|
2000
|
|
|
Katoliko edo protestant, apez edo zientzilari, aita Bartolome edo osaba Joanikot... solas haren ondotik osabak arras irabazi ninduela iduritu zitzaidan, eta ez
|
nuen
zalantzarik jada: zientzilaria izan nahi nuen, Galileo bezala, osaba Joanikot bezala...
|
|
|
Eta iduritu zitzaidan ezen boz hura, mementu batean, deika ari zitzaidala. Eta, dei hark eta arestian bururatu arrazoin haiek guztiek esportzatzen eta aitzinatzen nindutela, baita bihotz emaiten ere, ez
|
nuen
zalantzarik izan: hartu nituen osabaren poltsatik bi erreal zilarrezko, beztitu nituen beztimenda erantzi berriak, eta jaitsi nintzen beheiti, ostatuko jangelarat.
|
|
2003
|
|
|
Berak esan behar izan omen zidan hotz egiten zuela, berriro besoak igurtziz, eta orduan nik jaka erantzi eta zerbait baliozkoa biltzen den eran bildu omen nuen, trakets eta baldar baina aldi berean amultsuki, eta zerbait oso baliozkoa balitz bezala estutu omen nuen nire kontra, galtzeko beldur garen gauzak estutzen diren bezala, apurtzeko beldurrarekin. Ez omen
|
nuen
zalantzarik izan, ez omen nuen galdetu ere egin. Gauzak aldez aurretik erabakita baleude bezala, bere etxerantz abiatu omen nintzen, eta bidean adeitsu, sentibera eta samur, bereziki samur egon omen nintzaion, hori errepikatzen zuen etengabe Monikak, eta zerbait urruna gogoratzen duenaren aurpegia jartzen zuen, nik bidean zer egin genuen gogoratzerik inoiz lortzen ez banuen ere.
|
|
|
Erietxeko zaindariak haren gelaraino eraman eta aurkeztu ninduelarik, poztu egin zela iruditu zitzaidan joan nintzelako. Gelaren erdian zutik, agurtzeko eskua luzatu edo bertan geldirik geratu behar
|
nuen
zalantzan egon nintzen. Bera izan zen zegoen aulki bakarra seinalatuz esertzeko esan, naturaltasun handiz leihora hurbildu eta patioaren erdian zegoen zuhaitzari begira hizketan hasi zena.
|
|
2005
|
|
|
Baina, ustekabean, espero ez
|
nuen
zalantza batek harrapatu nau estu:
|
|
2006
|
|
|
Benetako miraria. Zutitu zenean egin
|
nuen
zalantza, aurrean nuena ez baitzen ni baino garaiagoa. Nigana hurbildu eta burua estaltzen zion zapia kendu zuen.
|
|
2007
|
|
|
Nire sagar erreginari hitz horiek entzutea zoragarria izan zen, nengoen toki ilunetik beste argitsuago batera eraman ninduen airean bezala. Ez
|
nuen
zalantzarik, Elisa nirea zen, ni berea nintzen bezala. Beraz, elkarrenak ginen, eta hori maitasuna ez bada, ez dabil oso urruti.
|
|
2008
|
|
|
Enborrez enbor, oreina bezala mugitzen zen izaki hura, bi hanken gainean korri eginez gizakien modura, baina nik inoiz ikusi baino bi aldiz gehiago makurtuz gerria. Nolanahi ere gizona zen, hori ezin
|
nuen
zalantzan jarri.
|
|
|
Lurrean, hildakoaren eskuaren ondoan, paper puxka borobil bat zegoen, alderdi batetik belztua. Ez
|
nuen
zalantzan jarri hura zela orban beltza; eta jasotzean, bestaldean letra on eta txukunez idatzia, mezu labur hau aurkitu nuen: –Gaur gaueko hamarrak arte daukak?.
|
|
|
hildako bat bezain zurbil zegoen, eta buru inguruko zapi odolduan seinale zuen zauria berria zuela, eta lotura, berriz, are eta jarri berriagoa. Zera etorri zitzaidan gogora, erasoaldi handian tiroa jaso eta korrika basoan barneratu zen gizona, eta ez
|
nuen
zalantzarik izan huraxe zela.
