2000
|
|
Baserrian agertzen da ia arratsaldero, gelako leihotik begira orduak negarrez pasatzen ditudan guztietan. Laguntza nahi dudan galdetzen dit, eta
|
nik
ezin dut gehiago, baietz esaten diot eta ohera eramaten nau segituan. Korritzen denean hobeto sentitzen naizen galdetzen dit, eta hurrengo arratsaldean berdin, eta hurrengoan eta noiz ez.
|
|
Eta aita Bartolomek erran zion: " Zer erran nahi duzu horrekin, jaun Joanes, katolikoen eta protestanten artean alderik ez dagoela...?", baina erran hura
|
nik
ezin garbiago aditu banion ere, gainerakoek ez dut uste, zeren, osabak bere solasa akabatu eta aita Bartolomek bereari ekin orduko, hasi baitzen aita irriz, jarraitu zitzaizkion bertze jauntxo guztiak bide beretik, eta guztiak aritu ziren irriz, lekat ama, zeinak xuxendu baitzion osaba Joanikoti behako hotz hura, bere etsaigoaren erakusgarri, erran nahi balio bezala: " Gaur ere ihes egin duzu tranpatik, baina egunen batean..."
|
|
Baina
|
nik
ezin ahantzi nuen osabaren ukabil jasoa, ezin ahantzi haren mehatxua. Eta ikusten nuelarik ezen arimaren leiho batetik beldurraren itzala ihesi zihoakidala, bertze itzal bat sartzen ikusi nuen bertze leiho batetik, hiraren eta koleraren itzala izan zitekeena, eta belarrirat halaxe mintzatu zitzaidana:
|
|
Ba al dakizu nor den Monteverdi? Halarik ere, operarik ezean, datorren igandean haren meza kantatu bat duzue katedralean, organo eta guzti, eta haren musika kantatuak erdiets dezake, beharbada,
|
nik
ezin erdiets dezakedana: zu konbentzitzea.
|
|
Eta
|
nik
ezin sinetsi nuen, zeren eta mirakulu bat baitzirudien hark guztiak, eta ez nolanahikoa... eta Piarres Oihartzabal ere halatsu zegoen, zeren hari ere ez sinesteko moduko gauzak gertatu baitzitzaizkion bere azken bidaia hartan, zeina gai ezin bikainagoa izan baitzitekeen bertze liburu baten egiteko eta zeinak eraman baitzuen Donibane Lohizunetik Indietaraino, ene aztarnen gibeletik....
|
|
Haatik, zer zen haren finezia hura, arestian erran zizkidan munstrokeria haien ondoan? Eta
|
nik
ezin ahantzi nituen haren munstrokeriak, eta ezin ahantzi nuen Goruki, zeren eta hango indiarrak, beltzak eta gainerako miserableak zinez baitziren esklaboak, eta halatan aritzen ziren egun osoan egiteko batetik bertze egiteko baterat, azukre kanaberen artean, atsedenik gabe, kapatazek eta guardiek makilaz zein zigorrez zafratzen zituztela...
|
|
Eta zeren haren urruntasun hura urtu nahi bainuen jada neure bihotzaren arragoan, nola urtu ahal izan bainuen istant labur hartan, eta zeren neure mundurat ekarri nahi bainuen mundurat ekarri ninduena... Ordea, nola erakarriko nuen nik ama hotz eta urrun hura neure mundurat, baldin hura egur junt eta hezea bezalakoa bazen, su handienak ere nekez eragin ziezaiokeena, eta baldin
|
nik
ezin eskain baniezaiokeen neure bihotzeko su tipia baizen?
|
|
Hilabete luzea izan zen aitonak munduan egin zuen azkeneko hura, haren kexu hasperenek are luzeagoa egin zutena. Eta
|
nik
ezin ohitu haietarat! Eta garrasi egiten zuenean, berriz, haize hotz batek hartzen zidan bizkarrezurra goiti beheiti, Heriok nihaur ere ukitu banindu bezala bere hatzezurrekin.
