2000
|
|
Zoragarria izan da aireportuan besarkatu dudan lehen aldia. Uste
|
nuen
ez zitzaiola pasa den urtean bezain ondo irtengo, baina argi utzi dit askoz ere hobeto irteten zaiola: " Eider", esan du, eta aspaldiko partez lurrikara nabaritu dut barrenean, Connemaran gertatzen zitzaidan bezala.
|
|
Libertateak, ordea, lur mugikorretarik ninderaman, zalantzaz zalantza, eta nik, batzuetan, zalantza egiten nuen zalantzaz, zeren zalantzak nekatzen zaitu, unatzen zaitu eta erdibitzen zaitu. Eta guti batzuetan pentsatzen
|
nuen
ez ote zen hobe arau guztien ontzat hartzea eta nork bere buruari uko egitea, nola erraiten baitzuen aita Bartolomek, guztiari amen erranez, amen, amen eta amen.
|
|
Eta kontseilari haien artean mendekua nuen labana, eta gorrotoa eta urguilua zorroztarri. Eta neure mendeku nahiaren eta neure odol irakiduraren lehen abiatze eta oldartze hartan jakin
|
nuen
ezen ez ninduela nehork geldiaraziko... zeren eta ene gorrotoa eta ene urguilua naturalak ez ezik borondatezkoak ere baitziren, eta zeren gorputzean ez ezik ariman ere sentitzen bainituen.
|
|
Eta iragan neguan, berriz, behin eta bitan egon nintzen eri ohean, sukarrak harturik, eta, bertzeetan bezala sendatzen ez nintzela, neure baitaren baitan nabaritu
|
nuen
ezen ez nintzela lehengoa, ene humoreek, indarberritzeko duten ahal ohizkoa galdu balute bezala.
|
|
Jaun administratzaileak erakutsia zidan orduko nola zihoazen etxeko kontuak eta gure aita izan zenaren negozioak, eta, nola zure faltan nihaur bainintzen jauregiaren eta ondasun guztien heredero, manatu nion ezen diru segura nahi nuela eta ez zedila egiteko arriskutsuetan bentura, zeren soberatuki bizi baikintezkeen dirutza haren interesetarik, zeinetarik ehuneko hamarra elizarentzat gorde baikenezakeen eta bertze suma bat miserikordiazko obrentzat. Eta pentsatu eta deliberatu
|
nuen
ezen ez zegoela pertsona egokiagorik, suma honen administratzeko, aita Bartolome bera baino, zeina baitzen aldi hartan Iruñako ospizioko kaperau... eta zeina, ondorez, urtean bizpahiru aldiz etortzen hasi baitzen jauregirat, suma haren jasotzerat, eta ene aitorraren entzuterat, bide batez. Eta hala joan zitzaizkigun urte batzuk bakean, harik eta bertze urte batean bertze izurrite baten haize bortitzak inarrosi gintuen arte.
|
|
Eta, nola baitzen aldi berean salbaia eta eztia, hala maitatu nuen salbaiki eta eztiki handik aitzina behin eta berriro... eta maitatuko
|
nuen
ez dakit zenbat aldiz gehiago, baldin patu gaixtoak harenganik urrundu izan ez banindu ezinbertzez, zeren, bere kantekin nigar egiten zuenean, nigar eragiten baitzidan neuri ere, eta zeren, alegera kantatzen zuenean, inguruko tximeletak ere dantzan jartzen baitzituen... eta zeren, irri egiten zuenean, agerian uzten baitzituen hortzak, marfilezko dorre tipiak iduri.
|
|
Salamancatik itzuli nintzenean, berriz, trabailurik eta egitekorik aski izan nuen osaba Joanikoten kalbarioarekin, bertze kontu haiekin antsiatzen hasteko... Baina denbora hura ere iragana zen eta etxetik ihes egin berria nintzen... eta iraganarekin hausteko gogo bizi hura nuen, errai erraietaraino sartua, hura nola bideratu behar
|
nuen
ez banekien ere. Zeren eta gero eta gehiago ohartzen bainintzen, konparazione, ezen laket nituela neskatxak eta emaztekiak... baina non zegoen plazer haren neurria?
|
|
Uste baino hobeki ulertu zidan. Bozaren jabea urrundu eta, istant bat geroago, zorrota baten murmur bizigarria aditu
|
nuen
ez oso aparte.
