|
2017
|
|
|
Erraz aurkitu
|
nuen
bere etxea. Probintzia etxe xume horietako baten bigarren solairuan zegoen, hirurogeigarren hamarkadan etxegile zoli batek arin asko altxaturiko eraikin batean.
|
|
|
Sei hilabete zeramatzan nire gelan eta oraindik ez
|
nuen
berarekin hitz bat ere gurutzatu.
|
|
|
Berak esan bezala zerura begiratzen dudan bakoitzean badakit han dagoela, han urrunean. Gora begiratzen dudanean, zerbait zor diodan sentsazio hori izaten dut, hainbeste
|
nuen
berari erakusteko eta hainbeste zuen niri erakusteko.
|
|
|
Nik Nartzisorengatik egiten dut negar, baina ez nekien liraina zenik: Nartziso aintzira ertzean makurtzen zenean, nik, neure edertasuna ikusten
|
nuen
bere begietan islatuta.
|
|
|
Tren hartatik hiru gizon jaitsi ziren, arduradunari galdera batzuk egitera. Uste izan
|
nuen
bertako polizia zela, Scotland Yardek zirikatuta, eta geltoki txiki txiki horretaraino nire arrastoaren bila etorri zirela. Atzerantz eseri nintzen, itzalak babestuta, eta kontu handiz begiratu nien.
|
|
|
Margit izeneko emakume adineko batek janaria ekarri zidan; ostalariak ez ninduen bakean utzi. Pixka batez bakarrik egon nahi nuenez, zeregin bat asmatu
|
nuen
berak egin zezan. Motozikleta bat zuen, eta hurrengo goizean egunkari bila bidali nuen.
|
|
2019
|
|
|
Baina bihotz ona eta emankorra. Ondo asko sartu
|
nuen
berarekin hanka. Egundoko zigorra eman bainion krema bat faltatzean bera zelakoan.
|
|
|
Begiraden esanahia. Gure begiradek egin zuten topo eta beldurra ikusi
|
nuen
bere begietan. Berak ondotxo zekien lorategiaren aldeko borrokarekin jarraituz gero zer gertatuko zitzaidan.
|
|
|
Etxe ingurua asfaltoz betetzeko ezetza eman nienean, eskrituretan jabea naizela adierazten den neurrian, alkateak batzarrea deitu zuen, herrian arazoren bat dagoen bakoitzean gertatu ohi den bezala. Etxearen inguruko dokumentazio guzia bildu
|
nuen
bertara joateko. Atera iritsi nintzenean, herri osoa bertan zegoenean, zinpeko alkateak sarrera ukatu zidan erroldatuta ez nengoela arrazoituz.
|
|
|
Pipiak jandako zati batzuk izanda ere, haritz sendoa zen eta ez nuen aldatu izan nahi. Teilatua amaitu eta ataria antolatu
|
nuen
bertan lan egiteko. Tximinia jarri nuen; komuna, dutxa eta guzi, eta sukalde txiki bat, sukaldeko lana egiteaz gain, nire grabatuen plantxak egiteko balio izanen zuena.
|
|
|
Onerako hunkitu nautenak izan dira Zumaiako arraunaren arrakasten kontakizunak. Gizonezkoen urrezko aroa ez
|
nuen
bertatik bertara bizi izan kazetari bezala, baina emakumezkoena bai, eta ederra izan zen. Miguel Indurainen Tourreko garaipenak ere ez dauzkat ahazteko.
|
|
|
Halako batean, baina, hariaren beste aldetik erantzuna jaso zuen. " Poz izugarria hartu
|
nuen
berarekin hitz egitea lortu nuenean, mamu bati ahotsa jartzea izan zen, nolabait esatearren".
|
|
2020
|
|
|
Horregatik, Greziako mitologiako pertsonaia baten izena hautatu nuen, eta bereziki, Kasandrarena aukeratu
|
nuen
bere sinbolismoagatik.
|
|
|
Habanan nengoela ezagutu
|
nuen
bertan bizi zen Xoxe Neira Vilas idazle galegoa eta komunista. Haren etxean egon nintzen wolframi buruz hizketan (Faustoren itzala n agertzen zen gaiaz) eta istorio asko kontatu zizkidan mugalariek Galiziatik Portugalerako ibai eta mendiak zeharkatuz frankismoaren zelatak gainditzeko zer nolako komeriak burutzen zituzten nazien aurkako borroka sustengatzeko azalduz, baita Kubako marinelen bidez Bilbotik Gabriel Arestik nola igorri ohi zizkion bere olerkiak kontatuz.
