|
2000
|
|
|
Namibia hirugarren munduko herria da definizioz. Irakaslea izanik, hemen egunero ikusten dut
|
nola
haurrek borragomak zulatu eta arkatzak hausten dituzten. Han boligrafoak eskatzen dizkizute...
|
|
|
Izan ere, haur ginen amaren baitan eta haur hura izaiten segitu nahi genuke. Eta,
|
nola
haurra amaren sabelean baita guztiz dohatsu, zeren eta behar duen guztia amak emaiten dion, eta nola amaren mundutik kanpokorat jalgitean hasten den nigarrez, zeren eta mundu zaharra uzteak mina eta oinazea dakarkion, hala, sineste zaharrean dagoenak bere sinestean bizi nahi luke, ahalik eta gozoen, betiko, zeren eta mundu berri ezezagunaren beldur den eta libertatearen beldur.
|
|
|
" Nik ere ez nuke bertzerik nahi, ez ordea teleskopiotik beha egoiteko, baina berorren begietako izarrei". Eta osabak bere burua aitzinatu, eta Maddalenen paparrean pausatu zuen,
|
nola
haur batek amarenean, eta erran zion: " Maite zaitut".
|
|
|
Datorren hilean, dakizun bezala, berriro atera beharra dut, bertze bizpahiru hilabeterako, eta, handik aitzina, gabonetan edo, mintzatuko gara —eta, isilune baten ondotik, aitak, bere boza eztitzen zuela, erran zuen—: Baina Joanikot Maddalenez orduko gogaiturik egonen da, benturaz,
|
nola
haur bat bere jostailuaz... Dena den, kanpotik itzultzean, etxerat gonbida dezaket anaia, bazkaltzerat edo, gure arteko auzia behin betiko konpontzeko aitzakiarekin...
|
|
2002
|
|
|
Biltzarra joan den ostegunetik ireki zen Bizkaiko hiriburuko Euskalduna Jauregian. Laurehun adituk baino gehiagok hainbat gai aztertuko dituzte, hala
|
nola
haurren gibel transplanteetako azken joerak eta, oro har, pediatriaren arloan eman diren aurrerapenak. Elikaduraren atalean, Juan Carlos Vitoria doktoreak azaldu zuenez, adituak kezkatzen dituen gaietako bat da elikagai funtzional deiturikoek sortzen dituzten itxaropenei erantzuten dieten jakitea.
|
|
|
Hezkuntza kanpainak Erresuma Batuan hezkuntza kanpaina bat egin zen laurogeita hamarreko hamarkadaren hasieran, frogatuta baitzegoen kasu askotan haurrak ahoz behera oheratzeak areagotu egiten zuela arrazoi horregatik hiltzeko aukera. Horrekin batera, beste iradokizun batzuk egin ziren, hala
|
nola
haurra gehiegi berotzea saihestea eta zigarro kez kutsatutako inguruneak saihestea. Hori guztia, «The British Medical Journal» aldizkariak jaso zuenez, nabarmen gutxitu zen sindromearen eragina.
|
|
|
Horrekin batera, herriko pertsonaiek egindako publizitateari eta jostailuen eta osagarrien aurkezpenari aurrea hartzen die, jostailuarekin edo bereizita saltzen diren argitu gabe. Hala ere, elkarteak adierazi du praktika batzuetan hobetu egiten dela, hala
|
nola
haurraren eskua ikustea jostailua manipulatzeko eta neurriaren erreferentzia denborari zerbitzatzea. Hala ere, CEACCUren aburuz, kontakizun sexista jarraitzen du telebista bidezko sustapen kanpainetan.
|
|
2003
|
|
|
Kataluniako Generalitateko Osasun Baliabideen zuzendari nagusiak eta Eugeni Osasun Ministerioko Giza Erabilerarako Sendagaien Segurtasun Batzordeko kideak atzo esan zuenez, farmazietan, 500 miligramo azido azetilsaliziliko duten 40 bat espezialitate farmazeutiko ez dira jada salgai egongo farmazietan, hala
|
nola
Haur Aspirina. Asteazkenean, Ana Pastor Osasun ministroak jakinarazi zuen Haurrentzako Aspirina (125 miligramo azido azetilsaliziliko) errezetarekin bakarrik salduko zela, azido horrek Reyeren sindromearekin izan dezakeen lotura dela eta.
|
|
2005
|
|
|
Gabezia afektiboak zein gehiegi babestuta dauden haurrengan gertatzen da, hala
|
nola
haur hiperaktiboengan, ez seguruetan edo gehiegizko fantasiaz edo gutxiespen sentimenduaz bizi direnengan, baita gurasoen galera sufritu duten haurrengan ere, guraso oso gogorrak dituzten haurrengan, etxeko giro txarra dutenengan, etab.
|
|
|
GKEak uste du beharrezkoa dela Europako Parlamentuak Europar Batasuneko Estrategian proposatutako neurri globalak babesteko ebazpena hartzea, eta nazioarteko komunitateari “mezu argi eta garbi” bat bidaltzea, merkurioaren emisioak, eskaintza eta eskaria ahalik eta azkarren murriztu behar direla dioena. “Biztanle zaurgarrienen osasuna babesteko neurriak jarri behar dira abian, hala
|
nola
haurrak eta ugaltzeko adinean dauden emakumeak”, dio Ecologistas en Acción ek. GKEaren arabera, Merkurioren Erkidegoko Estrategiari buruzko Parlamentuaren ebazpenak gutxienez alderdi hauek jaso behar ditu:
|
|
2006
|
|
|
Orain arte ikusi dugu nolako eragina duten igurikimenek guraso/ seme alabakharremanean, eta
|
nola
haurraren nortasunaren garapen orekatuari mesede edo kalteegin diezaiokeen. Orain, zer egin genezake, alde batetik igurikimen hauetaz kontziente izateko eta, bestetik, aurre egiteko horrela datorren umea onartu ahal izateko. Gure igurikimenen kontzientzia lortzeko, lehenik eta behin, beharrezkoa izango daberaien eragina ezagutzea.
|
|
|
Suminkorraketa ez hain sozialak diren haurrek, ordea, suminkortasuna, kontaktuaren atzeraegitea eta bere beharrekiko sentiberatasun eskasagoa sorrarazten dituzte. Halere, Carranza eta Gonzalez-ek (2003) jasotzen duten moduan, elkarrekintza honetanbeste hainbat faktore ere kontuan izan behar dira, hala
|
nola
haurraren adina, sexua, gurasoen ezaugarri psikologiko eta sozialak, etab.
|
|
2007
|
|
|
Nafarroan irakaskuntzaren bidez euskara pixka bat ezagutu edo euskalduntzeko bideak hain murriztuak izatea larriagotzen da jakinda azken urteotan Nafarroara etorritakoen eraginez populazioa% 8,3 hazi dela. Egun kanpotik etorritakoei nola gure artean sortu diren haien seme alabei euskararen bidez bertakotzeko aukera eman behar zaie eta horretarako bide eraginkorrena irakaskuntza dugu, helduena (euskalduntzea)
|
nola
haurrena (Hezkuntza sistema).
