|
2000
|
|
|
Araiako saioa, puntuazioari begiratuz gero behintzat, apur bat motelagoa gertatu zen eta Andere Arriolabengoak baino ez zuen hurrengo kanporaketarako txartela lortu. Azkenik, Izarrako saioan, hiruetan
|
onenean
, Juan Mari Juaristik, Beitto Martinezek, Irati Andak eta Manex Agirrek egin zuten aurrera.
|
|
|
Noiz besteen aurka mintzatuko zai arpegira botatzeko", eta ustezko koldarkeriak alde batera utzita, Mitxelenak" zenbait aldiz auzi esarrea baretu zuan", baina! "
|
onenean
illunpea ez zuan gehiegi argitu. Tarteka mindu ere egin zituan baten batzuk".
|
|
|
hemen agertzen da nabarmenen egunkari abertzaleen eta erregionalista edomadrildarren arteko aldea. Bigarren multzoarentzat (hemendik SUD OUEST kanpoanutzirik) Euskal Herria Hegoaldeko lau lurraldeek osatzen dute, kasurik
|
onenean
ere.Lurralde penintsularrei emandako espazioa Euskal Herriari emandakoaren %93tikgora baitago guztietan, leku gutxi eginez bai Iparraldeari (ikusi dugun legez) baiEuskal Herria bere osotasunean hartzen duen ikuspegiari ere. Egunkari abertzaleetan, ordea, Hegoaldeak ez du agortzen Euskal Herriko errealitatea, baina bistan da aldenabarmenak daudela beren artean.
|
|
|
...edo enpresa motak bereiz daitezke, beraz.Alde batetik, Estatu edo nazioarteko merkatuetarako diharduten enpresa talde estatalak, Prisa, Telefonica, Hachette edo Vivendi/ Canal Plus bezalakoak, zeinentzat EuskalHerria (hobeto esanda, Hego Euskal Herria Espainiar Estatuan eta Ipar Euskal HerriaFrantziarrean) Estatu edo nazioarte mailako estrategia nagusietara makurtutakoerrealitate bat den, kasurik
|
onenean
. Talde hauek Euskal Herrian duten presentzia, Estatu mailako komunikabideen bitartekoa da bereziki.
|
|
|
Eta hegoaldeko euskaldunek ere, ba ote dakigu benetan zer egin nahi dugun geurehizkuntzarekin? Etxean, eskolan, lagunen artean eta, kasurik
|
onenean
, kalean ereeuskara erabiltzeko prest gaude; baina guretariko zenbatek irakurtzen du eguneroEgunkaria. Zenbatek jatetxeari edo dendari edota enpresari izena euskaraz ezartzen. Zein jatetxetan eskaintzen digute karta euskaraz?
|
|
|
Sega larreak dira haran hondoko beste elementu garrantzitsu batzuk. Lurzoru sakonetan garatzen diren larre horiek urtean bi aldiz moztu ohi dira, eta kasurik
|
onenean
, hiru aldiz. Askotan, sega eta larratzea konbinatzen dira; abereek larratzen dituzten heinean, beren hondakinekin ongarriztatzen dituzte larreak.
|
|
|
Onik
|
onenean
iritsi ote zitzaidan larrialdia. Ikasturtea hasi orduko, zakarren fardel bat bihurtu zitzaidan eskola.
|
|
|
Ez zuten gugan itxaropen handirik. Bazen han zestoar gazte bat, sasoirik
|
onenean
zegoen mutila... Indartsu zegoela zirudien arren, egun batetik bestera hil zen.
|
|
|
" Edan duzu", esan zion aitatxiri: galde doinu batez, erreprotxe apur bat eztituaz, menturaz Xan han zelako; aitatxik hatz birekin xortaño bat baizik ez zuela edan adierazi zuen; amatxik isilik, buruari eraginez egin zion errieta; alabaina, ez zegoen aitatxi bere onik
|
onenean
; berriz ere zuri antxa, berriz ere flakezak hartuta zegoen; amatxik Xani: " jar zaitez sofan".
|
|
2001
|
|
|
Hor askoz zailagoa da jakitea nor den ezkertiarra eta nor ez. Batez ere herritar aliantzak bilatzen dira kontuan hartuta ezkerra ez dagoela gaur egun bere mementorik
|
onenean
. Beste alde batetik, mugimendu sozial guztiak ezin dira ezkertiartasunean sartu eta Euskal Herrian, gainera, kristautasunaren eraginez edo kristau demokraziaren eraginez, hainbat pertsona mugimenduetan ari da lanean ezkertiartzat jo ezin direnak, nahiz eta ezkerraren balio klasikoari, elkartasunari, eutsi.
|
|
|
Eta gisa berean, gogo biziz igurikatzen dute ere Korrikaren azken eguna bertako karriketan errezibitzea. Edonola ere, diruak diru eta sosak sos,
|
onenean
eta azkarrenean, euskaltegi berria ez da 2.002 ikasturtera arte zabalduko.
|
|
|
Ni fu, ni fa. PPren erasoaldiaren beha, aldeko korner batzuren xerka edo kasurik
|
onenean
ugazaba berriak eskainitako balizko penaltiren baten zain egon da. Paktu antiterroristaren beroan epel.
|
|
|
Hinduen ustez mundu honek eskain dezakeen guztia topa daiteke hiri honetan. Eta arrazoi dute, baina zentzurik
|
onenean
zein txarrenean. Ibai bazterretako kale bizi eta koloretsuetan sarnaz gaixotutako haurrak, miseriaren irudi gordinena grabatu baitigu buruan.