|
2001
|
|
kasu horretan, berriz, beraiek dira gizon berriak eta gizon zaharra ni. Eta erraz egiten didate burla baina
|
nik
ezin diet burla hori bihurtu. Edo bai.
|
2003
|
|
Greta edo ni. Aukeratzera behartu ninduen, eta
|
nik
ezin nuen aukeratu, ez nuen aukeratu nahi. Greta bizitzan geratzen zitzaidan gauza bakarra zen.
|
|
–Baina
|
nik
ezin dut Greta kalean utzi!
|
|
Hala ere,
|
nik
ezin nuen gehiago, eta garai bateko adiskidetasunaren izenean bada ere, zuri idaztea erabaki dut, Kattin. Badakit alferrikako lana gerta daitekeela, baina saiatu behintzat, zerbaitetan saiatu nahi nuke.
|
2004
|
|
Beharbada beste zerbait izan liteke amnesia hori sortu duena, agian gogoratu nahi ez duzun gertakizunen bat gordetzen du shock horrek. Hala ere,
|
nik
ezin niezazuke esan ziur, ez bainaiz psikiatra, zirujaua baizik.
|
|
martiri izatera eta era berean hiltzailea. Eta
|
nik
ezin nezakeen ezer egin; ala bai. Eta, pentsatu ere egin barik, korrika eta hari deika hasi nintzen.
|
|
Piraguatik erdi itorik atera ninduzunean eta ahoz ahokoa egin, ikaragarria izan zen esnatze hura, sekulakoa. Eta geroztik
|
nik
ezin ahaztuko dut ez une hura eta ez zu.
|
|
Otto Rahni ere gauza bera agindu zioten. Baina ez hark ez
|
nik
ezin izan genuen dudarik gabeko erantzunik eman. Rahn zen Europan, eta seguruenik mundu osoan ere, gizonik jantziena Grialaren kondairan.
|
|
Liszten piano kontzertuaren nota malenkoniatsuak jabetu ziren egongelako isilaz. Eta
|
nik
ezin nuen ulertu nola hainbeste sufritu zuen herri hark gerra irrikatzen ahal zuen.
|
|
Eskolak eman eta ikertu, ez dik besterik egiten. Saiatu banaiz ere,
|
nik
ezin izan zioat sekula elkarrizketa bat lapurtu, eta pare bat hitz trukatu genituelako ezagutzen diat bakarrik. Hala ere, ezagutzen dutenek sekulakoa dela esan zidatek.
|
2005
|
|
Inguruan zaindaririk badago, lo seko egongo da. Eta bitartean
|
nik
ezin ezer egin hemendik ateratzeko. Amorru bizian sareari ostikoka hasi zaio, oinak mintzeko beldur handi barik.
|
|
Ez dakizu nortzuk garen, ez zergatik gauden zuei laguntzeko prest, ezta? –Naroak ezetz buruaz– Tira,
|
nik
ezin esan dezaket entziklopedia naizenik, baina informazio apur bat badut. Badakizu Urko eta Tetsuo san hackerrak direna.
|
|
–Begira, Miren, ezin naiz horretan sartu. Bere arazoak dira,
|
nik
ezin diot esan zer eta nori kontatu, horretaz berarekin hitz egin duzu.
|
2006
|
|
–Oraindik ez dit esan. Anaiak hemen geratzen dira, baina
|
nik
ezin dut borrokarik egin. Gauzak ondo badira, itzuliko omen naiz.
|
2007
|
|
Alferrik da horri buelta gehiago ematea. Badakit zaila dela, gogorra dela oso zuretzat, baina
|
nik
ezin dut besterik egin, zuri nire egia esan baino. Niretzat ere ez da egoera polita, Iker.
