|
2000
|
|
|
Ez behintzat osaba Pedroren ardien bidez eguraldia asmatzen nuela. Ez dakit, denbora gutxi izan
|
nuen
istorio handi bat asmatzeko, zain bainuen Rocío. Beraz, ez nuen asmatu.
|
|
2004
|
|
|
Kartzelan nengoela pentsatu nuen nire inguruko jendeak bizi zituen gauza guztiak oso inportanteak zirela eta goraipatzekoak. Asko miresten ditudan pertsonak dira, eta sentimendu horietatik abiatuta erabaki
|
nuen
istorio sorta hau idaztea.
|
|
|
Baina ez zen hau nik gogoratu nahi
|
nuen
istorioa, baizik eta Bernardettek marmita batzuen aurrean kontatu zidan beste bat.
|
|
|
Hauxe zen Pauline Bernardettek kontatu eta nik gogoratu nahi
|
nuen
istorioa. Eta agian orain, Eutropio haren berri izan eta gero alegia, hobeto ulertuko da La Vachek eta biok festan sentitu genuena.
|
|
2005
|
|
|
Liburuan aipatzen dut hori, pilotariekiko dugun mitifikazioa haustea nahi izan dut. Nire aitatxi pilotaria zen, eta pilotariak maite ditut biziki, baina gogoa
|
nuen
istorio hori kontatzeko.
|
|
|
– Ez
|
nuen
istorioaren berririk. Noiz kontatu dizu Rivasek?
|
|
2006
|
|
|
Nik entzutez ezagutzen nituen Kurt eta Trieste, bi hitzok misteriozko aura bat zuten niretzat erdi lanbrotan gogoratzen
|
nuen
istorio bati esker: opera kantari baten atzetik Italiara alde egin zuen aitaren ahaide aberats batzuen semea omen zen Kurt.
|
|
2008
|
|
|
Dena dela, aitor dut, Aitzol Aramaiok nik buruan
|
nuen
istorioaren egitura lausoa (bir) eraikitzen eta argitzen lagundu dit. Demagun, Un poco de chocolate euskarazko istorioan oinarritua dela.
|
|
|
Urte batzuk geroago, ipuina telebistarako moldatu zuen Lertxundik. Ez nion sufritzen ari zen pertsonari inolako kasurik egin, nire probetxurako baliatu
|
nuen
istorioa. Ez nuen inolako ahaleginik egin pertsonaien, batez ere emakumearen larruan sartzeko, hura ulertzeko, adierazi du.
|
|
|
Eta esaten ari nintzen bezala, gutxienez hemezortzi aldiz errepikatu
|
nuen
istorio berbera Bilbon nengoen aldi bakoitzean, Mikeli kontatu nion istorio bera. Batzuetan, ordea, gezurren bat esango nien, zerbait asmatuko nuen, eta inongo harridura keinurik egin edo aurpegi arrarorik jartzen ez bazuten, banekien kasu zipitzik egin ez zidatena.
|
|
2009
|
|
|
Film luze bat egiteko gogoa nuen aspaldidanik. Hala ere, pertsonalki konektatuko
|
nuen
istorio bat behar nuela banekien. Zenbaitek zuzentzeko grina dute, baina nik argi nuen zuzentzeko gustuko istorio bat behar nuela.
|
|
|
Sartu orduko ezagutu nuen Alençon. Eta Alençon ezagutu orduko jakin
|
nuen
istorio horrek ez zuela fin onik eginen.
|
|
|
Erabakia hartua nuen. Ez
|
nuen
istorio ezdeus hori entzuten segituko. Zutituko nintzen eta jauzi eginen nion gainera.
|
|
|
Gorabehera debaldekorik egin gabe garatu nahi
|
nuen
istorioa. Gertakari handirik gabeko kontakizun bat osatu nahi nuen.