|
|
|
Arafati gertatzen ari zaiona da horren adibiderik esanguratsuenetakoa: bera ahul dago eta Hamas, aldiz, posiziorik
|
onenean
. Mugimendu islamistak nazioarte mailako komunitate islamiarra eratzeko saioan ari dira, eta hori, neurri batean, elkarren artean koordinatzen diren taldeen artean eratzen ari da.
|
|
|
Testuingurua ulertzeko berezko ezintasunak programa horiek zamatu egiten ditu; areago, onen
|
onenean
, adingabekoan gurasoek ezarri nahi duten arduraren laguntzaile ordezkari ez, inondik ere bihurtzen ditu.
|
|
|
Nik Neptunon, hiriko jatetxe
|
onenean
!
|
|
|
irudituko zaio beste bati. M gisako debatea,
|
onenean
ere, ikas prozesuan dago oraindik, eta, beraz, ondugabea dugula esango du norbaitek; beste batek, ordea, SH tankerako debatearidagokionez, iritsi nahi ditugun emaitzen mailara heldua dela botako du. Gaitzaketa akatsak batean eta bestean ditugu, seguruenik.
|
|
|
Nahiz eta nire kasuan beharbada horrelako zerbait aldez aurretik ere asma zitekeen, antzeko bukaeraren bat. Eta,
|
onenean
, errua nirea izan zen, begi bistakoa zena onartu nahi ez izateagatik. Izan ere, gure osabak esan ohi duen gisan, ikusten dutenak dira itsu okerrenak.
|
|
|
–Edo ni,
|
onenean
, uste dudana baino mozoloagoa ote?
|
|
|
–Bale, bale –erantzun du Tasiok bareago, laguna haserretzen ari dela nabarituz–, ez diat meriturik kentzen. Esan nahi nian bakarra hori zuan, zera, ez nagoela nire sasoi
|
onenean
.
|
|
|
Nahiz eta,
|
onenean
, egia ez den izango irudikatzen dudan bezain tristea. Ez.
|
|
|
Beste txiste bat. Aurreko bera
|
onenean
. Inork ez du barrerik egin baina.
|
|
|
Gogor estutuz. Gizajo haren antzera
|
onenean
, eskutatik erremedio gabe ihesi doakigun bizitzari heldu nahian.
|
|
|
Edo opari baterako, pentsatu du Tasiok baita ere. Bere neskari oparitu nahi zion, ezkontzeko eta guzti
|
onenean
, baina emozionatu, mozkortu eta kras, game over.
|
|
|
Bi andrek lurrean erdi eserita eusten zioten gizon mehar, arlote itxurako bati. Hirurogei bat urte izango zituela iruditu zait, nahiz eta
|
onenean
gazteagoa izan. Oso zaharkitua zegoen gizajoa izan ere.
|
|
|
Frantziatik etortzen den oihal saltzaileari erosi dizkio telak, eta dendaren atze aldeko gelan eduki ditu emazte eta lau alabak, bost hilabetez, umearentzat faldoi josten eta brodatzen, beste zereginik gabe. Eta hori guztia gutxi balitz bezala, duela hiru hilabete hartu zuen gela hiriko klinikarik
|
onenean
ere, aitona Domingok garaiz nahi izaten baititu eduki gauzak prest, pronto eta puntu puntuan.
|
|
|
" Itzuli det, dio hemengo zerrendan ageri den Gregorio Arruek? gure Probinziako euskerara, albait nekazari jendeak erraz adi lezakean erarik
|
onenean
, nere erritar maite euskaldun uts edo gaztelaniarik eztakitenak, Bizkaian ainbeste on egin duen liburu au gabe luzaroago egon ez ditezen".
|
|
|
Ezin izan daiteke, ordea, oraingoz, ikas eta irakasbide nagusi. Nahitaezko genuke horretarako ikasle irakaslerik gehienak euskaldun euskaldunduak izan litezen, ez
|
onenean
ere euskalduntzen ari direnak.
|
|
|
Erakutsia zuen, besteak beste, bere Artearen bitartez, ezina egin zitekeela eta, aurrerago joaz, egiaztatzen saiatua zen euskarak ez ziola hitz kontuan inolako zorrik inongo erdarari, latin eta gaztelaniari lehen lehenik. Egia da bestea baino ezinagoa zela azkeneko ezin hau eta, horrexegatik beragatik, ez zuela erdizka baizik egin,
|
onenean
ere. Dena den, zerbait erakutsi zuen behintzat:
|
|
|
–gogora zaitezte etxe horiek zenbaitentzako pausaleku egokitzat zeuzkatela artean gehientsuek?, sinestekoa da izan zutela zertaz mintza eremu horretan, asmaketarik asmaketa ibili gabe eta,
|
onenean
behintzat, ez zeharo ergel eta bidegabeki. Nola bada entzungor egin jende pilo mardul horren esanari?
|
|
|
Hau egia delarik, ordea, eta egia delako hain justu, Â sortzen zaigu ezin askatuzko korapiloa. Han hemengo ezin konta ahala zirenok suntsitu ziren, desagertu, eta ez dute aspaldian indarrik; balio, historiagileentzat balio dute eta,
|
onenean
ere, testu argitaratzaileentzat gainera. Gureak, berriz, zutik gelditu ziren XVIII. mendea arte eta, izatekotan ere, sendotu egin ziren, argaldu beharrean.
