|
2003
|
|
|
(estresa eta antsietatea, adibidez) edota azturak, bizimodua, elikatzeko ohiturak eta bidaiengatiko ordutegiak behin eta berriro aldatzeak ere garrantzi handia izaten dute: idorreria nozitzen duten
|
pertsonen
erdiek antsietatea eta depresioa jasaten dutela egiaztatu da.
|
|
|
Gizateriaren historian inoiz ez da izan orain baino gazte gehiago. Planeta partekatzen dugun 6.300 milioi
|
pertsonetatik
erdiak 25 urtetik beherakoak dira. Horregatik, haiei eskaini zitzaien bereziki joan den ostiralean.
|
|
2004
|
|
|
Ebakuntzari (laser izpiekin, aipatu dugun bezala) trabekuluplastia deritzo eta, emaitza on onak agertu izan dituen arren, zenbaitetan eragina moteldu egiten da denbora igaro ahala, eta ebakuntza nozitu duten
|
pertsonen
erdiengan presioa berriro areagotzen da bizpahiru urteren buruan.
|
|
|
Katarataren kirurgiaren emaitza errefraktiboak Lasik en ebakuntzarik izan ez duten pazienteenarekin berdintzen ari gara”, esan du oftalmologoak. Formula matematikoak 60 urtetik gorako
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok kataratak izaten dituzte. Halakoetan, kristalinoa, begiko lente naturala, opaku bihurtu da, gardentasuna galdu du.
|
|
|
Murrizteak onura ekonomikoa ekarriko luke, eta gas poluitzaileen emisioak murrizten lagunduko luke. Galdetutako
|
pertsonen
erdiek adierazi dute etxean pareta bikoitzak dituztela; %42k adierazi dute kristal bikoitzeko leihoak dituztela, eta %33k adierazi dute beren hormak isolatzaile termiko batez estalita daudela. Nahiz eta oinezko kontsumitzailearentzat ez den erraza edo merkea etxeko hormak hotzaren eta beroaren kontra hornitzeko neurriak hartzea, posible da ateak eta leihoak hermetizatzea, ihesak eta korronteak saihesteko.
|
|
|
Munduan HIESa duten
|
pertsonen
erdiak emakumeak dira. Datu hori Bangkokeko Mundu Konferentzian eman zen ezagutzera, eta prebentzioa du helburu bakarra.
|
|
2005
|
|
|
Beste aldetik, 45 edo 50 urtez gorako
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok presbizia nozitzen dutenez, gertutik ikusteko betaurrekoak jarri behar izaten dituzte, baliaturiko teknika kirurgikoa zeinahi dela ere.
|
|
|
Duela bi urte, 2003an, munduko esportazioak %4, 5 igo ziren, nahiz eta hazkunde horrek ez zuen balio izan herrialde pobreetan bizi diren ondasunen ekoizleen bizi baldintzak hobetzeko, GGKEren arabera. Iztuetak adierazi du gaur egun Lurrean bizi diren sei mila milioi
|
pertsonetatik
erdiak egunean bi dolar baino gutxiagorekin bizi direla, eta herenak bat bakarrik. Beste neurri batzuk Kanpaina horren barruan, Nazioarteko Solidaritateak beste jarduera batzuk ere egiteko asmoa du, hala nola Espainiako unibertsitateetan Merkataritza Astea, mintegi eta jardunaldien bidez. Horietan, lankidetza, garapen eta merkataritza arloko gobernu arduradunek, erantzukizun sozial korporatiboko adituek, ordezkari sindikalek eta abarrek parte hartuko dute.
|
|
|
Bestalde, Díaz Pérez doktoreak zenbait babes mekanismo gomendatu zituen azal osasuntsua izateko, hala nola larruazala hidratatzeko edo babesteko, eta argi ultramorearen iragazkiak erabiltzeko; hala ere, nabarmendu zuen pertsona bakoitzaren azal motaren eta inguruko baldintzen arabera gehiago edo gutxiago zaindu behar direla. Alde horretatik, melanoma da minbizi erasokorrena, lau milimetro baino gehiagoko melanoma duten
|
pertsonen
erdiak hil egiten baitira. Hala ere, aitortu zuen azken urteotako zabalkunde eta prebentzio kanpainei esker handitu egin dela melanoma kopurua, baina ez heriotza kopurua, diagnostiko goiztiarra egin baita.
|
|
|
Horietatik guztietatik salatzen da ur eskasia dela eta herrialde askok sufritzen dutela. 1998an 28 herrialde zeuden egoera horretan, eta 2025ean 56, hau da, munduko populazioaren %47 Izan ere, Milurtekoko Helburuetako bat edateko urik ez duten
|
pertsonen
erdiak 2015era arte murriztea da. Are gehiago, Eskubide Ekonomiko, Sozial eta Kulturalen gaineko Itunaren Batzordeak ura funtsezko giza eskubide gisa onartu du.
