|
2001
|
|
|
Eskuindarrak ere badira euskararen aldekoak —lehen orain baino gehiago, egia esan— eta euskararen kontra daudela egia izanik ere, onartezina da gaur egun jarrera hori. Bai ikuspuntu politikotik,
|
pertsonaren
eskubideak urratzen direlako, bai kulturaletik, ondare kulturalaren kontrako erasorik onartu ez daitekeelako, eta baita soziologikotik ere, euskararen kontrako diskurtso tinkoari ezin zaiolako jendaurrean eutsi. Beraz, derrigorrezkoa da, neke arrastorik gabe, UPNren eraso horri aurre egitea, eta ez besoak gurutzatuta gelditzea.
|
|
2002
|
|
|
Salbuespen bat, halaz ere: dibortzio legerik ez zela, ezkontzeko aukerarik ez zuelako izatezko bikotekide gisa bizi izan zen
|
pertsonaren
eskubidea.
|
|
2004
|
|
|
Nor hori, esan dezagun, gizatalde jakin baten mintzaira duen norbait dela, talderik gabeko gizakirik ez dagoelako. Horrexegatik,
|
pertsonaren
eskubideek, gai honetan, talde eskubidean dute sorburu eta izateko arrazoi. Egia esan, ez da sinestekoa auzi honetan ditugun uste ustelen metaketa.
|
|
2005
|
|
|
Ondasun higiezinen gaineko jabaria eta bestelako eskubide errealak adierazi, eskualdatu, kargatu, aldarazi edo azkentzen dituzten tituluen inskripzioa zein idatzoharra egiteko, aurretiaz eginda egon behar da egintza horiek burutu dituen
|
pertsonaren
eskubideari buruzko inskripzioa zein idatzoharra, pertsona horrek zuzenean nahiz inoren bitartez burutu dituenean egintzok.
|
|
|
Idatzoharrean jasotako ondasun higiezin nahiz eskubide errealak besterendu edo kargatu ahal dira, baina idatzoharra lortu duen
|
pertsonaren
eskubideari kalterik egin gabe.
|
|
2006
|
|
|
Hiru dira baldintza horiek: egiazkotasuna, leialtasuna eta
|
pertsonaren
eskubideen duintasunari zor zaion begirunea (Uría eta Menéndez, 1999: 246).
|
|
2008
|
|
|
Haien ustetan, Espainiako Estatuaren «demokrazia gabeziaren» isla dira bi alderdion aurkako neurriak. «Milaka
|
pertsonaren
eskubide zibil eta politikoak urratu egin dituzte berriro ere».
|
|
2010
|
|
|
b) Agintari eskudunak, halakoak izan daitezkeela epaiketa, administrazio edo legegintza arlokoak, edo estatuko lege sistemak ezarritako agintari eskudunetatik beste edonork, erabakitzea errekurtsoa jartzen duen
|
pertsonaren
eskubideen gainean, eta errekurtso judizialaren aukerak garatzea;
|
|
|
– Estatu alderdiek ziurtatuko dute gaitasun juridikoa egikaritzearen inguruko neurri guztietan babes egokia eta eragingarria eskaintzea, abusuak saihesteko, giza eskubideen nazioarteko zuzenbidearekin bat etorriz.Babes horiek ziurtatuko dute gaitasun juridikoa egikaritzearen inguruko neurriek
|
pertsonaren
eskubideak, borondatea eta lehentasunak errespetatzea, neurri horiek interes gatazka eta bidegabeko eraginetatik aske izatea, pertsonaren inguruabarrekiko proportzionalak eta inguruabar horietara egokitutakoak izatea, ahalik eperik laburrenean aplikatzea eta aldizkako azterketen mende izatea, azterketok gauzatu dituela agintari edo organo judizial eskudun, independente eta inpartzialak.Babes hori...
|
|
2011
|
|
|
Argi dago eskubideak eta betebeharrak izaki arrazoidunek dituztela, horiek bakarrik baitira bere ekintzen jabe eta erantzule. Izaki arrazoidun eta askeari pertsona deitzen diogu.Erabat zentzugabea da zezenketa eta entzierroen kontrako protestak egitea eta
|
pertsonaren
eskubideak defendatzeko gai ez izatea. Iruñeko kaleetan zezenen eskubideak aldarrikatzen diren honetan, Antsoainen abortatzeko zentro bat irekitzear dago.