|
|
|
Gure arteko aberatsok, holakoak ere ba omen ditugu eta? ondasunak ugaritzeko baitaude gehienbat; bakanka baizik ez,
|
onenean
ere, barreiatzeko".
|
|
|
Guztiok baikara, ez Aresti eta Bilbotarrak bakarrik, erdal euskaldunak,
|
onenean
ere, euskal erdaldunak ez bagara. Bina arima ditugu gehienek, Oteitzak ederki esan zuen bezala (Quousque tandem, 123), honek ere arrazoizko gauzak esaten baititu aldizka.
|
|
|
Izan ere, ez al ziren bada naziak inoizko gerr arik gupidagabeenaren bitartez Europa osoaz jabetzen ari? Garai bereko Eskual duna aldizkariak, Ipar Euskal HerrianAin tzin a-k baino askoz ale gehiago saltzen zituenak —garairik
|
onenean
8.000 edo saltzen omen—, Xalbat Arotzarena zuzendariaren arrimupean, Hitlerren hitzaldi osoak euskaratzen zituen, alemanekin elkarlanean aritzeari adostasun osoa erakutsiz1 Beste aldizkariak aldendu beharrasumatu behar zuen, ezta. Susmo txarra egitekoa ez ote, delako Petainen esaldia oinarrietan aipatze hori.
|
|
2002
|
|
|
Egunerokotasuna bera abenturatzat duen Xantik bere bizitzako aldaketa sakonena biziko du Adosek proposatzen digun istorio honetan, ama zenduta anaia Karlosekin bizitzea egokituko baitzaio. Antzerki zuzendari den anaia, ordea, ez dago bere mementorik
|
onenean
, Frankenstein pertsonaian oinarritutako" Munstroaren bakardadea" muntaia estreinatzeko egun gutxi gelditzen direnean, arduratu behar baitu bere nebaz. Xanti Koldo Losadak gorpuzten du eta Karlos, berriz, Martxelo Rubiok.
|
|
|
Oso da giza eskubideen urraketa mota guztien aurrean ez dela berdin jokatzen: kasurik
|
onenean
tortura salatzen da, baina ez da berau eman ez dadin edo saihesteko neurririk hartzen.
|
|
|
" Gehienbat etxe-bizitza ordaintzen zaie. Milloitik gora
|
onenean
. Lurrak eta lur gaiñeko belar eta landareak askoz ere gutxiago.
|
|
|
Film bat jarrita badu eta hiru hilabete baino gehiago badarama, ez espero izan miraririk; seguru asko argazkiak hondatuta egongo dira, edo kasurik
|
onenean
ere koloreak aldatu egingo ziren.
|
|
|
Ezin esan daiteke, ordea, oraingoz, ikas eta irakas-bide nagusi. Nahi ta ezkogenuke hortarako ikasle irakaslerik gehienak euskaldun euskaldunduak izan litezen, ez
|
onenean
ere euskalduntzen ari direnak» (JAKIN, 1977, 1 zkia, 32 or.).
|
|
|
hizkuntza formazio sendoko etaespezialitateko jakintza apaleko itzultzailea, edo espezialitatean ongi jantzita dagoen baina hizkuntza formazio berezirik ez duen espezialista. Egoerarik
|
onenean
, bien arteko lankidetzak erantzungo dio ongien itzulpen lanari. Lankidetza horrek antolatua eta arautua izan behar du, bi partai dehorietako bakoitzak bere zeregin berezia izango baitu lan horretan:
|
|
|
Albistearen gaia edo gaiak modu espezifikoan antolatzen dira diskurtso periodistikoan. Kasurik
|
onenean
, modu errutinario batez, gaiak albistearen tituluan aurreratzen dira. Albisteak eskaintzen dituen bigarren mailako informazioak alde batera utzita deduzitzen dugu gaia zein den.
|
|
|
Gezurra, beraz, ezagutzaren eta diskurtsoaren arteko urruntzea edo desadostasuna da; ez egitate/ gertaeren eta diskurtsoaren artekoa. Egitate bati buruz kontatzen duena, baldin eta kontatzen ari den modu berean ulertzen badu, diskurtsoan igorleak bere egia dio, kasurik
|
onenean
errealaren transmisio zuzena, eta txarrenean, pertzeptzio okerra.
|
|
|
Merkatuak estatuaren eremuan funtzionatzen zuen garaia joan da; orain estatuak daude merkatu zabalen eremuen menpe, estatuak eurak dira merkatu globalaren arabera funtzionatzera kondenaturik daudenak. Kasurik
|
onenean
ere(!), estatua monokulturala denean, elebakarra denean?, kulturtasun monolitiko hori bera ere arriskuan egon daiteke, merkatu globalizatuaren beraren eraginagatik. Globalizazioak aztura kultural berriak dakartza, eta komunikazioa ulertzeko modu berriak inposatzen ditu.
|
|
|
Ale murrizketaren aurrean katamotzek duten endogamia eta pobretze genetikoarekin osatzen da ekuazio hilgarria. Errolda amaitzear dago, eta, ustekaberik izan ezean, kasurik
|
onenean
300 eta 500 ale artean izatea espero da, 1989ko azken zenbaketan kontabilizatutako 1.100 aleen artean, NVHk untxiak suntsitu aurretik.
