|
2008
|
|
|
Horri dagokionez,
|
oso
zabalduta dago hizkuntzaren transmisio prozesuan amaren pisua aitarena baino handiagoa delako ideia, baina agerikoa badirudi ere, gutxitan aztertzen dira baieztapen hori berrestea ahalbidetuko duten datuak. Informazio gabezia hori arintzen saiatzeko, taula bat egin dugu hizkuntza gaitasun desberdina duten bikotekideen seme alaben lehen hizkuntza aztertzeko behar diren estatistika datuekin (6 taula).
|
|
|
Hori dela-eta, gero eta estatu gehiago ari dira bultzatzen ingelesaren irakaskuntza bigarren hizkuntza moduan lehen hezkuntzatik unibertsitatera bitartean (Crystal, 2004). Dena den, Quebeceko ingeles hiztunen kasuak argi adierazten duen moduan, nahiz eta hizkuntza komunitate batek prestigio asko duen eta nazioan eta nazioartean
|
oso
zabalduta dagoen hizkuntza bat hitz egin, eskualdean bizindarra gal dezake demografikoki, instituzionalki eta estatus legalari dagokionez (Bourhis, 2001b; Bourhis eta Lepicq, 2004).
|
|
2012
|
|
|
Euskararen egoera historikoki
|
oso
zabalduta dago Barakaldon euskara XX. mende hasierako immigrazio tasa altuaren eraginez galdu zela, baina hori ez da guztiz horrela. historiari begirada bat ematen badiogu, konturatuko gara XIX. mende bukaeran antzinako Foru Sistema porrot egiteko zorian zegoenean, euskal herrian euskara ez zela sozialki estimatua; horregatik, burgesiak (Bizkaikoa batez ere) euskara baztertu zuen, gaztelaniari le... Garai hartan, erregimen zaharrak bizirik zirauen esparruetan mantentzen zen osasuntsu euskara, baina modernizazioaren ondorioz, baserritik kalera zihoan jendeak gaztelania hartu zuen harreman hizkuntzatzat.
|
|
|
Badirudi adinean gora egin ahala erabileran behera egiten dugula. Nerabezaroan erdara erabiltzen hasteko joera
|
oso
zabaldua dago eta beherakadarik handiena haurren eta gazteen datuak konparatuz nabari dena da. Gainontzeko adin aldaketetan ere murrizketa ikus daiteke, baina lehengo bien artekoari garrantzia berezia eman litzaiokeela uste dugu.
|
|
2014
|
|
|
Euskararen gaiaren erdigunean gazteak jarri izan dira sarri; baina haiei bertan kokatzeko aukerarik eman gabe, helduagoen ikuspegi batetik landu delarik. Eta helduen esperientzian oinarrituta euskararen erabilera gazteen artean murritzagoa denaren ideia
|
oso
zabaldua dago.
|
|
2017
|
|
|
Pentsamolde hau gazteen artean ere
|
oso
zabaldurik dago, nahiz eta gazte hauek euskara murgiltze programen bidez ikasi duten, eta hortaz, elebiduntze prozesua haurtzaroan izan duten. Euren artean ere zabaldurik dago ama hizkuntzaren faktorea euren burua ‘euskaldun zahar’ ez definitzeko, ez baitute hau familian ikasi.
|
|
2019
|
|
|
Egoera hori oso nabarmena da munduko hizkuntza indigena askotako hiztunengan, baina baita Europako herrialdeetan ere, gutxiengoen hizkuntzak estatuen asimilazio politikapean daudenean. Gainera, hizkuntzen inguruko jarrerek hiztunen ingurukoak ere islatzen dituztenez,
|
oso
zabalduta daude hizkuntzen mailakatzean behe aldean geratzen diren hiztunekiko jarrera negatiboak (Joly & Uranga, 2010: 211).
|
|
2021
|
|
|
Izan ere, baldintza objektibo batzuk daude, batik bat, euskararen ezagutza gero eta handiagoa 16 urtekoen artean eta sail elebidunetatik ateratzen diren ikasleen kopuruen gorakada, baita ere hizkuntza zein kultura propioekiko atxikimendua eta Iparraldeko unibertsitate eskaintza garatzeko borondatea. Nahikeri hori
|
oso
zabaldua dago, bai erakunde publikoek bai gizarte zibil antolatuko eragileek begi onez ikusten baitute. Edozein kasutan, potentzialitate horiek gauzatu daitezen, ezinbestekoa dirudi, batetik, irakasleak euskaraz trebatzea, eta, bestetik, mugaz gaindiko lankidetza garatzea.
|
|
|
Esperientzia murriztaile horiek,
|
oso
zabalduta daude munduan, eta horren ondorioz dator hizkuntza ondarearen galera. Gogoeta horretan sakontzeko asmoz eta nazioarteko ezagutza gureganatzeko bildu genituen Katedraren argitalpen batean (Idiazabal eta Perez Caurel, 2019) munduko hainbat adituren ekarpen.
|
|
2022
|
|
|
Beste dokumentu batzuek lantokian egindako hizkuntza praktika espezifikoen eta azken hamarkadan izandako bilakaeraren argazkia egiten dute (GQ; ISQ 2020, OQLF 2017, 2019a, 2021b). Dokumentu berrienean, frantsesaren erabilera
|
oso
zabaldua dagoen arren eta egoera egonkorra den arren, aldaketa nabarmenak daude, alde batetik, lantokiko hizkuntza praktiketan probintziako eremu soziogeografikoen, lan egoeren, enpresaren tamainaren eta enpresa pribatuak edo publikoak izatearen arabera, bai eta, beste alde batetik, langileen artean ere, hizkuntza talde bateko kide izatearen eta profil soziodemografikoaren (adina eta ikasketa mai... OQLF erakundeak ingelesa gehien erabiltzen duten lau azpitalde hauek identifikatzen ditu:
|
|
2023
|
|
|
Gure gizartean
|
oso
zabaldua dagoen gaitz bat dugu: lehenago ustez bizitakoen nostalgia moduko bat da, joandako garaiak beti hobeak izan zirela ziurtatzen duen korrontea.
|
|
|
Gizartean
|
oso
zabaldua dagoen beste gaitz multzo bat ere badago: dena ondo doala diotenen gaitza, behin ondo atera zena beti ondo aterako dela baieztatzen dutenena, zerbait lortzeko mugitzea beharrezkoa ez dela uste dutenena.
|