|
|
|
Hasiera hasieratik, beraz, legeztatzea izan da mugimenduak izan duen lan ildo nagusia: «Hamarka mila
|
pertsonaren
eskubideak jokoan daudelako, bai hauteskundeetan, bai jardunbide politikorako askatasuna jorratzerakoan».Hori horrela, legez kanporatzearen ondorioz izan diren epaiketa politikoen aurkako lana ere egin du Eleak ek, hasieratik: Euskal Herria libre eta legala eta Euskal Gazteria libre eta legala lelopean antolatu dituen mobilizazioak horren ispilu izan dira.Tokian tokiko mobilizazio dinamikari ere heldu dio Eleak ek, hitzaldiak, batzar irekiak, elkarretaratzeak edota manifestazioak deituta.
|
|
|
Tutoreak ezin du transakziorik egin bere zaintzapeko
|
pertsonaren
eskubideekin, kode honetan agindutako moduan egiten ez badu.
|
|
2012
|
|
|
Horretaz gain, gaur egun, publizitatean agertzen diren irudiek eta jokaerek Konstituzioaren balioak eta
|
pertsonaren
eskubideak urratzen dituzten zehazteko, batez besteko kontsumitzaileak edo hartzaileak, normal informatua, zorrotza eta adi dagoenak egin dezakeen interpretazioa hartzen da aintzat. Hau da, ezin da aintzat hartu hainbat elkartek edo hainbat kolektibok egiten duten interpretazioa iragarki bati buruz, zeren interpretazio hori erabat subjektiboa izateaz gain, ez bat batez besteko hartzaileak egingo lukeenarekin108 Beraz, batez besteko kontsumitzaileak argi duenean jasotako irudiak edo mezuak erabat irrealak edo gezurrezkoak direla, irudi edo iragarki horiek ezin dira Konstituzioan jasotako eskubide eta balioen aurkako mezutzat hartu109.
|
|
|
Lehiaketa Desleialaren Legeak hori lortu du publizitate ez zilegia jokaera desleialtzat izendatzearekin eta Konstituzioan babestutako pertsonaren duintasunaren edo
|
pertsonaren
eskubide eta balioen kontrako kategoria bezala sailkatzearekin (Publizitatearen Lege Orokorra 3.a artikulua). Beraz publizitate ez zilegia merkataritzako jokaera desleiala izan daiteke, prestazioen eredu ekonomikoarekin bat etorri arren, adierazpen askatasuna edo Informazio Zuzenbideak babesten dituen eskubideak urratuz gero (Tato, Fernández eta Herrera, 2010:
|
|
2013
|
|
|
Ixilpeko itunen bat zegon frankisten eta gotzainen buruen artean, Arizmendik esaten duen bezala? Ala
|
pertsonaren
eskubideak agintariari komeni zaionean defenditu behar dira bakarrik?
|
|
2014
|
|
|
Sakabanaketa salatzea giza eskubideak aldarrikatzea dela adierazi dute. Eta edozein
|
pertsonaren
eskubideak eskatzea, legezkoa ez ezik, herritarren betebeharra ere badela. Hortaz, debekatzeko saioak mahai gainean dauden arren, seguru daude ekitaldia egin egingo dela.
|
|
|
Aro Modernoan,
|
pertsonaren
eskubideak eta betebeharrak kide zen estamentuaren araberakoak ziren. Baina, zer nolako taldeak osatuko zituzten elkarri laguntzeko eta beraien beharrak asetzeko?
|
|
2015
|
|
|
Ez dago paradigma nagusirik, eta denak erabil daitezkeenez, zatiketa eta heterogeneotasuna ondorioztatzen dira. Interes kolektiboekiko eta politikarekiko desinteresa eta mesfidantza handitzen dira, eta norberaren interesei eta
|
pertsonaren
eskubideei ematen zaie, aldiz, lehentasuna: aisialdia eta identitate kolektibo txikiak bilatzen dira.
