|
2000
|
|
|
Mattin gero eta lehenago, eta ni gero eta bigarrenago, eta hala izaiten ziren, ondorez, gainak eta bikainak anaiaren, eta hondarrak eta bil ondoak, apurrak eta arbuioak, ene... eta hala ibiltzen zen hura, handiak bezala, nahikara, eta ni, tipiak bezala, ahalara. Eta hori guti bazen, itxuraz ere arras diferent ginen, Mattinek aitaren konplezinoa zuenez gero, eta, haren idurirat, sendoa eta gihartsua zenez gero eta begi ilunekoa,
|
nik
osaba Joanikoten gorputza nuen bitartean —tipia eta arina— eta amaren begi urdinak.
|
|
|
" Joanes: Felisaren ipuinak sinesteari utzi eta apez horren ipuinak sinesten hasi behar al duk orain...?", baina jakinik, halaber, alferrikakoa gertatuko zitzaidala ihardeste hura, zeren eta,
|
nik
osabari buruaz ezetz erran niezaiokeen arren, ez nituela ipuin haiek sinesten, neure buruari galdezka segituko bainuen: " Eta aita Bartolomek dioena egia balitz eta ez metafora edo ipuin hutsa...?", ene zalantzen argibidea beldurrak edo eraginikako bertze zalantza hura balitz bezala.
|
|
|
Hortik aitzina, zer erran diezazuket
|
nik
osabak Galileori buruz pentsatzen zuenaz, ez bada harekin akort nagoela eta halatsu ulertzen dudala nik ere Galileo. Zeren zientzilari italiarrak uko itsu batekin ihardets baitziezaiokeen tribunalari, eta hala egin izan balu, goretsiko nuen; aldiz, makurtu egin zen, baina ez arras, eta arras makurtu ez zelako ez dut gaitzesten.
|
|
|
Haatik, jakinik, halaber, ezen gauza bakoitzak bere hatsa duela eta ez dagoela, hats hori gabe, deus ulertzerik, utz iezadazu lehenik azaltzen
|
nik
osabari aditurikako hitzak, gure bidaia haren hatsa eta spiritua ezin hobeki laburbil dezaketenak:
|
|
|
Hantxe ene urduritasunari eta neure ezinegonari leku emaiteko okasionea! Aitzinetik ere ikusia nuen
|
nik
osaba Joanikot, posizione are irrigarriagoan, noiz eta Urbiaingo jauregian erori baitzen eskaileretan beheiti, kakontzia eskuan zuela; jauregiko egun hartan, ordea, osabak min har zezakeelakoan edo, izutu egin nintzen hatsarrean, eta ez nuen, halatan, irririk egin, harik eta osaba bera irriz hasi zitzaidan arte; lohiaren gainerat erori zen bertze egun hartan, alabaina, nola urduritasunaren eragin... Berehala joan zitzaidan, ordea, irri egiteko gogoa!, zeren, ene irria aditu bezain sarri, tximistak harturik bezala zutitu baitzen osaba, eta, ukabila altxaturik, erran zidan:
|
|
|
BANEKIEN
|
nik
osaba ez zela igande hartan mezarat joanen, meza hura Monteverdiren musikaz lagundurik bazen ere, eta, hala, hari eman beharreko arrazoinetan pentsatzen hasten nintzela, harekin izan nezakeen solasa imajinatu nuen:
|
|
|
Eta
|
nik
osaba Joanikot eta Maddalen oroitzen nituen, noiz eta haiek edabe bana hartu baitzuten, bertze mundurat egiteko, amets gozo batean bezala... eta, orduan, barren barrendik eskatzen nion Jainkoari, neure zalantzen erditik, zeren Hark ez baininduen sinesbera egin, ezen eraman zezala ama ere, noizbait, bertze amets gozo batean: Jainkoak entzun egin zidan, ustez bai behintzat, zeren ohean lotan zegoela izan baitzuen hark bere egunen fina eta akabantza, handik bi urterat.
|
|
|
Anitzetan galdetzen diot neure buruari nola atera zitzaizkidan hitz haiek, eta oraino ere neke eta gaitz egiten zait bertze argibide baten edireitea... baina bai erraiten ahal dizudala ezen, hitz haiek trenkatu orduko, bi sentimendu errotu zitzaizkidala, biak ere kontrakarrean zeudenak, zeren sentitu bainuen, batetik, halako kezka bat, osabari modu hartan trufa egiteagatik eta zor nion begirunearen hausteagatik, berak napolitarrari zor ziona hautsi zuen bezala, bertzalde; baina baita halako alegrantzia eta halako satisfazionea ere, bertzetik, ene kezkaren gainetik zegoena mementu hartan, zeren bidaia oso hartan osabaren erranetarat egon bainintzen, sekula erabaki bat hartu gabe, eta zeren hura baitzen, hain zuzen ere, ene lehen deliberamendua, adierazten zidana ezen gizon egiten ari nintzela, zinez... eta zeren noiznahi den etortzen baitzitzaidan bururat osabaren iduri hura, hark Bolognan ukabila jaso zuenekoa eta nik mehatxu bat bezala sentitu nuena, nik irri egin niolako, lohitan blai ikusi nuenean; izan ere, hargatik atera ote zitzaizkidan hitz haiek, zeren lege naturala baitzen mendekuari mendekuarekin ihardetsi nahi izaitea? Edo, ez al zen arrazoin printzipalena izanen ezen maisu ezin hobea nuela osaba, eta harenganik eta haren injeniotik gero eta gehiago ikasten ari nintzela, zeren eta
|
nik
osabari eman ihardespena, osabak berak egina izan baitzitekeen bertze zirkunstantzia batzuetan. Edo arrazoin haiek guztiak baterat ote zeuden ene ateraldi ausart haren ifrentzuan?
|
|
|
HURRENGO goizean, finean, Pisatik jalgi aitzin, gosaltzeko orduan,
|
nik
osabari deus ere galdegin gabe, bezperako afarian Maurice Ducreuxekin harroturikako hainbat kontu artean buru buruan zeuzkalako edo, bere bertze esperientzia hartaz eleztatzen hasi zitzaidan osaba, kontatzen zidalarik nola han Parisen elkargo sekeretu fundatu berri bateko kidea izan zen aldi batez —rosaecrucistarrena—, baina denborarekin atera egin zela, zeren haien jakintasunak zientzi... Eta osaba Joanikotek ez zuen magia suerte hura laket, eta erran zidan:
|
|
2002
|
|
|
Maite nuen
|
nik
osaba Lazaro, baina Kristoren ohorea salbatu beharra nuen, kosta ahala kosta, artean debot samarra bainintzen, korazonistetako anaia egingo ote nintzen zalantzan. Esan nion:
|
|
2005
|
|
|
Orduan alde egiteko esanen zidala uste nuen nik, euskaldun guztiok garelako nola edo halako baserritarrak,
|
nik
osabarenean ikasia nuen sagarrei buruz nekien guztia.
|
|
2016
|
|
|
–Hori ez duk bizimodua, hermano. Hitz egingo diat
|
nik
osabarekin, izango dik hiretzako lanen bat.
|