|
|
Ia hiru hilabete muxu triste bat ere eman gabe. Bera saiatzen da, baina
|
nik
ezin dut. Maite dut, baina anaia balitz bezala.
|
|
Nik badakit asko maite nauela, eta nirekin zituela etorkizuneko planak, nik ere harekin nituen bezalaxe. Baina
|
nik
ezin dut gezur baten gainean eraiki nire bizitza. Jada ez nago Ikerrekin maiteminduta.
|
|
Gero gerokoak. Erotuta nago, beharbada, baina
|
nik
ezin dut hori saihestu. Hodei artean bizi naiz, airean nabil, ezin dut oinekin lurrik ukitu.
|
|
Nik esplikatu beharrekoak esplikatu ditut. Hortik aurrera
|
nik
ezin dut deus ere egin.
|
|
Nik ere badauzkat, Iraitz. Eta zuk zeure sentimenduen araberako aukeraketa egin duzu, baina
|
nik
ezin dut egin. Nik zu maite zaitut, baina, ikusten dudanez, ezin zaitut maite.
|
|
Zer egingo dugu! Baina
|
nik
ezin nuen Iker engainatu. Bestea gaizki irteten bada, suerte txarra, ama.
|
|
Gitarra joleak ere irribarre egiten dit, azkenean altxatu dugu festa puta hau, esaten dit. Eta
|
nik
ezin dut gelditu, ozen ozen ari naiz, nire ahotsak mikrofonoaren bitartez lortzen duen boterearekin liluratuta. Hau da nire benetako bokazioa!
|
2008
|
|
Baina ez nintzen ezer esaten ausartu. Hilabete bat lehenago
|
nik
ezin nuela horrela jarraitu esan eta oso modu txarrean erantzun zidan Nataliek.
|
2009
|
|
Une hartan sartu zen irakaslea, eta isildu egin behar izan genuen. Halere,
|
nik
ezin nuen Maria burutik kendu. Nire arreba polita zen, bai.
|
|
Ezkontzeko prest ledin emakumeren bat bilatzen jarraitu nintzen. Galanta gero, inguruan milaka emakume ezkontzeko amorratzen daudela jakin eta
|
nik
ezin bat ediren.
|
|
–Egin nahi duzuna,
|
nik
ezin dut ezer jan.
|
|
–Baina
|
nik
ezin dut gehiago!
|
|
–Adarenak lur debekatuak dira niretzat, bai, baina baita beste guztientzat ere:
|
nik
ezin badut, gainerakoek ere ez, ezta Albertok ere, jakina!?, beste ahots batek, arreba babestu nahi zuenak, aurrekoa isildu bazuen ere, ausaz, jarraian: –Albertok bizimodu latza emango dizu, anarkista da-eta.
|
|
–Badakit hiltzen ari naizela, baina zoriontsua naiz, esan zion Adak, zigarroari xurgada bat hartu ondoren Domingori uzten ziola?. Egin kezko uztaiak,
|
nik
ezin dut eta.
|
|
Nik balsaren doinuak entzun ditut haien oinak airean ikustean. Zerbait esan dio Rikardok belarrira dantza bukatu ondoren, oraindik askatu gabe zeudela, eta
|
nik
ezin izan dut beste esaldirik imajinatu. Hegan egin dugu, Beatriz, hegan egin dugu.
|
|
–Baina
|
nik
ezin dut gehiago!
|
|
" Adarenak lur debekatuak dira niretzat, bai, baina baita beste guztientzat ere:
|
nik
ezin badut, gainerakoek ere ez, ezta Albertok ere, jakina!", beste ahots batek, arreba babestu nahi zuenak, aurrekoa isildu bazuen ere, ausaz, jarraian: " Albertok bizimodu latza emango dizu, anarkista da-eta.
|
|
–Badakit hiltzen ari naizela, baina zoriontsua naiz –esan zion Adak, zigarroari xurgada bat hartu ondoren Domingori uzten ziola– Egin kezko uztaiak,
|
nik
ezin dut eta.