|
|
2010
|
|
|
Guztiarekin ere, harekin ez ibiltzeko aholkatzen zidanan behin eta berriz, urruntzeko harengandik, desgrazia besterik ez nuela bilduko haren konpainian. Hasieran uste izan ninan, Xabier Dimitriz jeloskor zelako ematen zidala harengandik urruntzeko aholkua, Jean Noelen ahotik entzun nahi
|
nuen
istorioari berak kontatzen zizkidanei baino garrantzi handiagoa ematen niolakoan zegoela jelosiak jota.
|
|
2011
|
|
|
Uruguaiko hiriburuan ezagutu nuen Maria Farias 72 urteko dantzaria, eta txunditu egin ninduen, iraganetik magiaren bidez zetorrela iruditu zitzaidalako. Bere bizitza kontatu zidanean, pentsatu
|
nuen
istorio hori kontatu behar zela.Esklabotza iraganeko kontua dela pentsatzen dugulako harritzen gaitu haren bizitzak. Oso gogorra da berak dioenean bere aitona amonak esklaboak zirela. 1950 aldera oligarkiako emakume galiziar bati eman zioten Farias, artean haurra zela.
|
|
|
– Yoyes egin nuenean nik uste
|
nuen
istorioa nire belaunalditik eta hemen baino ezin zitekeela ulertu. Eta ezustekoa izan zen nire belaunaldikoak ez zirela joan, gazteak baizik (eskerrak, aretoak eurek betetzen dituztelako), eta atzerrian oso harrera ona izan zuela, eskuzabal hartu zuten filma?.
|
|
|
–Istorio zahar bat kontatu didazu, erran zuen Beckek, te kikara hartzera makurtuz?. Kurtek erran zizun bezala, nik ere parte hartu
|
nuen
istorio hartan. Oso bestelako garaiak ziren.
|
|
|
Literaturara oso emana izanik, ordea, ez nuen aurreikusten inolako bermerik bere hausnarketek toki zuzenera eraman gintzan. Irudikatzen
|
nuen
istorioa eta pertsonaiak literatur pertsonaiekin eta istorioarekin alderatzen, aitaren desagerpena literaturara eramaten, gure jokabideak hobeto ulertzeko balio zezakeena, baina ez, agian, gertaera zehatzak argitara azaltzeko. Nolanahi dela, bazuen oinarrizko arrazoi bat bere alde, hau da, neure burua ikusten nuela Aitorrengana holako kontu batekin joaten.
|
|
2012
|
|
|
–Oi, beso puska bat, noski. Nolatan jakingo
|
nuen
istorio hori, protagonistetako bat ni neu izan ez banintz...
|
|
|
GERMAN. (Tragoa eta goibel) Pausa) Ez? (Izan
|
nuen
istorio bat, baina ez zen ondo atera.
|
|
2013
|
|
|
Elkarri entzungor diren bi pertsonaia dira; pixka bat edanda daudenean, batak esandakoa besteak ez du entzuten. Pentsatu
|
nuen
istorioak kontatzea merezi zuela.
|
|
|
Halako batean neska kontuez hasi ginen. Erran nien Axunekin izan
|
nuen
istorioa fini zela, Bartzelonara joana zelako lan sozialeko konturen bat estudiatzera. Gabikak animatu ninduen.
|
|
2014
|
|
|
Imajinatu gizon bat begiak estalita bide eskas batetik ibilgailu bat gidatzen. Izerdi dezente bota
|
nuen
istorio horrekin, eta ikaratu ere majo ikaratu nintzen, benetan, aizue. Azken batean, marinel batentzat bekatu barkaezina baita, bere manupean dagoen bitarte guztian, ustez igeri egin behar duen gauzaren azpialdea arrakalatzea.
|
|
|
Zergatik joan behar dut kanpora, orduan?". Burutik uxatu
|
nuen
istorio hura hileta ondo jarraitzeko.