|
|
|
beherakoa, goragalea, sabeleko mina, sukarra... Salmonellosiaren aldean, Camylobacter en infekzioak banakakoak izaten dira, ez dira talde osoak infektatzen, eta batez ere immunologia sistema ahula duten pertsonei eragiten die, hala
|
nola
haurrei, gaixoei eta adinekoei. Normalean ez batak ez besteak ez dute heriotzarik eragiten, baina arazo larria dira osasun publikoarentzat.
|
|
|
Bitamina eta mineral iturria Ogi horietako gehienak bitaminaz (B1, B2, B6, B3 eta B9) eta mineralez (kaltzioa, magnesioa eta burdina) aberastutako irinekin egiten dira, halako moldez non osagai horien beharren zati bat betetzen baitute. Murtxikatzeko erraza Moldeko ogi integrala bereziki murtxikatzeko zailtasunak dituztenentzat diseinatuta dago, hala
|
nola
haurrak elikagai solidoak jaten hasten direnean edo hortz guztiak ez dituzten adineko pertsona batzuentzat. Sodio dieta murriztaileak dituzten pertsonek kontsumoa kontrolatu dute, baita gaixotasun zeliakoa edo kaseinarekiko alergia dutenak ere.
|
|
|
Baina, FAOk sinatutako eskaeraren arabera, ahalegin horrek ez al du, batzuetan, onura baino kalte gehiago eragiten? Aukera hori, halaber, irabazi asmorik gabeko erakunde nazional askok planteatzen dute, eta horiek, era berean, FAOren proposamena ‘koherentetzat’ hartzen dute, ahaztu gabe elikagai laguntzak milioika pertsonaren bizitzak salbatu dituela eta beste eginkizun garrantzitsu batzuk dituela, hala
|
nola
haurrak eskolara joaten jarraitzea edo haurdun dauden emakumeen dieta osatzea. “Laguntza horrek tokiko merkatuak aldatu eta tokiko elikadura sistemak berreskuratzeko gaitasuna ahuldu ahal izateko oztopo ez den errealitatea, une okerrera iristen denean edo okerreko biztanleriari zuzenduta dagoenean”, ziurtatu du Nazio Batuen Erakundeak.
|
|
|
%60 kexu dira eskolak emateko zailtasunak dituztelako, %20 ikasleen irainak jasotzen dituztelako eta beste %20 gurasoen irainak eta mehatxuak. Bestalde, azterlan horretan nabarmendu behar da erreklamazioen %58 bigarren hezkuntzako irakasleenak direla eta %30 lehen hezkuntzako irakasleenak; gainerako %12, berriz, beste maila batzuetakoak dira, hala
|
nola
haur hezkuntzakoak eta lanbide heziketakoak. Irakaslearen Defendatzailearen telefonoak Madril:
|
|
|
Nola jokatu Eraikin bateko bizilagunek etengabe entzuten zituzten zarata bitxiak, eta ikusi
|
nola
haur asko sartzen eta irteten ziren etengabe beren eraikineko etxebizitza batetik. Egoera kezkaturik, ikertzea erabaki zuten eta haurtzaindegi klandestinoa zela jakin zuten, baina handik urte erdira arte ez zuten lortu etxea utzi eta jabea botatzeko agindua.
|
|
|
gaizki komunikatutako edo hiriguneetara iristeko zailak diren landa eremuak edo pobreziaz edo ekonomia prekarioz eskuratzeko ezintasuna. Familian, egoera soziokulturalak eta ekonomikoak, kide kopuruak, higiene ohiturek, elikaduraz arduratzen diren pertsonen dedikazioak eta jakintzak, besteak beste, nabarmen baldintzatzen dute kideen elikadura segurtasuna, arreta handiagoa behar duten taldeen kasuan bereziki garrantzitsua, hala
|
nola
haurren kasuan. Elikagaien segurtasuna Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalean aitortutako eskubidea da.
|
|
2008
|
|
|
–Berriz ere isilik. Ikusten
|
nola
haur izutu bat besterik ez zaren?
|
|
|
Horrek aukera ematen du kasu bakoitzean komeni den tratamendu dietetikoaren diagnostiko egokia eta diseinu hobea egiteko. Gure inguruko desnutrizioak populazio talde ahulenei eragiten die batez ere, hala
|
nola
haur eta nerabeei, emakume haurdunei eta, bereziki, adinekoei. Arazo ekonomikoak alde batera utzita, eragin handiena duten arrisku faktoreak dira hezkuntza maila baxua, bakardadea, ezintasun fisikoa edo mentala, depresioa eta alkoholismoa.
|
|
|
Redmondek onartu zuen garraioa “zaila” izango dela, ez dagoelako behar adina ibilgailu; beraz, jende gehienak oinez egin ditu 15 kilometroak. “Ibiltzerik ez dutenak, hala
|
nola
haurrak, zaharrak eta gaixoak, kamioietan garraiatuko dira eremu berrira”. Gobernuaren kontrolpeko eremua Lekuz aldatutakoen lau eremu dauden leku berrian, ACNUReko langileek bisita egin zuten joan den ostegunean, letrina beharrak, horiek gordetzeko moduluak, errepide sarbideak eta beste alderdi batzuk ezartzeko.
|
|
|
Beste garaiak ziren eta adopzioak familiako sekretupean gordetzen ziren. Berria jakitean âdena jakiten baitaâ, jendeak errukiz begiratzen zien hala gurasoei
|
nola
haurrari. " Gizajoek ezin izan zuten haurrik izan"," Ze pena!".
|
|
2009
|
|
|
Onena, beraz, bakean uztea izango duzue. Heriotza, izan ere, oso gauza itsusia da, munduko ezein haurrek inoiz ikusi ez lukeena, eta zuek ez duzue ikusiko, lasaitasun hori izango duzue behintzat, nire aholkua betetzen baduzue??; eta ongi oroitzen zuen, azkenik,
|
nola
haurra ganbarako gela bakartuan, gela debekatuan, bestela esanda, itxi zuten, izeba Ernestinaren ardurapean, izebak, bere egiteko hartan, Rakel neskamearen laguntza baldintzarik gabekoa izan bazuen ere; hiru oroitzapen haiek behar zituen, beraz, Maria Bibianak, eta hiru oroitzapen haiek behar zituzten, halaber, beste anai arrebek ere:
|
|
|
Ernestinak bere semetxotzat zuen iloba jada? baina Ernestinak, halere, ez zirudien beti pozik, haurrari biberoia ematen zionean halako keinu bat egiten baitzuen maiz, ezinezko baten aurrean balego bezala; izan ere,
|
nola
haurraren ama izan, bularra eskaini ezean. Bai, egia zen biberoia zuela bularren ordezko, baina ordezkoa beti ordezko?
|
|
|
Ernestinak bere semetxotzat zuen iloba jada... baina Ernestinak, halere, ez zirudien beti pozik, haurrari biberoia ematen zionean halako keinu bat egiten baitzuen maiz, ezinezko baten aurrean balego bezala; izan ere,
|
nola
haurraren ama izan, bularra eskaini ezean. Bai, egia zen biberoia zuela bularren ordezko, baina ordezkoa beti ordezko...