|
|
|
Hori da, ordea, gure eskoletako historia liburuetaraino lerratu den estereotipoetako bat. Gauza bera esan genezake arrazoimenaren eta
|
pertsonaren
eskubide eta askatasunaren aldeko aldarriei erreparatuko bagenie; aski argi dago non ikusiko lituzkeen Ilustrazioko historiografiak aldarri horiek eta non teologiaren irrazionaltasun, aurreiritzi eta sineskeria. Ez zuen besterik egingo Jules Michelet ek (1855:
|
|
|
Aldaia, 53 urtekoa eta hiru seme alaben aita, garraio eta banaketa sektoreko hiru enpresa txikiren jabea zen. ELAren Nazio Batzordeak gogor gaitzetsi zuen"
|
pertsonaren
eskubide oinarrizkoenak birrindu eta gizartearen jardunbidea eragozten" zuen ekintza hura; enpresaburuaren berehalako askapena exijitzeaz gain, Nazio Batzordeak nabarmendu zuen ETAren ekintzak ETA berak aldarrikatzen zituen helburuetarako traba baino ez zirela," Euskal Herriarentzako burujabetasuna eta justizia soziala ahalbidetuko dituzten kondizioak borondatezko atxikimenduaren eta gi...
|
|
2017
|
|
|
horretan eta horren bidez eskaintzen dio gizarteak justizia, aldi berean haren beste beharrizanei ere erantzunez. Bestalde, eta biktimaren bigarren mailako biktimizazioaren inguruan, ezin uka daiteke zigor prozesuak, orain arte, biktima nahiko ahaztuta izan duela ustez delitugilea den
|
pertsonaren
eskubideetan indar gehiago eginez. Horren harira, autore batzuek BEri, ixilbidez bada ere, beste helburu bat egozten diote37:
|
|
2018
|
|
|
Austrian, esate baterako, hirietako etxe berrien eraikuntza planifikatu egiten da populazioaren hazkundearen kalkuluen arabera, eta salerosketa libreko etxeak etxebizitza parke osoaren ehuneko txiki bat besterik ez dira. Etxebizitza bat izatea
|
pertsonaren
eskubidea denez, administrazioak ziurtatu egiten du etxebizitza publikoen parke bat, hura eskatzen duten pertsona ororentzat.
|
|
2021
|
|
|
Perpausak modu batera edo bestera ulertzeko testuinguruak duen eragina mota desberdinetakoa izan daiteke. Dirua lortuz gero, autoa erosiko nuke perpausean, esate baterako, aditz nagusiaren moduak argitzen du mendekoak baldintza adierazten duela, ez denbora; Atzerritarrak ere pertsona direnez gero,
|
pertsonaren
eskubide ororen jabe dira perpausean, mendeko predikatuaren aspektu lexikoak argitzen digu perpaus horrek azalpena adierazten duela —pertsona dira predikatuak ezin baitu, egoera iraunkorra adierazten duenez, denborazko perpausik eratu—; Hain ahul ikusi genuenean, medikuarenera eraman genuen perpauseko hain maila hitzak neurrian jartzen du perpausaren indarra eta ‘noiz’ eraman ...
|
|
|
Testuinguruak bakarrik, ez forma hutsak, azal dezake zein den hiztunak eman nahi dion esanahia: Txori horrek kantatuz gero, hiru egun barru euria egiten du beti (denbora); Egia entzun nahi duzunez gero, egia esango dizut (kausa); Dirua lortuz gero, autoa erosiko nuke (baldintza); Atzerritarrak ere pertsona direnez gero,
|
pertsonaren
eskubide ororen jabe dira (azalpena), eta abar. Beraz, forma hutsean geratuko bagina nekez izango ginateke gai mendeko perpausen azalpena eta haien arteko bereizketak modu egokian emateko.
|
|
2022
|
|
|
Ez dut haren iraganean erreparatu nahi, gaia Antonio Guterres NBEko idazkari nagusiak argi utzi duela uste baitut hitz hauekin: nortasun juridikoa ez da pribilegio bat,
|
pertsonaren
eskubide bat baizik. Beraz, argi dago Espainiako Gobernuak Asier Guridiri nortasun juridikoa emateari uko egitea mendeku bat besterik ez dela, haren bikotekideari eta 13 urteko semeari zuzenean eragiten diena, eta uste dut hori egitea haur batekin, aitaren iraganagatik, ankerra eta koldarra dela.
|
|
2023
|
|
|
Ixabel Jauregi Parrokiko kideak, berriz, Marea Urdinako Inma Urteagaren izenean hitz egin zuen, eta hark gogoratu zuen desgaitasuna duten edozein
|
pertsonaren
eskubide urraketak salatzeko lan egiten duela elkarteak.
|