|
2002
|
|
|
Biltzarra joan den ostegunetik ireki zen Bizkaiko hiriburuko Euskalduna Jauregian. Laurehun adituk baino gehiagok hainbat gai aztertuko dituzte, hala
|
nola
haurren gibel transplanteetako azken joerak eta, oro har, pediatriaren arloan eman diren aurrerapenak. Elikaduraren atalean, Juan Carlos Vitoria doktoreak azaldu zuenez, adituak kezkatzen dituen gaietako bat da elikagai funtzional deiturikoek sortzen dituzten itxaropenei erantzuten dieten jakitea.
|
|
|
Hezkuntza kanpainak Erresuma Batuan hezkuntza kanpaina bat egin zen laurogeita hamarreko hamarkadaren hasieran, frogatuta baitzegoen kasu askotan haurrak ahoz behera oheratzeak areagotu egiten zuela arrazoi horregatik hiltzeko aukera. Horrekin batera, beste iradokizun batzuk egin ziren, hala
|
nola
haurra gehiegi berotzea saihestea eta zigarro kez kutsatutako inguruneak saihestea. Hori guztia, «The British Medical Journal» aldizkariak jaso zuenez, nabarmen gutxitu zen sindromearen eragina.
|
|
|
Horrekin batera, herriko pertsonaiek egindako publizitateari eta jostailuen eta osagarrien aurkezpenari aurrea hartzen die, jostailuarekin edo bereizita saltzen diren argitu gabe. Hala ere, elkarteak adierazi du praktika batzuetan hobetu egiten dela, hala
|
nola
haurraren eskua ikustea jostailua manipulatzeko eta neurriaren erreferentzia denborari zerbitzatzea. Hala ere, CEACCUren aburuz, kontakizun sexista jarraitzen du telebista bidezko sustapen kanpainetan.
|
|
2003
|
|
|
Kataluniako Generalitateko Osasun Baliabideen zuzendari nagusiak eta Eugeni Osasun Ministerioko Giza Erabilerarako Sendagaien Segurtasun Batzordeko kideak atzo esan zuenez, farmazietan, 500 miligramo azido azetilsaliziliko duten 40 bat espezialitate farmazeutiko ez dira jada salgai egongo farmazietan, hala
|
nola
Haur Aspirina. Asteazkenean, Ana Pastor Osasun ministroak jakinarazi zuen Haurrentzako Aspirina (125 miligramo azido azetilsaliziliko) errezetarekin bakarrik salduko zela, azido horrek Reyeren sindromearekin izan dezakeen lotura dela eta.
|
|
2005
|
|
|
Gabezia afektiboak zein gehiegi babestuta dauden haurrengan gertatzen da, hala
|
nola
haur hiperaktiboengan, ez seguruetan edo gehiegizko fantasiaz edo gutxiespen sentimenduaz bizi direnengan, baita gurasoen galera sufritu duten haurrengan ere, guraso oso gogorrak dituzten haurrengan, etxeko giro txarra dutenengan, etab.
|
|
|
GKEak uste du beharrezkoa dela Europako Parlamentuak Europar Batasuneko Estrategian proposatutako neurri globalak babesteko ebazpena hartzea, eta nazioarteko komunitateari “mezu argi eta garbi” bat bidaltzea, merkurioaren emisioak, eskaintza eta eskaria ahalik eta azkarren murriztu behar direla dioena. “Biztanle zaurgarrienen osasuna babesteko neurriak jarri behar dira abian, hala
|
nola
haurrak eta ugaltzeko adinean dauden emakumeak”, dio Ecologistas en Acción ek. GKEaren arabera, Merkurioren Erkidegoko Estrategiari buruzko Parlamentuaren ebazpenak gutxienez alderdi hauek jaso behar ditu:
|
|
2007
|
|
|
Bitamina eta mineral iturria Ogi horietako gehienak bitaminaz (B1, B2, B6, B3 eta B9) eta mineralez (kaltzioa, magnesioa eta burdina) aberastutako irinekin egiten dira, halako moldez non osagai horien beharren zati bat betetzen baitute. Murtxikatzeko erraza Moldeko ogi integrala bereziki murtxikatzeko zailtasunak dituztenentzat diseinatuta dago, hala
|
nola
haurrak elikagai solidoak jaten hasten direnean edo hortz guztiak ez dituzten adineko pertsona batzuentzat. Sodio dieta murriztaileak dituzten pertsonek kontsumoa kontrolatu dute, baita gaixotasun zeliakoa edo kaseinarekiko alergia dutenak ere.