|
|
|
Buhameak, egiazkoak, etxez etxe pasatzen ziren zerri hiltzea egun hartan zutela zekitelarik, erraten zen kilometroetan sentitzen zutela zerri hiltzea etxalde galduenean, erdi sorgin baitziren edo beharri fin, hots, behar zen tenoreko Martin beltza sartzen zen koralean. Ezterenzubin entzun
|
nuen
istorioa da: pasatzen omen zen hango etxeetan denbora hartan Eiheralarreko buhame bat azkarra eta aski gaixtoa...
|
|
2015
|
|
|
Hemen egin nuen maitasuna lehenengo aldiz, ate baten kontra: detaile huraxe nabarmendu
|
nuen
istorioa kontatu nizunean, akaso beste batzuk inportanteagoak zirenean. Hemendik egin nuen ihes irrika handiz, zurekin tupust egiteko, martxoko goiz batez, neguaren amaieran.
|
|
|
Martxoak 3ko gaiak arreta deitu zidan Komando Autonomo Antikapitalisten inguruko entsegu bat irakurri nuenean. Ordura arte, Gasteizko langileen mobilizazioak ezezagunak ziren niretzat, baina ikertu ahala argi ikusi
|
nuen
istorio batentzat materiala zegoela. Ez nuen fokua jarri nahi Poliziaren errepresioan, baizik eta aurreko bi hilabeteetako mobilizazioetako indar eta arrakastan.
|
|
2016
|
|
|
–Eta hoteleko jabeak, esan
|
nuen
istorioa bukatu nuenarekin batera, noraezean behar du pasaportea, Monsieur le Count, bestela Bastillara bidaliko naute eta.
|
|
|
—Hik ez duk gauza horietan sinisten, baina egia duk. Nire kasuan, eta azken bost urte hauetan, halaxe izan duk, parte bat benetakoa eta gainerako bederatziak ura, nik neure buruarekin montatzen
|
nuen
istorioa. Hasieran gaizki pasa nian, eta horregatik ibiltzen ninduan Kubara bueltatu behar nuela esanez Laurak Ugarterekin joatea erabaki zuenean, baina gero ohitu egin ninduan.
|
|
2017
|
|
|
Belaunetaraino. Herriko nobioarekin
|
nuen
istorioa erosoegia zen. Josunerekiko lehia, errazegia.
|
|
2018
|
|
|
elkar agurtzen dugu buru keinu batez, baina ez gara solas sakonagoetan menturatzen, elkarren bakardadea eta intimitatea errespetatzearren. Hala ere, nik izan
|
nuen
istorio bat neguko hondartzako beste izaki bakarti horietako batekin, eta ez nintzen lerrook idazten jarriko istorio hori kontatzeko ez balitz.
|
|
|
Batez ere, aitaren ipuinak; aspalditik
|
nuen
istorioarekin zerbait egiteko gogoa. Era berean, Stanley Kubrickek 2001:
|
|
2019
|
|
|
Niretzat hori izan da inportanteena. Istorioa bera baino, ahots hori zen garrantzitsuena eta hori, gutxi gorabehera, banuen buruan; istorioa ere bai, bi planotan hamarkada batetik eta 2009 urtea bestetik, eta hasi nintzenean pisu handiagoa zuen 90eko hamarkadak, baina hortik saiatu nintzenean ez nuen asmatzen eta azkenean aldatu egin
|
nuen
istorioa eta eraman nuen gehiago 2009 urtera. Baina hori ez zen hain inportantea, ahotsa baizik.
|
|
|
Ezagutzen
|
nuen
istorioa. Mende erdi batez, Euskal Herriko familia anitzek, beraien haurrak ETA edo IK erakunde klandestinoen lerroetara lerratzen ikusi zituzten dolorez, hastapen batean jainkoari galdatuz zertan huts egin zuten horrelako gaztigua merezitzeko, ondoko urratsean destino itsua onartu eta etxekoak borroka totalitario horretan sustengatu aitzin.