|
|
2009
|
|
|
Orduan New Harlem hotelera joatea erabaki nuen, Joseba edo Gregoryri buruz norbaitek zerbait jakin ote zezakeen ikastera. Ez
|
nuen
zalantzarik alferreko saioa izango zela. Hala ere, Josebak aspaldi egindako bide bertsuak ibili nahi nituen.
|
|
|
Ni ez nintzen une hartan gehiegi kezkatu. Puruarekin izan
|
nuen
zalantza bakarra. Sartu edo ez sartu purua, sukalde barrura.
|
|
2010
|
|
|
galdetu nion; ohartu nintzenean amak ontziari begira jarraitzen zuela, haren ondoan eseri nintzen; gero. Pagoagan izan genuèn porrotak batzen gintuen heinean, lubakiaren alde berean sentitzen nuen ama?, begirune handiz esan nion esatekoa: . Barkatu, ama, baina Adarekin gogor jokatu duzu, eta??; ez
|
nuen
zalantzarik amak zerbait esango zidala; aldiz, ez entzuna egin zidan, nik egindako iruzkinak berarekin zerikusirik ez balu bezala; nik markatu eta mugatutako hitzen esparruan ez bazegoen, zer beste esparrutan zegoen, zer beste mundutan??
|
|
|
Niri, egia esan, alemana gehiago interesatzen zait, filosoforik handienak Alemanian baitaude oraintxe bertan. Meyer jaunaz mintzatu izan natzaizu, eta dexente aurreratu dut haren gidaritzapean??; alemana ez nekien arren, nik ez
|
nuen
zalantzan jartzen kontuan hartzeko moduko hizkuntza zela, bikaina eta jasoa, baina zuk hura esan zenidanean, irain bat bezala sentitu nuen; euzkotar batek alemana euskara baino lehenago ikasi??; ez zitzaidan buruan sartzen!; horregatik, beharbada, euskararen gaiaz hasi ginenean, ohi baino sutsuago ekin nion, hizkuntza endarekin eta abendarekin nahasten nituela, odolarekin eta aberriarekin; hizket... ulertu ere, nekez uler bainezakeen inor desados izan nezakeenik, hainbesteraino distortsionatzen zidan suzko begiradak errealitatearen zentzua; zu, beraz, konbentzituta behar zintudan, suak sututa ere bai, agian?
|
|
|
bera ere, bat batean, lurrera erori zenean, kordegabe; oi, amari ere agertu zitzaion azkenean Ama Birjina? ez
|
nuen
zalantzarik egin eta ez nuen zalantzarik izan!; jarraian, amarengana joan nintzen, jakina, pozik bai, baina baita kezkatuta ere, goitik behera erori ondoren min hartua egon baitzitekeen; gero, bi gizon hurbildu ziren: batek ea suspertze gelara eramango ote genuen galdetu zuen, beheko eraikin batean zegoen gela hura, nora eramaten baitzituzten konortea galtzen zutenak, zorabioak jota?, baina gure amak begiak ireki, erori zenetik ez zen minutu erdi bat baino gehiago igaro, nik uste?
|
|
|
bera ere, bat batean, lurrera erori zenean, kordegabe; oi, amari ere agertu zitzaion azkenean Ama Birjina? ez nuen zalantzarik egin eta ez
|
nuen
zalantzarik izan!; jarraian, amarengana joan nintzen, jakina, pozik bai, baina baita kezkatuta ere, goitik behera erori ondoren min hartua egon baitzitekeen; gero, bi gizon hurbildu ziren: batek ea suspertze gelara eramango ote genuen galdetu zuen, beheko eraikin batean zegoen gela hura, nora eramaten baitzituzten konortea galtzen zutenak, zorabioak jota?, baina gure amak begiak ireki, erori zenetik ez zen minutu erdi bat baino gehiago igaro, nik uste?