|
|
|
Aita, zuk egingo duzu protagonistarena, ezta? Hori bai ez nuela espero, oparia berari egina zenez, segurutzat
|
nuen
berari zegokiola paper hori. Burutik pasatu zait, arrapaladan, protagonistaren generoaren aitzakia erabiltzea, baina berehala baztertu dut:
|
|
|
Tormentua, aldiz, geroxeago nagusitu egin zen nire bizian. Familiaren tormentua, benetan jasanezina, hau da, ni aitaginarrebaren eskuetan jausitakoan ezagutu egin nuena egunik egun. Hasiera batean Diego Martinez de Ollauri jaunak maileguz emandako diruaz nire onbidea zabaltzeko inbertitu eta mozkinak patrikaratu ahala ezin hobetu konpondu egin nintzen bai aitaginarrebarekin zein emazte izan
|
nuen
bere alabatxoarekin. Maria Martinez de Ollauri ez zen nolabaitekoa, hau da, bere giza taldeko emakumezko buruharro eta aldi berean ere senarrarekiko otzanak, gizonezkoen mundutik zein euren kezketatik ahalik eta urrinago bizitzen saiatzen dena, andrezkotzat hartzen diren eginkizunetara emana, emetasuna bizimodu zein kaiola bilakatuz.
|
|
|
Xabiri begietara begiratu nion, zuzen eta latz. Une horretan, ezin izan
|
nuen
bere pentsamendua irakurri. Amorruak itsutu ninduen, eta nire logelara ezkutatu nintzen, nire barruko orbanetatik zerion odolaren bor bor mingarriaren kiratsa bakarrik niretzat gorde nahian.
|
|
|
Baina halako arratsalde batean, ni bezalako emakumerik ez zuela inoiz ezagutu, ezta ezagutuko ere esan zidan. Bat batean nire gorputz aldrebesaren gainean sentitu
|
nuen
bere begiradaren pisua. Nik txarto hartu nuen, oso txarto.
|
|
|
Neuk utzi
|
nuen
bera, ez berak ni erantzun zuen bizixko, eta harrokerian nabarmen zauriturik.
|
|
|
Aberastasunaren lilluren ipuiña eta haragiaren hurria gure aurrean billuzik agertu ziranean, laztu egin giñan biok, eta bateratsu nik uste. Luc' en mespretxua sendo aurkitu
|
nuen
beregan: nere gorputzaren eskasiaz etsita zegoen, eta beste emakumetara jo zuen.
|
|
|
Ezin al daiteke moldatu esan
|
nuen
bere patua munstroaren erraietan geratzea baldin bada, eta probidentziaren nahia baldin bada bizirik irautea, ezin al daiteke moldatu eskaera bat aurkezteko hala ere ofizialki lanean balego bezala har dezaten?
|
|
2021
|
|
|
Asteartean gorazarrearen kontura izandako hika mikaz geroztik ez dit ezer aipatu, ez eta atzo Luzarora egindako bisitaz ere. Harrezkero nik ere ez nion ezer aipatu nahi, onartzen
|
nuen
bere erabakia, Luzaroko gauzei buruz jakiteari muzin egitea. Horregatik zeharo harrituta nago, ez nuen espero halako galderarik.
|
|
|
Horregatik garbitu egin zuten, eta horregatik ere nik ezin nuen gehiago gure aitaren heriotza ontzat eman zuen herri koldar eta konplize hau maite. Nire gogotik erauzi
|
nuen
berak nirekin egin bezala. Euskal Herria, bai, jaio nintzen herria, besterik ez, datu bat gehiago nire biografian, baina herri horri buruz ezer gutxi esan nezakeen, mesedez, ez galdetu ditxosozko arazo politikoaz, ez dit ardura.
|
|
|
Ez zuen zentzurik tamainako hirak kalean nire lenhengusuarekin jolasean atzeratzen nintzen lehendabizikoa ez baitzen. Nire ama bultzatu egin
|
nuen
bere atzaparretatik askatzearren eta batez ere xehetasun eske.