|
|
—Ez dago hain gaizki pabiloi industrial bateko bulego nola edo hala moldatua izateko. Hasieran gaizki bizi
|
nuen
ez dakit zenbatgarren emaztekia izatea hemengo buelta egiten, eta ez naiz, bistan da, Josefinaz ari. Lehenagotik banuen haren aferen aditzea administrari eta bulegariekin.
|
|
Haren mazelak oniritzia egin zion nire musuari eta horretan ezagutu
|
nuen
ez zela nirekin bart bezain erremindua. Ilobak espero baino gutiago lanpetzen zuen nonbait.
|
|
Badaezpada ere, ez nion aditzera eman, behar baino lehenago ikara ez zedin. Nahiago
|
nuen
ez oroitu nire aho handiak sartua zuela halako atakan.
|
|
Horixe zekarren bat bateko dei erauntsiak. Ez
|
nuen
ez erantzunaren minik. Larunbat igandeetan bakarrik sufritu nuen lagunaren aienatzea.
|
|
Tailerretako batzuek baizik ez zidaten aintzat hartu, beren lanpostuak kolokan ikusirik. Lehenago ohartu ez banintzen, orduan ikasi
|
nuen
ez nintzela Vladimir Ilitx izateko sortu. Berrikuntzari ezinbertzez makurtua —" birtziklatzea":
|
|
Bi hiru tekla zanpatuta egiaztatu
|
nuen
ez nintzela bertze" birtziklaje" baten beharrean oraingo honetan lehen urratsak egiteko. Pasa hitza ere nirearen une berdinean eskatu zuen.
|
2001
|
|
Eta orduan izan zen zirrara (birikak beterik eta zeppelinak nonahi). Ez
|
nuen
ez mutikorik, ez kromorik, ez nebarik, ez tren usainik ikusten. Horixe zen guztia:
|
2003
|
|
II. Mundu Gerlaren erdi erdian geunden orduan eta gutarteko anitzek ziurtzat emaiten baldin bazuten Hitler-en garaipena, beste zenbaitek pentsu zuten amerikarrek eta ingelesek irabaziko zutela; nik, aldiz, garbiki erraiten
|
nuen
ez nintzela ez sorgina, ez profeta, eta ez nekiela zer gertatuko zen.
|
|
–Uste
|
nuen
ez zegoela Malandarik beste inon.
|
|
Publizitate ingeles hau irakurri
|
nuen
ez oso aspaldi: " Her heart speaks the language of her mother and that of her mother’s mother, and that of her mother’s mother’s mother..." (Bihotza bere amaren hizkuntzan mintzo zaio, eta bere amaren amarenean, eta bere amaren amaren amarenean...).
|
2004
|
|
handik aurrera hobe nuen Parisko gorabehera guztiak ahaztu eta esku artean nerabilen kontuari buru belarri heldu. Hala ere, susmoa
|
nuen
ez zitzaidala batere erraza gertatuko.
|
|
Hendaiatik atera berritan korridoreko leihotik begira joan nintzen, artean Ibarraren agur beroak hunkituta. Kanpoan zenbat denbora emanen ote
|
nuen
ez nekien arren, uste izatekoa zen oso luzaroko ez izatea. Hala erran zidan behintzat bizkaitar jatorrak, ni lasaitu nahirik.
|
|
Halaber, onartu behar
|
nuen
ez zela oso probablea pistolariak nire lorratzean etorri izana: azken batean, Baionatik jarraitu behar izan zidaten Pariseraino.
|
|
horrek kapela begietaraino jaitsita eta burua makur ibiltzeko aukera eman zidan. Ez
|
nuen
ez autobusik ez metrorik hartu nahi izan. Jendea bizkor igarotzen zen ezker eskuin, euritako blaituetan bilduta.
|
|
Baina D. ren jarrerak ez ninduen molestatu, D. ren homosexualitatearen berri jakin nuèn egunean molestatuko nindukeen bezala... Are gehiago, garai hartan ez
|
nuen
ez D. ren besorik ez haren babesik onartuko; orain, aldiz, atsegin nuen... Eta, sentimendu haren haritik, esan nion:
|
2005
|
|
Arratsalde hartan erabaki
|
nuen
ez nuela sekula beste zakur bat izango.
|
|
Ahaleginak egiten nituen etxe barneko egoerak kanpoan islarik izan ez zezan, baina nik ere igartzen
|
nuen
ez nengoela beste garai batzuetan bezain hiztun. Edozer gauzak haserretzen ninduen eta jatetxeko langileek, aukeran, nahiago izaten zuten ezer ez galdetzea; Mateok ere nahiago zuen niri ezer ez esan.