|
|
|
Niri, egia esan, alemana gehiago interesatzen zait, filosoforik handienak Alemanian baitaude oraintxe bertan. Meyer jaunaz mintzatu izan natzaizu, eta dexente aurreratu dut haren gidaritzapean..."; alemana ez nekien arren, nik ez
|
nuen
zalantzan jartzen kontuan hartzeko moduko hizkuntza zela, bikaina eta jasoa, baina zuk hura esan zenidanean, irain bat bezala sentitu nuen; euzkotar batek alemana euskara baino lehenago ikasi...?; ez zitzaidan buruan sartzen!; horregatik, beharbada, euskararen gaiaz hasi ginenean, ohi baino sutsuago ekin nion, hizkuntza endarekin eta abendarekin nahasten nituela, odolarekin eta aberriarekin; hizk... " Euskara haritzaren mintzoa da, Gernikatik euzko abendaren askatasun asmoak lau haizeetara zabaltzen dituena" —, edo nire aldeko keinutxo bat gutxienez... orduantxe, hain zuzen ere, perrailkada bat ur erori zitzaidan burutik behera:
|
|
|
Ama, beraz, hantxe zegoen, Romana arestian egondako tokian doi... bera ere, bat batean, lurrera erori zenean, kordegabe; oi, amari ere agertu zitzaion azkenean Ama Birjina... ez
|
nuen
zalantzarik egin eta ez nuen zalantzarik izan!; jarraian, amarengana joan nintzen, jakina, pozik bai, baina baita kezkatuta ere, goitik behera erori ondoren min hartua egon baitzitekeen; gero, bi gizon hurbildu ziren: batek ea suspertze gelara eramango ote genuen galdetu zuen —beheko eraikin batean zegoen gela hura, nora eramaten baitzituzten konortea galtzen zutenak, zorabioak jota—, baina gure amak begiak ireki —erori zenetik ez zen minutu erdi bat baino gehiago igaro, nik uste— eta ozen esan zuen:
|
|
|
Ama, beraz, hantxe zegoen, Romana arestian egondako tokian doi... bera ere, bat batean, lurrera erori zenean, kordegabe; oi, amari ere agertu zitzaion azkenean Ama Birjina... ez nuen zalantzarik egin eta ez
|
nuen
zalantzarik izan!; jarraian, amarengana joan nintzen, jakina, pozik bai, baina baita kezkatuta ere, goitik behera erori ondoren min hartua egon baitzitekeen; gero, bi gizon hurbildu ziren: batek ea suspertze gelara eramango ote genuen galdetu zuen —beheko eraikin batean zegoen gela hura, nora eramaten baitzituzten konortea galtzen zutenak, zorabioak jota—, baina gure amak begiak ireki —erori zenetik ez zen minutu erdi bat baino gehiago igaro, nik uste— eta ozen esan zuen:
|
|
|
ni hain minduta nengoen, non zerbait esan behar niola bururatu baitzitzaidan, hartarako abagunea arratsalde hartan bertan aurkitzen nuela, ama egongelako sofan bakarrik ikusi bezain laster; sofaren aurrean mahai txiki bat zegoen, gainean kristalezko ontzi bat zuena, lore sorta batekin, eta amak harixe begiratzen zion;" Eser al naiteke?" galdetu nion; ohartu nintzenean amak ontziari begira jarraitzen zuela, haren ondoan eseri nintzen; gero —Pagoagan izan genuèn porrotak batzen gintuen heinean, lubakiaren alde berean sentitzen nuen ama—, begirune handiz esan nion esatekoa: " Barkatu, ama, baina Adarekin gogor jokatu duzu, eta..."; ez
|
nuen
zalantzarik amak zerbait esango zidala; aldiz, ez entzuna egin zidan, nik egindako iruzkinak berarekin zerikusirik ez balu bezala; nik markatu eta mugatutako hitzen esparruan ez bazegoen, zer beste esparrutan zegoen, zer beste mundutan...?
|
|
2011
|
|
|
Pixka bat nahastuta atera nintzen etxe hartatik eta egunak eman nituen koadernoan ezer idatzi gabe. Emakumeei beste tankera bateko gizonezkoak gustatuko zitzaizkiela erabaki nuen, ni baino helduagoak, horretan ez
|
nuen
zalantzarik, eta doilorragoak ere bai, edo zakarxeagoak. Ni melenga, belaxka, bigunegia nintzen.
