|
2000
|
|
|
Lan istripuak ez dira bat etortze hutsez gertatzen, eta ez ditu patuak erabakitzen. Gehienetan bestelako arrazoi nabarmenak egon ohi dira, hala nola makina zaharkituak, enpresarien
|
nahiz
langileen prebentzio eza, lan arriskutsuegiak, lan erritmo biziegiak edo antolamendu kaskarra, edo esperientziarik eza eta behin behineko kontratuak eta abar. Eta aipatu berri dugun ACBko lan istripu horrek ere horixe erakusten du.
|
|
2001
|
|
|
Toledoko Itunaz geroztik, pentsioen sistema publikoa bestelako eredu pribatu batzuekin osatzeko aukera bultzatu nahi da, banakakoak nahiz taldekakoak. Oraingo akordioarekin enplegu planen bidez gizarte aurreikuspen osagarriak sustatzearen aldeko jarrera bultzatu nahi da; halaber enpresa txiki eta ertainak eta enpresari autonomoak
|
nahiz
langileak enplegu plan propioetan edo elkarren artekoetan atxikitzea erraztu nahi da. " Adituek", ordea, sistema mistoa bultzatu nahi dute, oinarrizko maila estaltzen duen sistema publikoarekin batera, langileentzat nahitaezkoa izan lukeen beste sistema osagarri bat ezartzeko eskatzen dute.
|
|
2002
|
|
|
«Azken Ebazpena» izeneko dokumentuan jaso zituzten ondorioak, eta testu horretako alderdi interesgarrienez arituko gara ondoko lerroetan. Esate baterako, globalizazio neoliberalaren eredua, eredu horrek herriengan
|
nahiz
langileengan duen eragina eta estrategia ultraliberal berberean funtsatzen den Europa eraikitzeko prozesua aztertu zituzten. Mahai inguruetan eta debateetan, sindikalistek garbi adierazi eta frogatu zuten" interes inperialistek" ibilarazten dutela globalizazio ultraliberalaren eredua, zein korporazio transnazionalek sortua baita, Amerikako Estatu Batuak, Europa eta Japonia bezalako indar politiko eta militar handien laguntzaz eta babesez.
|
|
2003
|
|
|
Pilar Iparragirreren esanetan, liburua idaztearen helburu nagusia" garai hartako memoria historikoa egitea" izan da. Liburu honekin, beraz, Frankismo garaiko Euskal Herriko giroa gerturatu eta ZERUKO ARGIAko arduradun
|
nahiz
langileek bizitakoa bildu nahi izan da.
|
|
2006
|
|
|
Izanagatik bi hiru muzin eta hainbat zangotraba matrailekoa zein den ederra maite maite baldin bada bizkarrekoa hartu liteke animo igurtzi gisara ta tematien
|
nahiz
langileen ikur da ukabilkada.
|
|
2007
|
|
|
a) Zerbitzu publiko baten ardurapean, agintari edo funtzionario publiko batek
|
nahiz
langile batek gauzatutako egintzak, baldin eta bere eginkizunak betetzean, egitez edo ez egitez, legeak debekatutako bereizkeriazko egintzetatik edozein gauzatzen badu, atzerriko herritar baten aurka, herritar hori atzerritarra izateagatik edo arraza, erlijio, etnia zein naziotasun jakin batekoa izateagatik.
|
|
|
Borondatezko izaera horretatik at daude soil soilik nahitaezko azterketak, betiere aldez aurretik langileen ordezkariek horren inguruko txostena eginda. Nahitaezko azterketa horiek izango dira lan baldintzek langileen osasunean dituzten ondoreak ebaluatzeko,
|
nahiz
langilearen osasun egoera langile horrentzat, gainerako langileentzat edo enpresari lotutako beste pertsona batzuentzat arriskutsua ote den egiaztatzeko. Halaber, borondatezko izaera hori salbuetsiko da lege xedapenen batean hala jaso denean, arrisku zehatzei eta arrisku bereziko jarduerei dagokienez.
|
|
2008
|
|
|
1 Sozietate anonimo europarra eratzen bada sozietate anonimo espainiar baten transformazioaren bidez, horren administratzaileek transformazio proiektua idatzi behar dute, 2157/ 2001 (EK) Erregelamenduak ezarritakoaren arabera, baita txosten bat ere, transformazioaren alde juridiko nahiz ekonomikoak azaltzeko, eta sozietate anonimo europarraren forma hartzeak akziodun
|
nahiz
langileentzat ekarriko dituen ondorioak zehazteko.
