|
2003
|
|
|
Gure amak, berriz, ez zigun etxean ezer egiten uzten. Berak ahal zuen bitartean,
|
nik
egin behar nuena ikastea zela esaten zuen. Aitak ere berdin pentsatzen zuen.
|
|
2004
|
|
|
Eta, Parsifal edo Holandarraren antzera, bakar bakarrik. Ez nekien zenbaterainoko garrantzia zuen
|
nik
egin beharreko lanak. Nik, nolanahi ere, nahiago nuen lan hura egintza handi bat bezala irudikatzea, Munduaren Patua erabakiko zuen balentria ausart bat.
|
|
2009
|
|
|
Aldamenekoaren semeak gaizki egiten duenean errazago ikusten duzu, baina zurea denean... Beldurra ematen zidan hori
|
nik
egin beharrak. Baina hori da, azkenean:
|
|
2011
|
|
|
Gero esnea irakiten jarri genuen eta taloak egiten hasi nintzen. Hori
|
nik
egin behar nuen, berak oraindik ez baitzuen ikasi.
|
|
|
Inongo enbarazurik egin gabe. Baina, orain hilez gero, ardantzean mahasti lerro bat gehiago izango diten egiteko,
|
nik
egin behar nuena. Gero, nire hiletak direla-eta, beste pare bat egun gehiago ere galduko ditun.
|
|
2012
|
|
|
KANDIDO. Zer? Gaur enuen bazkaria
|
nik
egin behar?
|
|
|
Giltzak sarrailan sartzearekin batera aditu nuen emaztea, “badator aita! ” esaka, baina Maddiren korrikaldia nire besoetara iritsi aurretik eten zen. Azken urratsa
|
nik
egin behar izan nuen, ikaratu antzera begiratzen zidan hiru urteko alaba besoetan hartzeko. Nire aurpegia aurrez aurre izan arte ez zuen besarkada erabat onartu.
|
|
|
Hau desastrea. Garbitu ere
|
nik
egin behar dut?
|
|
2013
|
|
|
Orain dela bi hamarkada egindako itzulpen hau berrikustearen itsaso hondo bakoan, Xabier Mendiguren Elizegi editorea izan da nire ohol salbagarria: berak hartu du zuzenketaren lanik nekosoena eta ordena ezarri dio nire kaosari, eta
|
nik
egin behar izan dudan apurra, berriz, dotoreziaz, pazientziaz, eta itzultzailearekiko begirune zorrotzaz erraztu du. Itzulpenaren ahulguneak eta akatsak golem zalantzatiaren estropezuei baino ez zaizkie zor, jakina, eta nobela honen irakurketak eman dezakeen plazera, berriz, Jane Austenen argitasun eta arteari, ez da-eta abantaila makala itzultzea« the most perfect artist among women, the writer whose books are immortal», Virginia Woolfen hitzetan.
|
|
|
Eta
|
nik
egin behar izan nuen.
|
|
2014
|
|
|
Ona omen nintzen nire zereginean. Horregatik, inork ez zuen zalantzarik izan lan hori ere
|
nik
egin behar nuela erabaki zenean. Eta ordu txikiak agortu nituen beste behin ere, eta leku txikia izan nuen beste behin ere, eta esanahi handiko zerbait idatzi nuen beste behin ere.
|
|
|
Lotsatu egingo lirateke, eta nik sufritu egingo nuke euren pena ikusita. Edozein modutan, dauden lekuan daudela, jakin bezate
|
nik
egin behar nuena egin nuela, eta kito.
|
|
2015
|
|
|
Aitaren izenean, aitaren ezinean. Aitaren ezin guztien proiekzio bat naiz, berak ezin zuen guztia
|
nik
egin behar izan dut.
|
|
|
nik nabaritzen nuen Montseren abegia, harrera beroa, haren begien txinparta hitz egiten genuenean; ez nekien interpretatzen, ordea, edo beldur nintzen beharbada, beste lotura mota baterako pausoa ematen banuen ordura arteko gure harreman jatorra zapuztuko ote nuen. Geureganatutako rolek agintzen ziguten
|
nik
egin behar nuela aurrerako urratsa; berak, izatekotan, irribarre sorgintzaile harekin tira egingo zidan, ausar nendin behingoz. Santo Tomas eguna izan zen test erabakigarria.
|
|
|
30.000ko aurrerapen bat, beste horrenbeste bideorengatik,
|
nik
egin behar ditut nahasketak, azalekoa, iragarkiak.
|
|
2016
|
|
|
Ai ene, azkenean
|
nik
egin behar dena etxe honetan?
|
|
|
Hori ere
|
nik
egin behar al dut. Gainera, lan horietarako Xbel iaioagoa da!
|
|
|
—Aurrena
|
nik
egin behar dudana esan eskatu zuen Mikelek bere gorputzari pinuaren lepotik irristatzen utziz eta lurrean erdi etzanda geldituz. Nekatuta zegoen bidaiaren ondoren.
|
|
2017
|
|
|
–Bai, Paxkal. Etxeko nagusia izanki eta, ontsalaz, ziloa,
|
nik
egin behar diat. Baina ez diat horretarako kalipurik.
|
|
|
–Hi, hau
|
nik
egin behar diat, esan nuen, eskua poltsikora eramanez.
|
|
2019
|
|
|
Colettek kontatzen du prostituta zahar batek esan ziola egun batean: . Nire gelan, anderea, sekula ez da sartu gizonik; gizonekin
|
nik
egin behar dudana egiteko, Paris bada aski handia?. Gorputza ez baina lur-zati bat gutxienez bazeukan bere berea, besterentzat debekatua.