|
2010
|
|
Nire prozesua, baina, bestelakoa izan zen; nik jeltzaletzat nuen neure burua, eta alde horretatik, beraz, adosago egon nintekeen Ada eta Domingoren jarrerarekin aita eta Teofilo Mariarenarekin baino, jeltzaleek errepublikaren alde egin zutenez gero; Adak eta Domingok, ordea, batailoi anarkista batean egin zuten gerra, eta horrek halako kezka bat sorrarazten zidan, anarkistak jainkogabetzat bainituen, azken batean, alde ederra?!?, nahiz eta, Domingorekin behin batean izan nuèn elkarrizketan, hura jainkozale agertu zitzaidan: jainkozale berezia, hori bai, Elizaren erakutsiak aintzat hartzen ez zituena; esan nahi dizudana da gerrak orbetarron baitan ireki zuèn lubakian, ni tartean sentitzen nintzela sarri, lubakiaren erdian, bihotza erdibituta; zer egiten nuen??; errezatu eta errezatu, korapiloa
|
nik
ezin askatu eta Jainkoak askatuko zidalakoan.
|
|
Teofilo Maria bere erretolikarekin jarraitzera zihoan, baina hantxe moztu zuen izebak, ez haserre baina bai gauzak bere lekuan jarri nahian: . Barka, baina
|
nik
ezin ditut Ada eta Domingo ahaztu?. –Nik ere ez ditut ahazten, haien jokabidea batez ere?
|
|
Nik banekien zer ari zitzaidan esaten Mendi: . Eraman nazazu, Damaso, eraman nazazu zurekin??, baina
|
nik
ezin eraman nuen, nola eramango nuen, bada! Ordainean, malko batzuk irristatu zitzaizkidan masailetan behera niri ere, eta hiru musu eman nizkion.
|
|
horrelako markak eta ezaugarriak uzten baititu bidean, apaizen eta eliz agintarien kastan zer esanik ez: goitik behera jaurtitako begirada hori, esate baterako, mespretxutik errukitik bezainbat duena eta
|
nik
ezin jasan dudana: zuk zeuk jaurti zenidana, garbi esanda, Elorrietako komentura egin nizùn azken bisitan, beste guztietan ere halatsu?, 1968ko udaberrian edo:
|
|
Osaba izebak ez dut uste lehendik gurekin haserre zeudenik. Gainera,
|
nik
ezin dut den dena kontrolatu. Nahiko lana dut amarekin eta anaiarekin.
|
|
Nik banekien zer ari zitzaidan esaten Mendi: " Eraman nazazu, Damaso, eraman nazazu zurekin...", baina
|
nik
ezin eraman nuen, nola eramango nuen, bada! Ordainean, malko batzuk irristatu zitzaizkidan masailetan behera niri ere, eta hiru musu eman nizkion.
|
|
ez dudala gogoko, alegia, zuen harrokeria, barru barrutik ateratzen zaizuena, baita oharkabean ere maiz, kristautasuna mende luzeetan zehar mendebaldeko erlijio ofiziala izateak —boterekeriari eta ohikeriari lotua ezinbestean— horrelako markak eta ezaugarriak uzten baititu bidean, apaizen eta eliz agintarien kastan zer esanik ez: goitik behera jaurtitako begirada hori, esate baterako, mespretxutik errukitik bezainbat duena eta
|
nik
ezin jasan dudana: zuk zeuk jaurti zenidana, garbi esanda, Elorrietako komentura egin nizùn azken bisitan —beste guztietan ere halatsu—, 1968ko udaberrian edo:
|
|
Teofilo Maria bere erretolikarekin jarraitzera zihoan, baina hantxe moztu zuen izebak, ez haserre baina bai gauzak bere lekuan jarri nahian: " Barka, baina
|
nik
ezin ditut Ada eta Domingo ahaztu". " Nik ere ez ditut ahazten, haien jokabidea batez ere... tiro ere egin ez zuen, bada, Domingok gurean... gure etxeko bihotzean!
