|
2000
|
|
|
—Zer arraio
|
nahi duzue
–Zer egiten duzue ene lurretan?
|
|
|
—Luthero akabatu
|
nahi duzue
eta Lutherok akaba zaitzatela!
|
|
|
Eta oroitzen dut mementu hura bereziki, osabak txakurra laxatu eta hitz haiek erran zituenekoa: " Luthero akabatu
|
nahi duzue
eta Lutherok akaba zaitzatela!", txakurrak segidan aita jesuita lurrerat egozten zuela, eta nola, beldurraren lehen indarrean eta apoderan, don Laureano gibelat bihurtu zen... baita herritar bat ere, eta bertze guztiak ere, lehenaren gibeletik. Eta ikusi nuen ezen munduan ez dagoela beldurra eta izuikara baino gaitz kutsakorragorik, ezta hain denbora laburrean hainbertze handitu eta gizen daitekeenik ere.
|
|
|
—Erran dizuedan bezala, bada, tigre honek antilopeak eta ostrukak zituen ehizagai Afrikako ordokietan, non ibiltzen baitira, halaber, hango eta hemengo nekazariak beren gurdiekin baterat eta bertzerat. ...at, estaltzen dizkiote begiak, hurbiltzen dute gurdia ehizatik sei-zazpi ehun urratserat, libratzen dizkiote tigreari begiak... abiatzen da hura ehizaren gibeletik, harrapatzen du... hurbiltzen dira ehiztariak, handik aitzina, tigrearenganat, zaldiz; laxarazten diote ehiza, begiak berriro estaltzen dizkiotela; emaiten diote sari gisa zerbait, haragi puska bat edo ontzi bat odol... eta zer gehiago
|
nahi duzue
, bada, nik kontatzea?
|
|
|
" Zer
|
nahi duzue
, bada. Jokoa horrelakoa duk!".
|
|
|
—Zer
|
nahi duzue
, bada. Jokoa horrelakoa duk!
|
|
2001
|
|
|
‘Zer
|
nahi duzue
hemen? ’
|
|
|
‘Eta Kolonbia osoa zeharkatu
|
nahi duzue
, eta gero Ekuador, Quitoraino? ’
|
|
|
‘Iparsortaldetik hegosartalderaino joan
|
nahi duzue
, eta trenez. Zure laguna ez dago oso ondo, baina zu ere nahiko gaixorik zaude orduan... ’
|
|
2002
|
|
|
Zuek biok nire aurka zaudete, eta begia denbora luzez edukitzen duzue, niri batere utzi gabe. Zuek biontzat bakarrik
|
nahi duzue
begia, eta ni baztertuta uzten nauzue.
|
|
2003
|
|
|
Horixe duk nobelaren egitekoa, existentzia batek dituen aukerak arakatzea. Zuek errealitatea aztertu
|
nahi duzue
eta gertatua argitu. Nobelagileak, aldiz, existentzia arakatu nahi dik eta gertatu ez dena aztertu –esan nion, Kunderaren ideia bat neure eginez.
|
|
|
–Zer
|
nahi duzue
––ausartu zen Oskar.
|
|
2004
|
|
|
Guztiarekin ere, nik ez dut uste lurralderik gabeko komunitate sendo eta iraunkorrik egitura litekeenik hizkuntza eta kultura baten ingurumarian. Lurraldetasunik gabeko hizkuntza-esparru iraunkor-sendorik izatea irudika ezina baldin bazait, zer esatea
|
nahi duzue
lurralde jakin bat gabeko esparru komunikatiboaz. Lurraldea ez baita, nik dakidala behinik behin, osagai fisiko eta material hutsa.
|
|
|
Ezetz esango nuke, nirekiko. Eta, zer esatea
|
nahi duzue
: egungo elebitasun-eredu historiko eta politiko honen nondik norakoaz ondo jabetu bitartean, ez dut nik itxaropenerako zirrikitu handirik ikusten.
