|
2000
|
|
|
Horiek agertzeko lekua ez da hau, eta ni ez naiz horien berri ematekoegokiena. Alor eta lan horiek beste lekuetan jende adituek aztertu eta azalduakdituzte1 Dena dela, oroigarritzat besterik ez bada ere, aipatu nahi
|
nituzke
hemen aloreta lan horietakoren batzuk: Hizkuntzalaritza oro har (Hizkuntzalaritza Hiztegia), hizkuntzaren antropologia (Hizkuntza eta Pentsaera), Euskararen batasuna (Sustraibila eta Euskara Batua zertan den), Euskararen gramatika (Euskal Gramatika etaEuskal Aditz Batua), euskal fonologia (Euskal Azentua eta Euskal Fonologia), eta Soziolinguistika eta Glotopolitika (Kolonizatuaren Ezaugarria, Albert Memmi ren liburuaren itzulpena, eta Elebidun Gizarteen Azterketa Matematikoa eta hainbat eta hainbat artikulu aldizkari2 eta egunkaritan), neuri dagokidanez, oso deigarria eta suspergarria gertatu zitzaidan garai hartan Memmiren liburua, Txillardegik itzuli eta Jakinekargitaratua?.
|
|
2001
|
|
|
b) Eduki soziokulturalak lantzea. Badakit hurrengo komunikazioak (ikus PedroLonbide ren lana) honetaz zabalago hitz egingo duela, baina adibide batzukjarri nahi
|
nituzke
hemen:
|
|
|
Zuen baimenarekin, hitz bi sartu nahi
|
nituzke
hemen eskupeko Filologiaren izena eta edukia zertxobait mugatzeko, aski nahasiak baitabiltza gure artean âeta ez gure artean bakarrikâ aspaldixkodanik. Â Urkixo, don Julio, ez nuen zoritxarrez behar adinbat tratatu, gaitz hilgarriak joa ageri baitzen ezagutu nueneko.
|
|
2004
|
|
|
hitzen esanahia aldian aldiko eta lekuan lekuko gogo giroak mamitzen du. Guztiarekin ere, ordea, hortik aurrera dioenari buruz iradokizun batzuk egin nahi
|
nituzke
hemen. Lehenik eta behin, euskaldunaren izaera baldintzak zedarriztatzeko orduan indibidualismo metodologikoaren irizpideak erabiltzen badira, Oñederrak darabiltzan gisa, ez dago zer esanik:
|
|
|
Bukatzeko, euskararen gainean filosofo entzutetsu batek esandako hitzak landatu nahi
|
nituzke
hemen. Hurrengo atalean gurekin izango dugu Martin Heidegger; oraingo hitz hauek, beraz, gerokoaren aurrekari gisa har ditzakegu.
|
|
|
Euskararen normalkuntzak izan behar lituzkeen funtsezko ezaugarriak plazaratzen hasi aurretik, Estatu totalitarioen goldeak Estaturik gabeko herri eta nazioen hizkuntzak iraultzeko erabili dituen estrategiak izendatu nahi
|
nituzke
hemen. Luzea da aukeran Mitxelenaren azalpena, baina biziki mamitsua, eta mamitik gabiltzan bitartean ez gabiltza gaizki:
|
|
2008
|
|
|
Gauza asko aipatu dira kalitatearen ezaugarri gisa, eta esanguratsuenak bildu nahi
|
nituzke
hemen. Gogora dezagun, berriro ere, lehengo galdera:
|
|
|
Jose Mari Pastorren irizpideak gogoratu nahi
|
nituzke
hemen orain, euskaraz ekoitzitako gauzen izaera eta erdarazkoena zertan den ikustera aldera. Literaturaz ari zaigu kazetaria, baina, noski, hondar hondarrean, kulturaren alor guztietarako balio digu bere irizpideak:
|
|
|
Aldaketa jasan duten hizkuntza ezaugarrien gramatika soziolinguistiko oso bat nuke, beraz, orri hauetan bildu. Baina adibide esanguratsu batzuk eskaini nahi
|
nituzke
hemen.
|
|
|
Hala ere, uste dut euskalduntze prozesuan garrantzi handiagoa eman litzaiokeela familia euskaldunetan egonaldiak egiteari, Ingalaterrara ingelesa hobetzera joaten den bezalaxe. Dena dela, bi azpimultzo eginen
|
nituzke
hemen:
|
|
2010
|
|
|
Hemengo bizimodua Euskal Herrikoaren antzekoa da, baina gustura hartuko
|
nituzke
hemen gure poteoak. Hemen ez dago ohitura hori, nahiz eta aperitiboa egitera ateratzen diren.
|
|
2014
|
|
|
Desiora ehizaren adibidea jarraituz hurbiltzen bagara, ehizian azaltzen diren zeinuen analisi semiotikoa egin genukeela dio Joseba Zulaikak. Esaterako, azaltzen diren aztarnak, arrastoak, zaunkak eta usainak aztertu
|
nituzke
hemen. Testu honetan, desagertzear dagoenaren bilaketan beste esanahi batzuk bilatzen saiatuko naiz, ez bakarrik ikusmena edo usaimena eskatzen duten zeinuak.
|
|
2018
|
|
|
Ez da erraza Malevitxen eragina neurtzea, baina agerikoak eta aitortuak diren bi kasu aipatu nahi
|
nituzke
hemen, horrek itzalaren hedaduraz asko esaten duelakoan. Bat Jorge Oteiza da, ikusi besterik ez dago, esate baterako, Agiñako eskultura; bestea, ez dago bere lanen artean ezkutuko eraginen baten bila ibili beharrik, Txomin Badiola da.
|
|
2019
|
|
|
Hontza da beste igarle oker gutxikoa. Hontz eta mozolo, denak elkarrekin sartu nahi
|
nituzke
hemen. Mozoloak etxe ondoan kantetan, eurie seguru.
|
|
2021
|
|
|
Ahal banu, estalpe hartako zarata guztiak jarriko
|
nituzke
hemen, irakurleak leitu ahala entzun ditzan, eta akonpainamendu horrekin kontatuko nioke istorioa. Astrapala korronte jarraitu bat zen, zeinaren zurrusta bat harrapatzen baitzuen lehenik belarriak, eta gero beste bat; eta aditzen ziren lurrun makinak putz, hatsanka eta bor bor; pistoiak hurrup eta sor; transmisio gurpil handien erradioak biraka, errepika monotono bat eginez airean; larruzko hedeen hotsa, estutuz eta lasaituz; dinamoen zalaparta gogaikarria; eta, guztiaren gainetik, batzuetan entzunezin belarriaren nekearen nekez, eta gero berriz itzuliz zentzumenen irispidera, makina handiaren tronboi hotsa.
|