|
|
Nire prozesua, baina, bestelakoa izan zen; nik jeltzaletzat nuen neure burua, eta alde horretatik, beraz, adosago egon nintekeen Ada eta Domingoren jarrerarekin aita eta Teofilo Mariarenarekin baino, jeltzaleek errepublikaren alde egin zutenez gero; Adak eta Domingok, ordea, batailoi anarkista batean egin zuten gerra, eta horrek halako kezka bat sorrarazten zidan, anarkistak jainkogabetzat bainituen, azken batean —alde ederra...! —, nahiz eta, Domingorekin behin batean izan nuèn elkarrizketan, hura jainkozale agertu zitzaidan: jainkozale berezia, hori bai, Elizaren erakutsiak aintzat hartzen ez zituena; esan nahi dizudana da gerrak orbetarron baitan ireki zuèn lubakian, ni tartean sentitzen nintzela sarri, lubakiaren erdian, bihotza erdibituta; zer egiten nuen...?; errezatu eta errezatu, korapiloa
|
nik
ezin askatu eta Jainkoak askatuko zidalakoan.
|
2011
|
|
aho-sabaia artean ere azken gozotasunaren mende nuela, guztia garratz bihurtu zitzaidanan bat batean? faboritismo hutsa baita hori, Anastasia, ez hik eta ez
|
nik
ezin onartu duguna. Anitzetan pentsatzen dinat, senarra bizirik balego, sekulakoak erranen lizkidakeela.
|
|
Neska ezagutu nuenean hasi nintzen erretzen. Hasieran, mingaina ahoan sartzen zidanean batez ere, halako zapore mingots eta erre bat atzematen nion, desatsegina gertatzen zitzaidana, baina
|
nik
ezin izaten nuen protestarik egin, ahoan bi mingain dituzula ezer esatea zaila delako, batetik, eta erabat maitemindurik nengoelako ere bai, bestetik. Higuin moduko hori gainditzeko hasi nintzen erretzen, eta geroztik tabakoaren zaporeak neskarena ekarri izan dit gogora.
|
|
Horrelaxe akabatu zian Hansek bere bizia, eta
|
nik
ezin diat sinetsi, baina esaten ditek haren gorputza lurrean uztea besterik ez, eta han agertu zela galeper familia oso bat, isilik eta errespetu osoarekin, nagusiari doluminak ematera joanak balira bezala.
|
|
Goiz batez, Erromako zoora joateko apetaldiak hartu zuen nire Sabelita, eta
|
nik
ezin ezer ukatu nire maiteari!
|
|
Etxe barruan nengoela bilaketa taldeetan izena ematea pasatu zitzaidan burutik, baina gero, bizitza normala berez itzuliko zela pentsatu eta ez egitea erabaki nuen. Azken finean,
|
nik
ezin nuen laguntza handirik eman.
|
2012
|
|
bakarrik? eta
|
nik
ezin dut bakarrik egon, ezin dut?
|
|
Arrauna
|
nik
ezin dut guzti horretatik bereizi. Guzti horren pozoia sartua dugu barruan txiki txikitatik.
|
|
–Bai, badakit, baina
|
nik
ezin diot nagusiari ezetz esan. Ezin naiz kale gorrian gelditu.
|
|
Eta ilehori bihurtu baninduan ere, erraz antzeman zioan. Galdera egin zidanean,
|
nik
ezin izan nian ukatu. Ondoren gertatu zena sobran dakik.
|
|
Zu ez zara errugabea. Torturarik badagoen, nahi izanez gero zuk duda dezakezu,
|
nik
ezin dut dudatu. Ni, hori badagoela esateko nago; zu, hori ez egoteko zaude.
