|
2000
|
|
|
Nola hunkitu
|
ninduen
amaren erran hark eta haren so hauskorrak! Zeren eta, jainkosa baten idurirat, helezina eta haustezina zirudienak bazuen, itxura batean, ahulezi puntu bat eta ahulgune bat —beldurra baino beldurgarriagoa zena!, haren hitzetan—, eta ahulgune hartarik hauts zitekeen haren mundu ustez sendoa, enea edo osaba Joanikotena bezalaxe eta nornahirena bezalaxe.
|
|
|
Halarik ere, ez ote
|
ninduen
amaren kontrako sentimendu hark erdiz erdi harrapatzen nihaur ere.... Zeren amaren baitarik erditu bainintzen ni, eta haren odolekoa nintzen erdi batean, eta zeren bainekien zer zen bihotzaren inguruan sugegorri bat edukitzea, zeinak hitza mihitik ken baitiezazuke eta lagunen salatzerat bulka, nola ibili bainintzen ni ere, bai osaba Joanikotekin berarekin aldi batez eta bai zurekin ere, jaun André, tentamendu izugarri hartan murgildurik, nahiz eta azkenean ez zintuztedan ez zu eta ez hura, uroski, salatu.
|
|
|
Zergatik bidali ote
|
ninduen
amak eskolara. Igandea izango balitz bezala jantzi ninduen, ongi, baina nahiago nuen Meza Nagusiko amairik gabeko ordua, nire bihotzaren tik takean irristatzen ziren ordu azkarrak baino.
|
|
|
Baina orduan ere ez. Artean gerra odolean zuela ekarri
|
ninduen
amak, eta, odolak odol, gerra daramat neure bihotzean ere. Aitak itxaropen baino fede gehiagoz ekin zion lanari.
|
|
2004
|
|
|
Esan dut aita eta ama hala hola konpontzen zirela, batzuetan hobeto, besteetan okerrago, baina amak Joben pazientzia zuen, eta haren pazientzia zen ekaitzak baretzen zituèn tximistorratza... aita alkoholikoa egin zenean nondiknahi jo baitzezakeen trumoi erasoak. Baina aitak bezainbat sumintzen
|
ninduen
amak batzuetan: beren arteko egoerak muturrera egiten zuenean, aitak despotaren papera jokatzen zuen, amak esklaboarena, eta nik ez nituen atsegin ez bata eta ez bestea.
|
|
2005
|
|
|
Handik gutxira, lipar bat baino ez nik uste, sorbaldan astinalditxo batzuk emanda esnatu
|
ninduen
amak.
|
|
|
Aitak salbatu
|
ninduen
amaren jakin nahi hartarik.
|
|
2006
|
|
|
Besarkatu egin
|
ninduen
amak, estu estu eduki ninduen, eta laster itzuliko nintzela esan zidan.
|
|
|
Hala ere, esan dut arestian, aitaren erreakzioak gehiago harritu
|
ninduen
amarenak baino: Hitlerren irudia paparretik kendu zidanetik, nahiago zuen bizkarra ematea nirekin sartzea baino.
|
|
2007
|
|
|
Uztaileko bigarren astean eraman
|
ninduen
amak Ireneren herrira. Arropa arinez beteriko motxila txiki bat, kantinplora eta bainujantzia.
|
|
2010
|
|
|
Txikitan, urrezko eskumuturreko bat utzi nion neska koxkor bati, berak zabu bat uztearen truke. Etxetik bidali
|
ninduen
amak gero, iruzurtiaren bila. Neskatoak ukatu egin zuen gure ituna.
|
|
2011
|
|
|
Baina aita kanpoan zela, artean ezagutzen ez nuela halaxe esaten baitzidaten, kanpoan zela?, garai bateko militante managaitzak, apaizarekin nola edo hala moldatu, eta dotrinan has nendin lortu zuen. Bai, dotrinara eramaten
|
ninduen
amak beste haurrekin batera, haietarik ezertan nabarmentzea kaltetarako nuela iritzita; gerraondo goibel hartan, ohiz kanpoko soinurik sortuko zuen edozerk gure segurtasuna kolokan jar zezakeelakoan edo. Goibelaldi luzeak, halere, ez zuen harengan gizarte berri bat eraikitzeko izandako ilusioa itzali, hari zor diot askatasuna maitatzen ikasi izana?, eta niregan pitz zedin ere asmatu zuela esango nuke.