|
|
|
Onena, beraz, bakean uztea izango duzue. Heriotza, izan ere, oso gauza itsusia da, munduko ezein haurrek inoiz ikusi ez lukeena, eta zuek ez duzue ikusiko, lasaitasun hori izango duzue behintzat, nire aholkua betetzen baduzue..."; eta ongi oroitzen zuen, azkenik,
|
nola
haurra ganbarako gela bakartuan –gela debekatuan, bestela esanda– itxi zuten, izeba Ernestinaren ardurapean, izebak, bere egiteko hartan, Rakel neskamearen laguntza baldintzarik gabekoa izan bazuen ere; hiru oroitzapen haiek behar zituen, beraz, Maria Bibianak, eta hiru oroitzapen haiek behar zituzten, halaber, beste anai arrebek ere: hiru oroitzapen elkarri lotuak, hiru soka bezala, isilpeko tratu bat txirikordatu zutenak, denbora ilun haren baitan; tratu hark, baina, ez zuen hitz handien ez odol zinaren beharrik izan; are gehiago, hitzen beharrik ere ez zuen izan, tratuak hartara behartzen baitzituen, hain zuzen, anai arreba guztiak:
|
|
|
Aldiero pake on batek lehuntzen ditu denak, halako nostalgia ttiki batekin beharbada, oroitzian
|
nola
haurra nintzelarik sekuritate hori nun nahi harrapatzen nuen, jakinez ama inguruan nuela. Momentu horietan, gorputz guzia loharkatzen zait, egoten naiz mugitu gabe, etxearen soinu bereziak izagutuz, ongi, obekiena erraten ahal den bezala, ongi.
|
|
2010
|
|
|
Ikusgarria da
|
nola
haurrak musikaren sena horri erantzuten dion. Sena esperimental hori elikatu behar da; ariketa motak, erritmoaren kontzepzioa eta kantuaren arnasa, melodiak sortzen ikastea sentsazioetatik abiatuta, haurrari soinuaren mundura begi belarriak irekitzea.
|
|
|
Bikote baten edo guraso eta seme alaben arteko ahaidetasuna bezalako datuak egiaztatzen dituen dokumentu tradizionalak egun gutxi ditu. Zenbait izapide egiteko, hala
|
nola
haurrak herri batean erroldatzea, adingabeak Gizarte Segurantzako txartelean alta ematea edo langabezia prestazioa eskatzea – dagokion zenbatekoa kalkulatzeko, orain arte beharrezkoa zen Familia Liburua. Lege berria indarrean sartzen denean, dokumentu fisikoak ia ez dira erabiliko.
|
|
|
Erritmoak errespetatzea “Ez dira oztopatu behar haurraren mugimendu libreak” Emmi Pikler pediatrak, erakunde honen sortzaileak, azpimarratzen zuen ez direla “haurraren mugimendu libreak oztopatu behar, eta ez direla ahalegindu behar haurraren ohiko ibilbidea presuratzen edo aldatzen zuzeneko esku hartzeen bidez”. Ekintza errazak dira, hala
|
nola
haur bat eserita edo zutik jartzea, edo oinez ibiltzean eskutik heltzea, “eragin diezaiokete haurrak bere gaitasunetan duen konfiantzari, eraginkortasunari eta ondorengo jokabidean eragin handia izan dezake”. Jarrera horrek eragin nabarmena izan dezake batez besteko heldutasun erritmoa baino motelagoa duten haurrengan.
|
|
2011
|
|
|
4.6 dokumentuaHaurrei arreta emateko baliabideen antolaketa eta zereginakAdingabeen alorrean, autonomia erkidegoek haur eta nerabeei arreta emateko diziplina anitzeko taldeak dituzte, eta talde horiek zeregin batzuk dituzte: Arrisku sozial handian dauden kasuak hartzea (poliziarengandik, epaitegitik edo oinarrizko arretatik etorriak). ...ren mesedetan.Familiari eta adingabeari segimendua egitea, bai jatorrizko familian, bai erakundeek esleitutako beste familia batean (familia zabalean edo kanpoko familia batean). Esku hartzen duten talde eta zerbitzuekin lankidetzan aritzea.Haur gaietan oinarrizko arreta ematen duten gizarte zerbitzuei aholkua ematea.Erabiltzailearen oso gertuko maila batean, beste pertsona batzuk ere baditu, hala
|
nola
haurrei arreta emateko delegatuak; haur eta nerabeei arreta emateko talde teknikoen proposamenen bidez esku hartzen dute, eta haien segimenduaz arduratzen dira. Hona hemen haien zereginetako batzuk: Familiari eta adingabeari laguntzea haien arazoak ezagutzen eta haietaz jabetzen.Gatazka egoeretan, irtenbideak bilatzen laguntzea.Elkarreragina sustatzea; jarraibideen bidez, familiaren dinamikan elkarbizitza bultzatzea; eta, harremanei eta jokabideei dagokienez, orientazioak eta arauak sustatzea.Adingabearen garapen egokian eragina duten prozesuak azpimarratzea, eta garapen hori erraztuko duten jarduerak egitera bultzatzea.
|
|
|
Gurasoak gero eta gehiago arduratzen dira seme alabek dieta osasungarria eta askotarikoa eramateaz. Hala ere, oraindik gabeziak daude, hala
|
nola
haurren menura behar adina fruta eta barazki ez ekartzea. Egunean bost pieza kontsumitzea gomendatzen den arren, Espainiako gurasoen %40k adierazi du seme alabek egunean hiru fruta eta barazki baino gutxiago jaten dutela.
|
|
|
ohera joan eta beti ordu berean esnatu, eta behar adina ordu atseden hartu. Lotaratu aurreko erritualak ere garrantzitsuak dira, hala
|
nola
haurra objektu lasaigarriren batekin oheratzea (panpina batekin, adibidez) edo ipuin bat irakurtzea. Baina gurasoek kontu handiz ibili behar dute, eta argi utzi une batean argia itzali eta lo egin behar dela.
|
|
|
Talde ahulenak Dieta bidez metilmerkurioarekiko esposizioa eguneroko irenste onargarria baino txikiagoa da Oinarrizko kontsumitzailearen ohiko dietan kutsatzaileak irensteko berariaz diseinatutako azterketen arabera, arraina jatea ez da arriskutsua osasunerako, metilmerkurioa egoteari dagokionez; izan ere, konposatu horren eraginpean egotea FAOren eta OMEren Batzorde Mistoak ematen duen eguneko kopuru onargarria baino txikiagoa da. Badira bi arrisku talde ahulago ere, toxikologia segurtasunaren mailara hurbiltzen direnak edo pixka bat gainditzen dutenak, hala
|
nola
haurrak eta haurdun dauden emakumeak, eta horientzat zenbait gomendio eman dira, hala nola, etapa horretan harrapakari handien kontsumoa saihestea, hala nola atuna, marrazoa eta ezpata arraina. Maila seguruak Elikagai gehigarrietako adituen MOE/ FAO Batzorde Mistoak behin baino gehiagotan ebaluatu du elikagaietan merkurioa dagoen ala ez.