|
|
|
Identitate-kontzientziaren eragina neurtzen ikerketa-lan sakonak egiten ditugu, euskararen erabilera identitate-balioen araberako zer edo zer delakoan. Zer esatea
|
nahi duzue
, ordea. Bada, hori guztia egin beharreko lan txalogarria dela, baina elkar gainka dabiltzan hizkuntzen eta hiztun-herrien arteko erabilera-arauak iceberga norabide jakin batean daramaten indar sozial ikusgaitzen logikapekoak direla.
|
|
|
–Gazteegia zara. Eta gazteok dena orain eta hemen
|
nahi duzue
, ezin duzue itxaron. Denetarako azalpenak behar dituzue... eta ez dago denetarako azalpenik –irakasleak hasperen egin zuen, dezepzionaturik bezala– Fedeak garrantzi handia du, gazte.
|
|
|
–Bai, baina zer alineazio jakin
|
nahi duzue
, liga hartako lehen partidakoa edo azkenekoa. Edo hogeigarren partidakoa jakin nahi duzue, beharbada, hain baita liga luzea...
|
|
|
–Bai, baina zer alineazio jakin nahi duzue, liga hartako lehen partidakoa edo azkenekoa? Edo hogeigarren partidakoa jakin
|
nahi duzue
, beharbada, hain baita liga luzea...
|
|
|
–Baina umetatik amarikonatu
|
nahi duzue
mutila ala...?
|
|
2005
|
|
|
–Eta non dago Ines? Eta zergatik harrapatu
|
nahi duzue
–
|
|
|
–Baina zer ikertu
|
nahi duzue
–
|
|
|
–Aldous Huxleyren liburua irakurri duzu? Antzeko mundua egin
|
nahi duzue
–
|
|
|
–Eseri naiteke? –galdetu zuen irribarretsu; ordura arte makurtuta egon zen, terrazaren kantoian; inork ez zion ezer esan eta zumitzezko aulki ilunean eserita gelditu zen, eskuak belaunetan– Zer gehiago jakin
|
nahi duzue
–
|
|
|
Eta zertarako
|
nahi duzue
zuek errugbi-zelai bat. Abelek Simoni.
|
|
2006
|
|
|
–Zer
|
nahi duzue
––galdetu zuen ahots negartiak.
|
|
|
–Salbu gaude, zer gehiago
|
nahi duzue
––nahi gabe lakartu zitzaidan boza.
|
|
2008
|
|
|
–Zer ostia
|
nahi duzue
orain nigandik. Garbi nago.
|
|
|
Baina zertarako? Zer
|
nahi duzue
nigandik? –Gero Lidiari begira esan du?:
|
|
|
Ikuspegi horretan, eta labur-zurrean esanik, inolako hizkuntzaren eskurik gabeko jardunean sortua da dena delako gizarte-errealitate hori. Zer esatea
|
nahi duzue
–Nik ezin dut halakorik onartu.
|
|
|
Zer esatea
|
nahi duzue
–Niri neuri ez zait deusik interesatzen askatasunaren esanahia zentzu horretan planteatzea.
|
|
|
Gure herria gero eta hobeto bizi omen da, gero eta bizi-maila hobearekin, gero eta helduagoa eta demokratikoago omen da bizitza politikoan eta moralean. Eta zer esatea
|
nahi duzue
––Hizkuntza-minez gaixo bizi den hamaika euskaldun?
|
|
2009
|
|
|
–Zer
|
nahi duzue
–
|
|
|
–Ezta kataloxekin ere. Beste kaferik
|
nahi duzue
–
|
|
|
–Eta zuek zer
|
nahi duzue
: mutila edo neska??
|
|
|
–Badakizue nire jaiotegunean txori bat sartu zitzaidala hegan gelan, eta zer
|
nahi duzue
, bada??
|
|
|
–Itzal bat bezala bizi izan dena itzal bat bezala ehortzi
|
nahi duzue
, isil-gordean, lapurrek bezala. Oso gaizki iruditzen zait!