|
|
|
Alde batetik, kontinentea bakarrik ziurtatzea, hau da, etxebizitza bera, eta bestetik, edukia ere estaltzea, hau da, etxe barruan dauden altzariak eta ondasunak. Edukitzailea aseguratzen bada, eta ez edukia, polizaren estaldura txikiagoa izango da lapurreta edo lapurreta saioetan; izan ere, aseguru etxeak bere gain hartuko ditu, kasurik
|
onenean
, etxebizitzaren egiturak (sabaiak, hormak, lurzoruak, etab.) jasaten dituen kalteak, eta ez du inolako kalte ordainik ordainduko kendutako ondasunengatik. Edukia ere ziurtatzen bada, berme bera izango da, eta gainera, lapurtu diren ondasunen %100 ordainduko du enpresak.
|
|
|
–Nahi baduk bertan geldi gaitezkek. Ni ere ez nabilek nire
|
onenean
, egia esateko. Neka neka eginda nagok.
|
|
|
Eta ipintzen dugu pieza bat hemen, pieza bat han, batzuetan zuzen, baina baita oker ere beste batzuetan, argazkiari ez dagozkion piezak jartzen ditugulako, edo dagozkionak ere leku desegokietan jartzen ditugulako. Eta ohartzen gara, finean, nola amodioaren puzzlean,
|
onenean
ere, beti dauden pieza batzuk faltan eta beste batzuk soberan, eta argazkia osaezina dela, ondorioz. Eta joko hura egunez egun jokatzea, orduan, malda gorako ekintza bihur dakiguke, ezintasunaren mugetaraino eraman gaitzakeena, non desesperazioa, etsipena edo, are okerrago dena, asperkeria amoranteen inguruan hegaldatzen diren, adur txarreko hegaztiak balira bezala, puzzlea noiznahi hankaz gora jartzeko asmotan.
|
|
|
Sasoirik
|
onenean
, Orrondo. Ez ezak dudarik egin.
|
|
|
Baina, paradoxikoa badirudi ere, erraztasuna bera dute Schumannen piano lanek zailtasun nagusi: pianoa sottigliezzarik gabe joz gero, haren piezek beren xarma guztia galtzen dute; onik
|
onenean
, erdibidean gelditzen dira, ez dute malenkoniarik ematen. Eta Schumannek, Â malenkoniarik gabe, asko galtzen du.
|
|
|
euskal kulturako ordezkariak gonbidatzen hasiko balira, nola Colonek Ameriketatik Gaztelara ekarri zituen indioei behatzen zien Gorteak, hala begiratuko lieke, beldur naiz, kultura ofizial honetako gorteak gure baskoei ere etiketa trajearen gainetik. Hau guztia gaztelaniaz esango banu, harritu aurpegiarekin behatuko lidake,
|
onenean
, baten batek. Baina euskaraz diodanez ez dut harridura aurpegi hori ikusteko ere aukerarik izango.
|
|
|
gertuagotik hitz egiten diote irakurleari; poesia izateari utzi gabe, hitz lauaren doinu eta baliabideetara hurbiltzen saiatzen dira: prosaikoagoak dira, esapidearen zentzurik
|
onenean
. Andrés Neumanek dioen bezala," ez dago soberan azpimarratzea, generoetatik haratago, lirismoa ez dela poesiaren ondare esklusiboa, eta poema batean narratibitatea naturaltasun osoz aurki daitekeela".
|
|
|
Bitxia da, baina mundurik
|
onenean
bizi garela uste edo, behintzat, aldarrikatzen duten Pangloss doktorearen emuluak, hainbat Kultura sailetako politikariak, kazetariak, argitaratzaileak eta idazleak eurak izan ohi dira. Lehenengoek, jakina, halako adierazpenekin eutsi egiten diote dauzkaten botoak atxikitzeko edo berriak eskuratzeko itxaropenari; kazetariek zer edo zerekin bete behar dituzte egunkari orrialdeak eta emisio orduak, molestia handirik eragin gabe hain zuzen ere; eta argitaratzaileak eta idazleak, zer esanik ez, produktu bat saldu beharrean daude.
|
|
|
Are gutxiago, oraindik ere hainbatek leporatzen dionez," eleberri serio bat idazteko gai" ez delako; klarinete bakarlari bati, bikainena izanik ere, hari tresnentzako koarteto bat jotzeko esatea bezala baita hori: agian joko du, baina klarinete batek jotako koarteto bat izango da,
|
onenean
, eta hari laukote batek zein orkestra koru erraldoi batek ezin du, inondik inora, klarinete soila ordezkatu.
|
|
|
Onik
|
onenean
ere, horien aurreko jokamoldeak ganora eta funts gabekoak. Badirudi jakintsu handi mandi etabu ru iritzi batzuen eskuetan dagoela euskalgintzaren geroa, etorkizuna eurena eta ez besteena baita haien ustez, oraindik ere ez dakigula nork (herriak/ agintariek/ eu ren harrokeriak?) deitu dituen halako ospe handiko zeregin potolo eta astunak burutzera.
|
|
|
Zaila izango zaio kulturaren munduari ere, datozen asteotan, datorren urte osoan, Ibarretxe lehendakariak mahai gainean jarritako proposamenaz ez aritzea. Dagoenekoirakurri ditut euskal kulturan" p op e" maila (zentzurik
|
onenean
, noski; lider baino gehiago gustatzen zaidalako) duten hainbaten hausnarketak, baita dozena erdi batek elkarrekin idatzitakoa ere, eta behin baino gehiagotan jorratuko den bidea izango da hori, zalantzarik gabe, itxura batean ondo jorratuta utzita ere, izango baita gauetik goizera dena lokazteko ahalmenik izango duenik ere.
