|
2003
|
|
|
Epidemia jasateko bidean dago, Txina eta Vietnamgo mugetatik kanpo behintzat. David Heymann OMEko gaixotasun kutsakorren arduradunak atzo esan zuen mundu osoko osasun agintariek emandako erantzun azkarrari esker, agerraldia ez dela
|
mundu
osoan zabaldu. Agertzeak harritu egin zuen zientzialarien komunitatea, hamar urtean erakunde horrek munduan eman zuen lehen alarma eragin baitzuen.
|
|
2004
|
|
|
Gazpatxoak,
|
mundu
osoan zabaldu den Andaluziako plater tipikoak, adiera asko ditu; pertsona batzuentzat barazki zopa da; beste batzuentzat, edari freskagarri edo entsalada birrindua hartzeko modu sinple bihurtzen da. Ezinbesteko elikagaiak Gazpatxoaren oinarria tomatea da, eta beste elikagai batzuk ere baditu:
|
|
|
Nazioarteko behatzaileei ez zaie alde batera uzten herrialde garatuetan elikadura intoxikazio edo krisi kasu jakin batzuk zabaltzeak, eta, orobat, guztiek ezagutzen dituzten fenomeno berriak agertzeak (behien entzefalopatia espongiformea, genetikoki eraldatutako organismoak edo dioxinak, besteak beste) komunikabideen eta kontsumitzaileen sentsibilitate handiagoa eragin dutela elikadura segurtasunaren aldetik. Bestalde, konturatzen dira, garai batean, osasun fenomenoen ondorioak
|
mundu
osora zabaldu direla, besteak beste, trukeak ugaritu direlako, ekoizpen eta banaketa zirkuituak konplexuagoak direlako edo tradiziozkoak ez diren kontsumo ohiturak hedatu direlako. Hala ere, nazioarte mailan eskakizun igoera handiena eragin duen faktoreetako bat Iparraldeko herrialdeek osasun arauak indartzea izan da.
|
|
|
Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) zientzialariek Leishmaniasia erraialaren aurkako txertoa garatu dute, kasuen %60an zakurren infekzioa saihesteko, saiakuntza fasean lortutako behin behineko datuen arabera. Leishmaniasia, bere bi aldaeretan, larruazalekoa eta erraietakoa,
|
mundu
osoan zabaldutako gaixotasuna da, eta, animaliei eragiteaz gain —zakurren% 30 Espainian—, 15 milioi pertsonak jasaten dute, urtean bi milioi kasu berri, CSICen datuen arabera. Larruazalaren aldaeran, gaitzak ultzerak sortzen ditu; biszero forman, Europako hegoaldean, endemikoa, batez ere bareari eta gibelari eraso egiten die, eta, kasu honetan, intsektu baten ziztadatik transmititzen da, flebotomotik, eta infektatutako animalien heriotza mingarria eragiten du.
|
|
2005
|
|
|
“gaur egun ohituta gaudenaz hain desberdina den gizartea antolatzeko ikuspegia da, jende askori ulertezina gerta dakiokeena”. Permakultura pixkanaka
|
mundu
osora zabaldu den kontzeptua da, nahiz eta publiko handiak ez duen oso ezaguna. Ideia bere herrialdean ezagututa, Mollisonek Permaculture Institute sortu zuen, eta mundu bira bat hasi zuen ideia hori zertan zen eta nola gauzatu azaltzeko.
|
|
|
“Aide et Action”, “AIDS”, “Care”, “La chaine de l’espoir”, “AFXB”, “WWF” eta “Terre des hommes” taldeek munduko loteria humanitarioaren alde egin dute. Ideia horren sustatzaileen asmoa da loteria Frantzian abian jartzen denean Europan zehar eta, epe luzeagoan,
|
mundu
osoan zehar zabaltzea.
|
|
2006
|
|
|
Dagoeneko jaso ditu fitxategiak galdu dituzten erabiltzaileen lehen txostenak, informatika harraren ondorioz, ostiralean jotzeko programatuta baitzegoen. Birusaren egilea edo egileak ezezagunak dira, eta
|
mundu
osoan zabaldu da, nahiz eta F Secure ren ustez makina horietako asko Indian, Turkian eta Perun dauden. Birusa mezu elektroniko batean iristen da goiburu iradokitzaileekin, hala nola “Miss Lebanon 2006”, “Hot Movie” edo “Give me a kiss”, eta, besteak beste, “Kamasutra” ri buruzko erreferentziak agintzen dituen testua.
|
|
|
Cervantes Institutuaren helburuak
|
mundu
osoan zabaltzea, Espainiako eta Hispanoamerikako kultura zabaltzea eta irakasleak prestatzeko eskaera erraldoiari erantzutea dira. Institutu horren jomuga nagusia Brasil da, «gaztelania bigarren hizkuntza ofiziala da eta 100 milioi brasildarrei erakutsi behar zaie», esan zuen atzo César Antonio Molinak, erakunde horretako zuzendariak, 58 herrialdetako arduradunen bigarren bilera Leonen inauguratu aurretik.