|
|
Bere egoera neronek baino ez nuen ezagutzen, baina ziurtzat
|
nuen
ez zuela beste inora alde egiteko gogo handiegirik, beti izango zuen deskubritua izateko arriskua eta horrek deseroso sentiaraziko zuen. Beti izango zen bere benetako izen abizenak emateko beldur, eta faltsuak ematekotan beldur handiagoa izango zuen, antzemango ote zioten.
|
2006
|
|
eta askoz geroago idatzitako. Aberri ilunaren poema?, abesti aberkoiak deituko nituzkeenak ziren, baina hain desberdinak elkarrengandik. Lehena, etsipenez betetako abesti bat zen, non esaten
|
nuen
ez nuela aldarrikapen aberkoietan sinismen haundirik (hain gaztea izanik, uste dut ez nintzela gehiegi deskuidatu); eta gainera, melankoliaz beterikoa zen,. Eusko gudariak, abestiaren doinuarekin hasten baitzen, eta abesti hori galtzaileen abestia izan baitzen azken gerratean.
|
|
Isiltasun giro hartan beldurra ematen zuen ia hotsik txikiena egiteak, eta, anatomiaz aspertzen nintzenen, hitz gurutzatuak betetzen aritzen nintzen, karpetan eramaten nuen denbora pasen aldizkaritik. Hasieran uste
|
nuen
ez zuela nire beharrik, ahaztuta nindukala, baina halako batean ohartu nintzen neure ikaste hartan trabarik egin nahi ez zidalako egoten zela horrela; oinak txindurritzen ari zitzaizkidalako altxatu, bera egoten zen egongelara joan eta ezer behar ote zuen galdetu nion.
|
|
Uzteko esan nahiko niokeen, nire ondoan gelditzeko, baina ez
|
nuen
ez indarrik ez ausardiarik; sukarra eta nekea elkartzen direneko erdi esna erdi ametsezko lo horretan nahastuta geratu nintzen. Eldarnioa eta errealitatea bereizi ezinik esnatu nintzen; ez nekien zenbat denbora igaro zen, pare bat ordu bai behintzat, argitasun apur bat sumatzen baitzen leihoan.
|
|
Kurrikulumak eta aipatu zituenean nik uste
|
nuen
ez zegoela zereginik. Ze meritu jarri behar zuen nire eskaeran?
|
|
Ordura arte ez nuen horretaz gehiegi pentsatu, edo pentsamendu lauso eta zehaztugabea izango zen bestela, euri ondorengo ozono usaina bezain berezkoa baitzen nire gogoan ikasketak amaitu osteko lan bilaketa. Aurki ikusiko
|
nuen
ez zela horren erraz eta naturala. Artean ilusioz nenbilen ordea:
|
|
Nire ezpainetara, ordea, ele bakarrik ere ez zen etorri. Ahoa ireki gabe zenbat denbora egin
|
nuen
ez dut neurtzen ahal. Sobera luze, nolanahi ere, nire entzuleendako.
|
|
Zozokeria bat, zerbait estali nahirik bazebilen alferrik ari zelako. Noiz nola jakin
|
nuen
ez dut gogoan. Estefaniaren mihi luzea, beharbada.
|
|
Erantzun konplitua eman nion, gure ustezko erasotzaileen kopuruari zegozkionak hanpatuta. Ez
|
nuen
ez susmagarri ez irringarri gelditu nahi.
|
2007
|
|
Eta hitz horiek are gehiago berotu ninduten eta hizketan hasi nintzen, zer esaten ote
|
nuen
ez nekiela, eta halako batean, hitz totelka ia, galdetu egin nion ea norena zen espero zuen haurra.
|
|
Nor ni haien arteko maitasuna hausteko? Nik ez
|
nuen
ez amarik ez aitarik ezagutu. Osaba Bienvenido etorri zitzaidan akordura.
|
2008
|
|
Itsasgizon zahar, zaildua zen, belarritakoekin eta begi okerra. Squirea eta biak azal eta mami ziren, baina laster ikusi
|
nuen
ez zela beste horrenbeste gertatzen mister Trelawneyren eta kapitainaren artean.
|
|
Lillibullero isildu egin zen berriro, eta lur mutur txikiaren atzean beste bi haiek bistatik galdu baino lehentxeago, bat jauzi batez lurrera jaitsi eta ezkutatu egin zen. Ia ia asmoz aldatu eta txalupa haiek txikitzera joan nintzen, baina beldurra
|
nuen
ez ote ziren Silver eta besteak han inguruan izango, eta dena honda zitekeen gehiegi nahi izateagatik.