|
|
Ezin da pasatu. Edo
|
nik
ezin dut behintzat. Sorbaldak jasotzen ditu. Bada zera bat... ez dakit, zerbaitek ez dit uzten... pareta bat edo horrelako zerbait dago, ez... pareta bat ez, ez baita ikusten, eta, ukitu?
|
|
–Ez tiro egin, esan zuen Ostiralek?, oraindik ez. Orain tiro egin,
|
nik
ezin hil. Nik itxaron, zuei berriz barre eragin.
|
|
Baina geroztik konturatu naizenez, itsas yahooek, lehorrekoek bezalaxe, modari jarraitzen diote beren hitzetan, eta hauek urtero aldatzen dira; eta hainbesteraino gainera, ezen gogoratzen dut bidaia bakoitzaren ostean neure sorterrira itzultzean, dialekto zaharra hain aldatua egoten zenez, nekez ulertu ahal izaten nuela berria. Eta konturatzen naiz, yahooren bat ikusminez Londrestik etortzen zaidanean bisita egitera etxera, ez hark eta ez
|
nik
ezin izaten ditugula geure ideiak adierazi bestearentzat ulergarri izateko moduan.
|
|
Tenpluaren aurrez aurre, bide nagusiaren beste aldean, ia zazpi metrora, dorretzar bat zegoen, metro eta erdiko altuerakoa gutxienez. Hara igo zen Enperadorea bere Gorteko handiki askorekin, ni ikusteko aukera izan zezaten; hala esan zidaten behintzat,
|
nik
ezin bainituen ikusi. Helburu berberaz ehun mila biztanle baino gehiago irten zirela hiritik kalkulatu zen; eta, zaintzaileak nituen arren, uste dut ez zirela hamar mila baino gutxiago izango, txandaka, nire gainera igo zirenak eskaileren laguntzaz.
|
|
–Zeren, azken finean, zioen imintzioka?,
|
nik
ezin dut neure burua erbesteratu, haur baten kargua neure buruari leporatu.
|
2013
|
|
Eskutitza Ingalaterrara iristerako ama hilda zegoen. Berak bazekien
|
nik
ezin nuela ezer egin, eta ziurrenik jakingo zuen bere heriotzaren atariko eskutitz hark nire bizitza ere aldatuko zuela. Etxean ez zelako inor geldituko eta hamabost urteko nire anaia izebaren etxera joan zela bizitzera.
|
|
Mladenek prestatu zion dosia eta xiringa. . Sartu zuk,
|
nik
ezin dut?. Mladenek sartu zion xiringa,, zain zoragarriak dauzkak?.
|
|
Horren gertutik ezagutzen dituzun pertsonen artean beti daude deitoragarriak, ahoberoak, ekintzarako presa gehiegi dutenak eta burugabeak, baina badira miresgarriak ere. Une batetik aurrera argienek ikusi zuten zeramaten borroka galga bihurtzen hasia zela, jokalekuz aldatu beharra zegoela, baina hori da okerrena,
|
nik
ezin nuen ezer egin, jarraitu zuen, eta postreak ukitu gabe zeudela ohartu zen. Bada jatetxe horretan postre bat, zartaginean erretako torrija karamelatua, zaporeetan oinarritutako betiko sukaldaritzaren ikur gisa ateratzen dutena eta etxeko jarrera berritzaileen ukazio moduan ulertzen dutena.
|
|
Eta jakinaren gainean jarriko zaitut:
|
nik
ezin izango zaitut neurekin eduki. Gaurtik aurrera, turu eta buru zurekin.
|
|
Gure izu larria, ene Lizzy maitea, oso handia da. Aitak eta amak txarrena uste dute, baina
|
nik
ezin dut Wickhamez hain txarto pentsatu. Gorabehera askok bultzatu ahal izan dituzte Londresen ezkontzea nahiago izatera, euren aurreneko plana aurrera eroan barik; eta Lydiak bezala senide eta lagunak dituen emakume gazte baten kontra gizonak halako asmorik izango balu ere, oso oso dudazkoa den gauza bestalde?, gure Lydia ere hain galdua dela pentsatu nuke?