|
|
|
Unibertsitatean, urteak joan urteak etorri garai bateko eztabaidak indarra galdu du. Egia esan, UPV/ EHUso rtu zenez geroztik Euskal Unibertsitatearen gaiak ez du grina handirik sortu unibertsitarioen artean; kasurik
|
onenean
euskararen auzia normalizazioaren problema besterik ez da izan, hezkuntza politikatik baino hizkuntza politikatik bidera zitekeen problema alegia.
|
|
|
Baina, gustukoa izan ala ez, unibertsitateak, batez ere, tituluak kudeatzeko erakundeak dira, irakaskuntza eta ikerkuntza bigarren mailako jarduerak dira. Gauzak dauden moduan, euskaldunok,
|
onenean
, Espainiako Gobernuakona rtzen duen titulu baten edo besteren ikasketa plana euskaraz izatea lor dezakegu, harago deus ez. Ageri agerian geratu da problema hori Euskal Herrirako Unibertsitate Legea (Uniekimena), he rri ekimen legegile bidez, Iruñeko eta Gasteizko Legebiltzarretan aurkeztu izan denean.2
|
|
|
Unibertsitario euskaldunei ez zaie, oro har, inolako berezko estatusik aitortzen, ez daukate ez eskuduntzarik ez tresnarik sare propiorik eratzeko. Frantzia eta Espainiako unibertsitateetan lortzen dena izaten da, gehienbat, hizkuntza eskubideen aitorpena, hori kasurik
|
onenean
, baina garapen murri tzeaneta beti agintarien kontrolpean. Are gehiago, Espainiakounibertsitatean ezarritako aldaketak orain arte ibilitakoa atzera bidean jartzen du.
|
|
|
Bestelako kontua da ikasle eta irakasle horien gaitasun eta praktika linguistikoa; nabarmena baita, gutxienezni re ikasle askoren artean, gaztelaniara jotzeko joera eta adar euskalduneko irakasle ugarik euskara beren klaseetanbaka rrik erabiltzea. Unibertsitate euskaldun bat sortzeak konpaktazio efektua edukiko luke, kasurik
|
onenean
. Irakaskuntza materialaren urritasuna ere oso nabaria da arlo guztietan.
|
|
|
Bortizkerian oinarritu den botere monarkikoak delitu egile gutxi atxiki eta, prebentzio funtzio gisa, hauei zigor esanguratsuak ematean oinarritzen du bere eraginkortasuna. Honek panoptikoak baino koste politiko eta ekonomiko handiagoa ekarriko du, zeinak kontrolaren eta zaintzaren bitartez delitu egilearengan deliturik ezin egin ahal izatea eta kasurik
|
onenean
nahi ez izatea eragingo duen. Delitu egilearen bergizarteratzeak delituaren prebentzio orokorra eragingo duelako uste sendoa dago.
|
|
2003
|
|
|
Jaurlaritzako indarrek gogor kritikatu dute ebazpen hau. Europan helegiteak ez lirateke hain azkar erabakiko eta, kasurik
|
onenean
, bospasei urte behar izango lirateke Giza Eskubideen Auzitegiak erabaki aurretik. Oro har, euskal gizarteko oso sektore zabaletan gero eta indar handiagoa du, Euskal Herriari dagokionez bederen, botere exekutiboak gero eta gehiago baldintzatzen duela botere judiziala.
|
|
|
Eta egoerara egokitzen gara, Darwinek imajinatuko ez zuen moduan. Sorpresak 24 ordu bakarrik irauten du, kasurik
|
onenean
. Gu oso onak gara erantzuten, baina aurpegiko bat eman eta beste matraila ipintzea ezin da gerora begirako politika bat izan.
|
|
|
hortik ibili behar dutenek eta herriko askok biziki eskertuko dute. Badakigu gure orografia nolakoa den, eta ulergarria da hemen edozein errepidek, kasurik
|
onenean
ere, aurreko egoeran aldaketa nabarmenak eragitea. Hain zuzen, horrexegatik saiatu genuke gauzak txukun egiten.
|
|
|
Esan bezala, poeta ez da herriaren gidaria, jende konkretu eta bakan batzuen aldamenean dagoen pertsona da, beste pertsona batzuen ondoan hitz egiten duena, besterik ez. Kasurik
|
onenean
hausnarketa interesgarri bat, berea, egingo du testu batean.
|
|
|
Baina halako erakunde bat sortzeko iragarpen ofiziala behar da eta Sarkozy Barne ministroa maiatzean iragarpen ofiziala egitera etortzekoa bazen ere, ez zen etorri. Eta iragarpen ofizialaren ondoren, kasurik
|
onenean
urtebetera sortuko litzateke IPE, Brissonen esanetan. Egun dauden egiturak eta esperientziak baliatu liratekeela adierazi du Brissonek eta Hizkuntza Kontseilua IPEren baitako izan ez arren, aholkularitza funtzioa bete lukeela hark.