|
|
|
Atea itxi gabe,
|
nik
egin behar izan nuen, barruratu zen korridore luze eta ilun hartan. Atzetik joan nintzaion eta erdialdera iritsi zenean gelditu eta, deitu gabe eta baimenik eskatzeke, kolpez zabaldu zuen eskuinera zeukan atea.
|
|
|
Horrela, ez dut
|
nik
egin behar.
|
|
|
Eta
|
nik
egin behar dudana egiten dut.
|
|
|
Dena
|
nik
egin behar dut. Anna!
|
|
2020
|
|
|
Ez dakit zergatik ordaintzen dizudan ere, nirekin lanean daramazun denboran ez baduzu hain oinarrizkoa den zerbait ikasi. Den dena
|
nik
egin behar dut. Ezin naiz zutaz fidatu.
|
|
|
Bai. (Telefonoa eskegiko du) Zer ez dut
|
nik
egin behar!
|
|
|
Baina baita konbentzitu zenidalako ez nuela dena
|
nik
egin behar.
|
|
|
Gaur
|
nik
egin behar dut.
|
|
2021
|
|
|
Nahien, beharren eta maiteen superlatiboak* edun aditzaren objektu izan daitezke: Kendu da maiteen duguna ere (Mitxelena); Horixe dut nahien (Azkue); Zer da
|
nik
egin beharren nukeena? (Duvoisin).
|
|
|
Zer diñostazu, emakumea, asi iakon Adalbaldo, bere emazteari atsegiñ eta arnasa pixka bat emoteagaitik. Zer gura dozu
|
nik
egin bear dotan gauzea baiño errezagorik. Ez dozu entzun erregearen agindua daroidana, eta ez dakizu nai eta nai ez nik esaten dotana egin bear dabela prankotar guztiak?
|
|
|
Kanpoko langile bezala ibili naizenean, ohikoena da pertsona zaharrenganako arreta eskatzea: medikazioa eman, otorduak prestatu, pertsonaren garbiketaz arduratu,... baina barneko langilea nintzenean
|
nik
egin behar izaten nituen gainerako etxeko lanak ere". Hala ere, aitortu du barneko lanean ibili denean, ez duela denborarik izan" aisialdirako".
|
|
|
Tuntuna nauk. Hik niri sudurra hautsi, eta azkenean zer, eta
|
nik
egin behar sendaketa hiri".
|
|
2022
|
|
|
Seme alaba adingabeak ditut, eta, hala ere, halaxe adierazi zidan:
|
nik
egin behar nuela guardia hori, eta ez zidan argibiderik eman horren zergatiaz. Eta xantaia ere egin zidan; izan ere, Martari idatzi zion esateko ni agertzen ez banintzen berak lanean geratu behar zuela, 48 orduko guardia bat egiten.
|
|
|
Berak egiten ez duena
|
nik
egin behar izaten dut; komunean pasatzen du lanegunaren laurdena; erretzailea delako noiznahi irten al daiteke kalera guk atseden ordua baino baliatu ezin dugunean?; arduradun izendatu zuten unetik «Hamalau» balitz bezala jokatzen du eta ez du deus balio; beti ari da jefeengatik gaizki esaka baina gero bileretan ez du ahorik irekitzen; lanerako ez, baina opor egunak aukeratzerakoan bera da mugi...
|
|
|
Umeekin egoteak diru sarrerarik gabe gelditzea ekarri dit. Eta horrekin etxeko lan guztiak
|
nik
egin behar izatea. Kaiola nik aukeratu banu bezala sentitzen nintzen.
|
|
|
Bolada batean, senarrak ordu asko egiten zituen etxetik kanpo lanean, eta banatzeko zorian egon nintzen. " Amaitu da, dena
|
nik
egin behar badut, egingo dut, baina libre".
|
|
|
Inoiz pentsatzen dut ni izorratzeko egiten dutela. Eta
|
nik
egin behar izan ditudan ahaleginekin alemanekin ongi konpontzeko... Ohar zaitez guk ez dugula inor etxean hartu beharrik izan.
|
|
|
(Hori da behintzat
|
nik
egin behar izan dudan gogoeta," gizon ezkondua", pufa!, bihurtu izanak ematen zidan lotsa urtzeko edo arintzeko.)
|
|
|
Orduan konturatu nintzen ikusten ez nituen errealitate asko zeudela, ez nuela ikusten emakume* beltzen egunerokoa, urrutikoa zela, ezezaguna. Eta gainera,
|
nik
egin behar nuen ariketa beste bati egiteko eskatzen ari ginela.
|
|
2023
|
|
|
Orduan, eragina bai, dudarik gabe: berak egiten zuen gauza bat, eta
|
nik
egin behar nuen ahalik eta berdinena. Zegoen eredu bakarra plazagizonena zen, eta, nahi edo ez, imitazioz egin genuen guk.
|
|
|
Esan beharrekoak labur esateko:
|
nik
egin beharrekoa egin dut; besteek, nahi izan dutena. Nire gurpila desegokia baitzen espetxe makineriako beste edozeinekin, akaberan bazterrean utzi dute.
|
|
|
Baditut kolaboratzaileak, teknikariak, eszenografoak... lantalde bat osatzen dugu proiektuarentzat, baina lanaren parte handi bat
|
nik
egin behar dut. Antzerki konpainia bat enpresa bat da, eta batzuetan ez naiz gai lan guztiak egiteko.
|