|
|
|
La Caixaren “Jaioberrientzako programa” k etapa honetako beharrei erantzuteko asmoa du. Aurrezkia finantzatu eta sustatzeko hainbat produktu biltzen dituzte, hala
|
nola
Haurrentzako aurrezki libreta eta Libreta Futuro Asegurador eta Vida Familiar. Gainera, Estrella Nacimiento mailegua eskaintzen du, haurraren lehen egunak finantzatzeko; hirugarren hilabetetik aurrera ordaintzen hasten da.
|
|
|
Arriskua ebaluatzeko, adituek epe luzera plagizidekiko esposizio kronikoa kalkulatu dute europarren dieta osatzen duten elikagairik garrantzitsuenetan, eta esposizio akutua, epe laburrean, 2009an EBko programa koordinatuaren barruan monitorizatu ziren hamar produktu motentzat. Segurtasun handiagoa izateko, EFSAk bi kasuetan ahalik eta egoerarik okerrena planteatu du, populazioaren talde ahulenak kontuan hartu ondoren, hala
|
nola
haurrak edo begetarianoak.
|
|
|
Denboraren iragaiteak elikagai solidoen kontsumoa, bertikaltasun handiagoa eta urdaileko ahoa modu eraginkorragoan ixtea eragiten ditu, eta, azkenean, atal horiek amaitu egiten dira. Bien bitartean, prebentzio neurri batzuk har daitezke, hala
|
nola
haurrak aire gutxi irenstea elikadura patxadatsuarekin, presarik gabe, eta bertikalean jarri ondoren, kanporatzen laguntzea, eructea edo jan ondoren arreta handiz tratatzea. Tratamendu dietetikoa, ez ureztatzeko Algarrobo haziaren irinarekin egindako prestakinek ez dute berriro urgitzen Birsutzea saihesteko jarrera neurriak osatzeko, jarraibide dietetikoak aplika daitezke, hala nola esnearen agente lodigarriak erabiltzea.
|
|
|
Isabel Menéndez Benavente psikologoarentzat, “burmuinaren desoreka funtzionala duen nahastea da; beraz, ez da hezkuntza, ez arazo psikologikoak soilik, ebidentzia biologikoa ere badago”. Hala ere, badira zenbait datu kezkagarri, hala
|
nola
haur hiperaktiboen %40k ikasteko zailtasunak dituela, eta horrek nerabezaroan ikasketak uztea eragiten du. Ia erdiek, gainera, antsietate arazoak edo kasketak izaten dituzte, eta haurren %20k autoestimu baxuaren edo depresioaren sintomak izaten dituzte.
|
|
2012
|
|
|
Besteak beste, literaturaren azterketa, goi mailakotzat? jotzen ziren literatura lanetara mugatzea leporatu zien Even Zoharrek errusiar formalistei, eta hain garrantzitsutzat jotzen ez zituzten literatura sistema edo generoak, hala
|
nola
haur literatura edo literatura itzulia, beren azterketetatik kanpo utzi izana. Even Zoharren iritziz, aldiz, literatura itzulia da literatura polisistema batenbarruko sistemarik aktiboena:
|
|
|
...enean 69 artikuluan aipatutako hornikinez, alderdi interesatuen arteko akordioarekin bat etorriz, izaera humanitario eta inpartziala duten laguntza egintzak gauzatuko dira eta izaera kaltegarria duen inolako bereizketarik gabe burutuko direnak.Halako laguntzen eskaintza ez da gatazkan esku hartze edo erasotzeko egintza gisa kontsideratuko.Laguntza bidalketen banaketan lehentasuna emango zaie, hala
|
nola
haurrak, haurdun dauden emakumeak, erdi urrenean dauden emakumeak eta bular emaileak diren emakumeak bezala, tratu pribilegiatua dutenak edo IV. Hitzarmenarekin edo Protokolo honekin bat etorriz babes berezia dutenak.
|
|
|
aurreko bien konbinazioa da (hiperaktiboa/ oldarkorra eta arretarik gabea), eta guztietan ohikoena. Beste sintoma batzuekin batera ager daiteke, hala nola tikak, eta ikaskuntzaren beste nahaste batzuekin lotzen da, hala nola dislexiarekin, edo nahaste psikiatrikoekin, hala
|
nola
haurren depresioarekin. TDAHdun neskak Sineste orokorra izan arren, neskek ere TDAH pairatzen dute, nahiz eta kasu honetan prebalentzia gizonezkoetan baino lau aldiz txikiagoa izan, eta askori ez zaie diagnostikatzen edo egiten bigarren hezkuntzan daudenean.
|
|
|
Gainera, azterketan egiaztatu denez, gurasoak oftalmologoarengana joateko arrazoi nagusia prebentzioagatiko ohiko azterketa egitea izan zen; %36, berriz, sintomaren bat aurkitu dutelako joan da. “Begi batek bestea baino okerrago ikusten duenean sortzen den ikusmen asimetria hautemateko, komenigarria da gurasoek kontrol errazak egitea etxean, hala
|
nola
haurrek begi bat estalita eta gero bestearekin irudi bat begiratzea”, dio Wertek.
|
|
|
Berunak ondorio toxiko ugari eragiten ditu organismoan, eta Nerbio Sistema Zentrala (NSZ) da eragin nagusia, nahiz eta sistema kardiobaskularrean eta giltzurrunean duen toxikotasuna ere kritikoa den. Populazio talde batzuk, hala
|
nola
haur txikiak edo haurdunak, berunaren eraginarekiko sentikorragoak dira, eta beruna hartzea oso kaltegarria izan daiteke, baita kantitate txikiak ere. Hona hemen kontsumitzeko gomendioak:
|
|
|
Hain zuzen, PANek informazio kanpaina bat jarri du martxan, toxiko horiek landareetan duten presentziari buruz. Produktu organikoak kontsumitzea gomendatzen da, batez ere jende helduenari, hala
|
nola
haurrei edo zaharrei, toxikoek sor dezaketen arriskua ordezkatzeko. Europako Batzordeak, EBko organo nagusiak, hutsune legal hori 2013ko abenduan berrikustea aurreikusten da.
|
|
|
Kasu gehienetan, giza kontsumorako arrainetan kutsatzaile horien maila baxua da, eta, beraz, arriskua ere bai. Hala ere, kasu batzuetan, kezkatzeko arrazoia izan daiteke, adibidez, arrain kontsumoa oso handia izatea, batez ere populazio talde ahulenetan, hala
|
nola
haurretan, zaharretan eta haurdun dauden emakumeetan.
|
|
|
Hondakinen Gehieneko Muga legez onartuta dauden plagizida hondakinen maila altuenak dira elikagaietan eta pentsuetan. Kontsumitzaile guztientzako muga seguruak izan behar dute, batez ere biztanle zaurgarrienentzat, hala
|
nola
haur edo zaharrentzat. HGMak nekazaritzako jardunbide egokietan oinarritzen dira, hau da, laboreak babesteko behar den plagizida kopuru minimoan.
