|
2004
|
|
|
Katarataren kirurgiaren emaitza errefraktiboak Lasik en ebakuntzarik izan ez duten pazienteenarekin berdintzen ari gara”, esan du oftalmologoak. Formula matematikoak 60 urtetik gorako
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok kataratak izaten dituzte. Halakoetan, kristalinoa, begiko lente naturala, opaku bihurtu da, gardentasuna galdu du.
|
|
2005
|
|
|
Beste aldetik, 45 edo 50 urtez gorako
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok presbizia nozitzen dutenez, gertutik ikusteko betaurrekoak jarri behar izaten dituzte, baliaturiko teknika kirurgikoa zeinahi dela ere.
|
|
2006
|
|
|
% 15 baino gehixeago sufrituko du bizitzan zehar. Nabarmentzekoa da, halaber, tratamendua behar duten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok ez dutela jasotzen, eta tratatutakoen ehuneko handi batek ez duela behar bezala jasotzen. Osasun Planak “psikiatria komunitarioaren” alde egiten du.
|
|
2007
|
|
|
Bereziki, emakumeen egoera hobetu nahi da, Sánchezek dioenez, “bereizkeria bikoitza jasaten dute emakume izateagatik eta ijito izateagatik”. Hori dela eta, lanean parte hartu duten
|
pertsonen
erdiak baino gehiago emakume langabeak izan dira, eta supermerkatuko kutxazain edo saltzaile gisa trebatu dira, besteak beste. “Enpleguak berdin berdin egiten gaituela dioen mezua zenbat eta gehiago zabaldu, orduan eta aukera gehiago izango dituzte ijitoek beren egoera normalizatzeko eta edozein herritarrek dituen eskubide eta betebehar berberak izateko”, gehitu du Sánchezek.
|
|
2008
|
|
|
Belaunaldien arteko programak Adineko
|
pertsonen
erdiak baino gehiagok(% 57) uste du seme alabek beren aurreko belaunaldiek baino okerrago tratatzen dituztela gurasoak. Aldiz, %35ek uste du gurasoek aurreko belaunaldiek baino hobeto zaintzen dituztela seme alabak.
|
|
|
Soriak azaldu zuenez, haren helburua da “Osasun Sistema Nazionalean patologia horiei buruz dagoen informazio beharra estaltzea” eta “kaltetuei eta haien familiei ematen zaien laguntza hobetzea”. Tratamendurik eza Buruko patologia duten pertsonen %60k ez du laguntza psikologikorik jasotzen Afektatuen elkarteek salatu dute tratamendua behar duten buru eritasuna duten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok ez dutela jasotzen eta portzentaje esanguratsu bati ez zaiola egokia ematen. Osasun mentalaren arloan tratamendu “jarraitu eta integralik” ez izatea “Espainian gertatzen den osasun laguntza eta gizarte laguntza jasotzeko eskubidearen urraketa nagusietako bat da”, ohartarazi du Espainiako Konfederazioak (FEAFES).
|
|
2009
|
|
|
Hala ere, lehen sintomak hautematea zaila da. Uste da hura pairatzen duten 800.000
|
pertsonen
erdiak baino ez direla horretaz jabetzen. Zifra kezkagarria da, tratamendua funtsezkoa baita gaixotasun honekin lotutako itsutasun kasuak gutxitzeko.
|
|
2010
|
|
|
Era berean, %9, 8k unibertsitate ikasketak ditu, eta %13k oraindik lan egiten du; gehienek aldi baterako lanak dituzte, eta batez besteko soldata 866,16 eurokoa da. Europako Batasunaren (EB) helburua, 2015 urtea baino lehen kalean bizi den jendea akabatzea, “zaila da betetzen”; beraz, txosten honen bidez, “ezinbestekoa eta presakoa” den moduan aplikatu beharreko zenbait proposamen egin dira; izan ere, galdetutako
|
pertsonen
erdiak baino gehiagok okerrera egin dezake “buru eritasun larriko kasuetan”, egoera aldatzen ez bada, autoreak esan zuen. Txosten honetako proposamenak, batez ere, honako hauetan oinarritzen dira:
|
|
2011
|
|
|
Nahaste somatomorfoak eta konbertsiokoak ere sarritan agertzen dira. Horrela, konbertsio nahasteak dituzten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok dute nahaste histrionikoa. Nahaste somatomorfoak eta nortasun histerikoa sarritan gertatzen dira batera (Braccini, Bonhomme, Robert eta Darcourt, 1985).
|
|
2012
|
|
|
Haien kasuan, egiten dituzten lanez galdetzean, gehienak etxeko edo nekazaritzako lanez ari dira, eta aisialdiari dagokionez, telebista ikustea edo irratia entzutea nabarmentzen da, hau da, jarduera pasiboak. Hori bai, azterketan parte hartu zuten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok adierazi zuten pozik zeudela egiten dituzten horrelako ekintzekin. Baina lanak aldaketak eta jarduera berriak proposatu zituen.