|
|
Emakume gazteren batekin biziko zela erabaki nuen, hurkoaren bizitzaz eta zorionaz erabakitzeko tarteka izan ohi dugun erraztasunarekin. Berehala jakin
|
nuen
ez nintzela hurbildu eta gertatuaren berri emateko gauza izango. Izatekotan ere, etxean Nadiari kontatuko nion ikusitakoa.
|
|
Hegaldatzen hasten zenean jartzen zuen aurpegi hori ez zen nirea, ez zen nik ezagutzen nuena, beteagoa zen eta ederragoa ere bai, nolabait esateko. Batzuetan pentsatzen nuen Brahms-ek berak edo Korngold ek edo Shostakovitxek helduko ziola gerritik, jarriko ziola bizkarra zuzen eta lagunduko ziola lehen konpasak ematen eta, bere aurpegiko adierazpen zenbait ikusita, pentsatzen
|
nuen
ez ote zizkioten gorputzeko beste zenbait bazter ere ukituko, arimakoak bai behintzat, eta hori desabantaila izugarria zen eskuekin baizik lan egiten ez genekienontzat. Une horretan, aireporturen batean irudikatu nuen, ezagutu nuen egunean bezala, esku batekin biolinaren estutxe beltza eta bestearekin maleta bat garraiatuz, beti bezain erbestean, nekearen arrastoak aurpegian eta tristuraren itzala begiradan.
|
2009
|
|
Luzatzen ari zen. Autorik ez izatea eta Bilbon bizitzea zama astunegiak ziren eta segurutzat ematen
|
nuen
ez nuela ezer aurkituko, ez behintzat ezer onik. ETTan apuntatu eta lehenengo egunetan etxean egoten ahalegintzen nintzen, telefonotik hurbil, badaezpada; gero ren bat egonez gero.
|
|
–Basaurin kanpaiak joko balituzte, ehunka telebista antena hasiko lituzkek hegaka, esan nion, eta aho zabalik burua niregana okertzen ikusi bezain azkar jakin
|
nuen
ez zuela ezer ulertu.
|
|
Presaka etorria zen, hitzordua zuelako. Segurutzat jo
|
nuen
ez zela agertuko eta ez nuen ezer prestatuta.
|
|
Etxera joan nintzen. Gorputzak mozkortzea eskatzen zidan, baina erabakia
|
nuen
ez nintzela mozkortuko, ez nuela horretan dirurik erreko lanik gabe nengoen bitartean. Etxean liburu bat irakurtzen hasi nintzen.
|
|
Txabola batean jarraitu duzu zure nobela alu hori. A, barkatu, alfer gorotz hori, ahantzia
|
nuen
ez duzula hasi ere egin!
|
|
Pentsatu nuen mina ematen ziola eskakizuna entzute hutsak. Pentsatu
|
nuen
ez zuela beteko. Erratuta nengoen.
|
|
Oinetakoak eta bakeroak ere bai, presaka. Harrika zihoazen haiek ere lurrera, eta orduan gogoratu
|
nuen
ez zela komeni zarata gehiegi ateratzea. Baldarkeria baten erruz, poltsikoetatik txanpon guztiak erori eta Ugarteren ama esna nezakeen.
|
|
–Uste
|
nuen
ez zinela etorriko, Txomin! Pasa, pasa?!
|
|
Berdin zaie zer entzuten duten, zer esaten dieten, berbak behar dituzte inguruan, norbait berbetan edukitzea, edozertaz, kontua berba egitea da, isiltasuna haustea, isiltasunari guda irabaztea. Nik aspaldi erabaki
|
nuen
ez nuela zaratarik nahi. Jendearen zaratak ez dit uzten musika entzuten, neure buru barneko doinuak eta munduaren erritmoa aditzen.
|
|
–Ez, bueno, uste
|
nuen
ez zenuela jakin nahi. Baina jakin nahi al duzu nor ezkonduko den?
|
|
Eta gurpildun aulki bat utziko didatela anbulatorioan nahi izanez gero, bere amari utzi zioten bezala, leku guztietara heldu ahal izateko. Lehen gogo gutxi nuen kalera irteteko, eta hori esan zidanetik erabaki
|
nuen
ez nintzela gehiago aterako. Hori bakarrik falta zitzaidan, kalera gurpildun aulkian irtetea, eta mezetara aulkiarekin sartzea, Mirarik bultzatuta, eta han Carmenek gupidazko begirada botatzea.
