|
2000
|
|
|
Baina oroigarriagoa dugu oraindik Unesco erakundearen L, emploi des lan gues vernaculaires dans l, enseignement (1953), guztiontzat hain gomendagarria dena. Horiek guztiak kontuan harturik idatzi
|
nuen
Euskararen ostarteak liburuko lehen partean VI. kapitulua (ikus 60 orrialdeak). Nire liburu honen aipamen soilak ez du ezertarako balio, bertan agertzen nuena ulertu ezik.
|
|
|
Euskararen alderako argudioak erabiltzeko, uste dut on zaigula euskarak historian zehar izan dituen gorabeherak ezagutzea. Asmo horrekin egin
|
nuen
Euskararen ostarteak (1998) deritzan liburua, gure iragana era orokorrean agertuz.
|
|
2001
|
|
|
‘Etxean ikasi
|
nuen
euskaraz, ’ esan zuen Arianek, ‘baina Donibaneko karrikan guti egiten da. Gero espainolez ere ikasi nuen Bordeleko unibertsitatean.’
|
|
2009
|
|
|
Ez behingoan, eskolarik ez nuelako bost urtetan ihardun behar izan bainuen hiru urteko ikasteak egiten. Baina bitartean hobeto malgortu ahal izan
|
nuen
euskara? (UBM, 127).
|
|
2015
|
|
|
Josebarekin telefonoz ari naizenean baino ez duzu entzuten, eta hori ez da oso maiz gertatzen. Amarekin beti egiten
|
nuen
euskaraz IRALEk liberatuta ikasten zebilenean. Zorrotz jarri zidan berak baldintza hori.
|
|
|
Erresumin horren erakusgarri izan litezke euskaraz idatzi nituen hiru artikuluak, aldizkari osoko bakarrak. Neure kasa ari nintzen alfabetatzen, aditzak nahiz deklinabidea nola hala daude erabilita, aski modu bitxian, eta ezagun du bost hitzez behin jo behar nuela hiztegira; nahi
|
nuen
euskaraz idatzi, euskaraz gauzak adierazi, baina ezinean nenbilen, eta, gainera, jabetzen nintzen ingurune erdaldun batean ari nintzela, euskara bost axola zitzaiona, eta horrek halako barne mindura bat sortzen zidan, nonbait hustu behar eta ikastetxearen kontra, ikaskideen kontra hustutzen nuena. Alderantziz ere izan liteke, hots, haien guztien kontrako nire herra zahar ezkutu batek eraman ninduela beren hizkuntzari uko egitera, amaren hizkuntza erdi ahaztua neureganatzera.
|
|
|
–Militantziagatik? hasi zen euskara ikasten,, ulertu egin nahi nuen mundu hori, eta beharrezko ikusten
|
nuen
euskara ikastea ingurunearekin lotzeko?. Ordurako, Eneko eta Yurena koxkortuak zeuden, eta eskolako lanetan laguntzeko ere euskararen premia sentitzen zuen aitak.
|
|
|
Neuk ere, egia esan, ikusten dut zatiketaren arriskua gurea bezalako hizkuntzetan, eta halaxe erakutsi
|
nuen
Euskararen sendabelarrak saioan (104 or). Herri katalanen adibidea ekarri nuen gogora:
|
|
|
nahasten ditugu lapiko barruan. Oraindik orain egunkari batean aurkitutako adibidea erakutsi
|
nuen
Euskararen sendabelarrak saioan:
|
|
2016
|
|
|
«Nire kasuan, behintzat, horrela izan da: urrats erabakigarria egin
|
nuen
euskara erabiltzea gogoko ditudan balio batzuekin lotu nuenean: integritatea, asertibotasuna, erantzukizuna, aniztasuna eta berdintasuna, esaterako».
|
|
2017
|
|
|
Euskaraz idatzitakoak ere, gutxienak izan arren, ez ziren falta. Eta horri esker jakin izan
|
nuen
euskaraz ere bazegoela liburu idatzirik, eta baten bat irakurtzera ere heldu nintzen, asko kostata ere. Betidanik nion entzuna aurreko nagusiari euskara ahoz bakarrik transmitituriko hizkuntza zela, eta besteek bezalako tradizio literariorik ez zeukala.
|
|
2018
|
|
|
Estrasburgon, Europako Parlamentuaren osoko bilkuran, euskaraz eman nuen hitzaldia, hizkuntza gutxituen eskubideei buruzko txostena onartu behar zenean. Presidentziarekin negoziatu
|
nuen
euskaraz hitz egitea, aldi bereko itzulpena eginez. Lehen aldia izan zen foro horretan euskara erabiltzen zena.
|
|
2019
|
|
|
Marta eta Jon, gu baino zaharrago eta era berean gazteago. Martarekin topo egin
|
nuen
euskara elkartearen zuzendaritzan. Artean, lehen Euskaraldiaren garaian, oraindik jator eta erakargarri izatearen onuran sinesten genuen.
|
|
|
Segurako Anisa, Tolosako Oumaima, Bergarako Ousama... Beren interbentzioetan gehienek erabili zuten euskara eta denekin natural natural egin
|
nuen
euskaraz, Euskal Herrira iritsi berri samarra zen batekin izan ezik.
|
|
|
Gainera, ikusi
|
nuen
euskarari mikroak jarri behar genizkiola. Eta Inauterietan ere ondo pasatu nahi nuela eta euskaraz gozatu.
|
|
|
Eta amaitzeko, Topalabeko adiskideak aipatuko ditut. Jaso orduko onartu
|
nuen
Euskara Elkarteen mugimendua birsortu eta indartu nahi zuen talde honetan parte hartzeko gonbidapena, berehala ikusi bainuen kezka bertsuak partekatzen genituela. Urteak baitaramatzat eta baitaramatzagu euskararen aldeko politiketan eta euskalgintza bideratzeko moduetan sakoneko aldaketa eta jauzi kualitatiboak aldarrikatzen.
|
|
2021
|
|
|
Juan Mari Atutxak Eusko Legebiltzarreko presidente karguari utzi zionetik ez dakit zenbat hiztun ofizial geratzen zaizkion, Bizkaia Irratiko eta Bizkaie! proiektu ederreko kazetariez gain, baina aitortuko dizuet –apur bat lotsatuta– halako maitasun berezi bat dagoela nire bihotzean Bermeoko Eleizalde ikastolan ikasi
|
nuen
euskera horrentzat. Batasun inpraktikable bat proposatzen du, batua bera baino arrotzagoa Bizkaiko bazter askotan.
|
|
|
Eta horri gehitu nioke nire baitan aldaketa ideologikoa eta pertsonala ere badela. Niri, nahi baduzu, euskalduntasuna erdizka interesatzen zitzaidan; aita euskalduna zen, baina ez zigun euskara irakatsi, unibertsitateko azken urteetan ikasi
|
nuen
euskarazko irakaskuntzan sartu ahal izateko; zorioneko EGA atera nuen eta filosofiako irakasle izateko prest nengoen. Baina gertatutakoaren ondoren zeharo aldatu zen nire ikuspegia.
|
|
2022
|
|
|
" Tristea zen dena. Nik ez
|
nuen
euskararik sumatzen Donibanen. Ez dut erraten euskaldunik ez zegoenik.
|