|
|
2009
|
|
|
Enpresaburuek dituzten liburuen, postaren eta gainerako agirien edukia azaltzea edo halakoak orokorrean aztertzea agindu daiteke ofizioz zein alderdiak hala eskatuta, baina hurrengo kasuetan bakarrik: ondasun guztien oinordetza, ordainketa etendura, porrota, sozietateen edo merkataritzako erakundeen likidazioa edota enplegu erregulazioko espedientea gauzatzen denean, baita bazkideek
|
nahiz
langileen lege ordezkariek halakoak zuzenean aztertzeko eskubidea dutenean ere.
|
|
|
Hauteskundeei begira egindako proposamen hutsa izan zela dio. . Ministro bati
|
nahiz
langilerik xumeenari era berean aplikatzeak ez du zentzurik?. Hala, batzar nagusiek aztertu egin dutela neurriak jarraitu edo ez esan du.
|
|
|
Besteak beste, Abiadura Handiko Trenaren proiektuaren, eredu patriarkalaren, euskararen zapalkuntzaren eta egungo hezkuntza sistemaren kontrako eta etxebizitza eskubidearen
|
nahiz
langileen eskubideen aldeko aldarriak egin dituzte mobilizazioekin.
|
|
|
Kanta honekin oroitarazten nau, eta zenbat aldiz jakiteko, aurten bada 87ko mordoska galanta? laborari
|
nahiz
langile, lan saioan ezbeharrez hiltzen den bakoitzak. Zenbat nagusi eta agintari, zenbat kontratista eta kapataz, idi parea nahiz makinatzarra, katerpilarra edo gurpil handi mandoa, pertsona gajoa baino askozaz estimatuago dutenak.
|
|
2010
|
|
|
Haien artean Joseba Garmendia Albarracin altsasuarra dago. Fiskaltzaren ustez auzipetu guztiek Udalbiltzan parte hartu dute, Batzorde Eragileko kide
|
nahiz
langile gisa. Horregatik, erakunde terroristako kide izatea eta diru publikoa bidegabeki erabiltzea (dirua ETAri bideratzea) delituak leporatzen die.
|
|
|
Zazpi urte pasa ondoren, uztailaren 15ean 22 lagun epaituko dituzte Madrilen, tartean hainbat herritako alkate eta zinegotzi," erakunde terroristako kide izatearen balizko delitua" leporatuta. Auzigai dituzten eginkizunak, baina, Udalbiltzako Batzorde Eragileko kide
|
nahiz
langile gisa burututakoak dira. Fiskalak auziperatu bakoitzarentzat 10 urteko espetxe zigorra eskatzen du, 10 urtetan lan edo kargu publiko bat betetzeko debekua eta kostak ordaintzea, ustez erakunde terroristako partaide izategatik.
|
|
|
Nire uste harroan, banuen formazio politikoa. Fanonekin orduak eta orduak iraganda nituen, historiako iraultzei
|
nahiz
langileen borrokei buruzko doktrinak irensten; Bilboko Gaztetxean antolatutako era guztietako ikastaro mordo batean parte hartu nuen; Jarraiko pre militantziak ere egin nituen.
|
|
2011
|
|
|
Haietako hamalauk, erdiek eta bat gehiagok, lan hitzarmen berriaren gaineko akordiorako oinarriak finkatu dituzte zuzendaritzarekin. Batzordeko gainerako ordezkariei
|
nahiz
langileei aurkeztu diete orain, printzipioz, asteartean. Haiek ere onartuz gero VS20 furgoia Gasteizen egingo dela ziurtatu dute.
|
|
2013
|
|
|
Justizia administrazioko langileak Eusko Jaurlaritzaren mendera eskualdatu zituzten 1997an. Harrezkero, Gasteizko gobernua arduratzen da langile horien ordainketetaz eta lan baldintzetaz,
|
nahiz
langileak berez ez diren Jaurlaritzarenak. Beste langile publikoen baldintza berak nahi dituztela esaten ari dira justiziako langileak ordutik.