|
|
Haren inguruan jolasten ginen neskatoak ginela, eta atzo balitz bezala gogoratzen dut orain, kioskoaren arbel beltzezko teilatutik irristaka doazen euri tantei begira. Behin, besaulki honetan egindako kuluxka batean, amets egin
|
nuen
ez zirela euri tantak, neska mutilek kioskoaren burdinazko atean atzamarrak harrapatzean botatako malkoak zirela, bertara
|
|
Denek zekiten, nik izan ezik. Aspaldiko partez, aho sabaian dastatu
|
nuen
ezaren ondo ondoko sentitzearen zapore garratza.
|
|
Gisa berean, gure ministroek eta gure ofi zialek, putetxe? erraten zutenean, uste
|
nuen
ez zirela egiazki putetxe batez ari. Bertzetik, Ramonaz oroitzen nintzen.
|
|
–Uste
|
nuen
ez zinela etorriko, Txomin! Pasa, pasa...!
|
2010
|
|
Meatzarietatik, baina, zenbat ziren dohain haiek zituztenak? Garbi izan baitut betidanik, ume nintzenean aireplanoak eta abioiak nituen amets, baina berehala jakin
|
nuen
ez nuela inoiz amets hura beteko: nola, bada, etxe bateko laugarren solairuko balkoitik begiratzeak zorabaitzen baninduen??
|
|
–Asmoa, bai, banuen? baina kartzelatik ateratzen ikusi nuenean, istantean ulertu
|
nuen
ez nuela harekin egon beharrik harekin egoteko, ezta harekin hitz egin beharrik ere, harekin hitz egiteko, zeren, iraultzaren suak bizi gaituenean, suak lotzen baititu hitzak eta suak lotzen bihotzak.
|
|
–Bale, bale; ederki. Uste
|
nuen
ez zenuela gogo handirik izango. Ez dakit.
|
|
–Hara! Uste
|
nuen
ez zitzaiola bateriarik geratzen! –esan zuen Mariok.
|
|
Halaz guztiz, mamografia hark atzera kontaketa abiarazi zuen, erloju moduko bat ipini zidan begi bistan: heriotza ez zen balizko gertaera urrun bat, egiazko posibilitatea baizik, eta neure baitan esan
|
nuen
ez nuela beste mundura egin ezaren damurik eraman nahi. Bizitzeko presa antzekoa sartu zitzaidan.
|
|
" Uste
|
nuen
ez zintudala berriz horrela edukiko" esan nion H.ri, bere gorputzari besarkaturik.
|
|
Eta zama zen, seguru, berak" purutasuna" bilatzen zuelako amodioan, alde bietako sentimendu orobatsu ideala. Ulertzen nuen zergatik ez zuen irtenbiderik ikusten, eta konprenitzen
|
nuen
ez zuela inoiz biderik egingo bihotzetik bihotzera –gorputzetik gorputzera egina zuen bezala– bere borondatez eta premiaz.
|
|
Meatzarietatik, baina, zenbat ziren dohain haiek zituztenak? Garbi izan baitut betidanik —ume nintzenean aireplanoak eta abioiak nituen amets, baina berehala jakin
|
nuen
ez nuela inoiz amets hura beteko: nola, bada, etxe bateko laugarren solairuko balkoitik begiratzeak zorabaitzen baninduen? — gauza bat dela arriskuz jositako bide luze bat helburu izatea —iraultzarako bideak halakoak ohi dira—, eta beste gauza bat bidea ibiltzeko gai izatea...
|
|
Egon al zara berarekin? Hitz egin diozu? ’ ‘Asmoa, bai, banuen... baina kartzelatik ateratzen ikusi nuenean, istantean ulertu
|
nuen
ez nuela harekin egon beharrik harekin egoteko, ezta harekin hitz egin beharrik ere, harekin hitz egiteko... zeren, iraultzaren suak bizi gaituenean, suak lotzen baititu hitzak eta suak lotzen bihotzak. Eta hara:
|
2011
|
|
Leihoaren aurrean eseri eta itsaso zatiari begira jartzen nintzen bakoitzean iruditzen zitzaidan zigarro atxiki luze bat aski izango nuela garunean bidea aurkitu ezinik nituen ideiei ate bat irekitzeko, eta borroka horrek nekatu egiten ninduen batzuetan. . Tabakoa uzteak idazkera aldatu dit, Atxagari aldatu zion bezalaxe?, erantzun nuen behin, eta geroztik esaldi hori behar baino gehiagotan ateratzen zitzaidan, Atxagari buruzko iritzi hori nondik atera
|
nuen
ez banekien ere.