|
|
|
Zientzialariek arrastoari jarraitu zioten, hastapenetatik, tumore beneo transmitigarri (CTVT, ingelesez) izenekora, Sticker en sarkoma izenaz ere ezaguna, hasierako klonera iritsi arte. Minbizi mota horretako zelulak
|
mundu
osoan zabaltzeko gaitasuna duten parasito arrakastatsu bihur daitezke. Hala adierazten du “Cell” aldizkarian argitaratutako University College Londonen esperimentu honek.
|
|
2007
|
|
|
Arizonako Unibertsitateko zientzialariek azalduko dute nola atera zen birusa Erdialdeko Afrikatik Haitira 1966an. Hiru urte geroago, Estatu Batuetara iritsi zen eta handik GIBa Europan eta
|
mundu
osoan zabaldu zen. Lanak erakutsi du Estatu Batuetan dauden hiesaren birus gehienak arbaso bakar batetik datozela.' Lehen kasuak identifikatu baino 12 urte lehenago sartu zen, komunitate zientifikoak gaixotasun berria zela jakin zuenean.
|
|
2008
|
|
|
Dioxinen esposizioari lotutako arriskuak gero eta interes handiagoa piztu du azken aste hauetan, Italiatik datorren mozzarella gaztaren dioxinekin kutsatzeko arriskua dela eta. Alarma
|
mundu
osora zabaldu da, eta herrialde askotan aldatu da produktuaren merkataritza. Hala ere, eta Europako Batzordearen arabera, Italiako Gobernuak ziurtatu du segurtasun kontrol zorrotzak egiten ari direla produktuaren kalitatea berriro bermatzeko.
|
|
|
Gaur egun, Freight Pipeline enpresaren buru da Liu. Haren adreilu ekologikoak, “Fly Ash Brick” (irudian) deitu dituenak,
|
mundu
osora zabaldu nahi ditu. Ohiko adreiluen aldean dituen abantailen artean, errautsak balorizatzeko duen gaitasunaz gain, bere propietateak daude:
|
|
|
18 urte baino gehiago izatea eta kultura berriak partekatzeko eta ezagutzeko gogoa izatea. Biak betetzen badira,
|
mundu
osoan zabaltzen den eskaintzaren artean aukera daiteke. " Denbora sabatikoa bizi esperientzia bakar bihurtzeko modu adimentsua da", dio Morerak.
|
|
|
Munduko epidemia India (40,9 milioi pertsonak dute gaixotasun hori), Txina (39,8 milioi), Estatu Batuak (19,2 milioi), Errusia (9,6 milioi), Alemania (7,4 milioi), Japonia (7 milioi), Pakistan (6,9 milioi), Brasil (6,9 milioi), Mexiko (6,1 milioi) eta Egipto (4,4 milioi) dira 10 dietika herrialde. “Mendebaldeko bizimodua,
|
mundu
osoan zabaldu dena, kausa genetikoekin batera”, nagusitasuna handitzearen eragileak dira, eta dagoeneko “kutsu epidemikoak” hartzen ari da, ziurtatu zuen Conthek. Hala, Erresuma Batuko Royal Liverpool and Broadgreen University Hospitalseko (Erresuma Batua) Jiten Vora irakaslearekin bat, “10 segundotik behin pertsona bat hiltzen da munduan, diabetesarekin zerikusia duten arrazoiengatik”.
|
|
|
Tximino espezie batzuek birusaren gordailu gisa jokatzen dute, oso aldagarria. Lyme ren gaixotasunaren kasuan, garrapaten ziztaden bidez transmititzen dena,
|
mundu
osoan zehar zabaldu daiteke, intsektu horiek hedatzen laguntzen duen tenperatura igoeraren ondorioz. Gaitz honen sintomak gripearenak bezalakoak dira eta erupzioak eragiten ditu.
|
|
|
Horregatik da garrantzitsua akuikulturaren sektoreari beharrezko baliabideak ematea. Akuikultura
|
mundu
osoan zabaldu da, batez ere, teknologiaren aurrerapen nabarmena duten herrialdeetan, hala nola Txinan, Japonian, Italian, Espainian edo Frantzian. Epe laburreko erronkak Uretako produktuen kalitatea zenbait alderdiren araberakoa da, hala nola genetikaren, elikaduraren eta uraren baldintzen araberakoa.
