerik, eta zeren denbora hertsi batean
|
sarturik
baikeunden, bertzalde, eta denborak hersten eta inguratzen gintuen, eta eskuak guztiz lotzen...
|
|
|
Konbertsazioneak, batzuetan, guztion artekoak izaiten ziren, baina bertze batzuetan ez, eta orduan multzo tipitan elkartzen ginen: ...i zituenetik, gero eta gutiago etortzen zen, eta osaba Joanikotek edo nihaurk bete behar izaiten genuen orduan jaun apezak utzi lekua; bazter batean, berriz, ama egoiten zen, adatsa maiz sare edo mantelina batez bildua, alboan bere ohorezko dama eta laguntzaile leiala zuela, Hipolita, biak ere solasean, mota bateko zein bertzeko beztimendak eta oihalak brodatzen zituzten bitartean, titarea hatzean
|
sarturik
; eta, finean, jaun Marcel, osaba Joanikot eta hirurok bertze multzo baterat biltzen ginen, egongelako bertze bazter baterat, norat jaun Marcelek bere lauta ekartzen baitzuen usu, zeren eta, bertze nonbait erran dizudan bezala, gure prezeptoreak lauta jotzen ere baitzekien eta ongi jotzen gainerat; eta batzuetan neuri irakasten zidan nola jotzen zen soinu tresna hura, eta bertzeetan hark zuen jotz...
|
|
|
AITONA Nikolasek buruan
|
sarturik
zeukan, bere aita jaun Albert Etxegoienek hala irakatsirik, ezen negozioen munduan ez zegoela geldi egoiterik eta harremanetan jarri beharra zegoela hango eta hemengo jendearekin: pentsamolde haren ondorez erosi zuen, hain zuzen ere, Olabeko ola, Irungo lurretan; eta hargatik ere eraman izan zituen umetan bere bi semeak —bata, gure aita, jaun Martin Etxegoien, eta bertzea, osaba Joanikot— batetik bertzerat, hainbat bidaiatan —Gipuzkoarat hiruzpalau aldiz eta Iruñarat bitan—, bere aitak berarekin egin zuen eredurat, biek Nafarroako erregeordeari eginikako bisitan; eta gu ere —Mattin eta biok, haren bilobok— berdintsu eta orobatsu ibili nahi izan gintuen, halako moldez, non ongi baino hobeki oroit baitezaket Mattinekin eta aitona Nikolasekin Gipuzkoarat egin bidaia, Irun Hondarrabirat, nik sei urte bertzerik ez nituela.
|
|
|
...artu behar zituen ehun azoteak, imajinatu nuen haren desterrua... eta, neure pazientziaren eta neure pairuaren ontzia beterik sumatzen nuela, sorpresarena etorri zitzaidan, zeren sorpresa hark ere, zetorren lekutik zetorrela, ezin iragar zezakeen gauza onik, eta, hala, sorpresa hura ontzia gainezka ipintzen zuèn ur xorta balitz bezala, eta odola sutan jartzen zitzaidala, erran nion amari, koleran
|
sarturik
eta errai erraietarik:
|
|
|
Zeren Luthero hil zen, Jainkoak infernuratu zuen, eta orain harat eta honat dabilkigu hura, Luziferren legioekin deabru bihurturik eta jendea bereganatu nahirik. Eta halaxe bereganatu zuen egun batean Lutherok jaun Joanes Etxegoien, urroztarren dorretxeko jauna —prozesu honetako akusatua eta herri honetako semea—, haren txakurraz baliaturik eta txakurraren baitan
|
sarturik
, engainamenduaren aitzinatzeko eta halakatzeko, maliziarik maliziatsuenaz. Baina deabrua etxean zuenak aitortu du bere falta, eta sendatzeko bidean jarri da.
|
|
|
Bertara hurbildu, eta are gehiago asaldatu nintzen, ikustean ezen leihoa ere zabalik zegoela, ohean nehor ere ez. Sukalderat joan nintzen, eta bortz guardiak ikusi nituen, aulkietarat gogortki lotuak eta uzkalduak —zangoak zangoetarat, eta eskuak gibelat—, bisai buruak poltsa edo zaku tipi batean
|
sarturik
eta ahoa estalgarri batez inguraturik; eta haietarik bat edo bertze kexu zen; bertzeren bat, artean, lotan edo erdi lotan. Lastategirat joan nintzen, non morroiek egiten baitzuten lo, baina han ere ez nuen arimarik ikusi.
