2009
|
|
Ez dugu zalantzarik euskararik ez dakiten milaka gurasok erakutsi duten euskararekiko begiruneari eta atxikimenduari esker egin ahal izan dela bide hori, eta hizkuntza pluraltasunaren aldekoa den
|
pertsona
orok aitortu eta txalotu egin luke guraso horiek egin duten ahalegina (beraiek ezagutzen ez duten hizkuntzan partez edo osorik euren seme alabak eskolatzeko ahalegina) eta erakutsi duten euskararekiko (eta, azken batean, euskal hiztunenganako) elkartasuna, hori bai baita hizkuntzen bizikidetzaren eta gizarte elkarbizitzaren mesedean egindako ekarpena.
|
2011
|
|
Nahiko nahaste borrasteren ondoren, egoera politiko soziala baretu nahian, Robespierrek diktadura ezarri eta Errepublikaren aldekoa ez zen
|
pertsona
oro gillotinaz hiltzea agindu zuen, 50.000 lagun inguru. Lekutan gelditu ziren gizakiaren eta herritarraren eskubideak!
|
2012
|
|
Aldakuntza horiek, plano edo esparru guztietan ez dira modu sinkronikoan gertatzen. Horregatik, gizarte ikuspegitik, itsasaldeko Euskal Herrian, Bizkaian, Gipuzkoan eta Lapurdin bizi zen antolakuntzak, hainbat elementu aurrerazale zituen, hala nola kaparetasun unibertsalaren egoera, guztiak zirela aitor semeak edo nobleak, eta, horren eraginez, jaiotze unean behintzat
|
pertsona
oro, jaiotzak norbanakoaren egoera erabat zehazten ez zuela argi eta garbi onartuta baitzegoen, askea izatea, eta beraz pertsonek eskubide batzuen jabe zirela foru bildumetan ageri zen jadanik. Europako beste herrialde batzuetan ere, bereziki kostaldean horrelako ustea eta egoera hainbat hirigune eta bere inguruetan onarturik zegoen:
|
2022
|
|
Kriminalak ihes egitea lortu zuen. Hari ezkutalekua, babesa edo laguntza ematen dion, edota non dagoen jakinik, berrogeita zortzi orduko epean Kommandanturrari jakinarazten ez dion
|
pertsona
orori asasinoaren zigor berbera ezarriko zaio, hau da, berehalaxe fusilatua izango da.
|
|
Txirotasun maila handia duten herrialdeek oso behar desberdinak izan ditzakete. Adibidez, auto pribatua baino, garraio kolektiboa hobetzea lukete, edota elektrizitate garbia sortu baino, elektrizitatea
|
pertsona
ororengana iritsaraztea.
|
2023
|
|
umiltasuna, errespetua, esfortzua, enpatia, konfiantza eta maitasuna zentzurik zabalenean, adibidez. Balio horien heziketa funtsezkoa da
|
pertsona
ororentzat, bere ongizatea sendotzeko eta gizarte osasuntsu eta zibiko bat eraikitzeko. Estrintsekoak, aldiz, denborarekin aldatzen joaten dira eta unean uneko egoera soziokulturalei erantzuten diete.
|
|
Inguruak
|
pertsona
ororengan du eragina. Testuinguru sozialak gaitasun handia du subjektua definitzeko.
|
|
Garunarekin batera emozioak doaz, ez dira bi ente independente, interdependente baizik. Beraz, psikoemozionalki garatzeko premia horrek bilatzen dituen kanpo estimuluetatik eraikitzen ditu
|
pertsona
orok nerabezaroan bere jarrerak, jokabideak, osasun mentala, balioak, autoestimua eta identitatea.
|
|
Azkenik, arreta handia jarri behar diogu haurtzarotik eskain  tzen dugun hezkuntzari. Alde batetik, kontuan izan behar dugu zein garrantzitsua den
|
pertsona
ororen hezkuntzan etapa bakoitzerako egokiak diren esperientzia positiboak eta negatiboak ezagutzea eta integratzea, arau, muga eta jokabide ondorio argiak izatea eta diziplinaren kultura eta gauzak lortzeko ahaleginaren premia barneratzea. Interesgarria da ahaleginaren garrantzia azpimarratzea, helburua bera baino gehiago.
|
|
Ez soilik hori, ez zaie espaziorik gelditzen horren beharrezkoa duten naturarekiko harremanentzat, gure emozioak kudeatzen ikasteko, enpatia eta espresio gaitasuna lantzeko ahoz zein idatziz, jolas librean jarduteko, kirola egiteko, lo ondo egiteko, gure buruarekin harremana edukitzeko zein artea eta sormenerako, kontuan hartzen badugu nerabeek eskolara joan eta 8 ordu lo egin behar dutela eta baita jan ere. Zer esanik ez du, alderdi horiek guztiek murrizteak eta telefonoarengatik ordezka  tzeak dakartzan ondorio lazgarriak
|
pertsona
ororengan, baina batik bat garapen prozesu anitzetan dagoen nerabe batentzat, izan ere, zutabe horiek ahalik eta sendoen eraiki beharrean dago.
|
|
Gure ume eta nerabeek ez dute beharrik horrelako gailu bat erabiltzeko eta bere erabilera goiztar eta desegokiaren ondorio lazgarriak bizitzeko; ez eta beraien buruak sare sozialek bultzatu ohi duten nartzisismoaren eta balio zein autoestimu eta identitate desitxuraketa horretan barrena joatekoa. Guztiz kontrakoa, beraien arteko eta inguruarekiko benetako harremanak eta gorabehera naturalak, positiboak zein negatiboak, ahalik eta aberasgarrien izatea behar du
|
pertsona
orok, batez ere adin tarte horretan. Eta paradoxikoki, tresna horren erabilera sutsuak horretatik urruntzen ditu, sare sozial horiek asozial bihurtzen dira, benetako harreman humano horietatik urruntzen ditu, apurka apurka isolatzen laguntzen die, gure emozioak anestesiatuz eta ondorio lazgarriak dituen bakardade sentimendu horretan murgiltzen lagunduz.
|