|
|
|
Bihotza zimurtu zitzaidan, eguna bat batean ilundu, bisita hura egitea baino ia nahiago nuen hanka bat hautsi, baina ez
|
nuen
zalantzarik egin. Ezin nion ezezkorik esan Garbiñeri.
|
|
2012
|
|
|
Iluntzean plazer hori sentitzeko aukerarik izango ote
|
nuen
zalantzak bultzatzen ninduen goizero martxan jartzera. Plazer aukerak.
|
|
|
Nirea Ignaziorekin hoztu egin zen amodioa ukatu nion arratsalde hartaz geroztik; nigan konfiantza galdu bide zuen. Merezitako zigorra nuela sinesteko tentazioa izan nuen, baina, amak hezkuntza laiko amorratua eman zidanez, gizona berriro lortzen saiatu nintzen, gaztigua merezi ote
|
nuen
zalantza ahaztuta. Azken finean, gustuko zitzaidan.
|
|
|
Benetakoa. Horretan ez
|
nuen
zalantzarik. Deitu egingo zidan, bai, zerbait hartzeko geratuko ginen.
|
|
|
Ahaleginak guztiz aserik utzi ez ninduen arren, frantsesera itzultzeko aukera sortu zenean, ez
|
nuen
zalantzarik izan: gaztelaniazkotik egiteko agindua eman nuen.
|
|
|
»Ez
|
nuen
zalantzarik egin. Helduta nengon upelera estu lotzea erabaki nuen, hura karelpetik askatu, eta upelean lotuta uretara jauzi egitea.
|
|
|
Hori entzun orduko, gizon horien herrialdeaz
|
nuen
zalantza argitzeko erantzun ziurra izan nuen.
|
|
2013
|
|
|
Eskuinekoari begiratu nion eta honek ere larruzko txaketa ireki zuen galtzarbean zer zeraman erakusteko. Ez
|
nuen
zalantzarik izan. Berehala jakin nuen ez zirela poliziak, erakundeko kideak baizik, eta odol hotza erakusten nuen neurrian onartuko nindutela.
|
|
|
Galdatzen zaizun guztia hauxe da, zeu eta nire arreba hil osterako zeure alabentzat izendatuta dauden bost mila liberetatik, Lydiari bere partea itun baten bitartez ziurtatzea; eta, gainera, zu bizi zaren bitartean, alaba horri urtean ehun libra emateko konpromisoa hartzea. Gauza guztiak gogoan hartuta, nik ez
|
nuen
zalantzarik izan baldintza guztiok zeure izenean onartzeko, horretarako eskurik banuela iruditu zitzaidan eta. Espresoan bidaliko dut hau, denbora galdu barik zure erantzuna jasotzeko.
|
|
|
Sekula ere ez zuen susmo izpirik izan. Areago ere esan nion, alegia, uste nuela nire lehengo suposamendu hura, zure ahizpa berarekiko indiferentea zelakoa, oker zegoela; eta, berehala antzeman nuenez Bingleyk zure ahizpari zion atxikimenduak irmo zirauela, ez
|
nuen
zalantzarik izan biak elkarrekin zoriontsu izango zirela.
|
|
|
Kalera irten nintzenerako, banuen ideia lauso bat egin behar nuenaz. Baina, Kartagoko hirian gertatzen ari zena ikusi bezain pronto, ez
|
nuen
zalantzarik izan. Azkar ekin behar nion.
|
|
2015
|
|
|
Poliki igo dut aldapa, ilunabarreko aldarte lasaiak kutsatutako mugimendu pausatuz. Gora iritsi naizenean berriz gelditu naiz, sastraken ondoan, errotako gizonarekin topo egin nuen gauean bezala, aurrera egin edo ez egin orduan izan
|
nuen
zalantza berberarekin. Aurrez aurre neukan harrizko hesiaren ondotik zihoan bidea, ilunaren mendean erortzen hasia, eta, bidearen azkenean, pagadia.