|
|
|
Eta konbertsazione haiek kapitainaren gero eta lagunago egin ninduten, eta bertze egun batean bertze kontu bat izan genuen mintzagai. Izan ere, denbora hartan, buru buruan
|
sarturik
nituen zure hitz haiek, jaun André, noiz eta kontseilatzen baitzenizkidan, atsegintasunaz denaz bezainbatean, neurria eta moderazionea, zeren plazerrarekin itsutzen zenak edireiten baitzuen, finean, desplazerra. Ordea, zer nekien nik plazerraz?
|
|
|
Erabakia hartua nuen, beraz, baina baldintasun bat ere ipini nion —aitzakia bat, alegia— eta, halakoetan usu gertatzen den bezala, aitzakiak ene borondate flakoaren lehen asmoa jan zuen, finean, nola zurean
|
sarturik
dagoen bipiak zura...
|
|
|
...idan, sentitzen zuela, zeren baitzirudien ezen, beraiek hiltzaile maltzur haren bila zebiltzan bitartean, bertze putatzar haiek iruzur egin zigutela, eta hargatik jarrarazi zizkigutela jantziak aulki haietan, zeinak baitzeuden gelak eta korridoreak bereizten zituzten barren leihoetarik hurbil, eta, halatan, korridoreotarik nornahik hartzeko moduan, eskua leihoak estaltzen zituzten kortinen azpitik
|
sarturik
, eta zalantzarik ez zegoela ezen putatzar haiek bertze jende batekin edo bertze jende batzuekin elkar harturik zeudela, hauek guri jantziak aulkietarik ken ziezazkiguten eta diru poltsak ebats... gu haragizko atsegina hartzen ari ginela: erran beharrik ez dizut ezen azken erran hartan trufaz bezala aritu zitzaigula, eskarniozko irria ezpainetan; haatik, begien hertsireki batean irritik beltzurirat egiten zuela eta ezpata bularraren aitzinean dantzatzen zigula, erran zigun:
|
|
|
Arrapostu zuhurra, edozein gauza adieraz zezakeena, eta sinesgarria ere bai, bulego horretan
|
sarturik
nengoenetik bigarren aldiz gorritu ez banintz. Aitzinean Ximurra edo Charly izanez gero, itaun jakina etorriko zen ondotik:
|
|
|
Ailegatu eta bortz minutura, Ximurrak" nire" deitzen zuen gelan
|
sarturik
egonen ginen, Ximurrak" nire" deitzen zuen disko jogailua piztuta eta esku batean ogitarteko bat ziztor —errea, gure beso bete luze— eta bertzean zerbeza edo freskagarriren bat genuela. Haizu zen, gainera, berriz eskatzea, mutur beltzik ikusi gabe, eta, hura bezain muntako, bakea bermatua zegoen:
|
|
|
Klarak, aitzineko gauean, zerbait erran zuen, giltza handi hori zela-eta; lehen mugidan ez zitzaidan oroitu zer. Eskuak jakako poltsikoetan
|
sarturik
, giltza gaitzaren fereka latza hatz artean sentitzen nuela urratu nituen jendez eta autoz betetzen ari ziren karrikak. " Ortziralaz geroztik ez dut berriz erabili", horiexek, orain bai, Klararen hitzak.
|
|
|
Gauzak mintzatzen zireneko betaurreko gotorrak, batetik, eta aurpegi ubelduraz apaindua, bertzetik, ez nengoen inolako emakumerik liluratzeko, are gutiago ni baino hamabortz urte gazteagorik. Nire azalpen alegiazkoak hitzik galdu gabe aditu —etxeko eskailera argi gabeetatik beheiti eroria nintzela eman nion aditzera—, masailak ferekatu eta, sukaldean
|
sarturik
, ongi etorri egin zion nik merkatuan erositako janari pilari. Hori, berez, bazkari ezti baterako ataria izan zitekeen, nire kezka eta pena anitz eta ugarien ahanzgarri.
|
|
|
New Yorkeko egonaldiaz geroztik ez dut uste hain nekatua sentitu naizenik, ezta Grand Canyoneko jaitsiera egin genuenean ere. Eta kafetegi honetara
|
sarturik
, beste espresso bat eskatu, eta nire eguneroko ezinbesteko hau idazteari ekin diot, eta nire barrena zertan den laburbildu behar banu, esango nuke New Yorkeko egonaldian baino nahasiago sentitzen naizela, baina baita maitatuago ere. Eta beharbada horregatik, poltsatik Rubenentzat erosi dudan oparia kontuz kontuz zabaldu (egin behar ez bada ere, besteentzako opariekin beti hori egiten amaitzen dut, ezin bada eutsi berriro ikusteko gogoari), eta erlojua esku artean hartu dut.