|
|
Zeinek daki eleberri labur hori ez ote zitzaidan diru iturri bilakatuko?, esaten zidan Nadiak. Eskertzen niola bere entusiasmoa erantzuten nion, baina oso garbi
|
nuen
ez nuela tranpa horretan erori nahi. Nadia nekagaitza zen eta, arrazoiak errepikatzen aspertzen zenean, koldar bat nintzela aurpegiratuz bukatu nahi izaten zuen bere jarduna.
|
|
Zer min mota nuen galdetzen zidan bakoitzeko leku ezberdin bat seinalatzen nion, eta egia zen esan nahi niona, nolabait zehazten oso zaila baitzen nire mina. Sekula ez nintzela hain gaizki sentitu errepikatzen nion, intziri laburrak egiten nituen bitartean, eta bene benetan neuk ere pentsatzen
|
nuen
ez nintzela gehiago sendatuko.
|
|
Berdin zion zer itxuratakoa zen, odolki bat bezain lodia edo filigrana bat, beti zuen entzuleen artean norbait suspirioka. Batzuetan pentsatzen
|
nuen
ez ote zuten ikasturte hasieran ikasleak zerrendatu eta halako banaketa bat egiten, itsusienek ere aukeraren bat izan zezaten.
|
|
Ia narras eraman behar izaten nuen ohera, koipekeriak edo irainak botatzen zizkidan artean. Maggie geure logelan izaten nuen biluzik eta zain, baina nik ez
|
nuen
ez grinarik ez gogorik izaten deusetarako. Haren bekaitzari so egin gabe sartzen nintzen izara artera.
|
|
Esnatu zenean, ez zidan berba egin nahi. Min egin ala babestuko
|
nuen
ez zekielako beharbada, mutu eta herabe zegoen nirekin. Bere izena ere ez zidan esan, eta dorre alderantz begiratzen zuen beti arduraz.
|
|
Arrautzak adinako begiak jarri zizkidan, eta pentsatu
|
nuen
ez zela jabetu zertaz ari nintzen.
|
|
Euskal Herrian giroturiko thriller bat, baina Euskal Herriko errealitatearekin zerikusirik izan gabe. Hori bai, ikasi
|
nuen
ez nuela gehiago egingo gustuko ez nuen zerbait?.
|
|
«Asto gainera igo nahi dut, asto gainean ibili nahi dut!». Izan ere, esan beharra neukan, eta pentsatu
|
nuen
ez zutela nire bizkar barre egingo, ametsetan nengoela jakinda. Bizkorra, ezta?
|
|
Hilik zegoela sinetsi genuen txalupa hutsik ikusi genuenean, bere arrantzarako eta angulak hartzeko tresnak bertan, alabek eta nik, ez poliziak eta abar, baina bai guk, istantean, eta sinesmen horrekin abiatu nintzen etxera, senarrik gabe biziko nintzela ziurrenik egun hartatik aurrera. Eta gustatu egin zitzaidan, gogoa etorri zitzaidan, gogoa, gogoa
|
nuen
ez dakit zer eta badakit zer egiteko, gogoa lehen aldiz nire bizitzan Bloody Mary bat bestearen atzetik antzezteko; kotxeko ispiluan ilea atontzen ikusi nuen neure burua, begiaz keinu egin nion, bidean senarraren autoa ikusi, eta aurrera jarraitu nuen.
|
|
Horixe erantzun zuen, eta nik pentsatu
|
nuen
ez zidala galdera ulertu. Horrexegatik, berriro egin nion galdera.
|
|
Poliziak gezurrari antzeman eta ni ere espetxeratuko nindutela ikusarazi zidan. Azkenean, poliziak galdetu zidanean, erran
|
nuen
ez nintzela oroitzen noiz izan nintzen Julenekin. Horrek, jakina, ez zuen anaia salbatu, hasperen egin zuen?.
|
|
Keinu batez, Lucíak beste bat eskatu zion?. Uste
|
nuen
ez zenuela erretzen.
|
|
–agurtu zuen Lucíak sukaldera sartu zenean?. Uste
|
nuen
ez zinela inoiz esnatuko!