|
|
|
Orduko hartan ez zen eztandarik entzuten, ez sirena hotsik, ez espantuzko oihurik. Fredek azkar bereganatu zuen nire arreta osoa, eta hiriaren alderik zaharreneko bide bihurrietan barrena ez galtzeko besotik helduko ote nion itaundu zidanean, ez
|
nuen
zalantzarik egin. Ni nintzen, ordea, bietan deslai zebilen bakarra, eta, haren jarraibideei esker, berehala iritsi ginen behinola eliza izandako Aldous tabernara.
|
|
|
Karrera aldaketa erradikalari aurre egin behar nionez, ordura arteko guztia zaborrera botaz, ezin nuen denbora gehiagorik galdu. Aldatzekotan, azkar egingo nuen, hasi eta buka, eta behin mundu akademikoan sartuko nintzela erabakita, ez
|
nuen
zalantzarik egin. Ikusi ditut beren bigarren, hirugarren urtean ikergaia aldatzen duten doktoregaiak, detaile guztiekin deskribatzen duten krisi baten ondorioz edo.
|
|
|
Edo, agian, pentsatu nuen higuin puntu batez?, armiarma sarez eginikoak, hain zuzen. Ez
|
nuen
zalantzatik ateratzeko astirik, ez gogorik, ordea. Jackok besotik heldu zidan.
|
|
|
Izan ere, Jokinek trena hartu aurretik aurkakoa esan arren, Gernika 70 egitasmoa bertan behera geratuko zela banekien. Bai, ez
|
nuen
zalantzarik. Berak ere aipatu zuen:
|
|
|
Hala ere, ezertaz konturatzen ez eta nik uste nuen neu bakarrik nenbilela estututa eta urduri, baina Rita ere larri ibili zen, larri oso, nire besotik zintzilik. Bere betiko izaera tinkoa galdurik, estreinakoz ikusi
|
nuen
zalantzan egun hartan eta esan dezaket harrezkero ez dudala beste inoiz hain galdurik ikusi. Irribarrea zeukan hortzetan bai, bistakoa zen pozik zetorrela nirekin, baina keinu hartan bazen beste zerbait ere, edozein modutan adierazi ezin dena; esango nuke izu puntu bat ere agertzen zitzaiola begien argitasunean.
|
|
2016
|
|
|
Nola aitortu Roberto jaunari zer eragiten zidan soto hark? Itsututa egongo zen tunela; hormak, irazgaiztuta; ez
|
nuen
zalantzarik horretaz. Baina nabarmena zen nire barruan hazten ari zen izua, nire haurtzaroko beldurretan sustraitua, hainbeste urtez lozorroan egon ondoren suspertzen ari zela zirudien hura.
|
|
2017
|
|
|
Geldirik eman nuen tarte bat begira. Ilunpean zeuden eta ez zen batere erraza ezagutzea, are gehiago nik biluzik ikusi nituela kontuan hartuta, baina ez
|
nuen
zalantza izpirik izan. Berengana gerturatu eta egundokoak esaten hasi nintzaien, ordu batzuk lehenago gelan sartu eta esatera ausartu ez nintzen guztiak.
|
|
|
Ba ote zekien hiltzaile hark nondik deitzen nion, are okerrago, nor nintzen? Ez
|
nuen
zalantzarekin gehiegi kezkatzeko denborarik izan, berehala hartu baitzidaten arreta Laminiturri kalean agerturiko polizi argi urdinek. Kalera begiratu nuen, orain teleskopiorik gabe, eta nire atari aurrean gelditu ziren.
|
|
|
Ekin nion hasi behar nuen atal berriari, eta etekinez bukatu. Hurrengoa hasi behar
|
nuen
zalantza neukan, anaia etorriko zelakoan, baita besaulkia ezeroso gertatzen hasi zitzaidalako ere, eta gelara igotzea erabaki nuen.
|
|
2018
|
|
|
Baina jarraibideak ontzat eman nituen une hartan: ez
|
nuen
zalantzarik egin. Damutzen naizen?
|
|
2019
|
|
|
Larritu nintzen nahikotxo, gainditu beharreko azterketa batean banengo bezala. Nire sorkuntza ahalmenaz dexente egin
|
nuen
zalantza, eta baita nire lagunaren egokieraz ere. Uste dut zerbait esan nuela, beste poeta bat aipatuz, uhinei buruz.