|
|
|
Kasik ohartu gabe Colorado ibai hegira heldu garenean gure bozkarioa izugarria izan da, eta hantxe, zapatilak erantzi, eta oinak ur hotzetan
|
sarturik
, gainerako bidailagunen zain gelditu gara. Heltzen azkenak Laura eta Preterito izan dira, eta, espero genezakeenaren kontrara, Grand Canyoneko historiaz zer edo zer argitu beharrean, uste ez bezalako albiste bat ekarri dute:
|
|
|
Izan ere, hauek, Asiako, Amerikako eta Afrikako herri jatorren gaineko zapalketa eta lapurreta lotsagarria justifikatzeko, haiek behe mailako arrazatzat jotzen zituzten, psikikoki eta hizkuntzaz ere atzeratutzat, horrela haien nortasuna, kultura eta hizkuntza desegiteko eta asimilatzeko ahalegina, ezjakintasunaren eta basakeriaren aurkako gurutzada berria balitz bezala aurkeztuz. ...n zuten beren burua, beren kultura industrialetik beren hizkuntza propioak gehiegi goretsiz, munduko gainerako herrien kultur emaitza nabarmenak eta hizkuntz aberastasunak itsuki gutxiesten zituzten bitartean, zaku ilun horretan txinera, japoniera, arabiera, persiera, hindia, swahilia, kitxua, nawatla, tagaloga, suomiera, bretoiera, galesera, katalana, galegoa8, eta zer esanik ez, gure euskara ere
|
sarturik
.
|
|
|
jendearen emana oro har(" beredin notin", Lauaxetaren garai bateko idazkeran), jende askoren janzkera, sakelako telefonoak, bikote gazte askoren libertinaje lotsagabea, trafikoko argiak, etxeen pilaketa basati eta itogarria, Salbeko zubi erraldoia, Guggenheim Bilbao Museoa, panel publizitario erraldoi eta koloretsuak, El Corte Inglés, San Francisco kaleko prostitutak eta trabestiak, inguru hartako beltzen ugaritasuna... Telebista ere orduantxe deskubritu zuen, harrituta, Lauaxetak, Zazpi Kaleetako taberna batera mokadu bat egitera
|
sarturik
.
|
|
2001
|
|
|
\ 1936an, bete betean gerran
|
sarturik
, Kontzertua deuseztatua izan zen Bizkaian eta Gipuzkoan, Francorenganako" probintzia traidoreak" izateagatik, eta Arabara mugaturik geratu zen.
|
|
|
Teknologia aipatu dugu eta hori ere erakusketa objektu izan da. Erdi Aroko astrolabioak, duela ehun urteko argazki makinak, mikroskopioak, penduluak... bitrinatan
|
sarturik
daude munduko zientzia museo askotan. Zientzia eta teknikaren historiaren museo hauetan, tresna zaharrek, euren funtzioa galduta, askotan estetikoki baino ez dira baloratuak izaten.
|
|
|
Irailaren 11ren aurretik munduko ekonomia, atzeraldira iritsi gabe, motelaldi batean
|
sarturik
zebilen. Baina I data historikoa bihurtu da.
|
|
|
Batez ere, etorkizun hurbilean, nahiz erdi mailan edo luzera begira, sortzen dituen zalantzengatik. Mundu osoko burtsak, dagoeneko moteltze ekonomikoan
|
sarturik
zeudenak, dar dar egin eta amildu egin ziren. Handiena eta garrantzitsuena, Wall Streetekoa, bertan behera geratu zen inolako jarduerarik gabe zenbait egunetarako, eta handik lau egunera ireki zuenean, beherako joerarekin jarraitu zuen, nahiz eta beherako joera saihestu nahian Administrazioek likidezia sartu zuten, banku zentralek interes tasak jaitsi zituzten eta inbertsiogileen abertzaletasunari ere dei egin zitzaion.
|
|
|
Udazkenean ondo
|
sarturik
jada, ikastaro berrian murgilduta, jende gaztearen arreta irabazteko garai egokia zen. Beharbada horregatik eskaini zion ZERUKO ARGIAk bere lehen orrialdea" Droga" gaiari.
|
|
|
Baina, zorionez edo zoritxarrez, paradoxak ez du mundua aldatzen, paradoxak gauzak diren moduan uzten ditu. Inork, gorago aipaturiko poemari aipamen egitearren, ez du uste kartzelan geratzen diren funtzionarioak presoek barnean
|
sarturik
geratzen direla kartzelan. Paradoxak ez du dena esaten, beste zerbait isildu egiten du, ezkutuan uzten du.