|
|
2006
|
|
|
Lana, nutrizioaren arloko aldizkaririk entzutetsuena den American Journal of Clinical Nutrition aldizkariaren azken zenbakian argitaratua, adin ertaineko 7.000 gizonezkorekin eta emakumezkorekin egin da, eta kontuan hartu dira, besteak beste, eguneroko kaloria kopurua, alkohol kontsumoa, tabakismoa eta jarduera fisikoa. Azterturiko
|
pertsonen
erdiak, gutxi gorabehera, pisua irabazi zuen ikerketan, eta hori ohitura horiekin eta dieta mediterraneoa uztearekin lotu zen, Miguel Ángel Martínez González katedradunak zuzendutako Medikuntza Prebentiboko eta Osasun Publikoko Sailaren ikerketaren arabera. Adituek adierazi zutenez, azterlan horren ondorioek “kezkagarriak dira obesitatearen epidemia globalari dagokionez, zeren eta iradokitzen baitute produktu horien arteko lotura eta Estatu Batuetan izan den gehiegizko pisuaren hazkundea Mediterraneoko populazio helduaren eta prestakuntza maila onaren artean ere nabari dela”.
|
|
|
Estatistika ofizialen arabera, 55 urtetik gorako
|
pertsonen
erdiek, gutxi gorabehera, osteoporosia dute. Europan, aldakako 400.000 haustura baino gehiago asaldura metaboliko baten ondorioz gertatzen dira.
|
|
|
Hala ere, zenbait elikagaik mineral horren xurgapena oztopatzen dute, eta mineral hori murriztu egiten dute, hala nola osoko zerealak edo zahia. Gaur egungo estatistiken arabera, 55 urtetik gorako
|
pertsonen
erdiak, gutxi gorabehera, osteoporosia du. Europan, aldakako 400.000 haustura baino gehiago asaldura metaboliko batek eragindako hezur hauskortasunaren hazkundeari egozten zaizkio.
|
|
|
% 15 baino gehixeago sufrituko du bizitzan zehar. Nabarmentzekoa da, halaber, tratamendua behar duten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok ez dutela jasotzen, eta tratatutakoen ehuneko handi batek ez duela behar bezala jasotzen. Osasun Planak “psikiatria komunitarioaren” alde egiten du.
|
|
|
|
PERTSONAREN
ERDIAN
|
|
|
|
pertsonaren
erdian.
|
|
2007
|
|
|
60 urte betetzen dituzten
|
pertsonen
erdiek larruazaleko minbizia izango dute, espezialisten arabera.
|
|
|
Hain larria da arrisku hori: “60 urte betetzen dituzten
|
pertsonen
erdiak larruazaleko minbizia izango du” eta “aurten jaiotako 50 pertsonatik batek melanoma bat izango du”, Melanomaren Diagnostiko Goiztiarrerako III. Jardunaldian edo Euromelanomaren Egunean bildutako adituen arabera. Minbiziak aurrera egin ahala, Carlos Guillén irakasleak, 2007ko Euromelanomaren Eguneko koordinatzaile nazionalak eta Valentziako Onkologia Institutuko Dermatologia Zerbitzuko buruak esan zuenez, “azalaren metro karratua lehen baino eguzkitan dago”.
|
|
|
Bereziki, emakumeen egoera hobetu nahi da, Sánchezek dioenez, “bereizkeria bikoitza jasaten dute emakume izateagatik eta ijito izateagatik”. Hori dela eta, lanean parte hartu duten
|
pertsonen
erdiak baino gehiago emakume langabeak izan dira, eta supermerkatuko kutxazain edo saltzaile gisa trebatu dira, besteak beste. “Enpleguak berdin berdin egiten gaituela dioen mezua zenbat eta gehiago zabaldu, orduan eta aukera gehiago izango dituzte ijitoek beren egoera normalizatzeko eta edozein herritarrek dituen eskubide eta betebehar berberak izateko”, gehitu du Sánchezek.
|
|
2008
|
|
|
Adibidez, eskatutako hipoteka mailegua higiezinaren balioaren %50ekoa izatea. Etxebizitza bat erosteko kapitala duten
|
pertsonek
erdia zuzenean ordain dezakete eta bestea finantzatu, Martínez Solozabalek iradokitzen duenez. Horrek aukera emango luke kuoten zenbatekoa edo amortizazio epea murrizteko eta, aldi berean, zergen ehuneko bat urtero kentzeko.