|
|
|
Nekazari munduko trasteriaz betetako linbo zuri bat zuan. Kanpoko etsaietatik babesten
|
ninduen
amaren sabela. Arima galdua bezala ibiltzeko purgatorio hotza.
|
|
|
Pasadizoan egokitu zen gure herrixkan. Eliza ikustera zihoan eta ni, berriz, mertzeriara bidali
|
ninduen
amak arrosa koloreko haria erostera. Irteteko unean ispiluan begiratu nuen eta ohartu nintzen neukan kapelak ez zidala ongi ematen.
|
|
2012
|
|
|
–Ederra zeunden, Izaskun, harritu
|
ninduen
amak.
|
|
2013
|
|
|
Umea nintzela behin bisitatzera joan gintzaizkion ezkutatuta zegoen lekura. Jolastoki bat zuen etxeak ondoan, eta hara eramaten
|
ninduen
amak goizero, aitak leihotik ikus nintzan. Jolastokia tristea zela dut gogoan:
|
|
2014
|
|
|
Unikornioa ikustera zirkura eraman behar
|
ninduen
amak, eta aste osoa igaro nuen lorik egin gabe (egun handien bezperetan beti, gaur egun ere, egin dudan bezala). Pelikuletan agertzen zirenen antzekoa izango zela amesten eman nituen gau-beila haiek.
|
|
|
Hark erakutsi zigun denoi irakurtzen eta idazten, eta jarduera militarraz dakigun guztia. Hark kontsolatu
|
ninduen
ama hil zenean, istripu hartan. Apaiza ez den arren, hark egin ditu, oroimena dudanetik, patruilakoak izandako hildako guztien errespontsuak.
|
|
|
Nire egiazko amaren besoetatik lapurtu ninduten, Bala, mediku triste frakasatu baten gela ilunean, apaiz eta lekaime artean. Maite
|
ninduen
ama babesgabe baten eskuetatik harrapatu ninduten, inoiz maitasunik eman ez zidan amaorde demonio baten eskuetan uzteko!
|
|
2015
|
|
|
Hori entzun bezain laster, besarkatu egin
|
ninduen
amak. Eta, nik ez ikusiarena egin nuen arren, mahukarekin malkoak lehortzen harrapatu nuen.
|
|
|
Meritua ere bazuten gure aitak eta amak; izan ere, eskolaz kanpoko ikasketa horietarako ez bainintzen oso eredugarria suertatu: aurrena solfeoan apuntatu
|
ninduen
amak, hamar bat urte nituela; bi urte egin nituen plazako akademia zaharrean, musika bandako zuzendari zaharraren oihuen artean; lehenengo urtean txintxo samar joango nintzen seguru asko, baina bigarrengoan azaldu ere ez: plazan bertan geratzen nintzen, beste mutiko batzuekin futbolean; lehenengo bi ikasturte haiek gainditu nituen, baina, nire afizio eskasa ikusita, utzi egin nuen.
|
|
|
Behin baino gehiagotan hitz egin zidan amak kontu hari buruz, eta halakoetan negarrez bukatzen zuen beti, besteren min eta etsipenaz dirutzen zirenen kontra gaizkierranka. Egia erran, ni gehiago tristetzen
|
ninduen
ama horrela ikusteak gurpil aulkian ibili behar izateak baino, zeren seguru bainengoen amak bere buruari egozten ziola nire zoritxarraren errua, sendagile ustelei penizilina erosteko aski diru lortu ez zuelako, berak sekula halakorik argi eta garbi erran ez zidan arren.
|
|
|
Igandeak ziren auzoko umeak elkar ikusi eta jolasteko egunak, baina gu ez geunden inoiz. Goizaldean merkatura abiatuz, eguerdian eta lau orduko oinezko bidaia egin ondoren, bi joaten eta beste bi etortzen, nekatuta eta logale izanik, siestara joaten nintzen edo bidaltzen
|
ninduen
amak, baina gero gauera arte edo eguna ilundu arte ez ninduen itzartzen, beraz, agur haur jolasak. Gerora sarri gorrotatu dut portaera hori, baina horrela gertatzen zen.
|
|
|
kartzela batera erditu
|
ninduen
amak
|
|
2016
|
|
|
Ez zen autorik ibiltzen bide hartan; beraz, herritik urrundu orduko, eskutik jaregin eta neure kasa uzten
|
ninduen
amak. Etxe Urdinetik berrogeita hamar bat merora iristean, ordea, deitu egiten zidan, eta berriro eskutik heltzeko agintzen.