|
|
|
Hori lortzeko, gantz edo koipe gutxi duten janari ugari sar ditzakegu gure eguneroko otorduan, ortuari eta frutak osagai nagusi dituztenak: era askotako entsaladak (barazkiak, arroza, oreak, patata eta antzekoak
|
sarturik
), krema eta zopa hotzak eta, postreetan, fruta freskoa edo, zergatik ez, izozki txiki bat nahiz sorbete hotz hotza, aho-gozagarri gisa.
|
|
|
Hirugarren hilabetea baino lehenago ez da zertan elikagai berriak
|
sarturik
eta, era berean, seigarrenetik aurrera egitea ere ez da komeni, elikagai desberdin askorik ez hartzea, maiz, jateko gogo bizitasunik ezaren arrazoia izaten delako eta, horrekin batera, era askotako eta behar adinako elikadura orekatuari egokitzeko haurrari ateak zabalduko dizkion oinarrizko elikagaiak ezagutzeko eta dastamena hezteko garai aproposa alferrik galduko delako.
|
|
|
Diru kopuru horietan ez daude
|
sarturik
eskolaz kanpoko laguntza eskolak (5.000 pezeta inguru hilean, haur bakoitzeko) ezta ordenagailua ere (aurki ezinbesteko lanabes bihurtuko den arren).
|
|
|
koloretako argazkiak eta koloretako testu eta grafikoak inprimatzeko kalitatea, inprimagailuaren gaineko funtzio markatzearen argitasuna, azpileko paper edukiera (100 orri) eta
|
sarturik
dauzkan programak.
|
|
|
Horietako batzuk, uhin ertain eta frekuentzia modulatuan diharduten berberak izaten dira baina, Interneten
|
sarturik
, ia ia mundu osoan entzun ditzakegu, eta Internetera konektaturiko ordenagailua edukitzea da muga fisiko bakarra.
|
|
|
Web horren barnean, lau gai multzoetako bakoitzak (iritzi eta iruzkin gehien harrotzen dituzten bi krisiak, produktuaren segurtasuna legezko arauteriaren arabera, elikagaien ikuspegitiko arriskuak eta eragile patogenoen ikuspegitiko arriskuak, alegia) bere azala dauka: horrela, erabiltzaileak bilatu nahi duen kontuari buruzko informazio askoz ere espezializatuagoa aztertu ahal izango du, zuzenean bertaraino
|
sarturik
.
|
|
|
Eta gehienek, herri ttipietan bizi direnez gero, ez dute sendabiderik. Bizitza osoan horrela iraungo dute, jendearen ikuspegitik urrun, etxeko zokoan
|
sarturik
.
|
|
|
Neguak gero ezabatu egingo zien distira hura gorputzei, uda azkendu eta gero negua helduko zelako, baina uda zen oraindik eta hondartzan sargori egiten zuen, eta harea udatiarrek botatako zaborrez ereinik zegoen. Koloretako latak, botila hutsak, hareatzan
|
sarturik
moduan geratutako plastikozko plater zuriak.
|
|
|
Haize hegoak jotzen duenean nerbio sistemaren barruan sodio eta potasiozko partikulen dantza gelditu egiten da eta horixe omen zen haize hegoarekin hainbat pertsonak sentitzen zuten ondoezaren arrazoia. Eta, zigarroa prestatua zuela ahaztuta, berriro ateratzen zuen tabako orria eta papera, eta beste zigarro bat egiten zuen, trebeziarekin, eta mahaiaren ertzean uzten zuen hori ere, eskua pospoloen bila
|
sarturik
poltsikoan.
|
|
|
Orduak zenbatu egingo dituzue, laguntzaren zain. Literetan pasatuko duzue denbora,
|
sarturik
, eta laburtu egin nahi izango duzuenez gero, ironiaz eta burlaz, denbora luzatu egingo zaizue.
|
|
|
" Bera Odise illaren gudalontzien jabe geratu zan gero, ta orregaitik Ayasek bere burua ito zun"(" Bera", gezurra badirudi ere, Odise da, eta hila Akile," gudalontziak", armak dituzu; Ayasek, berriz, Sofoklesek dioenez, ezpataz ito zuen bere burua). " Troar ek itxumustuan erasartu zuten zaldia... ta danak erri barrura
|
sarturik
, egundoko lepoketa (itoketa) egin zuten"(" Erasartu". Ez ote dugu euskaldun guztiok" sarrarazi" esaten?
|
|
|
Behin, harriduraz kolpea eman beharrez, Asia hegoaldekoa asmatu genuen: baina guk genituen buru gainetara napalm jaurtigailuen errauts pozoitsuak bildu eta irris lohidoietako urmael usteldu geldoetan belaunetaraino
|
sarturik
, mugiezin geratu ginen. Apocalypse Now filmaren minean kausitu ginen ote?