|
|
–Beck jauna, noski, erran zuen Mikelek?. Uste
|
nuen
ez zenituela telefonoak gustuko.
|
2012
|
|
izugarrikeriak egingo zituztela esatea, irakasleren bat hiltzeko planak? Eta autoan sartu nintzenean, Egoitzek esan zidan ez nuela atzera egiterik, berandu zela horretarako, eta haren begirada ikusi nuenean berehala jakin
|
nuen
ez zela txantxetan ari, hitz egin ahala, doinua jaisten joan zen, eta bukaerarako poliziak ia ez zuen entzun ere egiten.
|
|
Izugarrizko beldurra sentitu nuen. Ezin
|
nuen
ez aurrera ez atzera egin. nuen emakume hura, nire alaba ezezaguna, inoiz maitatu.
|
|
Hasieran bisita eguna iristen zenean urduri egoten nintzen, niregana bisita dun esateko hurbilduko zirelakoan. Bisitak bertan egunak emango bazituen ere, argi
|
nuen
ez nuela aurrekoan bezala amore emango. Ez nintzen aterako eta azkenean mojek alde egiteko eskatu zioten dena delakoari.
|
|
Nire alde helduenak, arduratsuenak, arrazionalenak kontra egin arren, erabakita
|
nuen
ez nuela salatuko.
|
|
–Helduak gara, eta ez konbentzionalegiak, seguru?, pentsatu
|
nuen
ez oso konforme?, luzaro itxaroteko beharra ikusten duzu?
|
|
Ez dakit nola egin nuen hori, baina ulertu
|
nuen
ez niola kontra egin behar, ez nuela borrokatu behar, ez zela ezer egin behar, bere kasa erortzen utzi baizik.
|
|
–Etxean? Uste
|
nuen
ez zinela iluntzera arte itzuliko.
|
|
–Uste
|
nuen
ez zenuela nirekin hitz egin nahi, bota zuen Marcok xamurtasunez. Hitz goxoen bila zebilen.
|
|
«Horregatik suertatu zatzaizkit probidentziala, Ernst. Denbora gutxi geratzen zait bizien artean, eta aspaldi erabaki
|
nuen
ez nintzela ni izango munduari egia jakinaraziko ziona. Baina zuk agian lortu ahal izango duzu.
|
|
beren neska mutilak, beren etorkizuna. Hala ere, pentsatu
|
nuen
ez zuela eskubiderik niri horrela begiratzeko. Berak ere horretan lan egiten zuen, saltsa horretan sartuta zegoen.
|
|
Hitzaldiak bihotza erdibitu zidan, eta nola ez zidan, bada, erdibituko? Une horretan bertan erabaki
|
nuen
ez zitzaidala berriz bururatuko atzerrira joatea, eta, etxean geratuko nintzela, aitak nahi zuen bezala. Baina, hura zoritxarra!
|
|
Azkenean, erabaki
|
nuen
ez burubidez ez jardunbidez, ez modu batera ez bestera, ez zitzaidala komeni istilu horretan neure burua nahastea. Nire eginkizuna zela, nola edo hala, haiengandik ezkutatzea, eta arrasto txikiena ere ez uztea haiek jakin zezaten uhartean izakirik bizi zela, giza itxurakorik alegia.
|
|
Galtza motzak aker zahar baten larruz eginak ziren, eta ilea zintzilik zuten bi aldeetan, eta ia galtza luzeak balira bezala, zango sagar erdiraino iristen zitzaizkidan. Ez
|
nuen
ez galtzerdirik eta ez oinetakorik, baina boten antzeko gauza bitxi batzuk egin nituen, zein izen eman asmatzen ez badut ere, zangoen gainean jartzekoak, eta bi aldeetan lotzen zirenak, azpantarrak bezala, baina itxura erabat basatia zutenak, nire gainerako jantziek bezala.
|
|
Baina batez ere harritua zegoen, beste indiarra horren urrutitik nola hil
|
nuen
ez zekielako; eta eskua hari zuzendu, eta keinuak egin zizkidan harengana joaten uzteko; nik, nola edo hala, baimena eman nion joateko. Iritsi zenean, zer egin ez zekiela geratu zen hari begira; alde batera jiratu zuen eta gero bestera, eta balak bularrean egin zion zauriari begiratu zion, zirudienez han egin baitzion zuloa, eta ez zuen odol askorik isuri, odol-jarioa barrurantz izan baitzuen, eta, horrenbestez, zerraldo hilik zegoen.