|
|
|
–Fanelli, esan zuen?: zuek agintea
|
nahi duzue
, baina agintea zuei ematea gerra zibila deklaratzea bezalakoa litzateke! –eta, burua atzera jiratu eta berriro itzultzen zuela, jarraitu zuen?:
|
|
|
–Itzal bat bezala bizi izan dena itzal bat bezala ehortzi
|
nahi duzue
, isil-gordean, lapurrek bezala. Oso gaizki iruditzen zait!
|
|
|
–Badakizue nire jaiotegunean txori bat sartu zitzaidala hegan gelan, eta zer
|
nahi duzue
, bada...?
|
|
|
–Fanelli –esan zuen–: zuek agintea
|
nahi duzue
, baina agintea zuei ematea gerra zibila deklaratzea bezalakoa litzateke! –eta, burua atzera jiratu eta berriro itzultzen zuela, jarraitu zuen–:
|
|
|
–Eta zuek zer
|
nahi duzue
: mutila edo neska...?
|
|
2010
|
|
|
Jainkoa badagoela, eta gero, Jainkoaren ipuinak zabaltzen dituzue haren guztiahaltasunaren erakusgarri. Nor engainatu
|
nahi duzue
, ordea, argudio horiekin. Ni ez behintzat!
|
|
|
Zergatik ez duzue jarraitu, artaburuak? Oraindik gehiago kakaztu
|
nahi duzue
guztia?
|
|
|
–Eta zer
|
nahi duzue
nik egitea?
|
|
|
–Hortaz, klinika horretara noa, aita ikustera, eta zer gehiago
|
nahi duzue
egitea?
|
|
|
lehenik, arrazoiaren bidez frogatzen duzue —ez duzue frogatzen, bistan da— Jainkoa badagoela, eta gero, Jainkoaren ipuinak zabaltzen dituzue haren guztiahaltasunaren erakusgarri. Nor engainatu
|
nahi duzue
, ordea, argudio horiekin. Ni ez behintzat!
|
|
2011
|
|
|
Zoaz Gaztelugoiko gainera, eta handik ibaia beso bat bezala agertuko zaizu, herria inguratu eta besarkatzen duena. Zuek, berriz, urte luzeetako besarkada hori hautsi
|
nahi duzue
, ibaia desnaturalizatu, herriaren arima hil?
|
|
|
Geuk ematen dizuegu paseatzeko lekua eta denbora. Zer gehiago
|
nahi duzue
!
|
|
|
–Zer
|
nahi duzue
––galdetu nien barrara hurbildu zirenean.
|
|
|
Zer
|
nahi duzue
kontatzea emakume zahar batek?
|
|
|
Kalea trenbide azpiko zubian hasten da. Edo bukatzen da, zer
|
nahi duzue
esatea. Bideak beti izaten ditu bi norabide, eta mutur bera izan daiteke abialeku edo helburu.
|
|
|
Zer esatea
|
nahi duzue
–Nik behintzat hil ezkilen hotsak, krisi-ahotsak, intziriak eta antzekoak aditu ditut munduko bazter-hizkuntza gehientsuenen oihartzunetan, eta, nik dakidala, ez daukat etxekalte izateko neurezko joerarik.
|
|
|
Argi mintza gaitezen. Zer
|
nahi duzue
nigandik?
|
|
2012
|
|
|
Baina hori ere ez zenuen nahi. Dena
|
nahi duzue
, eta gero beti kexan.
|
|
|
Ezer egin gabe bizi zaitezketela uste duzue, baina lana ere egin behar da, horretarako balio ez huelako hago hemen. Ez hi bakarrik, denak, ez duzue jainkoak agindutako lana egiteko balio, ez duzue gogorik seguruenik, eta alferkerian eman
|
nahi duzue
bizitza, seme-alabarik izan ez, edota dituzuenak behar den bezala zaindu gabe bizi. Ba, hemen ez duzue alferkerian ibiltzeko tarterik izango.
|
|
|
Zerbait hartu
|
nahi duzue
–
|
|
|
–Bada, ez. Ixabelek Joni begiratu zion?. Zertarako
|
nahi duzue
Sandraren ilea, Jon?