|
|
|
Patologia Dualeko Espainiako Elkarteko zenbait adituk Espainian egingo den espezialitate horretako nazioarteko lehen biltzarraren aurkezpenean azaldu dutenez, buru eritasuna eta mendekotasun jarrerak elkartzeko ideia ez da guztiz berria, baina ia hamar urte behar ditu zabaltzeko. Diagnostikorik eta tratamendurik gabe Ezin da jakin oraindik mendekotasunak eragiten dituen buruko gaixotasunak, edo alderantziz Laurogeita hamarreko hamarkadan, ‘Epidemiological Catchment Area’ izeneko azterlan batek, ECA Proiektuak, gaixotasun mentalak Estatu Batuetako biztanleen artean duen eragina aztertu zuen, eta jakinarazi zuen nahaste psikiatrikoak zituzten
|
pertsonen
erdiek, gainera, mendekotasun jarrera ere bazutela, legez kanpoko drogen kontsumoa kasu. Baina oraindik ez dago arazo horri buruzko daturik Espainian, eta Patologia Dualaren Azterketa eta Ikerketarako Espainiako Elkartea (AEIPD) ez zen sortu duela hiru urte eskas arte.
|
|
|
Belaunaldien arteko programak Adineko
|
pertsonen
erdiak baino gehiagok(% 57) uste du seme alabek beren aurreko belaunaldiek baino okerrago tratatzen dituztela gurasoak. Aldiz, %35ek uste du gurasoek aurreko belaunaldiek baino hobeto zaintzen dituztela seme alabak.
|
|
|
Soriak azaldu zuenez, haren helburua da “Osasun Sistema Nazionalean patologia horiei buruz dagoen informazio beharra estaltzea” eta “kaltetuei eta haien familiei ematen zaien laguntza hobetzea”. Tratamendurik eza Buruko patologia duten pertsonen %60k ez du laguntza psikologikorik jasotzen Afektatuen elkarteek salatu dute tratamendua behar duten buru eritasuna duten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok ez dutela jasotzen eta portzentaje esanguratsu bati ez zaiola egokia ematen. Osasun mentalaren arloan tratamendu “jarraitu eta integralik” ez izatea “Espainian gertatzen den osasun laguntza eta gizarte laguntza jasotzeko eskubidearen urraketa nagusietako bat da”, ohartarazi du Espainiako Konfederazioak (FEAFES).
|
|
|
GIBak kutsatutako 64 gaixok hartu zuten parte ikerketan, eta bi taldetan banatu ziren, beren immunitate egoeraren arabera. Lehen taldeko lau pazientetatik ia hiruk, immunodeprimituenek, asaldura neurologikoak zituzten; bigarren taldeko
|
pertsonen
erdiek, berriz, defentsa gehiago zituzten. Ikerketaren egileek ikusi zuten, halaber, alderantzizko erlazioa zegoela CD4 zelulen kopuruaren eta narriadura kognitiboaren artean, hau da, zenbat eta txikiagoa izan iraganean pazienteek aurkeztutako CD4 linfozitoen maila, orduan eta narriadura kognitibo handiagoa erakusten zuten gaur egun. Hori dela eta, ikertzaileek odoleko beheko CD4 zelulen kopurua (CD4 nadir balioa) markatzaile gisa erabiltzea proposatzen dute, gaixo mota horien eragin neurologikoa aurreikusteko.
|
|
2009
|
|
|
Txoferrak mikrofonotik agurtu zituen bidaiariak eta arrankatu egin zuen. Autobusa adin eta kolore guztietako
|
pertsonaz
erdi beterik zihoan. Zenbait kale ibili ondoren West Side River ko autobidea hartu zuten eta laster atzean utzi zuten New York.
|
|
|
Baldintza komuna da eta, beraz, zaila da biztanleria orokorrean ebaluatzea. Beren bizitzako uneren batean edo nahiko maiz izaten dute ia
|
pertsonen
erdiak. Ahoan usain txarra eragiten duten arrazoiak askotarikoak dira, eta horietako batek nahikoa listu sortzeko ezintasunarekin du zerikusia, eta horrek ahoa lehortzea eragiten du.
|
|
|
Hala ere, lehen sintomak hautematea zaila da. Uste da hura pairatzen duten 800.000
|
pertsonen
erdiak baino ez direla horretaz jabetzen. Zifra kezkagarria da, tratamendua funtsezkoa baita gaixotasun honekin lotutako itsutasun kasuak gutxitzeko.
|
|
|
Espainiara itzultzen diren
|
pertsonen
erdiak 35 urtetik beherakoak dira, nazionalitatea dutenak, baina ez dira herrialdean jaio.