|
|
|
Baina, FAOk sinatutako eskaeraren arabera, ahalegin horrek ez al du, batzuetan, onura baino kalte gehiago eragiten? Aukera hori, halaber, irabazi asmorik gabeko erakunde nazional askok planteatzen dute, eta horiek, era berean, FAOren proposamena ‘koherentetzat’ hartzen dute, ahaztu gabe elikagai laguntzak milioika pertsonaren bizitzak salbatu dituela eta beste eginkizun garrantzitsu batzuk dituela, hala
|
nola
haurrak eskolara joaten jarraitzea edo haurdun dauden emakumeen dieta osatzea. “Laguntza horrek tokiko merkatuak aldatu eta tokiko elikadura sistemak berreskuratzeko gaitasuna ahuldu ahal izateko oztopo ez den errealitatea, une okerrera iristen denean edo okerreko biztanleriari zuzenduta dagoenean”, ziurtatu du Nazio Batuen Erakundeak.
|
|
|
%60 kexu dira eskolak emateko zailtasunak dituztelako, %20 ikasleen irainak jasotzen dituztelako eta beste %20 gurasoen irainak eta mehatxuak. Bestalde, azterlan horretan nabarmendu behar da erreklamazioen %58 bigarren hezkuntzako irakasleenak direla eta %30 lehen hezkuntzako irakasleenak; gainerako %12, berriz, beste maila batzuetakoak dira, hala
|
nola
haur hezkuntzakoak eta lanbide heziketakoak. Irakaslearen Defendatzailearen telefonoak Madril:
|
|
|
Nola jokatu Eraikin bateko bizilagunek etengabe entzuten zituzten zarata bitxiak, eta ikusi
|
nola
haur asko sartzen eta irteten ziren etengabe beren eraikineko etxebizitza batetik. Egoera kezkaturik, ikertzea erabaki zuten eta haurtzaindegi klandestinoa zela jakin zuten, baina handik urte erdira arte ez zuten lortu etxea utzi eta jabea botatzeko agindua.
|
|
|
gaizki komunikatutako edo hiriguneetara iristeko zailak diren landa eremuak edo pobreziaz edo ekonomia prekarioz eskuratzeko ezintasuna. Familian, egoera soziokulturalak eta ekonomikoak, kide kopuruak, higiene ohiturek, elikaduraz arduratzen diren pertsonen dedikazioak eta jakintzak, besteak beste, nabarmen baldintzatzen dute kideen elikadura segurtasuna, arreta handiagoa behar duten taldeen kasuan bereziki garrantzitsua, hala
|
nola
haurren kasuan. Elikagaien segurtasuna Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalean aitortutako eskubidea da.
|
|
2008
|
|
|
Horrek aukera ematen du kasu bakoitzean komeni den tratamendu dietetikoaren diagnostiko egokia eta diseinu hobea egiteko. Gure inguruko desnutrizioak populazio talde ahulenei eragiten die batez ere, hala
|
nola
haur eta nerabeei, emakume haurdunei eta, bereziki, adinekoei. Arazo ekonomikoak alde batera utzita, eragin handiena duten arrisku faktoreak dira hezkuntza maila baxua, bakardadea, ezintasun fisikoa edo mentala, depresioa eta alkoholismoa.
|
|
|
Redmondek onartu zuen garraioa “zaila” izango dela, ez dagoelako behar adina ibilgailu; beraz, jende gehienak oinez egin ditu 15 kilometroak. “Ibiltzerik ez dutenak, hala
|
nola
haurrak, zaharrak eta gaixoak, kamioietan garraiatuko dira eremu berrira”. Gobernuaren kontrolpeko eremua Lekuz aldatutakoen lau eremu dauden leku berrian, ACNUReko langileek bisita egin zuten joan den ostegunean, letrina beharrak, horiek gordetzeko moduluak, errepide sarbideak eta beste alderdi batzuk ezartzeko.