|
|
|
Ondo baino hobeto! Probatu
|
nahi duzue
haren ausardia. Oso jostagarria litzateke...
|
|
|
Baina, agian, Belaren istorioa nola bukatu zen jakin
|
nahi duzue
, bai. Lehenengo eta behin, ez naiz eleberria idazten ari, bidai oharrak baizik; beraz, ezin dut kapitainordea ezer kontatzera behartu berak bere kabuz kontatzeari ekin baino lehen.
|
|
2013
|
|
|
–Zitadelaz jabetu
|
nahi duzue
–Badakizue zenbat soldadu dauden barnean?
|
|
|
–Zuek afarira joaten segi ahal izan dezazuen
|
nahi duzue
ni mezatara joatea?
|
|
|
Kotoia, merkromina, gazak, bendak, tiritak eta beste zeuzkaten. Zer gehiago
|
nahi duzue
–Nazioarteko epaimahai batean esango lizukete legez kanpo atxilotu eta hil bitartean tortura gertatu dela».
|
|
|
Osteratxo batek on handia egingo dit, ziur naiz. Neskok, zer edo zer
|
nahi duzue
Merytonetik. O, hemen dator Hill.
|
|
2014
|
|
|
–Lasai, neu joango naun barrara. Zerbait gehiago
|
nahi duzue
–Malen, Ana?
|
|
|
–Zer
|
nahi duzue
, ito, laztanak? –oihu egin zuen Choupettek?.
|
|
|
Edo atarian zigarro bat erretzen ziharduen emakume potola. Zer
|
nahi duzue
–30 urtez inkognitoz bizi den jendearekin auskalo?
|
|
|
Ez dakit dakizuen, baina lan konplikatua da halako tropela antolatzea! Joan
|
nahi duzue
nonbaitera, bai ala ez?
|
|
|
–Zer jakin
|
nahi duzue
––erran zien.
|
|
2015
|
|
|
Ostikada gogor bat jo diozue tabernako ateari, irekitzeko. Zuen baitarako, galeriatik at oraindik norbait badagoela pentsatu
|
nahi duzue
, baina litekeena da, inor egotekotan, ez izatea galeriatik galeriara janaria banatzen duen presoa bere metalezko orga zikinarekin. Eta goseak zaudete.
|
|
|
–Zer
|
nahi duzue
edateko?
|
|
|
Nik ezin dizuet besterik esan. Aholku bat
|
nahi duzue
–Itxaron.
|
|
|
Ez da plan txarra. Kafetxo bat
|
nahi duzue
–
|
|
|
–Zer jakin
|
nahi duzue
Arkaniaz? –erran zuen, hitzak kontuz ahoskatuz.
|
|
|
–Hau da, lapurtu egin
|
nahi duzue
! –haserretu nintzen?.
|
|
|
–Tira, eman dezagun horrela dela, erran nuen?. Zer egin
|
nahi duzue
halako animalia baten kontra?
|
|
|
–Eta gauza horren kontra egin
|
nahi duzue
–Ezinezkoa dirudi.
|
|
|
Garai hartan, Lizarra-Garazin, zenbat denbora joan zen? Zer
|
nahi duzue
, autodeterminazio eskubidea bermatzea egun batetik bestera. Horren hausturak zeini egingo dio mina?
|
|
|
–Nola
|
nahi duzue
|
|
|
–Zer
|
nahi duzue
–
|
|
|
–Baina zer
|
nahi duzue
, Bilbon bizkaitarren aurkako beste futbol partida bat jokatzea. Ez al litzateke hegazkin faxistei helburu errazegia jartzea?
|
|
|
–Zer
|
nahi duzue
jotzea??, galdetu du Ramonek, eta gainera etorri zaion eskaintza-zaparradari kasu handirik egin gabe bere kasa hasi da: –Egun da Santi Mamiña?,. San Simon eta San Juda?,. Ituringo arotza?...