|
|
|
Nire ondoan on puska itxura zuen sarjentu nagusi bat egokitu zen. Jauna, esan nion, bataila batean
|
sarturik
nagoen lehen aldia da. Hau egiazko bataila bat da, ezta?
|
|
|
Geroago bai. Berriz atzera begiratu nuenean, banku batean eserita zegoen, burua esku artean
|
sarturik
. Une hartan parkeko beste elementu bat zirudien; iturria, lorategia edo usoaren zirinaz orbandutako bustoaren antzera.
|
|
|
Mantxolaren galdeketa gozoari aurre egin izanak erabat hondatu zuen eta ez zekien norengan ezarri konfiantza. Pepelerdo demonio baten traza hartu nion; burua sorbaldetan
|
sarturik
eta begirada lurrean eroria. Taxi bat deitu eta Pablori bertara sartzeko keinua egin ondoren, ostatu ezagun baten helbidea eman nion gidariari.
|
|
|
Berari entzun ondoren, edozein epaimahaik errugabetasuna aldarrikatuko zion zalantza izpirik gabe. Bere rolean ezin egokiago
|
sarturik
zegoen, egokiegi akaso. Bazuen zerbait bihotzik gogorrena urtzeko modukoa eta bazekien jakin horretaz baliatzen.
|
|
|
Afalaurretik Pablo bilatu nuen. Urdin kolorea nagusi zuen gela bateko balkoi zabalean zegoen, baranda gaineko beso gurutzatuetan kokotsa
|
sarturik
. Begirada gogoetatsu baina, batez ere, abaildua zuen.
|
|
|
Hala ondoriozta zitekeen mesanotxe irauliari eta kristal apurtuei erreparatuz gero. Hala ere, apenas izan zuen erantzuteko astirik, ohean
|
sarturik
baitzegoen. Hilketaren xedeaz –eta besterik baztertu gabe–, formula atal edo lorearen lapurreta izan zenik ezin uka zitekeen.
|
|
|
Erantzunak garbi askoa izan behar zuen. " Barkatu baina dagoeneko ez nago kasuan
|
sarturik
. Sinatze baterako kontratatu ninduten eta hortik aurrerakoa ez da nire kontua.
|
|
|
Han, urrutian, artean ere martxan zeuden lantegi bakanek sortzen zuten zarata lazgarria soinu egokiena zen nire begi aurrean zabaltzen zen film beldurgarrirako. Neu ere lainotan
|
sarturik
, beste hezurdura bat gehiago sentitzen nintzen, agian denetatik patetikoena.
|
|
|
Stevek atzetik jarraituko zioan, baina inortxo ere ez zuan konturatu. Gu denok musika ozenaren pean dantzarekin bat eginik baikeunden erabateko estasian
|
sarturik
. Handik ordu laurden batera edo Amaia azaldu zitzaiguan.
|
|
2002
|
|
|
Honela, jesuitak ez ziren inoiz Baionan sartu eta Gasteizen sartu ezinik ibili ziren. Frantziskotarrek Arantzazun eta Zarautzen bazuten etxea, baina Donostiara ezin
|
sarturik
egon ziren XVI. mendean.
|
|
|
Sartu
|
sarturik
gagoz eta eliza guztietan itzaldi, gogo iñarkunak eta sermoiak ugari ditugu. Aita jesulagunak sermolari guztizkoa ekarri deuskue Indautxu-ko elizara.
|
|
|
Azkuek konkurtso haretara" Grankaton arrantsaleak" irakurgaia agertu eban. Ordurarte euskal gramatika arloetan
|
sarturik
ibili ez zana, berberak idatzia da.
|
|
|
Kondoiak %4ko multzoan
|
sarturik
daudela (osasun alorreko produktutzat joak baitaude, zuzentasun osoz), emakumeentzako konpresa eta tanpoiek halakotzat definiturik ez daudenez, %16 osoa jasan behar dute, hau da, kosmetikoek nozitzen duten berbera, gizarte sektore ugari ugariarentzat ezinbestekoak direla kontuan izan gabe, dirudienez.
|
|
|
Zerrenda luze luzea bada ere, honelako tipoa hurrengo ondasun eta zerbitzuei aplikatzen zaie: BEZ oso murriztuan
|
sarturik
ez dauden elikagaiak, bidaiarien garraioa, ostalaritza zerbitzuak, antzerki, zirku, zinema, kontzertu eta antzekoetarako sarrerak, ehorzketa zerbitzuak, ile apaindegiak, hortz klinikak, eraikuntzak, etxebizitzak eta garaje plazak (etxebizitzarekin batera erositako bi plazaraino gehienez ere) gaixotasunak diagnostikatu edo arintzeko aparatu eta osagarriak, etab.