|
|
|
Berkeley kotaldearenhipotesiakbazeukanberealde, batetik, artikuluanbertanaurkezturiko datu mordoa. Bestalde, hipotesia, heinhandi batean, testagarriazen: baldinetainpaktuaegiatangertatubazen, talkadarenaztarnarikgeldituegingozennonedonon, edota, kasurik
|
onenean
, kratererraldoibat.Talka kraterralokalizatzea, kasurako, hipotesiarenaldeko osofrogapisuzkoazatekeen.Etagarrantzitsuagodena: fosil erregistroak suntsitutako taldeenbat batekodesagerpenaerakutsibeharkolukehainjustuzabormeteorikoenmailan, buztinezkogeruza horretan.Zientzia munduapil pileanjarrizen, areago, elektrizatueginzen: batzueklaudorioederrakedukizituztenhipotesiausartarenalde, etabestetzueka...
|
|
|
Energia berriztagarriei dagokienez 1985etik 1996ra gauzak ez dira asko aldatu eta %5 bitartean jarraitzen dute. Hori da EBk nahi zuena Johannesburgon akordatu beren herrialdeetan lortzear daukaten helmuga bera, alegia, datorren2010 urterako energia berriztagarrien zatia bikoiztu nahi dute helburu moduan (98/ 352 EC Erabakia) eta horrela kasurik
|
onenean
%12ra helduko ziren. Gaurkokalkuluen (Europako Ingurumen Agentzia) arabera, 2010an %8ra baino ez da helduko.
|
|
|
Dena den, iturri horrek baditu bere mugak; UEUren erakunde nagusien, zuzendariaren, idazkariaren, talde eragilearen eta sailburuen batzarraren ibilbidea eta zereginak, neurri handi batean, ederki azaltzen dizkigu. Aitzitik, berri gutxi dago garai hartako UEUko sail bakoitzaren bizitzari buruz; kasurik
|
onenean
, sailburuak gorde duelako eta ikerketa honen mugek ezinezko egiten dutelako banan banan informazio horren bila ibiltzea.
|
|
|
Alderdi politikoek, baita abertzaleek ere? ez zuten, praktikan, euskararekiko begirune handirik erakusten, Xabier Kintanak eta Xabier Gereñok ozen salatu zutenez114 Garai hartan argitaratutako Siadecoren Bases para un futuro plan de actuación a favor de la normalización del euskara lanak 1985erako, kasurik
|
onenean
, euskaldunen kopurua% 28,14koa izango zela aurreikusi zuen. Euskara hutsez sortutako taldeek bere horretan irauten zuten, prentsan, irakaskuntzan edota kultura munduan, elebitasuna defendatzen zutenak, ordea, erdaldun bilakatu ziren.
|
|
|
Errepoloak dira, seguru asko, aza talde ezagunena.Europa erdialdeko eta hegoaldeko kostaldeetan sortzen dira, nahiz eta gaur egun herrialde guztietan gertatzen diren. Errepoloak sasoirik
|
onenean
egoten dira neguan, nahiz eta urte osoan eduki ditzakegun. Kalitate handieneko aleak dira gogorrenak, karraskatuenak, trinkoenak eta astunenak, tamainari dagokionez.
|
|
|
Sistema hori orokortu egin da haragia, arraina, arrautzak eta esnea prezio egokietan ekoizteko modurik onena den aldetik, eta ekoizpenean eragina izan dezaketen parametro guztiak kontrolatuz egiten da, aplikazio orokorreko irizpide baten arabera: Ahalik eta kantitate eta kalitate handiena, ahalik eta denbora laburrenean eta preziorik
|
onenean
. Elikagaiak ekoizteko modu horri hazkuntza intentsiboa deitu zaio, eta, horri esker, haragia, arrautzak, esnea eta arrain mota batzuk arrazoizko prezioan eskuratu ahal izan ditugu populazioaren zati handientzat.
|
|
|
Ipuinak eta aitzakiak agortuz doaz eta umeek ere, gero eta poztasun gutxiagoa igartzen dute inguruetan. Euskal Herriak behintzat itxaropen gutxi gorde dezake urte berriari begira, kasurik
|
onenean
akaso, beste gaitzik ekarriko ez duela desiratzea ezpada. Gabonetako argiak pizterik, goiz zein berandu, ez da egongo planeta osoko bazter gehienetan.
|
|
|
Baina ez nuen komunean luzatu nahi. Komunera joateko emakumezko bat zain uzten duzularik, ez da komeni berandutzea;
|
onenean
, eragin ahal izan diozun lilura hondatu, eta galdu egiten ahal da bertan hainbeste denbora pasatzen baduzu, emakumeari zertan ari zaren pentsatzeko beta ematen badiozu. Emakumeak luzatzen direnean, ostera, besterik da.
|
|
|
Sentimendu zabala da azken hori euskaldunen artean; ez dute agian den denek horrela sentituko, baina esango al zenidake zenbat diren erabat bestela pentsatzen dutenak, euskaradunen artean? Erdaldunek ez dute horrela sentitzen, ezta oso bestela ere den denek jakina; baina, kasurik
|
onenean
baskoak dira, ez euskaldunak.
|
|
|
Hizkuntzaren jabe izan ez eta beste tresna diskurtsibo batzuk behar omen dira baskoa sentitzeko. Kasurik
|
onenean
, diotenez, baskoek kultura komuna, lurralde komuna, etorkizunerako proiektu komuna, eta abar dituzte; horiek guztiak dira herri honen etorkizuna berma lezaketen argumentu nagusiak. Ostera ere:
|
|
|
Politikazko izarian gabiltza, bere zentzu sakon eta
|
onenean
, ez indarrean dabilen hertsi eta besterenduan. Baina, akonplejatuxe," politizatu" gabea nahi dugu gurea, handik aldenduago eraginkorrago izanen ginatekeelakoan; hain" maltzurrak" ez garela ikustean, aiseago datekeelakoan euskara normalizatzea.