|
|
|
Beraz, karbohidrato konplexuek zehazten dituzte kaloriak, 100 eta 130 kcal/ 100 g bitartekoak. Horregatik, ñameak, tuberkulu hori elikaduraren oinarrian dagoen lekuetan, kaloria kopuru ertaina ematen die dieta energetikoak behar dituztenei, hala
|
nola
haurrei eta kirolariei. Ñame tuberkuluen bitaminaren edukia aldatu egiten da laboreen arabera.
|
|
|
Elkarteon zein federazioaren helburua euskararen erabilera sustatzea da. Horretarako, hainbat esparru lantzen dituzte, hala
|
nola
haur eta gazteen aisialdia, kulturgintza, tokiko hedabideak, mintzapraktika, entitateak euskalduntzea eta sentiberatzea.
|
|
2013
|
|
|
Azken euskal literatura historia, oraingoan ingelesez, Basque Literary History (Olaziregi, koor.) eredu beraren zilegitzea da, oraingoan bizpahiru adabaki ezarriz, hala
|
nola
haur literatura eta gaztelera/ erdarazko literatura. Egun publiko globalari ez zaizkio halako historia filologikoak interesatzen eta, zerbait adierazten badute, euskal literatura historiografiaren eta kritikaren pobrezia eta atzerapena dira.
|
|
|
Hamar haurtxotik batek zilborr hernia du bizitzako lehen hilabeteetan. Konkor horrek, ohikoena mingarria ez izatea bada ere, eguneroko ekintza batzuk konplikatzen ditu, hala
|
nola
haur oihala haurrari jartzea. Ondoren, haurraren zilborreko herniari buruz maiz egiten diren galdera batzuk erantzuten dira, hala nola, tratamendua zein den eta noiz egin behar den ebakuntza.
|
|
|
Ingurumen aldaketa eta faktore batzuek azaltzen dituzte arazo hauek: etxe aldaketa edo familiako beste kide bat etxera iristea, hala
|
nola
haur bat edo beste txakur bat. Egoera horiek animalia aztoratu eta estresatu dezakete, eta loaren kalitatea galtzea. Aldakuntza batzuen osagai genetikoa txakurren ametsa, sonanbulismotik kanpo, ikusi da txakurrek narkolepsia. Loaren asaldura horren ondorioz, txakurra esnatzen denean, une jakin batean lo geratzen da, nahiz eta jarduera jakin bat egiteko prozesuan egon.
|
|
|
Espaloiak oinezkoentzat bakarrik. Campillok esan du hala izan lukeela, salbuespen gutxi batzuk izan ezik, hala
|
nola
haur txikiak eta gurasoak. Corominasek debeku hori monopatin, patin eta antzeko aparatu motorizatuetara zabaltzen du, hiru metro baino gutxiagoko espaloietan eta tamaina horretatik goitikoetan, fatxadatik metro batera egiten badute.
|
|
|
Gerta daiteke, hasiera batean, izen bat asko gustatzen zaiela haurraren gurasoei, eta gero, asteak igaro ahala, ikusten hastea ez zela hasieran iruditu zitzaien bezain polita. Beste batzuetan, baztertzeko moduko zerbait gerta daiteke, hala
|
nola
haur baten jaiotza izen hori ematen dioten senide edo lagunena (edo ospetsuren batena). Edo lehen ohartu ez ziren akats bat aurkitzea.
|
|
|
Haurtxoek berehala ikasten dute, handia nagusitu ohi delako egoera batzuetan Ondorio harrigarri horiek hainbat aldizkari zientifikotan berriki argitaratutako ikerketen ondorio dira. Lan horiek, besteak beste, elementu gehiago ematen dituzte garrantzitsuak diren zereginak sustatzeko, hala
|
nola
haurraren adimena bizitzako lehen hilabeteetatik aurrera garatzea estimulatzea, jolasen, abestien eta irakurketen bidez. Hainbat ikerketak egiaztatu dute, gainera, adin txikikoek zientzialari gisa pentsatzen dutela, kausak eta efektuak sortzen dituzten formagatik, saiakuntzaren eta errorearen teknikarekin probatzen dutela, hipotesiak formulatu eta egiaztapenak egiten dituztela. Nagusiek menderatzen dute, eta haurtxoek badakite Normalena da handienak txikienari irabazten diola, eta hamar hilabeteko haurtxo batek hori esateko gai dela.
|
|
2014
|
|
|
Europako arduradunen arabera, neurri berriek Europan arazo horrek eragindako 58.000 heriotza goiztiar inguru ekidin ditzakete hemendik 2030era bitartean, nitrogeno dioxidoek eragindako kutsaduratik (NOx) 123.000 km 2 ekosistemetara eta Natura sareko gune babestuetatik 56.000 km 2 izatera pasa daitezke, eta euri azidotik 19.000 km 2 baso ekosistemetara. Gainera, talde ahulen babesa handituko litzateke, hala
|
nola
haurrena, adinekoena, haurdunena eta gaixoena. Europako eskakizun berriek «Europarako Aire Garbia Programa» berria izango dute.
|
|
|
Udan, funtsezkoa da arreta handiz ibiltzea eta tenperatura altuetatik babestea. Prebentzio neurri hori funtsezkoa da, batez ere, deshidratazioa pairatzeko eta bero kolpea izateko, hala
|
nola
haurrak, haurrak, zaharrak eta gaixotasun kronikoak dituzten pertsonak; izan ere, horietan ondorio larriagoak izan ditzakete. Artikulu honetan, udako kandelaren aurrean arrisku gehien zein egoeratan dauden deskribatzen da, zergatik eta zein neurri laguntzen duten gorputz tenperatura arraia mantentzen.
|
|
|
Elkarteon zein mugimenduaren beraren helburuak euskararen erabilera sustatzea eta euskararekiko sentsibilizazioa bultzatzea dira. Horretarako, hainbat esparru lantzen dituzte, hala
|
nola
haur eta gazteen aisialdia, kulturgintza, tokiko hedabideak, mintzapraktika, entitateak euskalduntzea eta sentiberatzea.
|
|
|
Elkarteon zein mugimenduaren beraren helburuak euskararen erabilera sustatzea eta euskararekiko sentsibilizazioa bultzatzea dira. Horretarako, hainbat esparru lantzen dituzte, hala
|
nola
haur eta gazteen aisialdia, kulturgintza, tokiko hedabideak, mintzapraktika, entitateak euskalduntzea eta sentiberatzea.Informazio gehiago behar izanez gero, mikel@topagunea.org helbidera idatzi dezakezue, edo/ telefono zenbakietara deitu.
|
|
2015
|
|
|
Beraz, apurka apurka haurrak barneratzen hasten dira ez dela gai horien inguruan hitz egin behar. Aztertu daiteke
|
nola
haurrek euren gorputza esploratzen duten txikiak direnean. Beste umeekin jolastean, esplorazioa konpartitzen dute.