|
|
|
Ez nuen besterik jakin behar, haiek erabakitako nire aberriaren etsai ezin aluago baten aurrean nengoen. Erakundeak, hau da, nire auzoko ordezkariak emandako aginduari men eginez zinegotzi haren atzetik gauez eta egunez jarraika egon behar
|
nuen
bere ohitura zein ordutegi guzti guztiak ahalik eta zehatzen jasotzearren.
|
|
|
Ongi ezagutzen dut. Iaz kalapita galanta ukan
|
nuen
berarekin, nire ezkutari batek, nahigabean, herriko merkatari zarpail horietako bat zaldiarekin zanpatu eta hil egin zuelako. Egoskor samarra da jauna.
|
|
|
Ni hiru mutikoekin gelditu nintzen. Egia esan behar badizuet ez
|
nuen
bere hutsunea gehiegi sumatu, nik lehen bezala, hau da, dena egiten jarraitu bainuen, lana etxetik kanpo eta lana etxean. Inoiz gehiago ez dut Mari Inexetaz ezer jakin.
|
|
2022
|
|
|
Attirentzat magia zer zen jakin gabe ere, zehazki. Ulertu
|
nuen
bere mundutxoan magia kontzeptuak gurean baino askoz leku zabalagoa zuela. Zer da, izan ere, magikoa?
|
|
2023
|
|
|
Etxera itzuli zen, berea ez zen etxera, berak sekula ez baitzuen etxerik izan. Ahalegindu ginen berarekin txeratsuak izaten; nire buruari galdetzen nion zer ote zen txera berarentzat; nire ama musu ematen saiatu orduko aldendu egiten zen; lo asko egiten zuen, eta batzuetan barrezka entzun
|
nuen
bere gelan, orduan genuen Sardiniako neskame batekin zegoela. Zeina ordurako saiatua zen niri laztan egiten.
|
|
|
Ederra zen arreba. Elkar maite genuen bitartean, igande arratsalde hartan harri artean, sentitzen
|
nuen
berak bere jantziak maite zituela, hain zuzen, koadroekiko alkandora eder bat, igandeko sportekoa, gizonezkoena, lepoan botoitxoak zituena, mahukak ukondoraino jasota, galtza estu lokatz kolorekoak, edo udazken zimel, edo hosto zimelaren kolorekoak, eta mokasin alberjinia kolorekoak puntan txanpon bat zutenak. Eta urrezko eskumuturreko fin bat ere bai, zafiro biribil txikiekin.
|
|
|
Baina Europara itzultzen nintzenean, nire amarekin joaten nintzaion bisitan, bere ama ere bai baitzen, amona baten etxera, bera han bizi baitzen. Eta ikusten nuen hezibide oneko neskato bat, bostekoa luzatuz eta burua makurtuz agurtzen ninduena; sumatzen
|
nuen
bere behakoa pixka bat gaiztotuagoa, ikusia nuen azken aldian baino, berak hamar eta nik sei urte nituela.
|
|
|
Nik ere zenbaitetan mindu nuen aita, orduan ez banekien ere. Ez
|
nuen
bere autoritatea onartzen. Jolasak bai.
|
|
|
Gauzak lasaitu edo berak pixka batez alde batera utzi ote zituen ez dut inoiz jakin, baina Irati jaio zenean inoiz baino gehiago egoten zen etxean gurekin, inoiz baino gutxiago hitz egiten genuen politikari buruz, inoiz baino sekretu gutxiago zeuden gure artean. Nik nabaritzen
|
nuen
bere buruan horrek guztiak jarraitzen zuela, baina baretuta nolabait.
|
|
|
Hori guztiori hizpidera ekarri nahi nuen Keparekin. Horrenbestez, goizeko bederatzietan haren gurasoen etxera jo
|
nuen
bere bila.
|
|
|
Eta hala eta guztiz ere, noizbait kalean zehar ikusita, urrundik izanda ere, beti aitzaki maitzaki egon nintzen. Baina, beti alperrik, inoiz ezin
|
nuen
berarengana joateko behar adina adore bildu. Laster aspertu nintzen nire txepelkeriaz, lotsatzen nintzen, ostrukarena egitera ohitu nintzen.
|