|
|
2010
|
|
|
Uneotan kutsatuta dauden 9.000
|
pertsonen
erdiak heterosexualak dira,% 30 gizonen arteko sexu harremanak izan dituzte eta% 10 bakarrik dira droga erabiltzaile.
|
|
|
Era berean, %9, 8k unibertsitate ikasketak ditu, eta %13k oraindik lan egiten du; gehienek aldi baterako lanak dituzte, eta batez besteko soldata 866,16 eurokoa da. Europako Batasunaren (EB) helburua, 2015 urtea baino lehen kalean bizi den jendea akabatzea, “zaila da betetzen”; beraz, txosten honen bidez, “ezinbestekoa eta presakoa” den moduan aplikatu beharreko zenbait proposamen egin dira; izan ere, galdetutako
|
pertsonen
erdiak baino gehiagok okerrera egin dezake “buru eritasun larriko kasuetan”, egoera aldatzen ez bada, autoreak esan zuen. Txosten honetako proposamenak, batez ere, honako hauetan oinarritzen dira:
|
|
|
Bigarren taldeari plazeboa eman zitzaion. Tratamenduak 24 hilabete iraun zuen, eta emaitzek erakutsi zuten Trio Be Plus pilulekin tratatutako
|
pertsonek
erdira murrizten zutela DCLren garunaren bolumena. Emaitza horiek zehazteko, erresonantzia magnetiko nuklearreko irudiak eta test kognitibo bat erabili ziren tratamendu aldia amaitzean.
|
|
|
Lanik gabeko
|
pertsonen
erdiak etxe berean bizi dira
|
|
2011
|
|
|
Itxaro programaren bidez alkoholaren kontsumoarekin arazoak dituzten lagunei ematen diete laguntza, eta Eraikiren bidez, berriz, buruko eritasun larriak dituztenei. Gizakia Helburu hainbat urtez heroinarekin arazoak zituzten pertsonei laguntzeko zerbitzutzat hartu bazen ere, urteekin ideia hori aldatu egin dela azaldu dute.Adierazi dutenez, gaur egun Gizakia Helburura joaten diren
|
pertsonen
erdiak beren kaxara hala erabakita joaten dira, eta beste erdiak, berriz, familiak edo inguruko beste eragileren batek bultzatuta.
|
|
|
Nahaste somatomorfoak eta konbertsiokoak ere sarritan agertzen dira. Horrela, konbertsio nahasteak dituzten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok dute nahaste histrionikoa. Nahaste somatomorfoak eta nortasun histerikoa sarritan gertatzen dira batera (Braccini, Bonhomme, Robert eta Darcourt, 1985).
|
|
|
Aldi berean, deprimitutako pertsona askok ez dute diagnostiko egokia jasotzen. Zenbait ikerketaren arabera, depresioa duten
|
pertsonen
erdiek ez dute tratamendu egokirik: sintoma asko fisikoak dira (zorabioak edo buruko minak), eta osasun arloko profesionalek ez dute sakonki miatzen gaixotasuna baieztatzeko.
|
|
|
Aurreko azterketetan frogatu zen xantelasmak eta kornearen eraztunak kolesterol metaketak direla berez. Hala ere, patologia horiek dituzten
|
pertsonen
erdiek ez dute odoleko kolesterol maila handirik. Horregatik, ikertzaileek xantelasmek eta kornearen eraztunek bihotzekoak, bihotzekoak eta garuneko hodietako istripuak izateko arriskuarekin duten erlazioa aztertu zuten, besteak beste.
|
|
|
Migraina duten
|
pertsonen
erdiei, oporretatik itzultzen direnean, gaixotasunaren maiztasuna edo intentsitatea handitzen zaie.
|
|
|
Bat bateko heriotzak eragindako
|
pertsonen
erdiek ez dute aurretiko sintomarik
|
|
2012
|
|
|
Aurreiritziak puskatzeko beste kulturetako pertsonekin harremantzea ezinbestekoa da. Auzokok erakutsi digu harremanen gabezia bat dagoela, euskaraz gaindiko funtzio sozialak bultzatzen dituen neurrian.
|
pertsonak
erdian ipiniz, egon daitezkeen kultura ezberdintasunak erlatibizatzen dira, pertsonak ezagutzen dira zuzenean eta harreman parekideak bultzatzeko oinarriak jartzen dira. Auzokoren bertute nagusienetakoa horixe da, harreman pertsonalak bultzatzen dituela. harreman bide horizontalari esker, bi noranzko komunikazioa sustatzen ari da. horrela, euskararen egoeraren berri zuzenean emateaz gain, beste kulturak eta pertsonen errealitateak zuzenean ezagutzen dira. komunikazioa bi noranzkoa den heinean alderantzizkoa ere gertatzen da, noski.