|
|
2010
|
|
|
Bikote baten edo guraso eta seme alaben arteko ahaidetasuna bezalako datuak egiaztatzen dituen dokumentu tradizionalak egun gutxi ditu. Zenbait izapide egiteko, hala
|
nola
haurrak herri batean erroldatzea, adingabeak Gizarte Segurantzako txartelean alta ematea edo langabezia prestazioa eskatzea – dagokion zenbatekoa kalkulatzeko, orain arte beharrezkoa zen Familia Liburua. Lege berria indarrean sartzen denean, dokumentu fisikoak ia ez dira erabiliko.
|
|
|
Erritmoak errespetatzea “Ez dira oztopatu behar haurraren mugimendu libreak” Emmi Pikler pediatrak, erakunde honen sortzaileak, azpimarratzen zuen ez direla “haurraren mugimendu libreak oztopatu behar, eta ez direla ahalegindu behar haurraren ohiko ibilbidea presuratzen edo aldatzen zuzeneko esku hartzeen bidez”. Ekintza errazak dira, hala
|
nola
haur bat eserita edo zutik jartzea, edo oinez ibiltzean eskutik heltzea, “eragin diezaiokete haurrak bere gaitasunetan duen konfiantzari, eraginkortasunari eta ondorengo jokabidean eragin handia izan dezake”. Jarrera horrek eragin nabarmena izan dezake batez besteko heldutasun erritmoa baino motelagoa duten haurrengan.
|
|
2011
|
|
|
Gurasoak gero eta gehiago arduratzen dira seme alabek dieta osasungarria eta askotarikoa eramateaz. Hala ere, oraindik gabeziak daude, hala
|
nola
haurren menura behar adina fruta eta barazki ez ekartzea. Egunean bost pieza kontsumitzea gomendatzen den arren, Espainiako gurasoen %40k adierazi du seme alabek egunean hiru fruta eta barazki baino gutxiago jaten dutela.
|
|
|
ohera joan eta beti ordu berean esnatu, eta behar adina ordu atseden hartu. Lotaratu aurreko erritualak ere garrantzitsuak dira, hala
|
nola
haurra objektu lasaigarriren batekin oheratzea (panpina batekin, adibidez) edo ipuin bat irakurtzea. Baina gurasoek kontu handiz ibili behar dute, eta argi utzi une batean argia itzali eta lo egin behar dela.
|
|
|
Talde ahulenak Dieta bidez metilmerkurioarekiko esposizioa eguneroko irenste onargarria baino txikiagoa da Oinarrizko kontsumitzailearen ohiko dietan kutsatzaileak irensteko berariaz diseinatutako azterketen arabera, arraina jatea ez da arriskutsua osasunerako, metilmerkurioa egoteari dagokionez; izan ere, konposatu horren eraginpean egotea FAOren eta OMEren Batzorde Mistoak ematen duen eguneko kopuru onargarria baino txikiagoa da. Badira bi arrisku talde ahulago ere, toxikologia segurtasunaren mailara hurbiltzen direnak edo pixka bat gainditzen dutenak, hala
|
nola
haurrak eta haurdun dauden emakumeak, eta horientzat zenbait gomendio eman dira, hala nola, etapa horretan harrapakari handien kontsumoa saihestea, hala nola atuna, marrazoa eta ezpata arraina. Maila seguruak Elikagai gehigarrietako adituen MOE/ FAO Batzorde Mistoak behin baino gehiagotan ebaluatu du elikagaietan merkurioa dagoen ala ez.
|
|
|
La Caixaren “Jaioberrientzako programa” k etapa honetako beharrei erantzuteko asmoa du. Aurrezkia finantzatu eta sustatzeko hainbat produktu biltzen dituzte, hala
|
nola
Haurrentzako aurrezki libreta eta Libreta Futuro Asegurador eta Vida Familiar. Gainera, Estrella Nacimiento mailegua eskaintzen du, haurraren lehen egunak finantzatzeko; hirugarren hilabetetik aurrera ordaintzen hasten da.