|
|
|
mendean erabat
|
sarturik
, garapen ekonomiko eta soziala eta ingurumenaren babesaren arteko oreka bermatzeari aurre egin behar diote Estatuek ostera ere.
|
|
|
Baserriaren auto hornikuntzarako joerak berekin ekarri zuen. XX. mendeanongi
|
sarturik
egon arte, zerealak eta garia bera ere nahiko modu orokorreanlantzea, nahiz eta etekin oso eskasak lortu, zertarako eta elikagai horiek erostekobeharrean ez egoteko.
|
|
|
Bistan da, hortaz, antolatu beharreko irudi berria irakasle ez funtzionarioarena dela, nahiz eta gure ikuspuntutik, funtzionario/ ez funtzionario izate soilak ez duen arazoa konpontzen. Izan ere, gure ikuspuntutik, EuskalHerri osoa eraikuntza nazionaleko prozesu batean
|
sarturik
dagoela, irakasle propioak prozesu horretan parte hartu baitu eta prozesu horretarako baldintzabereziak bete ditu, kontratu soil batean bil ez c|aitezkeenak eta kontratu forman ipin ez daitezkeenak. Zemahi gisaz, horrek ez du esan nahi aldi bereanbestelako kontratu mota berririk eratu behar ez denik.
|
|
|
Neolito Aroko San Juan ante Portam Latinam ehorzketa kolektiboan (bertan250 gizaki baino gehiago zeuden ehortzirik), arma hilgarriek eragindako zauriakaurkitu dira. Guztietan suharrizko gezi puntak aurkitu dira hezurretan sartuta.Identifikatu zen lehenengoan, koxal zati batean guztiz
|
sarturik
zegoen gezi punta, eta gizabanako hark barruan eraman zuen denbora luzez gezi hori, bere inguruanhezurraren zikatrizazio seinale ageriak dituelako. Horren froga erradiografian dugu.
|
|
|
Mota horretako harreman batean
|
sarturik
zeuden bi partaideek ez zutenezarriko momentuko harreman soil bat, baizik eta denboraldi batez mantendukozuten, eta, noizbehinka, erlazio hori berriztu egingo zuten. Hitzarmena berenarteko konfiantzan oinarritzen zen arren, askoz era ahulagoan gauzatzen zen.
|
|
|
XX. mendearen azken bi hamarkadetan, berriz ere, historiografia historiaren kinkalarriaren zurrunbiloan
|
sarturik
dago. Mundu mailako historiografiaz ari naiz, historia globalaz.
|
|
|
Euskal Herri ia osoa (Enkarterriak eta Tutera aldea izanezik) eta, kasu batzuetan, inguruko lurraldeak ere (Biarnoa) hartu zituen aztergai.Garaiko lan historiko garrantzitsuena izan zen ezbairik gabe, gure artean gutxiezagutu eta landu den obra, tamalez. Beharbada, Lefebvre euskal historiografiarenerreferentzia nagusi bihurtuko zen gerra ostean, naziek Parisen hil izan ez balute, erresistentzian
|
sarturik
baitzegoen. Laburbilduz, mendearen lehen herenean, EuskoIkaskuntzaren inguruan egindako Euskal Herriari buruzko ikerketek, estatus zientifikoa sendotu zuten, unibertsitaterik ez baitzegoen.
|
|
|
Zure senarra erosta hoiekin berri biztuko dala bazeneki, ongi letorkez negarrok; baiña hemen ari zara hainbeste egunez eta gauez negar zotinka eten gabean, ezer jan eta edan gabe, ta zure señar zendua hortxe dago geldi geldi zirkiñik egiten eztuela. Zuk berriz oraindik bizia duzu, munduen izan diteken bitxirik ederrena, ta bizitza hori zaintzea dagokizu lehenbizi; zure buruari begiratuz, beste aldameneko gauzak oro bertan behera utzi, senarraren eriotza bera ere, gauza hoiekin naste
|
sarturik
. Orain, jan eta edan egin bear duzu eta munduko gauzetara biotza; ezin dizu zure senarraren gorpuak berak ere, beste gauzarik agindu».
|
|
|
Antzutasuna, izan ere, semen lodiegiak eragiten du eta, bestela, behar baino likido meheagoak: meheak ezin du dagokion tokian inkatu eta berehala lerratzen da eta fruturik utzi gabe itzultzen; lodiagoa, berriz, trinkokiegi igortzen da, edo ez du behar besteko indarrez aurrera egiten edo ezin du behar den tokian sartu, edo,
|
sarturik
, hazia nekez nahasten da emakumearen haziarekin. Venusen harmoniak oso ezberdinak direla ikusten baita:
|
|
|
Ermitaren gainean, azken pisuko erpinean
|
sarturik
bezala eta eraikina koroatuz, argiune bat osatu zuten hodei beltzek. Ilargi betea zegoen erdian, begi zerutiar baten modura.