|
|
|
Beso bat falta balitzait bezala. Osoa ez banintz bezala,
|
pertsona
erdia baizik.
|
|
|
Haien kasuan, egiten dituzten lanez galdetzean, gehienak etxeko edo nekazaritzako lanez ari dira, eta aisialdiari dagokionez, telebista ikustea edo irratia entzutea nabarmentzen da, hau da, jarduera pasiboak. Hori bai, azterketan parte hartu zuten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok adierazi zuten pozik zeudela egiten dituzten horrelako ekintzekin. Baina lanak aldaketak eta jarduera berriak proposatu zituen.
|
|
|
Milurtekoko Garapen Helburuei (MGH) buruzko 2012ko txostenak, Nazio Batuek astelehen honetan, uztailaren 2an, New Yorken aurkeztutakoak, dio azken hamarkadan hiru Milurtekoko Garapen Helburu lortu direla: muturreko pobrezian bizi diren
|
pertsonak
erdira murriztea, auzo marjinaletan bizi diren eta edateko urik ez duten haurrak %50 murriztea. NBEko idazkari nagusiak, Ban Ki Moonek, lorpen horien garrantzia nabarmendu du, eta gainerako bost helburuak betetzea lan zaila den arren, “posible da, baina soilik gobernuek konpromisoak betetzen badituzte”.
|
|
2013
|
|
|
ekintzak («ez diot lanik emango», «ez dut nahi nire seme alabengana hurbiltzea», «ez diot hitza zuzenduko»). Díaz del Peralek azaltzen duenez, «ikerketa batzuek diote ia buruko mina duten
|
pertsonen
erdiak diskriminatuta sentitzen dira«. Isolamendu hori bizi duten egoerek eragina izan dezakete beren bizitzako hainbat arlotan:
|
|
2014
|
|
|
Argi dago ez daramatzala hainbeste toxiko eta ez dela tabakoa bezain kantzerigenoa, baina lurrunkatzen duten
|
pertsonen
erdiek elektronikoaren lurrunak inalatzeari esaten zaio jarraitu egiten dute ohiko zigarretak erretzen.
|
|
|
Depresio pasarteak edo depresio pasarteetatik irteteko unea dira suizidioaren kausarik ezagunenak (Stolberg, Clark eta Bongar, 2002). Suizidatzen diren
|
pertsonen
erdiak deprimituak edo desanimatuak egoten dira (Henriksson et al., 1993), baina depresioaren fase sakonenetik irteten ari direnean gertatzen dira sarritan suizidioak.
|
|
|
Irudi hipnagogikoak eta hipnoponpikoak: esnaldiaren eta loaldiaren artean gertatzen dira,
|
pertsona
erdi kontziente dagoenean. Irudi hipnagogikoa:
|
|
|
Eskizofrenia duten
|
pertsonen
erdiek alkoholarekiko edo drogekiko mendetasuna dute. Nortasun antisozialaren edo drogen kontsumoaren artean ere erlazio estua dago (Alterman, 1988).
|
|
|
Alkoholaren asimilazioa gibelak egiten du, baina, alkohol kopuru handiak hartzen direnean, gibela kaltetu egiten da. Zirrosiarekin hiltzen diren
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok alkoholaz abusatu dute (DuFour, Stinson eta Caces, 1993).
|
|
|
Irudia: Fiona Shaw Larruazaleko orban zuriak larruazaleko nahaste arrunta dira, eta 40 urtetik gorako
|
pertsonen
erdiak agertzen dira, eguzkitan oso jende gutxi bizi den pertsonak, batez ere, emakumeak. Eta antiestetikoak badira ere, ez dute osasuna arriskuan jartzen.
|
|
|
espezialistek iragartzen dute 2035ean zifra 592 milioi eurora iritsiko dela, eta, gauza bera esanda, mundu osoko hamar pertsonatik batek pairatuko du gaixotasun hori. Arriskutsuena da pairatzen duten
|
pertsonen
erdiak ez daudela diagnostikatu gabe. Osasun mehatxua izan arren, diabetesaren kasu gehienak erraz prebeni daitezke bizi jokabide osasungarriekin.