|
|
|
Arriskua ebaluatzeko, adituek epe luzera plagizidekiko esposizio kronikoa kalkulatu dute europarren dieta osatzen duten elikagairik garrantzitsuenetan, eta esposizio akutua, epe laburrean, 2009an EBko programa koordinatuaren barruan monitorizatu ziren hamar produktu motentzat. Segurtasun handiagoa izateko, EFSAk bi kasuetan ahalik eta egoerarik okerrena planteatu du, populazioaren talde ahulenak kontuan hartu ondoren, hala
|
nola
haurrak edo begetarianoak.
|
|
|
Denboraren iragaiteak elikagai solidoen kontsumoa, bertikaltasun handiagoa eta urdaileko ahoa modu eraginkorragoan ixtea eragiten ditu, eta, azkenean, atal horiek amaitu egiten dira. Bien bitartean, prebentzio neurri batzuk har daitezke, hala
|
nola
haurrak aire gutxi irenstea elikadura patxadatsuarekin, presarik gabe, eta bertikalean jarri ondoren, kanporatzen laguntzea, eructea edo jan ondoren arreta handiz tratatzea. Tratamendu dietetikoa, ez ureztatzeko Algarrobo haziaren irinarekin egindako prestakinek ez dute berriro urgitzen Birsutzea saihesteko jarrera neurriak osatzeko, jarraibide dietetikoak aplika daitezke, hala nola esnearen agente lodigarriak erabiltzea.
|
|
|
Isabel Menéndez Benavente psikologoarentzat, “burmuinaren desoreka funtzionala duen nahastea da; beraz, ez da hezkuntza, ez arazo psikologikoak soilik, ebidentzia biologikoa ere badago”. Hala ere, badira zenbait datu kezkagarri, hala
|
nola
haur hiperaktiboen %40k ikasteko zailtasunak dituela, eta horrek nerabezaroan ikasketak uztea eragiten du. Ia erdiek, gainera, antsietate arazoak edo kasketak izaten dituzte, eta haurren %20k autoestimu baxuaren edo depresioaren sintomak izaten dituzte.
|
|
2012
|
|
|
aurreko bien konbinazioa da (hiperaktiboa/ oldarkorra eta arretarik gabea), eta guztietan ohikoena. Beste sintoma batzuekin batera ager daiteke, hala nola tikak, eta ikaskuntzaren beste nahaste batzuekin lotzen da, hala nola dislexiarekin, edo nahaste psikiatrikoekin, hala
|
nola
haurren depresioarekin. TDAHdun neskak Sineste orokorra izan arren, neskek ere TDAH pairatzen dute, nahiz eta kasu honetan prebalentzia gizonezkoetan baino lau aldiz txikiagoa izan, eta askori ez zaie diagnostikatzen edo egiten bigarren hezkuntzan daudenean.
|
|
|
Gainera, azterketan egiaztatu denez, gurasoak oftalmologoarengana joateko arrazoi nagusia prebentzioagatiko ohiko azterketa egitea izan zen; %36, berriz, sintomaren bat aurkitu dutelako joan da. “Begi batek bestea baino okerrago ikusten duenean sortzen den ikusmen asimetria hautemateko, komenigarria da gurasoek kontrol errazak egitea etxean, hala
|
nola
haurrek begi bat estalita eta gero bestearekin irudi bat begiratzea”, dio Wertek.
|
|
|
Berunak ondorio toxiko ugari eragiten ditu organismoan, eta Nerbio Sistema Zentrala (NSZ) da eragin nagusia, nahiz eta sistema kardiobaskularrean eta giltzurrunean duen toxikotasuna ere kritikoa den. Populazio talde batzuk, hala
|
nola
haur txikiak edo haurdunak, berunaren eraginarekiko sentikorragoak dira, eta beruna hartzea oso kaltegarria izan daiteke, baita kantitate txikiak ere. Hona hemen kontsumitzeko gomendioak:
|
|
|
Hain zuzen, PANek informazio kanpaina bat jarri du martxan, toxiko horiek landareetan duten presentziari buruz. Produktu organikoak kontsumitzea gomendatzen da, batez ere jende helduenari, hala
|
nola
haurrei edo zaharrei, toxikoek sor dezaketen arriskua ordezkatzeko. Europako Batzordeak, EBko organo nagusiak, hutsune legal hori 2013ko abenduan berrikustea aurreikusten da.