|
|
|
Hala ere, ez dut uste benetako espiritutik gehiegi urrundu naizenik, eguberriko kontakizun samurrek gertaera izugarriak gordetzen baitituzte beti barnean. Behin, familia afari batean, anaiaren aurrean kontatu behar izan
|
nuen
istorioa lotsatu antzean, eta bukatutakoan berak honela bota zidan, bere memoria faltaz arduratu samar: –Hik bai burua, txo!
|
|
|
Ugaldek liburua idazteko hainbat elkarrizketa egin zituen eta Martinez horien bila hasi zen: " Zintak topatu nituen eta argi ikusi
|
nuen
istorio bat kontatu behar zela". Hala, zinemagile bilbotarrak ia hiru urte eman ditu dokumentala prestatzen.
|
|
|
—Ez, ez jarraitu
|
nuen
istorioarekin. Txartel bat besterik ez da, soilik marrazki bat daukana:
|
|
2020
|
|
|
Geroko utzi eta geroko utzi, azkenean ez nion emazteari ere ezer kontatu. Neuretzat gorde
|
nuen
istorio sinestezin hura, kontatzeak ekar zitzakeen lanek nagituta seguru asko. Gertatutakoaren berri emanez gero, burutik egiten hasita ez nengoela erakustera behartuta ikusiko bainuen neure burua, besteei lehenik eta neure buruari gero.
|
|
|
Ez neukan gogorik niretzat hain hurbilekoa den zerbait fikzionatzeko, baina ezta kazetaritza deitzen dugun horretatik jotzeko ere. Kontatu nahi
|
nuen
istorioan inplikatzeko, literaturaren beharra sentitu nuen, eta informazioa jasotzeko orduan kazetari modura jardun dudala esan daitekeen arren, liburua kazetari lan bat baino induzituagoa dela esango nuke. Ez dago liburuan nik asmatutako ezer, ez dago beraiek esan ez dutenik ere, baina beraien diskurtsoa antolatu eta narrazioari interesatzen zitzaiona apartatu dut, atalak nahieran josi, oihartzunak sortu.
|
|
|
Eskolako apaizek ez bezala, nire golkorako gordetzen
|
nuen
istorio haien erakutsia, baten bat edukitzekotan. " Haren jakin mina zigortzeko", kasu, Loten emaztearena.
|
|
2021
|
|
|
⣠Alegia: jakinduria hori politizatu eta amonarkia bat proposatzea zen nere burutazioa zerean... kabinetean Bizkarrarekin egin nahi
|
nuen
ixtori hortan. â³" Amonarkia"!
|
|
2022
|
|
|
Nigeriatik etorri zela kontatu zidan, pateran etorria zela baina hura ez zela kontatzea merezi zuen zerbait, oso esperientzia gogorra izan zela beretzat. Harreman hartan oinarrituta sortu
|
nuen
istorioa. Jasotako dirua Aita Mari erreskate ontziarentzat izan zen.
|
|
|
Gero irakurri nituen Sophie Liebknecht i kartzelatik idatzi zizkion gutunak eta hasi nintzen bere bizitzan sakontzen. Figura historiko bezala ezagutzen nuen, baina Rosa Luxemburgek ez balu natalitate greba hori aldarrikatu izan, nik ez
|
nuen
istorio hori sortuko. Berak horretaz egiten zuen tesia oso interesgarria da, zergatik greba bat, zer kate moztuko litzatekeen.
|
|
|
" Orain ulertzen dut zer sentitzen den lehen ekografia ikustean". Berarentzat sumingarri samarra izan zen komentarioa, tomate batekin konparatu nuelako bere alaba, baina... niretzat momentu zoragarria izan zen hura, eta hortik idatzi
|
nuen
istorioa. Beste liburuetan ez dut egin izan, baina honetan erabaki kontziente bat hartu behar izan nuen idazten hasi nintzenean, banekien narrazio sorta bat idatzi nahi nuela amen inguruan eta ipuin hau hasieratik sartu nuen.