|
|
|
IDFko adituen arabera,% 70eko portzentaje hori, 2035 urtean, 150 milioi kaltetuk ez zuten batere arbuiatzen. Beste kopuru interesgarri bat da munduan diabetesa duten
|
pertsonen
erdiek ez dutela ezagutzen. Diabetesaren aurka:
|
|
2015
|
|
|
Normalean fikzioarentzat apenas egoten da lekurik pren tsan, ez baldin bada aldizkari edo atal berezietan, baina Izagirrek eta Saizarbitoriak fikziozko elementuak errealitateko elementuekin uztartzen zituzten era nahasgarrian BAGBn. Neurri batean, urte batzuk geroago boladan egongo zen autofikzioaren aurrekaritzat jo daitezke bertako hainbat testu, fikzioa eta errealitatea nahasteaz bat lehen
|
pertsona
erdi fikzionatuan idazten zutelako maiz. Esan gabe doa hori guztia trufarako eta kritika egiteko baliatzen zutela gehienetan.
|
|
|
Urtarrilean, Europako Batzordeko Eurobarometro batek adierazi du galdetutako pertsonen% 67k garapenerako laguntza handitu duela, eta% 85ek uste du laguntza hori jasotzen duten herrietako herriei laguntzea garrantzitsua dela. Europa osoan egindako inkestaren arabera, kontsultatutako
|
pertsonen
erdiak prest egongo lirateke elikagai gehiago erosteko, edo herrialde horietatik datozen beste batzuengatik, eta ia bi heren, Europar Batasunari: leku horietan pobreziaren aurkako borrokak lehentasuna izan luke EBrako.
|
|
|
Datu horiek oso interesgarriak dira, izan ere, azken urteotan bizi izateko bigarren aukera da koetxebizitza, beren bizilekuaren atzetik. «Adineko
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok(% 53,9) uste dute gutxi direla(% 18,6) edo ez dutela batere aukerarik(% 35,3) etorkizunean bizi izateko», adierazi du ikerketak; horregatik, komeni da beste aukera batzuk kontuan hartzea. Cohousing erako laguntzak behar dira Gaur egun ere, cohousing esperientzia gutxi dago Espainian, batez ere adinekoei dagokienez.
|
|
|
Hala ere, gaixotasun horiek ez dira ezagutzen, eta gizartean ez dira nabarmentzen, pertsonaren «ahulezia» edo «erru» gisa ulertuta, eta ez nahasmendu edo gaixotasun mentaltzat. Eskizofrenia bezalako gaixotasunek Espainiako populazioaren %0, 7 inguru eragiten dute eta nahasmendu bipolarrak %0, 5 Kezkagarria da tratamendua behar duten buru eritasuna duten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok ez dutela jasotzen, eta ehuneko esanguratsu batek ez du egokia jasotzen. Osasun mentala duintzeko, nahaste bat duten pertsonak gizarteratzen eta lanean ere aritzen dira.
|
|
|
Quinn
|
pertsona
erdia da orain.
|
|
2016
|
|
|
Horretaz gain, etxeko erosketak egiteko ardura duten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok uste dute (%52k) elikadura arloko informazioa osatzeko zenbaitetan jartzen dituzten sinbolo grafikoei esker errazago ulertzen dela etiketa.
|
|
|
Eta ez hori bakarrik. Era berean, animalia horiek dituzten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok ez diete inori esaten bere mininoak egunero jolasten eta laztantzen dituztenik. Artikulu honetan, katuen eta gizakien arteko loturei buruz Espainian egindako ikerketa honen ondorioak aztertzen dira, gure lagunik onenak zergatik diren azaltzen da, eta, zergatik hartu diren, haiekin maitasun harremanak izateko aukerak areagotzen dira.
|
|
|
Prentsa Buru gaixotasunaren errealitatea Munduko populazioaren %25ek buruko nahasmendua jasaten du Espainiako Osasun Mentaleko Konfederazioaren arabera, gure herrialdean populazioaren %19, 5ek buru nahasmenduen bat izan du bere bizitzan zehar eta, gaur egun, espainiarren %9k osasun mentaleko arazo bat du. Eskizofrenia bezalako gaixotasunek Espainiako populazioaren %0, 7 inguru eta nahasmendu bipolarra %0, 5ean eragiten dute; dena den, kezkagarriena da tratamendua behar duten buruko gaixotasunen bat duten
|
pertsonen
erdiak baino gehiagok ez duela horrelakorik, eta portzentaje esanguratsu batek ez duela egokia jasotzen. Mundu mailan, herritarren% 25ek hartzen du parte.
|
|
|
Ez, pertsona bat da, ez
|
pertsona
erdia.
|
|
|
100.000
|
pertsonen
erdiarekin, eta Lincolnen monumenturako norabidean dabil, gauden lekuan.
|
|
2017
|
|
|
|
Pertsonaren
erdian
|
|
|
|
Pertsonaren
erdian
|
|
|
|
pertsonaren
erdian.