|
|
|
Irudi optimo gisa zirkunferentzia hautatu duten haurren kopurua anekdotikoa da paperaren gaineko jardueran, eta, aldiz, ahobatezkoa izatera igarotzen da jarduera eredu dinamikoaren laguntzaz egitean (29 irudia). Gertaera horrek agerian uzten du
|
nola
haurren ezagutza aritmetiko eta aurrealjebraikoek, 0 aljebra maila bati dagozkionak, aukera ematen duten karratua identifikatzeko irudi optimo gisa, eta laukitutako sareak identifikazio hori eragiten duela, beste zenbait autorek esandakoarekin bat eginez (esate baterako, Ribeiro, 2013). Hau da, haurren maisutasun atalase aritmetikoak muga hori markatzen du, eta eredu dinamikoak aukera ematen du irudi berrien eraikuntzan aurrera egiteko, nahiz eta irudi horiek ez diren haurrentzat irisgarriak ikuspuntu aritmetiko, figuratibo eta aurrealjebraiko batetik.
|
|
|
Aitzitik, «amagandiko edoskitzearen hedapena» garapen emozional eta psikosozial hobea haurrarena». Testuaren arabera, lotura bat dago amagandiko edoskitzearen iraupen luzeagoaren eta faktore positiboen artean, hala
|
nola
haurren tratu txarren eragin txikiagoa, nerabezaroan gurasoekin harreman hobea, zaintzaren pertzepzio handiagoa eta helduaroan osasun mental hobea. Alba Padró, elkarteko edoskitze aholkularia Amagandiko edoskitzea, ez da soilik arriskuren bat dagoela frogatzen duen frogarik, kontrakoa baizik.
|
|
|
Laster, Mizelek kontatuko digu
|
nola
haurrak zirenean, festak zirelarik etxeondora jiten zen leinu osoa bezperatik, okasioneko Nafarroa Beherea osotik, ganerrean lo egiten zutela eta nola han, belar metetan luze etzanik, sakelako argi txar baten argitan biharamuneko kantuak errepikatzen zituzten. Eta errepertorioa aipatuz, bat batean, justu bizkotxa atakatu aitzin, otto hasi da eztarria karrakatzen, laster bota dituen koplen iragarle, ingurukoak bildu nahian edo.
|
|
|
zen baino jende gutixago hurbildu da haatik. Alta baziren kalitateko animazioneak, hala
|
nola
haurren arteko pilota lehiaketa, Jo Pilota elkarteak antolaturik, eta ere desafiozko pilota partida bat arras gustagarria. Huntan, Alexis Inchauspe ezin arituz eskuko minaren gatik, Laurent Lambert juntatu zaio Patrick Oçafrain i eta biak neurtu dira Philippe Bielle eta Mathieu Olhagarayri.
|
|
|
Eta ahusagailuetan ez da hauturik eskas: 8 tirolina (luzeenak 900 m. egiten ditu), pendulua edo elastikozko jauzia (40 m), tibetar zubia (140 m), mendi bizikleta zirkuituak, zaldi ibilaldiak, zuhaitzetako pasabideak, via ferrata, kart zirkuitua, helikoptero hegaldia (10 mn) eta besterik ere, hala
|
nola
haurrentzat bereziki 1000 m2 ko gela handi batean jostatzeko aukera ugari. Eta arruntagoki, bainan ez gutiago interesanta, oinezko ibilbide pollita da ere antolatua oihanean zehar (3,5 km), jauregi ondoan dagon interpretazio zentrotik abiatuz, tokiko aberastasunez eta puntu gorenetatik ikuspegi zoragarriez gozatzeko.
|
|
|
Bainan iguzkiak bere itzala dauka eta, herrialde zabala izanez, leku batetik bestera joaiteak denbora ainitz eskatzen du. Hala
|
nola
haurren eskolara eramaiteko edo etxera biltzeko.
|
|
2016
|
|
|
" Gosses de Tokyo". Beren burasoen maneraz ez ados izanez,
|
nola
haurrek gose eta elearen greba egiten duten. Ondotik, ikasle haundien eta beren erakasleen kontzertua.
|
|
|
Mintzaldia Helduden ortziralean (20:00), otsailaren 12an, Hazparneko elizan mintzaldi bat izanen da Tim GUENARD idazlearen lekukotasunarekin. Hunek kondatuko du
|
nola
haurrean joa izanik, lege hausle bilakatu zen eta nola herratik askatu ahal izan den. Bere amak baztertua zuen eta aita bortitz batek nasaiki joiten zuen, bere sudurra bera 27 aldiz hautsia ukana du ukamilo kolpetan.
|
|
|
hondarkinen bereizketa eta birziklatzea. Kontatzen zuen
|
nola
haur batzuek atxeman zuten pentze bat arrunt zikina. Deliberatzen dute pentze hori garbitzea horko hondarkinak plantan berexiz eta atxikiz atxeman lehengo eskalapoin, lisa burdin, padera... altxor gisa.
|
|
2017
|
|
|
Aurtengo topaketetan, guztira, 22 antzezlan ikusi ahal izan dira Azpeitian, hala
|
nola
haurrei, gazteei eta helduei zuzendutakoak. Aurreko urteetako gisan, eskola antzerkiak ere izan du bere tokia aurtengo edizioan ere; izan ere, Euskal Herriko hainbat txokotako ikastetxeetako ikasleek zortzi emanaldi egin dituzte.
|
|
|
Akusazio horrek, haurren hilketaz gain, erreprodukzio arauen beste edozein urraketa ere barnean hartzen zuen. Bi kasuetan,
|
nola
haur hilketan hala sorginkerian, ezeztatu egin ziren emakumeen lege erantzukizuna mugatzen zuten estatutuak. Horrela, Europako epaitegietako aretoetan lehen aldiz sartu ziren emakumeak beren izenean, legez heldu izanik, sorgin edo haur hiltzaile izateaz akusatuta.
|
|
2018
|
|
|
Bazen istorio bat gure aitak, loriaturik, urtetan errepikatu zuena. Gogoan dut
|
nola
haurra nintzelarik kontatzen zien bisitariei, eta geroago ere bai, morroi lanetan hasia nintzelarik beraren ikuskaritzapean. Gogoan dut, orobat, nola berritu zuen bere kontaera lehen maiordomo lana eskuratu ondotik berarengana lehenbizikoz itzuli nintzelarik (Muggeridge jaun andreen etxe beste batzuen aldean apalean hasia nintzen, Allshot en, Oxfordshire aldean).
|
|
|
Orduantxe baino ez zuen barrenik eduki Jonen proiektuari begiratzeko, argazkiak ikusteko berriro. Eta azalpenak irakurri zituen lehenik eta argazkiak ikusi ondoren, lauzpabost bider irakurri eta ikusi, ia egunero berrirakurri eta berrikusi gero, eta hain iruditu zitzaizkion Jonenak azalpenak, hain Jonenak argazki haiek aukeratzeko eta antolatzeko moduak, ezen irtenbide bat agertu baitzizaion, zalantza bat piztu, gero eta argiago, bere pentsamenduen matazan, aurpegi ezagun bat
|
nola
haur zarenean eta galduta zaudenean hondartzan: benetan egin ote zituen Mirenek argazki horiek?