|
|
|
Kasu gehienetan, giza kontsumorako arrainetan kutsatzaile horien maila baxua da, eta, beraz, arriskua ere bai. Hala ere, kasu batzuetan, kezkatzeko arrazoia izan daiteke, adibidez, arrain kontsumoa oso handia izatea, batez ere populazio talde ahulenetan, hala
|
nola
haurretan, zaharretan eta haurdun dauden emakumeetan.
|
|
|
Hondakinen Gehieneko Muga legez onartuta dauden plagizida hondakinen maila altuenak dira elikagaietan eta pentsuetan. Kontsumitzaile guztientzako muga seguruak izan behar dute, batez ere biztanle zaurgarrienentzat, hala
|
nola
haur edo zaharrentzat. HGMak nekazaritzako jardunbide egokietan oinarritzen dira, hau da, laboreak babesteko behar den plagizida kopuru minimoan.
|
|
|
Beraz, karbohidrato konplexuek zehazten dituzte kaloriak, 100 eta 130 kcal/ 100 g bitartekoak. Horregatik, ñameak, tuberkulu hori elikaduraren oinarrian dagoen lekuetan, kaloria kopuru ertaina ematen die dieta energetikoak behar dituztenei, hala
|
nola
haurrei eta kirolariei. Ñame tuberkuluen bitaminaren edukia aldatu egiten da laboreen arabera.
|
|
2013
|
|
|
Hamar haurtxotik batek zilborr hernia du bizitzako lehen hilabeteetan. Konkor horrek, ohikoena mingarria ez izatea bada ere, eguneroko ekintza batzuk konplikatzen ditu, hala
|
nola
haur oihala haurrari jartzea. Ondoren, haurraren zilborreko herniari buruz maiz egiten diren galdera batzuk erantzuten dira, hala nola, tratamendua zein den eta noiz egin behar den ebakuntza.
|
|
|
Ingurumen aldaketa eta faktore batzuek azaltzen dituzte arazo hauek: etxe aldaketa edo familiako beste kide bat etxera iristea, hala
|
nola
haur bat edo beste txakur bat. Egoera horiek animalia aztoratu eta estresatu dezakete, eta loaren kalitatea galtzea. Aldakuntza batzuen osagai genetikoa txakurren ametsa, sonanbulismotik kanpo, ikusi da txakurrek narkolepsia. Loaren asaldura horren ondorioz, txakurra esnatzen denean, une jakin batean lo geratzen da, nahiz eta jarduera jakin bat egiteko prozesuan egon.
|
|
|
Espaloiak oinezkoentzat bakarrik. Campillok esan du hala izan lukeela, salbuespen gutxi batzuk izan ezik, hala
|
nola
haur txikiak eta gurasoak. Corominasek debeku hori monopatin, patin eta antzeko aparatu motorizatuetara zabaltzen du, hiru metro baino gutxiagoko espaloietan eta tamaina horretatik goitikoetan, fatxadatik metro batera egiten badute.
|
|
|
Gerta daiteke, hasiera batean, izen bat asko gustatzen zaiela haurraren gurasoei, eta gero, asteak igaro ahala, ikusten hastea ez zela hasieran iruditu zitzaien bezain polita. Beste batzuetan, baztertzeko moduko zerbait gerta daiteke, hala
|
nola
haur baten jaiotza izen hori ematen dioten senide edo lagunena (edo ospetsuren batena). Edo lehen ohartu ez ziren akats bat aurkitzea.
|
|
|
Haurtxoek berehala ikasten dute, handia nagusitu ohi delako egoera batzuetan Ondorio harrigarri horiek hainbat aldizkari zientifikotan berriki argitaratutako ikerketen ondorio dira. Lan horiek, besteak beste, elementu gehiago ematen dituzte garrantzitsuak diren zereginak sustatzeko, hala
|
nola
haurraren adimena bizitzako lehen hilabeteetatik aurrera garatzea estimulatzea, jolasen, abestien eta irakurketen bidez. Hainbat ikerketak egiaztatu dute, gainera, adin txikikoek zientzialari gisa pentsatzen dutela, kausak eta efektuak sortzen dituzten formagatik, saiakuntzaren eta errorearen teknikarekin probatzen dutela, hipotesiak formulatu eta egiaztapenak egiten dituztela. Nagusiek menderatzen dute, eta haurtxoek badakite Normalena da handienak txikienari irabazten diola, eta hamar hilabeteko haurtxo batek hori esateko gai dela.