|
|
|
Bidearen ezkerreko aldetik segitzen genuen, hesiari ahalik eta gehiena hurbilduta. Eskutik tinko helduta eramaten
|
ninduen
amak, eta lurrera edo ezkerreko soroetara begira egiten zuen aurrera, pausoa bizkortuta. Horrela igarotzen ginen eraikin haren aurretik, metro bakan haiek madarikatuta baleude bezala.
|
|
|
Etxea atzean utzitakoan amaitzen zen tentsioa: berriro eskutik jaregin eta libre uzten
|
ninduen
amak, belardiraino joan nendin, aurreraxeago baitzegoen.
|
|
2017
|
|
|
Ez nekien zer gertatuko zitzaidan, baina ezin zen oso ona izan. Egongelako izkina batean utzi
|
ninduen
amak, hormaren kontra. Ez zen denbora asko igaro gizona heldu eta lepoan hartuta etxetik atera ninduenean.
|
|
2018
|
|
|
Oso mutikotan harrapatu
|
ninduen
amak ispiluaren aurrean ezpainak pintatzen, eta hala bota zidan: " zuk Inaxita izenbertzendun!" Bidenabar esanda, errudun sentiarazi ninduen, jaiotzean neuk zerbait gaizki egin banu bezala.
|
|
|
—Nik ordea, izeba osabekin negua pasatzera nentorrela uste nuen. Hilerrira eraman
|
ninduen
amak lehenengo, arbasoei nire abenturarako babesa eskatzera. Gero, familiako 20 bat kide etorri ziren aireportura ni agurtzera...
|
|
2019
|
|
|
Nire lehengusuak itzulpen lanak egiten zizkidan. Egun batez, izebarengana bidali
|
ninduen
amak, hara iritsi, eta ez nuen lehengusua ikusi. Izebari galdetu nion:
|
|
|
Beraz, preso, eta gainera, kartzelero bihurtu nahi al ninduten denen artean? Zein eroetxetara bidali
|
ninduen
amak?
|
|
|
Gazte modernoak Londresera saldoan joaten hasi ziren garaian, zakurraren ipurdira bidali
|
ninduen
amak.
|
|
|
Bizkor ibili, butanoagatik estutzen
|
ninduen
amak.
|
|
2020
|
|
|
Azkenean, iritsi zen eguna. Goizean goiz eraman
|
ninduen
amak aireportura. Ibon eta Aiur lotan geratu ziren etxean.
|
|
|
Zabaltzen du soinua ezkaratzeko mahai gainean eta hantxe ni! Orduantxe hartu
|
ninduen
amak.
|
|
2022
|
|
|
Berehala izan zituen ondoan etxekoak. «Erietxeko korridorean ikusi
|
ninduen
amak, negarrez». Berehala besarkatu zuten.
|
|
|
Baina ez zen denbora luzez egon Ordizian, eta Donostiarat bidali zuen handik gutira amak. " Ez ziren azkarrak ikasketak Karmelitetan, eta Donostiarat bidali
|
ninduen
amak, Montpellierrerat. Montpellierreko mojak antieuskaldunak ziren".
|
|
|
Zerbait esan zidan amak egin zuela Norak arra  tsalde hartan, baina nik ez nuen pentsatzen alkatearen soto  babeslekuan beste ezertan, zeinen gustura egingo zen lo han, dena burkoz beteta. Biharamun goizean, eskailerak jaisten ikusi
|
ninduen
amak eta esan zidan: " Ederra etorri hintzen atzo, ederra", eta nik tentsioa arintzeko esan nuen:
|
|
|
Gau batean, jauna, egun bat Norari itsatsita pasatu eta gero, txitean pitean kaka eginda egongo ote zen begiratzen, zeren nire ahizpak jada ez zuen orro egiten kaka egiten zuenean, galduak zituen-eta garbi sentitzeko gogoak ere, Javierren aita hila zen ahuntza laztantzen harrapatu
|
ninduen
amak eta esan zidan: " Ez ezan hainbeste ukitu ahuntza, usaina uzten din eta, bihotza".
|
|
2023
|
|
|
Gerora, haurrei zuzenduriko kontzertuetara eraman
|
ninduen
amak, erabakia ongi hausnartzeko bere ustetan. Nik argi nuen harpa jo nahi nuela.
|
|
|
Hamakatik altxatzeko mugimendua hasi nuen baina besotik heldu
|
ninduen
amak.
|
|
|
Besteek ez nindutenez maite, nola maitatuko nuen, bada, nik neure burua? Eskerrak ikusten
|
ninduen
ama bat neukan. Eta literatura.
|