|
|
2004
|
|
|
Garena legez ez babestea. Frantsesera eta espainolera derrigor izatea, euskara aukeran uztea, kasurik
|
onenean
beti ere. Hori da orain arteko egoera mingarria Euskal Herrian.
|
|
|
Tourra zen probarik inportanteena. Orduan, jendearen ustez, txirrindularitza ez zegoen krisian, momenturik
|
onenean
baizik. Orain, atzerritar bat ari da irabazten Tourra eta xoxoa iruditzen zaigu; beti berdin irabazten duela esaten dugu.
|
|
|
Seme alaben gidari izateko xedez, ingurune ezezagun batean murgiltzeko obligazioaren aurrean, aita ama askok ahaleginari muzin egin eta erabateko zentsura ezartzea edo, onen
|
onenean
, ordenagailuaren aurreko ordutegia mugatzea deliberatzen dute, telebistarekin ohi den bezala.
|
|
|
Izan ere, eskurik gabeko eskubideak astaputzak baino gutxiago balio du. Eskubideak, halako izenik merezi duten heinean, haiek hezurmamitzeko eskurik duenak bakarrik gorputz ditzake, zeren eta, bestela, gorputzik gabeko alegiazko eskubideak besterik ezin dira izan.253 Horrela, euskaldunoi onik
|
onenean
aitortzen zaizkigun eskubide formalak, gorputzik gabeko eskubide subjektibo hutsak dira. Horixe bera gertatzen zaigu Euskal Autonomia Erkidegoan.
|
|
|
Gaur eta hemen, zoritxarrez, egoera berberean gaude: eskubidearen talde izaera zikiraturik ezerezean gelditzen da euskaldun izateko eskubidea, onik
|
onenean
. Lurralde batzuetan, gainera, Iparraldean kasu, lurpekoen eskubidea besterik ez da euskaldun izatearena.
|
|
|
Alabaina, guztiarekin ere, horrek ez luke esan nahiko, horratik, diglosiaren estrategia euskararentzat ona denik. Bide txar batek ez baitu hain zuzen berez txarra dena nahitaez hobetzen; onik
|
onenean
, gauzak erlatibizatzeko gaitasuna aitortuko diogu halakoari, baina ez besterik.664
|
|
|
Euskaldun berriak euskara erabiliko du honetarako edo hartarako mamua agertzen zaionean. Baina elebitasun horren pareko kultura bitasunik gabe dagoenez, hizkuntza horren gizarte munduaren erreferentzialtasunik ez duenez,
|
onenean
, laino artetik ateratzen zaizkion lagun eta leku batzuk lotuko ditu euskararekin. Elebitasuna, egoera diglosikoaren egituran bizi duenak, isil gordean ezkutuka dabilen mamuaren gisa bizi du.
|
|
|
alegia, (in) denpentziaren auzia dela gutxienekoa, botere nazionalaren eragina dela gutxienekoa, eta ekiteko zinez ekin behar geniokeen euskalgintzari. Ez, ikuspegi hau, onik
|
onenean
, pentsamendu arrunt baten adierazpidea besterik ez genuke.
|
|
|
Are gehiago, euskaltzaleen artean bertan ere ez dira izan gutxi orain arte, eta gaur bertan ere uste baino gehiago harrapatuko genituzke sarea jaurtiko bagenu. Kulturaren izaera biziari muzin eginda, euskararen egoera haren soiltasun larrutuan bere onera ekarri nahi dutenek, onik
|
onenean
, kulturaren dimentsio erdi folklorikoa onartuko dizute. Ez, ordea, kultura bizitzaren zainetan barrena doan uste, sinesmen eta balio sistemen gidari eta praxi moduan.
|
|
|
Ez baitut uste elebiduna ez den euskal herritarrarekin etxerik parteka dezakegunik. Halakoarekin, onik
|
onenean
, casa deritzan espazioa konpartituko genuke, erdarara itzulitako euskal literatura gorabehera. Etxea partekatzeak, inondik ere, literatura berbera irakurtzea baino zerbait gehiago eta zerbait sakonago partekatzea izan behar du.
|
|
|
Egin dezagun kontu, izan ere, izari publiko hori Estatuari berari darion eskumena dela, horretarako eskua berak bakarrik daukalako. Onik
|
onenean
, publikotasun eratorria izango luke autonomia politikoaren barrutian gai hori kudeatzen duen eskualde aginteak. Publikotasun mota horrek zerikusi gutxi dauka oro har kontzeptu horretaz jeneralean ulertzen dugunarekin.
|
|
|
Zentzurik gabeko hizkuntza, bere nortasunean lekurik ez duen mintzaira, nola arraio erabiliko du halakoak? Onik
|
onenean
, zerbaitetarako behartu duten neurrian ez bada, utikan euskara! Horrelako testuinguru makurretan jaiotzen dira, A ereduko ikasle eta euskaldun berri askoren artean, euskarari buruzko gutxiespen eta erdeinu jarrerak.504 Gutxieneko atxikimendurik ez dagoenean, euskararen arroztasunak hiztunaren nortasunean zauria egin du.