|
|
|
b) Azter ezazu zer eratako profilak liratekeen koordinatzaileen
|
nahiz
langile arrunten lanpostuetarako, eta adierazi:
|
|
|
Gizarte Segurantzarekiko eta Ogasunarekiko aldizkako betebeharrak bete: Gizarte Segurantza: enpresa
|
nahiz
langileak behartuta daude Gizarte Segurantzan kotizatzera, baina enpresaburua arduratzen da bi kuotak ordaintzeaz TC izeneko agirien bitartez.Zerga Agentzia: langileei nominetan egiten zaizkien PFEZ atxikipenak Zerga Agentzian sartzen dira hiru hilean behin (111 eredua).
|
|
2014
|
|
|
Bestetik," hainbat euskal herritar torturatu eta kartzelaratzeaz gain", auzi horrek egunkari baten itxiera ekarri zuela oroitu du. " Horrek, erosle, harpidedun, irakurle eta euskal komunitate osoarengan ondorio erreparaezinak izan ditu; eta zer esanik ez, Egunkaria ko kazetari, kolaboratzaile
|
nahiz
langile ziren beste zarauztarrentzat". Horregatik, eta aurrez egin duen moduan, udalak" babes guztia" adierazi die Uria, Iturria eta euren senitartekoei.
|
|
|
Ura zen odola, ura giza hazia. Ur ginen Rafa, eta ni, eta hoteleko maizter
|
nahiz
langileak oro. Ura izan zen denboren hasieran, ura izango zen gu denok suntsitu eta gero ere, eta ur hartan urtu nahi nuen nik, behingoz eta betiko.
|
|
2016
|
|
|
Edota euskarazko zerbitzua bermatu behar luketen erakunde publikoetakoak? Nola ikasiko dute euskara ganoraz ikasleek
|
nahiz
langile publikoek, erdara hutsez (edo ia) elikatzen badira. Eta galdera da: ez gara konturatzen... edo bost axola zaigu?
|
|
|
Gipuzkoako itsas armadako arduradun nagusia zen Juan Antonio Enriquezek 1787 urtean Donostian argitara eman zuen Memoria sobre las fdbricas de anclas, de palanquetas, de bateria de fierro, la fanderia y otros establecimientos de laprovincia de Guipuzcoa; liburuan bertan zekarren" Papel de advertencias" azpi kapitulu batean bildurik zeuden aingurak hobekiro landu ahal izateko zenbait aholku. Gipuzkoako ainguragintzan zeuden maisuei
|
nahiz
langile orori helarazteko ardurak biziki kezkatu zuen. Bertan ainguren ekoizpenerako gogoan izan behar zituzten jakintza ezin garrantzitsuagoak jasotzen ziren, erregeari hobeki oraino zerbitzatzeko.
|
|
2017
|
|
|
Herriaren alde egitea, jokabide ideologiko zintzoa denean, ezkerraren ikurra da: errekurtsoak nazionalizatzea, politika fiskal eta sozial aurrerakoiak aplikatzea, behartsuentzat
|
nahiz
langile arruntentzat babesa eskatzea, oinarrizko soldata, globalizazioaren aurrean burujabetza, produkzioarena edo energia eremukoa aldarrikatzea.
|
|
|
Sindikalgintza ereduari esker, lortu dira gauzak?. Arlo juridiko eta ekonomikoan aritzen da kooperatiba, eta tartean, sindikatuei
|
nahiz
langile batzordeetako hautagai independenteei ematen die aholkularitza. Negoziazio kolektiboan jarri du arreta.
|
|
2019
|
|
|
Udalak konpromisoa hartu du" berditasun erreala eta eraginkorra" bermatuko dituen politika publikoak gauzatzeko eta zaintza lanak" erdigunean" jartzeko. Mugimendu feministak deitutako greba egin ahal izateko" erraztasunak" emango dizkio erakundeak udal hautetsiei
|
nahiz
langileei, eta herritarrei mobilizazioetan parte hartzeko deia egin die. EAJk, EH Bilduk eta PSE EEk onartu zuten adierazpena.
|
|
2020
|
|
|
• Planteatzen de gaiaren zailtasunaren/ konplexutasunaren arabera, herritar
|
nahiz
langileen artean egon daitekeen ziurtasun eza.