|
|
2019
|
|
|
Beste garaiak ziren eta adopzioak familiako sekretupean gordetzen ziren. Berria jakitean dena jakiten baita jendeak errukiz begiratzen zien hala gurasoei
|
nola
haurrari. " Gizajoek ezin izan zuten haurrik izan"," Ze pena!".
|
|
|
Era hartan, hiru lagunek zurrutean segitzen dute, taberna batetik bestera, sekulako aitzurra harrapatzen duten arte. Eta
|
nola
haurrek eta mozkorrek baizik ez baitute egia esaten, hala, bihotza irekitzeko beharra sentituko dute hirurek, handik gutxira. Eta estatubatuarrak esaten du:
|
|
|
gizon hura baitzen, azken batean, bihotza irabazi ziòn mito bizi bizia: hainbesteraino, non, ezkonduta gero emaztea haurdun geratu zitzaionean, karta bat idatzi baitzion Zarrari, ea haurraren aita pontekoa izan nahi zuen; eta, baiezkotan bazegoen, lasai egoteko esaten zion, zeren,
|
nola
haurrak Bilbon jaio behar baitzuen, ez zuen berak. Zarrak. Bilbotik Donostiara etorri behar izango:
|
|
|
|
Nola
haur soldaduak?
|
|
|
Eman ditugun lehentasunen artean, bizi maila markatu dugu, krisialditik aurrerako pobreziak eta desberdintasunek bereziki eragin baitzieten haurrei, eta gizarte adierazleak ez baitira onenak Europan. Beste kontua da zenbait kolektiborenganako diskriminazioa, hala
|
nola
haur migratzaileenganako edo ezgaitasuna dutenenganako diskriminazioa; eta migrazioa, jarrera xenofoboko erreakzioak baitaude, kezkagarriak direnak eta erantzun estrukturalen bidez berehala erantzun behar direnak. Haurren aurkako indarkeria da gehien kezkatzen gaituen azken gaia:
|
|
|
legealdiko lehentasunezko proiektuak, lehentasunezko kudeaketako proiektuak eta modernizazio proiektuak. Legealdiko lehentasunezko proiektuen atalean 17 egitasmo jaso dituzte, hala
|
nola
haur parkea estaltzea, argiteria publikoa eta eraginkortasun energetikoa, eskolako jolastokian estalkia ipintzea eta Artxanda biziberritzeko plana. Bestalde, lehentasunezko kudeaketako proiektuen atalean 42 egitasmo daude, esate baterako, Ola Sondika tren linearen jarraipena, merkataritza indartzea, enplegua sustatzea kirol azpiegiturak hobetzea eta puntu beltzen mapa egitea.
|
|
|
Erdiminez, amak mundura jaurtitzen gaituen istant miragarriaren antzera, bizitzan badira zenbait une inauguratzaile, hala
|
nola
haur denboran txirristatik lehen aldiz gurasoen laguntzarik gabe amiltzen garenean; edota, gaztaroan, norbaitek haitz batetik ezustean bultza eginik, ibai edo osinen batera aurrenekoz abailtzen garenean: espazioan hegan sentitzen gara orduan, espantuka, egoera anomalo horretara egokitu ezinik; eta igerian jarraitzen dugu gero, uretan pulunpan, arnasa faltan, hondoratzeko eta itotzeko zorian.
|
|
2020
|
|
|
Europako Batzordeak begi onez hartu du erabakia, baina gogoratu du estatuek mugaz gaindiko langile deiturikoen sarrera ahalbidetu eta erraztu behar dutela. Ez bakarrik osasun eta elikadura sektorean enplegatuta daudenei, baita funtsezko beste zerbitzu batzuetako langileei ere, hala
|
nola
haurren arretari, hirugarren adinekoen zaintzari eta ezinbesteko azpiegituretako langileei.
|
|
2021
|
|
|
Datuen arabera, zentzuzkoa al da haren alde egiten jarraitzea? NAOS estrategiak elementu positibo asko ditu, eta aurrerapauso garrantzitsu bat eman ahal izan du ezer ez zuen herrialde batean, baina egia da funtsezko elementuak daudela, hala
|
nola
haurrentzako publizitatea PAOS kodean, eta izugarri huts egiten dute: industria baten borondate onaren mende daude, zeinaren irizpide gidaria, definizioz, irabaziak maximizatzea baita.
|
|
|
Irudia: ID 5311692 Pandemia baino lehen, haurrak hasiak ziren natura gabeziagatiko nahasmendua pairatzen; izan ere, adin horretan geunden denboraren erdia igarotzen zuten aire zabalean, eta horrek bere osasunari eta ongizateari eragiten dion guztia, hala
|
nola
haurren obesitatea areagotzea, gaixotasun pneumonikoak eta arnas aparatukoak, arreta gabeziagatiko nahasteak, hiperaktibitatea edo funtsezko bitamina falta. Hirian bizitzea, eskolaz kanpoko beste hainbeste, pantailak gehiegi erabiltzea… lagundu du horretan.
|
|
|
Non gaude? Non egon nahi dugu? ’, egungo egoera legegilea eta proposamen berrien aurrean gizarteak duen onarpena aztertzen ditu, hala
|
nola
haurrak egoteagatik bereziki gatazkatsuak diren lekuetan erretzeko debekua. Hala, galdetutako herritarren bi herenek kerik gabeko guneak zabaltzearen alde daude.
|
|
|
Haren hezkuntza legatu garrantzitsuena Montessori metodoa da. Metodo horrek printzipio batzuk sustatzen ditu, hala
|
nola
haurren adimenak gaitasuna xurgatzeko, eta haurtzaroko garai sentikorretan trebetasunak eskuratzeko. Bi ardatz nagusi horiek osatzeko, haurren autonomia sustatzen da, ikasteko giro prestatu eta egokian, gurasoen ezinbesteko laguntzarekin.
|
|
|
Baina haien abantaila nagusia elikagai multzoen araberako sailkapena da, eta horrek zaildu egiten du elikagai osasungaitzak elikagai osasungarrien truke ematea. Orain, galdera ugari planteatzen dira, hala nola 2022ko zein unetan gauzatuko den neurria, enpresek hura saihesteko modua aurkituko duten, beharrezko beste neurri batzuk hartuko diren, hala
|
nola
haurrentzako pertsonaiak eta jostailuak sartzeko debekua eta, batez ere, haurren osasuna hobetzeko eraginkorra izango den, hau da, orainaldia eta etorkizuna.
|
|
|
Baina horrekin ez da nahikoa. Beharrezkoa da, halaber, zenbait murrizketa aplikatzea, hala
|
nola
haurrentzako elikagai osasungaitzak iragartzeko proposatzen dena (distantziak alde batera utzita, alkoholarekin edo apustu jokoekin analogia egin dezakegu: mundu guztiak uste du, hezteaz gain, adingabeei zuzendutako publizitatea debekatu egin behar dela).