|
|
|
Gizonen eta emakumeen kontratazioan desberdintasun handia dago,% 61 eta% 39, hurrenez hurren. Unibertsitateentzako kontratazioak, proportzioan, ezgaitasunen bat duten
|
pertsonen
erdiak dira, ezintasunen bat duten pertsonen artean baino. Ezgaitasunak dituzten pertsonei egindako kontratuen% 8,51 bakarrik dira mugagabeak, gainerako biztanleen ehunekoa baino zertxobait handiagoa.
|
|
2018
|
|
|
Pintura beltza aspaldi eroria zitzaion, eta paulownia egurrak, zizareek egindako zuloez josita, abaraska bat zirudien. Hilobia kobazulo bat zen berez, garaieraz
|
pertsona
erdi baten neurrikoa eta azaleraz estera bat eta erdi adinakoa. Bigarren Suhia pikotxean jarri zen hilobiaren sarreran, eta, bertaraino iristen zen eguzkiari esker, hilkutxa grisaxka hura harkaitz batzuen gainean jarria zegoela ikusi zuen, eta kutxaren tapan bi zizare zuri distiratsu iraulkatzen zirela.
|
|
|
Asko dira gizakietan kortisol mailaren igoeraren eta depresioaren arteko erlazioa aztertu duten ikerketak. Horietako batek, adibidez, asaldura depresibo nagusia duten pazienteek plasman, gernuan eta likido zefalorrakideoan (LZR) kortisol maila handituak azaltzen dituztela aurkitu zuen (16). Izan ere, jakina da depresioa pairatzen duten
|
pertsonen
erdiek, gutxi gorabehera, hiperkortisolemia dutela, tratamendu antidepresiboarekin itzulgarria dena; eta are gehiago, hiperkortisolemia kroniko batetik bereizten den gaixotasuna, hau da, Cushing sindromea, duten gaixoetan ere depresio tasa altuak agertzen direla ikusi da. Horretaz gain, eta tratamenduari dagokionez, depresioan erabiltzen diren hainbat farmako antidepresibo eraginkorrek kortisola erregulatzen duten substratu neuroendokrinoetan jarduten dute.
|
|
|
sintomei kasu egitea Espainiako Diabetearen Federazioak (FEDE) gogor lan egiten du 2 motako diabetesa garaiz diagnostikatzeko beharraz kontzientziatzeko, eta, hala, patologia hori garatzeko lehen faseetan aztertzeko. Erronka handia da, Espainian diabetesa duten
|
pertsonen
erdiak baino gutxiagok (2,5 milioi pertsona inguru) ez baitakite diabetesa dutela. Horregatik, garrantzitsua da zenbait sintomari arreta jartzea, patologiaren garapenaren berri eman dezaketenak:
|
|
|
Hori ere ez.
|
Pertsona
erdia.
|
|
2019
|
|
|
Zuzentzaileak, gau zail samarra izan ondoren, labur eta urduri lo egin ondoren, sakon egiten zuen lo azkenik, horrela uste zuen bederen pentsatzeko adinako kontzientzia maila harrapatu zuen bere baitako parteak, eta lo sakonean zetzala zen ateratako ondorioa, ikusirik bere baitako beste partea iratzartzea benetan zaila zela, txirrinaren karranka etengabea zen arren, lau joaldi, bost, orain infinituraino luzatzen zen joaldia, botoiaren mekanismoa iltzez josita balego bezala. Raimundo Silvak bazekien, noski, jaiki behar zuela, baina ezin zuen bere
|
pertsonaren
erdia, edo gehiago apika, ohean utzi, zer esango zuen Costak, seguru Costa zela, orain polizia ez da etortzen egunsentian ohetik inor ateratzera, ba hori, zer esango du Costak, Raimundo Silvaren erdia bakarrik agertzen dela ikustean, beharbada Benvindo, gizon batek oso osorik joan behar du deitzen duten tokira, ezin desenkusa daiteke honela, Hemen dago naizenaren parte hau, gainerakoa bidean atze... Txirrinak hots egiten segitzen zuen, Costa hasi da kezkatzen, Hau isiltasuna, etxe honetakoa, azkenik iratzarririk dagoen zuzentzailearen parteak lortu du ahots marrantatuaz oihu egitea, Banoa, eta orduantxe bai, orduantxe lo dagoen parteak uzten du higi dezaten, gogorik gabe.
|
|
|
Diabetesa duten pertsonen bizi kalitatean hezkuntza diabetologikoa hobetzearen onurak oso onak izan dira. Gaur egun, ordea, diabetesa duten
|
pertsonen
erdiek ez dute inolako hezkuntza diabetologikorik jaso, eta erizainak ez du nahi lukeen paper guztia, ospitaleetatik eta osasun zentroetatik haratago. Eskola Erizainaren Estatuko Plataforma Baina diabetearen hezkuntza diabetea duen pertsonaren bizitza osoan laguntzen duen prozesua bada ere, erizaintzak oraindik ere funtsezko papera hartzen badu, haurtzaroa da hori.