|
|
2020
|
|
|
Zalantza egin nuen, esan zidanean. Baina zuri esker argitu
|
nuen
zalantza.
|
|
|
Lehenengo saioaren bidea ikusi eta aurrera jarraitu nuen, kasu egin gabe. Eta errepide hura beste batean amaitu zenean, ez
|
nuen
zalantzarik egin. Gora joanez gero, Jaizkibel mendira igoko nintzen.
|
|
|
Betikoak bazeuden, joandako zorioneko denboren gainean hitz egingo genuen; ezezagunak banituen, berriz, mendien gainean, zertaz ba! Edozein zela ere laguntzeko prest egongo zela, horretan ez
|
nuen
zalantzarik.
|
|
|
Hamar urte lehenago Denalira joateko eskaintza egin zidatenean ez
|
nuen
zalantzarik egin. Berriro halako aukerarik nekez egokituko zitzaidalako.
|
|
2021
|
|
|
Hasieran bakarrik egin
|
nuen
zalantza. Ideia on bat neukan, edo hala uste nuen:
|
|
|
Uste dut goiz hartan nahiko aztoratuta eta arretarik gabe egon nintzela, ahal nuen neurrian gogora ekarriz jende eder eta bitxi hura, laster berriz ikusiko nuena. Arraro samarra da nola ez
|
nuen
zalantzarik txikiena ere, poztu egingo zirela ni ikustean... Bai, goiz hartan lorategian pentsaturik izango nuen leku dibertigarri halako bat bezala, nora batek jo lezakeen ikas karrera akigarri baten atsedenaldietan.
|
|
|
Gauzak hobeto ikusten hasi naiz!". Hausnarketa sakon batean jausi nintzen, baina orduan ez
|
nuen
zalantzarik, nire karrerak merezi zuen sakrifikatzea.
|
|
|
" Aurrez ikusia
|
nuen
zalantza bat nabaritu nion aurpegian, beraren eta nire gaineko zalantza bat, zorrotz eta osorik aztertuz gero, betiko bereizi behar gintuen aurkikuntzaren lehen itzala.
|
|
2022
|
|
|
Doneztebek (ordurako ez
|
nuen
zalantzarik bera zela) ahotsa goratu zuen.
|
|
|
Ez
|
nuen
zalantzarik izan nire kasua kontatzeko aukera sortu zenean. Esango dizut zergatik:
|
|
|
Nik egin nitzakeen nire pelikulak, baina ez zen dudarik. Ez
|
nuen
zalantzan jarri, ez ezer behartu. Horrela izan behar zuen.
|
|
|
Zin degizut, hala ere, egunen batean zugana joango naizela". " Zugana" esan nion, bai, postalean ikusi nuèn paisaia hari, ikusi orduko, beste dimentsio bat antzeman banio bezala; izan ere, ez
|
nuen
zalantzarik postalaren elementu nagusia materia zela –Timanfayako lurrak! –, baina, aldi berean, beste zerbait zegoen postal hartan, sorgin argi batek guztia hartua balu bezala, materiaren izatea haratago bultzatzen zuena: dimentsio espiritual batera, nolabait esatearren, non denboraren orratzek eternitatearen ordua –desordua– markatzen baitzuten.
|
|
2023
|
|
|
Atzematen ez ziren arren, gorputz gihartsuak, ilerik gabekoak irudikatu nituen. Ez
|
nuen
zalantzarik izan etxea eurak bezain apain izango zutela. Elkarrekin zerbait egitetik zetozela zirudien, edo, umearen bila bada ere, elkarrekin zerbait egitera.
|
|
|
Ez
|
nuen
zalantza izpirik azaldu. Eskailburura atera eta atez ate usnaka ibili ginen.
|
|
|
Aitortza moduko bat egingo genuela esan zidan eta, hasteko, neure burua definitzearren, nire egoera laburbiltzen duen hitz bat hautatzeko eskatu zidanean, ez
|
nuen
zalantzarik izan eta ilunabarra erantzun nion, hau da, koloreak itzaltzen diren unea. Egunaren eta gauaren arteko sistema bitarrak arrunta dirudi, baina jakituria handia ezkutatzen du, naturak bi parte horien artean ezartzen du muga.
|