|
|
|
Hortaz, ikasgelak ez ixteko hurrengo hamarkadetan zailtasunak izango dituzte itunpeko ikastolek. Gainera, ikusi besterik ez dago
|
nola
Haur Hezkuntzako etapan hainbat ikasgela ez diren ireki azken ikasturteetan, eta zentro osoen itxierak ere gertatu diren: Barakaldoko La Milagrosa, Ondarroako Txomin Agirre edo Bilboko Hijas de la Cruz.
|
|
2022
|
|
|
Tulipondo amerikar baten hostape ederra begien aitzinean dut, arbolaren babesa eta indarra nireganatu nahi ditut. Oroitzen naiz
|
nola
haurrean etxe saihetseko xara gure amets eta sosegu lekua zen, Sorroziloko haritza ere... Hasia nintzen kronika huntako artikulua ontzen, nere baitan.
|
|
|
Xan Aire euskara teknikaria da, 14 urtez Seaskan lan egin du, bere ardura zen ikustea
|
nola
haurrek euskararen erabilpena balia zezaten. Egin den ikerketan Gipuzkoako Tolosan erabilia izan den metodo batetik abiatua da, haurrek eguneroko bizitzan, eskolatik haratago euskaraz bizitzea laguntzen duena.
|
|
|
|
nola
haurrekin bertso eskolan
|
|
|
Baina zentzumenak, zeinen bitartez ukaiten baitu ororen berri, ilunak eta haragizkoak direnez lehen aitaren bekatua dela medio, ez dira gai perfekzioaren gisakoenak diren ageriko gauzak baizik erakusteko, eta horren ondorioz arimak lasterka egiten du, edertasun, grazia eta bertute gorenak ediren nahian kanpoko edertasun batean, ikusten ahal den grazia batean eta bertute moraletan. Baina xerkatu eta probatu dituelarik, eta kausitu ez duelarik haietan maite duen Hura, gainetik iragaten da,
|
nola
haurrak, txikia denez, maite dituen panpinak eta bertze gauza ttipi batzuk bere begiak ikusten ahal dituen ederrenak, eta gauza handitzat dituen harri koskorrak pilatzen ibiltzea; baina handitu ahala panpina biziak maitatzen hasiko da eta giza bizitzarako beharrezkoak diren ondasunak pilatzen; eta, esperientzia handiagoa dela medio, ezagutzen duelarik ez dela perfekziorik ez zorionik lurreko kont... Haatik, Jainkoak ez badio fedearen begia irekitzen, ezjakina izatetik filosofo ezleial bilakatzeko perilean izanen da, zeren fedeak baizik ez baitu erakusten eta harrarazten ahal haragizko gizonak eta animaliak aditu ezin duten ongia".
|
|
|
Pentsamendu hori hor zegoen, eta Kubara joan nintzenean bete betean eutsi nion. Azaldu zidaten
|
nola
haur batzuek telefono lineatako kableak lapurtzen zituzten biolinari jartzeko, eta zerbait egin beharra zegoela pentsatu nuen. Eta hor hondatu zen berriro ere guztia.
|
|
|
Batxilergo Orokorra etapa amaitzean zer bide hartuko duten erabaki ez duten ikasleentzat pentsatuta dago, edo unibertsitateko edo Lanbide Heziketako titulazioak aukeratzeko asmoa dutenentzat, letrak eta zientziak uztartzen dituen oinarri batetik abiatuta, hala
|
nola
haur irakaskuntza eta kazetaritza.
|
|
|
Segalek azpimarratzen du erreformaren abiadura ez duela gizonen psikologiak soilik erabakitzen. Horien baldintza objektiboek ere eragin izugarria dute, hala
|
nola
haur txikien denbora osoko aita izateko eskuragarri dauden baliabide ekonomikoak. Puntu honetan, argudio politiko feministak bat egiten du gizarte zientzietako ikerketarekin, maskulinitatearen erakunde dimentsioa nabarmentzeko74.
|
|
|
Egia da pandemiak inpaktu handia eragin diela pertsona ahulei, hala
|
nola
haur eta gazteei, bakarrik dauden adinekoei, buruko arazoak dituztenei, migratzaileei, talde gutxituei, langabeei, zailtasun ekonomikoak dituztenei, indarkeriaren biktima diren emakumeei eta, oro har, oso egoera txarretan dauden pertsonei. Kolektibo hauek intentsitate handiagoko gizarte eta osasun laguntzak dituzte.
|
|
2023
|
|
|
Ipuinak eguneko hainbat unetan konta daitezke: lo egin aurretik, bazkaldu edo askariaren ondoren, jolasei eskainitako saio batean, etab. Ipuinaren mezua indartzeko, beste jarduera bat gehitu daiteke, hala
|
nola
haurrari historiako pertsonaiak marraztu eta koloreztatzeko eskatzea, bizi diren etxea, etab. 2 Semaforoaren jokoa Joko herrikoia eta oso dibertigarria da, batez ere haur bat baino gehiago edo gutxiago kanpoan daudenean. Dinamika erraza du.
|
|
|
Eta, bereziki, nabarmentzekoa da 1 eta 3 urte bitarteko haurretan% 84 lortzen dela (0 minutu pantailetan), eta% 88 4 eta 6 urte bitartekoetan (gehienez 30 minutu gomendatzen dute). Joko eremu mugatuak Adituek ohartarazi dute adingabeak oso espazio espezifikoetan jolasten direla, hala
|
nola
haur parkeetan edo haien ikastetxeetan, patio inklusiboekin, beste leku batzuetan ez baitira ongi hartzen. Izan ere, ez dira gutxi lorategi, plaza eta kaleak, batez ere hirietan, “bizikletan ibiltzea debekatuta” edo “pilotan ibiltzea debekatuta” bezalako kartelak dituzte.
|
|
|
Haurtzaindegian edo ikastetxean, ordea, komunean egiten zuten, eta argi eta garbi erakusten du hori dela arreta eskatzeko modua, eta ez dagoela beste osasun arazo bat”, zehaztu du pediatrak. “Egia da, halaber, jarrera horien guztien artean muga batzuk daudela, eta muga horiek ezin ditugula gainditu, hala
|
nola
haurrari kalte egitea. Guraso garenez, guretzat zer garrantzitsua den eta zenbat maite dugun jakinarazi behar diogu, eta ingurua aldatu zaion arren, harekiko gure maitasuna ez dela aldatu azaldu”, azaldu du Alexandra Sierra psikologoak.
|
|
|
Jendeak baloratu eta eskertuko du. Nola heldu osasun publikoko arazoei, hala
|
nola
haurren obesitateari edo dietarekin zerikusia duten minbizi mota batzuen prebalentziari, elikadura osasungarria izateko arazoa ez bada. Ezinbesteko faktorea da, prebalentzia handieneko minbizia kolon ondestekoa delako eta horren arrazoi nagusia elikadura txarra delako.
|