|
|
2009
|
|
|
“Ocean Dream” ek bederatzi eguneko itsas bidaia egiten zuen Karibean zehar, Aruba, Curaçao, Margarita uhartea, Granada, Santa Luzia eta Barbados barne. Neurria ez da beharrezkoa Trinidad Jiménez Osasun eta Gizarte Politikako ministroak atzo esan zuenez, Karibeko Granada eta Barbados uharteetako agintariek erabaki zuten gurutzaontzirako sarrera ukatzea, baina ez zen beharrezkoa izan, A gripea
|
mundu
osoan zabaltzen baita. Jiménezek gogorarazi zuen Munduko Osasun Erakundeak (OME) ez duela gomendatzen pertsonen mugimenduei murrizketarik jartzea pandemiaren ondorioz.
|
|
|
Horrela, gaur egungo gelditze egoerara iritsi arte. Bien bitartean, Craigslist alternatibak aurrera jarraitu zuen, eta
|
mundu
osoan zabaldu zen arrakasta handiagoarekin edo txikiagoarekin. Juan Pablo Puerta, ingeniaria Nazioarteko hedapenaz arduratzen den Cadizkoa konpainia, Craigslist espainiarraren moduko merkatuetan noizbait mozkinak sortuko dituen zalantza.
|
|
2010
|
|
|
ET: Konbentzioan interesa izan dute, baina dokumentu hori leku guztietan eta
|
mundu
osoan zabaldu behar da. Zein izan da aurre egin dioten egoerarik okerrena, eta sentitu dute beren eskubideak modu larriago batean urratzen zirela?
|
|
2011
|
|
|
Nairobin (Kenya), hurrengo bi urteetarako erantzukizun hori onartzeko adierazpenean, Aguilarrek konpromisoa hartu du “gizarte zibilaren parte hartze eraginkorra” bermatzeko NBIPren erabaki eremuetan. Aguilarren aburuz, txosten hori “tresna baliotsua” da ekonomia berdea
|
mundu
osoan zabaltzeko, eta Espainian onartutako Ekonomia Jasangarriari buruzko Legean planteatutakoak bezalako neurriak artikulatzeko beharra erakusten du. Puntu horretan, ministroak azaldu zuen lege horrek bidea ematen diola energia eredu “iraunkor, egonkor eta eraginkor” bati, eta nabarmendu zuen Espainiak energia intentsitatea %14, 4 hobetu duela azken sei urteetan, eta 20 puntu baino gehiago murriztu dituela berotegi efektua eragiten duten gasen emisioak.
|
|
|
Amazon konpainiak laster iragarri dezake bere zerbitzua Espainiara iritsiko dela, eta, agian, baita bere tableta desiratua
|
mundu
osoan zabalduko dela ere. Enpresak ez du xehetasunik eman, eta MRW mezularitza enpresarekin akordioa egin zezakeen, eta Espainian lanean hasteko bulegoak eta langileak izango zituen.
|
|
2013
|
|
|
Bullying aren aurkako estrategia Europan Beat Bullying nazioarteko gizarte erakunde bat da, eta jazarpenaren aurkako kanpainak eta ekintzak ditu ardatz. Hori dela eta, bullying aren aurkako mezua
|
mundu
osoan zabaltzea da helburua, horri aurre egiten laguntzeko. Oraingoz, hilabete batzuk barru, Europako hainbat herrialdetan lur hartuko du, besteak beste, Espainian.
|
|
2020
|
|
|
Hegazkin konpainiak billetearen dirua itzuli behar du Koronabirusa
|
mundu
osoan zabaldu zenetik eta hegaldiak bertan behera geratu zirenetik, bidaiari askok truka zitekeen bonu bat jaso zuten bidaia kontratatua zuten airelineatik, hegaldia beste une batean egin ahal izateko. Hala ere, kasu askotan ez zieten dirua berreskuratzeko aukerarik eman.
|
|
2022
|
|
|
Sukaldean oso gomendagarria da arkume eta erbi marinadak, ozpin opilak eta edozein saltsa egiteko, zapore gazi gozoa eta urre kolorea emanez. Koko ozpina Ozpin mota hau
|
mundu
osoan zabaltzen hasi da, baina oinarrizkoa da Asiako hego ekialdeko gastronomian. Kokondoen edo koko uraren izerdiaren bidez lor daiteke, eta lortzen den substantzia hartzidura prozesu batera eramaten da, 45 eta 60 egun bitartean iraun dezakeena, iragazkirik eta egosketarik gabe.
|
|
|
hepatitis mota desberdinen garrantzia eta txertoek eta bestelako tratamenduek Mendebaldeko herrialdeetan izan duten garrantzia. . OMEk eredu hori
|
mundu
osora zabaldu nahi du.
|
|
2023
|
|
|
Harrigarria, atsegina eta etengabe jolasteko gogoa duena, Golden pozik eta pozik egongo da maite dituenekin planak eta jarduerak egiteko. Adiskidetsua eta fidakorra da, eta, horregatik,
|
mundu
osora zabaldu da, eta txakur zaindari ona izateko ezgaitu du. Ez dute errezelorik erakusten pertsona arrotzen aurrean.
|