|
|
|
Bizitza betiko martxa hartzen ari da, errutina bihurtzen, eguna egunari josiz noizbait eta okerrik gabe heriotzara eramango gaituen bide horretan
|
sarturik
ostera.
|
|
|
begi ninietan
|
sarturik
.
|
|
|
Eta ez da bakarra: ohartu naiz badirela ofizioz, eta batez ere benefizioz, inoiz ere ez malefizioz, filologiako ikasketak egin ondoren beste lan batzuetan
|
sarturik
dauden beste zenbaiten kasuaz ere. Nik ez dut, hori bai ezetz, deusik ere birmoldaketen aurka, baina norbaitek bere birmoldaketa profesionala egiten baldin badu ere, ez du horregatik bere ustez filologokeriak omen direnak gaitzesten hasi beharrik, berak bere prestakuntza filologiari zor badio.
|
|
|
Eta barkatuko didazu, bata bestearen ondoan nahiko potoloak diren gaiak ukitzen ari naizelako oharkabean bezala. Elebitasunarena atera zait orain, zeharka eta saiheska
|
sarturik
bezala. Badakit gai honen inguruan ere hainbeste uste eta jarrera badirela:
|
|
|
Euskal Unibertsitateak egun existitzen diren azpiegituren etorkizuna —EHUrena batez ere— baldintzatu dezake, baina horrek ez du proiektu berriaren sorrera gelditzeko arrazoia izan behar. Alde batetik, agerian da EuskalHe rrian unibertsitate sistemaren garapen itzela —eredu pribatuan zein publikoan— daukagula; bestetik, arrazoi demografikoengatik ikaslegoaren kopurua beherantz joanez, gure unibertsitateak ikaslego urri hori erakartzeko lehian
|
sarturik
daudela. Egoera honetan, beste unibertsitate baten sorrera burugabekeria bat dirudi.
|
|
|
Ez eben jakingo. Hiri erdialdeko kalezuloetarantz ikusten zituen Galderrek gaueko lokamutsetan; egunekoetan, ostera, Buckinghamgo soldaduek gorrotatzen zituzten gogotik; ahoa bete hortz geratzen ziren luxuzko dendetako erakusleihoen aurrean, ezin
|
sarturik
; lerdea isurtzen zitzaien kalerik dotoreenetan barrena; eta zirrara berezia sentitzen zuten multinazionaletako tabernetan mutil suediar batek lager bat jartzen zienean.
|
|
2003
|
|
|
Egan en argitaratu zuen (45). Narrazio estiloan, edo pasadizu begitandu baten bidez, hizkuntza berrien ikaskuntza du ardatz edo gai nagusi ipuin honek, umorez, ironiaz eta kritika gordinez osaturiko giroan
|
sarturik
: ingeles eta euskara gaizki ikasitako gazte baten ingelesberri eta baten gertaera barre eragikarriak umore handiz eta ironia finez kontatuko dizkigu, sakonean bere betiko tesia datzala:
|
|
|
Gogoratu zaizkio azkenean aurreko gabeko gauza guztiak, eta zutik jarririk, berriz nagiak atera, eskuaz ileak orraztu, hatzak ileen artetik
|
sarturik
, eta atetik zurubietarantz abiatzen da.
|
|
|
Garmendiak, Etzuten uste amerikanuak Korean arriskuan zeudenik txinuak aldamenian eukita erran zuan, okotza jaso, eta hatz bat alkondararen lepoan
|
sarturik
, uste zuten nahikua izango zala beren aideplanuak ateratzia txinuak zapaltzeko, eta horregatik, lau soldadu baizik etzuten utzi Korean.
|
|
|
Izen hori ezin guk ez ahaztu, ez baztertu. Julianek orain" Hirugarren Adinekoen" ardurea daroanez, laster nozue, zuotariko zaharren hau, barriro be Julianen menpeko, zahar sarituen aldran
|
sarturik
.
|
|
|
Baina batasunaren bidean, bizkaitarrok sarri galtzaile. Holantxe doguz Linoren hainbeste itzulpen jator, euron ordez hitz lauzko berba hotzagoak, motelagoak,
|
sarturik
.