|
|
2020
|
|
|
" Martxoaren 7 eta 8ko asteburuan, dagoeneko arazoa larria zela jakin arren, agintarien aholkuak ez zituen jarraitu jendeak. Inguruotako eski pista denak beteta zeuden, eta
|
pertsonen
erdiak kanpotarrak ziren, Lonbardiatik etorritakoak gehienak".
|
|
2021
|
|
|
kalkulatzen da munduko pertsona guztien %9, 9k desnutrizioa jasan zutela iaz, eta %8, 4k, berriz, 2019an. Elikatu gabeko
|
pertsonen
erdiak baino gehiago (418 milioi) Asian bizi dira; heren bat baino gehiago (282 milioi) Afrikan; eta proportzio txikiagoa (60 milioi) Latinoamerikan eta Karibean. Baina gosearen hazkunde handiena Afrikan gertatu zen, non desnutrizioaren prebalentzia zenbatetsia (populazioaren %21) beste edozein eskualdetakoa baino bi aldiz handiagoa baita.
|
|
|
Ospitaleratutako
|
pertsonen
erdiek 45 urte baino gutxiago dituzte
|
|
2022
|
|
|
Espainiako Droga Menpekotasunaren aurkako Laguntza Fundazioaren arabera, estatuko 15 eta 29 urte bitarteko bi milioi gaztek (%30) buruko arazoak izan dituzte azken urtean. Osasun Sistema Nazionalaren Osasun Mentaleko Estrategiak dio tratamendua behar duten
|
pertsonen
erdiek baino gehiagok ez dutela jasotzen, eta ehuneko esanguratsu batek ez duela egokia jasotzen.
|
|
|
“Soldatapeko lanera itzuli naiz” esan genezake eszedentzia bukatutakoan; “lan batzuk bukatu eta orain beste batzuekin ari naiz”; etxekoandrea lanbideen zerrendan sartu eta “nire amona zaintzailea eta etxekoandrea zen” idatzi lanbideen zerrendan; “nire amak etxean egiten du lan” esan ozenki. Andoni Egañak lanaldi erdia erabili daitekeela dio, baina ez
|
pertsona
erdia, pertsonekin lanean ari denak ez lukeelako inoiz pertsona erdi ikusi behar parean. Hizkuntzak errealitatea sortzen du.
|
|
|
“Soldatapeko lanera itzuli naiz” esan genezake eszedentzia bukatutakoan; “lan batzuk bukatu eta orain beste batzuekin ari naiz”; etxekoandrea lanbideen zerrendan sartu eta “nire amona zaintzailea eta etxekoandrea zen” idatzi lanbideen zerrendan; “nire amak etxean egiten du lan” esan ozenki. Andoni Egañak lanaldi erdia erabili daitekeela dio, baina ez pertsona erdia, pertsonekin lanean ari denak ez lukeelako inoiz
|
pertsona
erdi ikusi behar parean. Hizkuntzak errealitatea sortzen du.
|
|
2023
|
|
|
Barizeen aurrekari familiarrak: haiek garatzen dituzten
|
pertsonen
erdiek dute senideren bat kaltetua. Adinean aurrera egitea:
|
|
|
Bi sonbrillen artean, ur txorrotada batek blai eginda utzi ninduen, eta baita instrumentuak ere. Horrek oso urduri jartzen ninduen arren, aurrera begiratzen nuen bakoitzean, ehunka
|
persona
erdi biluzi txaloka ikusten nituen paisaia eder hartan, eta pentsatzen nuen; hau bai polita. Zoroa eta polita.
|
|
|
Oraindik lanik gabe zegoela, goiz batez Parisko Errepublika plazan laborari multzo baten inguruan borobil gero eta zabalago bat sortu zen. Lepoa luzatuz egin zuen itzulia, erdigunean zer zegoen asmatu beharrez, baina beti zeuden besteak baino buru bat luzeagoko
|
pertsonak
erdian, bista tapatzeko, eta horregatik zulatu zuen –" barkatu" eta" barkatu" – jende hesia, batzuei eta besteei galdetu ondoan ea zer gertatzen zen," ez dut ideia izpirik"," uste dut ikuskizun bat dagoela"," ez, laborariak dira protestan"," merkatu bat da, ez da manifestazio bat" erantzun kontrajarri eta lausoek epizentrora bu...
|
|
|
Mataza desegin:
|
pertsonak
erdian izango dituen sistema bat.
|
|
|
Mataza desegin:
|
pertsonak
erdian izango dituen sistema bat.
|