|
2014
|
|
–Rougearen distira sumatu zenion ezpainetan, ala??. Eta
|
nik
ezin erantzun emakume itxura hartu niola besterik, gainontzekoen uniforme berdinaz jantzita zihoan arren, txapel gorria eta guzti. –Margarita bat, frontean?
|
|
–Badakit zertara zatozen?, esan dit, kopetilun. . Baina
|
nik
ezin dut ezer egin?; Markelen izena aipatzeko astirik ere ez dut izan. Taldeko gazteena izanik, beti babestu nau sarjentuak, are gehiegi ere, maiz; Jose Manuel hil zenetik, bera izan da nire euskarri nagusia hemen.
|
|
nire emazteak zioenez, dibertigarria zitzaion amaren iraganeko senide eta adiskide berarentzat ezezagunen istorioak berreraikitzea. Baina
|
nik
ezin nuen hori jasan, eta benetan nor nintzen azaltzen tematzen nintzaion. –Gizona, ez dakit horrek zentzurik ote duen, ezta zure amarentzat txarra ez den ere; ezin dira kontu horiek bortxatu?, esaten zidan Arantzak.
|
|
Izan ere, hori izan zen elkarrekin etortzeari uzteko beste arrazoietako bat:
|
nik
ezin nituen nahasketa horiek eraman, eta hori kasurik onenean, batzuetan amak ez baitzuen txintik ere ateratzen, aurrean inor izango ez balu bezala. Baina hori, egun txarretan?
|
|
Baina
|
nik
ezin dut, zin degizut, oraindik ez. Ikaragarria da niretzat, ezin dudalako ezertan ilusiorik jarri.
|
|
–Baina, Hildegarde,
|
nik
ezin dut deus egin.
|
|
–Segoviako lehenengo saiakeraz
|
nik
ezin dizut hitz egin. Ez nengoen han.
|
|
badaezpada, tabakoaren artean beste substantziaren bat egon ez dadin kontrolatzearren. Eta E k zigarroak biltzen uzteko eskatzen dit, baina
|
nik
ezin, egunean kopuru jakin bat bakarrik liatu eta erre ahal dudalako, erizain batek kontrolatuta. Eta badirudi ez duela ulertzen.
|
|
–Zakila ez, baina besteak bai. Eta
|
nik
ezin emazterik. Misioko apez nagusiak niri han geratzeko esan, baina nik lotsa handia:
|
|
–Zu, Felisa, onegia, eta
|
nik
ezin onartu. Laguna bai, baina senarra ez?
|
|
Beste errespetu bat izango liguketek, hago seguru! Kapitalistak eta haien poliziak, izan ere, abusoi eta matoi hutsak dituk, eta
|
nik
ezin eraman horrelako jendilajea??.
|
2015
|
|
Ametsean zure aitaren klasean geunden, denak haren betiko hitz jarioa jasaten, haren txantxa errepikatuak pazientziaz entzuten. Baina
|
nik
ezin nuen gehiago aguantatu. Jaiki egin nintzen, eta. Nahikoa da!?
|
|
Nik ez,
|
nik
ezin ahantzi dezaket zer gertatu zitzaion amari Greba Handiaren hastapeneko egun nahasi haietan. Aitak eta ahizpak hura ahazteko ahaleginak eta bi egiten zituztela iruditu zait beti, eta hainbatetan memoriaren zokorik ilunenera erbesteratzea lortu zutela ematen zuen, baina aitak gu neurrigabe babesteko izaten zuen joera ia neurotikoak eta ahizpari erraietatik tarteka jaiotzen zitzaion amorru lodiak (hala deitzen zion berak) salatzen zidaten gogoan ondo errotuta zituztela amaren sustraiak.