|
|
|
Horrek burua beteta, ez zeukan lekurik ezkerreko belarritik sartzen zitzaion Buitrakerren doinuentzat, ezta, beste entzungailua eskuineko belarrian
|
sarturik
, abesti zatiak errepikatzen ondoan zetzan Karmeleren ahotsarentzat ere. Laguna, bestalde, ez da top lessetik igaro, bular oparoetan bikiniak egun pare baten utzitako hiruki zuriak ezabatzeko.
|
|
|
Badauka jakin min apur bat ere, beldurtzen duena zer den jakiteko, baina hori horma bigunaren bestaldean dago, zirrikiturik utzi ez duen aldetik. Errazagoa da, naturalagoa, beste mandan dagoen puntutxoa handitzea eta, burua aurretik
|
sarturik
, aitaren bila hastea. Hala ere zerbaitek eragozten dio.
|
|
|
" Non
|
sarturik
nago, denak itsuak ote?, geurea den zerbait otsoari emateko. Gehiengoak dauka arrazoi osoa!!; hori hik sinistuko dek!..." Disko hau itsasobetekoa da erdi abestu erdi esaten zuen Patxik, burua goitik behera astintzeari utzi barik.
|
|
|
Izan ere, azkenaldian liburuei ez zieten tarte handirik uzten, baina horrela erabaki zuten biek, denbora atseginerako baino ez zutela nahi, eta Ainhizek konpromisoa hartu zuen egin behar zuena bere buruz egiteko. Eta azken azterketetan
|
sarturik
, artean emaitzak jakin ez arren, bazekien guztia ondo zihoala, edo ia guztia.
|
|
|
Iritzi guztien gainetik, bat, biziki garrantzitsua: produktu eta zerbitzuen prezioak garestitu ditu euroak, gure ekonomian elementu erabat inflazionista bat
|
sarturik
.
|
|
|
Buztinezko lorontzi berriak erabili behar badituzu, gau osoan uretan
|
sarturik
eduki.
|
|
|
...ainbegirada bat eman orduko, konturatzen naiz baduela engoitik 60 urte, bigarren Aintzina ren urteez geroztik(), Piarres Andiazabal euskaltzain kalonje adiskideak berrikitan eskuratu dizkidan Piarres Lafitte gure irakasle ohi zenari, Matthieu Agerre, Roger Etxegarai eta Pierre Charritton apezgaiek, bakoitzak gure aldetik, bidaltzen genizkion gutunen arabera, urrundik daramatzagula, barna bihotzean
|
sarturik
, elizaren eta estatuen harremanek euskaldunen gogoetan pizten dituzten galde berak edo bertsuak.
|
|
|
Gaitzarenbeldurrez, etxeko jaunbateraitekotanduguaurtenJaponiakogaztenatik.Soraioaomendahau.Geroikusiko, behinikbehin, bihi gotorrekoada.Hazparnen, Makeanetaezdakitbertzezoinherritan, ba omendirapiztuakederkietahandituak, duelalauzpabortzurtelurrean
|
sarturik
.
|
|
|
endekatze globalaren kontzientzia ekintza lokaletan zehaztu behar zen. Ekintza txiki asko mundua aldatzeko emankorrak izan ziren; baina, XXI. mendean
|
sarturik
, paradigma horren mugak ikusgarriakdira: Gero eta tokian tokiko jarduera gehiago milaka kilometrora hartzen direnerabakien menpe daude.
|
|
|
Oharrik utzi izan ez banio gutxienez, ertzainak gela miatzera joan eta liburua aurkitu zutela esan niezaiokeen, baina momentuko urduritasunean Monikari argibide bat, desenkusa bat zor niola pentsatu nuen. Kartazalean
|
sarturik
zegoen orrialde sorta eskuetan hartu eta aliritzira ipuin bat gainetik irakurtzen hasi orduko ikusi nuen idazlearenak zirela. Gorputzaren zatirik erotikoenak jantzien irekidurek doi doi bistaratzen dituztenak omen dira.
|
|
|
Elkarri helduta jaitsi genituen Garaziko kale piko eta harritsuak. Bere galtza estuen atzeko poltsikoan eskua
|
sarturik
ibiltzea gustatzen zitzaidan, mami urrien azpitik braille sekretu eta epel baten bidez bere hezurduraren mugikera nahasia irakurriz. Fermin Arranbideren jatetxean afaldu genuen.
|
|
|
Kalean ere bai, ibilian. Behin baino gehiagotan pasatu izan da ama eta Mariarekin batera haren ondo ondotik, eta aurrera segitu izan du aurpegia egunkariko orrialdeen artean
|
sarturik
, ezertaz ere konturatu gabe. Amak horrelakoetan errieta egin izan dio, egunen batean kartera lapurtuko diotela, espaloiarekin estropezu egingo duela...
|