|
|
2014
|
|
|
Europako arduradunen arabera, neurri berriek Europan arazo horrek eragindako 58.000 heriotza goiztiar inguru ekidin ditzakete hemendik 2030era bitartean, nitrogeno dioxidoek eragindako kutsaduratik (NOx) 123.000 km 2 ekosistemetara eta Natura sareko gune babestuetatik 56.000 km 2 izatera pasa daitezke, eta euri azidotik 19.000 km 2 baso ekosistemetara. Gainera, talde ahulen babesa handituko litzateke, hala
|
nola
haurrena, adinekoena, haurdunena eta gaixoena. Europako eskakizun berriek «Europarako Aire Garbia Programa» berria izango dute.
|
|
|
Udan, funtsezkoa da arreta handiz ibiltzea eta tenperatura altuetatik babestea. Prebentzio neurri hori funtsezkoa da, batez ere, deshidratazioa pairatzeko eta bero kolpea izateko, hala
|
nola
haurrak, haurrak, zaharrak eta gaixotasun kronikoak dituzten pertsonak; izan ere, horietan ondorio larriagoak izan ditzakete. Artikulu honetan, udako kandelaren aurrean arrisku gehien zein egoeratan dauden deskribatzen da, zergatik eta zein neurri laguntzen duten gorputz tenperatura arraia mantentzen.
|
|
2015
|
|
|
Aitzitik, «amagandiko edoskitzearen hedapena» garapen emozional eta psikosozial hobea haurrarena». Testuaren arabera, lotura bat dago amagandiko edoskitzearen iraupen luzeagoaren eta faktore positiboen artean, hala
|
nola
haurren tratu txarren eragin txikiagoa, nerabezaroan gurasoekin harreman hobea, zaintzaren pertzepzio handiagoa eta helduaroan osasun mental hobea. Alba Padró, elkarteko edoskitze aholkularia Amagandiko edoskitzea, ez da soilik arriskuren bat dagoela frogatzen duen frogarik, kontrakoa baizik.
|
|
2019
|
|
|
Eman ditugun lehentasunen artean, bizi maila markatu dugu, krisialditik aurrerako pobreziak eta desberdintasunek bereziki eragin baitzieten haurrei, eta gizarte adierazleak ez baitira onenak Europan. Beste kontua da zenbait kolektiborenganako diskriminazioa, hala
|
nola
haur migratzaileenganako edo ezgaitasuna dutenenganako diskriminazioa; eta migrazioa, jarrera xenofoboko erreakzioak baitaude, kezkagarriak direnak eta erantzun estrukturalen bidez berehala erantzun behar direnak. Haurren aurkako indarkeria da gehien kezkatzen gaituen azken gaia:
|
|
2021
|
|
|
Datuen arabera, zentzuzkoa al da haren alde egiten jarraitzea? NAOS estrategiak elementu positibo asko ditu, eta aurrerapauso garrantzitsu bat eman ahal izan du ezer ez zuen herrialde batean, baina egia da funtsezko elementuak daudela, hala
|
nola
haurrentzako publizitatea PAOS kodean, eta izugarri huts egiten dute: industria baten borondate onaren mende daude, zeinaren irizpide gidaria, definizioz, irabaziak maximizatzea baita.
|
|
|
Irudia: ID 5311692 Pandemia baino lehen, haurrak hasiak ziren natura gabeziagatiko nahasmendua pairatzen; izan ere, adin horretan geunden denboraren erdia igarotzen zuten aire zabalean, eta horrek bere osasunari eta ongizateari eragiten dion guztia, hala
|
nola
haurren obesitatea areagotzea, gaixotasun pneumonikoak eta arnas aparatukoak, arreta gabeziagatiko nahasteak, hiperaktibitatea edo funtsezko bitamina falta. Hirian bizitzea, eskolaz kanpoko beste hainbeste, pantailak gehiegi erabiltzea… lagundu du horretan.
|
|
|
Non gaude? Non egon nahi dugu? ’, egungo egoera legegilea eta proposamen berrien aurrean gizarteak duen onarpena aztertzen ditu, hala
|
nola
haurrak egoteagatik bereziki gatazkatsuak diren lekuetan erretzeko debekua. Hala, galdetutako herritarren bi herenek kerik gabeko guneak zabaltzearen alde daude.