|
|
Jauzi egin eta, arriskua kontuan hartu gabe, jantzi bezain laster kanpora joan nintzen, nire zuhaizti txikian zehar, eta bide batez esango dut ordurako baso sarria zela; esan dudan bezala, arriskua kontuan hartu ez, eta armarik gabe irten nintzen, ohitura ez nuen arren; baina harri eta zur geratu nintzen, itsasora begiratu eta, legoa eta erdi ingurura, uharterantz zetorren txalupa bat ikusi nuenean, ahari bizkarra esaten genion haize oihala zeramana, eta, haizea alde zekartenez gero, uhartera erraz hurbiltzen ari zena. Gainera, berehala ikusi
|
nuen
ez zetorrela hondartza aldetik, uhartearen hegoaldeko muturretik baizik. Orduan Ostirali dei egin eta ezkutuan jartzeko esan nion, ez baitziren espero genituenak, eta ez baikenekien lagunak edo etsaiak ziren.
|
|
Orduan, piztien arriskutik babestua nengoela ikusi nuenean, bideak egin nituen harkaitz barruan eskuinetara, gero kanporantz eta eskuinetara, eta, azkenik, ate bat egin nuen hesiaren edo gotorlekuaren kanpoko aldean. Horrela aukera
|
nuen
ez bakarrik handik sartu eta atera ibiltzeko, dendako atze atea balitz bezala, lekua eskaintzen zidan baita ere nire ondasunak han gordetzeko.
|
|
Dena den, hark esan zituen hitzetan nirekiko joera oso tinkoa zela ikusi nuen, eta ezerk ez zuela niregandik bereiziko, eta konturatu nintzen bere herrira itzultzeko gogo biziaren arrazoiak herritarrenganako maitasun sutsua eta nik haiek on bihurtzeko itxaropena zirela; nik ordea, horretarako prestakuntzarik ez nuenez gero, ez
|
nuen
ez pentsamendu, ez asmo, ez gogo izpirik ere, horrelako eginkizunik neure gain hartzeko. Baina oraindik joera bizia nuen ihes egiten saiatzeko, lehen esan dudan bezala, elkarrizketatik atera nuen ondorioan oinarri hartuta, alegia, han hamazazpi bizardun zeudela jakitean.
|
|
Ezin dut adierazi nolako poza hartu nuen nire itzalpe zaharrera itzuli eta hamakan etzan nintzenean. Bidez bide egindako ibilalditxo hori, atseden hartzeko leku finkorik ez izateagatik, oso nekagarria egin zitzaidan, eta nire etxea, nik neure buruari esaten nion bezala, egoitza ezin hobea iruditzen zitzaidan bestearen ondoan, eta, inguruko guztia horren erosoa iruditzen zitzaidanez gero, erabaki
|
nuen
ez nintzela berriz handik hain urrutira joango, uhartean egon beharra nuen bitartean.
|
|
Afrikako itsasalde bakartietan zehar egin nuen etsipenezko bidaldian, ez nuen behin ere gertatuko zitzaidanaz ezer pentsatu, ez nion Jainkoari erregurik egin niri bide zuzena erakusteko, edo itxuraz inguruan nituen arriskuetatik edo basati anker haiek bezalako izaki gosetuen erasoetatik salbatzeko. Ez
|
nuen
ez Jainkoaz, ez Goi arduraz pentsamendu bakar bat ere izan, basati soil baten eran jokatzen nuen, Izadiaren legeetan oinarri hartuta eta zentzuaren esanetara, eta hori ere nekez.
|
|
Baina zorion zorionekoak, konparaziorik gabe, paregabeko struldbrugg horiek dira, giza naturaren zoritxar unibertsal hori gabe jaio direnak, beren izpirituak libre eta aske baitituzte, heriotzaren etengabeko beldurrak sortzen duen zama eta gogo ezik gabe». Neure harridura azaldu
|
nuen
ez nuelako pertsona ospetsu haietakorik Gortean aurkitu, orbain beltza bekokian garbi ikusteko modukoa izanik, ez baitzitzaidan oharkabean erraz pasatuko; eta ezinezkoa zirudiela Maiestatea, zentzu handiko Printzea izanik, hain kontseilari zuhur eta trebeen kopuru handi samarraz inguratu gabe egotea. Nahiz eta gerta zitekeen jakintsu agurgarri haien bertutea zorrotzegia izatea Gorteko jokaera txar eta lizunetarako.
|
2013
|
|
Orduan ulertu
|
nuen
ez zela sekula itzuliko.
|