|
|
|
Nire ideia thriller bat egitea zen. Sé quien eres telesaila zerebrala zen, eta, kasu honetan, pertsonaien bulkadekin eraiki nahi
|
nuen
istorioa. Lau emakume dira, eta ametsetako etxeetan bizi dira, baina, horren atzean, asetze falta dago.
|
|
|
Orain, irratia ahaztu nahi dut apur batez; asko gustatzen zait idaztea, baita ikus entzunezko mundua ere. Levando Anclas ek hogei urte egin zituenean, liburu bat atera
|
nuen
istorioekin, eta bigarren zatia egitea gustatuko litzaidake. Gainera, batzuei berriro deitu diet urte askoren ondoren, eta kontatu didate tartean zer gertatu zaien.
|
|
|
Neure buruari hitzeman nion auziak ondorioak izango zituela. Ez
|
nuen
istorioa berriz gertatzerik nahi».
|
|
|
Denok harrapatzen gaitu eta ez digu uzten atseden hartzen. Erruaren eta erantzukizunaren arteko muga horretan, hortxe kokatu nahi
|
nuen
istorio hau.
|
|
|
1998ko udan zen, ene ustez, Amikuzera sartzean
|
nuen
istorio hura entzun. Lur Berri laborantza kooperatibak ditu arto hazitako eremu zainduetan, ‘uharteñoak’ deitzen dituzte, ereiteko eskubideak ematen, erran nahi baitu arto arrazak inposatzen, horien hibridazioak baitu hazi mota berria sortzen.
|
|
2023
|
|
|
«Osagai nahikoa ziren film handi bat egiteko», esan du dokumentalaren zuzendari Sarneckik. «Baina filma egin
|
nuen
istorioak bira harrigarri bat eman zuelako, ustelkeria kontakizun sakon eta zirraragarri bati bide eman zion bira».
|
|
|
«Konturatu nintzen komikiko pertsonaiak zirela ibilgailurik onena mitologiaren iturburu horretara hurbiltzeko. Amodio istorio bat da, dualismo oso eder bat sortzen duten bi pertsonaiarekin, eta dualismo hori indartsua iruditu zitzaidan kontatu nahi
|
nuen
istorioa sortzeko».
|
|
|
Klaxon batekin komunikatzen da Bakarne, baina bere ezaugarririk bereziena Charlot, Charlie Chaplinen pertsonaiaren mozorroa da. «Pertsonaia mutu bat sartu nahi
|
nuen
istorioan, eta Chaplinen ikonografia oso polita eta adierazgarria iruditu zitzaidan», aitortu du egileak. Hala ere, ezin izan du aurreratu mozorro horrek obran beteko duen benetako helburua.
|
|
|
Duela hogei urte antolatutako erakusketaren berri bazuen Usoa Zumetak, baita ahaztua ere, aitortu duenez. «Entzunda
|
nuen
istorioa, baina sekula ez nuen aitarekin honi buruz hitz egin. Gainera, garai hartan bera Nafarroan zegoen [Arriben izan zuen estudioa artistak urteetan], eta ez zen azken hamar urteotan bezala, hemen [Usurbilgo estudioan] parez pare geundela».
|
|
|
Uzten zizkidan liburu eta argazki nobeletan ere, emakume dohakabeak ageri ziren beti, bizimodu negargarriak zeramatzatenak, eta bat batean, egun batez, zoriontsu bilakatzen ziren ustekabean. Egun hura ez zitzaion egundo iritsi Brigitteri, eta nik gero eta gutxiago sinisten
|
nuen
istorio haietan. Irmoki baieztatzen zuen gizonari atxikimendu erabatekoa zor zitzaiola, eta hori ere kosta egiten zitzaidan onartzea; gizon bat maite dugunean, zioen Brigittek, prest egon behar dinagu haren alde edozer egiteko, haren kaka ere jateko.
|