|
|
|
Eta erantzunen artean, bat behintzat, honakoa da: euskararen ofizialkidetasunak, kasurik
|
onenean
ere, izaera subjektiboari darion legetasuna du. Demagun, bada, hezkuntzaren esparrura jo dugula froga enpirikoen bila, hau izan daitekeelako legeria linguistikoaren aplikaziorik oparoena euskalduntze politikaz ari garen bezainbatean.
|
|
|
horrek, ezer baldin badu behintzat? Deus gutxi, onik
|
onenean
.
|
|
|
Baina, jakina, halako planteamenduak ideologia inplizituak ez ekiditeaz gain (hala erakusten du XIX. mendeko historialari positibisten kasuak: beren neutraltasun asmo idealistak gorabehera ezin izan baitzuten ideologiaz blaitzea saihestu),
|
onenean
ere erudiziozko lan monumentalak emango lituzke, inondik ere hezkuntza ertainetan ezin irakatsizkoak. Gaia mugatu beharra derrigorra da, eta mugaketa egiteko balio batzuen arabera egin da ezinbestean.
|
|
|
Metodo berri hori fase esperimentalean dago, eta obuluak eta espermatozoide emankorrak lortzen ditu pertsona horien odol zeluletatik, hasiera batean seme alabarik izan ezin zutenak. Cremadesek azaldu zuenez, orain arte teknika hori laborategian bakarrik aplikatu du, eta, beraz, kasurik
|
onenean
, bi urte inguru lirateke pazienteetan erabiltzen hasteko. Alacanteko ikertzailea 1997tik ari da lanean ildo horretan, nahiz eta azken urtean lortu dituen aurrerapen handienak, Portoko (Portugal) Unibertsitateko Mario Sousa zientzialariarekin batera garatu duen proiektu baten barruan.
|
|
|
Neumomadrid Madrilgo pneumologoak biltzen dituen elkarte zientifikoak beste behin ere salatu du ospitale publikoetako itxaron zerrendak baino ez direla proba bat egiteko eta kasu batzuetan diagnostikoa egiteko bi urte baino gehiago. Egoerarik
|
onenean
, Madrileko Gregorio Marañon bezalako ospitaleetan, itxaronaldia ez da sei hilabetera iristen, eta bi urtera iristen da Madrilgo Fundación Jiménez Díaz fundazioan. Batez besteko itxaronaldia urtebetekoa da Espainiako ospitale gehienetan, “kopuru kezkagarria, gaixotasun horren ondorio larriak kontuan hartzen badira”, esan du Javier de Miguelek, Arnas Gutxiegitasuna eta Pneumomadrideko Loaren Nahasteak taldeko kideak.
|
|
|
Vigoko, Bizkaiko eta, neurri txikiagoan, Zaragozako sustatzaileek ematen diete informaziorik txarrena balizko erosleei. Kontratuaren kopia OCU bereziki kezkatzen du sustatzaileen %59k salerosketa kontratuaren kopia bat entregatzeari uko egiteak “eta, kasurik
|
onenean
, entrega erreserba dokumentua sinatzearen mende jartzeak, non kontsumitzaileak erosketa konpromisoa hartu baitu”. Bestalde, sustatzaileen %24k bakarrik ematen du entrega datei buruzko informazio zehatza idatziz; %70ek, berriz, “gutxi gorabeherako data” edo “obraren amaierako data” formulak erabiltzen ditu kontratuetan, eta eroslearentzat luzapen automatikoak eta konpentsaziorik gabeak sartzeko arriskua dago.
|
|
|
Hasiera batean, nahiz eta haserre egon, bisitatzera etortzen zitzaidan aldian behin, baina egun batetik bestera etortzeari utzi zion. Gure harremana ez zegoen momenturik
|
onenean
, baina pixka bat harritu ninduen alabaren jokaera hark. Deitu eta berak edo bere senargai hinguingarri hark hartzen bazuen telefonoa, eskegi egiten zidaten ezer esan baino lehen, eta Mikelek, nire bilobak, hartzen bazuen, berriz, nire alabaren presentzia sumatzen nuen bere ondoan eta ez zioten nirekin hitz egiten uzten.
|
|
|
Martini bururatu zitzaion, baita ere, kale gorrian geratuko zela eta,
|
onenean
, erbestera joan zuela. Hori, lehenago harrapatu eta fusilatzen ez bazuten, klaro.
|
|
|
–Barkatu. Ez nago nire
|
onenean
.
|
|
|
Haustea erabaki da. Agian,
|
onenean
, mugaz bestaldeko bertsolaritzak berezko dinamika izateko akuilatzaile izanen da haustura. Bestela begiratuta, lurraldetasun printzipio irmoa era pragmatikoan ulertu beharr aren aitzin lekzioa izan da.
|
|
2005
|
|
|
Action Aiden lerroetan sistemaren iraultzarako deirik ez da aurkituko, horretan ez da susmagarria. " Sekula ezagutu den ongizate eta aurrerapen teknologiko aldi
|
onenean
bizi gara, eta aldi berean eskubide sozial eta ekonomiko oinarrizko gehienak era errutinarioan bortxatzen dira neurri masiboan. Nazioarteko laguntzak garrantzia berezia du eskubide horiek zabaltzeko.
|
|
|
Gertatzen dena da nuklearzaleen gainerako esloganak horixe direla, esloganak. Txarrenean gezurrak, eta
|
onenean
nahiak. Adibidez:
|