|
|
|
Zehazki, Iruñeko haur eskoletako euskarazko eskaintza bi eskola gehiagora zabaldu izana —UPNren aurreko legealdietan bi ziren, eta euskarazko lerroa lau eskolatan ezarri zuen Asironen udal gobernuak 2016an— «erabaki arbitrarioa» izan zen, Sesmaren aburuz, eta «gurasoen
|
nahiz
langileen eskubideak urratu» zituen. Egungo udal gobernuak, berriz, 1999tik indarrean zegoen eredua baino are murriztaileagoa ezarri du:
|
|
|
Gainera, «eremu mugatuak dira, modu autonomoan funtzionatzen dutenak eta bezeroak normalki bertara hurbiltzen dira bakarrik, herrigunera joan edo Nafarroan gehiago sartu gabe eta kontrolik gabeko mugaz gaindiko harat honata sortu gabe». Eremu zabalak direla ere gogoratu dute eta «bezeroen etorrera txandakatua eta behar diren segurtasun tarteak errespetatzeko antolatzeko modua eskaintzen dute, bezeroentzat
|
nahiz
langileentzat funtzionamendu sistema seguruak ahalbideratuz».
|
|
|
Ekimen honetan ahalik eta ahobizi eta belarriprest gehien aktibatzeko urratsak emango ditugu, arduradun politikoak izan
|
nahiz
langileak izan.
|
|
2021
|
|
|
Oposizioan dauden udal taldeek, baina, Udal Gobernuari eskatu zioten beren lanaz ez jabetzeko. Koalizioak gaur adierazi du egoiliarrekin, senideekin
|
nahiz
langileekin hitz egin dutela harrezkero. " Bai beraiek eta bai guk beharrezkoa ikusi genuen beraiek ere bilera horretan parte hartzea; beraz, atzo, Kabiako Arantza Lekuona gerentearekin jarri ginen harremanetan, gure nahia azaltzeko".
|
|
|
Txertoaren" zain zain" izan dira San Martin egoitzan urtarrila bitartean. Udalaren arabera, adinekoek
|
nahiz
langileek ez zuten inolako gorabeherarik izan txertoaren lehen dosia hartu zutenean, eta bigarren dosiarekin ere berdin pasatzea espero dute: " Lehen txertaketan inork ez zuen ezer berezirik izan, eta orain ere horrela izatea espero dugu", adierazi du Manolo Aitzbitarte San Martin egoitzako zuzendariak.
|
|
2022
|
|
|
Inoizko batzarrik jendetsuena izan zen, gainera. Sindikatuek
|
nahiz
langileek «argi» adierazi zuten adostutakoa ez dela nahikoa, eta erosteko ahalmena galduko dutela hurrengo urteetan ere. Horregatik egin zuten akordioa atzera botatzeko eskaria, datorren asteleheneko bozketan.
|
|
|
Paelletan, Itxas Argia Elkarteak lehiaketa antolatzen duen gunetik kanpo geratzen den aldean segurtasuna eta garbiketa areagotzeko duela bost urte abian jarritako proiektuari emango dio jarraipena Udalak, arriskuak murrizte aldera. Ertzaintzak eta Getxoko Udaltzaingoak dispositibo bateratua jarriko dute abian, ekitaldi guztietan pertsonen segurtasuna modu “presentzial, proportzional eta egokian” bermatuz, bertaratuentzako erreferentzia gisa izango diren gune finkoak
|
nahiz
langile ibiltariak izango dituztela. Besteak beste, bide segurtasunari, trafiko eteteei eta delitu egitateak prebenitzeari buruzko lanak egingo dituztela iragarri dute, baita istripuetan laguntza eta sorospena eman ere.
|
|
|
Egoera ekonomikoa eta antolakunde egitura maskulinitatearen eraketan txertatuta daude, mailarik intimoenean. Michael Donaldson ek Time of Our Lives [Gure bizialdia] lanean behatzen duenez, fabrika eta meatzeetako lan gogorra langileen gorputzaz baliatzen da literalki; eta suntsipen hori lanaren
|
nahiz
langilearen gogortasunaren froga, maskulinitatea demostratzeko metodoa izan daiteke. Hori ez da gertatzen eskulana halabeharrez suntsitzailea delako, hura modu suntsikorrean egiten delako baizik, presio ekonomikoaren menpe eta zuzendaritzaren kontrolpean58.