|
|
|
Haren hezkuntza legatu garrantzitsuena Montessori metodoa da. Metodo horrek printzipio batzuk sustatzen ditu, hala
|
nola
haurren adimenak gaitasuna xurgatzeko, eta haurtzaroko garai sentikorretan trebetasunak eskuratzeko. Bi ardatz nagusi horiek osatzeko, haurren autonomia sustatzen da, ikasteko giro prestatu eta egokian, gurasoen ezinbesteko laguntzarekin.
|
|
|
Baina haien abantaila nagusia elikagai multzoen araberako sailkapena da, eta horrek zaildu egiten du elikagai osasungaitzak elikagai osasungarrien truke ematea. Orain, galdera ugari planteatzen dira, hala nola 2022ko zein unetan gauzatuko den neurria, enpresek hura saihesteko modua aurkituko duten, beharrezko beste neurri batzuk hartuko diren, hala
|
nola
haurrentzako pertsonaiak eta jostailuak sartzeko debekua eta, batez ere, haurren osasuna hobetzeko eraginkorra izango den, hau da, orainaldia eta etorkizuna.
|
|
|
Baina horrekin ez da nahikoa. Beharrezkoa da, halaber, zenbait murrizketa aplikatzea, hala
|
nola
haurrentzako elikagai osasungaitzak iragartzeko proposatzen dena (distantziak alde batera utzita, alkoholarekin edo apustu jokoekin analogia egin dezakegu: mundu guztiak uste du, hezteaz gain, adingabeei zuzendutako publizitatea debekatu egin behar dela).
|
|
2023
|
|
|
Ipuinak eguneko hainbat unetan konta daitezke: lo egin aurretik, bazkaldu edo askariaren ondoren, jolasei eskainitako saio batean, etab. Ipuinaren mezua indartzeko, beste jarduera bat gehitu daiteke, hala
|
nola
haurrari historiako pertsonaiak marraztu eta koloreztatzeko eskatzea, bizi diren etxea, etab. 2 Semaforoaren jokoa Joko herrikoia eta oso dibertigarria da, batez ere haur bat baino gehiago edo gutxiago kanpoan daudenean. Dinamika erraza du.
|
|
|
Eta, bereziki, nabarmentzekoa da 1 eta 3 urte bitarteko haurretan% 84 lortzen dela (0 minutu pantailetan), eta% 88 4 eta 6 urte bitartekoetan (gehienez 30 minutu gomendatzen dute). Joko eremu mugatuak Adituek ohartarazi dute adingabeak oso espazio espezifikoetan jolasten direla, hala
|
nola
haur parkeetan edo haien ikastetxeetan, patio inklusiboekin, beste leku batzuetan ez baitira ongi hartzen. Izan ere, ez dira gutxi lorategi, plaza eta kaleak, batez ere hirietan, “bizikletan ibiltzea debekatuta” edo “pilotan ibiltzea debekatuta” bezalako kartelak dituzte.
|
|
|
Haurtzaindegian edo ikastetxean, ordea, komunean egiten zuten, eta argi eta garbi erakusten du hori dela arreta eskatzeko modua, eta ez dagoela beste osasun arazo bat”, zehaztu du pediatrak. “Egia da, halaber, jarrera horien guztien artean muga batzuk daudela, eta muga horiek ezin ditugula gainditu, hala
|
nola
haurrari kalte egitea. Guraso garenez, guretzat zer garrantzitsua den eta zenbat maite dugun jakinarazi behar diogu, eta ingurua aldatu zaion arren, harekiko gure maitasuna ez dela aldatu azaldu”, azaldu du Alexandra Sierra psikologoak.
|
|
|
Jendeak baloratu eta eskertuko du. Nola heldu osasun publikoko arazoei, hala
|
nola
haurren obesitateari edo dietarekin zerikusia duten minbizi mota batzuen prebalentziari, elikadura osasungarria izateko arazoa ez bada. Ezinbesteko faktorea da, prebalentzia handieneko minbizia kolon ondestekoa delako eta horren arrazoi nagusia elikadura txarra delako.
|