|
|
2014
|
|
|
Alkoholaren asimilazioa gibelak egiten du, baina, alkohol kopuru handiak hartzen direnean, gibela kaltetu egiten da. Zirrosiarekin hiltzen diren
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok alkoholaz abusatu dute (DuFour, Stinson eta Caces, 1993).
|
|
2015
|
|
|
Datu horiek oso interesgarriak dira, izan ere, azken urteotan bizi izateko bigarren aukera da koetxebizitza, beren bizilekuaren atzetik. «Adineko
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok(% 53,9) uste dute gutxi direla(% 18,6) edo ez dutela batere aukerarik(% 35,3) etorkizunean bizi izateko», adierazi du ikerketak; horregatik, komeni da beste aukera batzuk kontuan hartzea. Cohousing erako laguntzak behar dira Gaur egun ere, cohousing esperientzia gutxi dago Espainian, batez ere adinekoei dagokienez.
|
|
|
Hala ere, gaixotasun horiek ez dira ezagutzen, eta gizartean ez dira nabarmentzen, pertsonaren «ahulezia» edo «erru» gisa ulertuta, eta ez nahasmendu edo gaixotasun mentaltzat. Eskizofrenia bezalako gaixotasunek Espainiako populazioaren %0, 7 inguru eragiten dute eta nahasmendu bipolarrak %0, 5 Kezkagarria da tratamendua behar duten buru eritasuna duten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok ez dutela jasotzen, eta ehuneko esanguratsu batek ez du egokia jasotzen. Osasun mentala duintzeko, nahaste bat duten pertsonak gizarteratzen eta lanean ere aritzen dira.
|
|
2016
|
|
|
Horretaz gain, etxeko erosketak egiteko ardura duten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok uste dute (%52k) elikadura arloko informazioa osatzeko zenbaitetan jartzen dituzten sinbolo grafikoei esker errazago ulertzen dela etiketa.
|
|
|
Eta ez hori bakarrik. Era berean, animalia horiek dituzten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok ez diete inori esaten bere mininoak egunero jolasten eta laztantzen dituztenik. Artikulu honetan, katuen eta gizakien arteko loturei buruz Espainian egindako ikerketa honen ondorioak aztertzen dira, gure lagunik onenak zergatik diren azaltzen da, eta, zergatik hartu diren, haiekin maitasun harremanak izateko aukerak areagotzen dira.
|
|
|
Prentsa Buru gaixotasunaren errealitatea Munduko populazioaren %25ek buruko nahasmendua jasaten du Espainiako Osasun Mentaleko Konfederazioaren arabera, gure herrialdean populazioaren %19, 5ek buru nahasmenduen bat izan du bere bizitzan zehar eta, gaur egun, espainiarren %9k osasun mentaleko arazo bat du. Eskizofrenia bezalako gaixotasunek Espainiako populazioaren %0, 7 inguru eta nahasmendu bipolarra %0, 5ean eragiten dute; dena den, kezkagarriena da tratamendua behar duten buruko gaixotasunen bat duten
|
pertsonen
erdiak baino gehiagok ez duela horrelakorik, eta portzentaje esanguratsu batek ez duela egokia jasotzen. Mundu mailan, herritarren% 25ek hartzen du parte.
|
|
2018
|
|
|
sintomei kasu egitea Espainiako Diabetearen Federazioak (FEDE) gogor lan egiten du 2 motako diabetesa garaiz diagnostikatzeko beharraz kontzientziatzeko, eta, hala, patologia hori garatzeko lehen faseetan aztertzeko. Erronka handia da, Espainian diabetesa duten
|
pertsonen
erdiak baino gutxiagok (2,5 milioi pertsona inguru) ez baitakite diabetesa dutela. Horregatik, garrantzitsua da zenbait sintomari arreta jartzea, patologiaren garapenaren berri eman dezaketenak:
|
|
2021
|
|
|
kalkulatzen da munduko pertsona guztien %9, 9k desnutrizioa jasan zutela iaz, eta %8, 4k, berriz, 2019an. Elikatu gabeko
|
pertsonen
erdiak baino gehiago (418 milioi) Asian bizi dira; heren bat baino gehiago (282 milioi) Afrikan; eta proportzio txikiagoa (60 milioi) Latinoamerikan eta Karibean. Baina gosearen hazkunde handiena Afrikan gertatu zen, non desnutrizioaren prebalentzia zenbatetsia (populazioaren %21) beste edozein eskualdetakoa baino bi aldiz handiagoa baita.
|
|
2022
|
|
|
Espainiako Droga Menpekotasunaren aurkako Laguntza Fundazioaren arabera, estatuko 15 eta 29 urte bitarteko bi milioi gaztek (%30) buruko arazoak izan dituzte azken urtean. Osasun Sistema Nazionalaren Osasun Mentaleko Estrategiak dio tratamendua behar duten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok ez dutela jasotzen, eta ehuneko esanguratsu batek ez duela egokia jasotzen.
|