|
|
|
Ez da lehenbiziko aldia emakumeak Eduren aitzinean aginte makila erabiltzen duena. Honezkero badaki Paulinak –Paulina du izena– diziplina prusiarra ezartzen duela ospitaleko Traumatologiako hegal guztian; denak, eri
|
nahiz
langile, zotza baino zuzenago egoki haren gobernupean.
|
|
|
Baina Constançak ez zion galdera pertsonalik egin, bakar bakarrik ea gustatu ote zitzaizkion gurasoen etxean egindako zaharberritze lanak, berak agindu bezalaxe eskatu baitzion igeltseroari, adibidez, sukaldeko marmolezko gainak bere horretan uzteko,
|
nahiz
langileak zaharra zela eta kentzeko errepikatzen zion. Eta terraza, Alfonshina?
|
|
2023
|
|
|
Informazioeta kontsulta prozedurak zehaztean edo aplikatzean, enpresaburuak eta enpresa batzordeak lankidetza asmoz jardungo dute, elkarrekiko dituzten eskubide eta betebeharrak gauzatuz, enpresaren interesak
|
nahiz
langileenak kontuan hartuta.
|
|
|
Haatik, arestian esan bezala," enpresaburua" enpresaren/ lantokiaren titularra da eta horrek berarekin dakar baliabide materialen
|
nahiz
langileen gaineko zuzendaritza, erabakieta kudeaketa ahalmenak izatea [1994ko martxoaren 18ko (558/ 1993 db. errek. zk.) AGE, 4 Salakoa; 2007ko abenduaren 12ko (3994/ 2006 db. errek. zk.) AGE, 4 Salakoa]. Hala ere, enpresaburuaren definizioa LELTBk jasotako arauketatik ondorioztatu behar da.
|
|
|
Lege horrek greba legeztatu eta arautu zuen Espainian. Bada, ezarri zuen ugazabak
|
nahiz
langileak elkar zitezkeela, horiek greba aldarrika zezaketela, eta lan-uzteak erabaki zezaketela euren interesak defendatzeko, kalterik egin gabe egindako kontratuek eratorritako eskubideei. Nolanahi ere, delitutzat jo ziren indarkeria edo mehatxuak baliatzen zituzten grebak, bai eta derrigortzeak baliatu edo ordena publikoa iraultzen zituztenak ere.
|
|
|
Horren ondorioz, mailakatutako erakunde desberdinak sortu ziren —denak ere zuzenbide publikoko izaerarekin—, industrien, lanbideen edo ogibideen arabera. Erakunde horiek parekideak ziren, eta ugazabek
|
nahiz
langileek osatzen zituzten. Beraien eginkizunak Lan Ministerioak hala eskuordetuta gauzatzen zituzten.
|
|
|
Sindikatu bertikala definitu zen zuzenbide publikoko korporazio gisa. Berau eratzeko baterako antolakunde batera bildu behar ziren prozesu ekonomikorako beharrezkoak ziren osagai guztiak (enpresaburuak
|
nahiz
langileak), ekoizpen zerbitzu edo adar jakin baten baitan; azken hori modu hierarkikoan antolatuta zegoen, estatuaren zuzendaritzapean. Gainera, sindikatuko agintariak erregimeneko militanteak izan behar zuten.
|
|
|
(c) Akta horien osagarri, Ikuskatzailetzak beste neurri batzuk ere har ditzake, hala nola, arrisku larria dakarten lanak edo egitekoak berehala geldiaraztea (ikusi LAPLren 44 artikulua); kasuan kasuko prozedurak hastea, langileak Gizarte Segurantzan behar bezala kokatzeko eta langileei altak edo bajak emateko
|
nahiz
langileak afiliatzeko edo enpresak inskribatzeko; erakunde eskudunei eskatzea gizarte prestazioak, gizarte laguntzak edo diru-laguntzak etetea edo bertan behera uztea (ikusi LAZLTBren 46 artikulua); lan istripuen ondoriozko errekarguak edo prima murrizketak proposatzea, lan istripuek eratorritako prestazioetan, ez direnean bete egoki diren segurtasun neurriak; egiaztatutako ez betetzeen berri ema...
|