|
|
|
Hitzordua bazenuten... Zer gehiago
|
nahi duzue
–
|
|
|
–Zer
|
nahi duzue
ba kontatzea. Pena hartzen dudala harrapatu ez duzuelako?
|
|
|
–Zer arraio
|
nahi duzue
zuek. Espainiatik banatu?
|
|
|
–Zergatik eskatu
|
nahi duzue
asilo politikoa Frantzian?
|
|
|
Are gutxiago aita alboan zeukala. Hamabost urteko neskato ederra zen Dulce, begiak distiratsuak, ikatza baino beltzagoak, halaxe ile luzea ere, pottoka baten adatsa zirudiena, gorputzaz zer
|
nahi duzue
nik esatea! Dulceren aitarekin ezin zen olgetan aritu, ordea.
|
|
|
Ei! Zer
|
nahi duzue
–Nork eman dizue leku puta honetan sartzeko baimena?
|
|
|
–Bai?? Zer
|
nahi duzue
–
|
|
|
Angelaren laguntzaz, aulkitik jaitsi eta espaloiaren ertzean eseri nintzen. Egia erran, bakar-bakarrik jaisten ahal nintzen aulkitik, etxean maiz egiten nuen gauza baitzen, baina, zer
|
nahi duzue
, une hartan nahiago izan nuen Angelaren besoen laguntza samurra. Eskuekin aitzinatuz, espaloiaren gainetik irristatu nintzen leihatila hartaraino.
|
|
|
infernu honetako sua epeldu
|
nahi duzue
|
|
|
eta, antzeko ekimen bat egin
|
nahi duzue
|
|
|
biziberritu
|
nahi duzue
eta
|
|
|
– Tokiko telebistan zuen udalerriko pobreziari buruzko saioa ikusi duzue, eta egoera hobetzeko zerbait egin
|
nahi duzue
.
|
|
|
Hiru lagunek taxi bat hartu
|
nahi duzue
eta, informazio bila, taxi-konpainiara deitu duzu. Esan
|
|
|
bat 700 metroko altuerara eraman eta erortzean zer portaera izango duen aztertu
|
nahi duzue
.
|
|
2016
|
|
|
–Sanjuan andreak erran didanez, Alvaro Artundoren lanbidea zertan zen jakin
|
nahi duzue
.
|
|
|
C: Edo beste ardo bat probatu
|
nahi duzue
–Beltz bat adibidez.
|
|
|
–Nafarroan, %13k bakarrik hitz egiten dute euskaraz, eta, hala ere, inposatu egin
|
nahi duzue
hezkuntzan, administrazioan eta hedabideetan. Legebiltzarrean euskaraz hitz egiten duzuenean, adibidez, entzungailuak jarri behar izaten ditugu parlamentari gehienok, ez dugulako ulertzen.
|
|
|
–Gure aita Jaungoikoa zela sinesten nuen liburuan daude bilduta irratitik irakurtzeko aukeratu zituenak, 2001: niri, zer
|
nahi duzue
esatea, nahikoa liburu gatzgabea iruditu zitzaidan, Anagrama argitaletxeko beste edozein benetako ipuin libururekin alderatuta?; azkenik, nabarmena da, aipatu nobela historikoarenarekin batera, genero autobiografiko edo memorialistikoak izan duen gorakada, azken urteotan.
|
|
|
Ez edukiagatik, izan ere, Atutxaren ondorio soziopolitikoetako batzuekin ados eta guzti egon naiteke, nahiz eta, irakurketaren une konkretu batzuetan ezin izan ditudan nire gogotik aldendu Althusserren mamua eta E.P. Thompson historialariak The Poverty Of Theoryn (1978) haren kontura eginiko prebentziozko gaztigu jakintsu haiek?, ez edukiagatik, diot, baizik eta, goraxeago nabarmendu dudan bezala, liburu hori literatur kritikako sail batean agertu delako. Eta nik, zer
|
nahi duzue
esatea, literatur kritika gutxi topatu dut liburuan, gehiago ikusten dudana, azken batean, saiakera soziopolitiko-filosofikoaren alorrera lerratua.
|