|
|
–Berriak ez zekinat, baina
|
nik
ezin dinat itxaron. Orain hamabost minutu aurkitu dinat:
|
|
(bular bat erakusten du, altzairuzkoa) Hark bazekien zertarako balio duen bonba batek, zertarako kutxa, mahai, ohe, aulki, sehaska batek?, baina poesiak? Eta
|
nik
ezin erantzun. Ezten horrek, ezten horrek min zorabiagarria eragin dit beti, jasanezina, ahaztezina eta txuntxurrunberde?
|
|
Hori argi dago?, nik. . Ataka hori
|
nik
ezin dut igaro, ezin dut pertika bat hartu eta Jaunaren gainetik jauzi egin. Nola ba, lagunok.
|
|
Eta
|
nik
ezin sinetsi, gorpurik gabe, X hil denik. Eta ezin utzi pentsatzeari beraren zerbait nahi dudala ukan; sudurra, edo oina, edo?
|
|
Nik askotan esan dut:
|
nik
ezin diot inori leziorik eman, zeren eta nik ere ez dut eman pausoa 2000 urtera arte. Zergatik ez nuen egin 1990ean?
|
|
Zazpi ahaleginak egin behar izan nituen Nagib gainditzeko, ze itsua benetan ziztuan zihoan eskudelik gabeko eskailera kiribiletan behera, makila erabili ere egin gabe, altueraz ohartu gabe, zeruan hegan dabilen enararen antzera. Eta
|
nik
ezin harrapatu.
|
|
Baina
|
nik
ezin hegan egin; palmondotik jaisterik ere ez nik. Ahate baldarragorik!
|
|
Eta
|
nik
ezin esan, egunean zehar, Kairo Berrian benetako usoa izan nintzela; ezin esan hilerrian Jose haren antzera sentitu nintzela, hari ere ameslari deitzen ziotela eta antzekotasun horrek hunkitu egin ninduela; eta, ezin esan, batez batez ere, Mokattam auzategia dela nire putzu iluna, bele baten hegala baino ilunagoa.
|
|
Eta
|
nik
ezin esan ipuinak iraun zuen ordu erdiko mila eta zortzi ehun segundoetako bakar bat ere ez zela aspergarria izan; ezin esan, kontaketan zehar, nire belarriei mihiak atera zitzaizkiela eta, grauska grauska, itsuaren hitzak irentsi zituztela.
|
|
Tramankuluak ustel usaina zuen, galtzerdi erabiliegi baten kiratsa, baina
|
nik
ezin estalkia zabaldu. Badaezpada ere.
|
|
Heldu da, heldu,
|
nik
ezin esan nondik;
|
|
Baina
|
nik
ezin dut zu gabe bizi,
|
|
–Hi, Xabi,
|
nik
ezin diat gehiago. Beste garagardo bat edanez gero koma etilikoak emango zidak.
|
|
nahitaez,
|
nik
ezin eraman dudana.
|
|
Ez, nire emazteak ez zekien deus, zinez, nik Madrilen eragindakoaz. Horixe zen arazoa, hain zuzen ere, berak ez zekiela fitsik eta
|
nik
ezin niola neuk burututakoaz ezer esan. Horixe zen neure zorigaitzik handiena:
|
|
–Ez zeukaat batere minik, ahaztuta zeuzkaat Ixabelen puntuak, esan zidan eta
|
nik
ezin eduki nuen hura baino gonbita ederragorik.
|
|
Ez eta Juan de Dios Ramirez epaile jaunak ere, epaiketa egunean bertan. Berak ulertzen ez eta
|
nik
ezin adierazi bestela. Ezin ulertu ohi du gizon arruntak, ni bezalako gizaseme goitiarrik bizi daitekeenik mundu anker honetan.
|